Duam Shqiperine ne NATO dhe Kosoven e pavarur.

[Kalt]

Flasin Shirley Cloyes-Dioguardi dhe Joseph Dioguardi

Duam një Shqipëri
në NATO dhe një
Kosovë të Pavarur




Dashurojnë Tiranën dhe... pavarësinë e Kosovës. Shirley Cloyes-Dioguardi dhe Joseph Dioguardi, të njohur si krerët e Ligës Shqiptaro Amerikane, janë të qartë: një lob shqiptar sa më i fortë do të ndihmonte në prezantimin e së vërtetës për vlerat e shqiptarëve dhe për atë që duhet të ndodhë në Kosovë. Prej disa ditësh në Tiranë, ata flasin për atë çka po projektojnë për Kosovën dhe Shqipërinë. “Është një ndjesi shumë e bukur që të arrish të bësh diçka për 7 milionë njerëz që kanë nevojë për ndihmë”, thotë çifti në një intervistë për gazetën “TemA”.

Jeni rikthyer në Tiranë, por edhe me mendjen në Prishtinë. Ajo që keni theksuar më shumë se çdo gjë është rëndësia e lobit si alternativë për të shuar atë që po mundohen të ngrenë serbët përmes mashtrimit...

Shirley Cloyes-Dioguardi: Ne kemi publikuar këto artikuj për të treguar tashmë, se lobi serb është duke u përpjekur dëshpërimisht të ndalojë Kosovën. Por, janë aq të dëshpëruar sa kanë filluar të gënjejnë dhe ata e dinë se, nëse arrijnë të bëjnë që shqiptarët të duken si myslimanë, atëherë amerikanët do të mendojnë se ata kanë lidhje me Al Kaidën. Kështu që ne po përpiqemi të tregojmë edhe anën tjetër të medaljes duke përmendur që ushtarët shqiptarë janë në Irak, duke luftuar krah për krah me ushtarët amerikanë. Po serbët nuk e thonë këtë, kështu që ne duhet ta themi. Ne kemi një program shumë të mirë për të deklaruar këtë informacion. Dhe në këtë mënyrë, ne po përpiqemi të tregojmë që ekziston një lidhje e fortë ndërmjet lobit çifut dhe atij shqiptar, ashtu si bëmë edhe në vitin 1998, kur bombarduam Millosheviçin. Tashmë, ne do të luftojmë që të fusim Shqipërinë në NATO. Ne tashmë e kemi diskutuar këtë program edhe me kryeministrin Berisha në mënyrë që të nisë bashkëpunimi ndërmjet Uashingtonit dhe qeverisë shqiptare që hyrja në këtë organizëm për Shqipërinë të ndodhë sa më shpejt.

Lobi serb e ka konsideruar Kosovën dhe kosovarët si “talebanët e Evropës”. Cila mund të jetë përgjigjja më e mirë ndaj këtij mashtrimi?

Shirley Cloyes-Dioguardi: Unë kam shkruar dhe një artikull për revistat dhe gazetat e ndryshme të Amerikës dhe të organizatave çifute që flet për çifutët e mbijetuar në Shqipëri. Dhe arsyeja e këtij artikulli ishte që të tregonim sesi shqiptarët i kanë ndihmuar çifutët që të ingranoheshin sa më mirë në tokën shqiptare, por edhe që të thonim të vërtetën. Shqiptarët janë popull me origjinë ortodokse lindore dhe katolike, të cilët kanë jetuar në harmoni të plotë me njëri-tjetrin për shekuj me radhë. Ata kanë një histori të gjatë të tolerancës fetare dhe të rezistencës ndaj represionit. Dhe vetëm duke thënë të vërtetën për Shqipërinë, gjë që unë dëshiroj shumë që ta bëjnë edhe liderët e Shqipërisë, çdo gjë do të jetë më e qartë, për të dhënë kështu një përcaktim të asaj ç’ka është vendi i tyre. Të mos harrojmë se serbët dhe grekët kanë luftuar për më se 50 vjet dhe shqiptarëve iu është dashur të durojnë Hrushovin dhe Titon. Këta të fundit nuk dëshironin që të tregonin se shqiptarët kishin kulturën dhe vlerat e tyre.

