Dardania.de - Shiko Postimin Tek - Identiteti kosovar nuk është identitet kombëtar

Festa_tani · 03-02-06, 03:50

3. Një shembull tjetër që mund të merret gabimisht është rasti i Moldavisë (tani Republika e Moldovës) dhe Rumanisë. Megjithëse të një substrati etnik, pas shembjes së komunizmit Republika e Moldovës në mars të vitit 1994 nuk votoi në referendum për t’u bashkuar me Rumaninë [10]. Mirëpo janë të shumta arsyet pse ndodhi kjo. Më poshtë do t’i elaboroj shkurtimisht disa nga to. Në ish-BRSS politika shoviniste ruse, arriti që përmes kolonizimit dhe shpërnguljeve të ndryshme në mënyrë të ndjeshme të ndërrojë strukturën demografike të shumë republikave sovjetike që banoheshin nga kombet e tjera. Një shembull i tillë është vetë Republika e Moldavisë, ku struktura etnike rumune ka rënë në 64% dhe ku asimilimi i popullatës vendase nga politika ruse ka qenë mëse evident [11]. Eksperimente të shumta janë bërë me gjuhën nga ana e pushtetit sovjetik, duke shpikur gjuhën moldaviane si të veçantë nga rumanishtja dhe duke ia ndërruar alfabetin nga latin në cirilik. Këto eksperimente kanë zgjatur deri më 1989, kur zyrtarisht organet e ish Republikes Socialiste Sovjetike te Moldavisë e kthyen alfabetin latin dhe kur pas demonstratave popullore në vitin 1995, Parlamenti e ndërroi emrin e gjuhës nga moldavisht në rumanisht [12]. Gjithashtu rrethanat para mbajtjes së referendumit kanë qenë të tilla që janë përcjell me kërcnime të vazhdueshme për shkëputje të një pjese të territorit moldav (krahina e Tejnistrisë) në rast të bashkimit me Rumaninë. Deri në vitin 1992 aty kanë qenë prezente njësi të ushtrisë ruse, të cilat u larguan vetëm pasi u arrit marrëveshja se Tejnistria do të bashkohej me Rusinë nëse Moldavia i bashkohej Rumanisë [13]. Rrethana të tilla gjithsesi se kanë qenë përcaktuese për zhvillimet politike në Moldavi. Një situatë e tillë krijon përshtypjen se shembulli i Moldavisë mund të jetë një model për Kosovën. Madje edhe kërcënimet e sotme për ndarjen e Kosovës mund të anojnë andej. Mirëpo konteksti është krejt tjetër edhe nga aspekti historik e edhe ai aktual. Në Kosovë përkundër të gjithë politikës shfarosëse dhe kolonizuese që udhëhoqi Serbia që nga pushtimi i Kosovës më 1913, nuk arriti për asnjë moment as të ndërrojë strukturën etnike në Kosovë e as të asimilojë shqiptarët. Gjuha shqipe jo vetëm që mbeti gjallë, por shqiptarët e Kosovës dhanë një kontribut të çmueshëm në krijimin e gjuhës standarde shqipe që përfundimisht u vendos në vitin 1972 dhe që prej atëherë përdoret zyrtarisht nga të gjithë shqiptarët. Edhe kur kemi të bëjmë tek përbërja e popullatës shqiptarët sot përbëjnë gati se 90% të Kosovës dhe gjithashtu në raport me numrin e përgjithshëm të shqiptarëve janë në një përqindje shumë më të madhe sesa që moldavët përbëjnë popullatën e përgjithshme rumune.

03-02-06, 03:50	#3
Festa_tani Anëtarësuar: 03-02-06 Postime: 16	3. Një shembull tjetër që mund të merret gabimisht është rasti i Moldavisë (tani Republika e Moldovës) dhe Rumanisë. Megjithëse të një substrati etnik, pas shembjes së komunizmit Republika e Moldovës në mars të vitit 1994 nuk votoi në referendum për t’u bashkuar me Rumaninë [10]. Mirëpo janë të shumta arsyet pse ndodhi kjo. Më poshtë do t’i elaboroj shkurtimisht disa nga to. Në ish-BRSS politika shoviniste ruse, arriti që përmes kolonizimit dhe shpërnguljeve të ndryshme në mënyrë të ndjeshme të ndërrojë strukturën demografike të shumë republikave sovjetike që banoheshin nga kombet e tjera. Një shembull i tillë është vetë Republika e Moldavisë, ku struktura etnike rumune ka rënë në 64% dhe ku asimilimi i popullatës vendase nga politika ruse ka qenë mëse evident [11]. Eksperimente të shumta janë bërë me gjuhën nga ana e pushtetit sovjetik, duke shpikur gjuhën moldaviane si të veçantë nga rumanishtja dhe duke ia ndërruar alfabetin nga latin në cirilik. Këto eksperimente kanë zgjatur deri më 1989, kur zyrtarisht organet e ish Republikes Socialiste Sovjetike te Moldavisë e kthyen alfabetin latin dhe kur pas demonstratave popullore në vitin 1995, Parlamenti e ndërroi emrin e gjuhës nga moldavisht në rumanisht [12]. Gjithashtu rrethanat para mbajtjes së referendumit kanë qenë të tilla që janë përcjell me kërcnime të vazhdueshme për shkëputje të një pjese të territorit moldav (krahina e Tejnistrisë) në rast të bashkimit me Rumaninë. Deri në vitin 1992 aty kanë qenë prezente njësi të ushtrisë ruse, të cilat u larguan vetëm pasi u arrit marrëveshja se Tejnistria do të bashkohej me Rusinë nëse Moldavia i bashkohej Rumanisë [13]. Rrethana të tilla gjithsesi se kanë qenë përcaktuese për zhvillimet politike në Moldavi. Një situatë e tillë krijon përshtypjen se shembulli i Moldavisë mund të jetë një model për Kosovën. Madje edhe kërcënimet e sotme për ndarjen e Kosovës mund të anojnë andej. Mirëpo konteksti është krejt tjetër edhe nga aspekti historik e edhe ai aktual. Në Kosovë përkundër të gjithë politikës shfarosëse dhe kolonizuese që udhëhoqi Serbia që nga pushtimi i Kosovës më 1913, nuk arriti për asnjë moment as të ndërrojë strukturën etnike në Kosovë e as të asimilojë shqiptarët. Gjuha shqipe jo vetëm që mbeti gjallë, por shqiptarët e Kosovës dhanë një kontribut të çmueshëm në krijimin e gjuhës standarde shqipe që përfundimisht u vendos në vitin 1972 dhe që prej atëherë përdoret zyrtarisht nga të gjithë shqiptarët. Edhe kur kemi të bëjmë tek përbërja e popullatës shqiptarët sot përbëjnë gati se 90% të Kosovës dhe gjithashtu në raport me numrin e përgjithshëm të shqiptarëve janë në një përqindje shumë më të madhe sesa që moldavët përbëjnë popullatën e përgjithshme rumune.