Kein Macromedia Flashplayer? Klick bitte hier!
Dardania.de
Kethu Mbrapa   Dardania.de > Kultura > Gjuha Shqipe
Emri
Fjalėkalimi
Gjuha Shqipe Drejtėshkrimi i gjuhės, barbarizmat, morfologjia, gramatika, sintaksa, dialektet, historia, dhe studimet mė tė fundit nė lidhje me gjuhėsinė.



Pėrgjigju
 
Funksionet e Temės Shfaq Modėt
Vjetėr 26-02-08, 15:38   #16
Artisti
 
Avatari i Artisti
 
Anėtarėsuar: 16-05-05
Postime: 6,480
Artisti i pazėvėndėsueshėmArtisti i pazėvėndėsueshėmArtisti i pazėvėndėsueshėmArtisti i pazėvėndėsueshėmArtisti i pazėvėndėsueshėmArtisti i pazėvėndėsueshėmArtisti i pazėvėndėsueshėmArtisti i pazėvėndėsueshėmArtisti i pazėvėndėsueshėmArtisti i pazėvėndėsueshėmArtisti i pazėvėndėsueshėm
Gabim Titulli: Fjalė tė reja nė Gjuhėn Shqipe

Citim:
Postimi origjinal ėshtė bėrė nga Aerial
Fillimi i analizimit te gomarllėqeve te Pseudo-Artistit:


Ky ėshtė kryegomarllėku i kryegomarllėqeve. Ėshtė shumė qesharake kur sheh se si njerėz qė nuk dinė as dy gjėra mbi gjuhėsine arrijnė tė bėjnė anal-izime tė tilla. Me kėtė kryeidiotėsi qė ky biēim artisti ka thėnė ka shkrirė gazit tė gjithė ata qė dine a-nė edhe b-nė e gjuhėsisė. Rrezik edhe tė vdekurit janė gajasur.

Gjuha zhvillohet vetė do tė thotė se gjuha evolon vetvetiu, sipas rregullave tė brendshme te saj. Ata njėrėzit e parė qė nisėn te emėrtonin sendet dhe dukuritė qė i rrethonin, nuk u mblodhėn nė njė kongres me dyer tė mbyllura, dhe nuk vendosėn qė copės sė fortė tė dheut me madhėsi sa pėllėmba e dorės t'i thonin gur, njė mė tė vogli guralec, e atij asaj cope qė ėshtė mė e madhe se trupi i njeriut ta thėrrisnin shkėmb. Por kėto fjalė erdhėn ashtu vetvetiu, me anė tė njė procesi evolues/ndryshues qė ndodh te ēdo gjuhė.

Sipas kėtij gomarllėku me brirė qė ka thėnė ardhisti, Shkodrėn qė tash e tutje duhet ta thėrrasim Shkon Nė Kodėr, sepse ata njėrėzit e parė e paskėn shtrembėruar gjuhėn si u ka dashur qejfi, e kanė masakruar me njė fjalė. Gjithashtu nuk duhet ta pėrdorim mė fjalėn mėmė sepse kjo ėshtė shqiptimi i keq i fjalės nėnė (nga njerėz tė papėrgjegjshėm kuptohet), ose anasjelltas nuk duhet te themi nėnė sepse disa njerėz pėr shkak tė dy tre dhėmbėve te thyera gjatė ngrėnies sė ndonjė cope mishi tė papjekur nuk e kanė shqiptuar dot saktė fjalėn mėmė, po u ka dalė n-nėė-n-nėė.




Ata qė e kanė lexuar analizėn e kėtij tipi nuk besoj se kanė arritur ta kuptojnė se ēka dashur tė thotė autori artist me pjesėn: "ngecja e mendjes sė njeriut dhe parafytyrimi i njė poeti...". Kishim dėgjuar e lexuar pėrfytyrim po parafytyrim nuk e kishim hasur askund. Ndoshta ėshtė diēka para fytyrės, ose para fytyrimit. Megjithatė duhet ta pėrgėzojme kėtė talent tė ri tė gjuhės qė po pasuron fjalorin me perla tė tilla tepėr tė kuptueshme.

Kaq tė vėshtirė e ke pėr ta kuptuar pjesėn "zhvillim i vetvetishėm kohor"? E ke shumė tė thjeshtė, zhvillim ėshtė procesi i ecjes para, i evolimit, i ndryshimit, i vetvetishėm do tė thotė qė ka ndodhur vetė, pa ndihmėn e pa ndikimin e askujt, ndėrsa kohor do tė thotė me kalimin e kohės. Pra, dicka qe ka evoluar pa u ndikuar nga askush gjatė njė pėriudhe. Ta kapin antenat? Apo te duhen ca tė reja?

Mirė qė fjalėn "ime mė" e pėrjashtove, se qenka e shtrembėruar, po nga fjalėt axhė, xhaxha, mixhė ke do flakėrosh? Kujt do ia bėsh analizen tani? Ashtu siē axhė ėshtė "shtrembėrim" i xhaxha (ose e kundėrta) ashtu edhe mė eshte rrjedhim i mėmė. Dhe nuk thuhet kurrė veē, por vetem nė njė rast pėrdoret, kur themi: ime mė. Ky ėshte rasti i vetėm qe pėrdoret, nė ēdo rast tjetėr pėrdoret mėmė ose nėnė. Ime mė nuk pėrdoret nga cdo krahinė, por ėshtė pjesė e dialektit tosk.


P.S. Qesh se u bėrė pėr t'u qeshur. Moderatorėt e kėtij forumi, nėse ka, duhet tė duken ndonjėherė nga kėto anė se po qeshet shumė.


A te filloje edhe une me ofendime drejtuar adreses tende?

Zoteri Aerial, nuk e di prej kur ke filluar te ofendosh, ne fakt as qe jam i interesuar ta di , por
ky fillim yti tregon qe si femije je mesuar te ofendosh apo edhe fjalen e pare shqipe qe ke mesuar ka qene ofendim.

