Fetua në lidhje me rregullat e shkurtimit të namazit dhe bashkimit mes dy namazeve

[Pause_Print_Scroll]

A është kusht për bashkimin e namazeve që të falen të njëpasnjëshme?

Pyetje: Ndodh që ata, të cilët i bashkojnë namazet, vonohen pak në faljen e namazit të dytë, duke bërë që të ketë një lloj shkëputjeje në mes dy namazeve. Cili është gjykimi për këtë? Pra, a është kusht që namazet të falen të njëpasnjëshme?


Përgjigje: Nëse është bashkim i parakohshëm, atëherë është detyrë që namazet të falen të njëpasnjëshme (sapo mbaron të parin, fillon të dytin) dhe nuk ka problem nëse shkëputen nga njëra tjetra për një kohë shumë të shkurtër, sepse kjo është saktësuar nga Profeti salallahu alejhi ve selem dhe ai është që ka thënë:"Faluni ashtu siç më keni parë mua duke u falur"10. Gjithashtu, mendimi më i saktë është se nijeti nuk është kusht për bashkimin e namazeve, siç e sqaruam në përgjigjen e pyetjes së mëparshme. Ndërsa, nqs është bashkim i vonuar, atëherë çështja ka hapësirë më të gjerë, sepse namazi i dytë është brenda kohës së tij, por, megjithatë, më e mira është që t'i falë namazet të njëpasnjëshme, duke marrë si shembull Profetin salallahu alejhi ve selem në këtë gjë. Allahu është që jep sukses.

[Pause_Print_Scroll]

Gjykimi i bashkimit të të gjitha namazeve së bashku, në fund të ditës

Pyetje: A i lejohet muslimanit, i cili është udhëtar në një udhëtim të gjatë, që t'i bashkojë të gjitha namazet në fund të ditës?


Përgjigje: Kjo është diçka shumë e shëmtuar, gjynah i madh dhe askush nga dijetarët nuk e ka thënë këtë. Ajo që i lejohet musafirit është që të bashkojë mes drekës dhe ikindisë, në kohën e njërës prej tyre, deri para zbehjes së diellit (rënia e të kuqërremtës në horizont, para perëndimit të diellit) si dhe të bashkojë mes akshamit dhe jacisë, në kohën e njërës prej tyre, deri para mesit të natës. Kurse, namazi i sabahut nuk bashkohet me asnjë, por duhet të falet gjithmonë në kohën e tij të caktuar, deri para lindjes së diellit, si në qëndrim ashtu, edhe në udhëtim. Allahu është që jep sukses.

[Pause_Print_Scroll]

Shkurtimi dhe bashkimi i namazit për udhëtarin që ndodhet brenda qytetit ku ka udhëtuar

Pyetje: Ne jemi tre persona që kemi udhëtuar nga qyteti i Rijadit për në Kasim, për të kaluar atje ditën e enjte dhe të premte. A t'i shkurtojmë dhe t'i bashkojmë namazet dhe a e kemi detyrë ta falim namazin me xhemat në xhami?


Përgjigje: Është e pëlqyeshme që ta shkurtoni namazin katër rekatësh, ndërsa sabahu dhe akshami nuk shkurtohen. Nuk e keni detyrë ta falni namazin në xhami me vendasit, por nëse faleni me ta, atëherë do e falni namazin të plotë, katër rekatë, sepse është vërtetuar në Sunetin e saktë nga Profeti salallahu alejhi ve selem se mysafiri, nqs falet pas vendasit, duhet ta plotësojë namazin. Kurse, namazin e sabahut dhe të akshamit duhet ta falni në xhami me vendasit, duke u bazuar në përgjithësimin e fjalës së Profetit salallahu alejhi ve selem:"Kush e dëgjon ezanin dhe nuk vjen (për t'u falur në xhami me xhematin), nuk ka namaz për atë person, përveç nëse ka arsye justifikuese".11

