amari
21-09-06, 14:18
Mė lejo qė ta prezentoj vetveten edhe pse ndoshta tė kujtohem sepse tė vizitoj ēdo vjet nga njė herė. Unė jam Ramazani.
Falėnderimi i takon Allahut, ndėrsa lutjet dhe pėrshėndetjet tona qofshin pėr tė Dėrguarin e zgjedhur, familjen dhe shokėt e tij tė ndershėm. O agjėrues i nderuar, paqja dhe mėshira e Allahut qofshin mbi ty. Mė lejo qė ta prezentoj vetveten edhe pse ndoshta tė kujtohem sepse tė vizitoj ēdo vjet nga njė herė. Unė jam Ramazani. E shoh pėr obligim tė tė njohtoj me vetveten edhe pse ti ndoshta me njeh, mirėpo ka njerėz tė cilėt, pėr fat tė keq, nuk mė njohin aq mirė dhe mė konsiderojnė prej mysafirėve tė rėndė dhe me padurim e presin largimin tim duke m'i numėruar ditėt.
Ku janė ata tė cilėt gėzohen me ardhjen time, tė cilėt e lusin Allahun qė t'ua mundėsojė agjėrimin nė kėtė muaj? Ata e dinė mirė se sa muaj madhėshtor jam, e dinė vlerėn e adhurimeve nė kėtė muaj, andaj edhe bėjnė gara nė vepra tė cilat i afrojnė tek Allahu. Ata janė tė bindur se nė kėtė muaj Allahu ka pėrgatitur shpėrblime tė cilat nuk i gjejnė nė muajt tjerė dhe prandaj nuk ėshtė pėr t'u habitur pse kėta njerėz gėzohen me ardhjen time ashtu siē gėzohet i pėrmalluari i cili sė shpejti do tė bashkohet me atė tė cilėn e do. O agjėrues, dije se prej mirėsisė sė Allahut ėshtė qė Ai ta mundėsoi agjėrimin nė kėtė muaj. Ka shumė njerėz tė cilėt ishin tė gjallė dhe gėzoheshin me mirėsitė e Ramazanit vitin e kaluar, por nuk arritėn qė tė gėzohen me tė edhe kėtė vit. Andaj falenderoje Allahun pėr kėtė mirėsi dhe dije se ndoshta ky ėshtė rasti i fundit i cili nuk do tė pėrsėritet. Dyert e hajrit nė kėtė muaj janė tė shumta. Ato t'i pėrkujtojmė disa gjėra:
1. Kush agjėron dhe falet nė kėtė muaj me besim duke shpresuar nė shpėrblimin e Allahut, i falen mėkatet qė i ka bėrė mė parė. I Dėrguari [salallahu alejhi ve selem] thotė:"Kush agjėron muajin e Ramazanit me besim duke shpresuar nė shpėrblimin e Allahut, i falen mėkatet qė i ka bėrė mė parė". Gjithashtu ai thotė: "Kush ngrihet pėr t'u falur nė muajin e Ramazanit me besim duke shpresuar nė shpėrblimin e Allahut, i falen mėkatet qė i ka bėrė mė parė".
2. Nė kėtė muaj ėshtė nata e Kadrit e cila ėshtė mė e mirė se njė mijė muaj, ndėrsa ibadeti nė tė ėshtė mė i vlefshėm se ibadeti i cili bėhet brenda njė mijė muajve (mė tepėr se tridhjetė e tre vjet). Kush falet nė kėtė natė, i falen mėkatet qė i ka bėrė mė parė. I Dėrguari [salallahu alejhi ve selem] thotė: "Kush ngrihet pėr t'u falė natėn e Kadrit me besim duke shpresuar nė shpėrblimin e Allahut, i falen mėkatet qė i ka bėrė mė parė".
3. Nė kėtė muaj muslimanėt tubohen pėr ta falur namazin e natės (teravinė). Ai i cili falet me imamin derisa ai tė largohet, i shkruhet sikur tė ishte falur tėrė natėn. I Dėrguari [salallahu alejhi ve selem] thotė:"Kush falet me imamin deri sa ai largohet, i regjistrohet sikur tė jetė falur tėrė natėn." (Transmeton Nesaiu).
4. Nė kėtė muaj shpėrblimi i atij qė bėn umre ėshtė sikur shpėrblimi i haxhit. I Dėrguari [salallahu alejhi ve selem] thotė:"Umreja e cila kryhet nė muajin e Ramazanit, e ka shpėrblimin e haxhit." (Transmeton Buhariu).
