ENVER HOXHA (TRADHTARI KOMBITIT )

[Arb]

Me mijëra të vrarë nga urdhërat e Enver Hoxhës, si gjatë luftës, ashtu edhe pas saj


Diktatori, si tradhëtoi Luftën Nacionalçlirimtare

Uran BUTKA

Sipas një relacioni të Ministrisë së Punëve të Brendshme, qeveria shqiptare autorizoi në fillim të vitit 1945 oficerët e UDB-së që të pushkatonin ilegalisht dhe pa gjyq në tokën shqiptare më tepër se 1000 kosovarë të pafajshëm (AQSH, Arkivi i Ministrisë së Jashtme. Dokumenti B-7-2, viti 1950).

Enver Hoxha është përgjegjës direkt për 10000 të pushkatuar pa gjyqe apo të vdekur në hetuesitë e Sigurimit të Shtetit, nëpër burgje e kampe internimi, nëpër kampet e punës apo spitale psikiatrike; për 30000 të dënuar politikë, 33000 të internuar pa vendime e pa dokumente dhe 10000 të tjerë të internuar e të dëbuar nga komisionet e paligjshme, të cilat binin ndesh me Kushtetutën.

Tentativa për dhënien e statusit të veteranëve të Luftës Nacionalçlirimtare, Enver Hoxhës, është një akt tjetër i turpshëm i shtetit të sotëm shqiptar, por aspak i veçuar e i papritur, pas rikthimit me armë të komunistëve në pushtet në vitin 1997, pas restaurimit gradual të enverizmit si mendësi e praktikë, pas vendosjes së portretit të Enver Hoxhës në Ministrinë e Jashtme, pas paradave enveriste dhe publikimeve të tij në mediat televizive, shtyp, tekstet shkollore, filmat me Enverin e të tjera.

Të gjitha këto dhe sidomos akti i fundit, s'janë tjetër veçse përpjekje zyrtare për të rehabilituar plotësisht Enver Hoxhën, xhelatin më të tmerrshëm të kombit shqiptar, atë që vrau, përdhosi dhe izoloi një popull të tërë për gjysmë shekulli.

Me këtë akt, shteti shqiptar e në mënyrë të veçantë Presidenti i Republikës, Alfred Moisiu, dhe qeveria shqiptare e në mënyrë të veçantë Pandeli Majko, një enverist i përbetuar, herë i hapur e herë i kamufluar, i cili fillimisht e përkrahu këtë proces, por në çastin e dhënies së statusit u detyrua të fshihej prapa një refuzimi, treguan se ç'mall janë dhe kujt i shërbejnë, vetëm Shqipërisë jo.

Me këtë akt, ata dëshmuan se Enver Hoxha dhe Lufta Nacionalçlirimtare janë një, se Enver Hoxha, si udhëheqës i Luftës NÇL, e tjetërsoi luftën për çlirim në luftë civile, që e shkatërroi Shqipërinë dhe tradhtoi idealet, luftën dhe gjakun e partizanëve dhe të nacionalistëve që luftuan realisht kundër pushtuesve, ndërkohë që ai, stalinisti më i tërbuar në perandorinë e së keqes, vegla e bindur e PK Jugosllave, antikombëtari më i madh në tërë historinë e popullit tonë, shqiptaro-vrasësi monstër hëngri, përveç kokave të mijëra e mijëra shqiptarëve, edhe kokat e njerëzve të vet.

Enver Hoxha është përgjegjës direkt për 10000 të pushkatuar pa gjyqe apo të vdekur në hetuesitë e Sigurimit të Shtetit, nëpër burgje e kampe internimi, nëpër kampet e punës apo spitale psikiatrike; për 30000 të dënuar politikë, 33000 të internuar pa vendime e pa dokumente dhe 10000 të tjerë të internuar e të dëbuar nga komisionet e paligjshme, të cilat binin ndesh me Kushtetutën. Janë mijëra kosovarë të vrarë matanë kufirit në bashkëpunim me komunistët jugosllavë. Sipas një relacioni të Ministrisë së Punëve të Brendshme, qeveria shqiptare autorizoi në fillim të vitit 1945 oficerët e UDB-së që të pushkatonin ilegalisht dhe pa gjyq në tokën shqiptare më tepër se 1000 kosovarë të pafajshëm (AQSH, Arkivi i Ministrisë së Jashtme. Dokumenti B-7-2, viti 1950).

Po le t'ia lëmë fjalën vetë Enver Hoxhës, ç'thotë ai për veten, për të tjerët, për Luftën Nacionalçlirimtare, për Kosovën:

"Të asgjësohen pa mëshirë nacionalistët dhe reaksionarët shqiptarë brenda dhe jashtë kufijve, pa treguar as më të voglën tolerancë"

"Direktivat e kominternit dhe udhëzimet e vërejtjet e shokut Tito ishin për ne fanarët që duhet të na ndritnin gjendjen e krijuar, dhe të na hapnin fushë veprimi për në të ardhmen…".

"Që të gjithë e dimë se sukseset dhe gabimët e KQ janë të lidhura me të dy shokët jugosllavë, Miladin dhe Dushan. Këta dy shokë kanë ndihmuar shumë për formimin e Partisë sonë dhe për mëkëmbjen e saj… Vetëvetiu, se ne në punën tonë me kaq përgjegjësi që kishim, do të mbështeteshim pa rreshtur tek Miladini dhe Dushani. Puna jonë ishte si puna e atij nxënësit që në çdo rast pyet ose shikon mësuesin nëse ka punuar mirë, ose si duhet të punojë… Për çdo gjë bënim, merrnim aprovimin e Miladinit. Kjo mënyrë pune vazhdoi gati tërë kohën edhe bile deri vonë. Komiteti Qendror ishte i identifikuar me Miladinë dhe praktikisht Komitet Qendror nuk kish… Në kontakt të ngushtë me këta dy shokë, vetëvetiu adoptuam prej tyre jo vetëm mënyrën e punës, por edhe mënyrën e mendimit. Influenca e tij mbi ne ishte shumë e madhe"

(Nga rrëfimi i Enver Hoxhës, i gjunjëzuar përpara V.Stoiniç, AQSH, F.14 D.2, viti 1944)

"Unë mendoj se vendimin që dhanë shokët Dushani e Miladini (për vrasjen e Y.Dishnicës dhe të M.Gjinishit) duhet ta realizojmë, por në momentin dhe kohën e duhur, se me sa di unë, Babë Myslimi e ka dhëndër Gjinishin (ndërhyn Nako Spiru). - Jo, shoku Nako, ata duhen pushkatuar, e theksoj, duhen pushkatuar!" .

(Bashkimi i Kombit, 31.8.1944)

"Interesimi i madh që keni treguar gjithmonë ndaj partisë sonë të re, këshillat tuaja të çmueshme dhe ndihma e pamasë dhe e pandërprerë, të cilën na e keni dhënë, kanë qenë për ne fanarët ndriçues dhe faktorët kryesorë të formimit, të rritjes dhe të përforcimit të partisë sonë", i shkruan Enver Hoxha marshallit Tito.

(AQSH, F.14 D.2)

"Për shembull, në Gjirokastër, ballistët hynë të parët në qytet me 600 bashibozukë. Shokët tanë hynë më vonë në qytet me 1500 vetë dhe në vend që t'i pastrojnë ato plehra që andej, kënaqen me një luftë politike… Ne duhet të ndërhyjmë që t'i godasim pa mëshirë… Në Berat ngjet gjithashtu po ky avaz. Në një anë pushteti i Ballit dhe në anën tjetër pushteti ynë, dhe ndërmjet tyre xhandarmëria e vjetër që mban qetësinë…Në qytetin tuaj ekzistojnë dy pushtete, gjë që s'duhet të ndodhë. Nuk mund të tolerojmë që Balli të ngrejë pushtetin e vet krahas me tonin, nuk duhet të lejoni dualitet në këtë gjë. Prandaj duhet ta luftoni këtë pushtet dhe të njihet vetëm pushteti ynë" .

( Letër qarkore e Enver.Hoxhës, 26.9.1943)

"Vija jonë politike jo vetëm që nuk ishte e qartë, por as edhe e fortë, dhe në princip ne nuk donim të punonim me nacionalistët…

Megjithëse në Konferencën e Pezës morën pjesë disa krerë nacionalistë, ne nuk ditëm të punonim me ta, të mbanim kontakte të ngushta dhe t'i drejtonim, përkundrazi ne i lamë në fatin e tyre dhe këta, kush e kush më parë e kish në dorë, u hodhën në kampin e Ballit e të armikut.

Në Pezë nuk flitej veç për komunizëm dhe këshillat nacionalçlirimtare ishin formale ose këto konsideroheshin si organe të Partisë.

Kjo gjë ngjau në Vlorë, që konsiderohej si djepi i nacionalizmit dhe tamam atje ku urrejtja kundër italianëve ishte e madhe, dhe tradita luftarake gjithashtu. Ishte në Vlorë e në Gjirokastër që këshillat tona u quajtën soviete nga ana jonë në fillim, më vonë u ndërrua ky destinacion, po mënyra e punës dhe konsiderimi që i jepej këshillit, ishte po ai i pari. Këshillat ishin bërë organe të drejtpërdrejta të Partisë, aty flitej në emër të Partisë. Propaganda për Partinë, për komunizmin bëhej haptas dhe nga një punë e tillë dilte vetvetiu që krahina e Vlorës u nda në dy kampe distrikte, ajo komuniste dhe ajo e nacionalistëve dhe çdo ditë ashpërsohej puna…"

(AQSH, F.14 D.2, viti 1944 )

"Ne duhet të punojmë në drejtimin që vijon, - shkruan Enver Hoxha, - me anë të një demaskimi të squet dhe një pune të palodhshme për ta diskredituar Ballin në popull, për t'ia shkëputur popullin dhe për ta lidhur me neve, me shkaktue divergjenca në radhët e Ballit, me krijue situata të papërshtatshme për të shkaktuar me shpejtësi diferencime dhe me i ra kresë, me e paraqit në popull Ballin si përçarës dhe shkaktar vëllavrasjeje, dhe kështu përgjegjësitë historike të mosbashkimit e të përpjekjes sonë me armë të bien mbi Ballin Kombëtar… Të përgatitemi, të përgatisim popullin në përpjekje me Ballin" .

