[Albanian eX|PerT]

PERIUDHA E DYTË E SHPALLJES - THIRRJA PUBLIKE NË ISLAM -

Urdhëresa e parë për publikimin e thirrjes

A

ll-llahu xh.sh. në lidhje me thirrjen publike në Islam, urdhëroi: "Dhe paralamëroje farefisin tënd më të afërm." (26, 214). Sureja, në të cilën gjendet ky ajet, quhet Esh-Shu'ara, e aty më parë përmendet rrëfimi mbi Musain a.s. dhe atë prej fillimit të pejgam­berllëkut të tij e gjer tek shpërngulja me Beni Israilët dhe shpë­timi i tyre nga Faraoni dhe populli i tij. Pastaj flet për mbytjen e Fara­onit dhe familjes së tij në det. Ky rrëfim kur'anor përmbanë të gjitha pe­riudhat nëpër të cilat ka kaluar Musai a.s. gjatë misionit të vet në Egjipt - duke thirrë Faraonin dhe popullin e tij të besojnë All-llahun xh.sh.
Unë konsideroj se ky shpjegim i gjerësishëm rreth Musait a.s. dhe misionit të tij ka ardhur mu në vendin kur All-llahu xh.sh. urdhëron Resulull-llahun a.s. që ta thërras popullin e vet në Islam, ashtu që ai t'i bëhet udhëheqës, si atij ashtu edhe as'habëve të tij, dhe të bëhet shem­bull se çka do të përjetojë nga populli i vet kur fillojnë ta sulmojnë atë dhe t'i thonë gënjeshtar. Për Islamin duhet të flitet publikisht, andaj duhet të jenë të vetëdijshëm për gjithçka çfarë mund t'u ndodh që në ditët e para.
Kjo sure gjithashtu përmbanë edhe të gjithë shpifësit e Pejgam­berëve të mëparshëm të popullit: Nuhit, Adit, Themudit, Ibrahimit, Lutit, Shu'ajbit - (as'habil-Ejketët), përveç që këtu përmendet populli i Faraonit dhe ngjarjet lidhur me të - në mënyrë që t'i paralajmërojë ata të cilët shërbehen me gënjeshtra, se do tu arrijë ndëshkimi i All-llahut xh. sh. nëse ngulmojnë në këtë. Gjithashtu besimtarët e vërtetë duhet ta dinë se përfundimi i bukur do t'u takojë atyre, e assesi shpifësve.
Thirrja e farefisit në Islam

Pas zbritjes të ajetit: "Dhe paralajmëroje farefisin tënd më të afërm!" Resulull-llahu a.s. më së pari u bëri thirrje fisit Benu Hashim apo Hashimitëve, dhe erdhën, e me ta erdhën edhe disa anëtarë të fisit Benu Muttalib b. Abdi Menaf. Gjithsej ishin dyzet e pesë njerëz. Ebu Lehebi qe më i shpejtë se Resulull-llahu a.s. e tha: "Ja, këta janë xha­xhallarët dhe djemtë e xhaxhallarëve tu, e ti fol. Hiqu fjalëve boshe dhe dije se nuk ke kurrfarë të drejte mbi këtë popull Arab, unë këtu kam më tepër të drejtë se ti. Mos prek në farefisninë e babës tënd! Nëse vazhdon me atë që ke filluar (me thirrje), ata do ta kenë shumë lehtë të të brak­tisin. Në këtë do t'u ndihmojnë edhe arabët tjerë. Nuk njoh askend tjetër i cili i ka shkaktuar farefisit të vet më tepër dëm se ti."
Resulull-llahu a.s. heshti gjatë gjithë kohës dhe në këtë tubim nuk e tha atë që dëshironte. Andaj i thirri për të dytën herë, kur erdhën u tha:
"Falënderimi i qoftë All-llahut, Atë e lavdëroj dhe tek Ai mbësh­tetem. Atë e besoi, tek Ai kërkoj strehim dhe dëshmoj se nuk ka zot tjetër përveç All-llahut, Një të Vetmit, i Cili nuk ka shok." Pastaj tha:
"Udhëheqësi nuk guxon ta gënjejë popullin e vet, pasha All-llahun, pos të Cilit nuk ka zot tjetër, unë jam Pejgamber i All-llahut, i juaji veçanërisht, e i të gjithë njerëzve përgjithësisht. Pasha All-llahun, të gjithë ju do të vdisni, sikurse që bini të fleni, dhe të gjithë do të ringja­lleni, sikurse që zgjoheni nga gjumi. Dhe gjithsesi do të jepni llogari për veprat tuaja, kurse shpërblimi do të jetë ose Xhenneti i përhershëm ose zjarri i përhershëm." Ebu Talibi tha: "Ne kemi nevojë për ndihmën tënde, jemi gati të pranojmë këshillën tënde, ne më së tepërmi të be­sojmë, ja këtu, së bashku është tërë farefisnia e babës tënd, edhe unë jam njëri prej tyre, edhe pse nuk do të jem i pari që do të pranoj atë që dëshiron ti, por shko dhe bënë ashtu si të është urdhëruar! Pasha Zotin, unë do të mbrojë sikur që të kam mbrojtur gjer më tani. Vetëm se unë ende nuk jam gati të braktisi besimin e Abdul-Muttalibit."
Ebu Lehebi tha: "Kjo, pasha Zotin, është turp, pengoni deri sa nuk e kanë penguar të tjerët!" Ebu Talibi tha: "Pasha Zotin, do ta mbrojmë sa të jemi gjallë!"[1]
Në bregoren Safa

