Shiko Postimin Tek
Vjetėr 04-03-07, 07:37   #3
Albanian eX|PerT
.•:*ØØØØØØØØØØØØØØØ*:•.
 
Anėtarėsuar: 09-11-06
Postime: 4,028
Albanian eX|PerT i pazėvėndėsueshėmAlbanian eX|PerT i pazėvėndėsueshėmAlbanian eX|PerT i pazėvėndėsueshėmAlbanian eX|PerT i pazėvėndėsueshėmAlbanian eX|PerT i pazėvėndėsueshėmAlbanian eX|PerT i pazėvėndėsueshėmAlbanian eX|PerT i pazėvėndėsueshėmAlbanian eX|PerT i pazėvėndėsueshėmAlbanian eX|PerT i pazėvėndėsueshėmAlbanian eX|PerT i pazėvėndėsueshėmAlbanian eX|PerT i pazėvėndėsueshėm
Gabim

PARATHĖNIA E BOTUESIT

Jetėshkrimi i Resulull-llahut a.s. gjithnjė do tė jetė pikėvrojtim historik, burim i pashterur, nga i cili do tė inspirohen gjenerata tė tėra, kureshtarė tė etshėm, tė cilėt janė trashėgimtarė tė pejgamberisė, pishtarė tė imanit, flakadani i tė cilėve do tė flakėrojė pėrgjithmonė e aureoli i dritės do tė zgjerohet vazhdimisht.
Kush e ka studiuar me pėrkushtim rrugėn e jetės sė Resulull-llahut a.s. dhe i ka kushtuar rėndėsi tė mjaftueshme vlerave tė tij ide­ore, meditative dhe praktike, sheh zinxhirin e pandėrprerė tė ngjar­jeve interesante dhe tė jashtėzakonshme historike, nė tė cilat Resulull-llahu a.s. dhe njė grup i vogėl besimtarėsh kanė mbizotėruar qysh nė atė kohė me shumė njohuri shkencore. Prejardhja e materies, shkaqet e gravitacionit tė Tokės dhe shumė njohuri tė tjera nga Kur'ani, ua kanė ngritur atyre njerėzoren nė nivel tė paparė dhe tė panjohur gjer atėherė nė gjininė njerėzore. Kush thellohet mė tepėr nė jetėn dhe veprėn e Resulull-llahut a.s. ndeshet me njė transformim misterioz nga historia e thatė, sterile e boshe, qė i gjasonte shkretė­tirės - nė njė histori tė begatė sikurse toka e pasur e pjellore nga e cila mbien e mė vonė rritet njerėzorja, dituria, qytetėrimi dhe bukuria.
Nga burimi i Resulull-llahut a.s. njerėzit shuan etjen, nga kopshti i tij trėndafilash ata volėn frute dhe lule aromatike. Me kėto janė ushqyer dhe kanė qenė tė qortuar vetėm aq sa tė dihet se janė njerėz e jo engjėj; ke mundur t'i dėgjosh duke thėnė:
"Ekziston njė shkretėtirė e madhe nė pėrqafimin e sė cilės u rritėn njerėzit, tė cilėt e pranuan Islamin dhe e pėrhapėn atė nė hapėsirat e mbuluara me errėsirė, duke dėbuar para vetes terrin dhe injorancėn."
Veprat e Resulull-llahut a.s. na flasin: "Ne e sajojmė ummetin - popullin tė cilit do t'i takojė historia e Botės nė tė ardhmen."
Historia e gjertanishme nuk njeh ndonjė personalitet si Resulull-llahu a.s. i cili ka pasur durim nė fatkeqėsi, qėndrueshmėri nė drejtėsi, ka qenė i fortė nė karakter dhe i qetė nė vrungullimet dhe tundimet e kėsaj bote. Askush nuk ka qenė mė i mėshirshėm, mė zemėrgjerė dhe mė i arsyeshėm se ai, dhe askush nga njerėzit nuk ka mundur mė mirė se ai t'i kuptojė domethėniet mbinatyrore. Atė All-llahu xh.sh. e ka krijuar qė t'i mposhtė shumė fatkeqėsi (mynxyra) dhe t'i pėrvuajė ato vetė.
Prandaj Resulull-llahu a.s. pėr historinė e njerėzimit ėshtė burim i pashtershėm i humanizmit, ndėrsa pėr vetė njerėzimin mbrojtės i strukturės sė kėtij humanizmi dhe zbatimit tė tij nė vepėr.
All-llahu i Lartėsuar e ka vulosur zemrėn e Resulull-llahut a.s. nga tė gjitha tė metat dhe dobėsitė, qė nga lindja gjer nė vdekje.
Duke lexuar jetėshkrimin e Resulull-llahut a.s. njohim personali­tetin e tij, tiparet e karakterit tė tij, mėnyrėn e shprehjes dhe metodėn e punės sė tij, si dhe kuptojmė se All-llahu xh.sh. gjithnjė ka qenė mirė­dashės ndaj tij: Udhėzues, Ndihmės dhe Mbrojtės i tij. Islami ka qenė feja e tij, ndėrsa Kur'ani udhėrrėfyes i tij.
