PDA

View Full Version : Keqtrajtimet historiografike


lazdrani
12-07-05, 15:35
Paraqitjet e shumta nė shtypin amerikan me situatėn nė Evropėn Juglindore tregon njė mungesė tė thellėsisė sė mosnjohjes historiografike qė ndihmon paragjykimin dhe keq -nformimin. Kjo ėshtė sidomos e lidhur me artikujt dhe raportet lajmėruese qė kanė tė bėjnė me ish krahinėn e ish-Jugosllavisė, Kosovėn, tani Republika e Kosoves!. Sė pari duhet tė theksohet se emri krahinor "Kosova" ėshtė me origjinė ilire (dmth.shqip), qė daton qysh nė kohrat parahistorike.Termi "Kosovo", qė shpesh perdoret nė shtypin nė lidhje me krahinėn, ėshtė vetem njė trajtė sllave qė pėrdoret qysh nga okupimimi sllav nė vitin 1912, me gjithė qė kolonistė sllavė pėrbėjnė mė pak se 10% tė popullsisė. Simpatija pėr trajtėn e thirrjes sllave dhe interpretimet, befason nė pikėpamje tė faktit sė depėrtimet sllave (popullor ndėr shqiptarėt-shkau) nė gadishullin e ilirisė qysh nė kohėn e Justinianit tė Madh shkatėrruan arritjet mė tė larta tė qytetrimit perėndimor duke u zbrapsur pėr njėmij vjet. Pas rrėnimit tė Krahinės sė Dardanisė, sot Kosova, hordhitė sllave (skllave) qenė zbrapsur nė veri nė mes lumenjeve Sava dhe Danubi, nė regjionin qė tani quhet Sllavoni (ish Skllavoni). Sė dyti, pėr qudi pėrse Kosovės shpesh i thuhet "zemra e serbisė". Sllavėt (dmth.serbėt ose skllavė, ose shkije, shkau) nuk kanė kulturė origjinale, derisa zhvillimi kulturor i shqiptarėve nė Kosovė qe i pėrparuar qysh nėn ndikimin ortodoks bizantin. Krishtėrimi u pėrhap nė Iliri pas ardhjes sė Shėn Palit nė shek. Irė tė e.s., dhe lulėzoi gjatė kohės sė Konstantinit tė Madh dhe Justinianit tė Madh. Sipas regjistrimeve tė popullsisė tė shekujve 15, 16 dhe 17, ėshtė e qartė se njė shumicė apsolute e shqiptarėve ishin tė religjionit ortodoks dhe se procesi i shėndrrimit nė islam qe dominues nė shek.16. Kishat ortodokse tė Kosovės ishin themeluar ndėr shqiptarėt shumė mė herėt se ardhja e serbėve, tė cilėt mė vonė sistematikisht do tķ ndryshojnė nė disejn dhe skript. Kisha ortodokse e Pejės, p.sh.tradicionalisht quhet Shinkolla ose Kollashin (dmth. Shėn Nikolla,ose Kollashin (dmth.Shėn Nikolla) nga shqiptarėt (sipas personalitetit udhėheqes tė traditės krishtere shqiptare, i cili ėshtė i varrosur nė pjesėn jugore tė Kishės). Njė shėmbull tjetėr i adoptimit tė kishave shqiptare-bizantine nga serbėt ėshtė Kisha e Shėn Mėrisė nė Prizren, e cila u kthy nė xhami nė kohen otomane qė rishtas u restaurua nė kishė. Simbiolizimi bizantin dhe shqiptar ėshtė i qartė nė brėndsi ku dominojnė freskat me shqiponja dykrerėshe me madhėsi tė ndryshme. Nėse deshirohet tė bisedohet pėr "zemren" serbe, ajo duhet te figurohet historikisht ndėr llugojat dhe stepat pertej maleve Karpate, prej nga ata erdhen gjatė shek.6. Identifikim i Kosovės si zemer serbe ėshtė pjesė e strategjisė tė ekspansionit pansllav. E treta, mund te mirret si shembull "Lufta e Kosovės" ne vitin 1389 e.s.. E verteta ėshtė se udhėheqesit serb,V.Brankovic dhe K.Marku biseduan me otomanėt duke pranuar vaslitetin nėn kushte poshtruese dhe tradhetuan koalicionin e krishterė, etėm shqiptarėt refuzuan tė