(Qarkore e Enver Hoxhës, dt. 9.9.1943)

"Komiteti Qendror e kuptoi që Mukja ishte një gabim, por nuk e gjykoi me gjakftohtësi këtë gabim dhe në vend të analizimit serioz, ne na zuri paniku dhe s'dinim sesi të dilnim nga ky gabim. Kishte dy udhë:

Ose me vazhdue pjekjen me Ballin dhe në një bisedim tjetër me luftue në platformën tonë dhe t'i bënim popullit të qartë se si e kuptonim ne bashkimin, dhe se ne vetëm kërkonim një bashkim të shëndoshë. Në këtë rast, edhe sikur të mos binim dakort me Ballin, përpara popullit ne dilnim të larë.

Ose ishte rruga tjetër, me i pre krejt bisedimet. Ne zgjodhëm rrugën më të gabuar. Nga oportunizmi i parë u hodhëm në një sektarizmë të ekzagjeruar, nga një qëndrim indeciz u hodhëm në një qëndrim të ashpër, ne u hodhëm në luftë me Ballin… Në vend që të venim në mbledhjen që kishim caktuar dhe atje t'i binim kresë Ballit, dhe të rrëzonim gabimin që kishim bërë, ne bëmë mbledhjen e Labinotit. Labinoti ishte mbledhja karakteristike që tregonte panikun tonë përpara situatës së krijuar dhe njëkohësisht mospërfilljen as ndaj Ballit, as ndaj popullit, i cili ishte vënë në korrent të vendimeve që ishin marrë në Mukje dhe priste me padurim rezultatet. Labinoti nuk ishte mbledhja që duhej… As Mukja, as Labinoti nuk u bënë mësime për ne dhe, në vend që të mësonim nga ato gabime, ne vazhduam ato gjurmë…" .

(AQSH, F.14 Dosja 2)

Në Konsultën e Parë të PKSH u përjashtuan nga partia për fraksionizëm Anastas Lula e Sadik Premte, "të cilët kanë kërkue të mos varen nga PK Jugosllave" . Më pas, Enver Hoxha udhëzon Komitetin Qarkor të PK të Vlorës: "Partia duhet t'u futë tmerrin armiqve. Për këtë duhet kësisoj: Xhepi (Sadik Premte) dhe Pali Terrova duhet të pushkatohen përnjëherësh si tradhtarë e fraksionistë të betuar të Partisë e të popullit. Njëkohësisht të arrestohen Vangjua (Neki Ymeraj, komandant i çetës partizane "Plakë" të Vlorës, shën. im UB) dhe Difi (Xhemil Çakërri) dhe në qoftë se nuk mbajnë qëndrim të mirë, të pushkatohen" .

(AQSH, F. 14, D. 2)

Mehmet Shehu u ngarkua nga Enver Hoxha të vriste Anastas Lulan, por ai e zvarriti disi, ndoshta meqë e kishte pasur shok në shkollën amerikane të Fultzit. Atëherë u ngarkua një tjetër për ta ekzekutuar prapa shpine. Hysni Kapo ankohet pse ia ngarkuan Mehmet Shehut dhe jo atij në Konferencën e Labinotit vrasjen e Sadik Premtes: "Për vrasjen e Xhepit i kishin thënë përgjysmë Mehmetit dhe unë i pyeta në Labinot e s'më thanë gjë, kurse edhe pas Konferencës, Mehmetit ia thanë e mua jo.. Sikur të më kishin thënë, unë keshë mundësi të bëja më shumë se Mehmeti… Fryma terroriste ishte si në organizatat, ashtu edhe në ushtri. Mendonim se kështu neve do të zhduknim ata që ishin jashtë Frontit. Provë e terrorizmit është përveç të tjerave, ajo e shokut Xhindi. Po ta shikonim mirë çështjen, ishte vrarë për hiç gjë. Këtë shpirt e ka futur Dushani, që na fliste me simpathi për një frymë të tillë…" .

(9. AQSH, F.14 d.2, Dëshmi e Hysni Kapos)

"Vija terroriste është e fortë te Dushani. Ke Aliu (M.Popoviçi) me hënë. Dushani ishte gjoja kundër terrorit, ishte kundër asaj që bëri Mehmeti në Dumre. Por kjo s'e pengonte gjëkafshë të vriste pa gjë të keq më shumë se Mehmeti. Unë në këtë pikë isha pasqyrë e Aliut, domethënë, kur vinte ndonjë raport e thoshte se ky po bën kështu, atëherë vendosnim ta vrisnim. Sa për Mustafa Gjinishin, ajo ka qenë ndryshe. Ne mendojmë se ajo duhesh bërë…"

( AQSH, F.14 d.2, viti 1944)

"Asgjë s'e peshonim. Parrulla "Ja me ne, ja kundër nesh" ishte në rend të ditës. As Mukja, as Labinoti nuk u bënë mësime dhe në vend që të mësonim nga ato gabime, ne i vazhduam…

Në Veri, parrulla "O me ne, o kundër nesh" ishte gjithë politika e shokëve, por edhe kur shihej se kishte mundësi të punohej me njerëz që kishin qëndruar jashtë Frontit, përgatitnim terrenin jo për marrëveshje, por për t'i zhdukur këta njerëz nga prapa. Në Lumë po vihen në plumb kot së koti dhe në mënyrë histerike katundarë, të cilët dorëzohen dhe shokët tanë i pushkatojnë. Po vriten në Tiranë me dyzina njerëz dhe oficerë të dorës së dytë, të cilët duke pasur besimin e plotë në drejtësinë dhe në shpalljen tonë, dorëzohen. Një punë e tillë nuk është okazionale, por është i tërë toni që i është dhënë punës organizative të Partisë edhe ushtrisë… Shokët tanë mendojnë vetëm të zhdukin çdo njeri që s'është me ne, që s'mendon si ne, të zhdukin bile edhe njerëz të thjeshtë të popullit, të zhdukin edhe anëtarët e Partisë, kokat e të cilëve bien pa i peshuar mirë".

(AQSH, F. 14, D.2)


"Kosova duhet t'i mbetet Jugosllavisë. Kush është kundër kësaj politike, duhet luftuar!" - urdhëron Enver Hoxha.

(Enver Hoxha, Plenumi i PKSH dhjetor 1946)

"Ky bashkim (me Jugosllavinë) duhej të bëhej në kushte paqeje dhe të mbante vulën e shtetit të ligjshëm shqiptar"- pohon Enver Hoxha. ("Titistët" f.221), ndërkohë që Tito justifikohej se "ne e pranuam bashkimin, sepse kjo qe dëshirë e vetë shqiptarëve". (Po aty), ndërsa Stalini i thoshte Gjillasit: "Shqipëria duhet gëlltitur".

(E.Hoxha: "Titistët", f.221)

"S'duhet humbur kohë, por zjarr për zjarr, t'i vëmë zjarrin Ballit dhe zogistëve".

( E.Hoxha, vepra1, f.420-421)

Hoxha i dërgon Korparmatës së Parë radiogramin e mëposhtëm: "Mos kërkoni më nga Gani Kryeziu të dorëzohet, por me çdo kusht dhe me ashpërsi të sulmohet dhe të vritet. Duhet të veproni sa më parë, se mund t'i vijnë në ndihmë kosovarët".

(AQSH, F44 D.158)

"Të asgjësohen pa mëshirë nacionalistët dhe reaksionarët shqiptarë brenda dhe jashtë kufijve, pa treguar as më të voglën tolerancë".

(AQU, d.45, janar 1945)

"Në Shkodër, Koplik, Dukagjin, Vermosh, Mirditë, Kukës, Burrel, Dibër, pushteti ynë është i pabazë dhe nuk simpathizohet nga populli i këtyre anëve. Mendoj: Me forcat e Korparmatës 3 të shkelim çdo pëllëmbë të këtyre rretheve që përmenden më sipër, ku duhet të zhdukim e ta asgjesojmë çdo forcë reaksionare të organizuar ose jo, t'i çarmatosim krejtësisht të gjithë pa përjashtim, të mobilizojmë e të organizojmë këdo që ka moshën 18-35 vjeçare. Përsa më lart, urdhëroj: Të goditen në mënyrë të menjëhershme dhe të asgjesohen tërësisht forcat e Preng Calit. Çdo rezistencë e popullit të Vermoshit dhe e zonave përreth tij i duhet përgjigjur me gjithë forcën…Fillimisht të bëhet thirrje e nëse ka ndonjë rezistencë, të ushtrohet forcë e dhunë deri në pushkatimet pa gjygj…Të organizojmë e të ngrejmë kudo pushtetin tonë, duke vënë njerëzit tanë dhe duke shkarkuar ata që janë…"

(AQU, D.91/1nr.13)

[Arb]

Leni Luci, ish-kryetare e Bashkisë së Laçit, rrëfen për dënimin e bashkëshortit

"Sigurimi montoi atentatin ndaj Enverit më 1984"

Dashnor Kaloçi

Plot 2O vjet më parë, më 22 dhjetor 1984, Gjykata e Lartë në Tiranë dënoi me vdekje katër intelektualë me origjinë nga Kosova, të cilët akuzoheshin se kishin dashur të vrisnin me atentat Enver Hoxhën, kur ai do të vizitonte Muzeun e Skënderbeut në Krujë. Po cilët ishin ata persona, çfarë të kaluare kishin dhe si qëndron e vërteta e dënimit të tyre? Lidhur me këtë, dëshmon për herë të parë për "Gazetën" Leni Luci, ish-kryetare e Bashkisë së Laçit dhe bashkëshortja e Namik Lucit, njërit prej të dënuarve të atij grupi, i cili u konsiderua më i rrezikshmi, pas Mehmet Shehut. Krahas rrëfimeve së zonjës Luci, në këtë shkrim po japim edhe dëshmitë e rralla të Shefqet Kelmendit e Sejfulla Tetës, të cilët u dënuan me vdekje në atë proces gjyqëshqiponj, të akuzuar si atentatorë të udhëheqësit kryesorë të partisë.