Joseph Dioguardi: Vitin e kaluar ne kemi organizuar një darkë të madhe me komunitetin çifut dhe tema kryesore ishte toleranca dhe heroizmi shqiptar. Ndërsa serbët dhe grekët duan të deklarojnë që shqiptarët janë jo tolerantë dhe si Al Kaida, ne kemi prova për të treguar këtë tolerancë. Dhe ne duam që ta bëjmë të qartë këtë të vërtetë për të gjithë. Duke qënë se njerëzit në Amerikë nuk e njohin mirë Shqipërinë dhe Kosovën, ne duhet të sigurohemi që t’iu paraqesim atyre një imazh sa më të qartë për këto vende. Një tjetër gjë që kemi bërë është që kemi pasur rezoluta dhe seanca të shumta dëgjimi në Kongresin amerikan për Kosovën. Herën e fundit, në një seancë dëgjimi ne morëm dy priftërinj katolikë për t’i treguar Kongresit se ekziston besimi katolik te shqiptarët, jo vetëm ai mysliman. Dhe kjo gjë i shkatërroi serbët. Por tashmë, ata kanë nisur sërish nga propaganda e tyre antishqiptare, pasi e shohin se SHBA është pranë fazës së njohjes së Kosovës si shtet i pavarur. Kështu që tani ata po shpenzojnë 100.000 $ në muaj, që i bie 1. 200.000$ në vit në Uashington për propagandat e tyre dhe shqiptarët nuk e kanë këtë shumë lekësh. Por serbët po përpiqen t’i ndryshojnë mendjen SHBA-së, sepse nëse e arrijnë këtë gjë, atëherë askush s’do të mbështesë Kosovën. Por, ne mendojmë se është vonë për këtë gjë dhe ne kemi përgjigjen, dhe në fund të këtij viti, do të shikojmë edhe pavarësinë e Kosovës. Por, ne iu bëjmë thirrje liderëve shqiptarë që t’i lënë mënjanë përçarjet, apo të ndjekin politika të njëjta me ato të Bosnjes, pasi kjo gjë s’ka për të funksionuar. Kjo nuk është e ardhmja e Evropës. E ardhmja e Evropës është integrimi dhe jo ndarja. Dhe ne iu bëjmë thirrje shqiptarëve që të mos lejojnë që serbët të vazhdojnë ndërhyrjet në Kosovë, apo të shkaktojnë përçarje nga brenda. Dhe nuk duhet të themi se Kosova është një shtet multietnik. Kosova është një vend 95 % me disa minoritete në të. Këto minoritete duhet të mbrohen dhe s’duhet të ketë ndonjë problem në mbrojtjen e tyre. Ne duam të japim mesazhin tonë, si zë i lirë që jemi, pasi ne nuk punojmë as për qeverinë shqiptare as për atë të Kosovës, por punojmë në interesin e shqiptaro-amerikanëve. Kështu që ne nuk na duhet të regjistrohemi në Departamentin e Drejtësisë, ashtu sikurse duhet të bëjnë ata, si agjentë të huaj. Neve nuk jemi agjentë të huaj, por një “zë mesazhi” për populli shqiptar.

Mendoni se 2007-ta do të jetë viti që do të vendosë përfundimisht statusin e Kosovës?

