Citim:
Postimi origjinal ėshtė bėrė nga Dilaver
Pergjegjesia Penale
Ne Kodin Penal te Republikes se Shqiperise* mosha per pergjegjesi penale eshte caktuar 14 vjec. Personi qe nuk ka mbushur moshen 14 vjec nuk mban pergjegjesi penale. Diskutimi shtrohet ne kete drejtim: Po nese personi eshte 13 vjec e 9 muaj apo e 10 muaj dhe eshte i rrezikshem per shoqerine* eshte i afte... ta pereceptoje vrasjen si krim dhe e kryen me vetedije* a do i shpetoje pergjegjesise penale?
Nje shembull. Ne Keshillin e Pleqve qe gjykonte me normat e Kanunit Shqiptar te Leke-Dukagjinit* u cua per gjykim nje djale i mitur qe ishte kapur ne vjedhje. Njera pale mendonte se djali* ose me sakte familja e djalit nuk mund te denohej me gjobe per shkak se djali ishte i mitur dhe nuk e kuptonte rendesine e veprimit qe kishte bere. Nje plak i Keshillit kerkon qe te nderrmeret nje veprim dhe nderrmarja e veprimit miratohet. Plaku qe kerkoi kete si forme procedure nese mund ta quajme* e mori djalin e mitur dhe e coi perpara nje kopeshti te huaj dhe ne pranine e pleqve te tjere i tha: Fut dhe merri te gjitha perimet ne kete kopesht. Djali i mitur i pergjigjet: Jo nuk i mar sepse me bertasin tek shtepia. Plaku qe kishte kerkuar kete procedure u drejtohet pleqve te tjere dhe u thote:E shikoni burra* djali nuk futet ne kopesht sepse e di qe po te futesh ne kopesh te huaj dhe te maresh permiet eshte veprim i papranueshem* pra djali e kupton rendesine e veprimit te vet. Dhe ne vjedhjen e pare ai nuk ka qene i pavetedijshem por e ka ditur c'po ben. Kjo eshte njemenyre e hershme primitive* por vlen e theksohet se u vendos qe mosha per pergjegjesi penale te shikohej rast pas rasti tek c'do person.
Normalisht qe sot percaktimet behen nga psikologet dhe ekspertet e ndryshem sociale.
Sot eshte e percaktuar 14 vjec*por a mendoni se do ishe me mire sikur te shikohej edhe sot rast pas rasti tek c'do person*dhe nje element i rrezikshem sic u cek me siper 13 e 10 muaj ti shpetoje pergjegjesise penale.
Jurisprundence /fb
|
Problemi i moshes eshte shume i debatur edhe ne jurisprudencen evropiane. Duhet theksuar menjhere qe mosha 14 vjec lidhet me moshen e pubertit pra femija ka filluar te behet biologjikisht i rritur pra jane hormonet ato qe percaktojne moshen e pergjegjesise penale.
Shkenca juridike ka bere perparime duke i cilesuar krimet e te miturve ne baze te rrethanave qe ato kryhen ne baze te pjekurise pra ne baze te ores biologjike qe ka femija.
Shkenca juridike calon ose me mire kundershton ne parim vetveten ne rastin perfaqesimit te prindeve keta te fundit jane pergjegjes per femijen kur ben nje kundravajtje penale dhe nuk jane pergjegjes kur femije kryhen nje veper penale dmth nuk eshte se nuk jane pergjegjes por nuk marrin denimin ashtu sic e marrin ne rastin e kundravajtjes.