Shiko Postimin Tek
Vjetėr 20-10-11, 17:04   #2
Zero Cool
Administratorėt
 
Avatari i Zero Cool
 
Anėtarėsuar: 18-03-03
Vendndodhja: Netherland
Postime: 24,987
Zero Cool i pazėvėndėsueshėmZero Cool i pazėvėndėsueshėmZero Cool i pazėvėndėsueshėmZero Cool i pazėvėndėsueshėmZero Cool i pazėvėndėsueshėmZero Cool i pazėvėndėsueshėmZero Cool i pazėvėndėsueshėmZero Cool i pazėvėndėsueshėmZero Cool i pazėvėndėsueshėmZero Cool i pazėvėndėsueshėmZero Cool i pazėvėndėsueshėm
Gabim Titulli: 5 ushqimet qe ndihmojne te mbetesh shtatzene...

Duam njė bebe por nuk po vjen


Nga Op. Dr. Cihan Kabukēu
Obstetėr – Gjinekolog


Nisur nga shqetėsimet dhe pyetjet e shumė pacienteve tė mia pranė Spitalit Amerikan Tiranė, po ju shpjegoj mė poshtė ēfarė ėshtė infertiliteti, si duhet ta kuptojmė atė dhe si mund tė trajtohet.


Meqė ēdo pacient ėshtė i ndryshėm, edhe metodat e trajtimit janė tė pėrshtatura sipas individėve. Mos harroni, faktori mė i rėndėsishėm i suksesit ėshtė trajtimi nė njė qendėr e cila i ka kushtet pėr aplikimin e tė gjitha metodave moderne qė ekzistojnė sot pėr t’ju mundėsuar ēifteve arritjen e shtatzėnisė.

Nė Shqipėri koncepti i familjes ėshtė shumė i rėndėsishėm. Pėr vazhdimėsinė e familjes besohet se ēifti duhet tė ketė fėmijė. Prandaj, menjėherė disa muaj pas martesės pavarėsisht se kjo ėshtė njė periudhė e shkurtėr, vjen dėshira pėr fėmijė Nėse shtatzėnia nuk arrihet nė kohėn e dėshiruar, ēifti fillon tė shqetėsohet dhe me kalimin e kohės stresi i krijuar edhe nga mjedisi, ndikon negativisht te ēifti.





Nė tė vėrtetė mundėsia e riprodhimit tek njerėzit ėshtė mė e ulėt se gjallesat e tjera. Pavarėsisht se gruaja prodhon njė vezė ēdo muaj dhe kryen marrėdhėnie seksuale rregullisht, shansi i shtatzėnisė brenda njė muaji ėshtė rreth 10-15%. Nėse gruaja dhe burri nuk kanė asnjė problem, 80% e ēifteve tė martuara mund tė arrijnė shtatzėninė. Pjesa tjetėr qė mbetet, rreth 20% e ēifteve, duhet tė kontrollohen nga mjeku pėr probleme mjekėsore. Para trajtimit tė infertilitetit, gruaja dhe burri duhet tė kryejnė ekzaminime tė plota kontrolli dhe duhet ta bėjnė kėtė njėkohėsisht. Infertiliteti nė disa zona pranohet si njė problem vetėm i gruas. Por problemi mund tė jetė si pasojė e gruas, burrit ose e tė dyve. Mjeku duhet tė flasė nė mėnyrė tė detajuar me ēiftin, pėr ta informuar atė. Njė arsye e diskutimit me mjekun ėshtė paraqitja e dėshirave, frikės dhe shqetėsimeve tė ēiftit dhe ndarja e tyre me mjekun. Gruaja dhe burri duhet tė kalojnė edhe nga njė ekzaminim fizik i detajuar.

TE BURRAT...
Si fillim i analizave bėhet ekzaminimi i burrit dhe spermogrami qė ėshtė njė test shumė i thjeshtė e jep tė dhėna tė cilat do tė ndihmojnė nė trajtim. Para analizės sė spermės burri nuk duhet tė kryejė marrėdhėnie seksuale pėr 3 ditė. Nga analiza kuptohet nėse sperma ka parametra normale apo jo. Nėse ka sėmundje tė kaluara mė parė, bėhen ekzaminime mė tė detajuara. Disa nga kėto janė: ekzaminime gjenetike, ekografia dopler e testikujve dhe analizat e hormoneve.