Zonja Leni, me pak fjalë cila ka qenë e kaluara e bashkëshortit tuaj Namik Luci?
Namiku u lind në vitin 1940 në qytetin e Pejës, në Kosovë. Por, duke mos e duruar dot dhunën e shtypjen që u bëhej kosovarëve nga regjimi i Titos, në vitin 1961 ai bashkë me dy shokë të tij u arratisën dhe erdhën në Shqipëri. Por ëndrra e tyre u venit shumë shpejt, pasi ata u akuzuan si agjentë të UDB-së dhe u mbajtën të lidhur në qelitë e hetuesisë dhe më pas të internuar në kampet e fshatrave të Myzeqesë. Pas shumë peripecive, Namiku u lejua të ndiqte studimet e larta në degën Inxhinieri Kimike, vitin e parë të së cilës e kishte mbaruar në Jugosllavi. Pas diplomimit me rezultate të larta, ai u emërua si inxhinier kimist në Uzinën e Superfosfatit në Laç, ku punoi me përkushtim deri kur e arrestuan më 1984.

Si e kujtoni arrestimin e Namikut?
Arrestimi i Namikut ka ndodhur në prilli 1984. Siç më ka treguar Namiku, vite më vonë kur ai u lirua nga burgu, atë ditë, si zakonisht, ai piu kafen e mëngjesit me miqtë e tij në klubin e Pallatit të Kulturës në qytetin e Laçit, ku banonim ne asokohe, dhe u nis për në uzinë në këmbë. Teksa kishte bërë gati gjysmën e rrugës dhe kishte ecur në deri në periferi të qytetit, diku fare pranë fushës së sportit, tek këmbët e tij ndaloi një makinë e vogël ("Gaz") dhe një zë nga brënda saj iu drejtua duke i thënë: "Namik, pse në këmbë, hajde me ne në makinë". Namiku flaku cigaren që s'e hiqte kurrë nga dora dhe hyri brenda në makinë, duke menduar se ata që e ftuan do t' ishin të njohurit e tij. Por, në vend të përshëndetjeve që priste, të panjohurit i thanë se në emër të popullit ai ishte i arrestuar.

Kur e mësuat ju arrestimin e tij?
Unë në atë kohë vazhdoja punën si mësuese e gjuhës dhe letërsisë në gjimnazin e qytetit dhe si zakonisht ndodhesha në punë, ndërsa katër djemtë tanë (Iliri, Petriti, Visari dhe Ani), ku më i madhi ishte 17 vjeç dhe më i vogli 9-vjeç, ishin nëpër shkolla. Ndonëse arrestimi i Namikut kishte bërë bujë të madhe në të gjithë qytetin, unë dhe fëmijët nuk dinim gjë fare. Kur ai u vonua dhe nuk po vinte në shtëpi si zakonisht, ne filluam të shqetësoheshim dhe unë nxora djalin e madh, Petritin, që të pyeste disa nga shokët e babait. Në fillim ne kujtuam se mos Namiku kishte shkuar me shërbim në Elbasan, siç ndodhte jo rrallë, dhe ai nuk kishte pasur mundësi për të na njoftuar. Me këto mendime dhe shpresa njëkohësisht ne e kaluam atë natë dhe gjithçka që kishte ndodhur e mësuam vetëm të nesërmen e arrestimit të tij".

Kush ua dha lajmin për arrestimin e Namikut dhe a u bënë kontroll në shtëpi, siç ishte rregulli në atë kohë?
Lajmin për arrestimin e Namikut ne na e dhanë disa nga njerëzit dashamirë të familjes sonë, pasi, siç thashë, arrestimi i tij kishte bërë bujë në të gjithë qytetin, ku ai kishte një njohje të madhe me shumë miq e shokë, që e donin dhe e respektonin si koleg dhe si pedagog i shkollës së mbrëmjes pa shkëputje nga puna. Kontrollin e banesës na e bënë që të nesërmen e arrestimit të Namikut, ku më shumë se dhjetë njerëz të Sigurimit e kthyen përmbys të gjithë shtëpinë, duke shikuar me imtësi gjithçka ndodhej aty. Pas gati dy orësh kontroll, ata u larguan, duke mos gjetur asgjë kompromentuese.

Ku e izoluan Namikun dhe çfarë u fol në atë kohë për arrestimin e tij?
Namikun e kishin izoluar në qelitë e Hetuesisë Speciale të Tiranës, dhe atë gjë unë e mësova pas disa ditësh, kur më thërritën edhe mua për të më pyetur. Lidhur me arrestimin e Namikut, në atë kohë qarkulluan shumë fjalë dhe u thanë versione nga më të ndryshmet. Por ndër ato më kryesoret, që më janë ngulitur në kujtesë, ishin ato ku thuhej se grupi ku bënte pjesë Namiku ishte një nga grupet më të rrezikshme që ishte zbuluar ndonjëherë në Shqipëri, pas atij të poliagjentit Mehmet Shehu, dhe se Namiku nuk kishte qenë kosovar, por serb, dhe emri i vërtetë i tij ishte Namikoviç. Po kështu, thuhej se më 1981 nuk kishte qenë nëna e tij ajo që kishte ardhur nga Kosova për ta vizituar në qytetin e Laçit, por një agjente e UDB-së, e veshur si plakë. Në fjalët e shumta që u përhapën në atë kohë thuhej se Namiku kishte qenë agjent i vjetër i UDB-së dhe të gjitha lëvizjet e tij prej vitesh ishin kontrolluar nga Sigurimi i Shtetit, i cili e kishte survejuar atë hap pas hapi.

Cilat ishin marrëdhëniet e Namikut me familjen e tij në Pejë të Kosovës?
Deri në fundin e viteve '70 me familjen e tij në Kosovë Namiku kishte lidhje vetëm me letra, dhe vetëm më 1981 nëna e tij erdhi për një vizitë në shtëpinë tonë. Po kështu, desha të shtoj se aty nga viti 1974 në shtëpinë tonë në qytetin e Laçit na erdhi për vizitë edhe aktori i njohur Bekim Fehmiu, të cilin Namiku e kishte kushëri të afërt.

A fliste Namiku kundër regjimit në fuqi të asaj kohe dhe a e ndiente ai se do të arrestohej, apo ajo gjë i erdhi krejt papritur?
Namiku kishte shumë pakënaqësira ndaj regjimit komunist të asaj kohe dhe dy ndër gjërat kryesore, për të cilat ai fliste shpesh dhe me mua, ishin: trajtimi i keq i kosovarëve në Shqipëri dhe kushtet e këqija ekonomike e financiare me të cilat përballeshin punëtorët në vendin tonë. Këtë dy probleme ai i njihte mirë, pasi kishte qenë vetë i internuar për disa vjet në kampet e fushave te Myzeqesë dhe gjithashtu shikonte dhe njihte edhe hallet e punëtorëve kudo ku ai punonte në Laç apo Elbasan. Namiku shprehej hapur me disa nga shokët e tij edhe për teknologjinë e prapambetur që ekzistonte në vendin tonë, dhe thoshte se qeveria shpenzonte pa kriter atje ku nuk duhej, duke nënkuptuar bunkerët e tunelet që gjendeshin kudo. Por ajo që e mundonte më shumë ishte Kosova, të cilën Namiku e kishte plagë në zemër dhe me shokët e rrethit të ngushtë ai thoshte se ajo ishte tradhëtuar prej Enver Hoxhës. Po kështu shpeshherë në biseda me miqtë e tij ai shprehej se, kur të bashkohej Kosova me Shqipërinë, ai do të bëhej drejtor i kompleksit minerar të Trepçes. Por megjithë këto, arrestimi i erdhi krejt pa pritur.

Çfarë ndodhi me familjen tuaj pas arrestimit të Namikut?
Pas asaj që ndodhi, mua më hoqën nga puna si mësuese në gjimnazin e Laçit dhe më çuan punëtore të thjeshtë në Kombinatin e Drurit. Nisur nga situatat që u ndodhëm, dy djemtë e mëdhenj, Iliri dhe Petriti, i ndërprenë shkollat dhe u futën në punë krahu. Ndonëse Laçi ishte një qytet ku nuk ndihej shumë lufta e klasave, ne nuk mund t'i shpëtonim dot opinionit që mund të krijohej për një familje me të dënuar politik. Megjithatë pati mjaft njerëz që na u gjendën afër dhe na ndihmuan, si në Laç ashtu dhe në Mamurras ku unë punova pasi më hoqën nga arsimi. Ndër ta dua të veçoj shokun e Namikut, Osman Dedën, që na u gjend pranë në ditët më të vështira pa pyetur për pasojat që mund të kishte.

Për çfarë akuzohej Namiku dhe si u trajtua gjatë procesit hetimor?
Namiku akuzohej për shumë gjëra, por akuza kryesore që i bëhej ishte ajo se në bashkëpunim me tre intelektualët: Estref, Shefqet e Selim Kelmendin (me origjinë nga Kosova), kishte tentuar të bënte një atentat ndaj Enver Hoxhës, kur ai do vizitonte Muzeun e Skënderbeut në Krujë. Namikun e mbajtën për më shumë se 9 muaj në Hetuesinë Speciale të Tiranës dhe gjatë asaj kohe ndaj tij dhe pjesëtarëve të tjerë të grupit janë përdorur të gjitha mënyrat për t'i detyruar që t'i pranonin ato akuza që u bëheshin. Përveç torturave fizike, Namikut i bënin presion psikologjik, duke i vënë për të dëgjuar disa kaseta të incizuara me përgjimet që na ishin bërë në shtëpinë tonë. Aty dëgjoheshin qartë zërat e fëmijëve tanë të vegjël dhe hetuesit i thonin: "Nuk ke për t'i dëgjuar më kurrë këta zëra, në rast se nuk pranon akuzat që të bëhen". Namikut i thoshin t'i pranonte akuzat, pasi shokët e tij i kishin pranuar dhe kur ai kërkoi ballafaqim i sollën Estref Kelmendin, të cilin e kishin bërë kockë e lëkurë. Kur Namiku e pa Estrefin në atë gjendje, për ta shpëtuar nga vuajtjet e mëtejshme, pranoi të firmoste për akuzat që i bëheshin. Gjatë gjithë periudhës 9-mujore, më thërrisnin vazhdimisht edhe mua në Hetuesi, duke më pyetur dhe duke më bërë presione nga më të ndryshmet.

