[Domira]

Zana_ch deshta te shpreh mendimin tim per temen qe ke hapur.
Artikullshkruesi kushdoqofte ai/ajo simbas mendimit tim, si ne vete titullin e temes ashtu edhe trajtimi i saj, konsideroj se vie ne kundershtim me vetevehten.
Po i jap disa shembuj te cilet do te perpiqem ti arsyetoj me pikveshtrimet e mia.
Zana_ch shkruajti

Por pikërisht kjo dëshirë e tyre legjitime për ruajtjen e identitetit kombëtar, mund të konsiderohet si frenuese ndaj procesit të Globalizimit i cili gjen një nga shprehjet e tij më të goditura në modelin e Bashkimit Evropian në të cilin i gjithë rajoni i Ballkanit Perëndimor synon të integrohet një ditë.

Une nuk e konsideroj deshire te shqiptareve te Kosoves per ruajtjen e identitetit te tyre (sepse ne nuk e kemi humb asnjehere), por me teper konsideroj se eshte perpjekje e aresyshme e tyre per t'ju treguar atyre qe nuk e dijne ose qe nuk kane deshire ta dijne, se ata (ne) e kane kete identitet prej se dihet se ekziston Kosova, natyrisht duke mos harruar se emri i Kosoves fillimisht njihet si Dardani.
Me nje fjale keto gjeste te shqiptareve i quaj si prezentim i natyrshem para atyre qe nuk e dijn se kush jemi.

Sipas Massimo D’Alemës, ish-kryeministrit italian që luajti një rol aktiv gjatë konfliktit të fundit serbo-kosovar, kërkesa për pavarësi të Kosovës është një hap frenimi për sa i përket integrimit të rajonit si një bllok i vetëm në BE. Të njëjtin mendim me të ndan edhe kryeministri bullgar, Stanishev, dhe pjesa më e madhe e liderëve evropianë (me ndonjë përjashtim si rasti i Zvicrës), të cilët mendojnë se në këtë erë të re globalizimi, kërkimi i ndryshimit ekzistues të kufijve do ishte një hap sa anakronik aq edhe i dëmshëm në krijimin e precedentëve të rrezikshëm në këtë drejtim. Kjo vjen edhe si rezultat i propagandës efikase serbe siç e kam përmendur në një shkrim tjetër. P.sh. Kryeministri bullgar, Stanishev nxori konkluzionin e mësipërm vetëm pas takimit që pati me Koshtunicës në Sofje rreth një muaj më parë. “Teoritë janë gjithmonë për dikë dhe për një qëllim të caktuar”—thotë Robert Cox. Gjithsesi, ajo që është e rëndësishme të kuptohet është se kosovarët nuk mund të kërkojnë një integrim sa më të shpejtë në BE. dhe të synojnë kështu të kapin në kohë trenin supersonik të globalizimit pa arritur para së gjithash krijimin e një identiteti të pavarur kombëtar dhe të demonstrojnë aftësi shtet-formuese aq të nevojshme aktualisht. Shembulli i Kosovës gjithashtu nuk mund të shërbejë si precedent në të drejtën ndërkombëtare për ndryshimin e kufijve aktualë, pasi është një rast sa unikal, aq edhe i “i pazgjidhur”, çka nënkupton se nuk ka raste analoge në botë që të kenë ngjashmëri për sa i përket statusit të tyre aktual.

Kosovaret e kane identitetin e tyre kombetar dhe kosovaret jane kosovare. Kjo gje eshte e qarte se nuk jemi ne kerkim te dickaje qe kemi, cfare absurdi!
Sa i perket kesaj shprehjeje per "trenin supersonik" te Globalizimit per te tingellu me cool, duhet te thuhet kjarte se Kosova edhe ne kete faze te pritjes se njohjes se pamvaresise ne disa fusha eshte pjesemarrese e Globalizimit. Vlen te permendet aspekti i sigurise, ekonomise, e tj edhepse ne hapat e pare por ky eshte fakt se ne jemi ne trenin supersonik te Globalizimit. Aresyet jane te kuptueshme dhe shume konkrete. Kosova eshte pjese e Evropes jugperendimore neper te cilen per fat te keq zhvillohen dukuri te demshme si ato te trafikimit, droges, tregetise se paligjshme etj etj. Kosova nuk ka hy ne kete bashkepunim global si pjese e Serbise por si Kosove.
Por problemi eshte se shtetet evropjane sidomos, nuk po e pranojne ende kete fakt se Kosova defakto po vepron si e Pamvarun.
E kjo eshte aresyeja pse Presidenti Rugova insiston ne njohjen formale te Pamvaresise se Kosoves.
Edhe aftesite shtetformuese Kosova i ka deshmuar. Kosova ka Presidentin, Parlamentin, Qeverine, te zgjedhura ne menyren ma demokratike ne zgjedhje te lira poashtu a edhe strukturen e organizimit qytetar. E mos te flasim se keto institucine Kosova i ka krijuar para 16 vitesh, hiq pa ndihmen e bashkesise nderkombetare dhe keshtu qysh atehere ka deshmuar aftesite shtetformuese.

