Pemët në mjekësinë popullore

rilinda · 11-07-07, 22:17

UDHËZIMI PRAKTIK

MBI PËRDORIMIN E PEMËVE NË MJEKËSINË POPULLORE

Frutat në mjekësinë popullore gjejnë një përdorim të gjerë, si në format më të thjeshta, kur ato përdoren të freskëta, ashtu edhe në forma të përgatitura posaçërisht për qëllime të caktuara.
Pavarësisht nga forma e përdorimit, frutat më pare duhet të lahen mire. Kjo masë duhet ndërmarrë ngase frutat në përgjithësi konsumohen të freskëta dhe është mire të mos qërohen, sepse do të humbasin një pjesë të mire të vlerave të tyre ushqimore dhe sidomos vitaminat, të cilat përqëndrohen më shumë në shtresat e jashtme.
Format që do të përmendim më poshtë janë të thjeshta dhe mund të përgatiten me lehtësi nga cilido.

Lëngjet e përfituara nga zierja (çajrat)

Përgatiten në disa mënyra, por më e zakonshmja është që në enë të hidhet sasia e duhur e ujit dhe e masës së thatë ose të njomë të bimës. Koha e zierjes zgjat deri ne 15 minuta për organet mbitokësore të pemëve dhe deri ne 30 minuta për rrënjët. Lëngu kullohet dhe pihet në temperaturë të përafërt me atë të trupit të njeriut. Rëndësi ka përdorimi i dozes përkatëse për moshat e caktuara dhe gjendjet patologjike të njerëzve. Dozat që përmenden në tekst janë të përllogaritura kryesisht për njerëzit e rritur dhe me gjendje shëndetësore të mire. Për të sëmurët, për pleqtë mbi 60 vjeç dhe për të rinjtë nën 20 vjeç, zakonisht përdoren dy të tretat (2/3) e dozes. Për fëmijët e vegjël, nën 7 vjeç, duhet të përdoren vetëm rastet e rekomanduara dhe sipas këshillave të mjekut.
Që të bëhen të pijshme nga fëmijët, shtohen një deri në dy lugë sheqer ose mjaltë p r çdo gotë. Të rriturit është mire t’i përdorin pa i ëmbëlsuar.

Infuzet

Përgatiten duke vluar më pare vetëm sasinë e duhur të ujit dhe pastaj duke e hedhur atë mbi masën e njomë ose të thatë të bimës që është vendosur në një enë tjetër. Ena mbulohet me kapak që të mos largohen lëndët që avullojnë lehtë. Infuzi pihet pas 10-15 minutash, në një temperature të pranueshme nga trupi, me ose pa sheqer.

Ekstraktet

Fitohen duke shtrydhur masën e njomë, e cila pastaj kullohet që të veçohet nga brumi i mbetur. Përdorimi i këtij ekstrakti mund të jetë i jashtëm ose i brendshëm. Në rastet e tjera ekstraktet fitohen me mënyrën e distilimit ose duke i vendosur frutat në tretës organikë, si: alkool, verë, vaj ulliri etj. Shumë të përdorshme në mjekësinë popullore janë vajrat që ekstraktohen nga arra, bajamet, lajthit , ulliri etj. Përdorime kanë gjetur vera, rakia e uthulla që përgatiten nga mjaft fruta, kryesisht nga rrushi, por edhe nga fruta me përqindje të lartë sheqeri, siç janë, mareja, mani, kumbulla, fiku, manaferra, portokalli etj.

Lëngjet e frutave

Janë forma të lëngëta të njohura të cilat përgatiten në shtëpi, si dhe në repartet e përpunimit të frutave. Më të përmendura janë lëngu i qershisë, i vishnjes, i dredhëzës (luleshtrydhës), i rrushit, i pjeshkës, i kajsisë, i shegës, i kumbullës, i portokallit, i limonit, i mandarinës etj.
Për fëmijët e vegjël më shumë efekt pëdoren edhe lëngjet e freskëta të mollës, të ftoit, të dardhës e të disa frutave të tjera që kanë pak lëng. Këto, pas ii kalojmë në rendei kthejmë në pure (qull), i vendosim në copa të pastra pëlhure dhe i shtrydhim deri sa të kullojë lëngu, i cili u jepet fëmijëve me lugë të vogël.
Përveç përdorimit të lëngjeve të fresëta, gjatë stinës së pjekjes së frutave, lëngjet mund të mbyllen me kujdes në shishe, për t’u përdorur në një kohë të mëvonshme, kur mungojnë frutat e freskëta.
Në praktikë përdoren edhe shurupet, të cilat përgatiten nga lëngjet e frutave, duke e shtuar sasinë e duhur të sheqerit dhe duke i zier deri në përqëndrimin e tyre për t’u përfituar një masë mjaft e dendur që nuk thartohet (nuk fermentohet.) I përmendur është pekmezi i manave, shurupi i qershisë, i thanave, i vishnjes etj.

Puretë (qulli) e frutave

Përgatitet pas shtypjes së frutave që kanë tul të butë, me një lugë ose duke i kaluar ato në rende. Zakonisht u jepen fëmijëve të vegjël kur nuk janë në gjendje të copëtojnë frutën. Përdoren pureja e mollës, e dardhës, e ftonit, e fikut, e manit, e manaferrës e pjeshkës, e kajsisë, e hurmës e thanes, e vadhëzës etj.

Pluhurat

Përgatiten pasi thahen pjesët e bimës dhe bluhen shumë imët. Ato ruhen në enë qelqi të mbyllura mire. Pluhurat kanë gjetur përdorime duke i pirë me pak ujë, si dhe duke i përdorur për pluhrosjen dhe për tharjen e plagëve të ndryshme.

Kataplazmat

Ndryshe quhen edhe llapa. Kanë përdorim të jashtëm dhe pëfaqësojnë masën e njomë të bimës të shtypur në formë brumi. Kjo masë vihet midis dy bezeve të pastra pastaj vendoset mbi vendin e sëmurë, ose mbi plagë. Pjesët bimore që përdoren për kataplazmë më pare duhet të përdoren mire.

Banjat

Janë lëngje në të cilat futet i gjithë trupi ose vetëm pjesë të tij (këmbët, duart, koka) për qëllime mjekimi. Banjat janë aromatike, zbutëse, nxitëse etj. Gjatë banjës lëndët active veprojnë në lëkurë në sistemin e frymëmarrjes ose nëpërmjet tyre veprojnë edhe në brendësi të trupit.
Lëngu që përdoret për banja përgatitet duke zier në ujë gjethe, rrënjë, ose pjesë të tjera të bimës për 15-30 minuta. Raportet bimë- ujë që përdoren gjatë banjës janë të përafërta me ato që rekomandohen për pirje, por pa shtuar sheqer.