Joseph Dioguardi: Sigurisht që kështu do të ndodhë, por ky është fillimi i sfidës me të cilën do të na duhet të përballemi, sepse është mirë të themi se jemi të pavarur, por duhet punuar shumë me ekonominë që të hapen vende pune, pasi 70% e popullsisë së Kosovës, deri tani janë të papunë. Pra, janë shumë shqiptarë të papunë, të cilët mbahen me lekët që iu dërgohen nga Evropa apo nga Amerika. Kështu që pavarësia është çelësi për të punuar me Bankën Botërore, FMN-në dhe tregun evropian. Vetëm kështu ata mund të krijojnë një infrastrukturë të mirëfilltë, elektricitetin, rrugët, etj. Pikërisht, së bashku me këtë do të vijnë duke u shtuar dhe investimet private. Por, pa pavarësinë, Kosova ka marrë fund, pasi askush s’do të punojë për rimëkëmbjen e ekonomisë për hapjen e vendeve të punës. Kështu që nëse do iu themi shqiptarëve “mos hajdeni në Amerikë, pasi ka shumë emigrantë të paligjshëm atje”, atëherë duhet të bëjmë që ata të qëndrojnë këtu, po për ta bërë këtë, ata duhet të kenë vende pune.

[Kalt]

Shirley Cloyes-Dioguardi: E vetmja gjë që mendoj se duhet të them për shqiptarët është se ata nuk duhet të rrinë duarkryq duke pritur që, meqë disa organizma thonë se çështjet e Kosovës do të zgjidhen në përfundim të vjeshtës, atëherë kjo gjë do të ndodhë vetë. Ne duhet të shqetësohemi për të ardhmen e Kosovës, për pranimin e saj në Kombet e Bashkuara, apo të tjera si këto. Serbisë i është dhënë mundësia që të jetë anëtare e të gjitha institucioneve ndërkombëtare, pa i vënë asnjë kusht, dhe pikërisht në këtë vend ndodhi dhe genocidi. Kështu që mendoj se shqiptarët duhet ta kenë të qartë dhe tek organizmat ndërkombëtarë që nuk mund të ketë kushte për pavarësinë e tyre. Ne e dimë se gjithmonë këto organizma do të sigurohen, duke e mbikëqyrur Kosovën, se do të ruhen të drejtat e minoriteteve apo nuk do të ketë dhunë, por shqiptarët e kanë dëshiruar pavarësinë e tyre, duke u përpjekur ta mbrojnë atë me gjak, me luftë për 125 vjet.
Në seancën e fundit të dëgjimit në senatin amerikan, në lidhje me Kosovën dhe Serbinë është thënë se problemi këtu ka qenë që kjo e fundit ka refuzuar të njohë demokracinë në Kosovë, pasi 40 % e vendit kontrollohej nga partia e Millosheviçit dhe Sheshelit. Kështu që duke e marrë Kosovën, ne do t’i bënim një nder të madh Serbisë në mënyrë që ajo të përqendrohet në problemet e saj, përsa i përket integrimit në Evropë. Dhe mendoj se kjo është një pikë shumë e rëndësishme që jo të gjithë e kuptojnë. Që, nëse Serbia do të ingranohet sa më mirë në Evropë, duhet t’i bindet të gjitha ligjeve të saj, duhet të dërgojë Mlladiç dhe Karaxhixh në Gjykatën Ndërkombëtare, pasi kur bëhej fjalë për Haradinajn, askujt nuk iu desh që të shkonte ta arrestonte, pasi ai shkoi vetë atje. Por tani, serbët nuk po dorëzojnë para drejtësisë kriminelët e tyre të luftës. Ne e dimë që Haradinaj nuk ishte kriminel, por një hero, por serbët donin që të tregonin se kishte të njëjtat probleme si me shqiptarët ashtu edhe me serbët. Nuk duhet të harrojmë që Serbia nuk ka dëshirë të njohë demokratizimin e Kosovës apo pavarësinë e saj. Gjermanët i shkaktuan shumë dëme çifutëve gjatë Luftës së Dytë Botërore, por erdhi një moment kur ata kërkuan falje për këtë, por me serbët është ndryshe, pasi çfarëdo gjëje që të ndodhë, ata nuk kanë asgjë për të thënë apo asnjë shfajsim për të bërë.