Nuk do ta arrishe qellimin tend, te me ultesosh ne shkallen tende ku qendron ofendimi prandaj ua le Moderatoreve te cilet edhe ashtu i paske thirrur ne ndihme, qe te vendosin se cili eshte ai i cili bart drute ne shpine.

Aerial shkruan:

"Ime me, nuk perdoret nga ēdo krahine por eshte pjese e dialektit tosk"

Artisti thote:

Pikerisht ata poetet apo shkrimtaret te cileve po ju duket vetja mosvet hiq hahahaha po e shtremberojne gjuhen, e keta qenkan kryesisht ne pjesen e dialektit tosk qe edhe nenen, memen, te emen e bejne ME.


.
__________________
Te jesh i Sinqert,do te thote:
Edhe shokun me te ngusht,
duhet ta kritikosh
---kur e ka keq----
Artisti Nuk ėshtė nė linjė   Pėrgjigju Me Kuotė
Nyje Interesante
Vjetėr 26-02-08, 15:56   #17
Aerial
 
Anėtarėsuar: 24-09-07
Postime: 43
Aerial
Gabim Titulli: Fjalė tė reja nė Gjuhėn Shqipe

Citim:
Postimi origjinal ėshtė bėrė nga Artisti

A te filloje edhe une me ofendime drejtuar adreses tende?

Zoteri Aerial, nuk e di prej kur ke filluar te ofendosh, ne fakt as qe jam i interesuar ta di, por
ky fillim yti tregon qe si femije je mesuar te ofendosh apo edhe fjalen e pare shqipe qe ke mesuar ka qene ofendim.

Nuk do ta arrishe qellimin tend, te me ultesosh ne shkallen tende ku qendron ofendimi prandaj ua le Moderatoreve te cilet edhe ashtu i paske thirrur ne ndihme, qe te vendosin se cili eshte ai i cili bart drute ne shpine.

Aerial shkruan:

"Ime me, nuk perdoret nga ēdo krahine por eshte pjese e dialektit tosk"

Artisti thote:

Pikerisht ata poetet apo shkrimtaret te cileve po ju duket vetja mosvet hiq hahahaha po e shtremberojne gjuhen, e keta qenkan kryesisht ne pjesen e dialektit tosk qe edhe nenen, memen, te emen e bejne ME.


.
Mė mirė lene fare, nuk je pėr kėto lloj diskutimesh ti. U tregove i pazoti pėr tė replikuar postimin tim. Tash hidh vickla si kali me miza.

P.S. Ironia ėshtė tjetėr, ofendimi ėshtė tjetėr, po ti as kėtė nuk e kupton dot. Po ė-nė pse nuk e pėrdore nė kėtė postim?
Aerial Nuk ėshtė nė linjė   Pėrgjigju Me Kuotė
Vjetėr 26-02-08, 16:04   #18
Artisti
 
Avatari i Artisti
 
Anėtarėsuar: 16-05-05
Postime: 6,480
Artisti i pazėvėndėsueshėmArtisti i pazėvėndėsueshėmArtisti i pazėvėndėsueshėmArtisti i pazėvėndėsueshėmArtisti i pazėvėndėsueshėmArtisti i pazėvėndėsueshėmArtisti i pazėvėndėsueshėmArtisti i pazėvėndėsueshėmArtisti i pazėvėndėsueshėmArtisti i pazėvėndėsueshėmArtisti i pazėvėndėsueshėm
Gabim Titulli: Fjalė tė reja nė Gjuhėn Shqipe

Citim:
Postimi origjinal ėshtė bėrė nga Aerial
Mė mirė lene fare, nuk je pėr kėto lloj diskutimesh ti. U tregove i pazoti pėr tė replikuar postimin tim. Tash hidh vickla si kali me miza.

P.S. Ironia ėshtė tjetėr, ofendimi ėshtė tjetėr, po ti as kėtė nuk e kupton dot. Po ė-nė pse nuk e pėrdore nė kėtė postim?
Ēfare replike deshiron ti, replike ofendimi?????

Une te thashe njehere, mos e harro kurre sa te jeshe gjalle, nuk lejoje veten te zbres ne shkallen ku qendron ti sepse ajo shkalle eshte shkalle ku ofendimet mbreterojne.

ė - nė e pėrdori kur te shoh se kam te beje me nje diskutues te kujdesshem sepse per nje si ti i cili e quan te emen ME dhe jeton ne shkallen ofenduese eshte e kote te perdoret sepse edhe ė-nė e titullon ndryshe hahahaahaha.


.
__________________
Te jesh i Sinqert,do te thote:
Edhe shokun me te ngusht,
duhet ta kritikosh
---kur e ka keq----

Herėn e fundit ėshtė Redaktuar nga Artisti : 26-02-08 nė 16:06
Artisti Nuk ėshtė nė linjė   Pėrgjigju Me Kuotė
Vjetėr 26-02-08, 16:08   #19
Aerial
 
Anėtarėsuar: 24-09-07
Postime: 43
Aerial
Gabim Titulli: Fjalė tė reja nė Gjuhėn Shqipe

Citim:
Postimi origjinal ėshtė bėrė nga Artisti
Ēfare replike deshiron ti, replike ofendimi?????

Une te thashe njehere, mos e harro kurre sa te jeshe gjalle, nuk lejoje veten te zbres ne shkallen ku qendron ti sepse ajo shkalle eshte shkalle ku ofendimet mbreterojne.

ė - nė e pėrdori kur te shoh se kam te beje me nje diskutues te kujdesshem sepse per nje si ti i cili e quan te emen ME dhe jeton ne shkallen ofenduese, eshte e kote te perdoret sepse edhe ė-nė e titullon ndryshe hahahaahaha.


