OKI dhe çështja e Kosovës

[hasanmehmeti]

OKI dhe çështja e Kosovës

Nga Egin Ceka
02-11-2007

http://www.shekulli .com.al/news/ 44/ARTICLE/ 17329/2007- 11-02.html (http://www.shekulli.com.al/news/44/ARTICLE/17329/2007-11-02.html)
Pas disa deklaratave gjatë seancës plenare të Kuvendit të mbasdites së datës 29.10.07, lidhur me pozicionin e Organizatës së Konferencës Islamike (OKI), bëra një verifikim të shpejtë të dokumenteve në internet, prej të cilit del se citatet e ndonjë deputeteje në këtë seancë qëndrojnë në kundërthënie të plotë me çdo pozicion zyrtar të OKI-t. Në këto citate aludohet dyfish, se OKI jo vetëm nuk e mbështet planin Ahtisari për pavarësinë e mbikëqyrur të Kosovës, por se gjithashtu e sheh pavarësinë e Kosovës si një precedent të rrezikshëm për çështje të tjera kombëtare në rajon. Me fjalë të tjera: Së pari, OKI nuk mbështet zgjidhjen e propozuar nga Ahtisari, të cilën SHBA-ja dhe BE-ja duket se po parapëlqejnë për statusin e ardhshëm të Kosovës. Dhe së dyti, OKI i bashkëngjitet pozicioneve të Rusisë dhe Serbisë, të cilat ngulin këmbë se pavarësia e Kosovës do t’i shtyjë edhe serbët e Mitrovicës veriore dhe të Bosnjës që të kërkojnë pavarësi.
A ka ndonjë arsye logjike që të bën të analizosh se OKI mundet me të vërtetë të ketë një interes politik për mosnjohjen e pavarësisë së Kosovës? Po, ka! Jugosllavia dhe Serbia si trashëgimtare e institucioneve të saj është kujdesur për marrëdhënie të mira diplomatike me vendet arabe dhe myslimane, anëtarë të Lëvizjes së Shteteve të Pavarura (Non-Aligned Movement). Gjithashtu, disa prej këtyre vendeve, parimisht skeptike ndaj politikave të jashtme të SHBA-ve në rajonet e tyre, e kanë parë me një dozë dyshimi ndërhyrjen e SHBA-ve në Kosovë, nga njëra anë, sepse kjo ndërhyrje në dallim nga ajo në Bosnjë dhe Hercegovinë ishte më e vendosur. Dhe në anën tjetër, edhe për faktin se krijoi precedentin e ndërhyrjes ushtarake për arsye humanitare në territorin e një shteti sovran. Logjika e thotë se pas Serbisë mund të ishte në radhë për t’u sulmuar çdo shtet i cili ishte ushtarakisht i dobët, kishte konflikte të brendshme ndëretnike dhe ndodhej në një prej udhëkryqeve të interesave strategjike të SHBA-ve: tre faktorë përcaktues për shumicën e vendeve myslimane. Por edhe vetë një vend si Turqia, njëkohësisht anëtare e NATO-s, e OKI-t dhe kandidate për anëtarësi në BE, do të kishte një arsye të fortë, që rasti i Kosovës të mos bëhej precedent përbrenda territorit të saj. Kjo arsye quhet “çështja kurde”, aq e përndezur ditët e fundit. Megjithatë Konferenca Islamike duket se ka marrë një pozicion të favorshëm ndaj pavarësisë së Kosovës. Për këtë flasin dokumentet zyrtare të sesionit të fundit të saj (http://www.oic- oci.org/34icfm/ english/document s.htm (http://www.oic-oci.org/34icfm/english/documents.htm)).