Krahas kėsaj do tė kuptojmė se njeriu nuk ėshtė nė gjendje tė arrijė qėllime tė larta morale dhe vlera njerėzore ndryshe nga shem­bulli i Resulull-llahut a.s. i cili, para sė gjithash, ka qenė njeri e pastaj nismė­tar i humanizmit dhe pėrparimit shoqėror.
Nga mundėsitė mbinatyrore, mbinjerėzore tė Resulull-llahut a.s. pėrkatėsisht mu'xhizet e tij, duhet pėrmendur, pėrveē tjerash qė histo­rinė (kuptimi i historizuar i jetės sė vet) e vet e ka plotėsuar me fakte deri atėherė tė panjohura (paevidencuara) pėr njerėzimin.
Tėrė jeta e Resulull-llahut a.s. ėshtė caktuar dhe rregulluar sipas dispozitės hyjnore. Sikur cilėsitė e tij, All-llahu xh.sh. t'i ketė krijuar nė njė kohė, pastaj t'i ketė varur ato, nė mėnyrė qė gjatė jetės dhe sipas nevojave tė caktuara t'i ketė marrė nga koha dhe t'a ketė stolisur tė Dėrguarin e Vet. Kjo i gjason bimės e cila merr dritėn e diellit nga qielli, pa tė cilėn s'mund tė jetojė.
Njė komponentė e rėndėsishme e personalitetit tė Resulull-llahut a.s. ka qenė - oratoria, e cila, pėrndryshe, nuk i ka munguar atij popu­lli tė paarsimuar arab. Tė folurit e Resulull-llahut a.s. fjalėt e tija dhe men­dimet e shprehura, tė shpiejnė nė kopsht tė begatshėm me frute tė lloj-llojshme. Kur hyn nė kėtė kopsht, ndien se gjithēka rreth teje frymon dhe tė duket se rrah vetėm njė zemėr.
Ēdo fjalė dhe mendim i Resulull-llahut a.s. pėrmban nė vete porosi. Nėse e kupton kėtė, atėherė do tė pėrtėritet vullneti pėr jetė. Ai magjeps me mėnyrėn e tė shprehurit: qetė, sinqerisht, durueshėm dhe me plotė ndjenja. Pastaj, edhe pa u ngutur gjithaq, lexuesi bie nėn ndikimin e tij, andaj gradualisht humanizohet. Ai te lexuesi edu­kon dhe kultivon njerėzoren, e pastaj All-llahu xh.sh. i dhuron kujt do Ai njė pjesė nga Drita e Tij. Tė folurit e Resulull-llahut a.s. na ėshtė aq afėr sa edhe vetė shpirti e njėkohėsisht na ėshtė aq larg sikur tė mos e dimė se ēka ėshtė shpirti. Ai ka zgjidhje pėr ēdo problem, ofron shtegdalje nga ēdo situatė e vėshtirė dhe udhėzon nė shtigjet e ndriēuara nėpėr tė cilat duhet ecur.
Derisa lexojmė fjalėt e Resulull-llahut a.s. humbim perceptimin e kohės dhe hapėsirės dhe, tė thelluar nė domethėnien e atyre fjalėve, pėrjetojmė praninė e tij, na bėhet sikur tė ishte kėtu mes nesh, nė bisedė tė drejtpėrdrejtė. Kur nė tekstin e vet fut ndonjė ide tė re, fjalėt e tij menjėherė marrin kuptim tė ri. Ne e kuptojmė Pejgamberin tonė a.s. aq sa jemi me te, aq sa e pranojmė ate dhe aq sa dėshirojmė ta kuptojmė atė. Nėse ndalemi diku, atėherė edhe ai ndalet, nėse vazh­dojmė, edhe ai vazhdon. Atė ēka e kemi zbatuar ndaj tij, edhe ai e ka plotėsuar ndaj nesh. Nė mėnyrėn e vet tė shprehjes, Resulull-llahu a.s. nuk posedon atė qė posedojnė shumica e oratorėve botėrorė. Nė gjuhėn e tij nuk ka vrazhdėsi, nuk ka cinizėm e as domethėnie dykup­timore, nuk ka humor tė zi. Ai nuk i ka lejuar vetes tė flas ēka kanė dashur ose ēka i kanė diktuar tė tjerėt. Fjala e Resulull-llahut a.s. ėshtė thėnė, apo ėshtė shprehur pėr ta bartė domethėnien apo poro­sinė e cila duhet tė jetėsohet. Ai flet me zemėr, e cila rrezaton iman, dhe me Kur'an. Pas fjalėve tė tij qėndron All-llahu i Lartėsuar.
Si do qė tė jetė, kjo ėshtė formulė, sipas sė cilės duhet tė jetojė njeriu. Jeta, fjalėt dhe vepra e Pejgamberit tė All-llahut duhet tė jenė shembull pėr ēdo njeri, sidomos kur dihet se ai qė nga lindja e gjer nė vdekje ka ecur shtigjeve tė Islamit tė pastėr. Jeta e tij nuk ka njolla qė tė mund tė formohet bindje e kundėrt. Kėtu nuk ka hamendje.