Mjekimet me fruta

Janë mënyra shumë të efektshme të përdorimit sistematik dhe për një kohë relativisht të gjatë të frutave për përforcimin e shëndetit dhe për luftimin e sëmundjeve të ndryshme.
Mjekimet me fruta (frutoterapitë) janë mjaft të njohura nga populli ynë dhe përdoren gjerësisht në praktikë. Mjekimet me fruta bëhen duke konsumuar çdo ditë nga gjysmë deri 2-3 kg fruta dhe duke vazhduar këtë për 10-20 e më shumë ditë. Gjatë zhvillimit të kurës, pastrohet organizmi nga helmet dhe kripërat e panevojshme që grumbullohen nëpër kyçe dhe që shkaktojnë dhimbje. Ulet sasia e dhjamit, i cili e rëndon trupin. Në kohën e frutoterapisë ushqimi tjetër duhet të jetë i lehtë, i çliruar nga mishrat, dhjamërat, dhe brumërat, i mjaftueshëm në sasi duke parapëlqyr sallatat dhe supat me barishte të pasura në vitamina dhe kripëra minerale.
Praktika tregon se kurat me fruta janë shumë të dobishme edhe për luftimin e sëmundjeve të ndryshme. Të efektshme janë rezultatet e kurimit me arra, me lajthi, ose me bajame për përforcimin e organizmit të dobësuar dhe për rivendosjen e shëndeti me gështenje, me ftonjë, me thana ose me vadhëza kundër diarresë (jashtqitjes) e dizenterisë; me rrush, me limo ose me dredhëza kundër reumatizmit dhe artritit me hurma, me manaferra, me mandarina e me vishnja kundër anemisë. Me kumbullat gjatore, me lajthi e me vaj kundër sëmundjeve të mëlqisë; me mollë kundër sëmundjeve të zemrës; me portokalle e qershi kundër sëmundjeve të veshkave.

rilinda · 11-07-07, 22:21

VETITË DIETIKE DHE FITOFARMACEUTIKE TË PEMËVE

ARRA

Në mjekësinë popullore përdoren gjethet, frutat jeshile, lëvorja e degëzave, zhgualli (lëvorja e trungut), buka e arrës dhe lulet. Gjethet mblidhen në pranverë; lulet dhe sythat në Maj, lëvorja e jashtme jeshile në Korrik, gjethet pasi thahen, mbahen në kujdes që të ruajnë erën dhe shijen e tyre. Lulet e ndryshojnë disi pamjen dhe cilësinë gjatë ruajtjes. Lëvorja jeshile e arrive, pas tharjes, bëhet më e hollë, rrudhet dhe merr shije të ëmbël. Gjethet kanë erë të forte dhe aromatike, shije në të hidhur, rrënjët dhe lëvorja e jashtme jeshile e arrës, japin një ngjyrë jeshile, ndërsa zhgualli, përdoret për të ngjyrosur sende të leshta e të mëndafshta me ngjyrë gështenje.

Vetitë dietike dhe fitofarmaceutike

Fruta e arrës përmban lëndë yndyrore, të cilat në frutat e thata arrijnë deri 60 %. Përmban gjithashtu albumina, karbohidrate dhe sasi të konsiderueshme kripërash minerale si: fosfor, kalium, kalcium etj. Përmban mjaft vitamina, posaçërisht frutat e freskëta siçjanë vitaminat C, B, P, A; vajrat eterike dhe lëndët ngjyrosëse. Përdoren gjerësisht edhe për të përgatitur ëmëlsira të ndryshme. Lëngu që merret pas zierjes së gjetheve të arrës përdoret për pastrimin e gjakut, kundër sëmundjeve të mushkërive, të lëkurës dhe të syve, është tonik i aparatit tretës dhe me anë të tij shërohet diarreja (jashtëqitja). Përgatitet në këtë mënyrë:

Merren 2-4 gram gjethe të thrmuara dhe lihen për 12 orë në 150 gram verë të bardhë. Lëngu i fituar pihet njëherësh esëll.

Kundë diarresë përdoret me efekt dhe lëngu i luleve mashkullore të arrës. Për këtë:

Merren 5-10 gram lule mashkullore dhe zihen në 200 ml ujë. Pihen sa herë paraqitet nevoja, nga një gotë çaji për të rriturit dhe nga një gotë likeri për të vegjëlit.

Lëngu i gjetheve të ziera përdoret edhe në formë lavazhi kundër sëmundjeve inflamatore të rrugëve gjenitale. Gjithashtu, në formë klizme përdoret kundër diarresë e dizenterisë.
L ngu që përfitohet nga zierja e gjetheve të njoma dhe të freskëta, përdoret për larje në infeksionet e lëkurës. Rezultate të mira jep edhe në formë kataplazmash. Lëngu i gjetheve i zier shumë, lufton me sukses qeren, zgjeben, urthin dhe ekzemën. Për këtë:

60 gram gjethe arre lihen të ziejnë për një orë, në gjysmë litri ujë. Me lëngun e fituar lyhen here pas here pjesët e sëmuara të lëkurës.

Ky lloj lëngu përdoret, gjithashtu për të bërë banja tonike; ato i japin organizmit freski e gjallëri.
Çaji i gjetheve të arrës rekomandohet për kurimin e plagëve të gojës, kundër infeksioneve të kanalit vaginal, për ruajtjen e butësisë së lëkurës së trupit dhe sidomos të fëmijëve. Në këto raste:

Për lavazhet e gojës dhe të kanalit vaginal përdoren 10-15 gram gjethe në 100 ml ujë, duke shtuar edhe 6 gram acid boric. Për banjat e trupit dhe larjene plagëve merren 10- 15gram gjethe të thata në 200 ml. ujë (duke shtuar 6 gram acid borik për plagët.)

Vaji i arrës ka gjetur përdorim të gjerë për mjaft sëmundje. Ai ka veti antihelmintike (lufton shiritin dhe krimbat që parazitojnë në zorrë). Përfundimi është shumë i mirë kur kombinohet me kombinimin e hudhrës. Vaji i arrës përdoret me sukses për kurimin e kallove limvadeniteve, tiroideve dhe apceseve, bile edhe të atyre kronike. Për këtë qëllim vaji merret nga goja, ndërsa për sëmundjet e lekurës pëedoret nga jasht. Me vaj arre kurohen të gjitha plagët që mbledhin qelb.
Arrat janë ushqim shumë i mirë për fëmijët, ato luftojnë aneminë. Në popull njihen forma të përdorimit të arrive, thjesht ose të përziera me mjalt, për forcimin dhe rivendosjen e shëndetit të fëmijëve dhe të të rriturve.
Lëngu që merret nga përzierja e gjetheve dhe e lëvorës së jashtme të degëve të arrës, përdoret kundër rënies së flokëve, ato forcojnë rrëenjët e qimeve.

Merren 30-40g. gjethe dhe lëvore degësh të njoma, me një liter ujë dhe ziejnë për 10-15 minuta me lëngun e vakur shpërlahet koka darkave.

Kjo larje ndikon gjithashtu në nxirjen e flokëve. Rezultate edhe më të mira jep këshilla e mëposhtme:

Përgatitet një çaj i kombinuar me gjethe arre dhe gështenje, duke marrë nga 15-20 gram të çdo lloji në një liter ujë, dhe pastaj shpërlahet koka darkave.

