Titulli: Teknologjite qe do te ndryshojne boten
Zgjidhet problemi i navigacionit nė gjithėsi
Shkencėtarėt kanė ardhur deri te ideja se si tė zgjedhin problemin e navigacionit nė hapėsirėn e thellė. Si orientir do tė pėrdoren sinjalet nga pulsari (njė formė e yllit neutronik i cili me shpejtėsi jashtėzakonisht tė madhe rrotullohet rreth boshtit tė vet).
Sistemi do tė funksiononte ashtu qė anija kozmike do tė pėrdorte rrezet-X nga pulsari pėr caktimin e pozitės nė hapėsirė, me gabimin prej vetėm disa kilometrave.
Njė sistem pikėrisht tė kėtillė tė navigacionit e ka zhvilluar njė ekip i shkencėtarėve nga instituti gjerman Max Planck. Sinjalet periodike nga pulsari janė tė besueshme ngjashėm me orėt atomike dhe janė po aq tė qėndrueshme, ndėrsa karakteristikat e tyre mund tė pėrdoret edhe si sinjale navigacioni nė gjithėsi.
Satelitėt nga Toka, e cila paraqet vetėm njė grimcė tė pluhurit mikroskopik nė krahasim me gjithėsinė, thjeshtė nuk mund tė shėrbejnė pėr navigacionin nė thellėsi tė hapėsirės.
Por, me matjen e kohės sė arritjes sė sinjalit nga pulsari nė vetėm anijes kozmike, me atė tė paraparė nė lokacionin referent (atė sipas tė cilės mund tė matet largėsia dhe pozita e objekteve tė tjera nė gjithėsi), pozita e anijes mund tė caktohet me gabim prej krejtėsisht disa kilometrave brenda sistemit Diellor, ose jashtė tij.
Shikuar kah e ardhmja, ėshtė shumė ngazėllues tė mendohet se ne qysh tani kemi teknologjinė pėr vizatimin e rutės drejt yjeve tė tjerė dhe se ndoshta mund ti ndihmojmė edhe pasardhėsve tonė qė tė bėjnė hapat e parė nė hapėsirėn ndėryjore, theksojnė nga ekipi i shkencėtarėve, tė cilėt po punojnė nė projektin e kėtij sistemi tė navigacionit.
__________________
Asgjė nuk ėshtė e pamundur. Pamundėsinė apsolute e shkakton mosdija jonė reale.
|