Thenie te Presidentit

[Arb]

'KJO ESHTE NJE KRYENGRITJE E POPULLIT, BEOGRADI NUK DESHIRON TA KUPTOJ"

Rome. Ne anen tjeter te telefonit, IBRAHIM RUGOVA, Kryetar i Shoqates se Shkrimtareve te Kosoves, nje klub te cilin ne Beogrd e akuzojne, se po e inspiron protesten nacionaliste Shqiptare. Pra nuk qenka e vertete se jeni arrestuar si shkruajne disa agjensi shtypi. "Ende jo," pergjigjet Rugova, i cili nuk e ka humbur qetesine dhe disponimin.

Pas dy dite dhune duket se qetesia eshte ri-kthyer ne Kosove. Sa do te zgjase?

"Po, ketu ne Prishtine gjendja eshte e qete. Nuk mund te them se do te zgjase. Nuk e di se si do te perfundoj."

Cka do te duhej te behej per permiresimin e gjendjes?

"Sikur te aplikoheshin metoda demokratike, por jo dhuna... Aktualisht nuk ka kurrefare dialogu, ne fuqi jane vetem masat e jashtezakonshme te sigurise."

Ne Beograd disa udheheqes te Lidhjes Komuniste thone se zemra e protestes se Shqiptareve eshte pikerisht Shoqata e juaj.

"Keto akuza i degjoj qe tete vite. Ne jemi perkufizuar te shprehim mendimin tone vetem si angazhim i thjeshte intelektual. Asgje tjeter. Deshironim dialog demokratik me shtetin, por eshte e pa-mundur. Qeveria, Jugosllavia nuk pranojne asnje debat."

Nuk mendoni se demonstruesit kane gabuar, e kane tepruar, duke sulmuar policine?

"Nuk i kam pare episodet, por mendoj se kjo qe po ndodh eshte kryengritje e popullit, kunder dhunes - per shkak te dhunes. Populli lufton per autonomi, per te drejtat e tij."

Pra ju e arsyetoni kryengritjen dhe dhunen?

"Si mund te kuptoni, nuk kam deshire te flas me telefon. Ketu cdo gje eshte nen kontroll. Vetem mund te them se ne nje ane qendron populli ne kryengritje, ne anen tjeter nje qeveri qe refuzon cdo gje qe nuk e pranon deshiren e popullit."

E leme anash dhunen. Kryengritja ne vetevete eshte e arsyeshme?

"Po, mbasi qeveria nuk do te kuptoj fare dhe nuk pranon dialogun. Eshte populli qe po reagon, jo fuqite nacionaliste, as grupe te vogla."

Nje Prilli do te jete pervjetoti i incidenteve te vitit 1981. A do te perseriten manifestime neper rruge?

"Eshte veshtire te parashihen. Ndoshta. Cdo gje eshte e mundur."

("L'Unita," Rome, 30 Mars, 1989)

Marre nga:
Ibrahim Rugova. "Pavaresia dhe Demokracia."

[Arb]

Presidenti Rugova Rreth Bashkimit Kombetar

PYETJE: Eshte e njohur se synimi shekullor I Shqiptareve ka qene dhe mbetet bashkimi. Cfare duhet te bejne Shqiptaret per te bindur Europen dhe Boten qe njehere e pergjithmone te realizohet bashkimi I tyre ne kuader te Europes?


PRESIDENTI: Eshte shume normale dhe e natyrshme qe Shqiptaret, si te gjithe popujt e tjere, te jene te bashkuar, te jetojne ne nje shtet, ne nje bashkesi politike. Sidomos eshte normale per ne Shqiptaret qe jemi te ndare ne dysh, kur gjysma e popullsise eshte kendej e gjysma andej. Kam thene edhe me heret, ky eshte nje proces per te cilin duhet te punojme.

A do te realizohet shpejt apo ngadale, do te jemi gjalle. Shqiptaret, si qellim e kane pasur dhe do ta kene bashkimin, sado qe ne kohen e dominimit Komunist u c'rregullua kjo ide, ndersa tash e tutje ajo do te jete si ide udheheqese e Shqiptareve. Por, ne kete plan duhet te punohet me mencuri.

Bashkimi me force, me dhune, veshtire tolerohet sot nga Europa. Por, tash per tash, te mendojme dhe ta bejme integrimin ne kuader te Europes. Nje here per nje here, duhet te njihemi, te shihemi, e pastaj t'I realizojme kerkesat tona, edhe pse na eshte thene se ne te dy anet e kufirit, kemi edhe pikepamje te kunderta ideologjike.