.
Je shumė i dobėt mendėrisht! Lart, nė cepin e djathė ke njė X, shtype dhe ndero veten.
Aerial Nuk ėshtė nė linjė   Pėrgjigju Me Kuotė
Vjetėr 01-03-08, 13:26   #20
Arb
 
Avatari i Arb
 
Anėtarėsuar: 09-10-04
Vendndodhja: Little Dardania, NEW YORK
Postime: 11,439
Arb i pazėvėndėsueshėmArb i pazėvėndėsueshėmArb i pazėvėndėsueshėmArb i pazėvėndėsueshėmArb i pazėvėndėsueshėmArb i pazėvėndėsueshėmArb i pazėvėndėsueshėmArb i pazėvėndėsueshėmArb i pazėvėndėsueshėmArb i pazėvėndėsueshėmArb i pazėvėndėsueshėm
Gabim Titulli: Fjalė tė reja nė Gjuhėn Shqipe

A kemi ndonje fjale te re, a jo?
Arb Nuk ėshtė nė linjė   Pėrgjigju Me Kuotė
Vjetėr 01-03-08, 23:12   #21
rilinda
 
Avatari i rilinda
 
Anėtarėsuar: 29-06-04
Postime: 15,640
rilinda i pazėvėndėsueshėmrilinda i pazėvėndėsueshėmrilinda i pazėvėndėsueshėmrilinda i pazėvėndėsueshėmrilinda i pazėvėndėsueshėmrilinda i pazėvėndėsueshėmrilinda i pazėvėndėsueshėmrilinda i pazėvėndėsueshėmrilinda i pazėvėndėsueshėmrilinda i pazėvėndėsueshėmrilinda i pazėvėndėsueshėm
Gabim Titulli: Fjalė tė reja nė Gjuhėn Shqipe

Njėri nga ata qė mirret me krijimin e fjalėve tė reja, dhe magjistroi i pari nė lėminė Risimtaria nė Gjuhėn Shqipe ėshtė z. Kadri Mani.


Ja se si mendon ai se nė cilat linja duhet tė zhvilloohet Risimtaria nė Gjuhėn Shqipe:


a) Duke pėrzgjedhur falėt nga vetė fjalori FSHS Tiranė 2002, si dhe nė masmedia e nė tė folurit e pėrditshėm:

Jo -tung, por- tungjatjeta; jo- dhunti, por dhanti, jo- prononcohem, por- deklarohem, pėrcaktohem; jo- adekuate, por- gjegjėse, pėrkatėse; jo- dominoj, por- mbizotėroj; jo- retherotull, por- rretherrotull; jo- pėrshtypje, por- mbresa; jo- dot, po- do tė; jo- divergjencė, por- ndėranėsim; jo- konvergjencė, por- ndėrafrim; jo-kamionēinė, por-kamionth, jo- e i, por- dhe i, jo- e u, por- dhe u, jo- do donte, por- do tė donte... tė gjitha kėto e tė tjera tė ngjashme, pėr shkaqe pėrparėsie, risimtarie e muzikaliteti.


b) Duke i pėrngjitur fjalėt, tė formohen kompozita, sikur edhe te gjuha gjermane:
KOMPOZITAT: Gjuha shqipe ka bukur shumė fjalė tė pėrbėra, por, mundėsitė e shqipes nė kėtė plan, janė shumė mė tė mėdha; mendoj se shqipja ka aftėsi tė barabartė me gjermanishten e rumanishten pėr krijim fjalėsh tė bėrbėra e kompozita: dhomėfėmijėsh, numėshtėpie, dhomėpune, dhomėgjumi, dhomėfjetje, ēerekshekulli, Herėpashere, Njėripėrtjetrin, Njėripastjetrit-(Pasnjėritjetrit?), Krahasnjėritjetrit, kundėrefektet, Mendjeprishėsģ, Kundėrasimilim, Kundėrefekt, Pasmuri, Pasmali, Kėtejkodre, Pasdėrrasėszezė, Paraepokalč, Kopshtfėmijėsh, Kopshtlulesh, Kopshtkulmi, Kopshtpemėsh, Kopshtperimesh, Kopshzarzavatesh, Autoburg, Autoambulancė, Polickomunikaciaoni, Shenjėkomunikacioni, Fatkeqėsikomunikacioni, Orėdore, Orėxhepi, Orėzgjimi, Trennate, Trendite, Gurthemel, Gurmegje, Nėtėkatėranėt, Lafshagjakosur, Kandėrrkatėrdhjetėkėmbėshe, Shitėsgazetash, Pushimoremalore, Pushimorefushore, Pushimoreverore, Pushimoredimėrore, Agjencitelegrafike, Agjenciatelegrafikeshqiptare, Grupfolklorik, Grupfolklorikmuzikor, Flotajrore, Postajrore, Akordiminstrumentesh, Akullnajėmalore, Sinjalalarmi, Pijealkoolike, Jashtėzakonshėmfuqiplotė, Problemekurorėzimesh, Modėburrash, Modėgrash,
Ēantudhėtimi, Mantelēante, Ēantėdore, Ēnatėparash, Drejtoriafinancave, Pijetorestudentėsh, Pijetorepunėtorėsh, Specialitetevendase, Specialiteteresporantesh, Specialiteteshtepishė, Anėshiu (jugu), Anėbore (veriu), Anėtetrupit, Ngabjėraanė, Ngatjetraanė, Ngaanaeanės, Ngatekatėranėt, Gjyqtaranėsor, Fjalimmbajtėsi, Fundjava, Fabrikėletre, tavolinėshkrimi, Vendplotėsimi, Frikėrespekt-(skr.strahopostovanje), Luleakshami. Luleakulli, Lulealle, Luleargjendi, Lulebalsami, Luleblete, Barblete, Lulebualli, Luledielli, Luledimri, Luledjathi, Luledushku, Luledylli, Luleethesh, Lulefieri, Lulefloriri, Lulefshese, Lulegishti, Lulegomari, Lulegjarpri, Lulegjize, Lulekashte, Lulekumbone-(as Kėmbore as Kambane!!), Lulekungulli, Lulelepuri, Lulembrėmjeje, Lulemėngjesi, Lulemisiri, Lulemosmėharro, Lulemosmėprek, Lulepeshku, Luleplepi, Lulepranėvere, Lulepreshi, Luleqeni, Luleqengji, Lulerezhde, Lulesahati: e qė FSHS f. 639 i ka tė ndara!