Në komunikatën përfundimtare (Final Communiqué, f. 7.) të Ministrave të Punëve të Jashtme të OKI-t, të datës 15-17 maj 2007, mbi Kosovën thuhet:
“Konferenca merr parasysh se çështja e Kosovës ka hyrë në një fazë të re dhe vendimtare të negociatave në Këshillin e Sigurimit të OKB-së. Ajo gjithashtu mori parasysh (recognized) përpjekjet e z.Ahtisari, si dhe kontributet e tjera, dhe doli në përfundim se një rezultat i tillë do të kontribuojë në ruajtjen e stabilitetit në Kosovë. Konferenca shprehu shpresën e saj se komuniteti ndërkombëtar do të punojë së bashku në mënyrë konstruktive për çështjen e Kosovës, dhe i bëri thirrje Këshillit të Sigurimit të OKB-së t’i adresojë në mënyrë të barabartë të tëra çështjet që kanë të bëjnë me ruajtjen e paqes dhe sigurisë ndërkombëtare.” (f. 7, § 52)
Direkt mbi këtë paragraf konferenca u bën thirrje të tëra shteteve anëtare dhe vëzhguese që t’i mbështesin rezolutat dhe vendimet zyrtare të marra nga OKI në forumet ndërkombëtare, dhe sidomos në Kombet e Bashkuara. Në “Rezolutat mbi Çështjet Politike”(Resolution No. 36/34-P on the Situation in Kosovo) të miratuar nga konferenca e ministrave të jashtëm të organizatës, pasi përsëriten tre pikat e sipërpërmendura (hyrja në fazën vendimtare, marrja parasysh e planit Ahtisari dhe thirrja ndaj komunitetit ndërkombëtar për trajtim të barabartë të çështjeve të paqes dhe sigurisë), thuhet: Konferenca “konfirmon se rezultati i negociatave mbi zgjidhjen e paqshme të statusit të Kosovës nuk do të përbëjë asnjë precedent për zgjidhjen e konflikteve të tjera rajonale” (f. 68, § 7). Kurse në “Rezolutën mbi Çështjet Ekonomike” përmendet shprehimisht termi “pavarësi” në lidhje me Kosovën: Konferenca “u bën thirrje shteteve anëtare t’i kushtojnë vëmendje situatës së rënduar ekonomike në Kosovë, ndërkohë që kjo bashkësi e munduar është në momentin delikat të pavarësisë” (f. 33, § 68).
Nga këto pozicione zyrtare të OKI-t nuk rezulton aspak një bashkërenditje e kësaj organizate me pozicionin serb apo rus mbi Kosovën. Aty njihet plani Ahtisari për pavarësi të kushtëzuar për Kosovën. Thuhet po ashtu se negociatat kanë hyrë në fazën e fundit dhe vendimtare, duke sinjalizuar kështu një gatishmëri të OKI-t për të njohur pavarësinë e Kosovës bashkë me BE-në dhe SHBA-të, nëse procesi i negociatave ndërmjet trojkës BE-USA-Rusi nuk tregon rezultat deri në mesin e këtij dhjetori. Më tej shtohet se Kosova nuk përbën precedent për konflikte të ngjashme në vende të tjera, formulim që aludon po ashtu drejt pavarësisë së Kosovës, nga e cila nuk mund të tregojnë me gisht kombe dhe etni në rajone të tjera të botës. Thirrja për trajtim të barabartë të çështjeve të paqes dhe sigurisë mund të kuptohet si apel ndaj bashkësisë ndërkombëtare për zgjidhjen e çështjes së Palestinës, por aspak si mbështetje për serbët e Bosnjës. Dhe së fundmi thuhet se Kosova gjendet në prag të pavarësisë.
