PDA

View Full Version : Cdo gje eshte e shkruar..A e pranon shkenca ?


Shpat
18-08-08, 21:06
Cdo gje eshte e shkruar...
A.B. New York

Prej vitesh shkencetare amerikane dhe kanadeze ne mjeksi, kane punuar per te gjetur disa enigma qe i mundojne ata dhe gjithe njerzmin, si psh, pse disa njerez jane te predispozuar te preken me shume nga semundjet dhe disa jane me te imunizuar?! Pse shume njerez nga i njejti gjak, vdesin nga e njejta semundje?! Pse disa njerez kane prirje te vrasin veten dhe disa jo?! Etj. pyetje qe kane kerkuar pergjigje. Me ne fund, mjeket shkencetare amerikane dhe kanadeze jane gati t’ju pergjigjen disave nga keto pyetje.

Disa mjeke ne Ohio kane publikuar ne revisten “Biological Psychiatry” punimet e tyre interesante ku ata thone se, “Cdo njeri e ka te ‘shkruar’ nga se do semuret dhe nga se do te vdese” !! Kjo thenie e tyre me kujton theniet e mocme shqiptare se, “Ne ballin e gjithesecilit eshte e shkruar gjithecka se cfar do ti ndodhe gjate jetes”! Kete gje, ata e shpjegojne me trashgimine e semundjeve nepermjet geneve. Ata kane provuar se, vertete cdo gje eshte shkruar ne gen, psh ne genin e dikujt, qe kur lind, eshte ‘shkruar’ qe ky gen do te shkaktoje semundjen e kancerit! Ata, per kete kane dhene shume material te hollesishem per te gjithe ata qe jane specialiste ne kete fushe dhe keto gjenden neper revistat dhe gazetat shkencore amerikane qe kane te bejne me shendetin dhe zbulimet mjeksore sidomos ne revisten qe sapo permendem me lart.

Po ashtu, kohet e fundit u dha pergjigje pse disa njerez vrasin veten?!

Dy profesore kanadeze Professor Michael Poulter i Universitetit te Western Ontario dhe Professor Hymie Anisman i Carleton University, kane dhene pergjigje te sakte pse disa njerez qe vrasin veten! Pas shume studimesh ata kane kane dale ne konkluzionin se ai qe vret veten pas nje traume psiqike merr nje ndryshim te madh ne ndertimin e ADN. Jane marre ne krahesim tru te njerezve qe kane kane vrare veten dhe njerez qe kane vdekur nga shkaqe natyrore dhe jane bere krahesime ne ndertimin e tyre qelizor. Mjeket jane cuditur kur kane gjetur ndertimin e ADN-se te ndryshuar tek te gjithe ata qe kane bere vetvrasje! Pasi u bene shume studime dhe u pa se te gjithe ata qe kane bere vetvrasje e kane te ndryshuar ADN, shkencetaret dolen edhe ne nje perfundim tjeter, ADN-ja e ndryshuar kurre nuk kthehet ne gjendjen e meparshme dhe se kjo ADN e ndryshuar gjendet jo vetem ne trurin por edhe te tere trupin e atyre qe vrasin veten apo qe kane nje depresion te madh psiqik.

Per me shume do t’ju lutesha mjekeve, anetare te Art-Cafe-se, te na japin nje informacion me te gjate.

Agim Bacelli

Shpat
18-08-08, 21:10
Vallė a duhet pranuar kjo ? dhe pse !
Natyrisht duke mos iu kundėrvenė askujt , pėr konceptet qė mund tė kenė,dėshirojmė tė shprehim disa mendime, duke e konkretizuar me kuptimin e sėmundjeve.

Disutime tė kėndshme .

Shpat
20-08-08, 15:45
Shfaqie mendimesh !

Kuptimi i pėrgjithėshėm i shprehjes "Ē'do gjė ėshtė e shkruar ", duket si e fetiēizuar, dhe ne mendojmė se nuk pėrputhet me realitetin dhe pėrparimin e shkencės moderne dhe njėkohėsisht tė bėnė pesimist, tė dekorajon dhe tė bėnė fatalist , sepse u dashka t'i nėnshtrohemi nė vazhdimi , asaj qė ėshtė dhenė njė herė e pėrgjithmon mė parė, dhe se ne nuk mundemi tė ndikojmė pėr t'a ndryshuar !!!. Vallė a duhet pranuar kjo ? dhe pse !
Natyrisht duke mos Ju kundėrvenė askujt , pėr konceptet qė mund tė kenė; dėshėrojmė tė shprehim disa mendime, duke e konkretizuar me kuptimin e sėmundjeve.
Pėr lindjen e sėmundjeve kongenitale qenėsohen dy mundėsi kryesore Trazhgimia dhe predispozicioni. Trazhgimia ėshtė sipasoj e aftėsive qė kanė genet pėr tė trasportuar cilėsitė e tyre trazhgimtarit.Dihet se ē'do pjesė e organizmit pėrmban gene tė caktuara. Nėn ndikimin e ndryshimeve tė endo-filogenezės , njė gen mund tė pėsoi alteracione dhe si pasoj sjellė anomalinė pėrkatėse, e cila trazhgohet nė brezin tjetėr, siē ėshtė Morbus Daun, por qė edhe kjo mund tė ndryshoj nga brezi nė brez, me kohė nėn ndikimin e shumė faktorė tė brendėshėm apo tė jashtėm, si dhe tė dyjav bashkė.
Tek njeriu ekziston mundėsia edhe e njė predispozicioni hereditar i sėmundjeve, e cila ka propabilitet, t'a ndryshoi natyrėn e saj. Kėshtu njeriu ėshtė i predispozuar pėr shumė sėmundje me predispozicion trazhgimor, duke numėruar shumė tė tilla nga kanceri, diabeti i sheqerit, sėmundjet kalkulose ,ateroskleroza e deri tek osteoporozat.Por njeriu jetoj tėrė jetėn pa vuajtur nga kėto sėmundje. Fakti ėshtė se predispozicioni nuk pėrbėn shkak pėr t'u kthyer nė sėmundje tek tė gjithė njerėzit.
Pėrfundimisht , shkurt duhet thėnė se trazhgimia nėpėrmjet geneve ėstė ligj i natyrės. Por duhet pranuar se siē ka pėsuar njė gen ndryshime patologike gjatė evolucionit, po ashtu me kohė mund tė ndryshoi prap, natyrėn e tij nėn faktorė tė ndryshėm. Nuk duhet pranuar se geni ka qenė i ndryshuar qysh nė fillimin e lindjes sė tij. Apo se njė gen i shėndosh nuk mund tė pranojmė se nuk do tė pėsoj ndryshime. Nuk duhet t'a konceptojmė edhe se ē'do gjė ėshtė e dhėnė, si e shėndosh apo patologjike qysh me" krijimin " e njeriut, se kjo do tė duket sikur bota, njeriu dhe ē'do gjė nuk ndryshon mė nga ajo qė ka ndodhur mė parė. Ky koncept i mohon mundėsinė, shkencės tė ndryshoj gjerat nė botė dhe mjekėsisė tė ndihmoj nė shėrimin e sėmundjeve qoftė edhe sėmundjeve trazhgimore, qė vazhdimisht po u gjendet mėnyra e mjekimit.
Me respekt. Doktor i Shkencave mjekėsore.
Namik M. Shehu.