KOMPOZITA NGA FSHS
: akullthyes, ballafaqe, bashkatdhetar, gurgdhendės, asnjėherė, domosdo, kurdoherė, ndonjėherė. f. 596.


KOMPOZITA NGA SHABAN DEMIRAJ
: buzoprapaqiellzorja, largvajtėse, shkallėshkallshėm, parashkrimore, paraqiellzore, prapaqiellzore, buzoparaqiellzore, qiellzorizimi, bashkėpėrputhur, ēqiellzorizimi, bashkėpėrkime, paralelizma, paargumentuara, pavetėmjaftueshėm, pathemeltė, papėrngjitur, pandryshueshėm, jovepror, riorganizuar, gramatikalizuar, shumėkuptimshėm. “GJUHA SHQIPE DHE HISTORIA E SAJ”-Tiranė, 1988.
---------------------------------------


KOMPOZITA NGA “ILIADA”
: kollēikbukur, syvezulluese, turiqen, faqetrėndafile, zemėrlepur, faqebukur, stuhimbledhėsin, qindaduarshin, mendjeshumin, zėushtuesi, rrufeflakėruesi, kuajshalues, parzmakflakruesi, flakvetuese, shpirtgrymėt, togzėtundėsi, regrumbulluesin, kėmbėshpejti, kėmbėngathti, kėmishėēeliktė, potkonjmbėdhenj, faqebukura. “ILIADA”, SHTĖPIA BOTUESE “NAIM FRASHĖRI”, Tiranė-1979.
Gjuha shqipe, sikur edhe gjuha gjermane, ka mundėsi fjalėformimin e kompozitave, fjalėve tė pėrbėra-( e qė FGJS nuk i ka,- shih f. 433): Hop pėr hop!-(hoppėrhop), nga ēasti nė ēast!-(ngaēastinėēast), herė pas here!-(herėpashere), tashti pėr tashti!
-( tashtipėrtashti), hė pėr hė!-(hėpėrhė)...
c) Duke krijuar neologjizma: unė kam rreth 100 neologjizma.
d) Duke i luftuar depėrtimin e fjalėve tė huaja: -akciza! -reperkusione! -pastiēeri! -rostiēeri!
-kinkaleri! –impenjim! –verdikt!
__________________
Guximi, kurreshtja,forca, vullneti dhe dėshira janė armėt kryesore dhe triumfuese nė duart e atij qė dėshiron ta braktis duhanin.
rilinda Nuk ėshtė nė linjė   Pėrgjigju Me Kuotė
Vjetėr 11-03-08, 21:39   #22
Aerial
 
Anėtarėsuar: 24-09-07
Postime: 43
Aerial
Gabim Titulli: Fjalė tė reja nė Gjuhėn Shqipe

Citim:
b) Duke i pėrngjitur fjalėt, tė formohen kompozita, sikur edhe te gjuha gjermane:
KOMPOZITAT: Gjuha shqipe ka bukur shumė fjalė tė pėrbėra, por, mundėsitė e shqipes nė kėtė plan, janė shumė mė tė mėdha; mendoj se shqipja ka aftėsi tė barabartė me gjermanishten e rumanishten pėr krijim fjalėsh tė bėrbėra e kompozita: dhomėfėmijėsh, numėshtėpie, dhomėpune, dhomėgjumi, dhomėfjetje, ēerekshekulli, Herėpashere, Njėripėrtjetrin, Njėripastjetrit-(Pasnjėritjetrit?), Krahasnjėritjetrit, kundėrefektet, Mendjeprishėsģ, Kundėrasimilim, Kundėrefekt, Pasmuri, Pasmali, Kėtejkodre, Pasdėrrasėszezė, Paraepokalč, Kopshtfėmijėsh, Kopshtlulesh, Kopshtkulmi, Kopshtpemėsh, Kopshtperimesh, Kopshzarzavatesh, Autoburg, Autoambulancė, Polickomunikaciaoni, Shenjėkomunikacioni, Fatkeqėsikomunikacioni, Orėdore, Orėxhepi, Orėzgjimi, Trennate, Trendite, Gurthemel, Gurmegje, Nėtėkatėranėt, Lafshagjakosur, Kandėrrkatėrdhjetėkėmbėshe, Shitėsgazetash, Pushimoremalore, Pushimorefushore, Pushimoreverore, Pushimoredimėrore, Agjencitelegrafike, Agjenciatelegrafikeshqiptare, Grupfolklorik, Grupfolklorikmuzikor, Flotajrore, Postajrore, Akordiminstrumentesh, Akullnajėmalore, Sinjalalarmi, Pijealkoolike, Jashtėzakonshėmfuqiplotė, Problemekurorėzimesh, Modėburrash, Modėgrash,
Ēantudhėtimi, Mantelēante, Ēantėdore, Ēnatėparash, Drejtoriafinancave, Pijetorestudentėsh, Pijetorepunėtorėsh, Specialitetevendase, Specialiteteresporantesh, Specialiteteshtepishė, Anėshiu (jugu), Anėbore (veriu), Anėtetrupit, Ngabjėraanė, Ngatjetraanė, Ngaanaeanės, Ngatekatėranėt, Gjyqtaranėsor, Fjalimmbajtėsi, Fundjava, Fabrikėletre, tavolinėshkrimi, Vendplotėsimi, Frikėrespekt-(skr.strahopostovanje), Luleakshami. Luleakulli, Lulealle, Luleargjendi, Lulebalsami, Luleblete, Barblete, Lulebualli, Luledielli, Luledimri, Luledjathi, Luledushku, Luledylli, Luleethesh, Lulefieri, Lulefloriri, Lulefshese, Lulegishti, Lulegomari, Lulegjarpri, Lulegjize, Lulekashte, Lulekumbone-(as Kėmbore as Kambane!!), Lulekungulli, Lulelepuri, Lulembrėmjeje, Lulemėngjesi, Lulemisiri, Lulemosmėharro, Lulemosmėprek, Lulepeshku, Luleplepi, Lulepranėvere, Lulepreshi, Luleqeni, Luleqengji, Lulerezhde, Lulesahati: e qė FSHS f. 639 i ka tė ndara!
Pėrshendetje ēuna dhe goca!

