Kronikat e Tursun Beut

[Bajlozi i Zi]

Ekzaltimi fetar i një lufte që perceptohej si luftë e
shenjtë kundër të pafeve, kur Perandoria Osmane
ngriti male me kufoma shqiptarësh, që shërbenin si
legjitimim e përligjje e pushtimeve.

Në librin “Kronikat e Tursun Beut”, vijnë dëshmi të panjohura nga kronikani i Sulltan Mehmetit II, pushtuesit të Kostandinopojës, Ballkanit dhe Shqipërisë.


Këtu më poshtë janë të plotë kapitujt
për Shqipërinë, si shfaqet areali shqiptar në sytë e shkrimtarit turk, shërbëtorit dhe udhëpërshkruesit besnik të Sulltanit, Tursun Beu, ku përveç luftës, erotika dhe simbolizmi seksual është
nënteksti pas çdo pushtimi dhe nënshtrimi të
vendeve, popujve, mbretërve, kështjellave dhe
qyteteve.


Fushata e sundimtarit Baba i Pushtimit në rojet etnike të Shqipërisë, nënshtrimi i rebelëve vendës dhe
ndërtimi i fortesës së Elbasanit


Në pranverën e vitit tetëqind e shtatëdhjetë (1466),
kur në mes të kuvendit të lëndinës lauresha psalte
me zë melodioz vargun: "E vështro në gjurmët e
mëshirës së Zotit, si Ai i jep jetë tokës së vdekur
(Kurani 30:50)", pas shpalljes së nisjes së luftës
kundër Shqipërisë, çdo gazi ngjeshi me dëshirë
shpatën.

Flamujt-emblema të pushtimit - u vunë në
lëvizje nga Edreneja. Kur tendat e fushimit të
Sulltanit shtrinë hijen e tyre mbi fushën e qytetit të
Manastirit, aty rendën nga të gjitha anët luftëtarët -
të prirë prej fitores - për t'iu bashkuar ushtrisë
perandorake, si ca lumenj të mëdhenj që lëshohen
në det dhe, si dallgët e detit që venë e përplasen, u
derdhën mbi Shqipëri.


Aradhe të tilla secila me një mijë luftëtarë.
Ku secili nga këta guximtarë, sa një mijë heronj
vlen.
Kasneci i gjendjes bëri të mbërrijë në veshët e
mëkatarëve të pafe jehona e kërcënimit: "O
milingona! Futuni nëpër shtëpi që të mos ju shkelë
Solomoni me trupat e tij! (Kurani 27:18)".


Të pafetë
e mallkuar mbetën të hutuar e të çoroditur nga
njoftimi i llahtarshëm i këtij sulmi të afërt dhe vajtën
u strehuan nëpër malet e rrëpira e luginat e thella,
duke bllokuar shtigjet. Bënë gjithë ç'mundën për t'u
mbrojtur dhe kështu dëshmuan tërë kryeneçësinë e
tyre për të rezistuar, duke këmbëngulur në
prapësinë e tyre më të skajshme.

Por luftëtarët e
Sulltanit, të nxitur prej mendimit të shpërblesës
hyjnore të luftës së shenjtë, si dhe të shpresës për
të bërë plaçkë të madhe, përparuan në të atillë
mënyrë sa që çdo mal i pakapërcyeshëm dhe çdo
luginë e thellë u dukej rrafshinë e lehtë "ku nuk do të
mund të shihje as ultësirë, as lartësi (Kurani
20:107)".


Me ndihmën e Zotit, më të Lartit pushtuan
çdo strehë që mësynë dhe grabitën e plaçkitën kaq
shumë pasuri të frymore e jofrymore, saqë
djelmosha me tipare engjëllore dhe vasha me pamje
hyrish, që vlenin tre a katër mijë aspra, krijesa të
këndshme me tipare të tilla që mjaft që t’i shihje në
fytyrë që të të ikte mendja, shiteshin veç për vetëm
tre apo katërqind aspra.


Të tilla hyri që kushdo që i sheh në tendë
kujton se është përnjëmend në Parajsë.
T'i shihje kur mbi gjoksin tim dergjej,
do besoje se në një trup dy shpirtra qenë.
Te tillë djelmosha që, për atë Zot, në thonë
Se ka dhe më të bukur, gënjeshtra thonë.


Veç kësaj, buaj me lëkurë "në ngjyrë të verdhë të
ndezur që kënaq shikimin (Kurani 2:69)" mund t'i
blije për tri a katër aspra, ndërsa edhe për më pak se
dy aspra shitej një dash përçor i kopesë që është
bërë gati për t'iu flijuar Zotit. Çdo çadër ishte e
mbushur përplot me plaçkë të rrëmbyer.


Atëherë u dha urdhri të shtroheshin në bindje ata
harbutë të pafe.
Për këtë arsye, në çdo vendqëndrim
sillnin para Sovranit fitimtar meshkujt e lidhur me
zinxhirë që luftëtarët guximtarë e të shkathët të
islamit me një të rënë të shpatës, - fap-fap - i
ekzekutonin. I bënë kështu ata njerëz që aq të etur e
të dëshiruar qenë pas vdekjes, të shijonin verën e
rrënimit që derdhej prej shpatës së shndritshme.


Pati ndalesa ku u shkuan në shpatë deri në tre mijë,
katër mijë, shtatë mijë nga të pafetë. Prej kufomave
të shumta, lugina të thella tanimë ngjasoni si të ishin
kodra. Prej gjakut të derdhur, rrafshina të gjera tani
ngjasonin si Amudarja (Xhejhun: Oksusi i lashtë, që
bashkë me Sirdarjen formonin Transoksianën,
territor që sot përkon pjesërisht me Uzebkistanin .
Aludohet për ujërat e bollshme të këtij lumi) që
rridhte.


Pas tërë këtij shkatërrimi, u mor vendimi i
mëposhtëm: në fushën e Jundit që është kërthiza e
atij vendi, do të ndërtohej një fortesë e pathyeshme.


Sakaq mëkëmbësit fisnikë, hodhën themelet e një
fortese të qëndrueshme katërkëndëshe, siç qenë
urdhëruar, dhe brenda një kohe të shkurtër e kryen
ndërtimin.


Katërkëndëshi në është thënë të jetë me ogurzeza
formë,
s'ka dyshim se do të ketë qene e tillë për të pafetë.
Në pastë diçka që të përqaset me yllin e Shahut te
gjithësisë,
s' ka dyshim se kjo është më e mbara e formave.
Një kështjellë që s'mund te dallohet prej reve,
kullë e saj është mur a re e zezë?


Ai vend ishte i rrethuar nga të gjitha anët me male të
pakalueshme e gryka, por të pafetë që jetonin në ato
lartësi s'bënin dot pa fushën ku rrjedh uji i bollshëm
dhe ku tokat e bukës janë pjellore e të pasura. Meqë
mes njerëzve u përhap fjala dhe zuri vend bindja se
ishte një tokë pjellore, aty u dynd nga të katër anët
ku ndodhej popullsia islame. Emrin ia vunë Elbasan,
që i përshtatej natyrës së tij (Është fjala për një lojë
të mundshme fjalësh mes emrit të fortesës dhe
shprehjes “el basan”, që mund të përkthehet me
shprehjen “të vësh dorën në zjarr”.

Ende sot ai vendi është kaq i lulëzuar saqë të kujton gjurmë e
një udhëtimi në Shtëpinë e Parajsës dhe vazhdon
akoma të rritet. U dyfishoftë rritja e tij!


Pasi u krye ndërtimi i fortesës, Sulltani emëroi një
komandant me nam dhe la aty roja të përkushtuar
gjer në vdekje. Ajo iu bashkëngjit sanxhakut të
Ohrit dhe iu besua sanxhakbeut të tij. Atëherë
sulltan Mehmeti u kthye fitimtar e triumfues në
Edrene, kryeqytet i Sulltanatit.

...

[Bajlozi i Zi]

Fushata e dytë e Madhërisë së tij Sundimtarit të
Gjithësishëm në vendin e Shqipërisë


I thashë të dashurës: "Pse kjo tirania tënde?"
Më tha: "Me gjithë këtë, mos vallë të kam
braktisur?"
I thashë: "Në fund të fundit, ç 'mund të bësh ti?"
Më tha: "Shpirtin të ta marr dhe s'do jesh veç një
trup i zbrazët."


E kam thënë më herët se cili është synimi i renditjes
së këtyre perlave të hijshme të vargjeve. Kushdo që
e ka vëzhguar krahinën e Shqipërisë me aftësitë e
veta perceptuese, e ka të qartë natyrën e saj
kryeneçe; për kë s’e ka parë, mjaftojnë dija dhe
njohja. Në të vërtetë, ashpërsia e rrëpirave dhe
vështirësitë e rrugëve të hyrjes në atë vend të
mbushur plot me njerëz të ligj, janë të tilla që - me
ç'thonë - as Aleksandri nuk ia doli dot të depërtonte.


Sulltani Pushtues - shpirti i tij u prehtë në paqe -
herën e parë e kishte nënshtruar atë me një goditje
të vetme dhe, siç e treguam, e kishte asgjësuar
armikun, duke ndërtuar aty një fortesë të fuqishme
me qëllim që të përforconte pushtimin. Kurse
arsyeja e kësaj fushate të dytë në Shqipëri qe se
raca shqiptare është bërë e tillë që në karakterin e
saj kanë hedhur rrënjë mosbindja, këmbëngulja,
rebelimi e arroganca.

Dhe ajo çka e ke për natyrë,
nuk zhduket dot nga peripecitë e jetës! Ata derra
qenë nënshtruar dhe kishin pranuar zinxhirin vetëm
nga tmerri prej kordhës gjakderdhëse të Sovranit.



Skënderbe Tradhtari qysh në fëmijërinë e hershme
ishte ushqyer me pluhurin e Fronit, por më pas
kishte parapëlqyer rebelimin. Kështu, kishte
mbështjellë qafën me rrobën e mohimit të fesë, që
është më e keqja e veshjeve, për t'u bërë komandant
i një bande mëkatarësh të pafe. U arratis prej Fronit
fatlum duke u vënë në krye të atyre të cilëve iu
tha:"Unë jam biri i beut tuaj".


Me t'iu larguar sysh
shkëlqimi i shpatës së Sulltanit, njerëzit e prapë të
kësaj province ngritën krye në vende të ndryshme të
nxitur nga ky djall tundues dhe, me të në krye, me
qëllim që të hidheshin kundër fortesës si; Elbasanit,
nuse e qiellit. Kurrën e kurrës mos ndodhte që
shqiponja me kthetrat e mprehta të bjerë pre e
çifteve dhe e hutave!


Ndonëse ajo fortesë s'kishte rrezik të pësonte as
gërvishtjen më të vogël prej armiqve të tillë, sepse
dhe ndërhyrja e një sanxhakbeu do të kishte
mjaftuar për t'i zmbrapsur, prej bindjes ndaj zellit
sulltanor, Sundimtari vendosi të mos i linte as t'i
qaseshin fortesës. Kupa e zareve të planit të tij u vu
në lëvizje: Sulltani do të kthehej në ato anë dhe do
të dimëronte në qytetin e Plovdivit.


Rasti e deshi që ai dimër të ishte tejet i ashpër, por
prapë se prapë pati ditë këndelljeje e dëfrimesh. Atë
dimër, duke pasur parasysh atë çka do të sillte e
ardhmja, duke përfytyruar të ëmblat krijesa
shqiptare, çdo burrë e kaloi kohën duke u argëtuar
në shoqëri, me të ngrëna e të pira.


Afrohu! O zemër, le ta përballojmë ketë gjendje të
dy bashkë
Sa s'e kemi takuar të dashurën, të kënaqemi me
përfytyrimin e saj.



Në kohën kur pranvera e vitit tetëqind e
shtatëdhjetë e një (1467) zuri të shfaqte shenjat e
Parajsës së madhërishme, bajraku - përhapës i
fitores - u vu në lëvizje, duke përparuar bashkë me
pushtimin dhe triumfin.


Për ta pastruar rrugën për atë Shah,
Reja u bë shtëpiake e zefiri fshesar.
Kësaj radhe u gjykua me vend të kalohet nga ana e
Beratit.
Kalorës te shumtë në numër si milingonat e me
kërcim luani,
Armata në trazim e vlim të plotë.



Mbërritëm nga të gjitha anët dhe iu bashkuan
ushtrisë perandorake. Ushtria u lëshua mbi krahinën
e Shqipërisë si vërshimi i një armate të stërmadhe.
Një vërshim që mbuloi majat e maleve, luginat e
kodrat dhe hapësirat me pluhur, si të bëhej fjalë për
përmbytjen e përbotshme, duke mbuluar krejtësisht
atë vend të mbushur plot me njerëz të ligj.



Çdo vend ku këta mëkatarë rebelë ngujoheshin
duke e kujtuar se do qe e pamundur të merreshin,
falë ndihmës së Zotit - lëvduar qoftë s’i bëri dot ballë
mësymjes së luftëtarëve osmanë. Lugina e
Buzursekut, ku këmba e gaziut deri atëherë s'ishte
shkelur kurrë është si një lug që nga të dyja anët ka
male majat e të cilëve ngrihen deri lart në qiell.



Lugaja e saj prek fundin e tokës dhe është e
mbushur plot me njerëz të ligj të pafe. Më të
mbërritur aty, punë e parë qe grabitja e çdo gjëje që
gjendej në të dyja anët e saj. Sidoqoftë, për t’i
dhënë të pafeve që gjendeshin aty mundësinë e
nënshtrimit me dëshirë. Sulltani i ndali luftëtarët
përpara se të hynin në atë luginë. Por meqë ata
vazhduan të këmbëngulnin me kryeneçësi për të
rezistuar, u desh që ata të ndëshkoheshin. Kështu,
nga njëra anë marshoi ushtria e Anadollit, nga tjetra
kalorësia e Rumelisë, të cilat u lëshuan në mësymje.



Kur panë së s’kishte më asnjë mundësi as për
armëpushim e as për të rezistuar, të pafetë, duke
përfituar nga nata, u sulën kundër ushtrisë së
Anadollit. Me ta u morën gazinjtë të cilët vranë aq
shumë sa qe e pamundur të numëroheshin.
Djelmoshat, vajzat dhe gratë e tyre u zunë robër.
Kalorësia - strehë e fitores - shtiu në dorë edhe plot
lugina e skuta të tjera si kjo, aq sa po të zë t’i rrëfej
me hollësi. Kjo përmbledhje do të dilte mjaft e
zgjatur. Në këtë mënyrë. Sulltani e pushtoi të gjithë
vendin e Shqipërisë.



Në përputhje me traditën që ekzistonte që më parë -
"në traditën e Zotit nuk do të gjesh kurrë ndryshim
(Kurani 33:62)" - të gjithë djemtë e vashat e tyre u
kapën dhe u bënë robër, ndërsa meshkujt e rritur u
mblodhën dhe i lidhën me zinxhirë. Në çdo
vendqëndrim, në prani të Sundimtarit, u ekzekutuan
me një të rënë shpate aq shumë të pafe sa qe e
pamundur të llogariteshin. Të shtyrë nga kjo frikë të
pafetë që kishin mbijetuar pranuan të bëheshin
shtetas të shtruar osmanë dhe të paguanin xhizjen e
përcaktuar nga Sheriati, si dhe taksat e zakonshme.


Pasi Sundimtari i Gjithësisë dha shah mat në lojën e
shahut të pabesisë së armikut, ai kaloi lumin Mat, me
qëllim që të niste rrugën e kthimit. Mahmut Pashain
e dërgoi që të bënte pretime kundër fortesës së
Shkodrës, që ishte e lidhur më frëngjtë. Ai mbërriti,
mësyu fortesën, e mori qytetin, e plaçkiti dhe i vuri
zjarrin. Pas kësaj, gazinjtë kaluan me not lumin
Buna, ku s'kalohej dot me vah, dhe u hodhën në një
pretim. Kur u kthye i ngarkuar me plaçkë të pasur,
Mahmut Pashai u nderua duke e lejuar të puthte
Fronin.



Rebeli Skënderbe, duke ia mbathur porsi bretkosë
prej goditjes gjëmëmadhe të ushtrisë osmane, shkoi
në bregdet. Edhe atij kordha e zellit të Sundimtarit i
dha lejen që të shkonte në Mbretërinë e të
Vdekurve. Atë kohë kur ky ndëshkim pllakosi mbi
shqiptarët dhe Shejtani i tyre shkoi drejt e në ferr,
njërëzit që jetonin në malet e ashpra që rrethojnë
fortesën e Elbasanit, u dhanë lamtumirën atyre
vendeve dhe zbritën në rrafshinën e fortesës. Ajo
tokë u mbulua me fshatra e toka të mbjella dhe u bë
truall i populluar e i sigurt osman.

Pasi u mor në
zotërim i gjithë vendi i Shqipërisë, ai iu besua një
sanxhakbeu, ndërsa vetë Sulltani u kthye lumturisht
në kryeqytetin Stamboll.

[Alima]

...

Po ndoj kronik nga ndoj perandor Romak psh???....pos Rozafes me gjirin jasht?

...Ndonje perandori Bizant ???!!!

Apo ndoshta rrota nuk po sillet me tutje se te Othomanet?


.

[Bajlozi i Zi]

...

Po ndoj kronik nga ndoj perandor Romak psh???....pos Rozafes me gjirin jasht?

...Ndonje perandori Bizant ???!!!

Apo ndoshta rrota nuk po sillet me tutje se te Othomanet?


.

Nuk ka.

Nuk ka, asnje kishë ne trojet shqiptaret qe mban emrin e ndonje gjakpiresi te shqiptareve.

Xhamia kryesore ne Prishtine, sot, "xhamia sulltan mehmet fatih", mban emrin e sulltanit qe "ngriti male me kufoma shqiptarësh". (kjo, sipas shenimeve te vet shërbëtorëve te sulltanit).

[Alima]

Nuk ka.



Nuk ka, asnje kishë ne trojet shqiptaret qe mban emrin e ndonje gjakpiresi te shqiptareve.



Xhamia kryesore ne Prishtine, sot, "xhamia sulltan mehmet fatih", mban emrin e sulltanit qe "ngriti male me kufoma shqiptarësh". (kjo, sipas shenimeve te vet shërbëtorëve te sulltanit).



...



Ndoshta edhe nuk ka,pas parasysh se ishin te paret qe te sunduan ,e pas tyra pasuan tjeret!





Tani sa i perket kronikes se sjellur ,nje koment i shkurter :





Tursun Beu në pazarin e interesave (I)



Në realitetin e sotëm shqiptar situata e historiografisë paraqitet e çorbëzuar nga plogështia e dy aktorëve të tjerë: Bëhet fjalë për përkthimin dhe interpretimin
Thuqididi, i njohur për rigorozitetin e tij, e pranon që shpesh herë dialogët dhe fjalimet janë transmetuar «duke i qëndruar besnik domethënies së përgjithshme të asaj çfarë realisht është thënë, ashtu siç dukej që secili mund të kishte thënë», saktëson ai, duke na paralajmëruar mbi kompleksitetin me të cilin përballet një vëzhgues objektiv dhe pamundësinë e shmangies së intepretimeve, pse jo edhe analitike, gjitmonë nën gjykimin e ekuilibrit të peshores, një virtyt i rrallë ky i kronikanëve, aq sa historiani i shquar Walter Goffart është kritik deri në indiferencën ndaj kronikave themelore (Goffart 2006; Poma 2008).

