[ARI_03]

<H2 fixed_bound="true" minmax_bound="true">Gjuetarët e piratëve - Panairi i Frankfurtit i ka shpallur luftën piraterisë së produkteve


Panairet janë si ishuj thesaresh. Këtu paraqiten produkte dhe ide të reja nga e gjithë bota. Por në këto ishuj thesaresh ka piratë, që përpiqen të vjedhin idetë.


Ata kërkojnë skica të reja, për t`i prodhuar sa më lirë në vendet e tyre dhe sidomos në Kinë. Panairi i madh i Frankfurtit ka bërë hapa përpara në zbulimin produkteve piratereske.
Panairi i Frankfurtit, salla 4. Në qendër të sallës të bie në sy një repart ku shkruhet "Kundër kopjimit". Në këtë repart takojmë Leticia Evanjón. Ajo është dizajnere nga Parisi dhe na tregon se në një nga vitrinat e këtij reparti ka parë një zinxhir prej lëkure. Ajo thotë, se ky është modeli i saj, por mbi artikull të shkruhet "Made in Thailand" (prodhuar në Tajlandë).
"Kanë kopjuar tamam modelin tim dhe e kanë prodhuar në Tajlandë, por ky është gjerdani im, kapsja, modeli, çdo gjë është identike. Nuk kanë bërë asgjë ndryshim absolutisht asgjë."
Gjerdanët me motive afrikane të Leticia Evanjons janë shumë të veçantë. Asaj i kujtohet se para një viti i kishte shitur një tregtareje pesë gjerdanë me çmim nga 100 euro. Kjo tregtare me sa duket ka prodhura një një zinxhir të ngjashëm për ta shitur në panairin e Frankfurtit me çmimin 40 euro.
"Unë i kam prodhuar gjerdanët me duart e mia. Por nëse i sheh produktet e reja, nuk dallon dot asnjë ndryshim. Është e pamundur." (non possible)
Barbara Vajcekër (Weizäcker) e sqaron dizajneren franceze për të drejtat e saj ligjore kundër produkteve të kopjuara. Ajo punon së bashku me punëtorët e doganës dhe me zyrën për marrjen e licensave. Këtu shqyrtohet nëse Evanjons ka licensë apo nëse e ka regjistruar si patentë produktin e saj. Vetëm në këtë mënyrë artistët kanë një mundësi të fitojnë, nëse ngrenë padi.
Por Evanjons nuk ka aplikuar për licensë. Ajo nuk ka as fotografi, si prova, por ka vetëm faturën e shitjes dhe kartë-vizitën e falsifikatores. Sipas zonjës Vajcekër raste të tilla janë të shpeshta. "Shumë, shumë njerëz vijnë në panair të papajisur me licensa. Janë firma të vogla, që gjenden në fazën e ndërtimit të biznesit, të cilat kanë bërë një projekt, kanë pasur një ide dhe vijnë në panair me mendimin për të shitur produktin e tyre të mrekullueshëm. Ata nuk e kanë të qartë, që këtu pasqyrohet tregu botëror. Natyrisht këtu mblidhen edhe ide, por ka fatkeqësisht edhe firma, që nuk mjaftohen vetëm me inspirim."
Para disa vitesh shumë dizajnerë nuk morën pjesë në panair nga frika e piraterisë. Sot këta artistë po vijnë sërish. Kjo vjen si rrjedhojë e iniciativës të sukseshme "kundër kopimit". Detlef Braun drejtori i panairit të Frankfurtit shprehet: "Nëse marrim parasysh vitin 2006, kemi miratuar gjithësej 5000 kërkesa artistësh për pjesëmarrje në panaire të ndryshme. Prej këtyre kemi kryer rreth 1000 biseda për të këshilluar artistët. Numri i konfiskimeve- ky është suksesi më i madh, është dyfishuar në krahasim me pjesën e parë të vitit. Ky është një bilanz i mirë."
Rreth 70 përqind e produkteve të kopjuara vijnë nga Azia, dhe sidomos Kina. Falsifikatorët t'i padisin vetëm prodhuesit orgjinalë mund. Por kur ata nuk janë në gjendje, të paktën falsifikatorëve mund t'u jepet një paralajmërim. Për këtë Barbara Vajcekër merr avokatin e panairit në telefon. Ai do ta ndihmojë edhe Leticia Evanjons të nënshkruajë një kërkesë për bllokim e produktit që thotë se e ka krijuar ajo vetë. Zonja Evanjons është shumë e zemëruar. "Kjo më zemëron, se ajo nuk e pranon që kjo është që është ilegale. Pronarja e stendës tha, që nuk kishte qënë ajo vetë por një prodhues nga Azia që ia kishte ofruar gjerdanët për t'i shitur. Kur unë e kërcënova se do të lajmëroja organizuesit, gruaja më tha të vërtetën. Ajo më propozoi një marrëveshje, unë duhej të punoja për të dhe t'i jepja projektet e mia.
Zonja Evanjon kërkon një kontratë të rregullt dhe mbi të gjitha të marrë shpërblimin, që i takon për produktet e saj.


DW

</H2>