[Pause_Print_Scroll]

BESIMI NË DITËN E FUNDIT DHE NË RINGJALLJEN PAS VDEKJES

Prej kushteve themelore të imanit është edhe besimi në Ditën e Fundit, i cili përkufizohet në besimin se ditët e kësaj bote (dunjasë) kanë fundin e tyre, dhe Dita e Fundit është ditë në të cilën bëhet kijameti dhe ringjallja, në të cilën paraqitet xheneti e xhehenemi, llogaria dhe peshorja. Ai që vdes, bëhet kijameti (i vogël) i tij dhe do t’i paraqitet vendi në të cilin do të jetë, në xhenet apo në xhehenem, derisa të bëhet katastrofa (kijameti i madh). Pas dunjasë nuk ka botë tjetër përveç xhenet ose xhehenem. Allahu i Lartësuar thotë: “Thuaj: Edhe të parët edhe të fundit keni për t’u tubuar në një ditë të caktuar!” [Vakia, 49-50]
Besimi në Ditën e Fundit dhe në gjendjet e saj kërkon besimin në gjërat vijuese:
1. Shenjat treguese për afrimin e kijametit. Prej tyre janë shenjat e mëdha, ku më e madhja është dalja e dexhallit zbritja e Isaut birit të Merjemes, je’xhuxhët dhe me’xhuxhët, dalja e shtazës, lindja e diellit në perëndim dhe shenja tjera për të cilat na ka informuar Pejgamberi sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem.
2. Gjendja në momentin e dhënies së shpirtit ku prezentojnë melekët për marrjen e shpirtit dhe çfarë ndodh gjatë atij procesi. Këtë na e tregon shumë qartë Kur’ani Fisnik dhe Sunneti i Pastër për sjelljen e tyre të butë e fisnike apo të mundimshme e të rëndë.
3. Begatia e varrit apo dënimi i tij. Kjo është vërtetuar në Kur’an dhe është sqaruar në Sunnet si dhe janë pajtuar të gjithë Ehlu Sunneti me ixhmaë për këtë. Allahu i Lartësuar thotë: “E nëse ai (i vdekuri) është prej të afërmve (të Zotit). Ai ka (te Zoti) kënaqësi, furnizim të mirë dhe xhenet të begatshëm. Po në qoftë se është nga të djathtët? Pra, ty të qoftë selam prej të djathtëve (i thuhet). E në qoftë se është prej gënjeshtarëve të humbur, mirëseardhja është pritje me ujë të valë dhe djegie nga zjarri i xhehenemit.” [Vakia, 88-94] Pejgamberi sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem gjithmonë kërkonte mbrojtje nga dënimi i varrit dhe tregonte për dy melekët që do të na marrin në pyetje, Munkerin dhe Nekirin.
4. Lidhja e shpirtit me trupin. Shejhul islam Ibn Tejmije thotë: “Qëndrimi i selefëve të Ummetit dhe imamëve të saj është se njeriu pasi që të vdes do të jetë i lumtur në begati ose i ngrysur në ndëshkim, këtë e përjeton me shpirt dhe me trup. Shpirti do të jetë i qetë apo i ndëshkuar dhe kohë pas kohe lidhet me trupin, me këtë do të shijojë lumturinë apo ndëshkimin, ndërsa në ditën e kijametit të madh (ngase vdekja është kijameti i vogël) do të kthehen të gjithë shpirtrat në trupat e tyre dhe do të ngriten e të dalin para Zotit të botëve.” [Mexhmu'ul fetava 4/284]
Ibn Kajim thotë: “Shpirtrat janë në shkallë të ndryshme me dallime të mëdha gjatë qëndrimit të tyre në berzah. Prej tyre ka që janë në ‘Il-lijjinë’, disa janë në formën e zogjve të gjelbër që shëtisin në xhenet, disa janë të penguar në derën e xhenetit, disa janë të burgosur në varr, disa vendqëndrimi i tyre është dera e xhenetit, disa janë të izoluar në tokë, disa do të notojnë në gjak dhe do të shtangen nga hedhja e gurëve, thuhet që ka shpirtra edhe në burgje.” [Kitab er-Ruh] Allahu na ruajt!