Ndryshe nga ambienti i Goffart, ku problematika kryesore e historiografisë ngelet objektivizmi i kronistit, në realitetin e sotëm shqiptar situata paraqitet e çorbëzuar nga plogështia e dy aktorëve të tjerë, që, nëse kronika është e pakorigjueshme, ato mund dhe duhet të jenë në nivelin, të paktën, të prezantueshmërisë serioze. Bëhet fjalë për përkthimin dhe interpretimin ( “leximin” ) e burimeve ose studimeve në përgjithësi: mbase situata është më e koklavitur për sa i takon përkthimit, ngaqë shpesh herë konsiderohet si transportim i thjeshtë fjalësh nga një gjuhë në tjetrën, veprim i kritikuar përpara dymijë vitesh në sintezën «nec verbum verbo curabis reddere fidus interpres» të Horacit.

Nganjëherë kjo pengesë kapërcehet suksesshem siç është rasti i shqipërimit të librit Kronikat e Tursun Beut nga Edvin Cami, që vjen nga përkthimi italian i Tarih-i Ebu’l Feth nga Luca Berardi, nën kujdesjen e profesorit të gjuhës dhe letërsisë iraniane dhe turke, Michele Bernardini, dhe osmanologut Jean-Louis Bacqué-Grammont.

[I]Prometeu i vonuar

Pothuajse gjithmonë nyja gordiane mblidhet tek interpretimi, pasi rreth burimeve historike, nga ajo që medievisti Giuseppe Sergi cilëson si “traditë jo e specializuar”, ekziston iluzioni i mjaftueshmërisë së citimeve, për më tepër të dekontekstualizuara, shpesh herë në shërbim të racionalizmit funksional – thënë ndryshe: interesave – që adreson individin e impenjuar në aktivitete të tilla drejt thjeshtimeve, anashkalimeve, inkoherencës, tifozerisë emocionale, pse jo edhe drejt skenografive groteske.

Noton në këto ujëra edhe botuesi i Kronikat e Tursun Beut, Piro Misha, me bindjen absolute të vërtetësisë historiografike të Kronikës në fjalë. Duke dashur të përforcojë realizmin e Tursun Beut pohon se «janë të shumtë studiuesit që gjykojnë se, nëse lëmë mënjanë tonin moralizues që i përshkon [...] mund të thuhet se në to përgjithësisht mbizotëron objektiviteti dhe realizmi», por kjo fjali vjen nga parathënia e La conquista di Costantinopoli e Bernardinit, i cili i referohet Alessio Bombacit, pra, për korrektësi, shumësia e studiuesve reduktohet tek dy (në fakt një) specialistë të letërsise turko-persiane.

E pra, me gjithë këtë nënvizim Misha, në të parën nga tre faqet e parathënies së librit, i ka përzgjedhur Tursun Beut pikërisht ato stilizime letrare: «Prej kufomave të shumta, lugina të thella tanimë ngjasonin si të ishin kodra. Prej gjakut të derdhur, rrafshina të gjera tani ngjasonin si Amudarja që rridhte»; «të gjithë djemtë e vashat e tyre u kapën dhe u bënë robër»; e për kursim hapësire nuk po citoj hiperbolat dhe metaforat e këtyre tre fragmenteve, që ndryshe nga sa ç’mendon botuesi, moralizuese nuk kanë asgjë.

Nga njëra anë pranohet ekzistenca e sajesës e nga ana tjetër prezantohet libri me “sajesa të vërteta” dhe kriteri i filtrimit është misterioz, në një kohë që botuesi ka pretendimin prometeian të sqarimit të lexuesit, veçanërisht në këtë fazë polemikash rreth përmbajtjes së historisë shqiptare, që sipas tij «s’kanë asnjë lidhje me interesa të mirëfillta akademike». Teksa lexon parathënien dhe disa shkrime rreth librit të qarkulluara nëpër media, të krijohet përshtypja që Tursun Beu i vjen historiografisë shqiptare si risi, «për të kontribuar për të plotësuar informacionin që kemi për këtë pjesë të trashëgimisë sonë historike» – shkruan Misha – por e njohim që nga botimi i Selami Pulahës, përpara dyzet viteve, në kuadrin e Lufta Shqiptaro-Turke në shekullin XV: burime osmane(Pulaha 1968), madje edhe më herët.

Përpara shtjellimit të problematikave kryesore në leximin e Tursun Beut nga Misha, nevojitet një parantezë e Kronikës, ashtu siç duhej ta përfshinte ky botim, edhe për arsyen e thjeshtë të imitimit të “origjinalit” italian. Të jetë rastësi apo kursim fondesh që botimi shqip serviret i cunguar në sqarime paraprake profesionale dhe, madje, në disa rrëfime të kronistit?

Shkurtimisht rreth Kronikës

Botuesit e Mondadorit ia kanë nënshtruar Kronikën një autopsie relaitivisht të detajuar në elemente përbërëse ose karakteristika themelore, që nisin me aspektin fizik, nëse mund ta emërtojmë në këtë mënyrë, pra autori dhe vepra. Bashkëkohës i Mehmetit II dhe oborrtar i tij, Tursun Beu do ta botojë Tarih-i ebu’l-feth pas vdekjes së personazhit kryesor, aty nga fundi i shek. XV, rreth 20-50 vite pas ngjarjeve të rrefyera, ku supozohet që autori pjesërisht i përjetoi: biografi më i mirë (modern) i Mehmetit II, Franz Babinger, i konsideruar si jodashamirës i sulltanit, shprehet se Tursun Beu nuk shkoi përtej një panegjeriku të vonuar dhe jo pa qëllim ai i ka përjashtuar skenografitë emocionale (Babinger 1953). Them pjesërisht pasi kohët e fundit, sipas analizës së Bernardinit, si rezultat i mospërputhjes të disa detajeve, është vënë në dyshim vetë prania e Tursun Beut në rrethimin e Kostandinopojës, një fakt që duhet të nxisë reflektime të thella rreth veprës.

Akoma më skeptik është Steven Runciman. Autor i një libri mbi rënien e Kostandinopojës, Runciman nuk e fsheh dot zhgënjimin e veçantë nga kronistët osmanë, përfshi edhe Tursun Beun e fokusuar rreth kështjellës së Rūmeli Hisārit dhe më shumë mbi intrigat e oborrit se sa mbi rrethimin (Runciman 1965). E kur kryevepra ushtarako-politike e Mehmetit II pasqyrohet me anomali të tilla, mund të imagjinojmë vazhdimin: është kurioze, për shembull, që Misha nuk ka vënë re se si kronisti e vendos Lezhën në pikën e bashkimit të Drinit dhe Bunës, duke e ngatërruar me kështjellën e Shkodrës, një konfuzion i pakuptimtë për një dëshmitar ngjarjesh, për më tepër rreth dy qyteteve, dy detajeve të dukshme në ato pak faqe kushtuar Arbërisë; apo kur rënien e Krujës e vulos me vënien në pah të begatisë së Shkodrës; apo në paqartësinë e vdekjes se Skënderbeut.

Faza e dytë e autopsisë i përket stilit, që i ka krijuar botuesit Misha pengesën kryesore në kuptimin e retorikës së kronistit. Këtu nuk mjafton percaktimi i vetëtimshëm se vepra strukturohet nga një stil i «spërdredhur barok», pasi kjo do të thotë shumë dhe asgjë: shtjellimi i mëtejshëm i Mishës, edhe pse sintetik në formë hapash, i tradhëton njohuritë e botuesit në këtë element qenësor. Vepra e Tursun Beut është mbi të gjitha përshkrim i letrarizuar ngjarjesh, që Bernardini e konsideron si pjesë e letërsisë arkaike osmane, me artificializëm të lartë, sa që jo vetëm Bernardini, por edhe Bombaci, kritiku më i shquar italian i letërsise osmane, Mario Grignaschi, përkthyesi i Tursun Beut në rënien e Kostandinopojës të Agostino Pertusit, dhe Selami Pulaha, e kanë nënvizuar kalvarin e përkthimit: historiani Pertusi e quan veprën fantazioze, imagjinare, metaforike, retorike dhe oborrtare (Pertusi 1976).



...


.

[Alima]

...

Ndonëse ndryshon nga disa kronika pararendëse ajo projektohet tek zinxhiri i veprave me frymëzim të theksuar nga letërsia persiane, e kombinuar me të ashtuquajturën “letërsi timuride” – e inauguruar nga stili i kronikave të periudhës mongole, si për shembull autorët Juvajnī dhe Rashīd al Dīni (Lewis, Holt 1962) – dhe fazat e ndryshme të misticizmit sufi. Nga Juvajnī vjen vepraTarīkhi Jāhangushā (Historia e ngadhënjimtarit të botës), me zinxhirin e gjatë të epiteteve që shoqërojnë sovranin. Tek Tursun Beu do të gjejmë personazhe legjendare dhe mitologjike të rezervuarit persian: Büzürkmirin, Turanikët, Rüstemin, Turanin, Ferīdūnin, apo mbretër të shquar, që burojnë nga krijimtaria e Firdousit tek Shāhnāme.

Nga tradita persiane vjen edhe ndërthurja e prozës me poezinë, e quajturtazmîn, mjaft e pranishme tek Tursun Beu. Kanë një rol të veçantë Sa’dî Shiraz, Nizām al Mülk, e pa dyshim edhe mistika e Rūmit dhe Attārit, ashtu siç kanë ndikuar Oğuznamet e themeluesve legjendar të dinastive. I përkasin sufizmit metaforat, krahasimet dhe manipulimi i fenomeneve natyrore në funksion të harmonisë në dukje sensuale: rukh (fytyra, faqja) është shfaqja e Bukurisë hyjonre; zulf (kaçurreli) është shfaqja e Gjithëpushtetit hyjnor ose, siç e përshkruan Shabestarî, «shumësia e botës empirike që mbulon fytyrën e unitetit hyjnor»; lab (buza) mishëron aftësinë hyjnore të dhurimit të jetës; sharāb (vera) simbolizon ekstazën; «tek çifti bukuri/dashuri, dashuria ndaj njeriut ngatërrohet me atë ndaj Zotit», por bukuria njerëzore është vetem një refleks hyjnor (Bombaci 1956; Bausani, Pagliaro 1960). Ky lloj sinkretizmi i shumanshëm, përpos vështirësive në përkthim, e damkos Kronikën me karakteristika të theksuara artificializmi, që njëkohësisht përbën çelësin e pashmangshëm kuptimor të veprës.

Elementi i tretë i rëndësishëm i Kronikës është objektivi i saj, që konsiston tek madhërimi i sovranit, me stilin e Firdusit, të konsoliduar nga periudha e Timur Lengut. Mehmeti II piedestalizohet si i pagabueshëm, i pamposhtur, një lloj Princi makiavelian me virtyte hyjnore – pjesërisht nga sulltani frymezohet edhe Machiavelli. Në valëvitjen mes filozofisë dhe etikës Tursun Beu gërsheton pushtetin absolut të sovranit, i cili shprehet në veçanti përmes nënshtrimit, që, nga ana e tij, mundësohet nga fuqia usharake, e në këtë kontekst ushtritë sulltanore angazhojnë autorin në tablo epike.

Dhuna në vetvete, një nga metaforat e kudondodhura të rrëfimit, i shërben Tursun Beut në gdhendjen e sovranit përherë triumfues ndaj turmave anonime. E thënë ndryshe, inflacioni i dhunës përgjatë Kronikës ka misionin e ndriçimit të triumfit të Mehmetit II dhe jo ndonjë realizëm të mundshëm, ashtu siç nuk ka objektivitet tek emfaza e sulltanit, e ushrisë, e fitoreve, e mënyrave të dështim/nënshtrimit të kundërshtarëve, etj.

Lexim i pilotuar

Publiku i thjeshtë, të cilit botuesi Misha i drejtohet për ta kthjelluar mbi epokën aq të njohur osmane sipas modelit nacional-romantik, i ndodhur thuajse pa asnjë koordinatë rreth Kronikës dhe autorit, adresohet drejt leximit të “këshilluar”, që, si i vetmi i propozuar, të kujton menjëherë integralizmin e regjimit të shkuar, pushtetin e tij në kanalizimin e opinionit dhe mënjanimin e polifonisë së interpretimeve. Një monodi e tillë, përtej nënvlerësimit të lexuesit dhe keqtrajtimit të kronistit, duket sikur ushqen inkoherencën e bartësit të kostumit kozmopolit, që, për më tepër, këmbëngul në «rishqyrtimin kritik e serioz të kësaj periudhe [...] duke iu shmangur skematizimit me frymëzim romantik e nacionalist që ka karakterizuar përgjithësisht deri më sot, si në gjithë historiografinë ballkanike, trajtimin e raporteve tona me Perandorinë Osmane».

Po cilat janë kalimet e kësaj autostrade të re? Në vija të përgjitshme janë tre:dhuna, lufta e shenjtë dhe perversiteti seksual. Ky triumvirat, i lexueshëm – sipas Mishës – tek realizmi i Tursun Beut, do t’i shërbejë shqiptarëve për ta njohur më thellë të kaluarën, ose raportin me osmanët, pse jo edhe me turqit e sotëm, që botuesi ka aq përzemër. Faktikisht, jo vetëm që nuk është interpretim i shmangur nga rrugëtimi nacional-romantik dhe që nuk përputhet me debatin akademik, por, duke u nisur nga pretendimi se këto elemente janë të reja dhe se historiografia «i ka minimizuar, ose madje dhe mënjanuar apo censuruar», siçshprehet Misha, mund të themi se ngjasojnë me “zbulimin e ujit të ngrohtë”.

Hiperbola e dhunës

Historiografia ballkanike është e tejngopur me elementin e dhunës osmane në forma, në momente dhe për arsye të ndryshme. Tursun Beu, si pjesë e historiografisë shqiptare të Akademisë së Shkencave – gjendet me emrin Dursun, së bashku me përshkrimet letare: «u vra cili do që u zu gjallë, vendi u plaçkit tmerrësisht, gratë dhe fëmijët u morën robër» (Islami, Frashëri 1959) – që në fëmijërinë e saj, i ka shërbyer interesave të nacionalizimit sistematik të shqiptarëve dhe imazhi i sotëm kolektiv ndaj osmanëve, që vërtitet përreth dhunës shkatërruese të Edenit arbëror, nuk është prodhuar nga impakti me meteorin e dy dekadave të fundit: vazhdojnë të qarkullojnë shifrat katastrofike të ushrive osmane, nga 150 në 400 mijë ushtarë, ato të deflacionit demografik, në përmasa që e bëjnë të çuditshme praninë e sotme të shqiptarëve në Ballkan, e plot idhuj të tjerë me ndonjë makiazh postkomunist.

Dukuria e re qëndron tek kritika ndaj historiografisë zyrtare që e paska nënvlerësuar Tursun Beun, duke mos ngulmuar siç duhet në prodhimtarinë nacional-romantike, por atëherë duhet kritikuar edhe historiografia perëndimore. Nëse kjo e fundit nuk i lexon kronikat në stilin e propozuar nga Misha ka shumë arsye, ku një ndër më të rëndësishmet është paradigma që e përkufizon dhunën si fenomen universal në kohë dhe hapësirë.

Mehmeti II sipas Mishës është po ai Pushtuesi i historiografisë zyrtare – një përputhje e re me frymëzimin e vjetër – dhe, akoma më ironike, kundërshton idenë e Ngadhënjimtarit të Tursun Beut, ai që në parathënie konsiderohet si realist i vyer. Mjafton emërtimi Pushtuesi për ta shndërruar në demagogji këmbënguljen e spastrimeve historiografike. Në atë prezantim sintetik dhe dekontekstualizues, ku metaforat dhe hiperbolizimet e kronistit besohen si objektive, veprimtaria e Mehmeti II, pikërisht me vullnetin e botuesit për ta intepretuar si sadist pervers, krijon një zinxhirë paradoksesh të pazgjidhshme: e thënë ndryshe, artificializmi letrar i Tursun Beut, nëse sforcohet me realizëm e nxjerr Mehmetin II nga binarët historikë.

Për shembull: një Mehmet II që hap librin si shfarosës arbërish, e për rrjedhojë edhe të popujve të tjerë, pasi kronisti ndjek të njëjtin stil përshkrimi, do të thotë se ka planifikuar diçka të tillë ose, së paku, ka një rezervuar demografik në gjendje të zëvendësojë turmat e zhdukura – vrasje, skllavërim, emigrim – me logjikën e thjeshtë që një territor i boshatisur është i pavlefshëm për një sulltan me programe perandorake.

Në këtë rast Misha ka dy zgjidhje të paradoksit të vetëkrijuar: së pari, fenomeni i kolonizimit dhe së dyti, për të respektuar koherencën me vetveten, mund të justifikohet me “thartësinë e frutit”, intepretuar nga Jon Elster. Historiografia perëndimore është e njëzëshme në mohimin e mundësisë së osmanëve të shek. XV për ta kolonizuar Ballkanin, pasi Anadolli kishte më pak se 5 milion banorë, ndërsa Ballkani osman kishte akoma më tepër, pra janë mundësi mjaft të kufizuara. Duke u fokusuar tek trevat arbërore, ideja e kolonizimit zhvlerësohet plotësisht nga defterët osman të shek. XV-XVI, që vërtetojnë se numri i muslimanëve ishte reth 3% (1520), më i ulti në Ballkan – së bashku me shifrat e territoreve serbe (Islami, Frashëri 1959; Vryonis 1981; Pulaha 1984; Firpo, Tranfaglia 1986; Minkov 2004).

Kështu, historizimi i letërsisë së kronikave konflikton me shifrat mjaft të sakta të defterëve, të cilët nuk vërtetojnë kolonizim të territoreve arbërore, me përjashtim të administratës fillestare nëpër qytete – që nuk mund të konsiderohet si kolonizim – ose të ndonjë rasti endemik. Kjo do të thotë se Tursun Beu i rreshtëve që ka preferuar Misha bymen dhunën në funksion të madhërimit të sovranit. Ndonëse Misha çimentohet tek nënshtrimi i përgjakshëm, Tursun Beu, natyrisht jashtë meandreve letrare, shpjegon edhe një mënyrë nënshtrimi gati (para)konsensuale teksa rrëfen betejën e Buzurshekut (1467), apo kur sqaron se si banorët vendas zbresin nga malet për të popolluar rrethinat e Elbasanit pas ndërtimit të kështjellës osmane: për botuesin e paanshëm nuk kuptohet padukshmëria e këtyre detajeve në ato pak faqe arbërore.











.

[Sulltan-Alim]

...

Po ndoj kronik nga ndoj perandor Romak psh???....pos Rozafes me gjirin jasht?

...Ndonje perandori Bizant ???!!!

Apo ndoshta rrota nuk po sillet me tutje se te Othomanet?


.


Sulltaneshe,

Mos u lesho ne nivele qe nuk i perkasin Namit, gjegjesisht Diapazonit tend.

[Bajlozi i Zi]

...Tursun Beu, natyrisht jashtë meandreve letrare, shpjegon edhe një mënyrë nënshtrimi gati (para)konsensuale teksa rrëfen betejën e Buzurshekut (1467), apo kur sqaron se si banorët vendas zbresin nga malet për të popolluar rrethinat e Elbasanit pas ndërtimit të kështjellës osmane: për botuesin e paanshëm nuk kuptohet padukshmëria e këtyre detajeve në ato pak faqe arbërore.

...

mirë,
Shqiptarët zbresin nga malet dhe e pranojne me deshire ("ne menyre konsensuale") nenshtrimin.

Dhe,
Doan Dani e merr si te mireqene e te vertete kete fakt te Tursun Beut.

Po faktet tjera?

Ato me perdhunime, roberime, shitje te femrave, malet e kodrat me kufoma shqiptaresh, lumenjte e gjakut... Qe i pershkruan, ne te njejten kronike Tursuni.

