[Psikologu]

“...Komandantët e sprovuar gatitën armatimet dhe mjetet e tjera të luftës. Topat të cilët djegin si vetëtima... u vendosën në disa vende përbri kështjellës dhe filluan ta godasin. Të katër anët e murit të qytetit, të cilët ishin të fortë si muri i Aleksandrit, u shkatërruan dhe me goditjen e njëpasnjëshme të topave që vjellin zjarr, gurët e brezat prej dërrase të murit u shkëputën nga njëri-tjetri. Gjatë kohës kur murin e rrihnin me topa dhe kur gurët e dheu shëmbej e binte anash, kështjella bëhej më e padepërtuesbme... Gjithashtu të pafetë (shqiptarët) nga kështjella, spërkatnin si shiu me anën e përdredhoreve dhe lëshonin breshër me anën e dyfeqeve. Me anën e bombardave dhe topave goditës hapnin dritare në pjesët e sipërme të shatorreve të komandantëve dhe në çadrat e ushtarëve. Fushat jehonin nga gjëmimi i topave goditës, qielli ushtonte nga fishkëllima e bombardave, kupa e kaltër e qiellit u mbush me tymin e zjarrit të topave...

Kokat e njerëzve (turqve) që prekeshin nga gurët e hedhur me bombarda fluturonin në qiell si topa. Gjatë luftimit, kur nga kështjella shtinin me gurë, shumë bele (të luftëtarëve) përkuleshin dhe (trupat e tyre) merrnin formën e një çengeli. Në një mënyrë të tillë u zhvillua lufta dhe gjakderdhja. Një muaj të tërë vazhdoi përleshja. Çdo ditë vdisnin qindra njerëz prej të pafeve dhe myslimanëve dhe qindra të tjerëve u mbetnin kokat me xhunga.



Ushtarët, të cilët ndodheshin në gatishmëri në pusinë e ngrehur pranë llogoreve të kështjellës, një ditë prej ditëve sulmuan papritmas, duke thënë se duhet bërë një punë. Mirëpo shumica e ushtrisë nuk kishte dijeni për këtë. U ngrit pazari i luftës (filloi lufta), u ranë burive dhe daulleve. Ata që dëgjuan shkuan. Por të pafetë që ishin brenda në kështjellë, qenë të shumtë. Ata i kishin të gatitura mjetet e luftës, prandaj kundërshtuan menjëherë. U bë një gjakderdhje e madhe. Ata nuk i përkëdhelën njerëzit që kërkuan të pushtonin atë virgjëreshë të shkëlqyer (kupto: kështjellë të papushtuar ndonjëherë), por i pritën ashpër, duke u copëtuar si pambuku çallmat që ata mbanin në kokë. Ata rrukullisnin nga lart gurë të mëdhenj si shkëmbinj dhe atë turmë ushtarësh pjesë-pjesë e dërguan në botën tjetër. Ata keqdashësa shpërngulën nga majat e maleve të kësaj bote për në fundin e detit të botës tjetër, shumë nga komandantët, të cilët kishin çuar atje nga një repart. U bë një luftë e tillë sa që e gjithë ajo kështjellë e madhe u fsheh brenda në një re të zezë tymi. Repartet e panumërta si yjet të ushtrisë e panë atë luftë dhe morën mësim prej saj...

Shumë fytyra (të turqve) që u prekën nga goditjet e gurëve u bënë gropa-gropa dhe xhunga-xhunga, ashtu siç duket sipërfaqja e hënës... Gjaku i njerëzve të vrarë në luftë nga shigjetat që binin si breshër nga qielli, rridhte si rrëkeja që zbret prej atyre kodrave poshtë në lumenj. Luftëtarët (e furishëm) si lumi, të veshur me parzmore dhe trimat e zjarrtë i kapërcyen si era llogoret dhe luftuan shpat më shpat me të pafetë e mallkuar, por nuk hynë dot në kështjellë. Sado që u përpoqën nuk i shkulën dot nga vendi ata (njerëz) me kthetra të mprehta e me trup prej bronxi që rrinin në kullat e muret e kështjellës. Ata ishin tigra të luftës në majat e maleve. Aty u zhvillua lufta deri sa perëndoi dielli. Ata zgjatën dorën në jakën e pushtimit dhe panë se nusja e re e fitores nuk u buzëqeshi... S'kishin ç'të bënin dhe u kthyen prapa.

Madhëria e tij (sulltani) urdhëroi dhe kështjella u rrah për një farë kohe me topa; pjesa e drunjtë e mureve u bë shkrumb e hi kurse gurët e tyre u bënë copa-copa si bëhen kokrrat e hashashit...