10. Transmeton Buhariu 1/155.
11. Transmeton Ibn Maxheh me nr.793, Darakutni me nr.4, Ibn Hibani dhe Hakimi, dhe zinxhiri i këtij hadithi është sipas kushtit të Muslimit.
Po ashtu, fjala e Profetit salallahu alejhi ve selem, kur Ibn Umi Mektumi e pyeti:"O i Dërguari i Allahut, nuk kam dikë që të më sjellë në xhami, a kam leje që të falem në shtëpinë time?" Profeti salallahu alejhi ve selem tha:"A e dëgjon thirrjen (ezanin)" Tha:"Po". Tha:"Atëherë, përgjigju thirrjes". (Transmeton Muslimi, në Sahihun e tij me nr.653)


U lejohet që të bashkoni mes dy namazeve: drekës dhe ikindisë, si dhe mes akshamit dhe jacisë, sepse jeni udhëtarë, por më e mira është që të mos i bashkoni, sepse nuk jeni në ecje e sipër. Nëse faleni me xhematin në xhami, kjo do jetë më e mirë dhe me më shumë shpërblim. Allahu është që jep sukses.

[Pause_Print_Scroll]

Personi që mbërrin tek qyteti që kishte për qëllim duhet të falet me njerëzit dhe ta plotësojë namazin

Pyetje: Nëse një person udhëton për në qytetin e Xhides, a i lejohet që t'i shkurtojë namazet apo patjetër duhet të falet me xhematin në xhami?


Përgjigje: Gjatë rrugës, e shkurton namazin, pa asnjë problem, ndërsa, kur të arrijë në qytet, mos të falet i vetëm, por duhet të falet me njerëzit në xhami dhe e plotëson namazin. Kurse, gjatë rrugës, edhe nëse është i vetëm, falet dhe e shkurton namazin katër rekatësh në dy rekate.

[Pause_Print_Scroll]

Musafiri ka të drejtë ta falë namazin si udhëtar, pasi të shkëputet nga vendbanimi i tij dhe t'i lerë pas shpine ndërtesat e fundit të vendbanimit (fshat qoftë apo qytet)

Pyetje: Çfarë gjykimi ka për atë person që udhëton pas hyrjes së kohës së drekës dhe pasi ka udhëtuar 10 km., ndaloi që të falet? A e shkurton namazin apo e fal të plotë?


Përgjigje: Shumica e dijetarëve janë të mendimit se i lejohet musafirit që ta falë namazin si udhëtar sapo të shkëputet nga vendbanimi i tij (fshat apo qytet), sepse Profeti salallahu alejhi ve selem nuk i shkurtonte namazet në udhëtimet e tij, veçse pasi të shkëputej nga Medineja. Atëherë, falte dy rekatë, sepse ajo që merret në konsideratë është gjendja e personit në kohën e kryerjes së veprimit. Psh, nëse thërritet ezani i drekës ose i ikindisë dhe musafiri niset për udhëtim, i lejohet që ta shkurtojë namazin pasi të dalë jashtë banesave të vendbanimit, sepse nuk merret në konsideratë gjendja në kohën e nisjes, por gjendja e tij në kohën e kryerjes së veprimit, dhe duke qenë se ai është udhëtar, i lejohet shkurtimi.

[Pause_Print_Scroll]

Nëse udhëton diku ku ka një të afërm dhe distanca është largësi udhëtimi, konsiderohet udhëtar

Pyetje: Një person u nis për të udhëtuar nga Rijadi për në Meke, dhe gjatë rrugës ndaloi në Kasim, tek disa të afërmit e tij, dhe qëndroi aty dy ditë. A konsiderohet udhëtar në këtë rast?