Çka e shtyne një sherbetor besnik te sulltanit, qe lavderon me pietet luftat e pushtimet e sulltanit e te Kuranit, te genjeje?
Cfare qellimi kishte?

[Alima]

...Tursun Beu, natyrisht jashtë meandreve letrare, shpjegon edhe një mënyrë nënshtrimi gati (para)konsensuale teksa rrëfen betejën e Buzurshekut (1467), apo kur sqaron se si banorët vendas zbresin nga malet për të popolluar rrethinat e Elbasanit pas ndërtimit të kështjellës osmane: për botuesin e paanshëm nuk kuptohet padukshmëria e këtyre detajeve në ato pak faqe arbërore.

...

mirë,
Shqiptarët zbresin nga malet dhe e pranojne me deshire ("ne menyre konsensuale") nenshtrimin.

Dhe,
Doan Dani e merr si te mireqene e te vertete kete fakt te Tursun Beut.

Po faktet tjera?

Ato me perdhunime, roberime, shitje te femrave, malet e kodrat me kufoma shqiptaresh, lumenjte e gjakut... Qe i pershkruan, ne te njejten kronike Tursuni.

Çka e shtyne një sherbetor besnik te sulltanit, qe lavderon me pietet luftat e pushtimet e sulltanit e te Kuranit, te genjeje?
Cfare qellimi kishte?


...

Ti sikur te jeshe harap, kur lexuake fillon gjithemon nga fundi?... lexoje tere shkresen ,pastaj vazhdojme eventualisht ,edhe perkry keshilles se Sulltanit,drejtuar mua Sulltaneshes :D !


Konsesualisht... sot nuk ka perandori dhe as "dhune! Kush i dhunon dhe detyron te konvertohen masovikisht ,individualisht ne gjithe boten muslimanet e rinje ?


...pasi kishe fjalen tek dhuna!



ps.hulumto fosilet e Romakeve,sa nuk kame filluar une!


.

[Bajlozi i Zi]

Për ty, edhe për Sulltan-Alim,

Është "tradite" neper diskutimet e forumeve, qe, kur tema ka karakter historiko-politiko-fetar, se paku ne 30 komentet e para, komentuesit provojne me argumente e fakte te replikojne. Pas te tridhjetit fillojne sharjet deri ne gjene te familjes.

Pse filluat kaq shpejt?

Anyway,

Kjo teme sillet ketu me qellim qe te pershkruaje krime e masakra e plaqkitje ne emer te Kuranit e te islamit.

Theksoj:

Krime e masakra e pushtime e dhunime e plaqkitje, ne emer te islamit e te Kuranit.

Kjo, sa i perket islamit fe te paqes e te tolerances.

[Alima]

...

Kjo teme nuk eshte gje tjeter pos shtremberim historis , fakteve , kronikave, personaliteteve , Kuranit , dhe te gjitha tjerave si zakonisht nga urrejtesit dhe injorantet !


Po deshe vazhdojme deri ne ate shkresen pas te 30-tes ! No problem anyway we are used too!


.

[Bajlozi i Zi]

...

Kjo teme nuk eshte gje tjeter pos shtremberim historis , fakteve , kronikave, personaliteteve , Kuranit , dhe te gjitha tjerave si zakonisht nga urrejtesit dhe injorantet !


Po deshe vazhdojme deri ne ate shkresen pas te 30-tes ! No problem anyway we are used too!


.

Kur thua është shtremberim i historise e i fakteve; a je ne gjendje te tregosh ketu se si është e verteta, e pashtremberuar, pra?

[Sulltan-Alim]

Për ty, edhe për Sulltan-Alim,

Është "tradite" neper diskutimet e forumeve, qe, kur tema ka karakter historiko-politiko-fetar, se paku ne 30 komentet e para, komentuesit provojne me argumente e fakte te replikojne. Pas te tridhjetit fillojne sharjet deri ne gjene te familjes.

Pse filluat kaq shpejt?

Anyway,

Kjo teme sillet ketu me qellim qe te pershkruaje krime e masakra e plaqkitje ne emer te Kuranit e te islamit.

Theksoj:

Krime e masakra e pushtime e dhunime e plaqkitje, ne emer te islamit e te Kuranit.

Kjo, sa i perket islamit fe te paqes e te tolerances.

Une do te kursej ty meqe konsideroj se nuk ke ndonje kaqik per ti hyre ketij debati provokativ me vete faktin se inicon tema tendencioze qe parimisht nuk do duhej. Pra, ti ke hapur nje teme nen cdo norme, gjegjesisht me mize pas veshi dhe akoma ke kurajo te shtrosh pyetje Pse filluat kaq shpejte? Gjurmo neper arkiva e mos hedh pluhur kot. E nese ushqehesh me keso tema besoj se tjeret do t`a japin pergjegjen e merituar por pa te kursyer as une.

Kalo bukur!

[Alima]

Kur thua është shtremberim i historise e i fakteve; a je ne gjendje te tregosh ketu se si është e verteta, e pashtremberuar, pra?


...

A ja vlene te lodhem se koti... kur ti prap ne fund do tentosh te me bindesh se jane demagogji?!

.

[Bajlozi i Zi]

Kronikat e Tursun Beut, është një liber i botuar ne Turqi, dhe autenticiteti i autorit nuk është vene ne dyshim as nga akademket turq. (Tejetergje permbajtja). Tursun Beu është një personazh i vertete historik neper te gjitha arkivat osmane etj.

Tjetra,

Sa i perket mizes,

Nëse ju sot therrisni me krenari "ku je baba sulltan"; pas 20 vjetesh, disa shqiptare si ju do te tharrasin "ku je baba arkan"; dhe kur një bashkeluftetar i arkanit do te botoje një liber me kronika për masakrat e arkanit me plaqkitje e perdhunime ndaj kroateve shqiptareve e boshnjakeve... Tipas si ju, do te dalin e te na thone se "keto jane shtremberime te historise dhe te fakteve" e do te mbrojne madheshtine, sikur ju te babes sulltan, ata te "babes arkan".

A jeni ne toke te Zotit?

[Alima]

Kronikat e Tursun Beut, është një liber i botuar ne Turqi, dhe autenticiteti i autorit nuk është vene ne dyshim as nga akademket turq. (Tejetergje permbajtja). Tursun Beu është një personazh i vertete historik neper te gjitha arkivat osmane etj.

Tjetra,

Sa i perket mizes,

Nëse ju sot therrisni me krenari "ku je baba sulltan"; pas 20 vjetesh, disa shqiptare si ju do te tharrasin "ku je baba arkan"; dhe kur një bashkeluftetar i arkanit do te botoje një liber me kronika për masakrat e arkanit me plaqkitje e perdhunime ndaj kroateve shqiptareve e boshnjakeve... Tipas si ju, do te dalin e te na thone se "keto jane shtremberime te historise dhe te fakteve" e do te mbrojne madheshtine, sikur ju te babes sulltan, ata te "babes arkan".

A jeni ne toke te Zotit?


...

Turqia produson edhe serialin me te poshter e me te pist "Sulltani me shtat alibabat e tij " ...perderisa çdo dite masat e popullates i gjuajne me ndytesira godinat ku produsohet ai serial nga nje lavire turke ...paraqesin sulltanin duke pire alcoolin ,duke bere çmenduarina te cilat aspak nuk perputhen me biografin e tij prej Sulltani!


...AAA ncuk, tani kemi mjete me te persosura per ruajtjen e historis, njeherit qe ka thene gjakovalia:-"se pari here s'ta beje hallall qe me mashtrove, e se dyti here me te hallall!"


Vazhdo bagljoz me urrejtje e njoranc , vazhdo... une kishe ke diçka me shume ne ate koken tende se 20 gram mish!


.

[Bajlozi i Zi]

...

Turqia produson edhe serialin me te poshter e me te pist "Sulltani me shtat alibabat e tij " ...perderisa çdo dite masat e popullates i gjuajne me ndytesira godinat ku produsohet ai serial nga nje lavire turke ...paraqesin sulltanin duke pire alcoolin ,duke bere çmenduarina te cilat aspak nuk perputhen me biografin e tij prej Sulltani!


...AAA ncuk, tani kemi mjete me te persosura per ruajtjen e historis, njeherit qe ka thene gjakovalia:-"se pari here s'ta beje hallall qe me mashtrove, e se dyti here me te hallall!"


Vazhdo bagljoz me urrejtje e njoranc , vazhdo... une kishe ke diçka me shume ne ate koken tende se 20 gram mish!


.

Fakte po thu, a?

Ne ate kohë nuk ka pase video e kamera e foto.

Perndryshe,

Kqyreni sot gjendjen e ndrtimeve ne Kosove, edhe sa shumë lodhen shqiptaret për me i binde shkijet qe jemi vllazen multietnik; me ba me iu tek shkijve me thane ne Hage qe ne Kosove nuk ka pase hiq lufte para 13 vjetesh, me fakte aktuale; bahemi horë ne mungese te fakteve (sepse shkijet për libra e artikuj gazetash jane nja 3-400 vjet perpara nesh), e bindin boten qe shqiptaret po genjejne; sepse vetia themelore e njeriut është Harresa. Veq, nafaka, qe ekzistojne video e foto.

Shkijet do te thone "jemi krenare qe Rame Bllaca ka qene deputet ne parlamentin e Krajlit"... "a din sa shumë na kane dashte shqiptaret neve"... do te shtyhen gjakpiresat e shqiptareve se ciliin gjakpires e kane dashte ma shumë shqiptaret.

[Neferta]

......... A thua oborrtari ka patur guximin te genjej sidomos gjat sundimit te perandorit me te llahtarshem te perandorise Osmane?






Në vitet e fundit është bërë si e modës që të bëhen shumë hamendësime dhe të vihen në diskutime pushtuesit e Shqipërisë dhe sjelljet e tyre. Një takëm jo i pakët, sot, rrëfejnë se turqit s’ishin tamam pushtues në të gjithë periudhën e ekzistencës së tyre, madje deri dobinë e ekzistencës nën sundimin e tyre. Në fakt, kohët dhe autorë të ndryshëm të historisë, e kanë provuar qartë se kush ishin ata. Dhe, se sundimi turk ka qenë fatal për vendin tonë, për të ardhmen e tij dhe madje pasojat vazhdojnë deri në kohët që jetojmë. Instituti i Dialogut dhe Komunikimit ka bërë dhe një hap më tej, kur ka sjellë në shqip një libër të vyer jo thjesht për kategorinë e historianëve dhe dashamirëve të saj, por edhe për të gjithë publikun. Bëhet fjalë për “Kronikat e Tursun Beut”. Ky i fundit ka qenë kronikani i Sulltan Mehmetit të II, pushtuesit të Konstadinopojës, Ballkanit dhe kuptohet Shqipërisë. Askush më mirë sesa ai, s’ka pasur mundësi në morinë e historianëve-kronikanë të asaj kohe, por edhe më vonë, të shihte me sytë e tij atë që bënë turqit në territorin e sotëm të Stambollit, Bullgarisë, Bosnjës, Moresë, Serbisë dhe patjetër Shqipërisë së vogël. Është një moment që nëse e lexon do të ndjesh llahtarin e shkatërrimeve osmane në këto vende dhe ndërrimin e fatit për aq e aq breza.Gjithsesi lexuesi e ‘humbet’ shpesh edhe pse stili i autorit në dukje është tejet i tejkaluar kur përshkruhen pushtimet dhe fuqia e kësaj makine të llahtarshme. Vetëm se leximi i kronikës mbetet i këndshëm. Të mendosh është shkruar para disa shekujsh dhe në një stil që i ngjan arabeskave, duke e lustruar deri në fund Mehmet Fatihun, shpurën e tij dhe kontingjentet e frikshme të jeniçerëve, azapëve, akinxhinjve etj. Përkthyesi Edvin Cami duhet vlerësuar që ka ruajtur timbrin e fjalëve nga teksti nga ku është bërë përkthimi, por që ndoshta mund të përdoreshin pak më shumë orientalizma për ta afruar më shumë frymën osmane. Dhe, poezitë duken të përkthyera këndshëm. Profesori Aleko Minga, që ka bërë redaktimin, duhet vlerësuar për balancën që ka ruajtur midis përkthimit dhe shqipes së sotme.
Momentet e përshkrimit të masakrave në Shqipëri janë më të ndjerat për publikun shqiptar. Dhe, askush si Tursun Beu s’është më i besueshëm në këtë rast. Kuptohet duke shmangur panegjirizimin e tij për Sulltanin dhe përçmimin e dukshëm për Skënderbeun, që në libër është trajtuar i njëjtë dhe me luftëtarët e tjerë si ai në Ballkan, Tursun Beu përshkruan realisht masakra të papara: “Në përputhje me traditën që ekzistonte më parë...të gjithë djemtë e vashat e tyre u kapën dhe u bënë robër, ndërsa meshkujt e rritur u mblodhën dhe u lidhën me zinxhirë. Në çdo vendqëndrim, në prani të Sundimtarit, u ekzekutuan me një të rënë shpate aq shumë të pafe sa qe e pamundur të llogariteshin...”. Ky është një nga episodet e Shqipërisë dhe që autori na ndihmon me penën e tij për ta përshkruar sa më drejtë masakrën.
Koha e Mehmet Fatihut është koha e një ekspansioni të paparë, që u arrit vetëm mbi shpatën. Marrja prej tij e Konstadinopojës, më pas e shumë fortesave në Ballkan dhe deri në Hungari dhe më gjerë, bëri që Evropa të mendonte mirë se kë kishte përballë. Në këtë libër ke mundësi të shikosh zemrën e pushtuesit nga brenda. Tursun Beu, ky oborrtar i humbur i Allahut, si shkruhej në atë kohë, mbetet i papërsëritshëm në përshkrimet e tij, edhe pse ato janë të mbushura me panegjirizmin e kuptueshëm osman. E megjithatë, edhe në këtë rast botimi i ka shërbyer historisë, madje edhe kësaj tonës...që ka mbetur kaq patetike dhe oportune prej politikës.

[Sulltan-Alim]

Kronikat e Tursun Beut, është një liber i botuar ne Turqi, dhe autenticiteti i autorit nuk është vene ne dyshim as nga akademket turq. (Tejetergje permbajtja). Tursun Beu është një personazh i vertete historik neper te gjitha arkivat osmane etj.

Tjetra,

Sa i perket mizes,

Nëse ju sot therrisni me krenari "ku je baba sulltan"; pas 20 vjetesh, disa shqiptare si ju do te tharrasin "ku je baba arkan"; dhe kur një bashkeluftetar i arkanit do te botoje një liber me kronika për masakrat e arkanit me plaqkitje e perdhunime ndaj kroateve shqiptareve e boshnjakeve... Tipas si ju, do te dalin e te na thone se "keto jane shtremberime te historise dhe te fakteve" e do te mbrojne madheshtine, sikur ju te babes sulltan, ata te "babes arkan".

A jeni ne toke te Zotit?

Pyetja yte: A jeni ne toke te Zotit?

Po ne jemi!

Po ti cilit i besoke pasiqe thritesh ne Zot? Me oriento qe te dij me c`profil korenspondoj Opinione ne kete debat?

Edhe nese qenka autentik ky liber pa me thuaj ti ku e ke qellimin me hapjen e kesaj teme?

Ke deshiron ta diskreditosh? Fene Islame? Cfare lope e gjalle qenke, : D!

Sikur mos t`ishte miza pas veshit tend kujt do i duhej ky arsyetim i palogjikshem qe ke sjellur ne kete koment?

Paske harruar ti se ne SHBA-te e sotme dikur kishin jetuar Indianet ne fise? A i kishinn prere e vrare si shtazet keta te Krishteret e Bibles evropiane?

Pergjate luftave Iliro Rromake a ishte ngjashem? A thua per c`arsye? Vec territoret mos i permend, ok!

Si nuk te vie pak turp, qe del ketu dhe mbjell urrejtje me budallakira? Ani cfare krahasime beka me Arkanin :D, nc? E tash sipas teje duheshka edhe Evropianve e Amerikanve me ju ra ne qafe gjithnje sipas teje a, se edhe keta qenkan ne nje vije te njejte me baben Sulltan e Arkanin ( komentit tend po i referohem a).

E bytha yte del dhe shet mjegull ketu me nje oborrtar te kohes (ne cilesi te kronistit) sa per te ndjellur urrejtje patologjike?

Ik ore! Kur te dalesh ketu per te sjellur ndonje mendim atehere mendo mire se ku vret para se t`a postosh. Sherbtoret e Sulltanit t`a lexojne tefterin n`xhep, prandaj terhiqu.

Miqesisht,

Sulltani!

[Bajlozi i Zi]

Sulltan-Alim,

Deshmite nga libri "Kronikat e Tursun Beut", jane ato qe shkrhen ne te.

Tursun Beu, është ai qe është. Lavderuesi dhe madheruesi i sulltan mehmet fatihut dhe i Kuranit.


Ti, flet palidhje. Nuk do te te them asgje ty. Jam i vakcinuar për tipat tu, kqyr provo t'i ngulesh dhembet dikujt tjeter.

[Sulltan-Alim]

Sulltan-Alim,

Deshmite nga libri "Kronikat e Tursun Beut", jane ato qe shkrhen ne te.

Tursun Beu, është ai qe është. Lavderuesi dhe madheruesi i sulltan mehmet fatihut dhe i Kuranit.


Ti, flet palidhje. Nuk do te te them asgje ty. Jam i vakcinuar për tipat tu, kqyr provo t'i ngulesh dhembet dikujt tjeter.

Shko e deshmoi keto masakra ne Mamushe te Prizrenit dhe banu burre e perzini prej aty, nese natyrisht mundesh ; per t`a "deshmuar Shqiptarine qe posedoke" :D. Ty, asnje vaksine s`te kryen pune me. Je imunizu ti moti kohe, eshte vetem ceshtje kohe kur do dorzohesh. Sinqerisht, kur do fillosh me ne fund te besosh dhe t`i kthehesh vetes?

:D

[Hajra]

.....hmm.. a thua paska njerez qe mendoin se perandoria osmane erdhi me llokume ne trojet tona?

Nuk dua as ti mohoj por edhe as te pohoi te bemat e turqve gjate sundimit ne ballkan, me kete pune le te mirren historianet dhe hulumtues te lemive tjera shkencore. Une per vete sot Turqin e konsideroi si nje shtet mik te shqiptareve, sa me e forte te jete turqia, shqiptaret ne ballkan ndihen me te sigurt. Si dhe ja di per ndere qe ndikoi ne perhapjen e fese islame nder shqiptar, sigurisht kjo nuk ishte rastesi,( Allahu ka dashte). Mirpo kjo nuk do te thote qe do te pranoja te nenshtrohemi dhe te sundohemi nga ajo perseri, liria dhe atedheu jane mbi te gjitha, shqiptaret jane vllezer pa dallim, nga vete fakti qe ne para se te ishim te krishter apo musliman ishim vllezer kemi nje gjak dhe nje gjuhe.

p.s. mos te harroim qe thuhet se ne turqi jetoin 5 milion shqiptare, eshte vendi i vetem ku shqiptari ka respekt dhe nuk urrehet siq ndodhe ne pjeset tjera te botes.

[Bajlozi i Zi]

Shko e deshmoi keto masakra ne Mamushe te Prizrenit dhe banu burre e perzini prej aty, nese natyrisht mundesh ; per t`a "deshmuar Shqiptarine qe posedoke" :D. Ty, asnje vaksine s`te kryen pune me. Je imunizu ti moti kohe, eshte vetem ceshtje kohe kur do dorzohesh. Sinqerisht, kur do fillosh me ne fund te besosh dhe t`i kthehesh vetes?