5. Nė kėtė muaj Allahu i pranon duatė e besimtarėve, andaj kij kujdes dhe shfrytėzoje kohėn duke e lutur Allahun pėr tė mirat e kėsaj bote e nė veēanti pėr begatitė e xhenetit. Mos e harro duanė nė kohėn e iftarit, sepse kjo ėshtė kohė nė tė cilėn Allahu e pranon duanė. I Dėrguari [salallahu alejhi ve selem] thotė: "Tri dua janė tė pranuara: duaja e agjėruesit, duaja e atij qė i ėshtė bėrė padrejtėsi dhe duaja e udhėtarit." (Transmeton Bejhakiu).
6. Dėgjo edhe pėr kėtė derė tė hajrit! Kjo ėshtė dhėnia iftar agjėruesit. Pse po e harron kėtė vepėr tė mirė edhe pse e di se ai i cili i jep iftar agjėruesit e ka shpėrblimin e njėjtė. I Dėrguari [salallahu alejhi ve selem] thotė:"Kush i jep iftar agjėruesit e ka shpėrblimin e njėjtė sikur agjėruesi duke mos iu pakuar shpėrblimi as vetė agjėruesit." (Transmeton Tirmidhiu). Lidhur me kėtė, tė pėrkujtoj, vėlla i dashur, se ka mijėra muslimanė tė cilėt nuk gjejnė ushqim pėr iftarin e tyre, andaj mos i harro edhe kėta! Gjithashtu dije se veprat e kėqija nė kėtė muaj janė tė rrezikshme, posaēėrisht nė kėto ditė tė bekuara, nė kėto net tė ndershme, prandaj kij kujdes dhe largohu prej tė gjitha mėkateve dhe shpejto me pendim qė tė mos jesh prej atyre qė e kanė dėshtuar duke mos e shfrytėzuar kėtė muaj tė bekuar. I Dėrguari [salallahu alejhi ve selem] thotė: "Ka dėshtuar ai i cili e arrin muajin e Ramazanit dhe ky muaj nuk i bėhet shkak pėr faljen e mėkateve." (Transmeton Tirmidhiu). Pėrsėri tė pėrkujtoj, pendohu dhe kėrko falje pėr mėkatet tua! Allahu nė Librin e tij thotė thotė: "Pendohuni tė gjithė te Allahu o besimtarė nė mėnyrė qė tė gjeni shpėtim." (En Nur; 31).
Mundohu vazhdimisht ta mbushėsh kohėn tėnde me vepra tė mira, siē ėshtė leximi i Kuranit, leximi i asaj qė tė bėn dobi. Pėrkujtoje vazhdimisht Allahun dhe mos e harro bamirėsinė ndaj prindėrve! Vizitoje farefisin dhe kėshilloi ata! Bėhu bujar dhe ndihmoi tė varfėrit dhe tė nevojshmit! Mos e harro thirjen nė rrugė tė Allahut, sepse ditėt e kėtij muaji janė pak! Ato ditė shumė shpejt largohen dhe vijnė ditė tė reja tė cilat thonė: "O biri Ademit, unė jam ditė e re, dėshmitare pėr veprat tua, andaj furnizohu me vepra tė mira, sepse unė largohem dhe nuk kthehem deri nė Ditėn e Gjykimit. I gėzuar ėshtė ai i cili shpejton nė vepra tė mira duke kėrkuar falje pėr mėkatet. Allahu xh.sh. thotė: "Shpejtoni nė atė qė fitoni falje prej Zotit tuaj dhe xhenetin qė gjerėsia e tij ėshtė si gjerėsia e qiellit e tokės i pėrgaditur pėr ata qė i besuan Allahut dhe tė dėrguarve tė tij. Ajo ėshtė dhuntia e Allahut qė ia jep kujt tė dojė e Allahu ėshtė dhurues i madh." (El Hadid; 21). Kij ndėrmend fjalėn e Allahut: "Shpejtoni nė atė qė fitoni falje prej Zotit tuaj dhe xhenetin qė gjerėsia e tij ėshtė si gjerėsia e qiejve e e tokės i pėrgatitur pėr tė devotshmit.". Pas kėsaj mė lejo tė tė njohtoj me disa gjėra tė cilat do tė ndihmojnė qė t'i kalosh ditėt dhe netėt e kėtij muaji tė bekuar me mė tepėr ibadete. Prej kėtyre gjėrave ėshtė vendosmėria e sinqertė, durimi, pėrkujtimi i vdekjes dhe garimi nė vepra tė mira me vėllezėrit muslimanė. Vepro ashtu qė tė jesh musliman mė i mirė pas Ramazanit e jo mė i dobėt dhe mos u bėn prej atyre tė cilėt i kthehen