Kur u zhvillua gjyqi ndaj Namikut dhe kush ishte tjetër në bankon e të akuzuarve të atij grupi?
Gjyqi ndaj Namikut dhe të ashtuquajturit grup ku bënte pjesë dhe ai, u zhvillua në Tiranë në fundin e nëntorit dhe fillimin e dhjetorit 1984. Përveç Namikut, me sa di unë, në atë grup ishin dhe Shefqet Kelmendi, Estref Kelmendi, Selim Kelmendi, Sejfulla Teta, Pirro Prifti e ndonjë tjetër, që s'e kujtoj dot, të cilët u akuzuan se në bashkëpunim me njëri-tjetrin kishin dashur që t'i bënin atentat Enver Hoxhës, kur ai do të vizitonte Muzeun e Skënderbeut në Krujë. Ndaj tyre kishte dhe akuza të tjera, por kjo ishte ajo më kryesorja. Unë u lejova që të asistoja vetëm në një séance, për 10 minuta, ku nuk u tha asgjë. Më pas ne na nxorën jashtë, duke na thënë se gjyqi do bëhej me dyer të mbyllura, pasi kishte sekrete shtetërore.

A kishte pasur Namiku njohje më parë me ata persona?
Namiku njihte vetëm Estrefin, Shefqetin e Selimin, të cilët, ashtu si dhe ai, ishin emigrantë kosovarë, ndërsa dy të tjerët aty i shikonte për herë të parë. Pra, të gjitha akuzat që u bëheshin atyre ishin të montuara nga Sigurimi i Shtetit dhe Hetuesia e Përgjithshme.

Çfarë dënimi iu dha Namikut dhe pjesëtarëve të tjerë të atij grupi?
Vendimi për dënimin e Namikut dhe pjesëtarëve të tjerë të atij grupi u dha nga Gjykata e Lartë më 22 dhjetor 1984, ku katër nga të pandehurit u dënuan me vdekje, kurse të tjerët me 25 vjet burg. Por më pas Kuvendi Popullor ua fali jetën dhe i la nga 25 vjet burg. Namiku u dënua me 18 vjet, dhe një pjesë të dënimit e vuajti në Qafë-Bari e Burrel, nga ku u lirua në fillimin e vitit 1991, kur filluan protestat masive për rrëzimin e regjimit komunist të asaj kohe. Ndërsa shoku i Namikut, Selim Kelmendi, vdiq në burgun e Burrelit në rrethana të panjohura.

A ua ka shpjeguar ndonjëherë Namiku të vërtetën e dënimit?
Pas daljes nga burgu, Namiku më shpjegoi me hollësi të gjitha arsyet përse ishte dënuar ai dhe të tjerët e atij grupi. Dënimi i tyre kishte ardhur si pasojë e politikës me oshilacione që ndiqte Enver Hoxha ndaj kosovarëve, dhe ai proces u montua pikërisht për të prishur imazhin e kosovarëve, duke i paraqitur ata si terroristë dhe agjentë të UDB-së. Me dënimin e atij grupi dhe shumë kosovarëve të tjerë që u dënuan para dhe më pas, Enveri mendonte të justifikonte të gjithë trajtimin barbar që u kishte bërë kosovarëve që kishin ardhur në Shqipëri ndër vite.

Pas viteve '90, me çfarë u mor Namiku?
Pas proceseve demokratike, Namiku nuk i pranoi disa nga ofertat që iu bënë për drejtues ndërrmarrjesh dhe punoi disa kohë si specialist në zyrën e Industrisë në Bashkinë e Laçit. Namiku u nda nga jeta më 7 mars 1998, pikërisht një ditë pasi kishte marrë pjesë në mitungun e madh që u bë në mbështetjen e popullit të Kosovës. Si duket, ai nuk i përballoi dot emocionet e mëdha që provoi atë ditë për vendlindjen e tij, prej të cilave dhe iu shkaktua hemoragjia cerebrale që i mori jetën.


Dëshmia e Shefqet Kelmendit, që u dënua me vdekje si atentator i Enverit

"Pse i pranova akuzat si agjent i UDB-së"
Një nga pjesëtarët e grupit që u dënuan bashkë me Namik Lucën, ka qenë edhe Shefqet Kelmendi, ish-emigrant kosovar i ardhur në Shqipëri në fundin e viteve '50, i cili fillimisht u dënua me vdekje. Për arsyet që e detyruan atë t'i pranonte akuzat që i bëheshin, Estrefi i ka shpjeguar me anë të një deklarate, ku thuhet: "… me të cilën unë i quajturi Shefqet Rrustem Kelmendi, kosovar nga Peja, i datëlindjes 1930, sot me banim në Torovicë Lezhë, deklaroj nën përgjegjësinë time morale e penale sa vijon: Në kërkesën e tij për pafajësi, ish-i burgosuri politik Namik Mustafa Luci, sot inxhinier kimist në Laç, edhe ai kosovar, po nga Peja, ka marrë si përgjigje nga organet lart se fajësia e tij është "e provuar" nga thëniet e dëshmitë e Shefqet Rrustem Kelmendit, edhe ai ish-i burgosur. Pra nga unë. Lidhur për sa më sipër, nën përgjegjësinë time morale e penale, deklaroj sa vijon. Është e vërtetë se një pohim të tillë unë e kam bërë duke e akuzuar të quejturin Namik Mustafa Lucin si bashkëpunëtor të UDB-së, së bashku me mue dhe me Selim Kelmendin e Estref Kelmendin. Po ky është një pohim i rremë, si për Namikun, ashtu dhe për veten time e gjithë të tjerët, i bërë në kushte jashtëzakonisht të rënda në Hetuesinë e Përgjithshme në Tiranë. Në rrethana të tilla të paimagjinueshme, jo vetëm kaq, por po të më thuej që unë të pranoja se kam vra Qemal Stafën edhe atë do ta pranoja. Dhe këtë, mendoj unë, do ta bënte cilido. Në të tilla kanale kam kaluar, prandaj pranova të pabërën për vete dhe Namikun. Veç pohimit tim të imponuar, asnjë fakt tjetër nuk provon fajësinë e Namikut, për sa është akuzuar. Për sa më sipër, jam i gatshëm të ripohoj kurdoherë mbrendësinë e kësaj deklarate.
Deklaruesi Shefqet Rrustem Kelmendi Lezhë 20.4.1991


Dëshmia e Sejfulla Tetës, i dënuar me vdekje në grupin e kosovarëve

"Atentatin ndaj Enverit na e kurdisi hetuesi Nexhat Selimi"
Një nga ata persona që u dënuan me vdekje në grupin ku bënte pjesë dhe ing. Namik Luci ka qenë edhe Sejfulla Teta nga Fushë-Kruja, i cili vuajti dënimin deri më 1991. Lidhur me atë ngjarje, midis të tjerash, Sejfullai dëshmon: "Më 29 shtator 1982 u arrestova dhe u dërgova në qelitë e Degës së Brendëshme në Krujë, ku sekretari i Partisë së Degës dhe zv / kryehetuesi i rrethit, Nexhat Selimi më tha: "Të kemi arrestuar pasi ti ke dashur që të vrasësh me atentat udhëheqësin kryesor të Partisë dhe Popullit". Unë e pyeta: "Kë, se ata janë 12 udhëheqës kryesorë". Ai m'u përgjigj gjithë inat: "Udhëheqësin kryesor të Partisë e të popullit po të them". Krejt i habitur për ato që po më thoshte, unë instinktivisht e pyeta: "Kë, Enver Hoxhën?" Akoma pa mbaruar mirë fjalën, në kulmin e nervave, Nexhat Selimi më tha: "Mos ia përmend emrin mor bajgë, mor ndyrësirë" dhe më qëllloi me shkopin e gomës që kishte në dorë. Që nga ai moment më ka rënë të fikët disa herë nga të rrahurat që më bënin dhe nuk mbaja mend gjë se çfarë bëhej me mua. Kur u përmenda, Nexhat Selimi më komunikoi akuzën, duke më thënë: "Ti bashkë me një grup tjetër, që ne i kemi të arrestuar, keni dashur që të vrisni me atentat udhëheqësin kryesor të popullit dhe Partisë, kur ai do të vizitonte Muzeun e Skënderbeut në Krujë. Ti ke pasur në plan që t'i hidhje granatat gjatë mitingut, kur ai të takohej me popullin dhe në rast se nuk do ta realizoje dot ti atë gjë, atëhere do të dilte Selim Kelmendi në Krastë të Krujës dhe do ta kryente atentatin me pistoletë. Si variant rezervë për të kryer këtë akt kriminal, nëse nuk do ta arrinit dot ju, do të ishin: Namik Luci në Laç, Shefqet Kelmendi në Lezhë dhe Estref Kelmendi në Shkodër". Unë nuk i pranoja akuzat dhe për tre muaj me radhë më torturonin barbarisht, duke më thyer edhe dorën që e kam sakat sot e kësaj dite. Torturat m'i ndaluan vetëm kur më erdhi Hekuran Isai në qeli në Krujë. Ndonëse në gjyq asnjë nga ne nuk i pranuam akuzat, duke thënë se kishim firmosur nga torturat, përsëri na dënuan, fillimisht me vdekje, e më pas me 25 vjet".

[Arb]

JA SI SHKRUAJTI "THE TIMES" PER VDEKJEN E DIKTATORIT

40 vjetet e regjimit te hekurt te Enver Hoxhes*

Enver Hoxha ishte i fundit nga nje lloj i vecante monstre, nga zhdukja e te cilit bota ka fare pak arsye te ndieje keqardhje. Vdekja e tij shenon zhdukjen finale te nje brezi tiranesh staliniste.

Natyrisht, vendet ne te cilat keta monstra qeverisen mbeten te shtypur dhe me autokraci te rrezikshme, por lindja e ketyre lloj udheheqesve njesoj tirane por relativisht pa ngjyra dhe pragmatike, kultivoi friken dhe paranojen tek qytetaret e tyre ndaj shteteve perendimore. Shpirterisht Enver Hoxha i perkiste nje brezi me te hershem se te Brezhnjevit dhe madje te Hrushovit, nderkohe kishte qene ne pushtet per disa vjet kur Mao u be udheheqesi i Kines.

Vetem pak nga udheheqesit qe erdhen ne fuqi ne kohen e cintegrimit virtual te shoqerise mund ta krahasojne veten me egoizmin e tmerrshem te nje Maoje ose Enveri. Enverit iu desh 40 vjet ta ktheje Shqiperine ne nje imazh te personalitetit te tij individual - totalisht te mbyllur, te ngushte, dogmatik, dhe te mbushur me dyshime, paranoje dhe frike te vazhdueshme.