:D

Ti, deri ne kete çast, ne kete teme nuk e ke shkruar asnje rresht ne lidhje me permbajtjen, ato qe jane te shkruara nga madheruesi i sulltan mehmet fatihut, dhe nga lavderuesi i madh i Kuranit, tursun beu.

Ky, qe i ka pershkru keto masakra perdhunime e plaqkitje ne emer te Kuranit, është lavderues dhe madherues i sulltanit dhe Kuranit.

Pse do te genjente??? pyeta une me heret.

Si do te guxonte te genjente një oborrtar i një gjakpiresi si ky sulltan??? pyeti Neferta.

Jo vetem turqit e mamushes, por edhe shkijet e graqanices i ke deshmi te "paqes dhe tolerances" qe kane sjellur ne keto troje "sulltanet edhe arkanat e madheruar".
p.s.

Është deshmi e gjallë e "paqes dhe tolerances" te cilen islami e ka shprenda neper bote, permes perdhunimeve, masakrave, shpates, plaqkitjeve dhe "maleve me kufoma shqiptaresh".

A e ke ndonje fakt qe e tregon te kunderten?

[Bajlozi i Zi]

.....hmm.. a thua paska njerez qe mendoin se perandoria osmane erdhi me llokume ne trojet tona?

Nuk dua as ti mohoj por edhe as te pohoi te bemat e turqve gjate sundimit ne ballkan, me kete pune le te mirren historianet dhe hulumtues te lemive tjera shkencore. Une per vete sot Turqin e konsideroi si nje shtet mik te shqiptareve, sa me e forte te jete turqia, shqiptaret ne ballkan ndihen me te sigurt. Si dhe ja di per ndere qe ndikoi ne perhapjen e fese islame nder shqiptar, sigurisht kjo nuk ishte rastesi,( Allahu ka dashte). Mirpo kjo nuk do te thote qe do te pranoja te nenshtrohemi dhe te sundohemi nga ajo perseri, liria dhe atedheu jane mbi te gjitha, shqiptaret jane vllezer pa dallim, nga vete fakti qe ne para se te ishim te krishter apo musliman ishim vllezer kemi nje gjak dhe nje gjuhe.

p.s. mos te harroim qe thuhet se ne turqi jetoin 5 milion shqiptare, eshte vendi i vetem ku shqiptari ka respekt dhe nuk urrehet siq ndodhe ne pjeset tjera te botes.

Hajra,

Le t'i permbahemi arsyes se shendoshe, veq pak bile:

Ti po thua: ardhja e islamit permes perdhunimeve maskarave e plaqkitjeve turke ne trojet shqiptare, nuk ishte rastesi, Allahu ka dashte!!!

OK, po pajtohem me ty.

Plotesisht.

A ka dashte allahu qe te vijne shkijet me maskra ne trojet shqiptare???

A ka dashte allahu qe rusia e greqia e izraeli te maskaroje muslmanë???

A ka dashte allahu qe perandoria romake ta shperndaje krishterizmin ne krejt boten, apo kjo ka qene rastesi???

Nëse ti mendon se "allahu nuk ka dashte" qe te ndodhin keto krime e masakra, por "paskan ndodhe pa dashte allahu"... Desha te te pyes ty:

Çka ka ndodhe ne kete bote PA deshiren e Allahut???
Edhe, qysh paska mujtë me ndodhë?

Faleminderit paraprakisht

[Sulltan-Alim]

Ti, deri ne kete çast, ne kete teme nuk e ke shkruar asnje rresht ne lidhje me permbajtjen, ato qe jane te shkruara nga madheruesi i sulltan mehmet fatihut, dhe nga lavderuesi i madh i Kuranit, tursun beu.

Ky, qe i ka pershkru keto masakra perdhunime e plaqkitje ne emer te Kuranit, është lavderues dhe madherues i sulltanit dhe Kuranit.

Pse do te genjente??? pyeta une me heret.

Si do te guxonte te genjente një oborrtar i një gjakpiresi si ky sulltan??? pyeti Neferta.

Jo vetem turqit e mamushes, por edhe shkijet e graqanices i ke deshmi te "paqes dhe tolerances" qe kane sjellur ne keto troje "sulltanet edhe arkanat e madheruar".
p.s.

Është deshmi e gjallë e "paqes dhe tolerances" te cilen islami e ka shprenda neper bote, permes perdhunimeve, masakrave, shpates, plaqkitjeve dhe "maleve me kufoma shqiptaresh".

A e ke ndonje fakt qe e tregon te kunderten?

Po nuk ka se cfare te shkruhet sepse vec kemi shkruar moti kohe per keso ceshtje. Thuaja se i dijme te gjitha. Shqiptarve askush s`u ka faj se nuk ishnin historikisht popull i madh sic ishte China psh. ose thene me trup Fati i Popujve te vegjel shpesh here neper histori ishte shuar nga sterpikte e Perandorive te medha, madje edhe sot vecse me mjete me te sofistikuara sic eshte psh. "Demokracia" amerikane e ajo evropiane.

Ne shekullin 21 SHBA-te shkaktuan me miliona vrasje ne kerkim te armeve biologjike a ne fakt per krejt dic tjeter. Pranverat arabe ishin poashtu investim amerikan. Keshtu ishte edhe asajbote kur sundonte Perandoria Osmane. Ty sic duket te mungon logjika e duhur e perceptimit te ngjarjeve ne rrethana krejtesisht tjera kur ke parasysh analfabetizmin qe mbreteronte asaj bote.

Hajra shume bukur e kishte formuluar ne komentin e tij te mesiperm. Pergjate Bombardimeve te NATO-s Aeroplanet e Turqise kishin nje nga rrolet kryesore ne bombardimin e infrastruktures ushtarake serbe, apo jo!?

Nese do ndonje debat cilesor atehere reflekto dhe pergjigju ne pyetjet qe ti shtrova me larte. Leri keto marifete e budallakira sespe qe ne start do hasesh ne gozhde.

Sikur bota t`i permbahej udhezimeve nga librat e shenjte do kishte vend per te jetuar edhe per njehere, po kaq sa njerz ka bota sot.

[Bajlozi i Zi]

Aha, sulltan-alim, mirë, e ule mjaft drastikisht pazarin,

Qashtu, mjafton qe po e pranon se perandria osmane erdhi ne trojet shqiptare me masakra e "me male kufomash te shqiptareve e me detyrime ne konvertime"; pastaj, sa për kete piqiluken e sotme te natos e te amerikes, kete turqine, teper teper kollaj kollaj ia bejme.

Turqia e sotme është amerike, bre agallare. Turqia e sotme është perendim, demokraci parlamentare, ma shumë ka shamija e mjekrra talebane ne rusi e ne amerike e ne itali, sesa ne turqi. Sa i perket botes islame, turqia është kapitull i mbaruar. Turqia është kanali permes te cilit amerika e izraeli e kallë talebanin. Pjese e nato-s se krishtere.

[Murgesha]

Pershendetje Sulltan Alim.


Nuk po me pelqen menyra e qasjes tuaj ne ket tem, ku qartazi po shifet se ju pikesynim te shkrimeve tuaja keni autorin e temes e jo temen.

Lutesh mos te vazhdosh me ket lloj debati, pasi qe ky forum nuk ka te beje me biseda te lira.

Me nderime.

[Sulltan-Alim]

Pershendetje Sulltan Alim.


Nuk po me pelqen menyra e qasjes tuaj ne ket tem, ku qartazi po shifet se ju pikesynim te shkrimeve tuaja keni autorin e temes e jo temen.

Lutesh mos te vazhdosh me ket lloj debati, pasi qe ky forum nuk ka te beje me biseda te lira.

Me nderime.

Poashtu pershendetje edhe ty Murgeshe,

As mua nuk po me pelqen se si po i qaset ky far daie ceshtjeve qe me shume kane karakter historik se sa efektiv per zhvillimet politike qe po i perjetojme keto dite. Ti duhesh t`a kesh te qarte se ketu nuk mundesh t`a detyrosh aske te shkruaj cfare do deshiroje ti, e as ky.

Tema qe ka hapur bie ndesh me parimet themelore ndaj besimtarve sepse apriori po i lenqite te gjithe nga e drejta per te besuar duke sjellur fakte qe pak a shume te gjithe ne i njohim e qe nuk qojne asnje peshe ne raport me zhvillimet politike te ketyre diteve e lere me te asaj kohe.

Nese ky dhe edhe ti poashtu keni ndonje smire mund te ankoheni ne vendet kyqe gjegjesisht ne Vatikan a ku te doni. Nese ketu shfaqet mendimi i lire atehere ju duhet (per mendimin tim) t`a administroni kete sfere vetem teknikisht por jo te nderhyni edhe ne perceptimin se si duhet t`i trajtojme keto ceshtje,

Tema eshte provokative dhe ndjell Urrejtje, prandaj mendoj se do duhej hequr per t`mos ia rritur pazarin ketij Mullinigjise qe e ka hapur, nergut :D.

Murgeshe, kur te hysh ne pyll te duhet edhe Sopata, per heren tjeter.

Miqesisht,

Pershendetje te ngrohta, : D

[Murgesha]

Mbasi kjo tem s´qenka aktuale per zhvillimet politike te diteve te sotme ski cka me u merzit ti fare, sepse as nuk provokon as nuk ndjell urrejtje e as nuk rrit pazare, sepse ne ket forum as nuk shesim e as nuk blejme.

Prandaj, nese ke te thuash dicka per ket far Tursunin e kroniken e tij je i mireseardhur, perndryshe mosrrespektimi i temave, marrja me autorin e jo me temen sjell fshirjen e shkrimeve e ndoshta edhe bllokimin njejavor te atij qe perpiqet ta bej nje gje te tille.

Shpresoj te jemi kuptuar.

[Bajlozi i Zi]

Ti duhesh t`a kesh te qarte se ketu nuk mundesh t`a detyrosh aske te shkruaj cfare do deshiroje ti, e as ky.

As ti nuk mundesh.

Tema qe ka hapur bie ndesh me parimet themelore ndaj besimtarve sepse apriori po i lenqite te gjithe nga e drejta per te besuar duke sjellur fakte qe pak a shume te gjithe ne i njohim e qe nuk qojne asnje peshe ne raport me zhvillimet politike te ketyre diteve e lere me te asaj kohe.


Pse pra po shqetesohesh ti???

Ti vet po thua qe kam sjellur fakte qe nuk qojne asnje peshe ne raport me zhvillimet politike te ketyre diteve.
Pse pra po ndihesh i provokuar.

Nëse ke kaqik për polemike pra, gjithnje sipas asja qe ke shkruar ti vet:

Ato pallavrat e atij ministrit idiot te turqise për 28 kryemistra shqiptare te sulltanit, ciles kohë i takojne?
Për cilen kohë kane ndikim?
Për cilin qellim jane thene?
Për cfare qellimi jeni gezuar ju gjakprishurit e trojeve shqiptare pse paska thene ashtu ai turko-gabeli?

500 vjet nenshtrim, okupim, masakra, plaqkitje, te dokumentuara. 500 vjet. 50 dekada roberim e vrasje. Nëse veç po u dashka te flitet për ate kohë:

A ma mirë me kerku falje e me u ndi i turperuar para shqiptareve; apo me provoku duke permendur për 50 dekada, 28 shpirtshitur???

Cila është ma mirë? sulltan-alim.

[Sulltan-Alim]

Sidoqofte, une mendimin tim e dhash ne lidhje me temen. Besoj se ishte nje kontribut i vogel me ca nderhyrje kirurgjike.

Mbase, ty te deshiroj shendet dhe suksese ne vijim duke te sugjeruar qe t`a respektosh Sulltaneshen ne mase te duhur.

Sulltani-Alim!

[Sulltan-Alim]

As ti nuk mundesh.

Pse pra po shqetesohesh ti???

Ti vet po thua qe kam sjellur fakte qe nuk qojne asnje peshe ne raport me zhvillimet politike te ketyre diteve.
Pse pra po ndihesh i provokuar.

Nëse ke kaqik për polemike pra, gjithnje sipas asja qe ke shkruar ti vet:

Ato pallavrat e atij ministrit idiot te turqise për 28 kryemistra shqiptare te sulltanit, ciles kohë i takojne?
Për cilen kohë kane ndikim?
Për cilin qellim jane thene?
Për cfare qellimi jeni gezuar ju gjakprishurit e trojeve shqiptare pse paska thene ashtu ai turko-gabeli?

500 vjet nenshtrim, okupim, masakra, plaqkitje, te dokumentuara. 500 vjet. 50 dekada roberim e vrasje. Nëse veç po u dashka te flitet për ate kohë:

A ma mirë me kerku falje e me u ndi i turperuar para shqiptareve; apo me provoku duke permendur për 50 dekada, 28 shpirtshitur???

Cila është ma mirë? sulltan-alim.

:D :D :D,

Hajt me nate te mire, ishin ato pak komente qe solla vetem nderhyrje kirurgjike. Tjerat nuk qojne peshe.

:D.

[Bajlozi i Zi]

:D :D :D,

Hajt me nate te mire, ishin ato pak komente qe solla vetem nderhyrje kirurgjike. Tjerat nuk qojne peshe.

:D.

As për mua nuk qojne kurrfare peshe, sepse sulltanat e sulltaneshat kane cofe moti. Kane cofe edhe n'midis stambollit edhe n'midis bagdadit. (Jo po veç ta dini :D :D).

Temen e kam sjelle nergut, absolutisht nergut për nja dy tre turko-gabelica qe ksjade thrrasin "ku je baba sulltan".

Rri si musliman, ndash me ndejtë si njeri, e mos perzij me turko-arabo-gabel. Mos perzij kombe e gjak.

Perndryshe, prano e ballafaqohu me te verteten qe ti sot je musliman veç fale masakrave perdhunimeve e plaqkitjeve e "maleve me kufoma shqiptare".

Thjesht: SHUJ!!! Trus.

[Hajra]

Hajra,

Le t'i permbahemi arsyes se shendoshe, veq pak bile:

Ti po thua: ardhja e islamit permes perdhunimeve maskarave e plaqkitjeve turke ne trojet shqiptare, nuk ishte rastesi, Allahu ka dashte!!!

OK, po pajtohem me ty.

Plotesisht.

A ka dashte allahu qe te vijne shkijet me maskra ne trojet shqiptare???

A ka dashte allahu qe rusia e greqia e izraeli te maskaroje muslmanë???

A ka dashte allahu qe perandoria romake ta shperndaje krishterizmin ne krejt boten, apo kjo ka qene rastesi???

Nëse ti mendon se "allahu nuk ka dashte" qe te ndodhin keto krime e masakra, por "paskan ndodhe pa dashte allahu"... Desha te te pyes ty:

Çka ka ndodhe ne kete bote PA deshiren e Allahut???
Edhe, qysh paska mujtë me ndodhë?

Faleminderit paraprakisht


Eiiii...keto jane pytje tipike te ateisteve, me ju thane qe ka zote te thone ku eshte bjere ta shof.

Bajloze, ti a kujton qe ne nuk do te pergjigjemi para krijuesit? Ata njerez qe nuk e besoin diten e gjykimit ata i bejne te gjitha keto qe i ceke me lart. Allahu ka dasht dhe ka dergu shkak apo sebep qe me u perhap me te madhe Islami nder shqiptar, kete ti nuk e kupton sepse nuk njef krijues e Allah, mendon qe kjo bote eshte kalle digje ban qka te mundesh. Nuk eshte perhap feja islame me dhune se po te ishte ashtu bullgart do te ishin muslimanet ma te devotshem ne ballkan. Ne luftera ndodhin masakra dhe jo ne dasma, prej te gjitha te kqijave e kemi nje te mire qe per mendimin tim ka nje vlere te pa qmuar, e gjetem dhe e kuptuam fene e vertet, kaq.

[premium]

Shih sa palidhje interpretohet tema
une ketu sa vrejta Bajlozi i zi hap temen per sulltanatet , në anën tjetër kufizohen lavdratat nga ana e moderatoreve edhe pse eshte një forum diskutimesh ne realitet çdo antare ka drejtë te shpreh mendimin e vet qofte gabim apo drejtë,
Une nëse mendoj me hap nje temë i cili ka te beje me periudhen e Romakeve apo Bizanteve , a thua ata na sollen driten ne vendet e sunduara ,
Jo nuk ma merr mendja qe kaq kritika do kemi nga moderatoret , sepse qeshtja absolutisht reflekton fetë e tjera na kishin drejtu drejt standardeve perendimore , ndersa ky fejë e dhuruar nga sulltanatet qenka erësirë ( simbas logjikës se urrejtarve antiislame).

[Alima]

...

Pasi shkruan edhe sot shqip,vazhdo ne bindjen tende ndaj genjeshtrave neper histori, se te kisha tregu une ty ç'far gjuhe kishe perdore ketu,po te mos ishte Othomania!


Murgesh,
shume kisha pase deshire qe te ja terhjekesh verejtjen Bajlozit dhe edhe ti kercenohesh kur ai fyen besimin tone dhe Libren tone ne kete tem ,se te perdoresh kercnime ndaj nje mbrojtesi te tyre ,pra besimit dhe Libres tone!


Behuni fer per hire te drejtesise nese jo per hire te Zotit !

.

[lovely]

...

Pasi shkruan edhe sot shqip,vazhdo ne bindjen tende ndaj genjeshtrave neper histori, se te kisha tregu une ty ç'far gjuhe kishe perdore ketu,po te mos ishte Othomania!


Murgesh,
shume kisha pase deshire qe te ja terhjekesh verejtjen Bajlozit dhe edhe ti kercenohesh kur ai fyen besimin tone dhe Libren tone ne kete tem ,se te perdoresh kercnime ndaj nje mbrojtesi te tyre ,pra besimit dhe Libres tone!


Behuni fer per hire te drejtesise nese jo per hire te Zotit !

.

Fort ia kom merzi me u bo avokat qishtu. Po kajhere pe lip puna.

Bajlozi e hapi nje teme, me e diskutu nje ceshtje.

Ai me mbiemen si emni jyt, vjen edhe i kapet Bajlozit.

Tema ne fjale, po e pengon Agen, athere duhet me u marr me autorin.

Shume e thjeshte koka, a po?

[Alima]

Ti, deri ne kete çast, ne kete teme nuk e ke shkruar asnje rresht ne lidhje me permbajtjen, ato qe jane te shkruara nga madheruesi i sulltan mehmet fatihut, dhe nga lavderuesi i madh i Kuranit, tursun beu.

Ky, qe i ka pershkru keto masakra perdhunime e plaqkitje ne emer te Kuranit, është lavderues dhe madherues i sulltanit dhe Kuranit.

Pse do te genjente??? pyeta une me heret.

Si do te guxonte te genjente një oborrtar i një gjakpiresi si ky sulltan??? pyeti Neferta.

Jo vetem turqit e mamushes, por edhe shkijet e graqanices i ke deshmi te "paqes dhe tolerances" qe kane sjellur ne keto troje "sulltanet edhe arkanat e madheruar".
p.s.

Është deshmi e gjallë e "paqes dhe tolerances" te cilen islami e ka shprenda neper bote, permes perdhunimeve, masakrave, shpates, plaqkitjeve dhe "maleve me kufoma shqiptaresh".

A e ke ndonje fakt qe e tregon te kunderten?


...

Nder te tjera shkresa deri tani jo vetem ne kete teme ,por edhe ne tjera ... hapesi i temes dhe vet tema mjaftojne !


Une solla shkrtesen dhe kame edhe shume tjera te cilat rrezojne kete spekulim me historin tone dhe ate Othomane !!!

Ta zeme tokat arabe ishin islame por edhe ato ishin 600 vite nen sundimin othoman.. nuk kishte te beje me fene por me teritore !

