beku
09-04-06, 11:42
KONTRATA „PAVARSIA“
nga Bekim REXHEPI
Jemi nė muajin e Prillit...!, pra muaji i nėntė (9) i kėti fund viti (2006), qė siē ėshtė thėnė tėrthorazi e ne disa raste edhe troē ky vitė do tė pėrbyllė njė zgjidhje tė mundshme, tė „ardhshme“ apo „pėrfundimtare“ pėr Kosovėn dhe statusin e saj.
Rundi i Tretė i bisedimėve shqiptaro-serbe me praninė ndėrkombėtare u zhvillua nė Vijenė tė Austrisė. Dokumeti i fundit i negociatorit A. Ruchan, dėrguar pėr shqyrtim palės shqiptare dhe dakordimin e kėsaj tė fundit lidhur mė kėtė dokument. Nė shikim tė parė ky dokument nuk qe aq i pėlqyeshėm, madje as pėr pakicėn serbe te Kosovės e cila vazhdimishtė nė mėdyshje dhe siē jemi mėsuar ta shohim: gjithnjė tė prononcuar kundėr Kosovės me dy varjantet e saja eksterme.
E Para: pėr njė autonomi politike tė pėrfshirė nė eklavat e dhunshme serbe tė krijuara pas luftės (dhe nėse kjo autonomi politike nuk arrihet, atėherė sipas tyre do tė mund tė shkohet nė varjantin e dytė).
E Dyta: pėr njė secesion te kėtyre enklavave serbe tė cilat akoma duhet tė trajtohen si tė okupura qė nga lufta nė Kosovė dhe duke i'a bashkangjitur arbitrarisht kėto teritore Serbisė.
Por, ē'do qe paknaqsia e palės shqiptare nuk ėshtė aq komode dhe e pėrgjithėsuar nė vete, nė dukje ajo sikur asiston nė atė verbalitetin politik duke sygjeruar madje nė mėnyrė krejt humane se nuk mund tė ketė asi zgjidhje parciale apo „momentale“ qė tenton tė justifikon realitetin nė Kosovė, pėr interesa tė ngushta Serbe dhe tė disa qarqeve perindimore. Njė tendence tė tillė mbartė pasoja tė rrezikshme, madje duhet kundervirė enrgjikisht pa ndonjė kompromisė tė mundshėm sepse kjo lėmoshė e veēant ndaj minoritetit serb tė Kosovės ka krijuar edhe bindjen e tillė se ata nuk jetojnė nė Kosovė por nė teritoret e tyre serbe qė i takojnė shtetit tė tyre „amė Serbisė“. Gjithsesi kjo ka ngjallur reagime ekstreme nė Serbi, tė drejtuara kundėr faktorizimit tonė si institucione shtetformuese.
Por, edhe indinjata tek pakicat tjera tė Kosovės siē janė turqtė, boshnjaktė, romtė etj. Madje kur jemi tek kėto pakica nė Kosovė duhet thėnė se nuk janė edhe aq numėr, sa mund dhe do tė duhej tė zhvillohej njė qasje e tillė qė kontrakton vullnetin politikė tė njė shumice me mbi 90% e popullsisė etnike shqiptare qė tė drejtat e tyre kenė te njohur edhe me autonomi tė lartė politike. Thėnė edhe politikisht kėto pakica pėr shumicėn shqiptare kenė njė destruktivitet i thellė gjatė rezistencės sė pushtimit te regjimit dhe tė Sllobizmit. Mekatet nuk mund tė harrohen aq lehtė edhe pėrkundėr dėshirės sė tyre qe ne t'ua falim edhe vullnetin tonė tė lirisė sonė. Ne i ftuam dhe i ftojmė akoma qe vet tė bėjnė hapat e tyre te guximshėm politik e tė pranojnė realitetin e ri nė Kosovė dhe gjithashtu ta pranojnė se jeta e tyre mund tė zhvillohet vetėm nė logjikėn e pranimit tė Shtetit tė Kosovės edhe si shtet i cili gjithėsesi u'a merrė parasysh interesat e tyre. Ndryshe nuk ka zgjidhje tė pranushme dhe qė mund tė tolerohet si kjo (qė kujt ti teket prej ndonjė pakice) qė e lėndon lirinė e plotė tė Kosovės dhe tenton ta katandisė teritorin e Kosovės. Nė tė kundėrtėn ėshtė krejtė e qartė se ēdo lėndim dhe katandisje e Kosovės ėshtė plagė e hapur qė nuk prodhon destabilitet dhe jopaq nė rajon. Gjithashtu duhet bėrė e qartė se tė gjithė ata qė nuk e gjejnė interesin e tyre nė shtetėsin e Kosovės do tė jenė tė trajtuar si tė huaj dhe me tendenca qė implikojnė dhe mbartin rreziqe pėr shoqėrin kosovare, ecila do qe tė integrohet nė BE.