Ne kurthe pas kurthesh ai eliminoi jo vetem breza ministrash por madje edhe kliken e vogel te partizaneve qe qeverisen vendin bashke me te per disa vjet. Qytetareve u ishte ndaluar te udhetonin, te rrisin mjekra ose te kishin vetura private.

Ne 1976 qytetaret e Shqiperise ishin te detyruar me statut te ndryshojne emrat nese permbajtja e tyre kishte tone te "padeshirueshme ideologjike, morale dhe politike".

Disa burgoseshin per zoterimin e nje Bible ose per ndjekjen e nje ndeshjeje futbolli ne televizionin jugosllav; rrefimet e te pandehurve merreshin me tortura barbare si p.sh., pasi rriheshin me zorre uji plastike, dhe neper gjyqe avokatet mbrojtes nuk ekzistonin.

Informacionet e pakta qe vazhdojne te vijne nga nje vend aq sekret, deshmojne se Shqiperia ka Gulagun e saj te kampeve te te burgosurve dhe te kolonive te punes.

Fiksimi i Enver Hoxhes me pastertine e doktrines marksiste-leniniste dhe vendosmeria e tij te refuzonte cdo lloj ndihme dhe ndikimi te cdo ngjyre ideologjike nga Fuqite e Medha kishte te bente me formimin e tij personal dhe eksperiencen e tij jetesore te derdhura keto ne karakterin e tij.

Mjaft nga "planet" per rrezimin e pushtetit te tij nga te huajt dhe nga te brendshmit ishin reale per te. Natyrisht, per nje udheqes paranojak si Hoxha, menyra e mesiperme e te arsyetuarit behet mbijetese dhe nje kusht i vetejustifikueshem ekzistence.

Historia e Shqiperise eshte nje nga historite e vendeve te karakterizuara nga mbisundimi e pjesshem ose i plote i fuqive te huaja qofshin otomanet, italianet apo sllavet. Pasuesit e denje te Ilirise se madhe te zvogeluar tashme ne nje territor te barabarte me Uellsin, kane jetuar prej shekujsh ne nje beteje te pandalshme qe prej dyndjeve te sllaveve ne shekullin e VI.

Vazhduesit e Hoxhes do te vazhdojne te mbajne shenjat e historise se tij ndonese nuk do ta luajne nj`soj karten e tij te "mbeshtetjes ne forcat e veta". Ne te vertete, shenja qetesimi jane ndier sidomos ne dy vitet e fundit kur humnera e Hoxhes ishte afer.

Shqiperia ka burime te konsiderueshme dhe nje pozicion strategjik e cila u jep fuqive perendimore nje shkak per te rritur interesin mbi te. Megjithe skepticizmin e thelle, ekziston nje shans historik qe pas 40 vjetesh Iliria mund te behet nje breg me pak i rrezikshem per te huajt qe e shkelin sesa duket te jete ne "Naten e Dymbedhjete" te Shekspirit.

Marre nga gazeta "The Times", e premte, 12 Prill, 1985; faqe 15; Numri 62110; Kolona A

[Tomori]

Postimi origjinal është bërë nga Tomori

Kësisoj më 5 shtator 1945, në ish pallatin mbretëror në Tiranë u zhvillua një ceremoni tejet pompoze me pjesmarrjen e krejt qeverisë shqiptare si edhe përfaqsuesive diplomatike dhe forcave aleate në kryeqytet. Me tone oratorike Omer Nishani, në cilësinë e kryetarit të Këshillit Antifashist, lexoi vendimin e këtij Këshilli numër 117, datë 5 shtator 1945 :

Në bazë të propozimit të kryetarit të Qeverisë Demokratike të Shqipërisë dhe Komandant i Përgjithshëm i Ushtrisë Kombëtare, duke marrë parasysh se shumë personalitete të huaja të vendeve aleate gjatë Luftës Nacionalçlirimtare të popullit t’onë kanë kontribuar dhe ndihmuar me të gjitha mjetet në Luftën e popullit shqiptar qoftë brenda në Shqipëri krah për krah me ushtrinë tonë,qoftë jashtë Shqipërisë dhe për të shfaqur mirënjohjen e për ta shërbyer e nderuar veprimtarinë e tyre në dobi t’Atdheut e të popullit shqiptar. Kryesia e Këshillit Antifashist Nacional-Çlirimtar, vendosi:

Të dekorohen me dekoratat e shënuara për seicilin personat që përmenden në listën që vijon:

Gjeneral Ivan Milutinoviç me Urdhërin “Heroi Kombëtar”
Lolo Ribar me urdhërin “Heroi Kombëtar”
Ramiz Sadiku me Urdhërin “Hero Kombëtar
Ivan Ribar me Urdhërin e “Flamurit”
Eduard Kardelj me Urdhërin e “Flamurit”
Bllazho Jovanoviç me Urdhërin e “Flamurit” dhe me medaljen e “Kujtimit”
Radovan Zagoviç me Urdhërin e “Flamurit”
Dëshmori Miladin Popoviç me Urdhërin e “Flamurit” dhe me medaljen e “Kujtimit”
Dushan Mugosha me Urdhërin e “Flamurit” dhe me medaljen e “Kujtimit”

Me urdhërin e “Yllit Partizan Klasi i I” dhe me medaljen e Trimërisë Brigadier E. F. Davies

Me urdhërin e “Yllit Partizan klasi i I “ Gjeneral-Lejtnant Arso Jovanoviç, Aleksander Rankoviç, Milan Gjilas,Petko Dapçeviç, Brigadier T. Churchill, Kolonel Velimir Stoiniç, Lejtnant-Kolonel Palmer, Major Ivanov Konstantin, Kapiten Thomas Stefan.

Me Urdhërin e “Yllit Partizan i klasit të II” dhe me medaljen e “Kujtimit” Kolonel Vojo Todoroviç.

Me urdhërin e “Yllit Partizan i klasit të II” dhe me “Medaljen e Trimërisë” Major Savo Stonjou, W. V. G. Smith.

Me Urdhërin “Partizan i klasit të II” Gjeneral Terziç Velimir, kolonel Kiler Peter, Kolonel Obrat Cicmil, Nenkolonel Mijat Vuletiç, G. W. Seymour, Major J. K. H. Shaw, Major M. J. Fornton, Major V. Robinson, Kapiten Northop, Kapiten J. M. Lyon, Toger John O’Keefe.

Me Urdhërin “Ylli Partizan i klasit të III” Major Timochek Teodor, Major Viktor Bobol, Kapiten Miazi Dizdareviç, Toger Nick Cooky, Kaporal George Routsis.

Me Medaljen e “Trimërisë” dhe me Medaljen e “Kujtimit” Bije Vokshi, Dëshmor Hajdar Dushi, Emin Duraku, Xhevdet Doda, Vaso Strugari, Mikel Popoviç”.
( Gazeta “Bashkimi “ Tiranë më 6 shtator 1945 ).

[Arb]

Çështja e Kosovës dhe Enver Hoxha
13 korrik 2005 / Nga Pavli Qesku* (Ish Ambasador i Republikës së Shqipërisë në Mbretërinë e Bashkuar )

-Rend e rend,
rend o Marathonomak.
At Fan Noli

Në këtë shkrim nuk kam për qëllim të bëj historinë e aneksimit të territoreve shqiptare të Kosovës dhe Maqedonisë Perëndimore nga Jugosllavia. As nuk dua të merrem me shqyrtimin e forcave politike të brendshme dhe të jashtme që përcaktuan vendimin përfundimtar të Fuqive të Medha për t'i dhënë Kosovën Serbisë. Nuk është ide e panjohur të thuash se Fuqitë e Mëdha po luanin lojërat e tyre për interesat e tyre afatgjata dhe jo në interes të të voglit e të dobtit – kujtoTraktatin e Shën Stefanit, Traktatin e Versajes, Konferencen e Ambasadorëve në Londër apo Protokollin e 1915 mbi copëtimin e territoreve shqiptare, për të mos hyrë më thellë në histori.


Pa devijuar nga çeshtja e interesave kombëtare shqiptare, vlen të përmbledhim disa ngjarje kyç në historinë tonë të kohëve të fundit dhe t'i vendosim ato në sfondin e pozicionit të marrë nga PKSH, me vonë e riquajtura Partia e Punës e Shqipërisë.

Periudha spikat nga këto momente intriguese:

-Kthimi i territoreve të Kosovës dhe të Metohisë Shqipërisë;
-Mbledhja e Mukjes dhe Deklarata mbi Kosoven;
-Copëtimet shqiptare kalojnë në Kosovë, Metohi dhe Sanxhak;
-Vizita e Enver Hoxhes ne Bled, Jugosllavi, me 30 Qershor 1946, heshtje e plote vihet re përsa i perket çeshtjes e Kosovës.


Këto ngjarje orientuese e kanë nismen e tyre në pushtimin e Shqipërisë nga Italia, pushtim ky që u ndoq nga përfshirja e Kosovës në territoret e zotëruara nga trupat e Musolinit, trupa të cilat ai u përpoq t'i deklaronte si pjesë të Kurorës së Savojës.

Dokumentet e Partisë së Punës së Shqipërisë (të falsifikuara apo jo, kjo nuk përbën interesin tim për momentin), tregojnë se udhëheqja komuniste menjëherë e dënoi pushtimin fashist të Kosovës, si një akt agresioni dhe nuk bëri as përpjekjen më të vogël për t'i shpjeguar popullit shqiptar situaten e re që ishte krijuar në këtë mënyrë nga fatet e ndryshme të luftës. Ky pozicion i komunistëve shqiptarë nuk mund të shpjegohet plotësisht në qoftë se nuk arrijmë të kemi parasysh varësinë e plotë të Enver Hoxhes ndaj shokeve te tij serbë, fakt që në mënyrë indirekte flet për influencen e politikës serbomadhe në Ballkan.


MBLEDHJA DHE MARRËVESHJA E MUKJES, 1-2 GUSHT 1942

Pjesëmarrësit e Mbledhjes së Mukjes e ngriten problemin e Kosoves si çështje madhore me rëndësi kombëtare. Se kujt do t'i dedikohej ky hap, nacionalistëve apo komunistëve, do të duhej të pritej derisa të hidhej dritë e plotë mbi ecurinë e mbledhjes, derisa gjithësecili që mori pjesë në të, si dhe ata që e organizuan atë, të thonin fjalen e tyre.

Në këtë pikë e ndjej se duhet të theksoj kontributin e familjes Toptani, që bindi komunistët, nacionalistët, ballistët dhe legalistët të takoheshin në shtëpinë e babait të Ihsan Toptanit në Tapizë.