Por, keto ishin vetem shpifje e genjeshtra qe iu doli boja, sepse nuk eshte e mundur qe nje popull te kete dy ideologji. me nje fjale, Shqiptaret duhet te bejne perpjekje qe te ndihen te lire ne te gjitha hapesirat Shqiptare, duhet te punojne vazhdimisht per zgjidhjen e tyre kombetare.

Kjo do te jete e realizueshme, por duhet te jemi modest; te punojme vazhdimisht, hap pas hapi t'I realizojme qellimet tone. Te behet bashkimi konkret, e jo me fraza te thata.

Sot per sot eshte aktuale ideja e integrimit europian. Nga ky integrim me lehte do te arrijme kete qe e sunojme. Te punojme ne kete drejtim pa shpallje e deklarata.

Ceshtja e bashkimit duhet te jete teme e shkences. Shkenca vazhdimisht le ta elaboroj kete ne menyre qe politikes ti krijohet mundesi me e madhe. Te ndahen disa gjera dhe ta ndihmojne njera tjetren, sepse ne, per fat te keq, kete ceshtje nuk e kemi pasur as teme te shkences, bile mund te thuhet as andej, as kendej. As akdemite, as institutet, as Universitetet nuk e kane trajtuar ne mase te duhur kete ceshtje. Prandaj, ky eshte problem shume I madh dhe mire qe eshte shfaqur dhe po flitet rreth kesaj ideje. Natyrisht, ne politike mund te perdoret edhe si presion I manovrave me te gjera rreth realizimit te kerkesave te Shqiptareve.

Eshte e njohur se ne politike nisen gjera te vogla, e perfundojne te medha, dhe eshte mjeshteri qe gjerat e vogla t'I besh te medha. Ne do te punojme ne kete plan, dhe eshte mire qe ideja per bashkim ka lindur nga mbare kombi, prandaj edhe ne kontaktet me perfaqesuesit e Europes bisedohet edhe per kete ceshtje.

"Pavaresia dhe Demokracia," ORA, 1991.

[napoleoni]

Francesko Battistini
"Corriere della Sera"

PRISHTINE

Një shqiponjë dykrenare në një qark të kuq, e vendosur në sfondin blu, një yll gjashtëcepësh si ai i Skënderbeut dhe mbishkrimi Dardania. Këto do të jenë elementët e rinj të flamurit të Kosovës, e cila pret të fitojë pavarësinë madje para vitit 2005, siç deklaron edhe presidenti i saj, Ibrahim Rugova. Në një intervistë për gazetën "Corriere della Sera", lideri kosovar tregon përgatitjet për pavarësinë dhe zbulon projektet e tij për të ardhmen e vendit.

Corriere della Sera: Presidenti Rugova, është e vërtetë që keni ndërruar fenë tuaj në atë kristiane?

Ibrahim Rugova : Të themi që tashmë ushqej një farë simpatie për kulturën kristiane dhe atë perëndimore.

Corriere della Sera: A mund ta quajmë një rrugë të re shpirtërore këtë tuajën?

Ibrahim Rugova : Kultura jonë është perëndimore. Edhe historikisht, besimi i parë fetar i praktikuar nga populli shqiptar ishte kristianizmi. Xhamitë dhe të tjerat mbërritën te ne më vonë. Me ardhjen e osmanëve, një pjesë e popullsisë ndërroi fenë me detyrim. Kjo vazhdoi edhe pas rënies së Skënderbeut dhe rezistëncës së tij ndaj invazionit turk.
Një rikthim te rrënjët atëherë…
Ka patur një ndikim mysliman shumë të thellë, i cili edhe sot shfaqet te emrat dhe traditat e popullit tonë. Myslimanë dhe të krishterë janë integruar me një farë harmonie mes tyre. I vetmi shkak i mbijetesës sonë ishte toleranca reciproke. Pa të do të ishim zhdukur prej kohësh. Tashmë secili mund të zgjedhë lirisht fenë e tij…

Corriere della Sera: Por ju jeni presidenti i vendit…

Ibrahim Rugova :Interesi im kulturor dhe shpirtëror është krejtësisht personal. E shihni atë pikturë (tregon një pikturë në sfond të gjelbër). Është vepër e Pjeter Bogdanit. Ishte peshkop i Kosovës, që në vitin 600 luftoi hyrjen e islamit në këtë vend. Një figurë e jashtëzakonshme dhe shumë aktuale për atë që kërkon të kuptojë këto epoka përballjesh mes qytetërimeve të ndryshme.