Mjerimi i logjikės
Pala serbe duke e pėrfshirė edhe Beogradin nuk duan t'i qasen me njė seriozitet problematikės thelbėsore tė tyre me te vetmin qėllim qė brenda kėti fluiditeti politik tė abuzojnė me te drejtėn e shqiptarve pėr pavarsi. Ata...,madje edhe serbi i vetėm e ka te qartė se pavarsia e Kosovės i rrėnon pėrfundimisht aspiratat e tyre pėr Kosovėn serbe.
Duke i'u kthyer edhe njėherė dokumentit tė z.Ruchan, nuk mund tė mos i qasemi ngatrrimin tonė politik qė shkakton ky dokument!. A duhet kundeshtuar ky dokument nė ato pika tė cilat i'a mundėsojnė pretendimin e sėrishėm Serbisė pėr riqasjes dhe riimplikimie te institucioneve tė saja nė Kosovė kinse nė mbrojtje te pakicės serbe?. A po deligjitimohen dhe demoralizohen institicionet shtetformuse nė Kosovė me kėto akte?. Dhe nė fund a po qartėsohet rrugtimi politik i Kosoves me tė tilla pika ku i lejohen Serbisė dhe institucioneve tė saja tė paragjykojnė mbi atė se si ne i mbikqyrim dhe i trajtimin pakicen serbe nė shtetin tonė!. Kjo realisht nuk ka kurrėfar logjike as nė politikė e as nė konceptin mbi fonksionimin e shtetit modern siē na thuhet shpesh, pra ky dokument tashmė i qartėsuar edhe pėr opinionin e gjėrė, nė konceptet e veta tė finuara parasheh edhe lėnjen e disa shtigje tė mundshme dhe te garantuara pėr pakicės serbe me institucionet e Beogradit. Ky kontraktim nė esencė pėrfaqėson vetėm logjikėn e mjerė, Kosovėn nuk e bėnė te pavarur por e ndėrvar dhe e humb kuptim e ēfardo deklarim politik dhe publik tek qytetari i saj se Kosova po i hynė fuqishėm dhe e sigurt nė procesin e definimit tė statusit politik tė saj pėr pavarsi tė plotė. Ēuditėrisht, edhe mė pakuptimėsi nuk mund tė kuptohet mosreagimi tonė si shoqėri liridashėse dhe si njė trupė politike krejt lidhur mė kėtė. Ndofta kompleksiteti i tė menagjuarit tė shtetit ka trubulluar terenin tonė politik dhe veprimet tona duken tė jenė tė plogėta nė funksion dhe mė tepėr na del njė atmosferė ku politika jonė pėrpos krekosjes i sorrollatet naivisht pamfletit „mė bajat“ tė Pavarsisė.
nga Bekim REXHEPI
Jemi nė muajin e Prillit...!, pra muaji i nėntė (9) i kėti fund viti (2006), qė siē ėshtė thėnė tėrthorazi e ne disa raste edhe troē ky vitė do tė pėrbyllė njė zgjidhje tė mundshme, tė „ardhshme“ apo „pėrfundimtare“ pėr Kosovėn dhe statusin e saj.
Rundi i Tretė i bisedimėve shqiptaro-serbe me praninė ndėrkombėtare u zhvillua nė Vijenė tė Austrisė. Dokumeti i fundit i negociatorit A. Ruchan, dėrguar pėr shqyrtim palės shqiptare dhe dakordimin e kėsaj tė fundit lidhur mė kėtė dokument. Nė shikim tė parė ky dokument nuk qe aq i pėlqyeshėm, madje as pėr pakicėn serbe te Kosovės e cila vazhdimishtė nė mėdyshje dhe siē jemi mėsuar ta shohim: gjithnjė tė prononcuar kundėr Kosovės me dy varjantet e saja eksterme.
E Para: pėr njė autonomi politike tė pėrfshirė nė eklavat e dhunshme serbe tė krijuara pas luftės (dhe nėse kjo autonomi politike nuk arrihet, atėherė sipas tyre do tė mund tė shkohet nė varjantin e dytė).
E Dyta: pėr njė secesion te kėtyre enklavave serbe tė cilat akoma duhet tė trajtohen si tė okupura qė nga lufta nė Kosovė dhe duke i'a bashkangjitur arbitrarisht kėto teritore Serbisė.
Por, ē'do qe paknaqsia e palės shqiptare nuk ėshtė aq komode dhe e pėrgjithėsuar nė vete, nė dukje ajo sikur asiston nė atė verbalitetin politik duke sygjeruar madje nė mėnyrė krejt humane se nuk mund tė ketė asi zgjidhje parciale apo „momentale“ qė tenton tė justifikon realitetin nė Kosovė, pėr interesa tė ngushta Serbe dhe tė disa qarqeve perindimore. Njė tendence tė tillė mbartė pasoja tė rrezikshme, madje duhet kundervirė enrgjikisht pa ndonjė kompromisė tė mundshėm sepse kjo lėmoshė e veēant ndaj minoritetit serb tė Kosovės ka krijuar edhe bindjen e tillė se ata nuk jetojnė nė Kosovė por nė teritoret e tyre serbe qė i takojnė shtetit tė tyre „amė Serbisė“. Gjithsesi kjo ka ngjallur reagime ekstreme nė Serbi, tė drejtuara kundėr faktorizimit tonė si institucione shtetformuese.