Përgjigje: Po, ky person konsiderohet udhëtar, për sa kohë që nuk është në vendbanimin e tij, edhe pse mund të ketë atje ndonjë të afërm, si psh vëlla ose motër, etj., por nuk falet vetëm, përkundrazi, duhet të falet me xhematin dhe e plotëson namazin me ta, sepse është detyrë të falet namazi me xhemat. Ndërsa, nqs ka me vete persona të tjerë udhëtarë - qoftë një apo më shumë - atëherë u lejohet të falen, duke shkurtuar namazin, por u lejohet edhe që të falen me xhematin në xhami, duke e plotësuar namazin. Nëse e vendos që të qëndrojë më shumë se katër ditë, atëherë e ka detyrë ta falë të plotë namazin katër rekatësh, qoftë vetëm një person apo më shumë.

[Pause_Print_Scroll]

Një musafir, pasi fali namazin e xhumasë me xhematin, u ngrit dhe bashkoi me të ikindinë

Pyetje: Udhëtova drejt Mekes, për të kryer Umre, dhe më zuri namazi i xhumasë në rrugë, pranë një qyteti. Pasi fala xhumanë me muslimanët në xhaminë kryesore të atij qyteti, bëra ikamet dhe fala ikindisë, duke u bazuar në faktin që jam udhëtar. A është e lejuar kjo që unë kam bërë?


Përgjigje: Nuk ka asnjë argument me aq sa dimë që e bën të lejuar bashkimin e ikindisë me namazin e xhumasë. Kjo gjë nuk është transmetuar nga Profeti salallahu alejhi ve selem e as nga ndonjë sahabij, prandaj është detyrë që të mos veprohet ky lloj veprimi. Kush e ka bërë diçka të tillë, e ka detyrë që ta përsërisë namazin e ikindisë, kur t'i hyjë koha. Allahu i dhëntë sukses të gjithëve.

[Pause_Print_Scroll]

Nëse musafiri e fal namazin e xhumasë me vendasit, a mund të falë pas saj ikindinë të bashkuar?

Pyetje: A i lejohet musafirit që, pasi ta falë namazin e xhumasë me vendasit, ta falë dhe ikindinë menjëherë pas saj?


Përgjigje: Nuk i lejohet kjo gjë, sepse namazi i xhumasë nuk bashkohet me asgjë tjetër dhe e ka detyrë që ta falë ikindinë në kohën e saj. Ndërsa, nqs musafiri nuk e fal xhumanë me vendasit, por fal namazin e drekës, atëherë s'ka problem që ta bashkojë me ikindisë, sepse musafiri nuk e ka detyrë namazin e xhumasë dhe sepse Profeti salallahu alejhi ve selem ka bashkuar drekën me ikindinë në Arafat, në haxhin e lamtumirës, me një ezan dhe dy ikamete, pra, nuk fali namaz xhumaje (megjithëse ishte e premte). Allahu është që jep sukses.

[Pause_Print_Scroll]

Nëse musafiri e fal namazin e xhumasë me vendasit, a mund të falë pas saj ikindinë të bashkuar?

Pyetje: A i lejohet musafirit që, pasi ta falë namazin e xhumasë me vendasit, ta falë dhe ikindinë menjëherë pas saj?


Përgjigje: Nuk i lejohet kjo gjë, sepse namazi i xhumasë nuk bashkohet me asgjë tjetër dhe e ka detyrë që ta falë ikindinë në kohën e saj. Ndërsa, nqs musafiri nuk e fal xhumanë me vendasit, por fal namazin e drekës, atëherë s'ka problem që ta bashkojë me ikindisë, sepse musafiri nuk e ka detyrë namazin e xhumasë dhe sepse Profeti salallahu alejhi ve selem ka bashkuar drekën me ikindinë në Arafat, në haxhin e lamtumirës, me një ezan dhe dy ikamete, pra, nuk fali namaz xhumaje (megjithëse ishte e premte). Allahu është që jep sukses.

