[Urata]

5. Efektet e mençurisë politike të Ibrahim Rugovës.



Efektet e mençurisë politike, strategjike e taktike që përdori lideri shqiptar i Kosovës kanë qenë me ndikim të jashtëzakonshëm, ndaj dhe sollën kthesën më të madhe historike në jetën politike shqiptare, të panjohur më parë. Kjo arritje e jashtëzakonshme i dedikohet pikërisht asaj strategjie e taktike të një lufte e përpjekje origjinale që kishte zgjedhur Rugova, ndryshe dhe i shkëputur nga mentaliteti ballkanik i zgjidhje së konflikteve.

Ibrahim Rugova i dha një dimension të ri lëvizjen shqiptare në Kosovë për liri e pavarësi. Ai e nxori këtë lëvizje nga kufijtë e anarkisë në hullinë e disiplinës politike të admiruar edhe për vetë popujt e civilizuar në botë. Shqiptarët kurrë ndonjëherë në histori nuk ishin bashkuar në qëllimet e tyre si në kohën kur Ibrahim Rugova ishte vënë në krye të lëvizjes së tyre. Forca politike që ai kishte themeluar, Lidhja Demokratike e Kosovës, ishte bërë faktor i një udhëheqjeje politike e shpirtërore të pakontestuar. Me mbështetjen e të gjithë shqiptarëve në Kosovë, ajo ishte bërë për pak muaj forca më e madhe politike në ish-Jugosllavi, çka i jepte statusin e një partie të paprekshme e të pacënueshme nga çdo lloj dhune që mund të përdorte regjimi diktatorial e shtypës i Beogradit.

Me këtë veprim Ibrahim Rugova zhvleftësoi gjithashtu propagandën antishqiptare të Serbisë, duke i dëshmuar botës të kundërtën e trillimeve të Beogradit. Tashmë shqiptarët i kishin dhënë botës shembullin e një populli të disiplinuar e të civilizuar. Vetë Rugova, në një intervistë për revistën e njohur gjermane "Der Spiegel" i jepte përgjigjen e duhur këtij trendi. Në pyetjen e gazetarit nëse shqiptarët përgatiten për një luftë civile, Rugova përgjigjej: "Njerëzit nuk shikojnë më rrugëdalje tjetër. Gjatë protestave gjithmonë kështu ndodh: në qoftë se mbeten pa asnjë jehonë, atëherë duhet thirrur me zë më të lartë...". Dhe më tej Ai shprehej se: "Përshtypja ime është se në Jugosllavi ka forca, të cilat dëshirojnë pikërisht aksione terroriste në Kosovë. Në qoftë se te ne ka të shtëna, atëhere kjo shërben si justifikim për të rritur represionet. Dhe në qoftë se rezistenca e shqiptarëve kundër hegjemonisë serbe në vendet e huaja mund të denoncohet si terrorizëm, atëherë mund të mendohet që simpatia ndërkombëtare për çeshtjen tonë do të humbasë shpejt. Ju mund të mendoni se kush bën spekullime të tilla". ( ) Ibrahim Rugova, "Serbët vijnë përsëri si hakmarrës", revista "Der Spiegel", Hamburg nr 26, Qershor 1989. (Die Menschen sehen keinen anderen Ausweg mehr. Bei der Protesten ist immer so: Wenn sie ohne jedes Echo bleien, muss man lauter schreien.... Mein Eindruck ist, dass es Kräfte in Jugoslavien gibt, die sich terroristische Aktionen im Kosovo geradezu herbeiwünschen. Wenn bei uns Schüssefallen, dann dient das als Rechfertigung dafür, die Repression zu verschaffen. Und wenn sich der Widerstand der Albaner gegen die serbische Hegemonie im Ausland als Terrorizmus denunzieren lässt, dann kann mann damit rechnen, dass die internationale Simpathie für unsere Sache schnell vergeht. Sie können sich ja denken, wer so spekuliert"). Ibrahim Rugova, "Serbët vijnë përsëri si hakmarrës", revista "Der Spiegel", Hamburg nr 26, Qershor 1989......





Pjesa III



Gandhi i Prishtinës dhe i Ballkanit



Me këtë emërtim e ka mbyllur jetën e tij prej politikani dhe udhëheqësi moderator të shqiptarëve, Ibrahim Rugova. Të gjitha mediat nacionale dhe ndërkombëtare para dhe pas vdekjes së Ibrahim Rugovës kanë vënë theksin në faktin se filozofia politike gandhiste e qëndresës dhe e rezistencës, të cilën e përpunoi Ai, ishte një gjetje e mrekullueshme. Madhështinë e kësaj gjetjeje e shtonte fakti se në rajonin e Europës Juglindore, ku bën pjesë Kosova, nuk kishte ndodhur ndonjëherë një risi e tillë. Asnjë vend ose udhëheqës politik ballkanik nuk ishte përkushtuar më parë në një opcion të tillë për të konkretizuar përpjekjet shumëshekullore për liri, pavarësi e demokraci.