Qifti i tij per te saten here vie dhe fyen e ofendon fene dhe Librin tone ... ofendon bindjet tona te lira ne kete shekull ku nuk ka me perandori dhe as dhune ne kete drejtim !!!


Tregon si eshte shperndar Islami me dhune e shpate , me male kuformash , gjersa plot bota eshte me deshitare dhe pasues te denje te Islamit pa asnje shpate mbi koke dhe as me te voglen dhune ,te cilet praktikojne dhe kultivojne Islamin çdo dite.


Pastaj vie Murgesha dhe hesht ne fymjet e tij drejtuar nesh, dhe pak me vone edhe ti ... ama ty po te arsyetoj ,:D


.

[sherri]

Fort ia kom merzi me u bo avokat qishtu. Po kajhere pe lip puna.

Bajlozi e hapi nje teme, me e diskutu nje ceshtje.

Ai me mbiemen si emni jyt, vjen edhe i kapet Bajlozit.

Tema ne fjale, po e pengon Agen, athere duhet me u marr me autorin.

Shume e thjeshte koka, a po?

Edhe U qeshtu si Nána e kam merzi .... kjo nuk ke teme as ceshtje qe diskutohet, se ski cka diskuton, lexohet mesohet per kete kronike te tullusum beut... kushe se ka dite(si une). E qe del efendues libri i halimes e i halimit fajet si ka Bajlozi, qe feja e tyne del e dhunshme prap fajet si ka Bajlozi!? fajet i kan ata qe ne ate kohe kan ba aso masakrash,edhe tullusum beu qe i ka shkru kaq :tongue:

[Zero Cool]

Shih sa palidhje interpretohet tema
une ketu sa vrejta Bajlozi i zi hap temen per sulltanatet , në anën tjetër kufizohen lavdratat nga ana e moderatoreve edhe pse eshte një forum diskutimesh ne realitet çdo antare ka drejtë te shpreh mendimin e vet qofte gabim apo drejtë,
Une nëse mendoj me hap nje temë i cili ka te beje me periudhen e Romakeve apo Bizanteve , a thua ata na sollen driten ne vendet e sunduara ,
Jo nuk ma merr mendja qe kaq kritika do kemi nga moderatoret , sepse qeshtja absolutisht reflekton fetë e tjera na kishin drejtu drejt standardeve perendimore , ndersa ky fejë e dhuruar nga sulltanatet qenka erësirë ( simbas logjikës se urrejtarve antiislame).


Shume here anetaret ja fillojne daljen nga tema dhe nganjehere edhe ne stafi e bejme nje gje te tille sipas logjikes: "me ngrehe per gjuhe"
Se paske verejt mire premium! Ketu paska marre pjese vetem nje anetare e stafit e jo moderatoret sic thua ti.
1 = njejst
2 e me shume= shumes
Lexo shkresen e saj, te merresh me temen e jo me postuesin, ky eshte mesazhi i moderatores (administratores).

Tani te them une lidhje me fene e "dhuruar" nga sunduesi 540 vjeqar, heeeeeeeeeej 540 vjet sundim e ta lavderoj dikush! Jo qe nuk eshte dhuruar por eshte imponuar dhe jo qe eshte e zeze por eshte e zeza e te zezes!

[Alima]

Edhe U qeshtu si Nána e kam merzi .... kjo nuk ke teme as ceshtje qe diskutohet, se ski cka diskuton, lexohet mesohet per kete kronike te tullusum beut... kushe se ka dite(si une). E qe del efendues libri i halimes e i halimit fajet si ka Bajlozi, qe feja e tyne del e dhunshme prap fajet si ka Bajlozi!? fajet i kan ata qe ne ate kohe kan ba aso masakrash,edhe tullusum beu qe i ka shkru kaq :tongue:

...

Kronika eshte pershtatur manipuluar ,thjeshte!

Me te edhe *** dhe tani edhe ti , pos tjereve/tjerave!


Shkruani shqip ,shkruani kundrejt atyre qe ua mundesuan !


.

[lovely]

Evlad, ke te drejte.

Alime, turki po thote qi turqit n ate kohe, kan bo male me kufoma shqiptare.

Turki, nuk ka rrejt. T`ish kan shqiptar, kisha thane qe, ky eshte kunder myslimaneve.

- Pse duhet me e mbrojt ju? Pse duhet me u munu me cdo kusht me shtremberu historine, per me e bo turkin t`mire n syte e tone?

- Pse ti ndihesh ma vlla me turkin mysliman, se me mu ose Bajlozin, ose Sherrin shqiptare mysliman?

Kur krejt dynjeja e dijne qe turku na ka vra e na ka masakru e na ka ndrru fene me dhune, e na ka perzane pej trojeve tona per 500 vjet me radhe.

Une nuk po iu kuptoj juve, qe po kqyrni me na bo budadhe, 2000000 shqiptare!!

Pirgjigjmu n qito pitje, edhe tani bojna dhaf hala. ;)

[Alima]

Evlad, ke te drejte.

Alime, turki po thote qi turqit n ate kohe, kan bo male me kufoma shqiptare.

Turki, nuk ka rrejt. T`ish kan shqiptar, kisha thane qe, ky eshte kunder myslimaneve.

- Pse duhet me e mbrojt ju? Pse duhet me u munu me cdo kusht me shtremberu historine, per me e bo turkin t`mire n syte e tone?

- Pse ti ndihesh ma vlla me turkin mysliman, se me mu ose Bajlozin, ose Sherrin shqiptare mysliman?

Kur krejt dynjeja e dijne qe turku na ka vra e na ka masakru e na ka ndrru fene me dhune, e na ka perzane pej trojeve tona per 500 vjet me radhe.

Une nuk po iu kuptoj juve, qe po kqyrni me na bo budadhe, 2000000 shqiptare!!

Pirgjigjmu n qito pitje, edhe tani bojna dhaf hala. ;)


...

Ja kom merzi me fol te njejtat gjera dy here... kur anashkalohen se pari here.

Ne te gjitha pyetjet une vetem se kame dhene pergjegjen , ti nese nuk i lexon ajo eshte diçka tjeter !


Pastaj kritiken rreth botimit , thuaja asnje nga ju nuk e ka lexuar fund e kry !


Thjesht ,propagandat perendimore qysh ne bangat shkollore me histori te rrejshme kane imponu nje bindje dhe qendrim te till nga ju !


Bajlozi dhe lloji i tij qe fyejn Libren Islame, fyejn te Derguarin , fyenj muslimanet... nuk i perkasin Isalmit... nuk e di ku po e merr te drejten me i quajt musliman ?!!

Ai titull eshte i larte dhe jo çdo kush ka nderin te barte, pra Islami!


Lovelie!


.

[Alima]

...

Kritik botimit, botuesit,kronikave!


...



TURSUN BEU NË PAZARIN E INTERESAVE (II)



Më shumë se tek dhuna Misha e shtyn vëmendjen e lexuesit drejt elementit fetar, që sipas tij përbën objektivin perfundimtar të personazhit kryesor të Tursun Beut apo osmanëve në përgjithësi. Ai kritikon historiografinë shqiptare për anashkalim dhe, madje, censurë ndaj tipologjisë fetare të luftës osmane. Me gjithë kornizat ideologjike, që kanë stimuluar interpretimet nacional-romantike, historiografia akademike është në radhë të parë produkt historianësh në kontakt me Kronikën e Tursun Beut që në vitet e para të regjimit, dhe jo vetëm kaq, por ato historian njihnin edhe ngjyresat fetare të kronikave dhe konflikteve mesjetare të ambientit përreth.
Sado që Misha mundohet të ushqejë dallimin mes luftës osmane dhe asaj perëndimore, për historianin e sotëm është e qartë se ky përbën një akrobaci emocionale të ekzaltuar nga orientalizmi i shek. XIX dhe nga interpretimi i modernizuar huntingtonian. Gjykimi i luftës osmane si fetare rrjedh nga një thjeshtim i ekspansionizmit osman dhe nga një pikëpamje amatoriale eurocentrike që etiketon luftërat mesjetare si derivat fetar, madje Misha i kërkon lexuesit t’i imagjinojë luftërat e organizuara nga Mehmeti II si një kataklizëm i panjohur: jo vetëm fetare, por edhe aliene për kontinentin.
Duhet pranuar se lufta fetare gjarpëron në realitetin evropian nga krishtërizimi i Perandorisë Romake deri, të paktën, në Paqen e Westaflisë (1648): në Perëndim dhe jo në Lindje ‹‹janë konsumuar luftërat më rrënqethëse e nga këtu kanë nisur konfliktet më shkatërruese në historinë e globit››, pohon teologu Eugen Drewermann, e pikërisht me këtë frymë janë zhdukur levizje të ndryshme doktrinale – të tjera janë diskriminuar; janë njëtrajtësuar territore e popullsi me rregullin cuius regio eius religio; janë lëvruar ose mallkuar gjuhët vulgare në varësi të doktrinave, por, akoma më e rëndësishme, feja ka shërbyer si sfond i pafundësisë së konflikteve politike dhe ekspansionizmit kolonial.
E megjithatë, sfondi ndryshon nga karakteri fetar, prandaj medievistika ka zëvendësuar me kohë idenë e luftës fetare në favor të analizës së luftërave për pushtet, të motivuara nga realizimi i interesave politiko-ekonomike. Ajo ishte lustër shenjtërimi hyjnor, si domosdoshmëri legjitimiteti, siç ishte, për shembull, bekimi papnorë. Figura e sulltanit, në disa aspekte kryesore, sinonimon me çezaropapizmin e Kostandinit, ku feja i shërben pushtetit politik si mjet.
Duke ju rikthyer Tursun Beut, ai ndërthur tek Kronika pjesë kuranore dhe profetike për të «legjitimuar veprimtarinë e sovranit, i cili është intepretuesi i sheriatit [...] dhe i kanunit [ligji jofetar]», pohon Bernardini. Fundja, siç vëren Babinger, nuk mund të mohohet që Mehmeti II duhet rreshtuar përkrah mëndjeve më të shquara të mesjetës. Si i tillë ai nuk dekontekstualizohet dot nga mesjeta evropiane dhe projekti perandorak në sfondin fetar. Nga këtu tek lufta me karakter fetar ka diferenca të dukshme edhe pse një traditë e historiografisë dhe politikës agresive serbe, greke apo edhe fondametalizmat, mundohen t’i përshkruajnë si të tilla.
Thjeshtimi fetar që i bën botuesi Misha nuk është naivitet, pasi publicistika e tij është përgjithësisht antagoniste e ideologjive nacionaliste, por njëkohësisht edhe kultivuese e historisë stimagtizuese të osmanëve, e për rrjedhojë një konflikt fetar mes Evropës së krishterë dhe mësymjes aziatiko-islamike, pra i dy blloqeve mesjetare kompakte, edhe pse të pavërtetueshme historikisht, përbën të vetmen rrugëzgjidhje të koherencës.
Në të kundërt, për të mbajtur në jetë përshkrimet katastrofiste dhe, në përgjithësi, të keqen e imponuar nga Lindja, Mishës i duhet të binjakëzohet me historiografinë nacionaliste, gjë të cilën nuk e bën dot për mënyrën si ai është prezantuar këto njëzet vite. Prandaj përfundon të kritikojë historiografinë shqiptare jo për sajesën ose njëanshmërinë në vetvete, por sepse ka sajuar diçka tjetër nga ajo që planifikon botuesi. Kështu, osmanët maskojnë të keqen në emër të civilizimeve që përplasen, por jo në emër të kombit: pra edhe kur fryn flladi i “mëndjehapjes”, i importuar nga Perëndimi, mund të akuzohet nacionalizmi, ndërsa aziatikët vazhdojnë të ngelën barbarë, islamikë dhe pervers.
Sidoqoftë, është Tursun Beu që e hesht Mishën kur përshkruan nënshtrimin e territoreve të familjeve Isfendyār dhe Karaman, apo kur Mehmeti II projekton shtrirjen e pushtetit në gadishullin arabik e deri në Egjipt, dhe veçanërisht në mbi njëzet faqet – pak më shumë i përkasin Kostandinopojës – kushtuar konfliktit të ashpër dhe dramatik me Uzun Hasanin, rivalin e sulltanatit Akkoyunlu të Anadollit lindor. Këto nuk janë konflikte ndaj herezive islamike e as nuk konsiderohen luftëra fetare, megjithëse rrëfyesi nuk i kursen shijet fetare, por, ashtu si në rastin e frontit ballkanik, ato janë ingranzhe të legjitimitetit të sovranit, në funksion të madhërimit të tij, aq më tepër pas vdekjes. Një luftë fetare – me gjithë parësinë e pragmatizmit profan – e modelit evropian të asaj kohe nuk do të linte në këmbë besime të tjera, ose, së paku, ligjet/kanunet e të nënshtruarve.


Vazhdon...


..

ps. Ama lexone ,mundesisht :)


.

[Alima]

...

Vazhdim...

Krizat hormonale dhe krizat elitare
Augusti gjatë konfliktit me Mark Antonin përdori në mënyrë të shkëlqyer propagandën, në modë e të cilës u shndërrua përvijimi i kundërshtarit me etiketa që theksonin erozionin e moralit nga ndikimi oriental. Ashtu si i ati edhe i biri i Mark Antonit, pasi mori pjesë në një “komplot” politik, tërhoqi stigmat e perversit lindor, siç do të ndodhë me vajzën dhe mbesën e Augustit. Ky stereotip i është veshur shumë personazheve të Lindjes, deri tek turqit e kontakteve të para me Bizantin, kryesisht nga monodia aristokratiko-klerikale që i drejtohej zakonisht figurave të spikatura ose tërësisë elitare kundërshtare.
Nga ky këndvështrim, gjykimi moral nuk është risi, e gjithashtu as akuza fokloristike për biseksualizëm, por normalizimi i asaj që Misha quan «simbolizmi i qartë seksual» tek mendësia e asaj kohe bart në vetvete diçka të re në lidhje me mënyrën si duhet ta lexojmë Tursun Beun. Them diçka, me rezerva, pasi edhe ky vizion është satelit i metodës së hershme të denigrimit përgjithësues.
Janë botuar këto ditë disa artikuj fotokopje, që kornizojnë mendimin e botuesit Misha rreth librit dhe fryma dominuese është erosi i kësaj Kronike. Mbase shitja e librave në Shqipëri nevojon doza erotike që e shtyjnë botuesin drejt një strip-tease groteske, mbase asnjë historian perëndimor nuk e ka vënë re çrregullimin hormonal të Tursun Beut dhe gjithë osmanëve të atij shekulli, pasi ne, me sa kuptohet, akuzohemi për indiferencë dhe censurë, por mbase edhe botuesi nuk e ka të qartë se rrëfimi në fjalë nuk përcaktohet si pornohistorik.
Në vend të artikujve fotokopje le ta sqarojë lexuesin ku qëndron «qartazi» biseksualiteti i kronistit; përse i aplikohet mendësisë së kohës dhe jo disa individëve; e cilës kohë; përse “avullon” në burimet e mëvonshme; përse historianët perëndimor më në zë nuk rrëshkasin në aprovimin, për shembull, e stereotipit të «mbështjellurve në epshe» me të cilin Piu II etiketonte osmanët, etj. Është normale për Piun II, si “gjeneral” i asaj periudhe politike, por është e papranueshme sjellja e kozmopolitit si ushtari japonez në luftën e papërfunduar.
Formula e Mishës mund të skematizohet: Tursun Beu është biseksual/pervers, po kështu edhe epoka e tij, që nënkupton osmanët, pasi epoka në vetvete është abstraksion, dhe, për shkak se lufta e tyre ishte fetare , pra ato veprojnë sipas fesë, tradita fetaro-kulturore osmane – Misha parapëlqen ndarjen në blloqe civilizimesh – është perverse. E aktualizuar, formula mund të krahasohet si vijon: zbulimi i një kleriku pedofil e shndërron të gjithë klerin në të tillë – ose, edhe më keq, «kohën» – e kështu edhe trashëgiminë kulturore me rrënjë tek kjo doktrinë. Lexim i kulluar akademik!
Kalimthi një sqarim ia ofron Virgjil Muçi me idenë se metaforat e shpeshta me «një ngjyresë të fortë sensuale» në të vërtetë përshkruajnë kënaqësinë e nënshtrimit, sepse vepra është paralelisht artistike dhe historike. Përveç këtij kuptimi alegorik, sensualiteti i veprës dëshmon stilin e konsoliduar nga mistika e Rūmit (e në vazhdim), që e përjeton bukurinë njerëzore si pasqyrimin e hyjnores, drejt të cilës autori merr rrugën plot pasion. Biseksualiteti që neverit Mishën mund të jetë shume mirë relacioni mistik mes njeriut dhe hyjnisë, siç e kanë shpjeguar Umberto Galimberti dhe John Boswell (Boswell 1980; Galimberti 2009). Në gjysmën e shek. XX ka ofruar një kontribut të vyer Arthur Arberry, njohës i shkëlqyer i misticizmit islam: «Dëgjoje xhuranë e braktisur/ që pëshpërit [...] një melodi/ dashurie dhe mundimi pasional […] Është vera e dashurisë që më ka frymzuar» Arberry i komenton – këto vargje të Rūmit, pa harruar al Nūrīn dhe Ibn al Fāridin – si rezervuar alegorik i njësimit njeri-hyjni (Arberry 1950). Janë simbole të cilat gumëzhijnë në Kronikën e Tursun Beut, që historiani Antonio Carile do t’i rendiste edhe në frymën e esterofilisë, sipas tij edhe një mjet asimilimi.



...vazhdon!


.

[Alima]

...

Vazhdim...

Kronika nga dyqanet tek kioskat
Për arsyet e sipërshtjelluara Tursun Beu është brendësuar në studimet historike si etapë e pashmangshme në udhëtimin njohës të transformimit perandorak të dinastisë osmane, në sajë të veprimtarisë së Mehmetit II, dhe metodologjia shkencore – e lirë ose e orientuar – ka analizuar aspektet politiko-administrative kundrejt atyre erotiko-fetare. Dobia e veprës mbi ndërtimin e të kaluarës tonë paraqitet mjaft e reduktuar, pasi ajo “ndriçon” pak momente rreth viteve 1466-1468 dhe 1478: ngritja e kështjellës së Elbasanit gjatë sulmit të Krujës, beteja e Buzurshekut, sulmi i Shkodrës dhe rënia e saj në 1478, sulmi ndaj Lezhës dhe marrja e Krujës, Skënderbeu citohet dy herë – si tradhëtar dhe i arratisur (i vdekur) –, nuk mungojnë paqartësitë dhe shkalla sipërore e epiteteve të sulltanit. Këto detaje mund të marrin vlera historike vetëm nëpërmjet filtrimit dhe integrimit me burime të tjera, përndryshe shmangemi drejt letërsisë turke, ku padyshim Kronika është pionieristike.
Kakofonia në fushën e historiografisë e dy dekadave të fundit mundësohet nga syrgjynosja e profesionalizmit, me gjithë karakteristikat e mëparshme nacional-romantike, brenda kamareve. Ndryshimet kryesore janë dy: diversiteti i interesave, që nuk ka prodhuar pluralitetin e shpresuar të hapësirave të fjalës, dhe – duke përdorur një eufemizëm – largimi i mëtejshëm nga metodologjia shkencore.
Përputhet plotësisht me këto dy transformime të tranzicionit sforcimi i Mishës për ta rilexuar Tursun Beun si sfidë ndaj një zinxhiri historianësh të atij Perëndimi që botuesi ka zgjedhur për maskë. Duke pranuar në parantezë që libri është universalisht i frytshëm, nga tendenca e orientimit njëdrejtimor të lexuesit, i cili nënvizon dhunën, fenë dhe stigma të tjera, nuk më duket e rastësishme oferta e tij. Përveç ideve, ndonjë fragment i parathënies së Kronikës është huazuar në mënyrë identike nga artikulli Neootomanizmi dhe Shqipëria, kur Misha shqetësohet nga fryma e rehabilitimit të trashëgimisë osmane, të cilën duhet ta shmangim ashtu «siç po i largohemi përvit e më shumë ndikimit që vazhdon të ketë periudha [...] e Enver Hoxhës», shprehet ai. Rrjedhimisht objektivi i botuesit paraqitet indiferent ndaj kontributit historik, e aq më tepër akademik, teksa ushqen tensionin konstant Lindje/Perëndim, i prodhuar nga rikualifikimi ideologjik i stigmatizimit: nga ideologjia në ideologji, nga manipulimi në manipulim, sikur nga «periudha [...] e Enver Hoxhës» kanë kaluar thjesht ekskluzivisht vetëm vitet.
Së bashku me pretendimet shkencore, të paktën të kursehen akuzat e «interesave të ditës», megjithëse, edhe kjo është pjesë e anomalisë shqiptare ose, më mirë, e fatkeqësisë, sepse vjen nga profetët e trashëgimisë superiore.