Lëvorja e degëve të arrës rekomandohet për heqjen e kallove. Për këtë qëllim këshillohet:

Merren 20-25gram lëvore e tharë ose 60-80 gram lëvore e njomë dhe vihen të zihen në 500 ml. për 40-50 minuta. Me lëngun e fituar u bëhen shpërlarje këmbëve me kallo për 20-30 minuta. Me brumin e lëvores së zier përgatiten kataplazma, që vendosen mbi kallo e lidhen me beze. Ky veprim përsëritet 2-3 herë ose më shumë, derisa kallot të bien vetiu pa i prerë me brisk dhe pa i djegur me kripëra ose acide.

Gjethet e njoma e të freskëta largojnë insektet dhe çimkat nga banesat. Një infuz i thjeshtë bën që të larohen milingonat. Në qoftë se me këtë infuz lyejmë kuajt, atyre nuk u afrohen mizat.

rilinda · 11-07-07, 22:53

DARDHA

Vetitë Dietike dhe fitofarmaceutike

Frutat e dardhës përdoren në gjendje të freskët në kohën e pjekjes natyrore, të ruajtura në frigorifer, dhe të përpunuara në formë marmelate, conserve, kompostoje ose të thara. Përmbajnë kripëra minerale, si: kalium, kalcium, mangan, fosfor, hekur etj., 4-5% sheqer, vitamina C, B1, B2, B6, karotinë, acide organike etj.
Ato janë freskuese, qetësuese, largojnë etjen, lehësisht pastruese të zorrëve dhe japin energji. Kur janë të papjekura, nuk treten lehtë dhe qëndrojnë rëndë në stomak.
Në saje të përmbajtjes së hekurit dardhat bëjnë mire për luftimin e anemisë. Ato bëjnë mire gjithashtu në mëlçi, pasi nxisin aktivitetin për prodhimin e tëmthit.
Cipa e frutave të dardhës ka veti diuretike (diuretik dmth. mjet që shkakton urinim të shpeshtë dhe ndihmon veprimtarinë e veshkave dhe të rrugëve urinare) dhe bën mirë në pastrimin e veshkave dhe të rrugëve urinare. Për këtë qëllim përdoret çaji si vijon:

40-50 gram cipa dardhash, në 250 gram ujë, zihen për 20 minuta dhe lëngu i fituar pihet i ngrohtë, në mëngjes esëll, për 7- 10 ditë.

Lëngu që fitohet nga zierja e lëvores së degëve të dardhës ndikon pozitivisht në ujlen e temperatures. Çaji i lëvoreve përgatitet:

Merren 15-20 gram të thara (ose 60-70 gram lëvore të njoma) në 250 ml. ujë dhe lihenë zihen për gjysmë ore. Çaji pihet njëherësh i vakët.

Përdoret gjithashtu pë lavazhe të ndryshme, në saje të vative të tij antiseptike.
Gjethet e dardhës kanë veti të mira diuretike dhe antiseptike dhe përdoren kundër sëmundjeve të rrugëve urinare, në cistitet në gurët e veshkave, në dhimbjet e fshikëzës urinare, etj. Në këto raste këshillohet infuzi i gjetheve:

Merren 20-25 gram gjethe dardhe dhe zhyten në një enë me 250 ml. ujë të vluar. Lihen aty pë 10 minuta dhe lëngu i fituar pihet një orë para buke. Përsëritet 2-3 herë në ditë për 10-15 ditë.

Në mjaft vende të botës, të gjitha pjesët e bimës së dardhës kanë një përdorim të gjërë kundër helmimeve të shkaktuara nga kërpudhat e helmëta. Në këto raste këshillohet çaji ose infuzi i gjetheve a i lëvoreve (20-30 gram në gjysmë litër ujë).

“Ai që e prashit pemën- ka të drejtë të presë se do të marrë frut; ai që e plehëron- ka të drejtë të besojë se do të marrë frut; ai që e krasit- i urdhëron pemës të jape frut!”
Thënie latine

rilinda · 11-07-07, 23:19

FIKU

Vetitë dietike dhe fitofarmaceutike

Fiku është një frut i këndshëm dhe i ushqyeshëm. Përdoret i freskët, i tharë dhe i përpunuar në produkte të ndryshme, si: marmelatë, reçel, pekmez, raki, bukëfiqe etj. Përmban shumë karbohidrate, që në fiqtë e thatë arrijnë mbi 60%, si dhe albumina e yndyrna. Fiqtë e njomë kanë mjaftë vitaminë C, pro-vitaminë A dhe hekur. 100 gram fiq japin rreth 250 kalori.
Fiqtë rekomandohet të përdoren nga personat e dobësuar, nga anemikët dhe nga ata që e ndiejnë shumë të ftohtët: ata i japin organizmit force dhe nxehtësi.
Nuk këshillohet të përdoren nga ata që vuajnë nga sëmundja e sheqerit.
Përdorim të mire në mjekësinë popullore kanë gjetur fiqtë kundër kapsllëkut:

Në mëngjes, duke qenë esëll, hahen disa kokrra fiq, pasi të pihet më pare një gotë ujë i freskët. Kjo nuk rekomandohet për ata që vuajnë nga diarreja (jashtëqitja).

Në rastet e acarimit të faringut, të mishrave të dhëmbëve dhe të rrugëve të frymëmarrjes, lëngu i përgatitur nga zierja e fiqve, jep rezultate shumë të mira.
Qumështi i fikut ka gjetur përdorime praktike për heqjen e kallove, si dhe për lyerje kundër reumatizmave e dhimbjeve të tjera artritike.
Qumështi i fikut të egër përdoret me efekt për zhdukjen e lëthave nga sipërfaqja e duarve ose e këmbëve, për këtë:

3-4 herë në ditë lyhen me qumësht fiku të egër, për 4-5 ditë radhazi, deri sat ë bien vetiu.

Gjethet e njoma të fikut kanë veti terapeutike shumë të mira kundër sëmundjes së astmës (astmë: sëmundje e karakterizuar nga vështirësi në frymëmarrje.) Në këto raste:

Merren 1-2 gjethe të freskëta dhe zihen në 200 ml. ujë gjersa të mbetet gjysma e sasisë së ujit. Lëngu i fituar pihet në darkë para gjumit, ose në mëngjes esëll.

rilinda · 11-07-07, 23:51

FTOI

Për qëllime mjekësore përdoren farat e thara, gjethet dhe tuli i ftonjve. Farat kanë shije të lehtë të bajameve të hidhura dhe janë pa erë. Farant thahen në hije me kujdes, ndryshe myken. Duke qenë se ftonjtë kalben lehtë, duhet të mblidhen para pjekurisë së plotë dhe të ruhen në vende të thata e të ajrosura.