mėkateve pas kėtij muaji tė bekuar! Sa rob i keq ėshtė ai i cili nuk e njeh Zotin e vet jashtė kėtij muaji! Para se tė pėrfundoj, tė pėrgėzoj, o agjėrues i dashur, me fjalėt e Allahut i cili thotė: "E, pėrgėzoi ata qė besuan dhe bėnė vepra tė mira se ata do tė jenė nė xhenete nė tė cilėt rrjedhin lumenj. Sa herė qė u jepet ndonjė ushqim nga frutat e tij, ata thonė: "Ky ėshtė qė me tė u ushqyem dhe mė parė". Ngase, u sillet ushqim i ngjashėm. Aty do tė kenė ata bashkėshorte tė pastra dhe aty do tė jenė pėrgjithmonė." (El Bekare; 25). Tė pėrgėzoj, sepse Zoti yt ėshtė mėshirues i Cili e pranon veprėn e vogėl dhe shpėrblen pėr tė me shpėrblim tė madh. Ai i falė mėkatet dhe ėshtė mė i mėshirshėm pėr ty se nėna pėr fėmijėn e saj. Tė pėrgėzoj, sepse nė kėtė muaj hapen dyert e xhenetit dhe mbyllen dyert e xhehenemit. Nė fund tė them: Nėse nuk arrin qė t'i shfrytėzosh kėto ditė tė bekuara dhe kėto net madhėshtore, mos e akuzo askėnd, pos vetvetes, sepse me tė vėrtetė ke humbur njė rast tė madh qė tė shpėrblehesh me shpėrblime tė mėdha pėr vepra tė pakta. Unė mbetem me shpresė se pėrsėri do tė takohemi me ty vitin e ardhshėm nėse do tė jesh gjallė. Paqja dhe mėshira e Allahut qofshin mbi ty.
Falėnderimi i takon Allahut, ndėrsa lutjet dhe pėrshėndetjet tona qofshin pėr tė Dėrguarin e zgjedhur, familjen dhe shokėt e tij tė ndershėm. O agjėrues i nderuar, paqja dhe mėshira e Allahut qofshin mbi ty. Mė lejo qė ta prezentoj vetveten edhe pse ndoshta tė kujtohem sepse tė vizitoj ēdo vjet nga njė herė. Unė jam Ramazani. E shoh pėr obligim tė tė njohtoj me vetveten edhe pse ti ndoshta me njeh, mirėpo ka njerėz tė cilėt, pėr fat tė keq, nuk mė njohin aq mirė dhe mė konsiderojnė prej mysafirėve tė rėndė dhe me padurim e presin largimin tim duke m'i numėruar ditėt.
Ku janė ata tė cilėt gėzohen me ardhjen time, tė cilėt e lusin Allahun qė t'ua mundėsojė agjėrimin nė kėtė muaj? Ata e dinė mirė se sa muaj madhėshtor jam, e dinė vlerėn e adhurimeve nė kėtė muaj, andaj edhe bėjnė gara nė vepra tė cilat i afrojnė tek Allahu. Ata janė tė bindur se nė kėtė muaj Allahu ka pėrgatitur shpėrblime tė cilat nuk i gjejnė nė muajt tjerė dhe prandaj nuk ėshtė pėr t'u habitur pse kėta njerėz gėzohen me ardhjen time ashtu siē gėzohet i pėrmalluari i cili sė shpejti do tė bashkohet me atė tė cilėn e do. O agjėrues, dije se prej mirėsisė sė Allahut ėshtė qė Ai ta mundėsoi agjėrimin nė kėtė muaj. Ka shumė njerėz tė cilėt ishin tė gjallė dhe gėzoheshin me mirėsitė e Ramazanit vitin e kaluar, por nuk arritėn qė tė gėzohen me tė edhe kėtė vit. Andaj falenderoje Allahun pėr kėtė mirėsi dhe dije se ndoshta ky ėshtė rasti i fundit i cili nuk do tė pėrsėritet. Dyert e hajrit nė kėtė muaj janė tė shumta. Ato t'i pėrkujtojmė disa gjėra:
1. Kush agjėron dhe falet nė kėtė muaj me besim duke shpresuar nė shpėrblimin e Allahut, i falen mėkatet qė i ka bėrė mė parė. I Dėrguari [salallahu alejhi ve selem] thotė:"Kush agjėron muajin e Ramazanit me besim duke shpresuar nė shpėrblimin e Allahut, i falen mėkatet qė i ka bėrė mė parė". Gjithashtu ai thotė: "Kush ngrihet pėr t'u falur nė muajin e Ramazanit me besim duke shpresuar nė shpėrblimin e Allahut, i falen mėkatet qė i ka bėrė mė parė".