Nuk pajtohem fare me kėtė metodėn "gjermane" pėr gjuhėn shqipe. Ku qėndron ndryshimi mes dhomė pune dhe dhomėpune?

Pėr syrin ėshtė shumė herė mė lehtė kapja e fjalėve "tė shkurtra", ndėrsa me fjalėt kilometrike lodhet. Ja pse, pjesės mė tė madhe tė njerėzve i duket gjuha gjermane acaruese.
Aerial Nuk ėshtė nė linjė   Pėrgjigju Me Kuotė
Vjetėr 19-03-08, 15:09   #23
arton bala
 
Anėtarėsuar: 24-12-06
Postime: 1,017
arton bala i pazėvėndėsueshėmarton bala i pazėvėndėsueshėmarton bala i pazėvėndėsueshėmarton bala i pazėvėndėsueshėmarton bala i pazėvėndėsueshėmarton bala i pazėvėndėsueshėmarton bala i pazėvėndėsueshėmarton bala i pazėvėndėsueshėmarton bala i pazėvėndėsueshėm
Gabim Titulli: Fjalė tė reja nė Gjuhėn Shqipe

Citim:
Postimi origjinal ėshtė bėrė nga Aerial
Pėrshendetje ēuna dhe goca!

Nuk pajtohem fare me kėtė metodėn "gjermane" pėr gjuhėn shqipe. Ku qėndron ndryshimi mes dhomė pune dhe dhomėpune?

Pėr syrin ėshtė shumė herė mė lehtė kapja e fjalėve "tė shkurtra", ndėrsa me fjalėt kilometrike lodhet. Ja pse, pjesės mė tė madhe tė njerėzve i duket gjuha gjermane acaruese.
Me ka ndodhur te degjoj edhe vet gjermanet te ankohen per po te njetat gjera sic ben ti. Keshtu qe per mendimin tim ka te verteta ne kete cka thua, kompozitat e veshtiresojne leximin. Mirepo prap se prap kisha thene se kjo vlen vetem ne fillim. Sepse me kohen kompozitat ("kilometrike") vijne dhe behen te rendomta, cka nenkupton se atehere per syrin nuk eshte mź vershtire t“i lexoj ato. Plus duhet pasur parasysh perparesine qe sjellin kompozitat: Ne gjuhen kompjuteristike p.sh. ato jane te pashmangshme, sepse me te shkurtera se alternativat e tyre dhe per kete arsye optimale per mungesen e vendit per formulime trifjaleshe. E gjuha kompjuteristike eshte vetem nje shembull. Edhe per letersi e shoh perparesine e kompozitave. Kontribojne ne optimimin e te shprehurit ne poezi e tj. Ne krahasim me "dhomepune" "dhoma e punes" me duket jo nje emertim por nje pershkrim (shumefjalesh). Nuk e di, ndoshta me se miri te ekzistojne te dy alternativat, dhe secili te sherbehet simbas "oreksit". :-)
arton bala Nuk ėshtė nė linjė   Pėrgjigju Me Kuotė
Vjetėr 11-05-08, 09:27   #24
ideologu
Banned
 
Anėtarėsuar: 24-03-08
Postime: 87
ideologu
Gabim Titulli: Fjalė tė reja nė Gjuhėn Shqipe

Citim:
Postimi origjinal ėshtė bėrė nga legenda
Kodra,,,

e kam nje hall,,,
mos po na e nderrojne edhe fjalen

PAVARESI,

e po na bejne

M““VARESI,,,

se......

.
.
.

Substantivi “mėvarėsi” gjithėmonė ka qenė “mėvarėsi“!
Atij iu hoq parashtesa “mė” dikur vonė nga individėt tė cilėve pėr shkak tė veprimtarisė antikombėtare tė ushtruar gjithėnjė nė mendė iu ėshtė kompleksuar forma e shkurtuar “varėsi“. Me siguri ashtu pėr shkak se iu frikohen tepėr mėnyrės sė njohur tė ekzekutimit, varjes!
Edhe nė gjuhė tjera pėrndryshe ky substantiv ka pėrbėrje identike njėsoj si nė shqip. Nė anglisht e frėngjisht p. sh. Mėvarėsia ėshtė “dependence” gjegjėsisht “dependance“! Pra me parashtesėn (prefiksin) “de” e jo “pendence” a “pendance“, sikur tė ishte pėrkthyer nga “varėsia” jonė e sotme. Nė gjermanisht ėshtė “abhängen” e jo “hängen“; nė turqisht: “bagīmlīlīk” (qė ka kuptimin e ngjitjes) e jo “asīntī” (tė varjes); nė rusisht “zavisimostj” e jo “visimostj“; nė kinezisht: “nxhi - tej - mbi” - e jo “nxhi - tej - ndeg” - si qė shumica dyshojnė edhe qė mundė tė jetė. Forma e njėjtė vlen edhe nė koreanisht edhepse kėta tė Jugut disi nė kohėn e fundit po dalin me mendime pak sa mė kontradiktore sa i pėrket ēėshtjes. Nė japonisht nė ndėrkohė as aty nuk ka ndryshime: “virhun - ni - gosht” vlen gjithėnjė nė vend tė “vihrun - ni - tra“!
Prandaj do tė ishte nė interes tė atyre qė ditė pėr ditė po bėjnė tentime tė shumta pėr tė e shėmtuar gjuhėn tonė tė lashtė, tė ia kthejnė formėn e dikurėshme substantivit nė fjalė dhe modifikimin e ri tė tij “varėsim” le tė e ruajnė pėr vehte! Ngase nuk do tė zgjasė kohė shumė si po duket dhe do tė varen njė nga njė nėpėr degė e nėpėr trarė, anembanė Atdheut Tonė tė “Pamėvarur“!

