Njė simbol, por jo aktor politik - Kosova pa Ibrahim Rugovėn
Vdekja e presidentit tė Kosovės Ibrahim Rugova dhe Kosova pa tė ėshtė sot njė ndėr temat qė komentohet nė shtypin gjerman.
"Frankfurter Allgemeine Zeitung" shkruan: "Nuk ėshtė e pamėshirme, kur disa thonė, se vdekja e Rugovės madje mund t“i lehtėsojė bisedimet. Eshtė mėse e vėrtetė, qė burri plot merita me shallin e mėndafshtė nė fund u shndėrrua nė njė monument tė vetvetes, i ngurtėsuar nė kėrkesėn e tij pėr pavarėsinė e Kosovės. Megjithatė edhe ata qė kritikojnė ngurtėsinė e tij, kurrėsesi nuk ofrojnė zgjidhje mė tė mira. Serbia do ta mbajė Kosovėn, por asnjėherė nuk do tė jetė e gatshme qė tė pagujė pėr kėtė ēmimin e duhur: pra tė pranojė pjesėmarrjen e shqiptarėve nė pushtetin e Beogradit. Po aq jorealist ėshtė edhe propozimi i hedhur pėr njė konfederatė serbo-malazezo-shqiptare, qė ka pėr qėllim tė shmangė pavarėsinė e Kosovės", komenton "Frankfurter Allgemeine Zeitung".
Ndėrsa e pėrditshmja "Neues Deutschland" qė del nė Berlin analizon: "Thuhet njė vdekje nė kohė tė papėrshtatshme. Por kur do tė ishte koha e pėrshtatshme? Bisedimet ndoshta do tė influencohen nė aspektin kohor, por jo nė drejtim tė klimės e aspak lidhur me pėrmbajtjen. Ndonėse nė Prishtinė tani do tė hapet grindja pėr pasardhėsin e burrit me shallin e mėndafshtė, kushdo qė tė jetė ai pozicionet e serbėve dhe shqiptarėve do tė mbeten tė pandryshueshme, ashtu si edhe nė kohėn qė jetonte Rugova", nėnvizon "Neues Deutschland".
Nga komenti i "Braunschweiger Zeitung" shkėpusim: "Endrra e jetės nuk mundi tė realizohet pėr Ibrahim Rugovėn: pavarėsia e Kosovės. Me rafinesė ai e ka kufizuar influencėn e luftėtarėve tė armatosur tė UĒK-sė duke i orientuar shqiptarėt nė kursin e tij tė paqes. Pavarėsisht nga disa suksese Rugova nuk iu afrua shumė zgjidhjes sė problemit. Serbėt e refuzojnė pavarėsinė e Kosovės po aq sa fort e kėrkon atė 95% e popullssisė shqiptare nė Kosovė. Bashkėsia ndėrkombėtare nga ana e saj kėrkon njė kompromis dhe e refuzon ndarjen e Kosovės nė bazė tė kritereve etnike. Me kėtė situatė tė bllokuar do tė konfrontohet pasardhėsi i Rugovės. Por cili do tė jetė ai? Rugova e ka lėnė pasdore konceptimin e trashėgimisė politike", tėrheq vėmendjen "Braunschweiger Zeitung".
"Rhein Zeitung" e Koblencit nėnvizon: "Kosovarėt nuk do tė pranojnė asgjė mė pak se pavarėsia. Ndaj serbėt do tė jenė ata qė sė fundi duhet tė lėvizin. Kosova ėshtė e humbur pėr ta - madje qysh tani si protektorat i OKB-sė. Ky mendim ėshtė i dhimbshėm. Cilido politikan i nivelit tė lartė qė e shpreh kėtė tė pashmangshme, mund ta paguajė guximin e tij me dėshtimin politik. Mė e mira qė mund tė arrijė Serbia ėshtė bashkimi i territoreve kufitare tė banuara nga serbėt. Endrra e Rugovės pėr njė Kosovė tė lirė ndėrkaq do tė jetojė, derisa kosovarėt tė festojnė themelimin e shtetit. Nėse arrihet deri kėtu, atėherė ndoshta nuk do tė harrohet trashėgimia e Rugovės. Por mė e rėndėsishme se njė shtet kosovar ėshtė bashkėjetesa nė paqe e popujve tė Ballkanit. Rugova s“do tė kish dėshiruar kurrė njė Kosovė agresive nacionaliste", shkruan "Rhein Zeitung".
Njė citat nga komenti i "Frankfurter Rundschau": "Me vdekjen e presidentit tė Kosovės Rugova, nuk ėshtė bėrė mė e lehtė situata pėr ndėrmjetėsuesin e OKB-sė, Ahtisari, pėrkundrazi ajo ėshtė vėshtirėsuar dukshėm. Problemi qė ka pėrpara diplomati findlandez duket pathuajse i pazgjidhshėm. Nė bisedimet e shtyra tani pėr nė shkurt ai duhet tė afrojė pozicionet e papajtueshme tė serbėve dhe shqiptarėve tė Kosovės. Karta evropiane e presionit ndaj Serbisė e Malit tė Zi, qė pėr njė antarėsim nė BE duhet tė mbahet qėndrim i arėsyeshėm ndaj ēėshtjes sė Kosovės, ka humbur vlerėn qėkurse nė kryeqytetet evropiane po debatohet pėr kufijtė e zgjerimit tė BE-sė. Sidoqė tė jetė zgjidhja pas bisedimeve qė do tė zgjasin, e qartė ėshtė qė bashkėsia ndėrkombėtare, nėn drejtimin e BE-sė, duhet tė pėrgatitet pėr njė kujdestari afatgjatė nė Kosovė", shkruan "Frankfurter Rundschau".
Nė artikullin e "Trierischer Volksfreund" lexojmė: "Thėngjilli nė fuēinė e barutit Kosovė, qė dukej se prej kohėsh ishte bllokuar, tani do tė japė shkėndija mė shumė se kurrė, nė rast se nuk gjendet shpejt njė kompromis. Ndaj BE-ja, OKB-ja dhe NATO-ja pas vdekjes sė Rugovės duhet t“i ulin sa mė shpejt nė tryezėn e bisedimeve palėt e armiqėsuara", tėrheq vėmendjen "Trierischer Volksfreund".
Gazeta e Berlinit "Tagesspiegel" boton njė intervistė me Koordinatorin e Paktit tė Stabilitetit pėr Evropėn Juglindore, Erhard Busek. Ky i fundit mendon qė bisedimet do tė kenė njė rrjedhė tė vėshtirė. "Parashikoj qė nė katėr ose gjashtė muajt e ardhshėm mund tė ketė njė krizė tė madhe", thotė Busek duke pasur parasysh bisediemt. Busek rolin e Rugovės e pėrshkruan: "Ai ishte njė simbol, por jo njė aktor politik", ndaj nė bisedimet pėr statusin Rugova nuk do tė kishte qenė negociatori vendimtar", shprehet Koordinatori i Paktit tė Stabilitetit Erhard Busek nė intervistė pėr gazetėn "Tagesspiegel".
__________________
Njerzitė fisnikė , me ligjeraten e tyre , fitojnė mė shumė armiq, sesa njerzit e ligj me veprimet e tyre tė liga.
Zhan Pol
|