2. Nė kėtė muaj ėshtė nata e Kadrit e cila ėshtė mė e mirė se njė mijė muaj, ndėrsa ibadeti nė tė ėshtė mė i vlefshėm se ibadeti i cili bėhet brenda njė mijė muajve (mė tepėr se tridhjetė e tre vjet). Kush falet nė kėtė natė, i falen mėkatet qė i ka bėrė mė parė. I Dėrguari [salallahu alejhi ve selem] thotė: "Kush ngrihet pėr t'u falė natėn e Kadrit me besim duke shpresuar nė shpėrblimin e Allahut, i falen mėkatet qė i ka bėrė mė parė".
3. Nė kėtė muaj muslimanėt tubohen pėr ta falur namazin e natės (teravinė). Ai i cili falet me imamin derisa ai tė largohet, i shkruhet sikur tė ishte falur tėrė natėn. I Dėrguari [salallahu alejhi ve selem] thotė:"Kush falet me imamin deri sa ai largohet, i regjistrohet sikur tė jetė falur tėrė natėn." (Transmeton Nesaiu).
4. Nė kėtė muaj shpėrblimi i atij qė bėn umre ėshtė sikur shpėrblimi i haxhit. I Dėrguari [salallahu alejhi ve selem] thotė:"Umreja e cila kryhet nė muajin e Ramazanit, e ka shpėrblimin e haxhit." (Transmeton Buhariu).
5. Nė kėtė muaj Allahu i pranon duatė e besimtarėve, andaj kij kujdes dhe shfrytėzoje kohėn duke e lutur Allahun pėr tė mirat e kėsaj bote e nė veēanti pėr begatitė e xhenetit. Mos e harro duanė nė kohėn e iftarit, sepse kjo ėshtė kohė nė tė cilėn Allahu e pranon duanė. I Dėrguari [salallahu alejhi ve selem] thotė: "Tri dua janė tė pranuara: duaja e agjėruesit, duaja e atij qė i ėshtė bėrė padrejtėsi dhe duaja e udhėtarit." (Transmeton Bejhakiu).
6. Dėgjo edhe pėr kėtė derė tė hajrit! Kjo ėshtė dhėnia iftar agjėruesit. Pse po e harron kėtė vepėr tė mirė edhe pse e di se ai i cili i jep iftar agjėruesit e ka shpėrblimin e njėjtė. I Dėrguari [salallahu alejhi ve selem] thotė:"Kush i jep iftar agjėruesit e ka shpėrblimin e njėjtė sikur agjėruesi duke mos iu pakuar shpėrblimi as vetė agjėruesit." (Transmeton Tirmidhiu). Lidhur me kėtė, tė pėrkujtoj, vėlla i dashur, se ka mijėra muslimanė tė cilėt nuk gjejnė ushqim pėr iftarin e tyre, andaj mos i harro edhe kėta! Gjithashtu dije se veprat e kėqija nė kėtė muaj janė tė rrezikshme, posaēėrisht nė kėto ditė tė bekuara, nė kėto net tė ndershme, prandaj kij kujdes dhe largohu prej tė gjitha mėkateve dhe shpejto me pendim qė tė mos jesh prej atyre qė e kanė dėshtuar duke mos e shfrytėzuar kėtė muaj tė bekuar. I Dėrguari [salallahu alejhi ve selem] thotė: "Ka dėshtuar ai i cili e arrin muajin e Ramazanit dhe ky muaj nuk i bėhet shkak pėr faljen e mėkateve." (Transmeton Tirmidhiu). Pėrsėri tė pėrkujtoj, pendohu dhe kėrko falje pėr mėkatet tua! Allahu nė Librin e tij thotė thotė: "Pendohuni tė gjithė te Allahu o besimtarė nė mėnyrė qė tė gjeni shpėtim." (En Nur; 31).