[Pause_Print_Scroll]

Namazi i ikindisë nuk mund të bashkohet me namazin e xhumasë, as në udhëtim e as në qëndrim

Pyetje: Kam falur namazin e xhumasë në xhaminë e Profetit salallahu alejhi ve selem dhe e kisha bërë nijet që ta bashkoja me ikindisë, duke u nisur nga fakti që jam udhëtar. Sapo u mata të bëja tekbir për të filluar ikindinë, muezini lajmëroi se do falej namaz xhenazeje. E fala namazin e xhenazes me xhematin, pastaj fala ikindinë të shkurtuar. A kam vepruar saktë? Nqs jo, si duhej të kisha vepruar? Më jepni përgjigje, Allahu ju shpërbleftë me të mira dhe ua zgjatë jetën në bindje ndaj Tij.


Përgjigje: Namazi i ikindisë nuk bashkohet me namazin e xhumasë, as në udhëtim e as në qëndrim, sipas mendimit më të saktë nga dy mendimet që kanë dijetarët në këtë çështje. E ke detyrë që ta përsërisësh namazin, sepse e ke falur para se t'i hynte koha dhe në një formë të palejuar bashkimi. Kurse, për sa i përket ndarjes mes dy namazeve të bashkuara sa për të falur namaz xhenazeje, nuk ka problem, ngase është e pëlqyeshme të shpejtohet xhenazeja për t'u varrosur sa më parë, sepse Profeti salallahu alejhi ve selem ka thënë:"Shpejtoni me xhenazen, sepse, nëse është e mirë, po e çoni drejt mirësisë; nëse nuk është i tillë, atëherë i lironi supet tuaja sa më shpejt nga ajo e keqe" (Mutefekun alejhi12). Ndarja që ndodh me faljen e namazit të xhenazesë mes dy namazeve që do bashkohen, është diçka e shkurtër, që nuk e pengon bashkimin mes dy namazeve, qoftë edhe sipas atij mendimi të dijetarëve që e bëjnë kusht njëpasnjëshmërinë në faljen e dy namazeve të bashkuara. Allahu është që jep sukses.

12. Buhariu 2/87, 88 dhe Muslimi me nr.944.

[Pause_Print_Scroll]

Bashkimi mes xhumasë dhe ikindisë, nëse bie shi i madh

Pyetje: O shejhu i nderuar, ndodhi një debat mes disa vëllezërve në lidhje me bashkimin mes xhumasë dhe ikindisë, nëse bie shi i madh që shkakton vështirësi dhe mundim. Dëshirojmë të na jepni fetva rreth kësaj.


Përgjigje: Nuk lejohet bashkimi mes namazit të xhumasë dhe ikindisë, as për shkak të shiut e as për ndonjë shkak tjetër, sepse diçka e tillë nuk është transmetuar nga Profeti salallahu alejhi ve selem e as nga ndonjë sahabij, me aq sa dimë, dhe sepse namazi i xhumasë nuk krahasohet me drekën, ngaqë e xhumaja është ibadet më vete dhe, siç dihet, ibadetet bazohen mbi argumente të transmetuara, ndaj nuk lejohet shpikja me logjikë e diçkaje në ibadete. Allahu u dhëntë sukses të gjithëve për të kuptuar fenë dhe për t'iu përmbajtur asaj. Me të vërtetë, Ai është Afër dhe Dëgjues.

[Pause_Print_Scroll]

Gjykimi i bashkimit të namazeve për vendasin

Pyetje: Cili është gjykimi i Allahut dhe të Dërguarit të Tij për një grup njerëzish, të cilët e bashkojnë drekën me ikindinë dhe akshamin me jacinë, në mënyrë të vazhdueshme, megjithëse janë vendas?


Përgjigje: Hadithet e sakta, të transmetuara nga Profeti salallahu alejhi ve selem - nga fjalët dhe nga veprat e tij - na kanë treguar se është detyrë që të falen pesë namazet, secili në kohën e tij dhe se nuk lejohet që të bashkohet mes drekës dhe ikindisë apo mes akshamit dhe jacisë, përveçse nëse ekziston ndonjë arsye justifikuese për diçka të tillë, si sëmundja, udhëtimi, shiu, e situata të ngjashme, në të cilat është e vështirë ardhja në xhami për çdo namaz (bëhet fjalë për katër namazet e lartpërmendura). Xhibrili salallahu alejhi ve selem ia mësoi Profetit salallahu alejhi ve selem kohët e pesë namazeve, duke u falur me të në ditën e parë, në fillim të kohës së çdo namazi, dhe u fal me të në ditën e dytë, në fund të kohës së çdo namazi, dhe, pasi që falën drekën në dy skajet e kohës së saj, i tha:"Namazi falet ndërmjet këtyre dy kohëve". Të njëjtën gjë i tha pas çdo namazi që falën.