Vetitë dietike dhe fitofarmaceutike

Ftoi përdoret i freskët ose në formë kompoti, reçeli, prevedeje, marmelate, si dhe për t’i dhënë shije, aromë dhe qëndrueshmërimarmelatës së mollës, të dardhës dhe të frutave të tjera.
Ftoi është i ushqyeshëm; ai përmban vitamina A dhe C, sheqerna, pektinë, acide, kripëra minerale, si kalium etj. Frutat e ftoit janë të pasura me lëndë aromatike, të cilat ia shtojnë vlerën.
Ftonjtë kanë veti rrudhëse dhe janë përdorur qysh në lashtësi për këtë qëllim. Përdoren kundër diarresë (jashtëqitjes), dizenterisë (dizenteri: mahisje ose zhvoshkje e zorrëve që shkakton dhimbje e heqje të shpeshta barku, nganjëherë edhe me gjak) dhe të vjellave.
Përdorim të mire kanë gjetur për forcimin e organizmit të pleqëve, si dhe të atyre që janë dobësuar pas kalimit të ndonjë sëmundje. Për këtë:

Merren 1-2 kokrra ftonj, priten në copa dhe vihen në një enë me 1 litër verë të bardhë, ku lihen për 7-10 ditë. Pija e formuar merret 2-3 herë në ditë, nga një gotë pas buke.

Me rezultate shumë të mira në çrregullimet e stomakut dhe të zorrëve përdoret çaji i frutave, i cili ka efekt rrudhës:

Merren 1-2 kokrra ftonj, pastrohen dhe priten në copa të vogla të cilat i ziejmë për një orë në tre çerek litra ujë. Nga lëngu i fituar pihen 1-2 gota në ditë, për 2-3 ditë.

Me vlerë janë edhe gjethet e ftoit, të cilat përdoren si qetësues kundër nevrastenisë (nevrasteni: sëmundje që ka pë shkak dobësimin e forces nervore), pagjumësisë, kundër rrahjeve të shpeshta të zemrës, kundër kollës së pandërprerëetj.

Merren 5 gram gjethe dhe vihen të zihen në 100 ml. ujë për 10 minuta. Çaji pihet menjëherë.

Lëngu i përfituar nga zierja e fletëve të ftoit përdoret për larjen e syve në rast dhimbjesh.
Farat e ftoit përmbajnë lëndë mucilagjinoze (mucilagjinoz: mjet që përmban lëndë mucilagjinoze, me veti zbutëse), e yndyrna: ato përdoren kundër hemorragjive (hemorragji: rrjedhje e madhe e gjakut nga organizmi), hemorraideve (hemorraide: zgjerim i venave të pjesës së poshtme të zorrës së trashë dhe të anusit; majasëll) etj. Bëjnë mire në rastet e çrregullimeve të stomakut dhe të zorrëve dhe ndihmojnë pastrimin e zorrëve. Në këto raste:

Merren 20 gram fara, dhe pasi shtypen, zhyten në 100 ml. ujë. Lëngu i fituar pas kullimit pihet njëherësh.

Ky lëng përdoret edhe për larjen e plagëve, si dhe për gargara (shpërlarje) në acarimet e grykës.

rilinda · 12-07-07, 12:30

GËSHTENJA

Përdoren gjethet e thara, të cilat mblidhen në periudhën e lulëzimit dhe thahen në hije; lëvorja e degëve të njoma, lulet mashkullore si dhe kokrrat.

Vetitë dietike dhe fitofarmaceutike

Kokrrat e gështenjës kanë vlerë të lartë ushqyese e dietike. Ato përmbajnë rreth 40% niseshte, kur janë të freskëta. Gështenjat përdoren të freskëta, të ziera, të pjekura ose të përpunuara.
Kokrrat e gështenjës, të ziera a të pjekura, kanë veti të mira rrudhëse dhe rregullojnë funksionimin e stomakut dhe të zorrëve, treten lehtë dhe ndihmojnë në tretjen dhe të ushqimeve të tjera, duke aktivizuar organet dhe gjëndrat e tretjes. Përdoren me efekt të mire në rastet e heqjes së barkut ose diarresë. Veçanërisht këshillohen për fëmijët e vegjël disavjeçarë, për të normalizuar procesin e tretjes, kur karakterizohet nga mjaft çrregullime.
Gjethet e gështenjës kanë gjetur një përdorim të mire si zbutës të rrugëve të frymëmarrjes dhe qetësues të kollës.

Merren 30 gjethe gështenje dhe zihen në 200 ml. ujë derisa të mbetet gjysma e sasisë së ujit. Nga lëngu i fituar pihet një filxhan kafeje 1-2 herë në ditë.

Në rastet e mosmbajtjes së urines ndiqet këshilla:

Merren një grusht gjethe dhe një grusht lëvore degësh të gështenjës dhe zihen në një liter ujë për gjysmë ore. Nga lëngu i fituar pihen nga një filxhan çaji në mëngjes, duke qenë esëll, për 10-15 ditë.

Çaji me gjethet e gështenjës ka veti tonike dhe jep rezultate të mira në stomak, si tretës dhe si nxitës për hapjen e oreksit. Bën mire posaçrisht kundër heqjes (shkuarjes) së barkut. Ndikon edhe për uljen e temperatures.
Lëvoret e degëve të gështenjës janë një ilaç i mire kundër çdo forme të dizenterisë, edhe në rastet me hemorragji:

Merren 30-80 dram lëvore degësh dhe zihen në një liter ujë, për gjysmë ore. Pihen 3-4 gota gjatë ditës.

Ky çaj përdoret me shumë dobi edhe kundër dhimbjeve të syve, duke i shpërlarë së jashtmi me të.

rilinda · 12-07-07, 13:23

HARDHIA

Në mjekësinë popullore përdoren frutat, gjethet e njoma, lëngu lotues dhe nëbproduktet e përpunimit të rrushit: vera, rakia, uthulla.

Vetitë dietike dhe fitofarmaceutike

Rrushi ka veti të mira ushqimore e dietike. Fruta përmban sasi të konsiderueshme sheqeri, që arrin deri në 25 %, acide organike, kripëra të kalciumit, të hekurit, mjaft vitamina, si vitaminë B dhe kryesisht C, lëndë tanike etj. Edhe gjethet e hardhisë janë të pasura me sheqer, lëndë tonike, karotinë, acide organike etj. Gjethet e hardhisë përdoren edhe në kuzhinë.
Rrushi ose lëngu i tij përdoret gjerësisht për qëllime terapeutike. Një lëng rrushi u sjell shumë dobi reumatikëve ose artrikëve (artritik: që vuan nga podaagra dhe sëmundjet e kyçeve.):

Mjekimi me rrush fillon me 1 kg ditën e parë, pastaj shtohen gradualisht nga gjysmë kg në ditë, derisa arrin 5-6 kg në ditë. Pastaj fillon pakësimi me nga gjysmë kg në ditë. Përdorimi vazhdon 15-20 ditë ose më shumë. Gjatë periudhës që zgjat kura, është mire që si ushqime plotësuese të përdoren barishte, sallata, qumësht, çajra, por jo mishra e prodhime të këtij lloji.