Prandaj theksojmė se e tėrė jeta e Resulull-llahut a.s. fjalėt dhe veprat e tij, duhet tė kenė rėndėsi pėr besimtarin sikurse qė ka rėndėsi zemra e vet, pa tė cilėn as qė do tė mund tė jetonte. Hija e tij duhet ta ndjek atė si ndėrgjegjja qė udhėhiqet nga arsyeja. Ne me vetėdije nuk mund t'i ikim hijes sonė, e as ndėrgjegjes sonė, ndaj me vetėdije nuk guxojmė tė largohemi nga Resulull-llahu a.s.
Duhet tė pėrpiqemi pėr ngritjen shpirtėrore dhe morale qė qėn­drojnė mė lartė se ambicjet materiale dhe robėrimi i dunjallėkut. Shpirti nuk mund tė fluturojė dhe tė ngritet nė lartėsira pėrderisa njeriu nuk e kupton qėllimin e lindjes, jetės, vdekjes dhe ringjalljes sė vet. Kėtė mund ta kuptojė vetėm ai njeri, i cili e ka pasur Pejgamber Resulull-llahun a.s.
Ummeti ynė e ka fenė dhe Pejgamberin ēfarė nuk e ka asnjė po­pull tjetėr. "All-llahu xh.sh. ne na ka dėrguar pėr ta nxjerrė atė qė dė­shiron nga robėrimi ndaj njeriut nė robėrim dhe adhurim ndaj Sundu­esit tė tė gjithė njerėzve, nga padrejtėsia e feve nė drejtėsinė e Islamit dhe nga padrejtėsia e kėsaj bote nė gjerėsitė e kėsaj dhe asaj bote."
Kėto fjalė forcojnė imanin e njeriut. Ato rrezatojnė me dritė dhe ofrojnė shpresė. I ka shqiptuar personi i cili ėshtė edukuar nga udhė­rrėfyesi ynė dhe mėsuesi i parė, s.a.v.s., personi i cili e ka kuptuar qėllimin e jetės sė vet dhe ka punuar nė sendėrtimin e atij qėllimi. I kėtillė duhet tė jetė secili qė dėshiron t'i shoqėrohet varganit tė besim­tarėve tė vėrtetė nė rrugėn e tyre tė gjatė.
Pėr shkak tė rėndėsisė sė madhe qė ka "Sira" nė jetėn e ēdo mys­limani, qoftė pėr tė kaluarėn apo tė sotmen, janė shkruar shumė libra, nė tė cilat jetės sė Resulull-llahut a.s. ju ėshtė qasur nga aspektet e ndry­shme, nė mėnyrė tematike ose metodologjike. Por ekzistojnė vetėm disa libra mbi jetėn dhe veprėn e Resulull-llahut a.s. tė cilat dallohen me stilin tregimtar tė shkrimit, e krahas kėsaj autorėt i janė pėrmbajtur me besnikėri ndodhive historike dhe tė dhėnave tė sakta dhe autentike, qė i mundėson lexuesit t'i lexojė ato me lehtėsi, qė t'i kuptojė tėrėsisht dhe t'i studiojė pa kurrfarė tė metash.
Ky libėr me titull nė gjuhėn arabe "Er-Rehiku-l-Mehtumi", nė gjuhėn tonė do tė mund tė pėrkthehet si: "Nektari i vulosur i Xhen­netit" ose "Nektari i vulosur" i profesorit Safijju-R-Rahman El-Mu­barekfuri nga India, bėn pjesė nė librat e veēantė me kronologjinė e vet tė ngjarjeve, e posaēėrisht ėshtė e shprehur pėrfshirja e tėrėsishme e "Sirės" sė pastėr pa fije dyshimi apo pavėrtetėsie, tė cilat janė kom­ponente pėrcjellėse nė disa vepra. Gjithashtu ky libėr ėshtė i kapshėm pėr opinionin e gjerė tė lexuesve, sikur edhe pėr hulumtuesit, profe­sioni i tė cilėve ėshtė "Sira". Secili do tė gjejė aty atė qė dėshiron pėr veti. Andaj kjo vepėr ka fituar shpėrblimin e parė nė konkursin e Rabitės "Pėr Siren mė tė mirė".
Tė shtojmė kėtu se ky libėr ėshtė vetėm vazhdim i pėrpjekjeve tė mėdha qė kanė bėrė shkencėtarėt e Indisė gjatė shumė shekujve, pėr ruajtjen e traditės islame, duke kultivuar shumė shkenca islamike. Janė tė njohura arritjet e tyre origjinale nė fushėn e tefsirit, hadithit, Sires dhe shkencave tė tjera tė hadithit.
Dhe, pėrderisa botojmė kėtė libėr pėr myslimanėt e Lindjes dhe tė Perėndimit, e lusim All-llahun xh.sh. qė ta pėrdorin kėtė. All-llahu e di se ēfarė qėllimi ka ēdo njeri!

Botuesi
Albanian eX|PerT Nuk ėshtė nė linjė   Pėrgjigju Me Kuotė