D. D.

Fund!


.

[Bajlozi i Zi]

Fakte te sterpperseritura ksajde, po nejse.
Ishte e vetmja gjuhe e ndaluar ne ato 500 vjet. Gjuha shqipe. Ne vitet 1800 kishte rreth 3400 shkolla neper trojet shqiptare: rreth 2000 prej tyre ne gjuhen turko-arabe, rreth 1300 prej tyre ne gjuhen sllave dhe greke, te tjerat ne gjuhe franceze, gjermane, italiane etj.
Asnje ne gjuhen shqipe. Sepse ishte gjuhe e ndaluar nga sulltani, gjuhe e qafireve. Gjuhe e skenderbe tradhetarit.
Dhe, keo jane fakte historike.

Por, le t'u kthehemi pushtimeve.

Kesaj radhe du me ta sjelle ketu një fakt, sepse me intereson se si e interpreton ti:

Quhet "Pakti i Umarit", i aplikuar qysh rreth viteve 800. (saktesisht prej vitit 715)

Kete paktin e Umarit duhej ta nenshkruanin te gjithe te krishteret ose hebrenjte te cilet binin nen pushtimin e "ushtrive te Allahut".

Po e sjelli për te ta ilustruar ne menyre sa më korrekte
aspektin tolerant dhe paqesor te sundimit Musliman, (ky pakt, pra, kishte rolin e "kushtetutes" se pergjithshme per sa u perket te drejtave te jo-
muslimaneve ne te gjitha tokat qe binin nen mbizoterimin e Islamit).

(me reduktime)

1. Ne (të krishteret) do t'i mbajme dyert te hapura
per udhetaret musliman, dhe do t'i mbajme me ushqime për 3 ditë.

2. Ne nuk do te mbajme ceremoni fetare ne
publik. Ne nuk do t'i ndalojme as femijet tane e asnje nga pjestaret e komunitetit tone qe te kthehet ne musliman.

3. Ne do t'u lirojme vendin ku jemi ulur nese ata
(muslimanet) deshirojne te ulen.

4. Ne nuk do te mbajmë armë.

5. Ne nuk do të recitojmë liturgjine e krishterë me zë
të lartë.

6. Neper funerale, ne nuk do të recitojme me ze te larte liturgjine kishtare.

7. Shtëpitë tona nuk do te jene me te larta se ato te
muslimanëve.

[Alima]

...

Nuk jane hadithe,por ligje te nje qeveritari pa asnje baze ne hadithet !

Nuk ka bere kundershtim as miratim hadithesh, thjeshte ligje !

Pas parasysh si jane trajtuar muslimanet,konsideroj se te buta kan qene pak a shume ato ligje te Omerit radiAllahu anhu!

.

[Bajlozi i Zi]

Alima,

S'e ke te kjarte s'i duket.

Është një vajze nga një fshat i Malisheves, Vicky Pedia e ka emrin, tana t'mirat çika me shkolle te larte e me fakultet e krejt, pyete ti çka te duash, edhe për paktin e umarit, ajo krejt te tregon tak e tak e tak. Bile jam i sigurte qe ta jep si bakshish edhe ndonje sulltan a ndonje kronikan te mirë, se është shumë gjymert.

[Alima]

...

Une pos Vickyt e njoh edhe nje Ask-en, Goglien e do tjera .. e di une mire e holle per çka e ke ti fjalen ... kryesorja me i mbyt nuk i ka mbyt,pastaj kane qene te mbrojtur dhe te liruar nga lufterat... te thash dhe perseris prap, te vogla kane qene sakncionet e ushtruara nga Khalifja ,pas parasysh shume rrethana tjera atebote!
...dhe çka eshte me e rendesishmja , sikur qe thash edhe njehere, nuk jane hadithe e as ajete, dhe nuk dmth qe duhet praktiku ate lloj qeversije... thjesht ,ishte nje taktik e tij prej qeveritari!


ps.pyete ate Vickin,ndoshta te tregon edhe diçka te hajrit ,sa mirresh me marrezira te saj!Besoj se ka edhe materiale te hajrit pos atyre me te cilat po mirresh ti!

.

[Bajlozi i Zi]

:smile:

Une Vickyn e vizitoj kanihere "kshtu", por asgje serioze nuk kam me te. Te ndara i kemi rruget, por ja qe na bjen te takohemi nganjehere, sidomos ne mahallen e internetit.

[King_Gentius]

Turqit krenohen me Gengis Khan qe jan pasardhes te nje masakrusi, kusari, perdhunues e shkaterrues popujsh. Kjo pa ngaterresen e Allaut e pa ngaterresen e poezive per bukurije hyjnore. Ca psikopat ka qen ai esht e gdhendur ne gur po ca kompleks mazokizmi vuajn ca sot akoma nuk ja ka gjet fillin shkenca

[Murgesha]

...

Pasi shkruan edhe sot shqip,vazhdo ne bindjen tende ndaj genjeshtrave neper histori, se te kisha tregu une ty ç'far gjuhe kishe perdore ketu,po te mos ishte Othomania!


Murgesh,
shume kisha pase deshire qe te ja terhjekesh verejtjen Bajlozit dhe edhe ti kercenohesh kur ai fyen besimin tone dhe Libren tone ne kete tem ,se te perdoresh kercnime ndaj nje mbrojtesi te tyre ,pra besimit dhe Libres tone!


Behuni fer per hire te drejtesise nese jo per hire te Zotit !

.

E nderuar jemi tek nenforumi "Historia Shqiptare".

Dhe hajt loqk mos u merzit se Allahu ja then qafen Bajlozit per keto fyrje qe po ja ben besimit dhe librit te tij.

[King_Gentius]

1470
Fior Jonima - Nje toke e shkretuar

Une, Fior Jonima, shtetas i Shkodres dhe tani ambasador i ketij komuniteti jam pyet me urdher te Administratorit te Larte te Taksimit (te Venecias) cka di per bemat e turqve ne kete ane te Arberise ne vitet 1466 dhe 1467.

Mund te deklaroj se rrotull fundit te Prillit 1466 Sulltani arriti ne kete vend dhe dergoi kapitenin e tij ne veri qe rremoi vendin dhe e plackiti. Vodhi shum kafshe dhe skllaveroi shum njerez.

Kur ai u largua Ballabani arriti te rrethoje Krujen. Dhe ai plackiti qytezat dhe skllaveroi shum njerez.

Pasketaj erdhi Sinan Beu, qe solli akoma me shum shkaterrim. Vodhi kafshe skllaveroi njerez dhe vuri vendin ne zjarr.

Pastaj erdhi Vojvodi Serbis Amur Bey qe shkaktoi shkaterrim te madh. Vodhi kafshe pa fund, por edhe dogji vendin edhe skllaveroi mjaft njerez.

Atehere erdhi Progon Dukagjini, i cili gjithashtu plackiti dhe vuri ne zjarr cka kishte ngel.

Sulltani erdhi pare ne 1467 dhe dergovi Pashaun e Rumelise me nje ushtri te madhe ta mposhte vendin. Ai vodhi dhe mori numra pafund njerezish me vete. Kur ai u ngop se vjedhuri vazhdoi ne Shkoder ku u ndesh me njerez. Me ne fund hyre ne qytetin jashte kalase, qe e plackiti.

Pastaj erdhi dhe Vojvod Feriz Beu qe gjithashtu vodhi.

Pastaj erdhi Nikolla Dukagjini, qe gjithashtu vodhi dhe skllaveroi shum njerez.

Pastaj erdhi Vojvoda i Serbis per her te dyte te plackite e te skllaveroje me shum njerez.

Pastaj erdhi Vojvodi i Dibres qe plackiti dhe skllaveroi shum njerez.


Ne perfundim mund te them qe ne kete periudhe ky vend eshte kthyer ne nje shkretine. Ka ngel keshtu deri me sot. Te zhdukura jan jo vetem vendbanimet por edhe njerezit pervec disa fshatrave qe jan rindertuar. Pra do te ishte e nevojshme qe te burgosur qe jan internuar apo denuar te falen dhe te dergohen ketu ta repopullojne.

28 Dhjetor 1470
*



[from: Archivio di Stato di Venezia, Governatori delle pubbliche entrate, registri multorum B. 145 (vol. 35), 13r-v; reprinted in Oliver Jens Schmitt: Das venezianische Albanien (1392-1479), Munich 2001, p. 646. Translated from the Venetian Italian by Robert Elsie.]


http://www.albanianhistory.net/texts15/AH1470.html (http://www.albanianhistory.net/texts15/AH1470.html)


Meqe shqipja e Piro Mishes qenka konfus po ja u perkthen Olsi Sazexhiu poezin e Tursunit (se Sazexhiu i ka pa vet kur turqit u mesuan shqipen ushtareve te Skenderbeut ne Sicili kto 500 vjet). Paska erdh ushtri e poeteve Mongole ne Shqiperi me qellim te frymezoheshin nga bukuria e Shqiptarve. Sazexhiu e ka pa vet qe gjith Azia po vuante prej nje krize e madhe frymezimi intelektual ne kohen e Tursunit.

[premium]

Shume here anetaret ja fillojne daljen nga tema dhe nganjehere edhe ne stafi e bejme nje gje te tille sipas logjikes: "me ngrehe per gjuhe"
Se paske verejt mire premium! Ketu paska marre pjese vetem nje anetare e stafit e jo moderatoret sic thua ti.
1 = njejst
2 e me shume= shumes
Lexo shkresen e saj, te merresh me temen e jo me postuesin, ky eshte mesazhi i moderatores (administratores).

Tani te them une lidhje me fene e "dhuruar" nga sunduesi 540 vjeqar, heeeeeeeeeej 540 vjet sundim e ta lavderoj dikush! Jo qe nuk eshte dhuruar por eshte imponuar dhe jo qe eshte e zeze por eshte e zeza e te zezes!
Mbasi qenka feja e tyne inponuar për ty , ani pse nuk konvertoheni ne krishter, sllav, ortodoks ??
lirë jeni për çdo fe , nuk janë më për inponim.

E mor jaran , 540 vite nuk janë pak , ndër këto shekujt jo inponimin me përdor , por të kishin dasht edhe gjuhën na kishin ndru , aq kan pasur kohë ndoshta edhe lëkurën na kishin ndru .

Edhe para 540 viteve të tyne ishim e sundum , e krejt shtetet ishin sundum , kush paska fajet ketu??
Edhe sot shtetet po sundohen , me një sundim ma moderne , e kush ka fajet qitu??

Sa ishim e sundum per 540 vite , cërc nuk kan mujt mi ba , sa u larguan , s'lan kush pa na e sundu , e deri në Durrës shkaun e gjetën , e mos të flasim per Venedikt, Italianet, Greget fashistoGjermanet etj etj ,

[Hajra]

Mustafa Qemal Ataturku

Ataturku është babai i Turqisë moderne. Qëllimi im nuk është që t’i marrim kujt këtë figurë që s’ka bërë për Shqipërinë aq sa ka bërë për Turqinë, po të vë në dukje etnicitetin e tij. Turqit, në ndryshim nga disa kombe të tjera, ia kanë ditur për nder Shqiptarëve për kontributin që ata kanë dhënë për shtetin turk. Ataturku rrjedh nga një familje shqiptare nga Dibra që ishte shpërngulur në Selanik, i cili në atë kohë banohej ashtu si dhe pjesa më e madhe e Maqedonisë nga shqiptarë. Ai lindi në Selanik dhe rininë e kaloi në Shqipërinë e kohës. Pati lidhje me çetat shqiptare të Bajo Topullit dhe të Mihal Gramenos. Ataturku është me origjinë shqiptare nga nëna dhe babai dhe fakte për këtë na japin autorët e kohës së tij turq apo të huaj. Kështu, Harold Armstrong për origjinën e nënës së tij shkruan: “Zybejdeja qe një vajzë e një katundari nga Shqipëria e Jugut dhe nënën e kishte nga Maqedonia” Po të njëjtën gjë thotë edhe një shkrimtar arab Azir Hanki që ka qenë ambasador në Ankara: “Zybejdeja që vjen nga një baba shqiptar dhe një nënë maqedonas. Mustafa Qemalit i ziente në damar gjaku i Aleksandrit të Madh dhe Mehmet Aliut të Kavallës”.

Pra nga këto të dhëna del se nëna ishte shqiptare. Ndërsa nga i ati, ishte shqiptar me origjinë nga Dibra. Të dhënat për këtë na i jep një gazetar dhe historian turk i quajtur Murat Sertologu i cili në 1970 shkroi se “Dikur për të mësuar biografinë e Ataturkut, e sidomos prejardhjen e tij, kisha vajtur deri në Selanik dhe kisha bërë hulumtime. Së pari, shënoj se Ali Bej Efendiu ka qenë njerku i Ataturkut. Babai i vërtetë i Mustafa Qemalit është Beqir Agai, që quhej Beqir Aga Shqiptari. Ai kishte vrarë një kaçak dhe kishte rënë në burg ku edhe vdiq. Zybejdeja pati me të dy djem, Surenë dhe Mustafanë dhe një vajzë. Zybejdeja pasi u martua me Ali Rizanë të tre fëmijët i regjistroi në emrin e tij. Unë këtë shënim vazhdon autori, e bëra që t’i shërbej historisë.”. Pra, sipas të dhënave të këtij historiani që për të ditur origjinën e saktë të Ataturkut ka ardhur deri në vendlindjen e tij, babai i Ataturkut është shqiptar. Kur Asaf Xhaxhuli ambasador i Shqipërisë në Turqi i paraqiti letrat kredenciale Mustafa Ataturkut filloi t’i lexojë ato në frëngjisht. Ataturku e ndërpreu e i tha: “Të lutem mos më fol frëngjisht, por turqisht ose shqip se unë kuptoj edhe shqip”.

Çfarë ka bërë Ataturku për Turqinë.

Pas mbarimit të Luftës së Parë Botërore Turqia doli humbëse, dhe tokat e saj u pushtuan nga forcat fituese të Antantës, pra kështu ajo humbi sovranitetin. Për të shpëtuar vendin
në Ankara u formua një qeveri paralele me atë të sulltanit, me në krye Qemal Ataturkun i cili së pari, krijoi ushtrinë kombëtare. Kështu, vendi hyri në një luftë civile midis Sulltanistëve dhe Qemalistëve në një kohë kur ishte i pushtuar nga forcat e huaja, përfshirë edhe ato greke. Të dy ushtritë brenda vendit hynë në veprime ushtarake të drejtpërdrejta dhe fituan forcat ushtarake të Mustafa Qemalit. Forcat greke në kushtet e anarkisë përparuan më në lindje dhe trupat e huaj zotëronin ngushticat. Në këto kushte, në 1919, sulltani nënshkroi marrëveshjen e paqes me anë të së cilës humbte dhe tokat e fundit të perandorisë dhe ç’ishte më e keqja, Turqisë i mbetej shkretëtira e Anadollit, dhe ca territore në detin e Zi se të tjerat do i mbante Antanta, që do i jepte edhe ca Greqisë. Në këto kushte duhej një dorë e fortë që të luftonte me Antantën e cila sapo kishte fituar Luftën e Parë Botërore dhe kishte pozita të forta në botë.

Grupimi politik i Ataturkut organizoi zgjedhjet dhe mori situatën në dorë. Në vitin 1921 në jug të vendit forcat ushtarake të Ataturkut mundën forcat franceze dhe italiane dhe këto fuqi të mundura nënshkruan marrëveshje paqeje dhe u larguan nga Turqia. Lufta u drejtua ndaj grekëve të cilët kishin përfituar nga gjendja kaotike brenda vendit dhe nga përkrahja ndërkombëtare, dhe ishin futur thellë në trojet turke. Kështu Ataturku i theu grekët në vitin 1921, por sulmi përfundimtar u krye në vitin 1922 dhe përfundoi me disfatën e grekëve, të cilët pas kësaj lanë përfundimisht Anadollin e Turqinë. Në vitin 1923 Turqia me marrëveshjen e paqes që nënshkroi me fuqitë e mëdha ruajti territoret e saj dhe kjo u arrit në saj të luftës që organizoi Ataturku. Ai në histori njihet si shembulli më i mirë i përqafimit të reformave dhe institucioneve perëndimore. Shpalli Turqinë Republikë dhe vet u zgjodh president, sepse nuk pëlqente formën monarkike të qeverisjes, se po të kishte dashur ishte bërë edhe mbret, pasi me reputacionin që kishte do ta kishin përkrahur të gjithë. Ai i dha vendit një kushtetutë moderne që ishte shumë kur dihet se vendi qeverisej me sheriatin dhe populli e pranoi. Ai realizoi një kod të ri civil që rregullonte sipas mënyrës moderne marrëdhëniet në pronësi dhe familje, të cilat deri në atë kohë ishin rregulluar me Kuran.

Vendosi disa ligje të çuditshme, por po të marrësh parasysh etnicitetin e tij, nuk janë se shqiptari është dalluar në shekuj për tolerancë fetare dhe përqafimin e modernizmit. Kështu ai vuri ligj, që të përdorej kapelja, dhe jo më shamitë që mbanin burrat. Vendosi kalendarin dhe numrat ndërkombëtarë. Regjistroi popullsinë dhe shpalli të drejtën e votës për të gjithë, kështu ai u bë nga të parët në botë që i dha të drejtën e votoës gruas, po të kihet parasysh se për shembull, Shqipëria këtë të drejtë grave iu dha në 1945. Vendosi alfabetin me germa latine duke hequr ato arabe, për ta sjellë vendin sa më afër perëndimit. Përveç këtyre, mori dhe masa të rrepta ndaj fesë, pasi mbylli gjyqet fetare. Ai u vendosi turqve mbiemra, sepse ata deri në atë kohë kishin mbajtur vetëm tituj feudalë. Ndau fenë nga shteti, pra laicizoi pushtetin politik që më parë kishte pasur tipare teokratike, pasi sulltani e mbante veten si kalif, pra si udhëheqës i myslimanëve të botës, por laicizmi nuk godiste fenë myslimane vetëm sa e ndante nga shteti. Reformat që ndërmori ishin perëndimore dhe moderne të cilat nga vende të ndryshme të botës nuk ishin pranuar si nga Kina dhe vendet e tjera aziatiko-myslimane. Në histori ky lloj reformimi njihet me emrin Qemalizëm, që konsiston në përqafimin e modernizimit në ekonomi dhe institucionet politike perëndimore.