Është saktësuar se Profeti salallahu alejhi ve selem u pyet për kohët e namazeve dhe iu përgjigj pyetësit me veprime, duke i falur të pesë namazet në fillim të kohës së çdo namazi, në ditën e parë pasuese të asaj pyetjeje, ndërsa, në ditën e dytë, i fali të pesë namazet në fund të kohës së çdo namazi, pastaj tha:"Namazi falet ndërmjet këtyre dy kohëve"13. Për sa i përket hadithit që është transmetuar në dy Sahihet, se Profeti salallahu alejhi ve selem fali në Medine tetë (rekate) të bashkuara dhe shtatë (rekate) të bashkuara14, në transmetimin e Muslimit bëhet e qartë se qëllimi është: bashkimi mes drekës dhe ikindisë dhe bashkimi mes akshamit dhe jacisë. Në transmetimin e Muslimit thuhet:"E bëri këtë, megjithëse nuk kishte ndonjë arsye frike apo shiu"15, dhe në një transmetim tjetër:"Pa pasur shkak frike apo udhëtim".16 Përgjigje ndaj kësaj është të themi ashtu siç tha Ibn Abasi, kur u pyet për këtë:"Nuk donte që t'ia vështirësonte umetit të tij". Ky bashkim që bëri Profeti salallahu alejhi ve selem në Medine, mes drekës dhe ikindisë si dhe mes akshamit dhe jacisë, mund të ketë qenë për ndonjë shkak apo arsye që e bënte të nevojshme lehtësimin ndaj sahabëve në atë ditë. Ndoshta, kishte rënë ndonjë sëmundje e përgjithshme (epidemi) ose kishte llucë dhe baltë, ose ndonjë gjë tjetër, e cila u sillte vështirësi sahabëve në atë ditë.

13. Transmeton Ahmedi, vëll.3/30; Taberani, në el-Kebir, me nr.5443; Tahaui, në Sherhu meanil athar, vëll.1/147
14. Transmeton Buhariu, vëll.1/137 dhe 2/53, dhe Muslim nr.705,55.
15. Transmeton Muslimi me nr.705,54.
16. Transmeton Muslimi me nr.705,50.
Disa dijetarë kanë thënë: Ky lloj bashkimi ka qenë bashkim vetëm në pamje të jashtme, dmth, e ka falur drekën në fund fare të kohës së saj dhe e ka falur ikindinë menjëherë sapo i ka hyrë koha. Po ashtu ka vepruar me akshamin, duke e falur në fund fare të kohës së tij dhe e ka falur jacinë menjëherë sapo i ka hyrë koha. Sheukani ka thënë në librin e tij Nejlul Eutar se imam Nesaiu e ka transmetuar këtë mendim nga Ibn Abasi, transmetuesi i hadithit. Ky mendim ngelet si alternativë e mundshme në shpjegimin e këtij hadithi. Ibn Abasi nuk e ka cekur faktin që Profeti salallahu alejhi ve selem ta ketë përsëritur këtë veprim herë tjetër, por ajo që kuptohet qartë nga transmetimi është se ka ndodhur vetëm një herë të vetme.


Imam Ebu Isa Tirmidhiu ka thënë - përafërsisht kuptimi i fjalës së tij:"Nuk ka hadith në librin e tij për të cilin të kenë rënë dakord të gjithë dijetarët se nuk punohet me atë hadith, përveç këtij hadithi dhe hadithit që flet për vrasjen e pirësit të alkoolit, nëse sillet për herë të katërt, që t'i zbatohet dënimi".