Mundohu vazhdimisht ta mbushėsh kohėn tėnde me vepra tė mira, siē ėshtė leximi i Kuranit, leximi i asaj qė tė bėn dobi. Pėrkujtoje vazhdimisht Allahun dhe mos e harro bamirėsinė ndaj prindėrve! Vizitoje farefisin dhe kėshilloi ata! Bėhu bujar dhe ndihmoi tė varfėrit dhe tė nevojshmit! Mos e harro thirjen nė rrugė tė Allahut, sepse ditėt e kėtij muaji janė pak! Ato ditė shumė shpejt largohen dhe vijnė ditė tė reja tė cilat thonė: "O biri Ademit, unė jam ditė e re, dėshmitare pėr veprat tua, andaj furnizohu me vepra tė mira, sepse unė largohem dhe nuk kthehem deri nė Ditėn e Gjykimit. I gėzuar ėshtė ai i cili shpejton nė vepra tė mira duke kėrkuar falje pėr mėkatet. Allahu xh.sh. thotė: "Shpejtoni nė atė qė fitoni falje prej Zotit tuaj dhe xhenetin qė gjerėsia e tij ėshtė si gjerėsia e qiellit e tokės i pėrgaditur pėr ata qė i besuan Allahut dhe tė dėrguarve tė tij. Ajo ėshtė dhuntia e Allahut qė ia jep kujt tė dojė e Allahu ėshtė dhurues i madh." (El Hadid; 21). Kij ndėrmend fjalėn e Allahut: "Shpejtoni nė atė qė fitoni falje prej Zotit tuaj dhe xhenetin qė gjerėsia e tij ėshtė si gjerėsia e qiejve e e tokės i pėrgatitur pėr tė devotshmit.". Pas kėsaj mė lejo tė tė njohtoj me disa gjėra tė cilat do tė ndihmojnė qė t'i kalosh ditėt dhe netėt e kėtij muaji tė bekuar me mė tepėr ibadete. Prej kėtyre gjėrave ėshtė vendosmėria e sinqertė, durimi, pėrkujtimi i vdekjes dhe garimi nė vepra tė mira me vėllezėrit muslimanė. Vepro ashtu qė tė jesh musliman mė i mirė pas Ramazanit e jo mė i dobėt dhe mos u bėn prej atyre tė cilėt i kthehen mėkateve pas kėtij muaji tė bekuar! Sa rob i keq ėshtė ai i cili nuk e njeh Zotin e vet jashtė kėtij muaji! Para se tė pėrfundoj, tė pėrgėzoj, o agjėrues i dashur, me fjalėt e Allahut i cili thotė: "E, pėrgėzoi ata qė besuan dhe bėnė vepra tė mira se ata do tė jenė nė xhenete nė tė cilėt rrjedhin lumenj. Sa herė qė u jepet ndonjė ushqim nga frutat e tij, ata thonė: "Ky ėshtė qė me tė u ushqyem dhe mė parė". Ngase, u sillet ushqim i ngjashėm. Aty do tė kenė ata bashkėshorte tė pastra dhe aty do tė jenė pėrgjithmonė." (El Bekare; 25). Tė pėrgėzoj, sepse Zoti yt ėshtė mėshirues i Cili e pranon veprėn e vogėl dhe shpėrblen pėr tė me shpėrblim tė madh. Ai i falė mėkatet dhe ėshtė mė i mėshirshėm pėr ty se nėna pėr fėmijėn e saj. Tė pėrgėzoj, sepse nė kėtė muaj hapen dyert e xhenetit dhe mbyllen dyert e xhehenemit. Nė fund tė them: Nėse nuk arrin qė t'i shfrytėzosh kėto ditė tė bekuara dhe kėto net madhėshtore, mos e akuzo askėnd, pos vetvetes, sepse me tė vėrtetė ke humbur njė rast tė madh qė tė shpėrblehesh me shpėrblime tė mėdha pėr vepra tė pakta. Unė mbetem me shpresė se pėrsėri do tė takohemi me ty vitin e ardhshėm nėse do tė jesh gjallė. Paqja dhe mėshira e Allahut qofshin mbi ty.