p.s. Pėr ate edhe aparatit shtetėror ia kanė vėrė sinonimin “pavarėsi”! Qė do tė thot se manipulatorėt e kėtij dheu, askush nuk ka pėr tė mundur ndonjėherė tė i varur!
Por natyrisht ata gabohen shumė!
Apojo?!

nderime!
ideologu Nuk ėshtė nė linjė   Pėrgjigju Me Kuotė
Vjetėr 15-05-08, 15:23   #25
arton bala
 
Anėtarėsuar: 24-12-06
Postime: 1,017
arton bala i pazėvėndėsueshėmarton bala i pazėvėndėsueshėmarton bala i pazėvėndėsueshėmarton bala i pazėvėndėsueshėmarton bala i pazėvėndėsueshėmarton bala i pazėvėndėsueshėmarton bala i pazėvėndėsueshėmarton bala i pazėvėndėsueshėmarton bala i pazėvėndėsueshėm
Gabim Titulli: Fjalė tė reja nė Gjuhėn Shqipe

Kritika ne postimim e mesiperm me solli nje pyetje gjate leximit: kujt i takon gjuha?

Jo qe mendoj se gjuha njeh pronesi ne kuptimin e jurisdiksionit civil. Por pyetja ne fjale duhet kuptuar si konkretizim terminologjik i mendimit tim spontan: kujt i takon te bej ndryshime ne gjuhe? Apo kujt i takon te deklaroj ne menyre lidhese per tere shoqerine ndryshimet si te pranueshme?

Nuk behet fjale per kunderkritike, ja arsyet pse pyes: E para: Nese i lexojme shkrimet e rilindaseve 2 apo 3 shekuj me para, mesojme se Shqipja e sotshme njeh ndryshime nga Shqipja e rilindaseve. Ndryshimet shtrihen ne te gjitha disciplinat apo kategorite qe njeh Gjuha Shqipe. Nese hulumtojme edhe me thelle ne te kaluaren e saj, mesojme se ndryshimet e pesuara lirisht mund te redniten ne aso qensesore. Dhe, cka eshte me e rendesishmja, mesojme se ndryshimet e Shqipes kane qene "suverene". Suvenere ne kuptim qe Shqipja ka pesuar ndryshime pa i "pyetur" gjuhet tjera te botes. E dyta: Si ndryshimet normale, si ato qenesore, dhe si ato suverene, qe te gjitha keto lloje ndryshimesh njohin edhe gjuhet tjera te botes. Keshtu qe nese mblidhen (matematikisht) e para dhe e dyta, atehere del e treta, e cila thote: pse te mos e shohim neve zbrapthjen e substantivit "mevaresi" nga substantivi "varesi" si nje nga ndryshimet (pozitive, pasuruese, apo se paku te pranueshme) qe pesoi Gjuha Jone? Nga kjo pyetje e kemi lehte te kthehemi tek pyetja e pare te ketij postimi: Kujt i takon gjuha? Kush guxon te sjelle ndryshime ne Shqipen tone, te aprovoj apo deboj si te papranueshme ndryshimet qe peson gjuha? Nje individ, nje akademi, apo populli (ne mase)?

Herėn e fundit ėshtė Redaktuar nga arton bala : 15-05-08 nė 15:25
arton bala Nuk ėshtė nė linjė   Pėrgjigju Me Kuotė
Vjetėr 16-05-08, 14:00   #26
rilinda
 
Avatari i rilinda
 
Anėtarėsuar: 29-06-04
Postime: 15,640
rilinda i pazėvėndėsueshėmrilinda i pazėvėndėsueshėmrilinda i pazėvėndėsueshėmrilinda i pazėvėndėsueshėmrilinda i pazėvėndėsueshėmrilinda i pazėvėndėsueshėmrilinda i pazėvėndėsueshėmrilinda i pazėvėndėsueshėmrilinda i pazėvėndėsueshėmrilinda i pazėvėndėsueshėmrilinda i pazėvėndėsueshėm
Gabim Titulli: Fjalė tė reja nė Gjuhėn Shqipe

Citim:
Postimi origjinal ėshtė bėrė nga arton bala
Kujt i takon gjuha? Kush guxon te sjelle ndryshime ne Shqipen tone, te aprovoj apo deboj si te papranueshme ndryshimet qe peson gjuha? Nje individ, nje akademi, apo populli (ne mase)?
Gjuha nuk ėshtė pronė e individit apo e grupit, por ėshtė thesar i ēmueshėm e i gjithanshėm i mbarė shoqėrisė.
__________________
Guximi, kurreshtja,forca, vullneti dhe dėshira janė armėt kryesore dhe triumfuese nė duart e atij qė dėshiron ta braktis duhanin.
rilinda Nuk ėshtė nė linjė   Pėrgjigju Me Kuotė
Vjetėr 16-05-08, 17:01   #27
ideologu
Banned
 
Anėtarėsuar: 24-03-08
Postime: 87
ideologu
Gabim Titulli: Fjalė tė reja nė Gjuhėn Shqipe

Citim:
Postimi origjinal ėshtė bėrė nga rilinda
Gjuha nuk ėshtė pronė e individit apo e grupit, por ėshtė thesar i ēmueshėm e i gjithanshėm i mbarė shoqėrisė.
Qashtu bre hanėm moderatore!
Qato janė fjalt!
Belivalla!