Corriere della Sera: Kur do të pagëzoheni?

Ibrahim Rugova : Të shohim, tani për tani synimi im është mbi të gjitha politik. Unë kam për qëllim të promovoj një tolerancë të vërtetë mes kristianëve dhe mylimanëve.

Corriere della Sera: Keni ndërmend të ndërtoni një mauzoleum për Nënë Terezën?

Ibrahim Rugova : Është ëndrra ime; një muze për Nënë Terezën e Kalkutës, një shqiptare dhe një kristiane e madhe. Është projektuar nga dy arkitektë italianë, Bruno Valente e Giuseppe Durastanti.

Corriere della Sera: Por, a nuk mund t'i përdorni këto fonde për nevoja më urgjente?

Ibrahim Rugova : Projekti do të financohet nga donacione individuale. Sidoqoftë, ne na duhen këto simbole. Dhe fundi i fundit, me fondet e një kishe nuk mund të ndryshojë ekonomia e vendit.

Corriere della Sera: E cilit vend ? Ju flisni për pavarësi dhe amerikanët kanë caktuar vitin 2005 si datë për diskutimet e statusit, por Kosova varet ende nga Serbia, të paktën zyrtarisht...

Ibrahim Rugova : Do të jemi të pavarur para vitit 2005. Dhe kjo është hipotezë realiste.

Corriere della Sera: Ju jeni në favor të kthimit të serbëve në zona si Peja, që kontrollohen nga ushtarët italiane, ku bashkëjetesa është e thuajse pamundur?

Ibrahim Rugova : Po, tashmë janë kthyer rreth 7 000 serbë. Por kjo varet nga zgjedhjet individuale dhe jo nga propaganda e Beogradit, që krijon shpesh destabilitet.

Corriere della Sera: Në Vjenë, në bisedimet e para Prishtinë-Beograd, ishit vetëm ju. Krerët e lartë të ish-UÇK-së dezertuan. Pse ?

Ibrahim Rugova : Ndodhesha atje si president i Kosovës. Të tjerët hezituan. Por kjo bën pjesë në dialektikën normale të demokracisë.

Corriere della Sera: Është e vërtetë që Beogradi është gati të heqë dorë nga Kosova në këmbim të dy miliardë dollarëve dhe hyrjes në BE?

Ibrahim Rugova : Nuk di asgjë. Për ne çmimi i paguar është lufta. Pastaj, nëse serbët duan të hyjnë në BE, kjo është puna e tyre.

Corriere della Sera: Sa duhet të zgjasë prania ndërkombëtare në Kosovë?

Ibrahim Rugova : Misioni i OKB-së po i transferon thuajse të gjitha kompetencat autoriteteve tona. Përsa i përket NATO-s, bazat do të vazhdojnë të jenë këtu.

Corriere della Sera: Si do të jetë Kosova e pavarur ? Çfarë flamuri do të ketë? A do të ndryshojnë kufijtë?

Ibrahim Rugova : Flamuri ynë është gati tashmë. Një shqiponjë shqiptare në një qark të kuq të vendosur në sfondin blu, si qielli, symbol i tolerancës dhe Europës. Do të jetë edhe mbishkrimi Dardania, emri i lashtë i Kosovës, si dhe një yll me gjashtë cepa, ylli i Skënderbeut. Ndërsa, kufijtë nuk do të ndryshojnë; nëse e bëjmë këtë do të kemi konflikte në të gjithë Ballkanin.

Corriere della Sera: A do të valëvitet ky flamur në katedralen e Nënë Terezës?

Ibrahim Rugova : Shpejt për ta thënë një gjë të tillë. Ekzistion terreni, guri i parë është hedhur. Në vitin 2004 do të nisin punimet dhe më pas na duhet ta mbarojmë shpejt ndërtimin e katedrales."

[Arb]

Kur ndegjoj qe vdes ne bote,
Nje njeri i Vendit Tim,
Jam ne zemer i piklluar,
Vdes nje cope e shpirtit tim.

[Peja-Boy]

[Peja-Boy]

[Peja-Boy]

[Peja-Boy]

[Peja-Boy]