Platforma që kjo mbledhje i propozoi kombit të tërë mund të permblidhet si më poshtë:

"Krijimi i Komitetit të Shpëtimit Kombëtar dhe Krijimi i Shqipërisë Etnike".

Kur lexon Historinë e Partisë së Punës së Shqipërisë, vëren se Komiteti Qendror i PKSH menjëherë e dënoi dhe e denoncoi Marrëveshjen e Mukjes si tradhëti nga ana e kapitulluesit Ymer Dishnica dhe e Balli Kombëtar.

Megjithatë, Dedijer paraqet një histori tjetër. Ai thekson se Enver Hoxha dhe pak anëtarë të Komitetit Qendror të Partisë Komuniste të Shqipërisë hezituan për rreth dy ditë për të denuar Marrëveshjen. Arsyeja që paraqiti Enver Hoxha, shton ai, ishte se ai po priste që forcat jokomuniste të përçaheshin për këtë çështje pas mbledhjes.

Por më pas, Svetozar Vukmanoviq Tempo dhe shokë të tjerë jugosllavë që kishin përkrahjen e Koçi Xoxes, më në fund, fituan mbi Enver Hoxhen. Më pas, PKSH në mënyrë anekuivoke e dënoi Marrëveshjen e Mukjes si akt tradhëtie.

Ja se si Dedijer shpjegon momentet e hezitimit të Enver Hoxhes:

"ky qendrim i disa anëtarëve të Komitetit Qendror të PKSH, përfshirë edhe atë të Enver Hoxhes, kushtëzohej nga fakti se këto anëtarë të Komitetit Qendror të PKSH, të cilëve u mungonte përgatitja teorike dhe pjekuria politike, nuk e kishin të qartë zhvillimin e ardhshëm të ngjarjeve pas dëbimit të pushtuesve dhe nuk ishin të vendosur në luften e tyre kundër reaksionarëve të brëndshem."(f.78).

Ndërsa forca të ndryshme të lëvizjes kombëtare u gëzuan për Marrëveshjen e arritur në Mukje , veçanërisht për "programin e Shqipërisë Etnike", Dushan Mugosha dhe Miladin Popoviq i shprehen ndjenjat e tyre si më poshte:

"Ky bashkim i forcave shqiptare është i papranueshëm. Tashmë, ne po forcohemi nga dita në dite dhe shume shpejt do t'i sulmojmë në mënyrë të pamëshirshme. Ne kurrë nuk do t'i lejojmë të bashkohen dhe kurrë nuk do të lidhemi me këto qenër. Dhe pastaj, ç'është kjo Shqiperi Etnike! Le të përpiqen dhe ta bëjnë nëse ua mban."(f.96).

Shpallja e Mbledhjes së Mukjes mbeti vetëm një rreze jetëshkurtër shprese për aspiratat e shqiptarëve. Menjëherë pasi u mësua vendimi i marrë nga ky forum i të gjitha forcave të vendit, të përkushtuar në luftë kundër pushtuesit, të dërguarit e Titos urdhëruan Enver Hoxhen ta denonconin atë si tradheti (ndaj kujt?). Dhe ai u dorëzua pa asnjë rezistencë. Që nga ky çast e më pas, njësitë lutarake komuniste u shpallen lufte pa kompromis nacionalistëve. Të dërguarit e Serbisë po silleshin si lordë në Shqipëri. Librat e Historisë së Shqipërisë, të shkruara pas lufte nën diktatin e komunistëve e përshkruajnë Marrëveshjen e Mukjes si tradhëti.Çështja është: Tradhëti ndaj kujt?

Është e qartë çfarë nënkuptonin komunistet shqiptarë: Tradheti ndaj interesave të Serbisë në Shqipëri.

Në raportin e tij të Komitetit Qendror të PK të Jugosllavisë më 19 nëntor 1943, Miladin Popovic shkruan:

"Shokët delegatë në Mukje ranë në pozitat e nacionalistëve. Të zhytur në oportunizëm, ata kërkuan që një pjesë e programit duhej të ndërrohej. Shoku Tempo ishte këtu atëhere. Ne e diskutuam çështjen me anëtaret e Komitetit Qendror dhe studiuam të gjitha mundësitë, situaten dhe gjithçka tjetër dhe përfundimisht vendosëm të hidhnim poshtë Shpalljen dhe të mos e njihnim krijimin e Komitetit të Shpëtimit të Shqipërisë, apo rolin e tij si organi më i larte në luftën çlirimtare. Ne vendosëm të mblidhnim Konferencën pa vonesë dhe të zmadhonim Komitetin Qendror…" (f.80)

Konferenca e dytë e Labinotit u mbajt në tetor 1943, sipas udhëzimeve të drejtpërdrejta të Miladin Popovicit. Ecuria e kësaj konference u dominua plotësisht nga vija serbe. Të gjitha çështjet që kishin të bënin me qendrimin ndaj forcave nacionaliste, organizimin e forcave të armatosura dhe punën e partisë, ndikoheshim nga interesat serbe.

Në këto rrethana, udhëheqja e Ballit Kombëtar botoi Manifestin e vet me titullin "RRUGA E DREJTE DHE RRUGA E GABUAR", në të cilin mes të tjerash thuhej:

"Është e qartë për popullin se kjo parti që udhëhiqet nga Sale (Dushan) dhe Miladin me shokët e tyre, po përgatitet të na japë një diktature dhe terror në vend të lirisë së premtuar,…do të na japë shkatërrim në vend të progresit…"

Është e qartë se shumë shqiptarë nuk kishin dyshime për rolin e të dërguarve serbë në Shqipëri. Por rrënjët e punës së Dushanit dhe Miladinit ishin aq të thella, sa që as Enver Hoxha, as ndonjë anetar i Komitetit Qendror të PKSH nuk mund ta ndalonin të keqen. Komunistët shqiptarë u kapën në rrjetën e serbëve, të cilët ishin mjeshtër të mbaruar për ta përkulur Enver Hoxhen ngado që ata dëshironin dhe kishin arritur t'i lidhnin duart me fijet sekrete të cilat i kishin fillimet e tyre më 8 nëntor 1941, në një shtëpi të thjeshtë në Tiranë.

Enver Hoxha ishte plotësisht i ndërgjegjshëm se pa vëllezërit e tij serbë nuk do të kishte mundur të ngjiste shkallën e partisë dhe të kapte postin e Sekretarit të Përgjithshëm të Komitetit Qendror të PKSH. Kjo ishte arsyeja se pse udhëheqja komuniste shqiptare nuk mund ta thoshte fjalen e vet përsa u përket çështjeve të veta të brëndshme, kur fatet e vendit po vendoseshin dhe nuk mund të kundershtonte planet serbe për vendosjen e ardhshme të territoreve shqiptare në Jugosllavi.

Divizionet e ushtrisë shqiptare në territoret e Kosovës dhe Metohisë dhe në Sanxhak.

Nga fundi i luftës , Ushtria Jugosllave, Shtabi i Përgjithshëm, ftoi një numër njësish të Ushtrisë Nacional-Çlirimtare Shqiptare "të shkonin e të ndihmonin partizanët jugosllavë në Kosovë, Metohi dhe Sanxhak, që të shporrnin divizionet gjermane". Është fakt se një numër shqiptarësh etnikë në ato rajone ishin bashkuar me forcat gjermane, të cilat i shihnin si shpëtimtarë të tyre prej zgjedhes serbe.

Le të ndalojmë një çast e të konsiderojmë këtë hap të pazakontë. Si është e mundur që udhëheqja jugosllave të bënte këtë hap të guximshëm e delikat? Si mund të nxiste praninë e mijëra shqiptarëve të armatosur në territoret e Kosovës, Metohisë dhe Sanxhakut?

Nuk ka dyshim se udhëzimet dhe ftesa për këtë lëvizje masive të trupave shqiptare drejt Jugosllavisë erdhi nga Beogradi; kjo ishte një lëvizje pa precedent nga ana e serbëve, të cilët për shekuj me radhë kishin kultivuar mitin "Kosova djepi i qytetërimit serb". A i kishte marrë PK Jugosllave të gjitha masat e sigurisë për ndonjë zhvillim të paparashikuar? Dukej se po. A kishte siguruar PK e Jugosllavisë të gjithë garancitë nga PKSH se gjithçka do të shkonte siç ishte parashikuar? Dukej se po.

Mendoj se ka arsye të plotë të më bëjë të besoj se Tito e dinte shumë mirë se çfarë po bënte dhe se njësitë e Ushtrisë Nacional-Çlirimtare Shqiptare "do të bashkëvepronin plotësisht dhe të vëllazëroheshin me njësitë partizane jugosllave në rajon". Unë nuk jam i bindur se Tito ndërmori këtë hap të rrezikshëm thjesht për arsyet strategjike të koordinimit të operacioneve të luftës në Ballkanin Perëndimor. Tito kishte plane të rëndësishme për të ardhmen e Jugosllavisë si lojtarë parësore në Ballkanin e pasluftës.

Konkluzioni logjik është se udheheqja jugosllave po llogariste çdo gjë me kujdes. Së pari, unë jam i bindur se ai kishte marrë çdo siguri nga udhëheqja komuniste shqiptare, se prania e njësive të ushtrisë në territorin e Jugosllavise nuk do të përmbyste situaten dhe nuk do të krijonte probleme për të ardhmen. Së dyti, Tito po llogariste që të përdorte praninë e forcave shqiptare në Kosovë me qëllim që të krijonte një situatë konfliktuale ndërmjet kosovarëve që ishin bashkuar me forcat gjermane dhe me partizanët shqiptare, të cilët në fakt punonin në favor të tij.

Këtu ka përsëri bazë për të dyshuar se ekzistonte një marrëveshje e heshtur mbi të ardhmen e Kosovës dhe Metohisë ndërmjet jugosllavëve dhe komunistëve shqiptarë.


Vizita e Enver Hoxhës në Jugosllavi, Bled, më 30 qershor 1946

Në periudhën e pasluftës, nga 1944 deri në 1948, përpara se vëllezërit komunistë të zihen me njëri-tjetrin, varësia e Komitetit Qendror të PKSH ndaj udhëheqjes komuniste të Beogradit, u rrit shtruar dhe gjeti shprehje në thëniet e një nënshtrimi servil të veshur me fjalë, të cilat asnjë kokë shteti apo e ndonjë vendi sovran t'i ketë shqiptuar ndonjëherë ndonjë kreu shteti (shih shtypin jugosllav që mbulon vizitën e Enver Hoxhës).