5. Fryrja e surit. Kur të afrohet koha që Allahu azze ve xhel-le ka caktuar, meleku i ngarkuar me fryrjen e surit do t'i fryejë një herë surit dhe do të ndodh ajo që Allahu lajmëron në ajetin: "E kur të fryhet në surë një e fryrë dhe të ngrihen toka e kodrat e t'i mëshojnë njëra-tjetrës me një të goditur. Në atë kohë ndodh e vërteta (kijameti). E qielli çahet, pse ai atë ditë është i rraskapitur. Dhe engjëjt qëndrojnë në skajet (anët) e tij, e atë ditë, tetë (engjëj) e bartin mbi vete Arshin e Zotit tënd. Atë ditë ju do të ekspozoheni (para Zotit), duke mos mbetur fshehtë asnjë sekret juaji." [Hakka, 13-17]
Poashtu, përveç këtyre do të ndodh edhe shumëçka tjetër si: çrregullimi (shpërndarja) e planeteve, shuarja e yjeve, shpërthimi i detrave dhe shastisja e njerëzve kur të shohin tmerrin dhe tërmetin e saj.
Suri në kuptimin gjuhësor do të thotë: bri. Ndërsa, në atë terminologjik ka kuptimin e bririt në formën e borisë, të cilin e disponon meleku Israfil dhe pret, që kur të urdhërohet, t'i fryejë atij. Janë dy fryrje: E para me rastin e të cilit shkatërrohet dhe vdes gjithçka me përjashtim të asaj që dëshiron Allahu, dhe e dyta kur ringjallen njerëzit, dalin nga varret, ngriten dhe qëndrojnë para Allahut për llogari. Allahu thotë: "Dhe i fryhet surit dhe bie i vdekur çka ka në qiej dhe çka ka në tokë, përveç atyre që do Allahu (të mos vdesin), pastaj i fryhet atij herën tjetër, kur qe, të gjithë ata të ngritur e presin (urdhërin e Zotit)." [Zumer, 68]
6. Sjellja e xhehenemit, Allahu thotë: "Jo, mosni ashtu! Kur të dridhet toka njëpasnjëshëm! Dhe kur të vijë Zoti yt dhe engjëjt qëndrojnë radhë-radhë! Dhe atë ditë sillet xhehenemi, e atëherë njeriut i bie në mend, e prej nga atij përkujtimi?" [Fexhr, 21-23]
7. Besimi në ringjallje pas vdekjes, e që është nxjerrja nga varri. Për këtë është argument fjala e Allahut: "Ata që nuk besuan, menduan se kurrsesi nuk do të ringjallen. Thuaj: Po pasha Zotin tim, patjetër do të ringjalleni dhe do të njiheni me atë që keni punuar, e ajo për Allahun është lehtë!" [Tegabun, 7] Pastaj dielli do të afrohet aq shumë afër krijesave mbi kokat e tyre sa do të zhyten në djersë. Në këtë situatë Allahu do t'i strehojë të dashurit e Tij.
8. Besimi se pas ringjalljes dhe daljes së tyre nga varret, njerëzit do të tubohen në një vend, në të cilin do të jenë të zhveshur e të zbathur, ndërsa jobesimtarët do të ringjallen e tubohen në fytyrat e tyre. Allahu thotë: "(Përkujto) Ditën kur Ne i shkulim kodrat, dhe tokën e sheh të sheshtë (të zbuluar) dhe Ne i tubojmë ata e nuk na mbetet asnjë prej tyre pa e tubuar. Dhe ata do të prezentohen para Zotit tënd të rreshtuar (e u thuhet atyre): Na erdhët ashtu si ju krijuam juve herën e parë, por ju patët menduar se Ne nuk kemi caktuar për ju ringjallje." [Kehf, 47-48] Pastaj Pejgamberi sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem do të ndërmjetësojë (bëjë shefat) për njerëzit, i cili do të jetë ndërmjetësimi më i madh i asaj dite.

vazhdon...