Menjëherë pas fillimit të veprimtarisë politike në Kosovë, Ibrahim Rugova kishte specifikuar si qëllim të tij kryesor organizimin e lëvizjes çlirimtare me synim të vetëm lirinë e Kosvës prej pushtimit e kolonizimit serb. Por lëvizja çlirimtare e shqiptarëve do të kishte një program të ri, një vizion të ri, një refleksion të ri, një pamje të re, krejt ndryshe nga ajo çfarë kishte ndodhur në lëvizjen mbi njëshekullore të shqiptarëve për çlirim nacional e liri shoqërore. Madje vizioni i Ibrahim Rugovës nuk ishte shfaqur ndonjëherë në historinë e të gjitha vendeve ballkanike. Ai ishte një lloj lëvizjeje që synonte detyrimin moral, bazuar në vlera. Ajo ishte një lëvizje për çlirim bazuar në virtytet, në moralin e shoqërisë njerëzore. Për pasojë efektet e saj ishin befasuese, të pallogaritshme.

Thelbi i lëvizjes së Rugovës për çlirim ishte mospërdorimi i dhunës. Nga pikëpamja revolucionare dhe veçmas ajo e marksistëve, dukej dhe duket paradoksale që çlirimi prej pushtimit dhe kolonizimit të realizohet përmes një rezistence paqësore e jo të dhunëshme. Por pikërisht këtu qëndron dhe madhështia e vizionit Rugova. Ai, së paku në Ballkanin e trazuar dhe të njohur si "fuqi baruti", sollii koncepte e ide, të cilat ishin mbartur me konotacione negative për shumë shekuj. Madje ky lloj konotacioni negativ më shumë sesa nacionalistëve dhe shovinistëve pushtues serbë, ishte adresuar te shqiptarët, për shkak të propagandës së shfrenuar që Beogradi dhe institucionet e tij politike, akademike e shoqërore kishin zhvilluar në botën e qytetëruar.



1. Specifika e gandhizmit rugovian



Në fillimet e vprimtarisë politike të Ibrahim Rugovës bota e qytetëruar kishte zbuluar te Ai "Havelin shqiptar". Shumë gazetarë të huaj, të cilët kishin kontaktuar me udhëheqësin e admiruar politik e kishin krahasuar atë me Havelin. Por Rugova vetë mendonte se emërtimi dhe krahasimi me Havelin nuk ishte gjetje e duhur, thjesht për shkak të faktit që Kosova dhe Çekosllovakia kishin një gjendje krejt të ndryshme, si dhe për faktin se lideri çek e kishte vuajtur disidencën e tij në burgjet e komunizmit. Gazetari i Radios "Zëri i Amerikës", pasi konstatonte se në Perendim shtypi e cilësonte Rugovën si Haveli i Kosovës, e pyeste se si e shihte Ai rolin e Tij në politikën kosovare?. Rugova përgjigjej: "Shpësh herë bëhen konsultime dhe pyetje, po për fat të keq këtu është vështirë që njeriu të ketë rolin e një Haveli apo diçka tjetër, sepse, siç e dini, në Kosovë ne kemi dhe problemin e ekzistencës nacionale, por edhe problemin e demokracisë. Ndërsa Çekosllavakia kishte vetëm problemin e demokracisë, prandaj aty i zgjidhin më lehtë punët". ( ) Ibrahim Rugova: Intervistë për Radion "Zëri i Amerikës", 24.06.1990. Ndërsa në një intervistë për revistën kroate "Hrvattski rubikon", Ai thoshte se "Përsa u përket atyre paraleleve me Havelin, mua natyrisht se më vjen mirë një krahasim i tillë, edhe pse për dallim nga Haveli unë nuk kam qenë në burg. Sidoqoftë, intimisht mendoj se ne jemi në një pozitë shumë më të vështirë sesa intelektualët e tipit të Vaclav Havelit. Këtë e them për pozitën e tij kur ka qenë i përndjekur". ( ) Ibrahim Rugova, "Kosova do të jetë republikë", intervistë në revistën "Hrvatski rubikon", Zagreb, qershor 1990.....

....Gandhi indian jo pak raste kishte bërë thirrje për rezistencë aktive të bashkëkombasve të tij, çka i kishte kushtuar dënime me burg së paku në dy raste. Gandhi ballkanas nuk e kishte arësyetuar asnjëherë dhunën dhe veprimin e armatosur, sepse kjo nuk do ti kushtonte vetëm atij jetën, por do ti kushtonte të gjithë bashkëkombasve të tij asgjësimin fizik të tyre. Edhe Gandhi prishtinas edhe Gandhi i Indisë kishin zgjedhur këtë mënyrë veprimi e rezistence kryesisht për shkak të dobësisë ushtarake para pushtuesve. Asnjëri prej këtyre nuk i përkiste filozofisë marksiste-staliniste, sipas së cilës "armët tia rrëmbejmë armikut", sepse ekzistonte rreziku i pashmangshëm, që para se tia marrësh armët armikut, ky armik i pabesë ta bënte të paqenë një komb të tërë, në rastin e Kosovës.

E njëjta gjë mund të thuhet dhe për dy raste të tjera e të ngjashme me lëvizjen nacionale të Ibrahim Rugovës. Në Afrikën e Jugut është e njohur lëvizja e Nelson Mandelës dhe mbështetësve të tij për të hequr qafet regjimin e aparteidit dhe për të rikthyer shtetin demokratik, i cili të respektonte të drejtat e zezakëve. Zezakët në këtë vend kanë qenë dhe janë popullsia shumicë e tij, ndërsa të bardhët me prejardhje nga Hollanda, Gjermania, Anglia, Franca, etj., të cilët ishin vendosur aty si emigrantë të hershëm. Popullsia me ngjyrë përbën 79.5 përqind të popullsisë së vendit prej 12 milionësh......