Rezoluta dhe deklaratat e OKI-t në lidhje me Kosovën nuk duhen marrë si të vetvetishme, dhe aq më pak si të parëndësishme. Për më shumë kur merret parasysh se brenda OKI-t ka shumë vende të cilat mendojnë se interesat e tyre preken drejtpërdrejtë nga pavarësia e Kosovës, duke filluar nga Indonezia, Pakistani, Irani, Turqia e deri tek Maroku. OKI nuk ka ndonjë përfitim diplomatik, e aq më pak financiar nga Shqipëria. Përkundrazi, arroganca provinciale e diplomatëve shqiptarë, që sigurisht reflektohet në marrëdhëniet institucionale të Shqipërisë me Konferencën Islamike, do t’i bënte shumë vende të lehtësoheshin prej largimit të Shqipërisë nga kjo organizatë. Për më tepër nuk mund të pohohet *siç bëhet shpesh për oponencë politike brenda Shqipërisë se përpjekjet shqiptare në OKI bien ndesh me kërkesat e BE-së dhe SHBA-ve, përkundrazi. Vendet perëndimore kanë kërkuar edhe më parë ndërmjetësimin e Shqipërisë mes tyre dhe vendeve myslimane; (kujtoj këtu kërkesën e kryediplomatit spanjoll, Miguel Angel Moratinos, që Shqipëria të ndërhynte për ftohjen e gjakrave në “sherrin e karikaturave”). Në rastin e të ardhmes së Kosovës vendet perëndimore, të interesuara që procesi i njohjes së pavarësisë së saj të ecë sa më shpejt, duket se janë pikërisht duke e kërkuar një bashkëpunim me OKI-n, me qëllim që mos t’u lënë shteg iniciativat ruse. Mbështetja e të paktën 85 shteteve (EU-27 + OKI-57 + USA) që ditën e parë të njohjes së pavarësisë së Kosovës do t’i vinte Serbinë dhe Rusinë përpara fakteve të kryera dhe do të krijonte bazën për të fituar mbështetjen e dy të tretave në OKB, që i duhen Kosovës për pranimin si anëtare. Aleanca e synuar nga vendet perëndimore me vendet myslimane – aq e kundërshtuar nga politikanët shqiptarë – synon në fakt pikërisht nxjerrjen nga loja të Rusisë si faktor destabilizimi në rajon. Dhe politikanët shqiptarë të jenë të sigurt, se Serbia nëse nuk do e kishte harxhuar gjithë kredinë e saj tek vendet arabe dhe myslimane nëpërmjet luftërave dhe dhunës ndaj myslimanëve të Ballkanit, s’do të kish pasur aspak skrupuj për të kërkuar mbështetjen diplomatike të këtyre vendeve për çështjen e Kosovës. Ajo do të kishte qenë joideologjike dhe me siguri shumë më e suksesshme në lobimin e saj në OKI sesa Shqipëria.