Gjuhėn askush me kokė nė veti nuk ka tė drejtė tė e shtrembėroj e shėmtoj ashtu si vetė tė dėshiroj! Jo vetėm pėr ate se ai dikush, pėrkohėsisht na ndodhet nė krye tė shtetit, e nė udhėheqėsi. Gjuha kombėtare ėshtė pasuri e pėrbashkėt kulturore, e cila kurrėsesi nuk njeh ngjyra politike, e regjime tė instaluara periodike tė Historisė!

Tė lumtė pra Rilinda!
ideologu Nuk ėshtė nė linjė   Pėrgjigju Me Kuotė
Vjetėr 21-05-08, 15:40   #28
arton bala
 
Anėtarėsuar: 24-12-06
Postime: 1,017
arton bala i pazėvėndėsueshėmarton bala i pazėvėndėsueshėmarton bala i pazėvėndėsueshėmarton bala i pazėvėndėsueshėmarton bala i pazėvėndėsueshėmarton bala i pazėvėndėsueshėmarton bala i pazėvėndėsueshėmarton bala i pazėvėndėsueshėmarton bala i pazėvėndėsueshėm
Gabim Titulli: Fjalė tė reja nė Gjuhėn Shqipe

Ju faleminderit per pergjegje.
Ama mos mendoni se u krye me kaq!! :-) Shkojme me pyetjen tjeter.

Nese gjuha i "takon" vetem shoqerise ne teresi, pra nese nuk ka nje instance, e cila ka te drejten te veshtroj e te ruaj gjuhen, te parandaloj e korigjoj zhvillimet negative te saj, atehere cka e parandalon se pari ndarjen e gjuhes ne dialekte e idiome, dhe pastah pavaresimin e tyre deri ne ate mase sa qe te mos mund te flitet mź per nje gjuhe? Cili mekanizem apo institucion parandalon kaosin qe natyrisht kanoset, kur nje gjuhe i takon "tere shoqerise"?

arton bala Nuk ėshtė nė linjė   Pėrgjigju Me Kuotė
Vjetėr 22-05-08, 11:01   #29
ideologu
Banned
 
Anėtarėsuar: 24-03-08
Postime: 87
ideologu
Gabim Titulli: Fjalė tė reja nė Gjuhėn Shqipe

Kujt iu ėshtė drejtuar pyetja ju lutem?!
A mua a Rilindės?!
Nėse tė dyve e nėse tė gjithė tė interesuarėve do tė jap unė njė mendim personal, e pastaj tė shohim se ēfarė na sjellin tė tjerėt mė vonė!
Ne Ariton Bala, kėtu po flasim se si do tė duhej tė ishte nė tė vėrtetė, pra nė mėnyrėn kushtore (kondicionale), e jo se si ėshtė tash , nė njė tė tillė dėftore (indikative)! Meqė tė gjithė e dimė mirė se gjuha jonė aktualisht i ėshtė nėnshtruar njė fushate (kampanje) tė madhe e intensive tė manipulimit tė origjinės sė saj autentike! Kjo dukuri ėshtė duke ndodhur si qė po e shohim edhe vetė, me anė tė introduktimit nė tė tė ditpėrditshėm tė neologjizmave me prejardhje tė huaj e invazioniste. E kėshtu bėhet kuptohet pėr arėsye se ata tė cilėt nė njė periudhė kohore tė caktuar gėzojnė qeverisjen e shtetit e tė pushtetit kombėtar, pėr shkaqe tė tyre subjektive (qė nė tė shumtėn e rasteve janė tė natyrės ekonomike), janė me rregullėsi tė influencuar nga faktorėt e jashtėm e tė huaj dominues! Gjithėmonė ashtu ka qenė! Nė kohėn e Turqisė imperiatoriale sa pėr ilustrim, gjuha shqipe ka qenė pėrplot e invaduar nga fjalėt e huazuara turke. Koha e sundimit sllav si qė dihet, poashtu ka shkaktuar introduktimet e veta gjegjėse nė thesarin e gjuhės sonė tė vjetėr. Dhe tash, me manifestimin e supremacisė sė Amerikės nė radhė tė parė, e pastaj edhe asaj tė fuqive tjera europiane kjo gjuhė e jonė, nė tė madhe ėshtė dhėnė pas huazimit tė fjalėve tė reja tė prejardhura nga gjuhėt e fuqive nė fjalė!
Gjuha si qė u theksua mė lartė, nuk duhet kurrėsesi tė bėhet pre e ndryshimeve tė raporteve ekonomiko - politike apo tė ndryshimve regjimore shtetėrore nė njė shtet. Ajo duhet nė ēdo epokė tė e mbajė statutin e saj tė garantuar sovran tė apolitizmit tė plotėsishėm! Ndryshimet evolutive nė brendi tė saj natyrisht se duhet tė ekzistojnė, por jo edhe vėrshimet e pandaluara nga fjalorėt e huaj suprematik. Se gjykuar nga ky aspekt i sotėm i formatimit tė gjuhės shqipe konform me ato tjerat tė fuqive dominuese nėse sė shpejti nuk bėhet ndonjė frenim i menjėhershėm, mund tė ndodhė qė nė njė tė ardhme mjaft tė afėrt gjeneratat tona tė reja ndėrmjetveti, as qė do tė e pėrdorin gjuhėn e tyre amėtare, por thjesht vetėm kėto gjuhėt e njohura botėrore. Dhe ate kryesisht anglishtėn me padyshim!
Me anė tė shėmtimit apo bastardimit tė gjuhės nė mėnyrė simultane e tė qetė, medoemos bėhet edhe shėmtimi e bastardimi i vetė mentalitetit e tė kulturės sė njė populli. E kjo dukuri degjeneruese nė fund, nė mėnyrė tė pakontestueshme shkakton edhe asimilimin e tėrėsishėm tė atij populli nė diēka tjetėr!
Gjuha ėshtė tradita. Kultura! E gjuha, tradita dhe kultura, bashkėrisht me elementet tjera pėrbėrėse si: religjioni, etniciteti, dhe historia, konstituojnė tėrėsinė integrale tė nocionit komb! Mėqė tė gjithė e dimė mė se religjioni nė pėrqindje tė madhe na ėshtė ndryshuar qėmoti nė njė tė tillė tė huaj (gjė qė ka kontribuar dukshėm edhe nė deformimin serioz tė vet mentalitetetit tonė primar kombėtar) do tė ishte mirė qė sė paku gjuha, etniciteti dhe historia andaj tė i qėndrojnė besnikė kulturės sonė tė lashtė kombėtare.
Metamorfozimi i paepur i kėtyre komponenteve shkakton si qė cekėm, asimilimin (shkrirjen) e njė populli. Efekt i cili nė vete me siguri tė plotė, paraqet edhe vdekjen pėrfundimtare tė kombit si instancė mbretėruese e atij populli!
Pra pėr t“u parandaluar njė fenomen i tillė i kobshėm, organet kompetente tė ministrisė sė arsimit duhet nė mėnyrė urgjente tė ndėrmarrin masa tė rishqyrtimit tė tėrėsishėm tė kėtij statuti tė dėmtuar tė kėsaj gjuhe tonė tė maltretuar. Nėse ata si pėrfaqėsues tė interesave tona kombėtare nuk tregohen mjaftėsisht tė aftė pėr bėrjen e njė veprimi tė tillė tė domosdoshėm, apo edhe pėr arsye pėr ne tė panjohura, thjeshtė mungojnė vullnetin e shpresuar nė atė drejtim, atėherė ne vetė shtresa intelektuale e ndodhur jashtė tė gjitha strukturave tė ngitura zyrėtare shtetėrore, duhet patjetėr vetė tė marrim pėrsipėr kėtė obligim madhor kombėtar! Tė mos harrohet se shteti nė realitet, nuk ėshtė vetėm aparatura e tij udhėheqėse, hierarkia, por nė gradė tė lartė, edhe masa e gjėrė e popullit, vegjėlia. Andaj edhe nėse tė zgjedhurit qartė mungojnė iniciativa meremetuese e adekuate nė aspekt tė pėrmirėsimit tė gjendjes kaotike qė e ka vėrshuar sot gjuhėn tonė, ne tė tjerėt elektorati, duhet vetė e me plotdėshirė tė i qasemi kėtij problemi dhe asisoji me tė tėrė potencialin qė kemi nė posedim, tė provojmė tė ruajmė origjinalitetin e gjuhės sonė, tė lashtė e stėrgjyshore shqipe!
Gjuha ėshtė pronė e pėrbashkėt e tė gjithėve!
Apojo?!
ideologu Nuk ėshtė nė linjė   Pėrgjigju Me Kuotė
Vjetėr 03-11-08, 18:36   #30
kostandini
 
