PDA

View Full Version : Kodiket E Shqiperise,permendore Te Kultures Njerzore


Drinni
15-07-06, 13:47
Kodikėt jan dorshkrimet me te vjetra qe jan e ruajtur ne hapsiren shqiptare. Tradita e shkrimeve te shenjeta ne shqiperi ka vazhduar per 15 shekuj me radhe,prej paleokrishterimit deri ne kohet moderne.
Shkrimet ungjillore dhe biblike ne Shqiperi jane pjese e historis boterore te shkrimit; Pjese e historise se zhvillimit progresiv te mendimit dhe te kultures njerezore.

"Kodiku i Perpurt i Beratit", nje prej variantave me te hershme te Beslidhjesse Re, perbene nje dorshkrim te rralle te letersise biblike ne shkalle boterore. Sipas dijetarve vendes dhe te huaj, ai numerohet i treti ose i katerti per nga kronologjia, por ēmohet edhe me shume per nga rendesia. Te njohesh keto dorshkrime eshte njesoj si te takohesh me koherat e mjegullta,me at faze te muget te historis,kur krishterimi sapo kishte dale nga fshehtesia. Ne shkalle boterore ruhen shtate Kodike te perpurt,te periudhes se fillimeve te krishterimit. Nuk eshte rastesi qe dy prej tyre gjenden ne Shqiperi. Vendi Yne ishte ne perberje te hapsires burimore biblike.

Tradita e dorshkrime te tilla te shenjeta eshte prove se hapsira Shqiptare ka pasur ne vijimsi nje elite kulturore, qe ka ditur jo vetem te krijoje, por edhe te ruaj kryevepra. Vepra te tilla, qe jane permendore te historis se mendimit te njerzimit, na bejne optimist per nje imazh tjeter per Shqiptarin tone. Ato promovojn vleren e kultures se ketije vendi dhe te ketije populli edhe sot, kur kan kaluar shekuj e mijevjeqare nga koha e krijimit. Ato jan kontribut i njohur per historin boterore.

Historianet le te bejne te tyren dhe te na shpjegojn se si eshte e mundur qe ne hapsiren shqipetare u ruajten shkrime te tilla, te cilat i takojne kohes kur krishterimi po kalonte nga stadi i predikimit gojor ne ate te predikimit kult. Por ka disa fakte te njohura ,qe na bejne te ditur se "Kodiku i Perpurt i Beratit" dhe dorshkrime te tjera te krishterimit te hershem nuk jane dukuri rastesore ne mjedisin shqiptar.

Vetem pak kohe para se te shkruhej kjo veper, ishte Shen jeronimi i Ilirise, Shen Gjeri, siē e njohin shqipetaret, qe i dhuroi perendimit "La Vulgata-n" te parin tekst te bibles te perkthyer ne latinisht, rilindjen e pare shpirterore europiane. Po ne at kohe Shen Niketa i Remesianes ose i DARDANIS kompozoi kryelutjen e krishterimit "Te Deum laudamus(ty zot te lavderojm", qe kendohet edhe sot ne katedralet e perendimit. Perandoret ilir te bizantit, me fuqin qe u jepte detyra, e bene per here te pare krishterizmin si fe zyrtare.

Ruajtja e kodikeve te Shqiperise ne kete mjedis ku kan kaluar rrebeshe koherash dhe ku jane kryqezuar ndikime mospajtuese, shpreh edhe nje here nje vlere prej vleraveetnodalluesete popullit shqiptare, tolerancen nderfetare te tije, nje model tolerance edhe per shqiperin e sotme.

Te tilla dorshkrime jane pjese e identitetit kulturor te popullit, qe i ka ruajtur dhe i japin emer Shqiperis ne bote. Prandaj ne perulemni me emocion dhe nderim para tyre. Shqiperia ka nje te ardhme te sigurt europiane, sepse ka nje te kaluar te lavdishme europiane.

Ne Shqiperi ka ekzistuar nje fryme e forte ekumenizmi, pavarsisht se si ka ndryshuar gjeopolitika. Fryma ekumenike, fryma e perbashkimit, qe gjendet edhe ne nje prej vargjeve te Himnit tone kombetar, le te gjejme nje inkurajim prej kesaj tradite, qe promovohet ne librin"Kodiket e Shqiperise"

Dorshkrim i dhuruar nga Presidenti i Shqiperis Alfred Moisiu