Këto reforma ishin perëndimore dhe nuk kishte guxuar asnjë drejtues i një populli mysliman t’i ndërmerte, jo atëherë por as edhe sot, por ishin të domosdoshme të ndërmerreshin sepse Turqia ishte afër Evropës dhe nuk mund të rrinte e pareformuar. Turqia në bazë të reformave të Mustafa Qemalit është vendi më i reformuar mysliman dhe po të njihet mirë besimi fetar mysliman, ata kanë braktisur shumë nga traditat e tyre fetare për të arritur deri këtu, dhe kjo është për t’u vlerësuar, sepse është një sakrificë e madhe, por perëndimorët, do bënin mirë, që të lexonin Kuranin për të kuptuar se sa ka bërë Turqia. Për ato që ka bërë për Turqinë e kanë quajtur at të turqve dhe heroin e tyre kombëtare, dhe që e ka merituar plotësisht.

Kenan Everen (Reisi) me origjinë shqiptare?

Në Turqi jetojnë edhe sot një numër i madh shqiptarësh për të cilët nuk ka statistika të qarta, por janë disa milionë. Shpesh turqit thonë se nuk iu kemi shtypur ne ju, por ju ne
pasi siç e kemi parë, shumë nga drejtuesit e shtetit osman kanë qenë shqiptarë. Kenane Evereni thuhet se ka qenë i biri i Murat Reisit, një shqiptari mysliman nga Presheva e Dardanisë. Ishte antar i shoqërisë së miqësisë shqiptaro-turke. Ai ka qenë gjenerali që udhëhoi grushtin e shtetit të vitit 1980 në Turqi. Sa erdhi në pushtet, shpërndau qeverinë dhe parlamentin dhe krijoi një qeveri të re. Në vitin 1982 deri në vitin 1989 ishte presidenti i Turqisë. Është kritikuar se ka drejtuar Turqinë me dorë të hekurt, por megjithatë, vendi ka parë shumë të mira nga ai.

[Alima]

E nderuar jemi tek nenforumi "Historia Shqiptare".

Dhe hajt loqk mos u merzit se Allahu ja then qafen Bajlozit per keto fyrje qe po ja ben besimit dhe librit te tij.

...

Pasna gabu temen si duket,...kjo krejt si rezultat i budallallekut tim,si zakonisht! Me vie keq atehere !

... Jo inshAllah, nuk kame qejf as atij as ty , as mua ,as askujt,ama ke fjala per gjykim te drejte,se poh, Ai i Madhi gjithsesi do gjykoj dhe inshAllah me meshire ,e jo me drejtesi,ngase po na gjykoj me drejtesi vaj halli vaj!

Nejse!

.

[Hajra]

....artikullin me siper e huazova nga forumi shqiptar, vetem me ju tregu disave se kush jane shqiptaret ne turqi, dhe qfar roli luajten ne formimin e shtetit turk. Keshtu qe mos beni krahasime banale e te ulta me sinan hasanat e YU-se.

[Alima]

....artikullin me siper e huazova nga forumi shqiptar, vetem me ju tregu disave se kush jane shqiptaret ne turqi, dhe qfar roli luajten ne formimin e shtetit turk. keshtu qe mos beni krahasime banale e te ulta me sinan hasanat e YU-se.

...

Per çdo dite po ma shkurton jeten per 3 ore Hajro!

Ataturk masoni eshte sherbetori me i denje i masoneris ,dhe nje nder shpartalluesit me te forte te Islamit !


Enver Hoxha i turqis ishte ai !...me prejardhje qifute !


Largoje ate shkrese dhe mos sjell shkresa pa u informu mire tjera here !


.

[Hajra]

...

Per çdo dite po ma shkurton jeten per 3 ore Hajro!

Ataturk masoni eshte sherbetori me i denje i masoneris ,dhe nje nder shpartalluesit me te forte te Islamit !


Enver Hoxha i turqis ishte ai !...me prejardhje qifute !


Largoje ate shkrese dhe mos sjell shkresa pa u informu mire tjera here !


.

.....a bre Alima, une e morra vetem si shembull per disa qe bejne krahasime me shqiptaret qe punuan dhe kontribuan ne administraten osmane e deri te Ataturku qe historia tregon se ishte shqiptar. E di per masonet e per masonizmin por desha qe te ua dokumentoi me letra te tyre, qe i kan shkruajt vet.
Nuk e di qka me ba me ta zgjat jeten?:biggrin:

[Alima]

.....a bre Alima, une e morra vetem si shembull per disa qe bejne krahasime me shqiptaret qe punuan dhe kontribuan ne administraten osmane e deri te Ataturku qe historia tregon se ishte shqiptar. E di per masonet e per masonizmin por desha qe te ua dokumentoi me letra te tyre, qe i kan shkruajt vet.
Nuk e di qka me ba me ta zgjat jeten?:biggrin:

...

Po nuk ka qene e mira e turqis ,Islamit e me se paku shqipetareve ai dreq!


... mos me sjelle shkresa pa hulumtu mire,dhe ne Rugove me shku ma rralldhll! http://www.dardania.de/vb/upload/images/icons/icon10.gif



.

[Hajra]

...

Po nuk ka qene e mira e turqis ,Islamit e me se paku shqipetareve ai dreq!


... mos me sjelle shkresa pa hulumtu mire,dhe ne Rugove me shku ma rralldhll! http://www.dardania.de/vb/upload/images/icons/icon10.gif



.

.....mos ma qit nder men Rugoven se permallohem, :biggrin: Sa i perket Ataturkut ky eshte Skenderbeu i turqve valla, paramendo shqiptare me u ba baba i nje superfuqie. Perandoria osmane e ka humb luften dhe eshte shkatrru para se me ardhe ky ne pushtet.Me ka ra rasti me pa nje dokumentar ku i gjithe parlamenti i atehershem ishin pro nenshkrimit te disfates dhe lenjen e tokave turke greqise dhe i vetmi qe nuk u pajtua ishte Ataturku i cili i bindi qe te luftoin dhe fituan, se per ndryshe sot gjysma e turqise do ti takonte greqis.

[King_Gentius]

Po bre, kur humbi lufte e 1922 Greqia kolonizoi Camerine me greket e debuar nga Turqia dhe deboi shum came ne Turqi. Camet tjere i deboi ne luften e dyt botrore dhe e humbem krejt ate tok. Tash vec ca pleq arvanite kan ngel po gjeneratat e reja kan leviz nga vendlindja dhe kan humb rrenjet.

[Hajra]

Po bre, kur humbi lufte e 1922 Greqia kolonizoi Camerine me greket e debuar nga Turqia dhe deboi shum came ne Turqi. Camet tjere i deboi ne luften e dyt botrore dhe e humbem krejt ate tok. Tash vec ca pleq arvanite kan ngel po gjeneratat e reja kan leviz nga vendlindja dhe kan humb rrenjet.


Kingi a po ke qef qe me gjdo kusht me ba te keqe turqin a po? Qamet e shqiptaret ti ka debu edhe i ka nda: Londra, Roma,Athina, e Beogradi, :wink: Lexo pak se kur eshte shkeput qameria dhe kur jane debu shqiptaret nga atje:

http://sq.wikipedia.org/wiki/Historia_e_%C3%87am%C3%ABris%C3%AB

[premium]

Kingi a po ke qef qe me gjdo kusht me ba te keqe turqin a po? Qamet e shqiptaret ti ka debu edhe i ka nda: Londra, Roma,Athina, e Beogradi, :wink: Lexo pak se kur eshte shkeput qameria dhe kur jane debu shqiptaret nga atje:

http://sq.wikipedia.org/wiki/Historia_e_%C3%87am%C3%ABris%C3%AB
Ketu nuk ka faj as Kingi , as Zero coll as Bajlozi , ashtu kane mesu ne librat e historise komuniste , aq dije e aq folin .

Ndryshimi i historise ka hy ne sistem mo .

Ne te ardhmen ndoshta nxenesit e gjenerates se re mesojne historin reale , ku nuk ka te beje me botimet nen kontrollen e shkive komuniste , apo nen kontrollen e komunistit Enver Hoxha.

[Zero Cool]

Qyre ti premium, nese ti e kupton ate qe ke shkru mjafton, une edhe mos e kuptofsha ska dert se ashtu keshtu juve nuk ju kupton kush.

1. Pse duhet patjeter te behemi te krishtere sipas logjikes tende?
1* sllavi nuk eshte fe, por ti si din keto te kuptoj mire ty
1** ortodoksi eshte njejt si 1 dmth i krishter.

2.Kush tha qe sna kan ndrru gjuhen? Na kan ndrru gjuhen, na kan bo* e na kan kthy* edhe lekuren na kan ndrru, a spe sheh qe shumica e Shqiptarve jan zi si harap a ?

3. Qysh sa ishim te sundum cërc smujti kush me na ba e masanej sla kush pa na sundu ? Hajt perktheje Shqip kete!
Kure je i sundun je nen cizmen e dikujt, edhe kure vjen tjetri sundues je nen cizmen e tij, a ka rendesi cizma e kujt eshte a?
Iku, kapitulloi turku, shkau e ndoq e vrau nga mbrapa duke ike dhe erdhi deri ne Durres, nga ana tjeter Greku deri afer Durresit, me kete u sundum prap.
Tash nese turku sundimtare ishte i mire thuj edhe per Grekun edhe per shkaun , thuj thuj se njejt eshte. Edhe kta na ndrrun ngjyren e na ban* e na kthyn*.

Sot, soooooooooooooot, pjesa ma e madhe e shqipnis etnike eshte e lire e ju, juuuuuuuuuuu, e doni prap thundrren e turkut!
Cilen histori pe doni ju ? Te turkut po ? Edhe shkijet ne historit e veta nuk thone qe kan okupu toka shqiptare, askund se permendin, nisoj sic nuk e permend turku te bamat e te cbamat ne keto troje !

A jeni ksajde more ju ?
Po fen e nanes ja merthefsha, a jepet kombi per fe ?!

Pastaj, me nje ane perendimoret ne krye me USA jane gjakpires e jane kolonizues modern, e vrases e ne anen tjeter kerkoni ndihmen e USA per ata qe skan buke ne afrike dhe per ata qe po vriten ems veti ne harabi. A jeni ksajde more, pse kerkoni ndihmen e tyne ? Zoti more e ka shkru qashtu edhe krejt behen me vullnetin e tij, edhe vrasjet en Siri, edhe vllavrasjet ne harapistan edhe vdekja per buke ne magjupistan, e ju trusni qaty se sjeni avokatet e tij e as nuk jeni te ankesat e fd me kerku cmos nga krijuesi. Te vetmen qe mundeni dhe duheni ta beni eshte ti merrni paret (e fituara nga te gjapirsat perendimore) e t`ja qoni atyre qe kan nevoje! Por maaaaaaac aty sjav kona juve, ju doni veq me shite pollavra ne net me islamin e juaj te cilin as vete se kuptoni (shih sa kundershtim jeni njeri em tjetrin ne cilendo teme qe diskutoni, njani i mshon afer gozhdes e tjetri kurrkund hiq).
Me kete po deklaroheni ma ateist se te gjithe ne qe e kundershtojme islamin trefertalesh.

[King_Gentius]

Kingi a po ke qef qe me gjdo kusht me ba te keqe turqin a po? Qamet e shqiptaret ti ka debu edhe i ka nda: Londra, Roma,Athina, e Beogradi, :wink: Lexo pak se kur eshte shkeput qameria dhe kur jane debu shqiptaret nga atje:

http://sq.wikipedia.org/wiki/Historia_e_%C3%87am%C3%ABris%C3%AB

Po keqkupton, edhe evropa ka fajet e veta, ashtu si dhe ne pergjegjesit tona. Deri ne vitet 1600 shqiperia vuajti plot derisa u rimekemb ngadale. Ne vitet 1700 bashkpunimi i shqiptarve me turqit solli konsolidimin e fuqise se shqiptarve ne ballkan por kjo gje vazhdon vec deri ne vitin 1820 kur Bushati dhe Tepelena nuk arriten te shkeputeshin. Qe ne 1820 deri 1912 koha punoi prap kunder shqiptarit. Pra kemi te bejme me etapa te ndryshme brenda bllokut 500 vjecar. Pastaj Turqia esht mik i mir diplomatik sot, nuk jemi armiq :) Shif amrikanet, hodhen bomb atomike japonis, po sot ngasin makina Toyota. Megjithate mendoj mungesa e kufirit te perbashket e lehteson miqesine. Per shembull greket ortodoks jan miq me serbet ortodoks, por jo me sllavet maqedon ortodoks.

[Sulltan-Alim]

As për mua nuk qojne kurrfare peshe, sepse sulltanat e sulltaneshat kane cofe moti. Kane cofe edhe n'midis stambollit edhe n'midis bagdadit. (Jo po veç ta dini :D :D).

Temen e kam sjelle nergut, absolutisht nergut për nja dy tre turko-gabelica qe ksjade thrrasin "ku je baba sulltan".

Rri si musliman, ndash me ndejtë si njeri, e mos perzij me turko-arabo-gabel. Mos perzij kombe e gjak.

Perndryshe, prano e ballafaqohu me te verteten qe ti sot je musliman veç fale masakrave perdhunimeve e plaqkitjeve e "maleve me kufoma shqiptare".

Thjesht: SHUJ!!! Trus.

: ), Me qene qe nuk qojne peshe nuk kishe marur ketu mundin kot t`a "ngjallesh" nje oborrtar e t`ia qosh lavdin me nergut. Dhe, ne parim nuk do duhej t`i ofendosh anetaret tjere duke iu referuar edukates qe paske. Po, edhe nese "e thritkan" Sulltanin a do t`ua ndaloshh ti? Po lere ore mos u ben hore ketu sepse vecsa po del kapricioz e qesharak me gjithe kete urrejtje qe ke. Ti mund t`a kesh inat Sulltaneshen; s`ka problem fare por duhet t`a dish qe je ne sherbim te dikujt, madje ne kete rast i ngarkuar edhe me gjynahe ne te cilat po zhytesh pa hak, gjegjesisht ne mungese te urtesise e tolerances.

[premium]

Qyre ti premium, nese ti e kupton ate qe ke shkru mjafton, une edhe mos e kuptofsha ska dert se ashtu keshtu juve nuk ju kupton kush.

1. Pse duhet patjeter te behemi te krishtere sipas logjikes tende?
1* sllavi nuk eshte fe, por ti si din keto te kuptoj mire ty
1** ortodoksi eshte njejt si 1 dmth i krishter.

2.Kush tha qe sna kan ndrru gjuhen? Na kan ndrru gjuhen, na kan bo* e na kan kthy* edhe lekuren na kan ndrru, a spe sheh qe shumica e Shqiptarve jan zi si harap a ?

3. Qysh sa ishim te sundum cërc smujti kush me na ba e masanej sla kush pa na sundu ? Hajt perktheje Shqip kete!
Kure je i sundun je nen cizmen e dikujt, edhe kure vjen tjetri sundues je nen cizmen e tij, a ka rendesi cizma e kujt eshte a?
Iku, kapitulloi turku, shkau e ndoq e vrau nga mbrapa duke ike dhe erdhi deri ne Durres, nga ana tjeter Greku deri afer Durresit, me kete u sundum prap.
Tash nese turku sundimtare ishte i mire thuj edhe per Grekun edhe per shkaun , thuj thuj se njejt eshte. Edhe kta na ndrrun ngjyren e na ban* e na kthyn*.

Sot, soooooooooooooot, pjesa ma e madhe e shqipnis etnike eshte e lire e ju, juuuuuuuuuuu, e doni prap thundrren e turkut!
Cilen histori pe doni ju ? Te turkut po ? Edhe shkijet ne historit e veta nuk thone qe kan okupu toka shqiptare, askund se permendin, nisoj sic nuk e permend turku te bamat e te cbamat ne keto troje !

A jeni ksajde more ju ?
Po fen e nanes ja merthefsha, a jepet kombi per fe ?!

Pastaj, me nje ane perendimoret ne krye me USA jane gjakpires e jane kolonizues modern, e vrases e ne anen tjeter kerkoni ndihmen e USA per ata qe skan buke ne afrike dhe per ata qe po vriten ems veti ne harabi. A jeni ksajde more, pse kerkoni ndihmen e tyne ? Zoti more e ka shkru qashtu edhe krejt behen me vullnetin e tij, edhe vrasjet en Siri, edhe vllavrasjet ne harapistan edhe vdekja per buke ne magjupistan, e ju trusni qaty se sjeni avokatet e tij e as nuk jeni te ankesat e fd me kerku cmos nga krijuesi. Te vetmen qe mundeni dhe duheni ta beni eshte ti merrni paret (e fituara nga te gjapirsat perendimore) e t`ja qoni atyre qe kan nevoje! Por maaaaaaac aty sjav kona juve, ju doni veq me shite pollavra ne net me islamin e juaj te cilin as vete se kuptoni (shih sa kundershtim jeni njeri em tjetrin ne cilendo teme qe diskutoni, njani i mshon afer gozhdes e tjetri kurrkund hiq).
Me kete po deklaroheni ma ateist se te gjithe ne qe e kundershtojme islamin trefertalesh.
Me afate skadume nuk kam punë , qyreni , zhvilloni , e analizoni ju gjitha këto .
Mos u bazoni me një libër , zhvilloni trurin sepse per ju eshte avantazh , sepse prej asaj kohe e deeeeeri ne kete kohe shume gjëra janë ndryshu.

Aty ku nuk deshte me kuptu , ja po ti tregoj ma thjeshtë ...
derisa trojet tona ishin nën sundimin e osmanlive , ishim e garantum për 540 vite me ligjin e tyne , mbasi e kapituluan mbi 800.000 shqiptare shperngulen ne turqi nga mossiguria , sepse trojet e tona na mbetej si jetima , menjëhere ndërhyn shkijët ,vranë , masakruan torturuan shqiptare aq shumë sa që osmanet per 540 vite nuk kane bërë këtë, (qitasht ndoshte ki kuptu apo?).

Haptas po ju tregoj se osmalit urrehen nga një grup antiislame vetëmse në trojet shqiptare me t'madhe është pranuar feja Islame përkatsisht nga sunduesit e mëhershëm .
Faktikisht ju antiislamistet mendoni se me fejën Islame nuk paska zhvillim e përparim , me të krishterët qenka një zhvillim moderne me vozit makina tipit të ri mercedesi ,apo me kalu jetën e natës nëpër bar me alkohol në dorë , faktikisht kështu po kërkohet ne dit të sodit të cilet absolutisht nuk mendojnë ma gjersisht.

Ma gjersisht me shkru nuk di a vlen , ndoshta ja avulloni kete shkrim .

naten e mirë për qetasht :))

[King_Gentius]

Nese osmanli urrehen llogjikisht duhet te jet prej vuajtjes, nuk ka nevoje te jesh krishter te kuptosh konceptin e plackitjes skllaveris e masakrave. Kush ka trumpetu vllazni me serbet apo greket nuk e di se nuk e kam lexu gjekundi ketu.

[Hajra]

Po keqkupton, edhe evropa ka fajet e veta, ashtu si dhe ne pergjegjesit tona. Deri ne vitet 1600 shqiperia vuajti plot derisa u rimekemb ngadale. Ne vitet 1700 bashkpunimi i shqiptarve me turqit solli konsolidimin e fuqise se shqiptarve ne ballkan por kjo gje vazhdon vec deri ne vitin 1820 kur Bushati dhe Tepelena nuk arriten te shkeputeshin. Qe ne 1820 deri 1912 koha punoi prap kunder shqiptarit. Pra kemi te bejme me etapa te ndryshme brenda bllokut 500 vjecar. Pastaj Turqia esht mik i mir diplomatik sot, nuk jemi armiq :) Shif amrikanet, hodhen bomb atomike japonis, po sot ngasin makina Toyota. Megjithate mendoj mungesa e kufirit te perbashket e lehteson miqesine. Per shembull greket ortodoks jan miq me serbet ortodoks, por jo me sllavet maqedon ortodoks.