Por, edhe indinjata tek pakicat tjera tė Kosovės siē janė turqtė, boshnjaktė, romtė etj. Madje kur jemi tek kėto pakica nė Kosovė duhet thėnė se nuk janė edhe aq numėr, sa mund dhe do tė duhej tė zhvillohej njė qasje e tillė qė kontrakton vullnetin politikė tė njė shumice me mbi 90% e popullsisė etnike shqiptare qė tė drejtat e tyre kenė te njohur edhe me autonomi tė lartė politike. Thėnė edhe politikisht kėto pakica pėr shumicėn shqiptare kenė njė destruktivitet i thellė gjatė rezistencės sė pushtimit te regjimit dhe tė Sllobizmit. Mekatet nuk mund tė harrohen aq lehtė edhe pėrkundėr dėshirės sė tyre qe ne t'ua falim edhe vullnetin tonė tė lirisė sonė. Ne i ftuam dhe i ftojmė akoma qe vet tė bėjnė hapat e tyre te guximshėm politik e tė pranojnė realitetin e ri nė Kosovė dhe gjithashtu ta pranojnė se jeta e tyre mund tė zhvillohet vetėm nė logjikėn e pranimit tė Shtetit tė Kosovės edhe si shtet i cili gjithėsesi u'a merrė parasysh interesat e tyre. Ndryshe nuk ka zgjidhje tė pranushme dhe qė mund tė tolerohet si kjo (qė kujt ti teket prej ndonjė pakice) qė e lėndon lirinė e plotė tė Kosovės dhe tenton ta katandisė teritorin e Kosovės. Nė tė kundėrtėn ėshtė krejtė e qartė se ēdo lėndim dhe katandisje e Kosovės ėshtė plagė e hapur qė nuk prodhon destabilitet dhe jopaq nė rajon. Gjithashtu duhet bėrė e qartė se tė gjithė ata qė nuk e gjejnė interesin e tyre nė shtetėsin e Kosovės do tė jenė tė trajtuar si tė huaj dhe me tendenca qė implikojnė dhe mbartin rreziqe pėr shoqėrin kosovare, ecila do qe tė integrohet nė BE.
Mjerimi i logjikės
Pala serbe duke e pėrfshirė edhe Beogradin nuk duan t'i qasen me njė seriozitet problematikės thelbėsore tė tyre me te vetmin qėllim qė brenda kėti fluiditeti politik tė abuzojnė me te drejtėn e shqiptarve pėr pavarsi. Ata...,madje edhe serbi i vetėm e ka te qartė se pavarsia e Kosovės i rrėnon pėrfundimisht aspiratat e tyre pėr Kosovėn serbe.
Duke i'u kthyer edhe njėherė dokumentit tė z.Ruchan, nuk mund tė mos i qasemi ngatrrimin tonė politik qė shkakton ky dokument!. A duhet kundeshtuar ky dokument nė ato pika tė cilat i'a mundėsojnė pretendimin e sėrishėm Serbisė pėr riqasjes dhe riimplikimie te institucioneve tė saja nė Kosovė kinse nė mbrojtje te pakicės serbe?. A po deligjitimohen dhe demoralizohen institicionet shtetformuse nė Kosovė me kėto akte?. Dhe nė fund a po qartėsohet rrugtimi politik i Kosoves me tė tilla pika ku i lejohen Serbisė dhe institucioneve tė saja tė paragjykojnė mbi atė se si ne i mbikqyrim dhe i trajtimin pakicen serbe nė shtetin tonė!. Kjo realisht nuk ka kurrėfar logjike as nė politikė e as nė konceptin mbi fonksionimin e shtetit modern siē na thuhet shpesh, pra ky dokument tashmė i qartėsuar edhe pėr opinionin e gjėrė, nė konceptet e veta tė finuara parasheh edhe lėnjen e disa shtigje tė mundshme dhe te garantuara pėr pakicės serbe me institucionet e Beogradit. Ky kontraktim nė esencė pėrfaqėson vetėm logjikėn e mjerė, Kosovėn nuk e bėnė te pavarur por e ndėrvar dhe e humb kuptim e ēfardo deklarim politik dhe publik tek qytetari i saj se Kosova po i hynė fuqishėm dhe e sigurt nė procesin e definimit tė statusit politik tė saj pėr pavarsi tė plotė. Ēuditėrisht, edhe mė pakuptimėsi nuk mund tė kuptohet mosreagimi tonė si shoqėri liridashėse dhe si njė trupė politike krejt lidhur mė kėtė. Ndofta kompleksiteti i tė menagjuarit tė shtetit ka trubulluar terenin tonė politik dhe veprimet tona duken tė jenė tė plogėta nė funksion dhe mė tepėr na del njė atmosferė ku politika jonė pėrpos krekosjes i sorrollatet naivisht pamfletit „mė bajat“ tė Pavarsisė.