TE GRATĖ...
Pėrderisa funksioni i riprodhimit kryhet dhe pėrfu*ndon nė trupin e gruas, ekzaminimet tė cilave ajo duhet t’u nėnshtrohet janė mė tė shumta dhe duhen kryer nė ditė tė caktuara tė menstruacionit, sipas njė radhe tė caktuar.

Ekzaminim nėn drejtimin ekografik: zakonisht njė ekzaminim i kujdesshėm nxjerr nė dukje shumė probleme.

Testet TORCH: Kėto janė testet e toksoplazmės, rubellės, citomegalovirusit dhe hepatitit. Kėto janė analiza gjaku tė cilat duhen kryer nga ēdo grua qė planifikon shtatzėninė. Sipas pėrfundimeve mund tė bėhen vaksina para shtatzėnisė. Nėse kėto sėmundje kalohen gjatė shtatzėnisė mund tė ketė rrezik shumė tė lartė pėr beben qė ēon deri nė vdekje tė fetusit brenda mitrės apo tė dėshtimit tė tij.
Nivelet nė serum tė FSH, LH, E2, PRL: kėto hormone analizohen ditėn e tretė tė menstruacionit. Duhet parė pakėsimi i hershėm i rezervės sė vezėve.
Vlerėsimi i funksioneve tė tiroides: duhen kryer ekzaminime si TSH, FT3, FT4, dhe nėse ėshtė e nevojshme anti-TPO.

Testet e trombofilisė: Kėto teste duhen kryer nėse shtatzania nuk arrihet pėr njė kohė tė gjatė ose pavarėsisht shtatzėnisė, abortet (dėshtimet) janė tė shpeshta. Trajtimet e kryera sipas pėrfundimit tė testeve mund tė jenė tė suksesshme.
Analizat gjenetike: Nė infertilitetet pėr njė kohė tė gjatė dhe nė dėshtimet e shpeshta, duhen analizuar struktura gjenetike e nėnės dhe babait. Nė shumicėn e rasteve kjo ėshtė e mundur me anė tė njė testi tė thjeshtė dhe tė lirė tė gjakut, por shpesh nevojiten edhe teste tė tjera mjaft tė avancuara dhe tė detajuara gjenetike.

Filmi i mitrės (HSG): duhet kryer brenda njė jave pas mbarimit tė menstruacionit. Ky film na jep tė dhėna pėr hapėsirėn e mitrės dhe tubave, nėse janė normal dhe tė hapur.
Histeroskopia: Ėshtė vlerėsimi me sy i pjesės sė brendshme tė mitrės me anė tė njė aparati, nėn ndikimin e anestezisė lokale. Nėse brenda uterusit ka polip, miomė apo septum, gjėra tė cilat pengojnė shtatzėninė, kėto kurohen nė tė njėjtėn seancė. Nė shumicėn e klinikave, ngaqė neglizhohet pėrdorimi i kėsaj metode, edhe trajtimet e infertilitetit janė tė pasuksesshme.
Laparoskopia: Kjo ėshtė njė ndėrhyrje qė kryhet nga mjeku nėse ėshtė e nevojshme (p.sh. nė rastet si: ndėrhyrje e mėparshme problematike, endometriozė, shtatzėni ektopike etj., krijohen ngjitje tė cilat pengojnė shtatzėninė). Laparoskopia pėrdoret pėr diagnostikim dhe trajtim nėn ndikimin e anestezisė sė pėrgjithshme. Zakonisht pacienti mund tė shtrohet vetėm njė ditė ose tė largohet nga spitali tė njėjtėn ditė.

Ekzaminimet e sipėrpėrmendura nuk zbatohen nė tė njėjtėn mėnyrė tek ēdo pacient. Ashtu si gjithsecili ka gjatėsi, peshė dhe ngjyrė tė ndryshme, edhe faktorėt e vonesės sė shtatzėnisė janė tė ndryshėm. Prandaj analizat kryhen nga mjeku sipas domosdoshmėrisė, duke ia shpjeguar pacientit nė mėnyrė tė detajuar.

Si fillon trajtimi?