Pra, vetëm një status i ri i Kosovës, statusi i një shteti të pavarur, mund të sjellë krijimin e një shteti-komb të mirëfilltë kosovar dhe ndryshe nga frikërat apo dyshimet se kjo mund të frenonte procesin integrimit jo vetëm të Kosovës, por edhe të rajonit, unë mendoj se kjo veç do të përshpejtonte integrimin, bashkëpunimin rajonal dhe përqafimin e trenit supersonik te globalizimit. Në fund të fundit, shkolla e realizmit në marr. ndërkombëtare mbetet sot shkolla me pasuesit më të shumtë dhe kjo shkollë vë theksin pikërisht te fakti që shtetet-kombe (the nation-states), janë dhe do ngelen gjithnjë faktorë përcaktues të politikave botërore. Dhe pikërisht këtu del edhe dëshira apo vullneti i kosovarëve për të demonstruar në çdo rast (sidomos ne vend të huaj), identitetin e tyre kombëtar, si një identitet kombëtar krejtësisht të dallueshëm nga ai serb. Kjo në një farë mënyre është edhe një diplomaci publike e mirëfilltë dhe synon që krahas ndenjës së krenarisë kombëtare të “impresionojë” edhe të huajt që kanë rastin të gjenden në festa shqiptare, si rasti i mikeshës sime australiane, (pse jo dhe t’i ndikojë ata).
Ndërsa ne shqiptarët e kësaj ane të kufirit, të ndrydhur nga vetizolimi 50-vjeçar dhe tranzicioni i tyre i stërzgjatur 15-vjeçar i cili veçse ka penguar integrimin tonë në tregun dhe vlerat globale (sidomos perëndimore), kërkojmë me çdo kusht të tregojmë anën tonë kozmopolite, metropolitane, perëndimore, të bindur se kjo do na bëjë më të pranueshëm dhe do na sjellë më shpejt integrimin. Ne duam t’i tregojmë botës perëndimore se pavarësisht barrierave që na ndajnë, zhvillimeve historike apo veçantive kulturore, ne përkasim pikërisht atje, se jemi pjesë e vlerave te “Konsensusit të Washingtonit” (Washington Consensus) dhe se historia ka qenë e padrejtë që na ka ndarë nga këto vlera dhe s’na ka lejuar të kapim trenin në kohë. Pra, e thënë ndryshe, kosovarët në epokën e globalizimit janë në kërkim të identitetit të tyre kombëtar, padrejtësisht të mohuar për dekada të tëra dhe vetëm më pas për një integrim të tyre si një “nation-state” i mirëfilltë në “familjen” e kombeve, OKB apo në Bashkimin Evropian. Për ata është e papranueshme ta realizojnë një gjë të tillë si pjesë e shtetit serb, qoftë edhe vetëm formalisht, pasi e drejta e tyre për vet-vendosje dhe aftësia e tyre shtet-formuese në rastin më të mirë do nëpërkëmbej dhe sakrificat e tyre për liri do rezultonin të kota. Ndërsa shqiptarët , që e kanë pasur shtetin-komb të tyre që prej 1912, por iu ka munguar lëvizja e lirë dhe integrimi ekonomiko-kulturor janë “të etur” t’i tregojnë Perëndimit se ne përkasim atje dhe këtë e shfaqin sa herë iu bie rasti të jenë në prani të të huajve, duke u përpjekur të tregojmë që komplekset ballkanike nuk kanë lidhje me ne.

Sa i perket Shqiperise, mendoj se institucionet e dala nga zgjedhjet e fundit ne Shqiperi do ta pershpejtojne inkuadrimin e Shqiperise ne rrjedhat e Globalizimit boteror dhe natyrisht kjo do te ndikoje edhe te qytetaret e Shqiperise qe te mendojne si komb te jene pjese e proceseve te Globalizimit.
Për ta mbyllur dua të them se kjo qe përgjigja në vija të trasha që i ktheva e-mailit të mikes sime, profesores australiane që ishte çuditur nga sjellja “e dyzuar” e shqiptarëve të Australisë. Në erën e globalizimit sipas Friedmanit ka grupe apo kombe që duan kohë të përshtaten për shkak se koha ka punuar kundër tyre, duke i lënë ata të papërgatitur për të kapur trenin e globalizimit dhe këta duhen ndihmuar për ta arritur këtë tren. Nga ana tjetër ka popuj që janë të gatshëm, madje “të etur” për ta arritur sa më parë këtë tren, por faktorë të ndryshëm e pengojnë këtë proces. Është sidomos në të mirën e vendeve të zhvilluara, sipas Friedmanit, të ndihmojnë këto grupe dhe popuj të kapin trenin e zhvillimit dhe progresit, çka do i integronte këta të fundit më shpejt në tregun dhe vlerat globale dhe do i kthente në partnerë të mirëfilltë dhe të besueshëm, duke iu dhënë kështu zgjidhje problemeve “të pazgjidhura”.[/quote]

Une mendoj Zana, se si profesoresha e Australise edhe miqe e njohes tjere te Shqiperise dhe Kosoves tanime e dine thelbin e historise tone te re dhe te vjeter. Natyrisht se per te huajt gjithmone jane interesante mendimet tona ne lidhje me reagimet e nje populli te ndare ne dysh, qe jeton ne dy e me shume teritore. Por ne duhet te jemi te gatshem qe te jemi real dhe ne nivel ne menyre qe ta percjellim te verteten ashtu si na ka hije.

Me nderime
Domira