Anėtarėsuar: 03-11-08
Postime: 2
kostandini i vlerėsuar jo keq
Gabim Titulli: Fjalė tė reja nė Gjuhėn Shqipe

Citim:
Postimi origjinal ėshtė bėrė nga Kodra
**********
**********
**********

Tė nderuarė bashkėbisedues,

vėjė re se nė ditėt e sotme shumė fjalė po pėrdoren si nė shkrim ashtu edhe nė fjalėn e folur, tė cilat pėr mua janė tė reja nė Gjuhėn Shqipe.

Shembull i freskėt ėshtė njė fjali e shkruar tė cilėn lexova mbrėmė.

" Ime ka gjithashtu sy..."

E kuptojė qė ėshtė fjala pėr nėnėn, tė ėmėn por, nuk e kuptojė dot pse " " ?

Do tė isha mirėnjohės secilin tė mė shpjegonte, a ėshtė kjo formė e re pėr ta quajtur nėnėn, apo ėshtė gabim drejtshkrimi apo, apo ?

Pra le tė mbetet kjo Temė, temė nė tė cilėn sjellim fjali nga librat, diskutimi kėtu nė dardani dhe bisedat folėse nga jeta e pėrditshme, nė tė cilat nuk i kuptojmė disa fjalė apo pėr bashkėbiseduesin janė tė reja


Ju nderon


Kodra
im ate=ati im (baba, babai im )
yt ate =baba yt(jot)
ime me = mema ime (mami ,mama,mamaja ime)
jot eme =nena jote
pra im,yt,ime,jot ne kete rast eshte peremer pronor qe perdoret para emrave qe tregojne lidhje(marredhenie ) familjare midis njerezve te ndryshem. Po keshty mund te themi : im ose yt kysheri etj. Pra sic e shihni perdoret vetem per veta e pare dhe e dyte njejes si dhe per veten e dyte shumes , si psh. tet vellezer etj. Pra keta peremra kur vihen para emrit ndryshojne paksa emrin te cilin shoqerojne , por kuptimi nuk ndryshon . Pra ime me nuk eshte gabim te thuhet , vecse kur flasim duket sikur eshte nje fjale e vetme (e bashkengjitur). Besoj se ju ndihmova sadopak.
Bye!


kostandini Nuk ėshtė nė linjė   Pėrgjigju Me Kuotė
Pėrgjigju


Anėtarėt aktiv qė janė duke parė kėtė Temė: 2 (0 Anėtarėt dhe 2 Guests)
 
Funksionet e Temės
Shfaq Modėt

Rregullat E Postimit
You may not post new threads
You may not post replies
You may not post attachments
You may not edit your posts

BB code is ON
Figurinat Janė ON
Kodi [IMG] ėshtė ON
Kodi HTML ėshtė OFF



Hyrja | Chat | Diskutime | Muzik Shqip | Poezi | Lojra | Kontakt


1999 - 2014 Forumi Dardania

Te gjitha kohėt janė nė GMT +1. Ora tani ėshtė 19:18.
Powered by vBulletin Version 3.8.7
Copyright ©2000 - 2024, Jelsoft Enterprises Ltd.