Pas premtimit të Ebu Talibit se do ta mbronë deri sa të jetë gjallë, All-llahu xh.sh. ia zbret Shpalljen. Resulull-llahu a.s. një ditë shkon në Safa dhe thërret me zë të lartë: "Ja invazioni i armikut!" Kurejshitët u mblodhën rreth tij. Atëherë i thirri që t'a besojnë All-llahun Një, pej­gamberllëkun e tij dhe ditën e Gjykimit. Buhariu transmeton një pjesë të kësaj ngjarjeje nga Ibni Abbasi, i cili thotë:
"Kur u shpall: "Dhe paralajmëroje farefisin tënd më të afërm", Resulull-llahu a.s. hipi në Safa dhe filloi të thërriste: "O pasardhësit e Fihrit! O pasardhësit e Adit! O kurejshitë!", dhe kështu me radhë, derisa ata nuk u tubuan. Disa nuk mundën t'i përgjigjen thirrjes së tij andaj dërgoi dikënd që t'i lajmëronte se cilët janë ata. Erdhi Ebu Lehebi, e erdhën edhe kurejshitët. Resulull-llahu a.s. tha: "Çka men­doni, po t'ju thosha se në luginë gjendet kalorësia e cila do t'u sulmojë, a do të më kishit besuar?" Ata u përgjigjën: “Ne do të të besojmë, se ti kurrë nuk na ke gënjyer." "Atëherë", ai tha: "dijeni se unë jam i dërguar tek ju që t'ju tërheqë vërejtjen në vuajtjet e rënda dhe ndëshkimin që ju pret." Ebu Lehebi tha: "Të shkoftë huq pjesa e mbetur e ditës! A për këtë na ke ftuar? All-llahu xh.sh. atëherë shpallë:
"Le të shkatërrohet Ebu Lehebi."[2]
Muslimi transmeton pjesën e dytë të kësaj ngjarjeje nga Ebu Hurejre r.a., i cili thotë: "Atëherë kur All-llahu xh.sh. Shpalli: "Dhe paralajmëroje farefisin tënd më të afërm.", Resulull-llahu a.s. iu drejtua çdo njërit që ishte i pranishëm, e tha: "O kurejshitë, shpëtoni vetën nga zjarri! Oj Fatime, e bija e Muhammedit, shpëtoje vetën nga zjarri. Pasha All-llahun, unë nuk mundem të bëj kurrgjë për ju tek All-llahu, përveç që jemi të lidhjes amnore, dhe që do të informojë Atë për këtë lidhje fisnore."[3]
Ky nivel i të drejtuarit, me zë të fuqishëm dhe të depërtueshëm, është mënyra që të kumtohet lajmi dhe paralajmërimi. Resulull-llahu a.s. u ka shpjeguar njerëzve më të afërm se pranimi i Shpalljes dhe pranimi i tij si Pejgamber, është çështje jetësore e ndërlidhjes mes tij dhe atyre. "Asabijja" fisnore, lojaliteti i verbër të cilit i përmbaheshin arabët, nuk është kurrgjë dhe së shpejti do të zhduket në vapën e këtij paralajmërimi që ka ardhur prej All-llahut xh.sh.
E vërteta e theksuar sheshazi dhe reagimi i idhujtarëve

Ngjarja paraprake ende nuk ishte qetësuar në Mekën e turbulluar, e All-llahu xh.sh. shpallë:
"Ti haptazi prediko atë që të është urdhëruar dhe shman­giu idhujtarëve." (15, 94).
Andaj Resulull-llahu a.s. u drejtua kundër bestytnive të idhujtarëve dhe pavlerësisë së tyre, duke thënë të vërtetën për idhujt dhe pavlef­shmërinë e tyre. Ai u sillte shembuj për paaftësinë e idhujve që t'i shër­bejnë vetvetes, e si atëherë të jenë zota prej të cilëve populli kërkon ndihmë dhe shërbim. Pastaj u sqaronte se ai i cili beson idhujt dhe i merr ata si ndërmjetësues mes tij dhe All-llahut, është në humbje të hapët.
Mekën e kaploi urrejtja, shqetësimi dhe frika. Kush flet kështu me zë të lartë kundër idhujve dhe popullit që i adhuron këta? A thua janë në rrugë të humbur dhe janë duke jetuar në lajthitje të madhe? Kush është duke prekur kështu në zotat e kurejshitëve dhe në fenë e tyre? Me mijëra shkrepëtima, rrufe dhe tërmete tronditën luginën e qetë, të heshtur dhe të përgjumshme të Mekës. E shakullisën ajrin e saj dhe i ngritën peshë shkretëtirat e stuhishme. U ngritën kurejshitët kundër këtij shpërthimi që i kaploi të gjithë ata, pa pritë e pa kujtuar, duke u frikësuar se do të depërtonte në zakonet dhe në trashëgiminë e tyre.

[1] Ibnu-l-Ethir - Fikhu-s-Sira, f. 77-78.

[2] Sahihu-l-Buhari: II/702, 743 dhe tek Muslimi: I/114.

[3] Sahihu-l-Muslim: I/114; Sahihu-l-Buhari: I/385, II/702; dhe Mushkatu-l-Mis'habi: II/640.