Pra, qëllimi i Tirmidhiut është se dijetarët kanë rënë dakord që nuk lejohet të bashkohen dy namaze, veçse me arsye të justifikuar me sheriat dhe se dijetarët kanë rënë dakord që bashkimi i Profetit salallahu alejhi ve selem, i përmendur në këtë hadith, ka qenë me arsye, duke bërë kështu përputhje mes këtij hadithi dhe haditheve të tjera të shumta dhe të sakta, që tregojnë se Profeti salallahu alejhi ve selem e falte çdo namaz në kohën e tij dhe se nuk bashkonte mes dy namazeve, veçse nëse kishte arsye për diçka të tillë. Kështu kanë vepruar halifet e drejtë pas tij dhe të gjithë sahabët, si dhe dijetarët pas tyre, të gjithë ndoqën këtë rrugë dhe e konsideruan të ndaluar bashkimin, veç nëse ka arsye. Autori i librit Nejlul Eutar ka përmendur një grup dijetarësh që e konsiderojnë të lejuar bashkimin pa arsye, nëse kjo ndodh rrallë dhe nuk bëhet zakon, por ky mendim është i refuzuar në bazë të argumenteve të mëparshme dhe ixhmaut të dijetarëve që kanë qenë para tyre. Duke u bazuar në çfarë thamë, i bëhet e qartë pyetësit se ky hadith nuk bie aspak në kundërshtim me hadithet e tjera të sakta, që tregojnë qartë ndalimin e bashkimit mes dy namazeve pa patur arsye të vërtetuar me sheriat. Pra, ky hadith kuptohet në atë mënyrë që e bën të përputhet me hadithet e tjera dhe nuk i kundërshton ato, sepse sunetet e transmetuara nga Profeti salallahu alejhi ve selem – fjalë qofshin apo vepra - vërtetojnë njëra tjetrën dhe sqarojnë (komentojnë) njëra tjetrën. Ai Sunet që diku transmetohet në mënyrë të përgjithshme, kuptohet sipas atij transmetimi në të cilin është përmendur i detajuar (me hollësi). Po ashtu, nëse transmetohet një sunet në mënyrë të përgjithshme, pastaj përjashtohet një rast i veçantë nga ky rregull i përgjithshëm. E njëjta gjë thuhet edhe për librin e Allahut: ajetet e tij vërtetojnë njëri-tjetrin dhe sqarojnë njëri-tjetrin. Allahu i Lartësuar ka thënë:"Elif Lam Ra. Ky është Libër, ajetet e të cilit janë përsosur dhe pastaj janë shpjeguar me imtësi nga më i Urti, nga i Mirinformuari në hollësi për çdo gjë" (Hud 1) dhe:"Allahu zbriti fjalën më të mirë, një Libër, ajetet e të cilit i ngjasojnë njëri- tjetrit në mirësi dhe vërtetësi, të përsëritura herë pas here" (Zumer 23). Dmth, ashtu siç është i përsosur dhe i sqaruar, po ashtu ka ajete të ngjashme, ajete që vërtetojnë njëri-tjetrin. Tekstualisht, e njëjta gjë thuhet dhe për Sunetin e Profetit salallahu alejhi ve selem. Allahu është që jep sukses.

[Pause_Print_Scroll]

Vendasit nuk i lejohet ta shkurtojë namazin apo të mos agjërojë në Ramazan, përveçse nëse është i sëmurë dhe agjërimi e mundon ose nëse është udhëtar

Pyetje: Nëse dikush udhëton larg vendbanimit të tij rreth një orë me avion, a i lejohet që t'i bashkojë dhe shkurtojë namazet gjatë qëndrimit të tij në hotel? A i lejohet mos-agjërimi në Ramazan?