bisedojnė dhe luftuan deri nė fund gjatė sė cilės udhėheqesi shqiptarė Milosh Kopiliqi pat mundėsi tė depertojė vijat otomane dhe serbe duke arritur vrasjen e Sulltan Muratit nė ēadrėn e tij. Si pėrfundim i luftės sė Kosovės shqiptarė humbėn ē“do gjė, ndėrsa serbet fituan si aleat tė osmanlinjėve. Kjo luftė pėr mbrojtjen e Evropės kunder islamizmit nuk mund t“i pėrshkruhet askujt tjetėr pėrveq shqiptarėve, pėr dy ngjarje, pėr shkak tė mundit tė tyre nė luftėn e Kosovės dhe mė vonė pėrshkak tė rezistencės nėn udhėheqjen e tė lavdishmit Skenderbe. Si pasojė e rėndė e rezistence ėshtė ndėrrimi i pėrgjithshėm i fesė tė shqiptarėt nė islam. Pėr hirė tė sė vertetės historike ėshtė e udhės tė theksohet se serbėt bėnė tradhtinė mė tė madhe ndja qėshtjes se krishterė nė luftėn e Kosovės dhe se ėshtė paftyrėsi tė ceket e kundėrta. E katėrta, interpretime dhe shprehje tė ngjashme tė kundėrta janė zhvilluar nga propaganda serbe gjatė shek.19, pėr arsyetimin e ringjalljes sė barbarizmave tė tyre, qė edhe sot vazhdon perversioni i Akademisė sė shkencave serbe. Keqbėrjet e hordhive barbare qenė ringjallur nė fillim tė shek.19, kur nė vitin 1804, ushtria ruso-serbe sulmuan dhe dogjėn Beogradin me popullsinė e saj mes tyre edhe shqiptarėt). Akti i gjenocidit ndaj shqiptarėve, nė atė qė sot quhet serbi vazhduan nga armatat ruse dhe serbe gjat shek.19 dhe mė vonė qė vazhdon edhe sot nė Kosovė. E pesta, ėshtė njė keqkuptim tė mirret se shqiptarėt janė "Komb Musliman". Vetem nė shtetin shqiptarė pėrbėrja tradicionale fetare nė shumicė ėshtė muslimane(70%). Por, nėse i kemi parasysh shqiptarėt ortodoks tė Shqipėrisė (1.000.000), me atė tė Grqisė (2.000.000) tė Italisė (500.000), Moldavisė (300.000) e Bukureshtit (200.000) dhe enklavat tjera nė Bullgari, Ukrainė, Rusi, mund tė shihet se kemi rreth 4.000.000 shqiptarė tė fesė Ortodokse qė pėrafersisht ėshtė gjysma e kombit shqiptar. Tani nė Greqi jetojnė rreth 3 milion "arvanit" (shqiptarė), qė banojnė nė 696 katunde dhe 15 krahina. E gjashta, gjithashtu ėshtė e kundershtueshme thėnja se "Kosova ėshtė regjion musliman i serbisė". Kosova (dmth.Dardania) ishte njė mbreteri para ardhjes romake dhe se ishte nė rang tė lartė si njėsi administrative gjatė kohės romake dhe bizantine. Si provincė Dardania dhe mė vonė Kosova ajo ishte nė mesin e pesė krahinave mė tė mdha Illire me Dalmacinė, Panoninė, Moesinė dhe Maqedoninė. Tė shumtėn e kohės kryeqytet ishte Ulpiana (trasheguesja e tė cilės ėshtė Prishtina), dhe pėr njė kohė tė shkurtėr Shkupi (Skupi), sot kryeqytet i IRJ Maqedonisė. Si Vilajet i Kosovės, njėsi mė e lartė politiko administrative gjatė Perandorisė Otomane, qė mbahet deri nė v.1912 me kryeqytet Shkupin. Kėto pa vetdije tė falsifikimeve historiografike tė shek.19 tė bėrė nė dėm tė shqiptarėve, duhet ta kemi parasysh kėshillėn dhėnė nga Shoqata e gjeografėve tė Amerikės, nga njė rezolutė tė adoptuar nė Toronto mė 1990: "Tė gjithė shkollarėt qė kanė tė bėjnė me studimet ballkanike duhet qė mos u besojnė literaturės ekzistuese, por tė bazohen nė kėrkimet dhe hulumtimet vetiake pėr ta arritur tė vėrtetėn".!


_________________

Lazdrani