Rrushi ka veti të mira diuretike; ai këshillohet të përdoret nga ata që kanë gurë në veshka, që vuajnë nga nefritet (nefrit: acarim i veshkave), ata që kanë gurë në mëlçi dhe në fshikëzën e tëmthit.
Rrushi nuk rekumandohet të përdoret për diabetikët, sepse përmban shumë sheqer, për ata që vuajnë nga sëmundjet e zemër, si insuficiencë kardiake, nga tension ii lartë i gjakut, në rastet e heqjes (shkuarjes) së barkut, në ulçera si dhe nga personat e majmur shumë.
Rrushi përdoret me efekt edhe nga ata që kanë vuajtur nga pleuriti, bronkiti kronik, në rastet me astma bronkiale të formës së lehtë e të mesme, si dhe në sëmundjet e mushërive.
Gjethet dhe filizat e hardhisë kanë veti të mira rrudhëse dhe përdoren kundër diarreve kronike, hemorragjive të ndryshme, si dhe rrjedhjes së gjakut nga hunda.
Lëngu që loton gjatë krasitjes ose çarjes së degëve të hardhisë përdoret në sëmundjet e lëkurës, si dhe në sëmundjet e syve. Kundër të skuqurit e syve përdoret këshilla që vijon:

Nga lëngu lotues i hardhisë, i mbledhur në një shishe të pastër, hidhen në sytë e skuqur 2-3 pika në mëngjes, e po aq në darkë, për 3-4 ditë radhazi.

Cipat e kokrrave të rrushit, si dhe farat që hahen, njëkohësisht luajnë rol pozitiv në stimulin e lëvizjeve të zorrëve.
Si rezultat i fermentimit dhe i distilimit të rrushit përfitohet vera, rakia dhe uthulla.
Vera përmban alkool, acide të ndryshme, lëndë azotike, krip ra të kaliumit, kalciumit, hekurit, magnezit, natriumit, elemente këto të dobishme për organizmin e njeriut. Vera ka veti diuretike (diuretic: mjet që shkakton urinim të shpeshtë dhe ndihmon veprimtarinë e veshkave dhe të rrugëve urinare.), kardiotonike (kardiotonik: mjet që forcon zemrën), antipiretike (antipiretik: mjet që ul temperaturën e lartë të trupit.), dhe rekomandohet për riaftësimin e organizmit të dobësuar, në pneumoni, tifo etj. Vera në sasi të vogla është nxitëse, ndërsa në sasi të mëdha shkakton dehjen. Vera e bardhë është nxitëse dhe diuretike, ndërsa verërat e kuqe janë tonike (tonik:mjet që i fuqizon ose zgjon aktivitetin e organeve duke vepruar mbi tonusin e muskujve të tyre) dhe rrudhëse.
Rakia e forte e rrushit, në kushte shtëpiake, mund të zëvendësojë alkoolin. Ajo përdoret nga populli për shpërlarjen dhe dezinfektimin e plagëve, për fërkime të ndryshme në raste të ftohurash në kurriz dhe në gjoks, për vendosje kompresash në pjesë të dhembura të lëkurës ose që kanë mbledhur përbrenda, si dhe duke e konsumuar në sasi të vogla si nxitëse të sistemit t tretjes, për çeljen e oreksit dhe për të shtuar nxehtësinë e trupit gjatë dimrit. Përdorime të shumta ka në përgatitjen e ekstrakteve të ndryshme.
Uthulla ka gjethur përdorime të shumta si freskuese në lyerje dhe kompresa, si dhe për të shtuar intensitetin e frymëmarrjes.

rilinda · 12-07-07, 13:40

HURMA

Në mjekësinë popullore përdoren pothuajse të gjitha pjesët e bimës, fruta, gjethet, degët.

Vetitë dietike dhe fitofarmaceutike

Fruta e hurmës është e shijshme dhe pëlqehet nga të gjithë; përdoret e freskët, e thatë, përgatitet reçel, marmelatë, alkool, raki dhe ëmbëlsira të ndryshme. Fruta përmban rreth 17% sheqer kur është e freskët dhe 62% kur thahet. Përmban vitamina A dhe C, proteina, yndyrna, kripëra minerale, si hekur, sasi të konsiderueshme taninë etj.
Hurmat kanë gjetur përdorim të mire në luftimin e sëmundjes së anemisë, dobësimit të përgjithshëm të organizmit pas kalimit të ndonjë sëmundje. Në këto raste përdoret mjekimi me hurma:

Çdo ditë konsumohen 6- 15 kokrra të tejpjekura rreth një orë para ose pas ushqimit. Mjekimi vazhdon 15 ditë deri në 25 ditë.

Hurmat kanë dhënë rezultate të mira në luftimin e sëmundjeve të aparatit tretës, të cilat shoqërohen me diarre (me të dala të shpeshta jashtë). Mjekimi me hurma u bën mire edhe atyre që vuajnë nga diarreja kronike.
Edhe mjaft të sëmurë nga gjëndra tiroide (fryerja e gushes), kanë pasur përmirsime të dukshme pas përdorimit me bollëk në racionin ditor të frutave të hurmës.
Farat e hurmës kanë gjetur përdorime në dhimbjet shumë të forta të barkut. Për këtë këshillohet:

Merren 20-30 gram fara dhe pasi shtypen e shtrydhen, lëngu i përfituar zihet për 20-30 sekonda dhe pihet i ngrohtë.

rilinda · 12-07-07, 14:01

KAJSIA

Vetitë dietike dhe fitofarmaceutike

Frutat e kajsisë përdoren të freskkta ose të thata, si dhe të përpunuara në trajtë kompostoje, reçeli dhe lëngu të këndshëm.
Fruta e freskët ka vlerë të mira ushqimore. Ajo përmban rreth 14% sheqerna, acide organike, albumina, pektinë, kripëra minerale, si: kalium, fosfor, kalcium, vitamina të ndryshme si provitamina A, Vitaminë B1, B2, PP, C etj. Në frutat e thata sasia e sheqerit arrin deri në 60%. Thelpinjtë janë të pasur me albumina deri 28% dhe me vajra deri 55%.
Frutat e kajsisë janë të shijshme, atomatike dhe pe;qehen nga të gjithë. Ato luajnë një rol të rëndësishëm në pastrimin e gjakut. Përdoren me efekt edhe në rastet e zënies së zërit. Kajsitë janë ushqim i çmueshëm për ata që vuajnë nga
sëmundjet e mëlçisë.
Bërthamat e kajsisë përdoren kundër dhimbjes së kokës. Për këtë qëllim ato piqen dhe hahen me mjaltë për t’u tretur më lehtë.

rilinda · 12-07-07, 14:10

KUMBULLA E BUTË

Në mjekësinë popullore përdoren frutat, farat e bërthamave dhe gjethet.