Kosova po i kërkon mbarë botës që ta njohë si shtet të pavarur. Po çfarë duhet të bëjnë vetë kosovarët për të ndihmuar më shumë veten e tyre?

Joseph Dioguardi: E para dhe kryesorja është që në këto momente qeveria e Kosovës nuk është e mirë, pasi kontrollohet nga interesa partish, të cilat kërkojnë të fuqizojnë vetë partinë, por jo vendin. Edhe kur vijnë që të flasin për problemet e Kosovës në Amerikë, ata përmendin vetëm ato që kanë të bëjnë me interesat e tyre dhe jo me temat shqetësuese për gjithë vendin. Kështu që duhet ta kemi të qartë që nëse ata duan të respektohen dhe njihen si komb, atëherë duhet të veprojnë si një qeveri për të mirën e njerëzve dhe jo për partinë. Për partinë interesohej Enver Hoxha, për Partinë e Punës, më pas vinte shteti, më pas vinte populli. Por, s’është kështu, pasi fillimisht duhet të vijë populli, pastaj shteti dhe partitë, si është dhe në Amerikë. Për momentin nuk shoh që prioriteti atje janë njerëzit dhe pikërisht për këtë e kritikojmë tani qeverinë e Kosovës.
Shirley Cloyes-Dioguardi: Një tjetër problem është dhe ai i korrupsionit, pasi e dimë mirë se shumica e komunitetit ndërkombëtar është i korruptuar. Me këtë gjë jemi duke u përballur dhe në Amerikë, pasi dhe atje kemi shumë anëtarë të Kongresit që janë të korruptuar. Dhe vetë anëtarët e këtij organizmi kanë thënë që për këtë kategori njerëzish të korruptuar nuk duhet të bëhet fare gjyq, por duhet të përfundojnë menjëherë në burg. Këtë gjë duhet të bëjmë dhe në Kosovë. Në të njëjtën kohë, duhet të marrim në konsideratë rëndësinë që ka sovraniteti, por edhe problemet që vijnë bashkë me të, si korrupsioni. Gjithashtu, duhet të njohim faktin që ka dy fusha kryesore me të cilat merret qeveria e Kosovës: ajo e shëndetit dhe edukimit. Por, duket se pikërisht këto të dyja lënë shumë për të dëshiruar, pasi gjendjet në shkollat e Kosovës janë tepër të këqija. Nëse do të isha në qeverinë e Kosovës, do të punoja që të paktën këto dy fusha të ishin të përsosura. Në këtë mënyrë edhe komuniteti ndërkombëtar do të ndjente më tepër përgjegjësi për të ndihmuar këtë vend.

Cilët janë miqtë më të mirë tuajët në këtë betejë?

Joseph Dioguardi: Së bashku me ne, në organizmin që kemi krijuar, ne kemi edhe dy kongresmenë shumë të rëndësishëm që na mbështesin: senatorin Shuman, një demokrat, çifuto-amerikan, një nga më të rëndësishmit, pasi drejton fondet për të gjithë senatorët demokratë që do të zgjidhen dhe senatorin Mekuin, i cili besojmë se do të jetë edhe presidenti i ardhshëm i Shteteve të Bashkuara, dhe ai, ashtu sikurse Berisha është një luftëtar i flaktë i korrupsionit. Ne zgjodhëm këta dy politikanë, pasi donim që senati të dinte që shqiptarët në Shqipëri të dinë për bashkëpunimin që ka pasur lobi çifut me atë shqiptar, pasi çifutët kanë ndihmuar shumë në ndalimin e shpërndarjes së Serbisë, në mënyrë që kjo mos të pushtonte Kosovën, Bosnjen apo shtetet e tjera rreth saj. Dhe ne duam që pikërisht lobi çifut të japë ndihmesën e tij për futjen e Shqipërisë në NATO. Pasi, nëse kjo do të ndodh, atëherë Shqipëria do të jetë shumë më stabël dhe e sigurt. Dhe pikërisht këtë gjë po përpiqet të bëjë dhe Berisha. Dhe ne besojmë se një ndihmesë të veçantë në realizimin e kësaj do të japë dhe lobi çifut. Kështu që me anë të kësaj rezolute në senat, do t’i bëhet shumë publicitet shqiptarëve. Ne po përgatitemi që kjo rezolutë të sjellë edhe frytet e veta. Ky është vetëm hapi i parë, pasi pas këtij, do të ketë edhe shumë të tjerë. Por, nëse ne do të zbatojmë atë që diskutuam sot me Berishën, atëherë për një muaj do të shihni një ndryshim tepër të rëndësishëm.