Përgjigje: Nuk i lejohet askujt që është vendas ta shkurtojë namazin, përveç nëse është i sëmurë dhe agjërimi e mundon ose është udhëtar. Ai që ka vendosur të udhëtojë, por është akoma në vendbanimin e tij (fshat apo qytet), nuk i lejohet që ta shkurtojë namazin pa e filluar udhëtimin dhe pa u shkëputur nga banesat e fundit të atij vendbanimi, sepse Profeti salallahu alejhi ve selem, kur e vendoste që të udhëtonte, nuk e shkurtonte namazin, derisa të shkëputej nga Medineja. Nuk i lejohet askujt që të falet i vetëm - qoftë ai vendas apo udhëtar - nëse ai ndodhet në një vend ku falet namazi me xhemat. Pra, e ka detyrë të falet me muslimanët dhe ta plotësojë namazin si ata, duke u bazuar në fjalën e Profetit salallahu alejhi ve selem:"Kush e dëgjon thirrjen (ezanin) dhe nuk vjen tek ai (për t'u falur në xhemat), nuk ka namaz për të, përveçse nëse ka arsye justifikuese" (Transmeton Ibn Maxheh, Darakutni, Ibn Hibani dhe Hakimi, sipas kushtit të Muslimit). U pyet Ibn Abasi:"Kush konsiderohet arsye justifikuese?" Tha:"Frika dhe sëmundja".


Një i verbër e pyeti Profetin salallahu alejhi ve selem:"O Rasulallah, unë nuk kam dikë që të më udhëheqë për në xhami. A më lejohet mua që të falem në shtëpinë time?" Profeti salallahu alejhi ve selem i tha:"A e dëgjon thirrjen për në namaz?" Tha:"Po". Tha:"Atëherë, pra, përgjigju thirrjes" (Transmeton Muslimi, në Sahihun e tij).


Gjithashtu, Profeti ka thënë:"Më shkoi në mendje që të urdhëroj të bëhet ikameti dhe të caktoj dikë që t'u prijë njerëzve në namaz, ndërkohë që unë, së bashku me një grup burrash që bartin me vete barrë me dru, të shkojmë tek ata njerëz që nuk janë të pranishëm në namazin me xhemat dhe t'ua djeg shtëpitë me zjarr" (Mutefekun alejhi17).


Ibn Mesudi ka thënë:"Kush dëshiron ta takojë Allahun nesër duke qenë musliman, le t'i ruajë namazet (t'u kushtojë rëndësi dhe përkujdesje) dhe t'u përgjigjet aty ku thirren, sepse Allahu i ka ligjëruar Profetit tuaj sunetet e udhëzimit dhe, me të vërtetë, këto namaze janë nga sunetet e udhëzimit. Nqs ju do faleni në shtëpitë tuaja ashtu siç falet ai person që nuk vjen në xhemat, atëherë e keni lënë sunetin e Profetit tuaj dhe nëse e lini sunetin e Profetit tuaj, do humbisni. Çdo person që merr abdes dhe e plotëson atë në formën më të mirë, pastaj niset për në xhami, Allahu ia shkruan për çdo hap nga një të mirë dhe e ngre një gradë më lart dhe ia shlyen një gjynah. Në kohën tonë, nuk e linte namazin me xhemat veçse ai person që ishte munafik i mirënjohur ose ndonjë person i sëmurë. Kishte person që e sillnin për krahësh, ashtu që të ishte i pranishëm në saf" (Transmeton Muslimi, në Sahihun e tij me nr.654,'256').


Hadithet që flasin për këtë janë të shumta. Çdo musliman e ka detyrë - qoftë vendas apo udhëtar - që të falet me xhemat dhe të mos falet vetëm, përderisa e dëgjon ezanin. Allahu është që jep sukses.

[Pause_Print_Scroll]

Bashkimi mes dy namazeve pa pasur arsye

Pyetje: Ne punojmë në një vend pune dhe shumë punëtorë e falin së bashku namazin me xhemat, por unë nuk falem me ta, për shkak të arsyeve të mëposhtme:


Së pari: Ata e bashkojnë drekën me ikindinë në mënyrë të vazhdueshme. Po ashtu veprojnë me akshamin dhe jacinë.
Së dyti: Nuk i vendosin duart në pjesën e poshtme të kraharorit. A është i saktë namazi im, nëse falem me ta? Na orientoni drejt së vërtetës, Allahu ju shpërbleftë me të mira.