------------ --------- --------- --------- --------- --------- -

[1] Doktorant i Shkencave Politike, Vjenë

[hasanmehmeti]

Berisha ne Egjipt, Konferenca Islamike dhe Pavaresia e Kosoves

Blendi Fevziu
E Hene, 05 Nentor 2007

Mehilli, me adrese Ironiku@otenet. net (http://de.f232.mail.yahoo.com/ym/[email protected]) shkruan:
Kam lexuar ne gazete, qe Sali Berisha ka qene ne Egjipt dhe qe ai po kerkon nga Bashkimi Islamik, qe ta njohe i pari Kosoven. A eshte kjo e vertete dhe a eshte nje problem per marredheniet me Ameriken? Dihet qe vendet islamike nuk shihen me sy te mire dhe qe ne nuk jemi nje vend islamik, sado te perpiqet Berisha!

I nderuar zoteri!
Kam pershtypjen se ajo qe ju thoni, me shume se sa e verteta, eshte nje amalgame mendimesh, qe vijne nga qendrimet konfuze te shtypit, nga mungesa e nje qendrimi koherent te opozites dhe nga komentet e ceketa, qe ndesh perdite ne internet. Po e filloj pergjigjen, duke nisur me nje pyetje:
A ka ndonje problem qe 57 vendet e Konferences Islamike, plus 3 vezhguesit, pra 60 ne total, ta njohin Kosoven ne bllok dhe menjehere pas njohjes nga SHBA dhe vendet e rendesishme te BE? Pergjigjja eshte, pa dyshim, e thjeshte: Jo, perkundrazi! Bashkimi i votave te tyre me ato te fuqive te medha perben nje garanci, qe procesi i njohjes se njeanshme te Kosoves, pas shpalljes se pavaresise, do te ece shpejt dhe pa probleme.
E dyta, a do ta njohin Kosoven vetem vendet islamike, apo edhe te tjerat? Pergjigjja eshte, pa dyshim, e thjeshte: Jo, ajo do te njihet fillimisht nga SHBA, Britania, Franca, Italia, Gjermania e ndoshta Spanja dhe me pas nga vendet e tjera, qe do te bashkohen ne kete proces. Njohja mund te jete nje histori e gjate dhe e lodhshme, por ajo qe i mbetet kosovareve dhe te Shqiperise eshte vetem lobingu sa me i madh ne kete drejtim.
E treta dhe e fundit, a mund te thuhet se Shqiperia po ben lobing vetem me vendet islamike apo edhe me gjere, duke nisur nga vendet me te rendesishme dhe te fuqishme te globit? Pergjigjja eshte fare e thjeshte: Jo, ka nisur me SHBA dhe vendet e tjera dhe tashme po tenton, edhe pse ende zbehte, edhe me vendet islamike e vendet e tjera, kushdo qofshin ato, por qe kane nje rol per te luajtur.
Po rikthehem edhe nje here ne pyetjen tuaj, per t’i dhene pergjigje direkt asaj.
Dihet tashme se ne daten 10 dhjetor mbaron afati shtese, qe ishte dhene per gjetjen e nje zgjidhjeje nga palet per problemin e Kosoves dhe se plani Ahtisari ka deshtuar tashme. Serbia nuk e pranon, Rusia nuk eshte gatshme ta votoje, duke vendosur veto dhe Kosova ka nje zgjidhje dhe vetem nje: te shpalle pavaresine e njeanshme. Nuk ka asnje dyshim, se kjo duhet bere, duke marre nje aprovim paraprak nga SHBA dhe vende te tjera te rendesishme te BE, vende qe sipas te gjitha gjasave e kane bere zgjidhjen e tyre. Per kete arsye lobingu me to, edhe pse duhet te vazhdoje, nuk eshte ai jetiku. Perderisa ato vete kane marre nje pozicion qarte. Natyrisht, pavaresia e njeanshme nuk eshte nje vendim i lehte dhe ai sjell mjaft komplikime. Ne kete rast, nje njohje nderkombetare, sa me e gjere, pa asnje paragjykim dhe me vetem nje moto, ate: “cdo shtet dhe vote per njohjen e Kosoves” mund te sjelle sukses.
Duke e njohur kete skenar, kete filozofi dhe kontekst, duke pasur njohje te forta dhe te vjetra nderkombetare, lobingje pro tyre dhe nje diplomaci tejet aktive, Serbia po punon intensivisht per te parandaluar shpalljen e njeanshme te pavaresise, ose ne rastin me te keq, per ta lene ate ne trajta fare minore. Ne ato te nje vendi te vogel, te njohur nga pak vende te tjere. Po e ben kete permes diplomacise, ofertave ekonomike per investime ne Serbi, kompanive te medha me ndikim politik, qe kane interesa ne Beograd dhe permes kercenimit per prishjen apo ngrirjen e marredhenieve bilaterale. Diplomacia serbe eshte fokusuar ne kete drejtim dhe vetem ne kete drejtim. Ky angazhim ka prekur jo vetem ministrin e Jashtem, Jeremic, por edhe Kryeministrin Koshtunica e Presidentin Tadic. Te tre bashke kane filluar nje fushate aktive, qe ne e kemi te veshtire edhe keshtu ta perballojme.