[Kalt]

Riktheheni pas disa vitesh në Tiranë. Cili është ndryshimi më i madh që vini re në Shqipëri?

Joseph Dioguardi: Ndryshimi më i madh që kemi dëgjuar se po zbatohet është programi për luftën ndaj korrupsionit. Dhe vetë SHBA po e mbështet këtë së tepërmi, pasi kanë dhuruar 30 milionë dollarë për Shqipërinë në këtë drejtim. Pikërisht kjo gjë, lufta ndaj korrupsionit, ka qenë edhe një nga premtimet që ka bërë Berisha gjatë fushatës së tij elektorale që “do të pastrojë Shqipërinë”. Ai më tha se ka vënë në dispozicion një numër telefoni, ku do të priten të gjitha ankesat e qytetarëve në lidhje me persona të korruptuar. Ne mendojmë që Berisha është tepër i motivuar për të vazhduar këtë luftë, pasi njerëzit i kanë dhënë atij një mundësi të dytë. Kjo gjë nuk i ndodh çdo politikani që të rifitojë sërish besimin te njerëzit. Kryeministri ishte aq i zgjuar sa të kuptonte se korrupsioni ishte ai që po e mbante peng Shqipërinë dhe se shumë politikanë ishin duke u pasuruar nga kjo gjë. Tashmë, përqindja e papunësisë në Shqipëri është 40-50, diçka tepër shqetësuese, pasi siç thamë në Kosovë kjo ka arritur në 70%.
Shirley Cloyes-Dioguardi: Një tjetër arritje ka qënë ajo e nënshkrimit të marrveshjes për anëtarësimin në BE, një hap shumë i rëndësishëm ky, pasi Shqipëria për shumë kohë ka qenë tepër e izoluar. Pikërisht kjo gjë do e bëjë këtë vend shumë të afërt me Evropën dhe pasi ky anëtarësim të ndodhë, ne do të shikojmë një fytyrë krejtësisht të re të Shqipërisë.

Në vende të vogla si Shqipëria, lufta ndaj korrupsionit dhe krimit është tepër e vështirë për t’u realizuar. Si mendoni, çfarë hapash të tjerë duhet të ndërmarrë Berisha në këtë drejtim?