17. Buhariu 1/158,160 dhe 3/91 dhe 8/127, dhe Muslimi me nr.651,'252'.

[Pause_Print_Scroll]

Bashkimi mes dy namazeve pa pasur arsye

Pyetje: Ne punojmë në një vend pune dhe shumë punëtorë e falin së bashku namazin me xhemat, por unë nuk falem me ta, për shkak të arsyeve të mëposhtme:


Së pari: Ata e bashkojnë drekën me ikindinë në mënyrë të vazhdueshme. Po ashtu veprojnë me akshamin dhe jacinë.
Së dyti: Nuk i vendosin duart në pjesën e poshtme të kraharorit. A është i saktë namazi im, nëse falem me ta? Na orientoni drejt së vërtetës, Allahu ju shpërbleftë me të mira.

17. Buhariu 1/158,160 dhe 3/91 dhe 8/127, dhe Muslimi me nr.651,'252'.
Përgjigje: Nuk i lejohet muslimanit vendas që të bashkojë mes dy namazeve pa pasur arsye justifikuese, si sëmundja, ose istihada për gratë, përkundrazi, e ka detyrë që ta falë çdo namaz në kohën e tij, drekën në kohën e saj, ikindinë në kohën e saj, akshamin në kohën e tij, jacinë në kohën e saj dhe nuk lejohet të bashkohet mes dy namazeve pa pasur arsye justifikuese të vërtetuar me sheriat. Kurse, për sa i përket asaj që është transmetuar se Profeti salallahu alejhi ve selem i ka bashkuar tetë së bashku dhe shtatë së bashku, dmth, drekën me ikindinë dhe akshamin me jacinë, kjo tek dijetarët është konsideruar si bashkim që ka pasur arsye. Disa nga dijetarët kanë thënë:"E bëri këtë, për shkak të një sëmundjeje epidemike që i kishte përfshirë muslimanët dhe i kishte munduar, ndaj edhe Profeti salallahu alejhi ve selem i bashkoi namazet". Ky lloj bashkimi ka ndodhur vetëm një herë nga Profeti salallahu alejhi ve selem, për shkak të arsyes që u përmend dhe nuk dihet që kjo gjë të jetë përsëritur herë tjetër apo të jetë bërë në mënyrë të vazhdueshme. Disa të tjerë kanë thënë:"Ai bashkim nuk ka qenë real, por ishte bashkim vetëm në pamje të jashtme, pra, e ka falur drekën në fund fare të kohës së saj dhe e ka falur ikindinë menjëherë sapo i ka hyrë koha. Po ashtu, ka falur akshamin në fund fare të kohës së tij dhe e ka falur jacinë menjëherë sapo i ka hyrë koha. Këtë mendim e ka transmetuar Nesaiu, nga ibn Abbasi, me zinxhir të saktë18. Pra, u quajt bashkim, edhe pse, në realitet, çdo namaz u fal në kohën e tij. Shpjegimi në këtë lloj mënyre, në lidhje me këtë bashkim është transmetuar nga Ibn Abbasi me transmetim të saktë, ndaj nuk ngelet hapësirë për të thënë diçka tjetër, veç kësaj. Pra, ky lloj bashkimi ishte i tillë vetëm në pamje të jashtme, kështu që nuk i takon askujt që ta përdorë këtë ndodhi si argument për të lejuar bashkimin pa arsye.


Për sa të përket ty, o pyetës, të lejohet që ta falesh me grupin e punëtorëve drekën në kohën e saj dhe nuk e fal ikindinë kur ata e bashkojnë. Po ashtu, e fal akshamin me ta në kohën e tij dhe nuk e fal jacinë kur ata e bashkojnë, por e fal më vonë, kur t'i hyjë koha e saj.