Vetitë dietike dhe fitofarmaceutike

Frutat e kumbullës kanë vlera të larta ushqimore. Ato përmbajnë 8-20 % sheqer. Acide, pektinë, sasira të konsiderueshme vitaminash, si vitaminë C, PP, A, B1, B2. Po ashtu përmban kripëra minerale të kalciumit, kaliumit dhe të hekurit.
Kumbullat konsumohen të freskëta, të përpunuara ose të thata. Me kumbulla përgatitet reçel, marmelatë, shurup, kompot, raki etj.
Kumbullat pëlqehen edhe kur s’kanë arritur pjekurinë e plotë; ato janë freskuese, shuajnë etjen dhe hapin oreksin.
Gjethet e kumbullës përgoren kunëd puçrrave të lëkurës:

Merren një grusht gjethe kumbulle dhe zihen në një liter ujë derisa të shterojë përgjysmë. Pasi kullohet, me lëngun e fituar lahen puçrrat 2-3 herë në ditë.

rilinda · 12-07-07, 14:28

KUMBULLA GJATORE

Në mjekësinë popullore përdoren më tepër frutat, farat e bërthamave (thelpinjtë), si dhe zemka (gomoza). Frutat mund të përdoren të freskëta, por edhe të thata, pasi thahen më parë në diell dhe në vende të pastra.

Vetitë dietike dhe fitofarmaceutike

Frutat e kumbullës gjatore përmbajnë rreth 18% sheqer në trajtë fruktoze, sasi të konsiderushme vitaminash A, B1, B2; kripëra minerale të kalciumit, kaliumit, hekurit, mangezit. Konsumohen të freskëta, të thata ose të përpunuara si reçel, marmelatë, shurup, kompot, taki etj.
Frutat e kumbullës gjatore janë të shijshme, aromatike, e të tretshme dhe pëlqehen më tepër se llojet e tjera të kumbullave.
Ato kanë veti të mira diuretike dhe rekomandohen për t’i përdorur ata që vuajnë nga veshkat, nga zemra, nga kapsllëku dhe nga hemorroidet. Ato sigurojnë një jashtëqitje të rregullt.
Berthamat e kumbullave gjatore janë qetësuese dhe përdoren kundër krimbave të zorrëve. Për këtë qëllim:

Merren 15-30 gram bërthama dhe shtypen në havan. Përzihen me 20 gram sheqer dhe hahen një herë në mëngjes, duke qenë esëll.

Kumbullat gjatore, si fruta janë shumë të dobishme dhe të pranueshme nga stomaku, kanë veti të mira tretëse, freskuese, janë pastruese të lehta të aparatit tretës, pasurojnë gjakun me elemente të reja dhe luftojnë anemone. Përdoren me sukses kundër sëmundjeve të mëlçisë.

Në këto raste mund të përdoret me efekt mjekimi me kumbulla, duke filluar me 05 kg në ditën e parë, e duke e shtuar nga 20 gram çdo ditë pasardhëse derisa të arrijnë 2 kg në ditë.

rilinda · 12-07-07, 14:54

LAJTHIA

Lajthia është një shkurre 4-5 metra e lartë, e familjes së mështekënoreve. Ka gjethe të rrumbullakëta vezake. Lulëzon në janar- shkurt. Fara e saj piqet në shtator.
Takohet kudo nëpër pyje, deri në lartësi 1200 metra mbi sipërfaqen e detit, kultivohet në mjaft krahina.
Përdoren gjethet e thara, të cilat kanë shije pak rrudhëse në të hishur, pa erë. Gjethet mblidhen në qershor- korrik dhe thahen menjëherë në hije, në vende të ajrosura. Frutat mblidhen pasi piqen plotësisht dhe thahen. Lëvorja e rrënjës nxirret gjatë vjeshtës, shkundet e lahet, thahet në diell dhe ruhet në vende të thata. Nga lulet mashkullore, pasi këputen në kohën e lulëzimit të plotë dhe lihen një deri tri ditë derisa të vyshken, shkunden mbi një letër dhe grumbullohen pjalmi, i cili ruhet në qeska letre.

Vetitë dietike dhe fitofarmaceutike

Fruta e lajthisë është shumë e këndshme dhe e ushqyeshme. Lajthia përdoret e freskët, e thatë dhe e përpunuar në ëmbëlsira të ndryshme. Frutat përmbajnë rreth 60% vaj, albuminë dhe pak sheqerna. Një kg lajthi e qëruar jep 6500 kalori. Me miellin e saj edhe të grurit përgatitet një bukë shumë e ushqyeshme. Thelbi është i pasur në kripëra minerale si dhe vitamina A, B1, B5, C, PP etj.
Lajthitë përdoren me rezultate të mira dhe rekomandohen për organizma të dobësuar dhe anemikë, si dhe për grate me barrë. Në këto raste rezultate të mira jep mjekimi me lajthi:

Merren 1 kg thelpinjë lajthie, thërmohen e përzihen me 1 kg mjaltë. Çdo ditë merren 3-4 lugë gjelle, duke e vazhduar mjekimin për 30 ditë.

Nuk këshillohet përdorimi i lajthive, atyre që vuajnë nga stomaku dhe nga dispepsia (dispepsi: tretje me vështirësie ushqimit dhe me dhimbje të aparatit tretës.)
Lëvorja e rrënjës ka veti antipiretike.
Pjalmi i luleve është përdorur kundër epilepsies (sëmundjes së tokës).
Gjethet e lajthisë kanë veprim qetësues në dhimbjet dhe infeksionet e zorrëve dhe përdoren kundër diarresë, meqenëse ato përmbajnë lëndë tanike.
Infuzi përgatitet duke marrë një lugë gjelle me gjethe të grimcuara të lajthisë, të cilat zhyten në një gotë me ujë të valuar dhe lihen aty për 10 minuta. Lëngu i përfituar pihet njëherësh.
Po ky lëng përdoret edhe për shpërlarjen në sëmundjet e lëkurës.
Nga druri i lajthisë nxirret një vaj eterik, që përdoret kundër dhimbjeve të dhëmbëve; për këtë do të mjaftonin disa pika mbi dhëmbim e sëmurë. Gjithashtu, ky vaj ka dhënë rezultate të mira për luftimin e krimbave askaride. Me përdorim të jashtëm jep efekt kundër thumbimeve të insekteve.

rilinda · 13-07-07, 11:47

LIMONI

Për qëllime mjekësore përdoren lëvozhda dhe lëngu i frutës së limonit. Lëvozhgat pasi qërohen nga pjesa e bardhë sfungjerore e brendshme, thahen me kujdes në stufa, në temperature të ulët deri në 40°C. Në temperaturën e zakonshme nuk thahen, pasi myken nga lagështia e mjedisit. Gjithashtu, kanë gjetur përdorim praktik farat, gjethet dhe lulet e limonit. Për t’i ruajtur limonat nëpër shtëpi për një kohë të më të gjatë se gjashtë muaj, është mire të mblidhen limona ende jeshile, pa u zverdhur ose në fillim të pjekjes, aty nga muaji nëntor- dhjetor. Mbahen në arka me rërë të imtë, në tallash etj. Gjithashtu, mund të ruhet edhe lëngu i limonit, i cili përfitohet nga shtrydhja e kokrrave, kullohet dhe vendoset në shishe, duke shtuar pak vaj dhe pastaj mbyllet mirë.

