[Zero Cool]

MJEKËSIA ALTERNTIVE NË BOTË

Mjekësia tradicionale, në masë të caktuar, ekziston në të gjitha kulturat, kurse shprehjet si “mjekësi shtëpiake” apo “mjekësi popullore” përdoren për veprimet e tilla të zakonshme. Mjekësia tradicionale është e vjetër shumë shekuj, madje edhe mija vjet, varësisht nga vendi dhe kultura për të cilën bëhet fjalë. Me qenë se dy të tretat nga numri i përgjithshëm i banorëve në tokë (kryesisht nga vendet në zhvillim) ekskluzivisht mbështeten në terapi të tilla tradicionale, Organizata Botërore e Shëndetësisë ka vendosur që aktivisht të stimulojë mjekësinë tradicionale anembanë botës për të arritur qëllimin e vet lidhur me “shëndet për të gjithë njerëzit gjer në vitin 2000”. Është interesant se shumica e njerëzve të Botës së Tretë i mbetet besnik sistemit të vet të mjekësisë popullore, qoftë në pyetje sistemi i ajurvedave, ai kinez, sistemi “sidha” apo ai “unani”, madje edhe kur atje ekziston mbrojtja shëndetësore perëndimore. Organizata Botërore e Shëndetësisë ka premtuar se do “të kultivojë qasje realiste ndaj mjekësisë tradicionale, se në dritën e shkencës bashkëkohore do të hulumtojë anët e mira të mjekësisë tradicionale për të mundur të pengojë veprimet e dëmshme e për të stimuluar ato të dobishmet, dhe për t’i ndihmuar integrimit të njohurive dhe shkathtësive të çmueshme të mjekësisë tradicionale perëndimore.” Në raportin e Organizatës Botërore të Shëndetësisë thuhet po ashtu se “sistemi tradicional i mjekësisë dhe mjekësia “moderne” shumë gjatë kanë shkuar rrugëve të ndara duke ushqyer antipati reciproke. Megjithatë, a nuk janë, vallë, synimet e tyre identike – përmirësimi i shëndetit të njerëzimit, e me këtë dhe i kualitetit të jetës? Vetëm mendja e kufizuar do të mund të mendonte se njëra nuk mund të mësojë asgjë nga tjetra.”

Edhe pse do të mund të supozohej se Organizata Botërore e Shëndetësisë duhet të merret vetëm me vendet e pazhvilluara, kjo është larg së vërtetës. Pikërisht siç vendet më të varfra nuk kanë mjete të mjaftueshme financiare për mjekësinë perëndimore, ka shenja se as ne nuk do të mundemi shumë gjatë të përballojmë kaq shumë shpenzime. Qasja e njëjtë që vlen për Botën e Tretë, vlen po ashtu edhe për ne në Perëndim, megjithëqë në masë më të vogël. Do të ishte skajshmërisht e papeshuar në qoftë se do të supozonim se mund ta derdhim pasurinë tonë vetëm se jemi të pasur, edhe vetë para vetvetes jemi të detyruar të kërkojmë mënyra sesi më lirë t’i arrijmë rezultatet e njëjta.

Pothuaj secili vend ka sistemin e vet të mjekësisë tradicionale. Për kinezët kjo është akupunktura, për francezët shërimi magnetik, për gjermanët heilpraxis-i, për britanikët shërimi me bimë, kurse rregullimi i eshtrave është e përbashkët për të gjithë. Por bashkë me traditat popullore shkojnë dhe bestytnitë si dhe pseudomjekësia, ndaj kjo në të kaluarën ka bërë që organet zyrtare mjekësore ta ngulfasin dhe ta shtypin mjekësinë popullore. Njerëzit krejt natyrshëm kanë supozuar se mbrojtja më e re dhe më e shtrenjtë mjekësore duhet të jetë edhe më e mirë; nën udhëheqjen e profesionistëve mjekësorë u është shpëlarë truri dhe janë vënë në pozitën të besojnë se krejt ajo çka s’është mjekësi ortodoksiste perëndimore është ose e dëmshme ose e padobishme. Kjo në shumicën e vendeve ka bërë që të vihen nën kontroll njerëzit që merren me mjekësi duke mos qenë mjekë.

Statusi juridik i personave që merren me terapitë mjekësore alternative është shumë i larmishëm. Në SHBA duhet të jeni mjek që të merreni me osteopati, kurse hiropraktikantëve, të cilët deri vonë ishin jashtë ligji, vetëm pas shumë kontesteve gjyqësore u është lejuar të punojnë. Në disa shtete personave pa kualifikim mjekësor u është e ndaluar me ligj që të merren me akupunkturë, e megjithatë njerëzit edhe më tutje vazhdojnë që të shkojnë tek ta. Disa krahina në Kanada kanë ligje për natyropati, për hiropraktikë dhe osteopati. Në Amerikën Veriore puna me terapi mjekësore alternative merret si ilegale, përpos nëse atë ligji decidivisht nuk e lejon, e megjithatë mjekësia alternative aty lulëzon si askund gjetiu në botë. Pikërisht e kundërta vlen për Britaninë e Madhe ku rëndom drejtësia i lejon secilit që veten ta shpallë çfarëdoqoftë terapeuti, me kusht që të mos “shitet” si mjek. Së këndejmi në Britaninë e Madhe mjekësia alternative me vite ka lulëzuar thjesht shkaku se ka qenë fare lehtë që të merreshe me të. E në qoftë se diçka nuk është në rregull, “pacientët”i mbron ligji dhe duket se sistemi funksionon mirë. Më i mirë se ky sistem është vetëm ai në Gjermaninë Perëndimore, në të cilën ekziston sistemi i dhënies së lejeve për t’u marrë me terapitë alternative (Heilpraktikers). Në Gjermaninë Perëndimore ka 3700 terapeutë alternativë. Këta janë shërues dhe terapeutë natyrorë të cilët prej shtetit kanë fituar lejen për t’u marrë me terapitë alternative. Ata janë mirë të verifikuar, për t’u siguruar se nuk do ta rrezikojnë popullin dhe nuk do të jenë përgjegjës para shoqërisë.

Para nja njëzet vjetëve India vendosi t’i japë privilegje më të mëdha mjekësisë tradicionale. Në sistemin e sotëm ekzistues ligjor, për ata që merren me mjekësinë ortodoksiste si dhe për ata që merren me atë tradicionale vlejnë të njëjtat ligje. Posaçërisht theksohet se edukimi i përgjithshëm mjekësor duhet të bazohet në akceptimin e personit tërësor, e jo për pjesët e tij. Studentët përcjellin kurse themelore nga anatomia, fiziologjia, biologjia dhe patologjia. Pas kësaj ndjekin kurse specialistike sipas zgjedhjes personale, qoftë, bie fjala, për mjekësinë moderne perëndimore, për homeopatinë, ajurvedat etj. dhe të gjithë ata që kanë kualifikim gjenden në të njëjtën pozitë. Sistemi indian është i kundërt me sistemin gjermanoperëndimor të dy klasave, ku Heilpraktikers-ët regjistrohen sipas njërit, kurse mjekët sipas tjetrit status.