Ne kembim te gjithe kesaj, politika kosovare po tregohet tejet e matur, relativisht aktive, por ajo eshte me shume se sa e limituar. Mospasja e nje statusi, mungesa e infrastruktures diplomatike dhe shume probleme te tjera e kane lene ate inferiore. Zgjidhja e vetme mbetet angazhimi i forte dhe intensiv i Shqiperise ne ndihme te saj. Presidenti i vendit, Kryeministri, Kryetarja e Parlamentit dhe ministri i Jashtem duhet te jene 100 % te angazhuar ne kete kohe dhe thuajse krejt ne funksion te zhvillimeve ne Kosove. Kombi shqiptar ndodhet ne nje nga momentet me te rendesishme te historise se tij te 100 viteve te fundit dhe cdo papergjegjshmeri eshte e pafalshme! Asgje me te rendesishme se sa nje Kosove e Pavarur nuk mund te kete per Shqiptaret sot dhe kjo duhet te jete motoja jone e vetme.
Ne kete kontekst politika shqiptare ka qene aktive kryesisht me vendet e medha, qe duhet te marrin vendimin dhe qe diktojne politiken boterore, por ajo duhet te jete aktive edhe me organizime apo organizata shtetesh, qe mund te ndihmojne njohjen ne grup, duke e thjeshtuar procesin. Organizata e Vendeve Islamike eshte nje prej tyre dhe ne kete rast jo me pak rendesi. Ajo mund t’i sjelle Kosoves pas 6 – 10 njohjeve te para, plot 60 vota te tjera, duke e bere keshtu fakt, ne pak ore, qenien e saj si nje shtet i pavarur, shtetin me te ri ne Evrope. Nese nuk do te punohet me Konferencen per te marre nje vendim kolegjial atje, atehere Kosova duhet te punoje me 60 shtete, vec e vec, duke e zgjatur nuk dihet per sa vjet kete proces.
Natyrisht qe nuk eshte e lehte te arrish konsensus ne nje Organizate, ku shume vende kane probleme dhe ku Precedenti i Kosoves mund te ndikoje direkt ne to: Indonezia me disa ishuj te saj, Turqia dhe Siria me Kurdet, pa llogaritur ketu marredheniet perfekte qe disa prej ketyre shteteve kane pasur me Jugosllavine e Titos, marredhenie qe i kane trasheguar edhe sot me Serbine.
Per t’ju pergjigjur pjeses se dyte te pyetjes suaj, po ju them se vizita ne Egjipt me sa duket kishte kete karakter. Egjipti eshte nje vend me influence ne Konferencen e vendeve Islamike: ai drejtohet nga nje politikan me ndikim ne boten islame, si Hosni Mubarak, por nga ana tjeter ai eshte nje vend me shume mosbesim per pavaresine e Kosoves dhe cdo takim, cdo intensifikim i marredhenieve, pa dyshim, qe ndikon pozitivisht. Per nje rastesi historike, por edhe si pasoje e situates ne vijim, raportet mes Shqiperise dhe Egjiptit, qe mendohen si perfekte, nuk jane edhe aq intensive. Ato kane hijen e mosbesimit te klases politike egjiptiane ndaj dinastise se shkuar shqiptare atje, po aq sa edhe largesine qe krijohet nga raportet perfekte mes Egjiptit dhe Serbise. Fatkeqesisht, kjo vizite eshte shume pak. Per te pasur nje ndikim me te madh, treshja drejtuese e Shtetit Shqiptar duhet patjeter te vizitoje Arabine Saudite, nje vend me ndikim te madh ne Konference. Duhet te jete me aktive ne vendet e tjera te Gjirit, si Katari dhe Dubai dhe duhet te jete shume here me e pranishme ne mediat, qe kane ndikim ne boten dhe politiken arabe, si Al Jazira. Shqiperia duhet te kerkoje me ngulm qe grupe gazetaresh te ketyre TV te vijne ne Kosove, te pasqyrojne realitetin atje dhe te ushtrojne ndikimin e tyre mbi politiken e ketyre vendeve. Nese ne fund ne arrijme te sigurojme njohjen e 60 vendeve islamike ne bllok, dhe jo nje nga nje, kjo eshte nje fitore e madhe.
Pa dyshim, krijimi i asocimeve, sipas te cilave njohja nga vendet islamike krijon problem apo nuk di cfare, eshte thjeshte nje propagande. Po them propagande, sepse ne rast se nuk eshte produkt i injorances, eshte ne rastin me te keq dashakeqesi ndaj momentit me te rendesishem politik te Shqiptareve. Nje propagande e rendomte, qe ne vend te shkoje ne favor te Kosoves, shkon dukshem kunder saj. Sepse, ne fund te fundit, Kosova duhet te jete Shtet i pavarur! Kosovaret duhet te kene statusin e tyre perfundimtar dhe ne kete beteje nuk duhet te nenvleftesohet dhe te paragjykohet asgje dhe askush!