Vetitë dietike dhe fitofarmaceutike

Lëngu i limonit ka gjetur përdorim si freskues në prodhimin e limonadës, në përgatitjen e ëmbëlsirave dhe të kuzhinës shtëpiake. Limoni përdoret për pregatitjen e atomave, sikurse portokalli e mandarina. Vaju eterik i lëvozhgës përdoret për prodhimin e ujit të kolonjës. Nga lëngu i limonave prodhohet acid citric (limontoz). Nga frutat e prera ose vetëm nga lëvozhgat e limonit prodhohet reçel aromatic i cilësisë së mire; reçeli përgatitet edhe nga lulet etj.
Në frutat e limonit përmbahet acid askorbinik (vitaminë C), vitamina P, B dhe karotinë, acid citric, sheqer dhe në lëvozhgat ka vaj eterik.
Vetitë mjekësore të limonit kushtëzohen nga prania në të e një sasie të madhe vitaminash, kryesisht të vitaminave C dhe P. Nga të gjitha agrumet, frutat e limonit kanë efekt shërues më të theksuar. Ato përdoren kundër sëmundjeve që shoqërohen me ethe, janë freskuese dhe ulin temperaturën. Efekt të dukshëm japin në hipo- dhe avitaminozat. Limonat konsiderohen si ilaçi më i mirë antiskorbutik dhe duket të përdoren nga të gjithë.
Limoni ka veti të mira tretëse në stomak, është freskues i këndshëm dhe nxit oreksin që mund të jetë prerë nga sëmundje të ndryshme. Në këto raste përdoret lëngu i limonit i tij në trajtë lemonade, ose i shtuar në çaj a në gjellë.
Në saj të vetive rrudhëse dhe antitoksike, lëngu i limonit përdoret me efekt kundër barkut dhe diarresë, me pak ose pa sheqer.
Rezultate të mira ka dhënë lëngu i limonit gjatë përdorimit kundër acarimeve të mukozës së gojës dhe të grykës, duke bërë larjen dezinfektuese në formë gargarash.
Në gjendesh gripale dhe me temperature, personat e rritur mund të përdorin këshillën praktike që vijon:

Merret një kokërr limon dhe shtrydhet lëngu i tij në një gotë. Aty shtohet edhe një filxhan me raki rrushi të ngrohur më pare dhe përzihen. Thërmohen dhe hidhen në gotë 1-2 kokrra aspirinë. Lëngu i përgatitur pihet njëherësh i ngrohtë, 2-3 orë para ose pas buke.

Limoni ka gjetur përdorim të gjërë kundër acarimit ose qelbëzimit të bajameve. Në këto raste këshillohet:

Merret një kokërrlimoni me madhësi mesatare, pritet në mes në drejtim të gjerësisë dhe të dy gjysmat vendosen në një pjatë mbi zjarr derisa të ngrohet lëngu që përmbajnë. Pastaj, nga pjesa e prerë, të dy gjysmat, të ngrohta, vihen në të dy anët e qafës, në vendet mbi bazamet, lidhen me garzë, dhe lihen aty derisa të ftohen. Ky veprim përsëritet për 2-3 ditë, në darkë para gjumit.

Limoni përdoret edhe për shërimin e sëmundjeve të mëlçisë. Më tepër rezultat ka dhënë kombinimi që vijon:

Për 20-30 ditë rresht, çdo ditë në mëngjes, një orë para buke, pihet lëngu i një kokrre limoni së bashku me një lugë gjelle vaj ulliri dhe një lugë gjelle mjaltë.

Kjo këshillë përdoret edhe nga oranizmat e dobësuar, ata që kanë kaluar ndonjë sëmundje, për rivendosjen e oreksit dhe të shëndetit të tyre. Këshilla e përmendur jep rezultate të mira kundër sëmundjes së verzhëzës.
Lëngu i limonit është i dobishëm edhe për artritikë. Por nuk duhet ta përdorin ata që kanë stomak delikat e të ndjeshëm, pasi shton acititetin dhe dëmton stomakun.
Kundër reumatizmit përdoret me efekt këshilla e mëposhtme:

Merren 1-2 kokrra limon dhe pasi lahen mire, pa hequr lëvozhgën, grihen në rende. Brumi i fituar, pas ii shtohen 1-2 lugë kafeje sheqer, hahet esëll në mëngjes ose në orët e pasditës. Ky veprim përsëritet çdo ditë për 20-30 ditë.

Reumatikët dhe artritikët mund ta përdorin me rezltate shumë të mira mjekimin me limona (limonoterapia).
Limonoterapia ndikon në ripërtrirjen dhe vetëpastrimin e përgjithshëm të organizmit nga kripërat e kristalizuara. Ajo zgjat jetën dhe gjallëron mendimin.
Limoni bën mire për uljen e temperatures.
Limoni ka veti të mira diuretike. Lëngu i tij përdoret me efekt në luftimin e gurëve të veshkave dhe të fshikëzës urinare:

Për këtë qëllim duhet konsumuar 2-4 kokrra limoni çdo ditë për një periudhë prej 1-3 muaj.

Edhe lëvozhga e frutave (lëkurët) kanë gjetur mjaft përdorime. Ato përmbajnë vaj esencial, alkoole të ndryshme, vitaminë A, B1 etj. Vaji esencial ka aftësi për të vrarë bakteret, si dhe për të ndaluar veprimtarinë e tyre.

rilinda · 13-07-07, 12:44

MANAFERRA

Në mjekësinë popullore përdoren frutat, gjethet, lastarët e njomë dhe rrënjët. Gjethet e reja mblidhen në qershor- korrik dhe thahen në hije në shtresa të holla.

Vetitë dietike dhe fitofarmacautike

Frutat e manaferrës konsumohen të freskëta pasi piqen mire; me to përgatitet reçeli cilësisë së mire. Me frutat e manaferrës bëhet verë, uthull dhe raki. Vera ka vlera të mira mjekësore.
Frutat e manaferrës përmbajnë sheqerna, vitaminë C, karotinë, Vitaminë E, acide organike, pektinë etj. Po ashtu edhe gjethet e saj janë të pasura me vitaminë C, acide organike, lëndë tonike dhe aromatike. Në fara ndodhet vaji yndyror në masën deri 12%.
Të gjitha pjesët e bimës kanë veti mjek sore shumë të mire. Qysh në lashtësi janë përdorur nga njeriu pjesët e bimës, si gjethet e majat, për të brë çajra kundër sëmundjeve të aparatit tretës, si dhe në formë kompresash (leckash) me përdorim të jashtëm.
Gjethet e manaferrës kanë veti rrudhëse, djersitëse dhe qetësuese, Ato ndikojnë edhe në uljen e temperatures. Në këto raste përdoret infuzi, i cili përgatitet si vijon:

Merren 6-10 gram gjethe dhe zhyten në një gotë me ujë të valuar, duke i lënë aty për 10 minuta. Gjatë ditës pihen 1-2 gota të tilla, në gjendje të vakët.