Shirley Cloyes-Dioguardi: Nuk e di nëse mund t’i jap përgjigje kësaj pyetjeje, pasi ai po bën një punë tepër të madhe në këtë drejtim. Ai ka ndërmarrë shumë hapa dhe ne nuk e dimë se ç`do të ishim në gjendje të realizonim, po të ishim në vendin e tij. Përballja me mafian është e vështirë dhe ai ia ka dalë me sukses.
Joseph Dioguardi: Një gjë që duhet vlerësuar është bashkëpunimi që ka Berisha me qeverinë italiane, greke dhe të vendeve të tjera fqinje me Shqipërinë. Në këtë mënyrë ai po përpiqet të zbulojë rrënjët e gjithë këtij kriminaliteti për t’u përpjekur që ta ndalojë shpërndarjen e tij. Diçka tjetër është që, nëse je lider duhet të japësh edhe shembullin tënd personal. Nano nuk ishte një shembull i mirë për popullin shqiptar. Ai u divorcua nga gruaja e tij e parë për t’u rimartuar me një vajzë shumë më të re se ai, më pas ai fuqizoi pushtetin e tij me lobin grek ku bënte edhe gjithë pushimet e tij. Berisha nuk është i tillë njeri. Ai është tepër profesionist dhe nuk pasurohet në kurriz të shqiptarëve, si ministra apo politikanë të tjerë para tij. Në këtë drejtim, njerëzit e panë se Berishës mund t’i besosh. E rëndësishmja në politikë është që të fitosh besimin e njerëzve, pasi pa atë nuk mund të kesh asgjë.
Shirley Cloyes-Dioguardi: Një tjetër gjë e rëndësishme është dhe shtimi i investimeve nga emigrantët shqiptarë që punojnë në botë. Duke qënë se ata po e shikojnë vendin e tyre më të stabilizuar dhe duke bërë hapa përpara, nuk kanë më frikë që të dërgojnë paratë e tyre për të bërë diçka në këtë vend, për të investuar për të. Tashmë, ata e dinë se ka rregulla dhe procedura që duhet të zbatohen për të ndërtuar biznese dhe se gjithçka është e rregullt dhe në mënyrë ligjore si dhe me më shumë lehtësira nga ç`ka qenë më parë. Edhe vetë qëndrimi i Berishës në deklaratat dhe thirrjet që ai ka lëshuar ka qenë që të gjithë emigrantët e mërguar jashtë vendit të rikthehen për të investuar kapitale në vendin e tyre, në mënyrë që Shqipëria të vazhdojë progresin e saj dhe rrugën drejt evropianizimit. Kjo është një nga mënyrat më të mira për të ndaluar mafian apo tregëtinë ilegale që zhvillohet duke afruar sa më shumë investime të njerëzve të ndershëm që punojnë ndershmërisht në vende të tjera.

Flisni gjithë pasion për boshtin Tiranë-Prishtinë. Nga buron ky pasion?

Së pari, unë jam shqiptar dhe im atë fliste shqip dhe kur unë shkova në Kongresin amerikan, nuk kisha një axhendë shqiptare, pasi fillimisht njerëzit e dinin se unë isha italo-amerikan. S’e dinin se isha shqiptar. Më pas, njerëzit mësuan origjinën time dhe nisën të vinin tek unë dhe nisën të më flisnin për problemet në Kosovë dhe në gjithë rajonin. Unë nuk dija asgjë për këtë, pasi në SHBA nuk kishim studiuar historinë e Shqipërisë dhe Kosovës. Pasi unë nisa të studioja, fillimisht u hidhërova, pasi mësova gjithë problemet që shqetësonin Shqipërinë, gjithë ato vite nënshtrim nën regjimin komunist dhe pushtimet nga vendet e tjera. Kështu që mendova se pas gjithë kësaj kohe, më në fund Shqipëria mund të kishte edhe zërin e saj në Kongresin amerikan. Në këtë mënyrë, unë nisa ta paraqisja dukshëm çështjen shqiptare, ndërsa së bashku me disa kolegët e mi kemi hartuar rezolutën e parë në vitin 1986. Gjatë 20 viteve tona në kongres, ne arritëm të fitonim mbështetjen e shumë shqiptaro-amerikanëve për të bërë diçka më konkrete për shqiptarët. Dhe pasi disa përfaqësues panë me sytë e tyre se ç’po ndodhte në Kosovë, në vitin 1992, hartuan rezolutën e parë për pavarësinë e këtij vendi.
Është një ndjesi shumë e bukur që të arrish të bësh diçka për 7 milionë njerëz që kanë nevojë për ndihmë. Deri më tani, ka pasur dy flamuj, ai amerikan dhe ai shqiptar me shqiponjë, por, tani e tutje do të ketë një flamur të përbashkët për Kosovën, në mënyrë që kjo e fundit të tregojë mirënjohjen e saj për mbështetjen që i jep Amerika dhe sesi kjo e fundit do ta njohë atë si një shtet të pavarur.

Bisedoi Agim Baçi



Gazeta Tema