Mėnyra mė e thjeshtė e trajtimit ėshtė bashkimi i pėrllo*garitur nė kohė. Gruas i jepet njė trajtim medikamentoz qė indukton ovulimin, me anė tė sė cilit stimulohet formimi i vezėve dhe mė pas kryhet marrėdhėnie seksuale nė kohėn kur veza kalon nga vezorja nė tuba. Kjo ėshtė njė metodė natyrale qė rrit shansin e takimit tė vezės me spermėn. Formimi i vezės mund tė ndiqet me ekografi. Nėse pėr disa muaj shtatzėnia nuk ėshtė bėrė e mundur nė kėtė formė, atėherė aplikohet procedura e inseminimit intrauterin- IUI.

Nė procedurėn e inseminimit intrauterin , materiali i inse*minimit vendoset brenda mitrės. Pėr kėtė pėrdoren teknika tė pėrshtatshme, ku sperma ndahet nga lėngu seminal. Pas kėsaj procedure, 0.5-1 cc nga sperma e lėvizshme vendoset nė brendėsi tė uterusit. Kombinimi i induktimit tė ovulimit dhe metodės IUI pėrdoren nė ra*stet kur infertiliteti ėshtė i pashpjegueshėm dhe suksesi i arritur ėshtė rreth 20-25%. Nėse me aplikimin induktim ovulimi + IUI pas 4 cikleve nuk arrihet shtatzėnia, atėherė duhet kaluar nė metodat ndihmėse tė ripro*dhimit, sepse statistikat kanė treguar se njė inseminim i mėtejshėm nuk do ishte i suksesshėm. Nėse, me gjithė trajtimet e mėsipėrme, shtatzėnia ėshtė e pamundur, atėherė duhet filluar trajtimi fertilizim in vitro-bebe provėz.





Ēfarė ėshtė bebe provėz – IVF ose ICSI?
Procedura bebe provėz ėshtė fertilizimi jashtė trupit, nė kushte laboratorike, i vezės dhe spermės. Pėr kėtė nga vezorja mund tė merren njė ose disa vezė. Fertilizimi bėhet me dy mėnyra. E para ėshtė metoda klasike e bebes tub (IVF), ku sperma dhe veza bashkohen vetė. Metoda e dytė ėshtė ICSI ku sperma injektohet brenda vezės me anė tė njė mjeti mikroskopik.
Mė pas, nė tė dyja procedurat, embrioni vendoset brenda mitrės me anėn e njė kateteri.

Sa herė mund tė aplikohet metoda IVF?
Nė rastin e njė tentative tė pasuksesshme tė IVF ose ICSI, metoda mund tė fillohet pėrsėri vetėm nėse ēifti ėshtė fiziologjikisht dhe psikologjikisht gati pėr njė provė tė re. Nuk ka njė limit nė numėr, por me kalimin e moshės sė nėnės shansi i shtatzėnisė ulet. Midis dy tentativave duhet tė kalojnė tė paktėn dy muaj.

Cili ėshtė suksesi i procedurės IVF?
Mundėsia e suksesit ndryshon sipas shkakut tė infertilitetit dhe moshės sė nėnės, por zakonisht, nė njė tentativė ai ėshtė 45-55%. Domethėnė, afėrsisht gjysma e ēifteve qė provojnė kėtė metodė, arrijnė shtatzėninė. Suksesi i fertilitetit rritet nėse provat janė tė shumta.

Cilat janė rastet kur nevojitet procedura e bebes tub?
■ Kur mitra apo tubat janė tė zėnė pėr ēfarėdo arsye
■ Sasia e spermės si edhe lėvizja ėshtė e pakėt
■ Numri i spermatozoideve ėshtė i pakėt ose ka ērregullime tė strukturės sė spermės
■ Kur sperma merret direkt nga testikuj
■ Nė disa raste endometrioze
■ Ka probleme tė formimit tė anti-trupave tek gruaja apo burri
■ Kur nėna dhe babai kanė ērregullime tė kromozomeve
■ Infertilitet i pashpjeguar dhe pėr tė cilin trajtimet e tjera kanė qenė tė pasuksesshme

A ka raste kur procedura bebe provėz nuk mund tė aplikohet?
■ Nėse gruaja nuk ka mitėr (nga lindja apo e hequr me operacion)
■ Nėse gruaja nuk ka vezore ose e ka tė pamundur tė formojė vezė
■ Nėse burri nuk ka spermė
__________________
Asgjė nuk ėshtė e pamundur. Pamundėsinė apsolute e shkakton mosdija jonė reale.
Zero Cool Nuk ėshtė nė linjė   Pėrgjigju Me Kuotė