Ky infuz (ose i përgatitur në formë çaji) rekomandohet të pihet në rastet kur personi ndien djegje në stomak e në zorrë, në raste thartirash, diarresh, si dhe në formë gargarash (shpërlarje e gojës dhe e grykës), kur ka djegie në gojë, në dykë, në mishrat e dhëmbëve. Ky çaj është shumë rezultativ dhe kundër hemorroideve (majasëllit) dhe në sëmundjen e sheqerit. Për të ndaluar hemorragjinë e hemorroideve, zbatohet këshilla:

Merren 100 gram gjethe manaferrash dhe hidhen në një liter ujë. Këto zihen jo më shumë se 10 minuta. Nga çaji i përgatitur, pihen tri gota në ditë, për tri ditë rresht.

Çaji i gjetheve, i sythave dhe i lastarëve përdoret me efekt edhe nga kardiakët (ata që vuajnë nga zemra), ata me sëmundje të stomakut bile për çdo njeri, qoftë edhe i shëndoshë, çaji i përmendur jo vetëm që është i parrezikshëm, por, përkundrazi, është shumë i dobishëm për organizmin e tij.
Gjethet e thara të manaferrës janë përdorur në sëmundjet e mushërive për ndalimin e gjakut. Këto përdoren në formë dekokti, duke i dhënë të sëmurit nga 4-5 gota në ditë, me mjaltë ose me sheqer.
Kundër sëmundjes së sheqerit përdoret këshilla:

Merren dy duar me gjethe e maja manaferre, pastrohen, shtypen dhe vihen të zihen në një liter ujë. Nga lëngu i kulluar, i sëmuri merr tri here në ditë nga një filxhan para buke.

Përfundime të mira japin edhe frutat e manaferrës, të cilat mund të konsumohen të freskëta, si dhe në formë çaji me verë:

Merren 150-200 gram fruta manaferre, zihen në një gotë të mbushur me verë. Nga lëngu i prodhuar merren çdo ditë 1-2 gota të vogla, në gjendje të ngrohtë.

Frutat e manaferrës shuajnë etjen, përdoren nga të sëmurët me diarre kronike, me dhimbje në kyçe, me infeksione në veshka e në fshikëzën e urines, me kollë etj. Kundër dizenterisë përdoret kjo këshill praktike:

Merren rreth një kg fruta manaferre dhe pasi shtypen, vihen të zihen për gjysmë ore në një enë ku është hedhur një gotë me ujë. Nga lëngu i fituar, pasi kullohet, merren 3-4 lugë gjelle në ditë.

Kundër astmës përdoret kjo këshillë:

Merren një sasi frutash manaferre dhe thahen. Pastaj, bluhen në mullirin e kafesë. Nga pluhuri i përfituar merren 2 lugë kafeje, esëll duke përcjellë me qumësht ose me ujë.

Pluhuri i formuar nga bluarja e manaferrave të thara përdoret edhe kundër hemorroideve:

Merren tri here në ditë, para buke, nga një lugë kafeje nga ky pluhur.

Edhe reçeli me frutat e manaferrës ka veti të mira mjekësore, ai tretet mire në stomak dhe shërben për pastrimin e gjakut, për ndalimin e tij në hemorragjitë e aparatit tretës dhe sidomos të hemorroideve.
Çaji i përgatitur me rrënjët e manaferrës ka veti rrudhëse, antiartrike, diuretike, gjithashtu ndikon në uljen e tensionit të gjakut. Çaji me rrënjët e manaferrës është shumë i dobishëm për kurimin e diabetit. Në këtë rast zbatohen këshilla:

30 gram rrënjë manaferre zihen për gjysmë ore në 500 ml ujë. Çdo mëngjes para buke, pihet një filxhan nga ky çaj, i vakët ose i ngrohtë.

Në rastet e hemorragjisë a të tretjes me vështirësi të ushqimeve, rekomandohet të përdoret këshilla që vijon:

100 gram rrënjë zihen në 500 ml ujë derisa të avollohet gjysma e tij. Lëngu i përfituar, pasi filtrohet, përzihet me një sasi të barabartë vere të kuqe të vjetër. Merren 1-2 gota në ditë.

Në rastet e gingivitit (sëmundje e mishërave të dhëmbëve), përdoret këshilla:

Në gjysmë litri ujë hidhen 100 ml. uthull. Në përzierjen uthull-ujë zihen për gjysmë ore 50-60 gram rrënjë manaferre. Me lëngun e fituar bëhen shpërlarje të gojës 2-3 herë në ditë.

Filizat e reja dhe majat e manaferrës, të mbledhura në fillim të periudhës së lulëzimit të bimës, përdoren në rastet e helmimeve ushqimore, në ulçerën e stomakut dhe të dymbëdhjethëgishtëzës. Në rastet e diarresë prdoret këshilla praktike:

Merren maja manaferrash, filiza të njomë dhe pasi pastrohen, futen në gojë dhe përtypen, duke nxjerrë jashtë bërsitë dhe duke përcjellë lëngun.

Në rastin e fëmijëve:

Maja dhe filizat shtypen, shtrydhen dhe lëngu i fituar u jepet me nga një lugë kafeje në çdo dy orë.

Për mjekimin e zorrës së verbër këshillohet:

Merren 500 gram maja manaferre dhe zihen në 2 litra ujë. Nga lëngu i fituar , i sëmuri merr gjysmë gote çdo mëngjes duke qenë esëll, për një muaj rresht.

Me përdorim të jashtëm kanë vlerë të gjitha pjesët e bimës, frutat, lastarët, gjethet e freskëta, të cilat në formë kompresash (leckash) ndikojnë në përtharjen dhe shërimin e plagëve.

rilinda · 13-07-07, 12:52

MANDARINA

Në mjekësinë popullore përdoren frutat, lëvozhgat e frutave, gjethet, lulet.

Vetitë dietike dhe fitofarmaceutike
Fruta e mandarins është shumë e këndshme dhe aromatike, e pasur me vitamina A, B, C dhe sheqerna. Nga lëngu i frutave prodhohet mandarinadë shumë e shijshme.
Mandarinat janë ndër agrumet më të pëlqyeshme falë aromës dhe përmbajtjes më të lartë të sheqerit. Janëtretëse, freskuese dhe lëngu i tyre është i pranueshëm edhe nga stomaku i fëmijëve.
Në sajë të përmbajtjes së vitaminave, si dhe të një sasie të konsiderueshme hekuri, mandarinat përbëjnë një ushqim shumë të përshtatshëm për pastrimin e gjakut dhe për luftimin e anemisë.

Mjekimi me mandarina vazhdon 20-25 ditë, duke konsumuar çdo ditë nga 10-15 kokrra ose edhe më shumë.

Lëvozhgat e frutave, gjethet, lulet kanë po ato përdorime sit e portokalli.