U takon historianëve të hedhin dritë mbi implikimet e thënieve të Enver Hoxhës gjatë vizitës së tij në Jugosllavi. U takon analistëve politikë të nxjerrin konkluzionet e tyre nga këto thënie.

Çdo shqiptar me ndjenjen e detyrës ndaj atdheut të tij, me të drejtë do të kishte pritur që kreu i PKSH të shfrytëzonte takimin e tij me Titon për të ngritur të paktën pak çështje thelbësore të lidhura me statusin e ardhshëm të territoreve të banuara nga shqiptarët në Jugosllavi (në tokat e tyre në Kosovë, Rrafshin e Dukagjinit, Malësi, Anë e Malit dhe Maqedoninë Perëndimore e kudo tjetër).

Me cilësinë e kreut të shtetit, Enver Hoxha duhej të kishte pyetur Titon se çfarë mendonte ai për të ardhmen e shqiptarëve që kishin kontribuar aq shumë në krijimin e shtetit shqiptar në vitin 1912 dhe padrejtësisht ishin lënë jashtë atij shteti për të cilin ata kishin kontribuar për ta krijuar.

Megjithë përpjekjet e mia të zellshme dhe këmbëngulëse për të kërkuar qoftë dhe një referencë të vetme mbi kosovarët në librin e Dedijer, nuk ia dola mbanë. Nëse i kërkoj lexuesit t'u referohet botimeve të bëra nga PPSH në këtë periudhë apo librit të Enver Hoxhes "Titistet", e vetmja gjë që mund të thuhet me siguri është se Enver Hoxha pretendon të ketë ngritur çështjen e së ardhmes së Kosovës dhe se Tito është përgjigjur se problemin i Kosovës nuk mund të ngrihej për momentin, "sepse do të trazonte serbët".

Nuk duhet të harrojmë se Tito, si kroat që përgjigjej për Jugosllavinë, duhej të ushtronte të gjithë aftësitë e tij prej xhongleri politik për t'i mbajtur serbët të lumtur. Ai nuk e kishte deshirën apo ndonjë plan që të diskutonte Kosoven me Enver Hoxhen. Që këtej, i vetmi rast zyrtar për Enver Hoxhen që të ngrinte çështjen e Kosovës me "shpirtin vëllazëror ndërkombëtar" me udhëheqësin jugosllav nuk u shfrytëzua.

Kjo ishte çfarë Beogradi diktoi dhe Enver Hoxha duhej të bindej. Mbi të gjitha ishte ideja e tyre origjinale.Udhëheqësi komunist shqiptar e dinte se e ardhmja e pozicionit të tij si timonier i Komitetit Qendror të PKSH dhe i Shtetit të ri shqiptar vendosej në Beograd. Enver Hoxha nuk kishte bërë ende shokë dhe nuk kishte krijuar lidhje që të mund ta lejonin atë të sfidonte Beogradin, siç bëri më vonë pas 1948. Ai priti rastin që të paraqiste vetën .

Shqiptarët e ndershëm do të bënin pyetjen e ligjëshme:

-Për çfarë folën Enver Hoxha dhe Tito?
-Çfarë marrëveshjesh u firmosën mes Shqipërisë dhe Jugosllavisë?
-Çfarë vendimesh u morën për Kosovën?

Këtyre pyetjeve bazë nuk u është dhënë përgjigje as nga Dedijer në librin e tij, as nga Enver Hoxha në librin "Titistët", apo në "veprat" e tij të plota.

Meqë Enver Hoxha nuk arrin t'i japë përgjigje një çështjeje me rëndësi kardinale për kombin dhe për stabilitetin në Ballkan, lexuesi i zakonshëm do të habitej me vlerën e trashëgimisë së Hoxhës. Të vetmit që kurrë nuk do të habiten janë ata që u kanë shërbyer interesave serbe në Kosovë dhe në Shqipëri.

Disa rreshta që vijojnë janë të cituara nga thëniet e Enver Hoxhës para gazetarëve jugosllavë me rastin e vizitës së tij në Jugosllavi më 30 qershor 1946.

"Është e pamundur të imagjinosh rezistencën e popullit të vogël shqiptar kundër armikut pa luftën e popujve jugosllavë".

Enver Hoxha nuk mund ta poshtëronte popullin e tij më shumë se kaq para personit që e kishte ndihmuar të rrinte pa u zhytur në udhëheqjen e PKSH. S'ka poshtërim më të madh për një popull të vogël që kishte bërë përpjekje të gjatë e kolosale për çlirimin e territoreve të veta pothuajse pa ndihmë direkte (ne përshkruam të gjithë përpjekjen që Miladini dhe Dushani i dhanë Enver Hoxhës që ta vinin në krye të PKSH dhe shtetit shqiptar për qellimet e tyre).

Enver Hoxha u dorëzua pa kushte para Titos dhe gojët e këqia përhapen thashëthemen se ai ra në gjunjë para Titos. Të paktën kështu më tha një shok i imi që kishte njohur një fotograf zyrtar, i cili shoqëronte Enver Hoxhen gjatë vizitës së tij në Bled.

Deklarata të së njëjtes natyrë, si ato që Enver Hoxha bëri në Bled, gjenden të shumta ne shtypin shqiptar (shih gazetën Bashkimi, viti 1947-1948, urdhëresat e qeverisë shqiptare të viteve 1945-1948 dhe raportet e shumta të misioneve jugosllave në Tiranë). Nuk mund të pritet qendrim tjetër nga disa udhëheqës, të cilët vendosen karrieren e tyre politike mbi interesat e të gjithë kombit, që sakrifikuan Kosovën e gjithçka tjetër për hir të sigurimit të vazhdimësisë së komunizmit në Shqipëri, që e katandisen Shqiperinë në një vend feudal në duart e një kaste të pamëshirshme sunduesish të ndihmuar nga një dorë maskarenjsh. Asgje tjetër s'mund të thuhet për kreun e një shteti që i serviloset këtij vendi për hir të sigurisë së tij individuale.

Teza kryesore që kam parashtruar në pak faqe të para bazohet pak a shumë në heshtjen e vënë re nga ana e udhëheqësve shqiptarë që përcaktuan fatin e Kosovës. Burimet historike në këtë kapitull të historisë së kombit shqiptar janë ende të pakta dhe të pamjaftueshme, gjithashtu heshtja misterioze nuk mund të sqarohet derisa të dy palët, shqiptarët dhe jugosllavët, të hapin arkivat e tyre. Politikanët shqiptarë nuk do të jenë në gjendje të davariten nga koklavitja në të cilën janë implikuar për shkak të tradhetisë që i bëri Enver Hoxha çështjes kombëtare.

Pse e gjithë kjo mbulesë heshtjeje mbi një çështje me rëndësi madhore për Shqipërinë? Pse Enver Hoxha jep vetëm pak rreshta nga vizita e tij në Jugosllavi dhe mbledhja e shumëpritur me Titon? Pse historiografia shqiptare është e heshtur për marrëveshjen që u firmos në Beograd më 1948?

Ata që janë të etshëm të kuptojnë arsyet e kësaj heshtjeje ogurzezë, ashtu siç është, duhet të përdorin logjiken e tyre. Është e pamundur të gjurmosh qëndrueshmëri në çdo gjë që bëri Enver Hoxha. Ai preokupohej vetëm për sigurinë e tij dhe ruajtjen e pozitës së tij. Çmimi me të cilen ai arrinte atë që dëshironte nuk kishte rëndësi për të. Preokupimi mbizotërues për të ishte ruajtja e pushtetit të cilin e fitoi duke tradhëtuar bashkëpunëtorët e tij më të ngushte duke filluar me Qemal Stafen, viktimën e tij të parë, Nako Spiron, Tuk Jakovën dhe duke mbaruar me Sejfulla Maleshoven, vetëm në pak vite pas luftes.

Ku rezulton logjika e veprimeve të Enver Hoxhës në dashurine e tij të palumtur me Titon? Pa u marrë me lidhjet sekrete mes Enver Hoxhës dhe të dërguarve të serbëve në Shqipëri, për shkak se dokumentet e asaj periudhe ishin në duart apo kujtesen e personave në fjalë, unë do të merrem me një numër momentesh kritike në karrieren e "udhëheqësit legjendar" të Shqipërisë në periudhen e shkurtër të ndikimit jugosllav, kur ai ishte kukull në duart e komunistëve serbë.

Momenti që bie më shumë në sy në këtë periudhë të historisë së Shqipërisë është i lidhur drejtpërdrejtë me qendrimin e tij ndaj Marrëveshjes së Mukjes (Gusht 1943). Vladimir Dedijer, në bazë të raporteve të Mugoshës dhe Popoviqit , pretendon se Enver Hoxha në dukje hezitoi tre ditë përpara se të merrte vendimin për të dënuar Marreveshjen si tradhëti.

Pse hezitoi ai? Si mund të hezitonte ky njeri, i cili në të gjithë koleksionin e tij "mbresëlënës" prej 72 volumesh shkrime, fjalimesh dhe artikujsh u këndoi lavdeve të tij.

Përgjigja do të gjendet tek shokët tij në Serbi dhe Mal të Zi. Dedijer mes tjerash ka një përgjigje. Po ashtu kanë edhe autoret e shumtë serbë të cilët kanë shkruar historinë e kombit tonë, siç e shohin ata dhe ia kanë paraqitur botës si ungjillim të së vërtetës.

Viktimat e indoktrinimit serbo-hoxhian janë shumë. Disa prej tyre i ofrojnë shërbimet e tyre të demshme Shqipërisë vullnetarisht, siç bën Reginald Herbert, i cili në komentet e tij të padëshirueshme, u mohon shqiptareve të drejtën për të quajtur vetvetën një popull me ndërgjegje kombëtare (shih fjalën e tij në Shoqaten Britanike për Europën Qendrore dhe Lindore më 17 qershor 1997). Të tjerë janë ata që ecin pas gjurmëve të grekëve dhe serbëve në të njejtën kohë dhe shtrembërojnë realitetet shqiptare, siç janë Miranda Vickers dhe James Pettifer.

Më shumë viktima do të gjenden mes Diaspores Shqiptare, e cila endërron për një shtet shqiptar të fortë, megjithëse nën një diktator mizor, për hir të përmbushjes të idesë utopike të ndjekjes të një të ardhme të lumtur për Kosovën që ekzistonte vetëm në mendjet e tyre të shtrembëruara.

"Historia e Partisë së Punës së Shqipërisë"(volitshem botuar vetëm 30 vjet pas themelimit të saj më 8 nentor 1941), i lë hapësirë të mjaftueshme Plenumit famëkeq të Beratit. Është fakt se të dërguarit serbë ishin të pranishëm dhe e vunë në skenë këtë ngjarje të rëndësishme. Me sa duket ata zotëronin shënime stenografike mbi ecurinë e Plenumit dhe Dedijer ka kënaqësi të veçantë kur riprodhon disa prej paragrafëve më me "spec". Më poshtë vijon një pohim i Enver Hoxhës që të ngjall shumë kureshtje.

"Jo vetëm që kurrë nuk kam patur ndonjë avantazh duke u shoqëruar me Alija (Miladin Popovic), por kam vuajtur për shkak të tij, sepse ai më ka mbajtur larg punës me organizimet e tij ordinere jo-politike (f.95).

Persa u përket dobësive të tij në përmbushjen e detyrave të partisë si sekretar i Komitetit Qendror të PKSH Enver Hoxha pohon:

"Unë nuk isha në gjendje të organizoja mitingje, sepse pozicioni i rëndësishëm që kisha (si sekretar i Komitetit Qendror) kërkonte aftësi të veçanta dhe përgatitje të veçantë. Unë nuk isha thjesht një shok partie." (f.95)

Përçartje interesante dhe gjysëm pohim i pazotësisë së tij. Dhe më tej shokët e tij i vunë në gojë fjalët e mëposhtme:

Prandaj u detyrova të shtyja mbledhjet … unë nuk kujtoj të kem propozuar ndonjëeherë të mbahet një mbledhje teorike, sepse ishte e vështirë për mua ta beja një gjë të tillë. Edhe tani unë nuk jam në gjendje të bëj një detyrë të tillë. Unë nuk thirra mbledhje të tilla, jo sepse u shmangesha detyrave të mia, por sepse nuk jam në gjendje të bëj një punë të tillë."(f.95)

Kështu Dedijer tregon se EnverHoxha pohoi tri herë rrjesht se ai ishte i paaftë të udhëhiqte PKSH. Ky lloj individi gjatë muajit të mjaltit me Titon përsëriti se pa Jugosllavine e lavdishme dhe pa Titon e madh lufta e popullit shqiptar do të kishte qenë një hiç.

Pas prishjes me Titon në vitin 1948, që ndodhi menjëherë pas letrës publike të Informbyrose, Enver Hoxha, si demagog që ishte, mohoi rolin dhe kontributin e Dushanit dhe Miladinit më shumë se 300 herë. Ai mohoi Titon më 1948, Hrushovin më 1961 dhe Mao Ce Dunin më 1977 dhe i ekspozoi ata si armiq të komunizmit më të njëjten furi dhe vrull siç mbrojti Stalinin gjatë gjithë jetës së tij. Ai mohoi çdo gjë rreth "vëllezërve të tij komunistë", por ai harroi se në bote ka një gjë të tillë që quhet arkivë, se njerëzit kujtojnë.

Sot po përballemi me një zgjedhje vendimtare për fatet e popullit dhe është për të mirën e të gjithë kombit që të rifreskojmë memorjen tonë dhe të hedhim tutje plehërat.

Bëra këtë kthim në të kaluarën me qëllim që të theksoj barrën e trashëgimisë së Enver Hoxhës dhe ta ndërgjegjësoj lexuesin për vështirësitë që shtrihen përpara për një trajtim demokratik qeveritar të çeshtjes kombëtare.

Trepca.net[/img]

[King_Gentius]

www.enverhoxha.info

:D :D

[Tomori]

Postimi origjinal është bërë nga King_Gentius

www.enverhoxha.info

:D :D

www.satrapenverhoxha.com
www.King_Gentius.info

[King_Gentius]

O tomor, nuk te punojne linqet.

[experti_lu]

Postimi origjinal është bërë nga Rushë

Enver Hoxha e mprehi shpaten
Edhe j'here o per situaten
Kjo eshte shpata qe i priste kokat
Gjith armiqve o qe i ka bota

Enver Hoxha heu tungjatjeta
Sa kto male o sa keto shkrepa
Zerin shqipes o lart ja ngrite
krejte kete popull ne drite e qite...

(shpata e tij gjithmone do te pres koka armiqsh e tradhetaresh)

[experti_lu]

Postimi origjinal është bërë nga cenipr

O NEVE POPULLIT SHQIPTAR NA DUHET TE KALOJN EDHE 200 VJET TA MESOJM HISTORIN E VERTET TE ZOTERI ENVER HOXHES,,,
ZOTERI ENVER HOXHA ESHTE NJERIU ME I MIRE QE KA PAS MEMA SHQIPERI NDONJEHERE,, SHQIPERIA DERI PARA HYRJES NE FUQI TE ENVER HOXHES NUK KA PAS LIGJ,, AS RREGULL,,,..
SHQIPTARET NE SHQIPERI KAN QEN POPULL I EGER SI PARA 2000 VITEVE PERDERISA ZOTERI ENVER HOXHA KA MARR POSTIN E KRYETARIT,,,,...ATE DIT KUR KA VDEK ZOTERI ENVER HOXHA ME NJE FJAL KA VDEK SHQIPERIA,, SA E SA NJEREZ KAN QAJT PER XHAXHIN ENVER,,, MEMA SHQIPERI KA QAJT,,,,....
JENI SHUM TE RI TI KUPTONI SHUM GJERA,,,, POR SHQIPERIA KA HUMB NJERIUN ME TE MADH QE KA PAS NDONJEHERE,,,
VLERAT E TI DO TE ZBULOHEN KURDOHERE..

O ENVER TY TE PAQT SHQIPERIA
NA DHE JET, DASHURI DHE PAQE
TY TE KEMI PER TRIMERI
NE KRYE ME TE DASHUREN MEMEN SHQIPERI,
PSE NA LE TE MJER TE SHKRET
NE VETMI TASH KEMI MBET..
TE DON TOKA SHQIPTARE
TE DON POPULLI ANEMBAN,,
PER TY QAN QDO PELLEMBE TOK
EDHE ZOGJET QE CICERROJN
PA TY LULET NUK KAN ERE,,,
NA MUNGON SI KURDOHERE....

NE KOHEN E XHAXHIT ENVER NUK KA PAS KRIME,,
SKA PAS VRASJE, HAJNI, TRADHETI.....
JA TASH SE QKA PO NDODH NE SHQIPERI...
NJERI TJETRIN PO E VRASIM,,
PER NJE FJAL NE SHOQERI.....

ej kur vdiq shqiperia more??
a nuk paska shqiperi ma aaaa???
ke dhe do te kete gjithmone shqiperi.
sa per ate coftinen e shekullit enverin,na i paste marr te ligat.
dhe heke bindjen se nje komb mund ta shpetoj dhe anasjelltas nje njeri.
ai far enveri i ka kendu veteit me dhune,se nuk i ka kendu populli ati far enverit.
populli i kendon gjergj kasrtiotit(skenderbeut) dhe shume e shume te tjerve brez pas brezi,dhe ne kohen tone ne ne te ardhmen do ti kendoj adem jasharit,dhe shume adem jasharave ne al-ks-mk.
enveri nuk ka qene kurr njri qe ti kendoj dikushn por me dhune njeri me dhune.
pse nuk po i kendojne sod??
sepse nuk e ka meritu ai far coftina e shekullit.

[experti_lu]

Postimi origjinal është bërë nga OROSHI

Asht turp i madh per shqiptaret e Kosoves qe te admirojne terroristin dhe kriminelin ma te madh te shqiptareve Enver Hoxhen,allias Dulla!!!Ky perbindesh ma shume ka vra shqiptar te Kosoves sesa italiane e Gjermane se bashku.Dulla tradhtoi ne menyren ma te poshter e dinake Kosoven duke e lan ne duart e katilave Sllave!!Ndersa popullin shqiptar te Shqiperis e varferoi deri sa njerzit vdisnin urie!!Shqiperia edhe tani krahasohet me boten e trete!!Poshte komunistet shqiptare dhe Ruso-Serbe!!!

e pa mohushme dhe shume e vertete.
te pershendes i nderuar.

[Tomori]

Postimi origjinal është bërë nga experti_lu

e pa mohushme dhe shume e vertete.
te pershendes i nderuar.

shume e vertete i nderuari 'OROSHI" ky fare allias Dulla....po ashtu ka pase edhe pseudonimin tjeter qe ja ka pagezuar ...
..Patroni i tije Milladin Popoviqi..e pagezimi ka qene .."TARASI"....qe edhe ashtu ne fakte ndodhi Milladini ja RASI mire koqet kty sherbetorit....
....qe fatkeqsishte neve na kushtoje shume si kombe 50vjete i izoluar prej botes perparimtare,,,,

[GURI SYLAJ]

TOMOR , me thuj te lutem per cilin Komb e ke fjalen?????????????????????????????????????

[Tomori]

Postimi origjinal është bërë nga GURI SYLAJ

TOMOR , me thuj te lutem per cilin Komb e ke fjalen?????????????????????????????????????

:!: :!: :!: :!: :!: :!: :!: :!:
-Sqarohu te lutem i nderuari "GURI SYLAJ" konkretishte...tung

[GURI SYLAJ]

Inderuari Tomor, ju kam borgj nje sqarim prandaj vendosa t'i beje dy fjale kryq.

Kur lexoj shkrime nga nje antar , ketu ne Dardani , une mundohem qe te kem nje pasqyre jo nga nje shkrim i vetem por ne me shume shkrime. Ketu qendrimi i juaj per Kombin del me vend por po harroni se ky "genocid" nuk po i vije nga dikush tjeter por nga vetevetja dhe nga nje me emrin Enver e me mbiemrin Hoxha. Dhe me habiti fakti se kesaj radhe dolet ne mbrojtje te kombit e jo te dickaje tjeter.
Sinqerisht me erdhi mire , por nuk ju besoja syve prandaj ju pyeta edhe njehere se per cilin komb e keni fjalen.

Me nderime Guri Sylaj