.....shqiptaret ne radhe te pare duhet te jene ne gjendje te kuptoin rrethanat dhe realitetin e kohes qe jetoin, ne menyre qe te dine ti hedhin hapa ne drejtimin e duhur per nje te ardhme sa me te mire. Sote nuk eshte e lehte te jesh shqiptare ne ballkan dhe nuk eshte e lehte te jeshe musliman ne bote, besoj qe kete e kemi kuptuar. Koha do te punoi per ne nese dime te veprojem, ndersa veprat madhore arrihen me fuqi te mendjes dhe te trupit.Ndersa fuqia arrihet me bashkim forcash, qe do te thote shqiptaret nese deshiroin te arrijne diqka, ne radhe te pare duhet te jen te bashkuar.Bashkim nen hijen e plisit dhe te flamurit, pa dallim feje dhe regjioni vetem per nje ideal, faktorizim te shqiptareve ne ballkan. Dallimet fetare qe i kemi mes vete duhet ti perdorim me menquri, te krijoim ura miqesore me popujt tjere, pse mos te jemi miqe te mire me stambollin dhe me romen kur kemi mundesi. Sa me shume miq qe kemi aq me te forte do te jemi, mirpo per tu arritur kjo ne duhet te jemi te bashkuar dhe jo te ndare ne fe e fise.

[King_Gentius]

Dakort jam, dhe ketu ne komunitetin e Bostonit mundohemi te bashkepunojme pa dallim feje apo krahine per mirembajtjen e shkollave shqip, promovimin e artit muzikes shqiptare, dhe te japim donacione per bashkatdhetare ne nevoje. Gjithashtu mundohemi te lidhim profesionistet shqiptare dhe te perdorim biznese shqiptare qofte avokate apo logaritare, agjente udhetimi, restorante etj. Festat e pavaresise gjithmone i festojme shum bukur. Vec te ishe ketu ne Shkurt kur erdhi Gezim Nika per festen e pavaresise te Kosoves, nga Mitrovica der ne Dropull kenga shqipe bashkoi nje popull :)

Si gjithmon Boston do te jet pishtar i shqiptarise, sipas trashegimise patriotike te Fan Nolit e Faik Konices :)

[Hajra]

Dakort jam, dhe ketu ne komunitetin e Bostonit mundohemi te bashkepunojme pa dallim feje apo krahine per mirembajtjen e shkollave shqip, promovimin e artit muzikes shqiptare, dhe te japim donacione per bashkatdhetare ne nevoje. Gjithashtu mundohemi te lidhim profesionistet shqiptare dhe te perdorim biznese shqiptare qofte avokate apo logaritare, agjente udhetimi, restorante etj. Festat e pavaresise gjithmone i festojme shum bukur. Vec te ishe ketu ne Shkurt kur erdhi Gezim Nika per festen e pavaresise te Kosoves, nga Mitrovica der ne Dropull kenga shqipe bashkoi nje popull :)

Si gjithmon Boston do te jet pishtar i shqiptarise, sipas trashegimise patriotike te Fan Nolit e Faik Konices :)

...ju pergezoi per nismen dhe qendrimin tuaj ndaj shqiptareve ne pergjithesi, ky duhet te jet parim i qdo shqiptari pa marre parasyshe ciles fe i takoin, te gjithe duhet te jene te bashkuar duke respektu religjionin tjetrit, sepse fundja ne jemi vllezer para se te ishim te krishter apo musliman, RESPEKT
Fan Noli dhe Faik Konica duhet te jen udherrefys i kombit tone.

[Hajra]

http://www.youtube.com/watch?v=S7gYo5NXIYo

Gjuha shqipe

Porsi kanga e zogut t'verës,*
qi vallzon n'blerim të prillit;*
porsi i ambli fllad i erës,*
qi lmon gjit e drandofillit;*
porsi vala e bregut t'detit,*
porsi gjáma e rrfès zhgjetare,*
porsi ushtima e nji tërmetit,*
ngjashtu á' gjuha e jonë shqyptare.*

Ah! po; á' e ambël fjala e saj,*
porsi gjumi m'nji kërthi,*
porsi drita plot uzdajë,*
porsi gazi i pamashtri;*
edhe ndihet tue kumbue;*
porsi fleta e Kerubimit,*
ka'i bien qiellvet tue flutrue*
n't'zjarrtat valle t'ameshimit.*

Pra, mallkue njai bir Shqyptari,*
qi këtë gjuhë të Perëndis',*
trashigim, që na la i pari,*
trashigim s'ia len ai fmis;*
edhe atij iu thaftë, po, goja,*
që përbuzë këtë gjuhë hyjnore;*
qi n'gjuhë t'huej, kur s'asht nevoja,*
flet e t'veten e lèn mbas dore.*

Në gjuhë shqype nanat tona*
shi prej djepit na kanë thánun,*
se asht një Zot, qi do ta dona;*
njatë, qi jetën na ka dhánun;*
edhe shqyp na thanë se Zoti*
për shqyptarë Shqypninë e fali,*
se sa t'enden stina e moti,*
do ta gzojn k'ta djalë mbas djali.*

Shqyp na vete, po pik' má para,*
n'agim t'jetës kur kemi shkue,*
tue ndjekë flutra nëpër ara,*
shqyp má s'pari kemi kndue:*
kemi kndue, po armët besnike,*
qi flakue kanë n'dorë t'shqyptarëvet,*
kah kanë dekë k'ta për dhé t'Parvet.*

Në këtë gjuhë edhe njai Leka,*
qi'i rruzllim mbretnin s'i a, xúni,*
në këtë gjuhë edhe Kastriota*
u pat folë njatyne ushtrive,*
qi sa t'drisë e diellit rrota,*
kanë me kenë ndera e trimnive.*

Pra, shqyptarë çdo fès qi t'jini,*
gegë e toskë, malci e qyteta,*
gjuhën t'uej kurr mos ta lini,*
mos ta lini sa t'jetë jeta,*
por për té gjithmonë punoni;*
pse, sa t'mbani gjuhën t'uej,*
fisi juej, vendi e zakoni*
kanë me u mbajtë larg kambës s'huej,*
N'per gjuhë shqype bota mbarë*
ka me ju njohtë se ç'fis ju kini,*
ka me ju njohtë për shqyptarë;*
trimi n'za, sikurse jini.*

Prandaj, pra, n'e doni fisin,*
mali, bregu edhe Malcija*
prej njaj goje sod t'brohrisim:*
Me gjuhë t'veten rrnoftë Shqypnia!

[lovely]

Serbia, “macja që kërkon të behet luan” Golgotha Shqiptare – si u gjet libri i holokaustit VETEM GJATE VITIT 1912-1913 NGA SERBET U VRANE 500 000 SHQIPTARE Leo Freundlih,Libri i tij “Akuza që ulërijnë” dëshmia e parë për shfarosjen kolektive të një populli evropian para atij Ebraik. Leo Freundlih, hebreu që protestoi kundër zhdukjes masive të shqiptarëve nga serbët në vitet 1912-1913.
Holokausti mbi shqiptarët – Serbët vranë 500 000 njerëz .
Libri i tij “Akuza që ulërijnë” dëshmia e parë për shfarosjen kolektive të një populli evropian para atij Ebraik. Masakrat që u ndërmorrën serbët në trojet shqiptare. Mbi 250 mijë shqiptarë të masakruar vetëm në veriun etnik të Shqipërisë gjatë vjeshtën e vitit 1912.
Kopja e vetme e librit të Freundlih “Akuza që ulërijnë”, i cili përmban protestën ndaj Evropës që nuk reagoi në mbrotje të shqiptarëve gjatë zhdukjen masive të pjesës më të mëdhe të popullit shqiptar në Ballkan, është gjetur në bibliotekën e Universitetit të Harvardit në SHBA, në vitin 1982 nga studiuesja Safete Juka, me banim në Amerikë.
Shkrimtari hebre Leo Freundlih me banim në Vjenë, është njëri ndër intelektualët e pakët që mbajti koleksionin e të gjitha gazetave të mëdha të kohës që tregonin mbi shfarosjen e së paku një gjysëm milioni shqiptarëve nga serbët në vitet 1912-1913.
I revoltuar ai ngriti zërin e tij kundër asaj që ai e qujati “Golgotha Shqiptare”, e që u shoqërua nga masakra të atij tipi që nuk i kishte njohur Bota më parë. “Unë e dënoj dhunën që ushtrohet padrejtësisht ndaj çdo populli. Ai që nuk bën kështu sot, të mos çuditet nëse nesër edhe ai vetë do të bëhet viktimë e një Golgothe tjetër” – thotë shkrimtari hebre.
Vetëm pas 10 vjetësh, pikërisht në vitin 1992, ky libër njohu botim në tri gjuhë, në sajë të ndihmës së jashtëzakonshme të gjermanit Hans Peter Rullman me banim në Hamburg. Botimi në anglisht u bë në saj të zotit Steve Tomkin, kroat i lindur në Kosovë. Në Kroatisht, libri u përkthye dhe u botua nga mjeku Dr. S Leban, i lindur në Bosnje. Ndërkohë që përkthimin në shqip e realizoi Riza Lahi, nën sponsorizimin e Xhaferr Kastratit nga Kosova dhe përkujdesjen e shtypshkronjës “Eurorilindja” në Tiranë.

Serbia, “macja që kërkon të behet luan”

Pas traktatit të Shën Stefanit mes Turqisë që humbi luftra të njëpasnjëshme dhe Rusisë fituese, kombi shqiptar u vu në rrezik të jashtëzakonshëm, pasi aleatja ballkanike e perandorisë së Carëve, Serbia, kërkoi të zgjeronte zotërimet e veta për t’u kthyer në një fuqi ballkanike dhe evropiane, megjithëse kishte një popullsi prej vetëm 900 mijë banorë. Por nëse deri në vitin 1911 synimet ruse dhe serbe në Ballkan do të dështonin, kjo nuk erdhi për meritë të Perendorisë Turke nën të cilën ndodhej Shqipëria, por thjeshtë nga fakti që shqiptarët me anë të Lidhjes së Prizrenit më 1878 nuk e lejuan një gjë të tillë dhe e kundërshtuan me armë. Që nga viti 1906 deri në vitin 1912, një sërë kryengritjesh për pavarësi të shqiptarëve, kryesisht në veri të trojeve etnike shqiptare, u shtypën me dhunë dhe barbari nga ana e ushtrive turke. Me fillimin e luftës ballkanike, Shqipëria ishte gjysëm e shkretuar dhe trupat serbe, në ëmër të luftës kundër Perendorisë Osmane, ndërmorvn një sërë pushtimesh të cilat i shoqëruan me masakra masive kundër një popullise krejtësisht të paarmatosur, ku sipas shtypit evropian humbën jetën 250 mijë shqiptarë. Ndërkohë ka të dhana të sigurta se shirta mund të jetë edhe një gjysëm milioni.
Nga 180 mijë kilometra katrorë, me një popullsi rreth 2 milionë banorë që numëroheshin brenda teritoreve shqiptare në fund të shekullit të XIX, në vitet ‘ 30 kishin mbetur territore shqiptare vetëm 80 mijë km katrorë, dhe këto në pjesën më të madhe jashtë shtetit shqiptar. Sipas historinëve të kohëve moderne, ekspansioni sllav që u shoqërua dhe me shpërgulje masive dhe zhdukje të popullisive etnike të vendeve të mësipërme, që njehsohej me ekpansionin komunist më vonë i mori popujve gjernanë, hungarezë, shqiptarë, rumunë, armenë etj…territore të cilat kapnin sipërfaqen rreth një milionë kilometra katrorë nga të cilat një e dhjet’a i takonin territoreve shqiptare. Etnia shqiptare në prag të shkatërrimit të perendorisë së kalbur Osmane humbi më shumë se gjysmën e territoreve të veta.
Zona e Tivarit, e Hotit, e Grudës, e Pazarit të Ri, Sanxhakut (Novipazarit) Nishit, Rrethinat e manastrit, shtoju këtyre edhe humbjen e krahinave të Janinës dhe të Çamërisë, të cilat u shpopulluan ose u asimiluan me forcë nga Greqia, përbëjnë edhe fushatën më të egër atishqiptare të ekspansionit kundër popullit më të vjetër në Ballkan dhe Evropë. Njëri ndër libra që hedh dritë mbi shpërnguljet masive të shqiptarëve është edhe libri historik i Leo Freundlich “Golgotha shqiptare”. Dëshmitare e krimeve të serbëve në vitin 1912-1913 ka qenë edhe Nënë Tereza, atëherë fëmijë. Ajo pa me sytë e saj sesi serbët i helmosën të atin, ndërkohë që anëtarët e tjerë të familjes shpëtuan duke u arratisur në drejtim të Tiranës.

nga Fatmir Hasani

[Zero Cool]

Ekzaltimi fetar i një lufte që perceptohej si luftë e
shenjtë kundër të pafeve, kur Perandoria Osmane
ngriti male me kufoma shqiptarësh, që shërbenin si
legjitimim e përligjje e pushtimeve.



...




Shqiptarët qeverisën perandorinë osmane si kryeministra, për një periudhë kohore prej vjetësh në 500 vite sa qeverisi kjo perandori. Kryeministrat shqiptarë i dhanë osmanëve Anadollin, Konstandinopojën, Irakun, Jemenin, Egjiptin, Algjerinë, Libinë, Arabinë, Sirinë, Hungarinë, Krimenë, Kretën etj.


Pra, me punën dhe mendjen e shqiptarëve, u ngrit perandoria osmane. Ky është një fakt që pranohet nga vetë turqit dhe historianët që studiojnë këtë periudhë të historisë. Gjatë shekullit të 18-19, nuk ka pasur shumë shqiptarë në rangun e kryeministrit dhe shihet që perandoria pati disfata të tmerrshme që vunë në pikëpyetje ekzistencën e saj. Po të mos ishte për disa shtete perëndimore të cilat donin ta mbanin për kundrapeshë ndaj Rusisë, patjetër që do të kishte rënë.

39 Vezirët/Kryeministrat shqiptarë të Perandorisë osmane dhe prejardhja e tyre nga viset shqiptare të Ballkanit por edhe vendeve tjera ku kishin lindur shpesh harrohen .





1 – Gjedik Ahmet Pasha
Kryeministër i perandorisë me origjinë shqiptare. Ai ka qenë kryeministër në vitet 1475-1479. Gjatë kohës së qeverisjes së tij me anë të flotës ushtarake, arriti të pushtojë pjesën më të madhe të Krimes, e cila bllokoi rrugën tregtare të Evropës për në lindje. Arriti që të fitojë luftën kundër Venedikut, duke i imponuar një marrëveshje paqeje të favorshme, sipas së cilës Venediku do u kalonte osmanëve të gjitha ishujt e Egjeut, përveç Kretës dhe Korfuzit dhe do i paguante tribute vjetore perandorisë. Në 1478 ushtritë osmane ndërmorën ekspedita plaçkitëse në territoret austriake. Ai nuk pranoi të merrte pjesë në pushtimin e Shkodrës, dhe për këtë u shkarkua nga posti i kryeministrit. Kryeministrat kishin meritën për sukseset ushtarake, sepse ata ishin komandantë të operacioneve ushtarake dhe përgjigjeshin me kokë para sulltanit në rast dështimesh.

2 – Daut Pasha
Sipas Sami Frashërit, është me origjinë shqiptare, i marrë rob nga sulltani kur ishte fëmijë. Në saje të aftësive dhe talentit të tij të lindur, në kohën e sulltanit Mehmed II u bë bejlerbe i Rumelisë dhe Anadollit. Në vitin 1483, në kohën e Sulltan Bajazitit, duke qenë bejlerbe i Anadollit, kaloi në postin e kryeministrit dhe arriti të drejtojë me sukses punët e rëndësishme të shtetit osman. Në vitin 1496, u largua nga detyra, dhe pas dy vitesh vdiq.

3 – Haim Ahmet Pasha
Kryeministër me origjinë shqiptare nga vitet 1496-1514. Gjatë qeverisjes së tij nënshtroi Hercegovinën dhe ndërmori disa ekspedita plaçkitëse në Hungari, Austri, Poloni. Edhe pse ishte vendosur paqja me Venedikun, ai ende mbante disa pika strategjike të cilat lakmoheshin nga osmanët, prandaj vazhduan luftimet, kryesisht në det.

Flota osmane korri një fitore historike në betejën e Leopantos në Korinth, kundër flotës së Venedikut me të cilin ishte bashkuar Hungaria, Franca dhe Spanja, të bekuara nga Papati. Fitorja mbi Venedikun nuk solli ndonjë plaçkë lufte të madhe, por vetëm u futi frikën evropianëve që të mos merreshin me osmanët, dhe nga ana tjetër, nxori superioritetin e flotës osmane kundër flotës perëndimore. Në këtë kohë, e gjithë Azia e vogël u përfshi në shtetin osman. Gjatë qeverisjes së tij filloi një luftë e gjatë me shahun e Iranit, sepse ai kishte pushtuar Irakun, Armeninë, Kurdistanin dhe kërkonte edhe Azinë e Vogël shtëpinë e osmanëve. Kjo luftë mori karakter fetar, sepse iranianët ishin shiit dhe turqit synit. Përfundimisht, Irani u mund në vitin 1514 aq sa Osmanët hynë në territoret e vetë shtetit të Iranit dhe morën një pjesë të madhe të arkës së shtetit. Ai arriti që gjatë qeverisjes së tij të mundte Venedikun fuqinë mesjetare detare, dhe pas kësaj edhe vetë Iranin, i cili kishte më tepër zotërime se sa osmanët. Përfundimisht, Azia e vogël, gjatë qeverisjes, së tij u bë e osmanëve, që do të ishte dhe qendra e kombit turk. Pra, shqiptarët pushtuan edhe territoret historike ku shtrihet sot kombi turk.

4 – Ahmet Pashë Dukagjini
Ka qenë kryeministër për një periudhë të shkurtër kohe nga vitet 1514, deri në vitin 1515 dhe rrjedh nga familja e madhe e Dukagjinëve. Gjatë qeverisjes së Sulltan Selimit, ai ka qenë ushtarak i lartë me titullin gjeneral, dhe më pas ka qenë bejlerbe i Rumelisë, pra, qeveritar i Ballkanit, dhe më vonë u bë kryeministër. Dukagjini, gjatë kohës së qeverisjes së tij si qeveritar i Egjiptit, synoi pavarësinë e këtij vendi nga pushteti i Sulltanit. Ai u rebelua kundër sulltanit, por u mund nga forcat ushtarake, dhe koka e tij e prerë iu dërgua sulltanit në Stamboll.

5 – Ibrahim Pasha
Ishte me origjinë nga Butrinti, por ka studiues që thonë nga Parga e Çamërisë, gjithsesi, ishte shqiptar. Gjatë një ekspedite ushtarake në trojet shqiptare sulltani e mori, dhe e rriti në pallatin e tij së bashku me të birin, Sulejmanin, i cili në 1520, bëhet sulltan, dhe shokun e tij të fëmijërisë e bën kryeministër. Pra, ai u rrit me sulltan Sulejmanin e ndritur që ishte një nga sulltanët më të mëdhenj të perandorisë, ndoshta më i madhi. Ai u edukua dhe mori arsimin e mjaftueshëm për të qenë një ushtarak dhe politikan i zoti. Ka qenë kryeministër nga vitet 1523-1536. Ai u martua me motrën e sulltanit, i cili i bëri një dasëm madhështore. Si u bë kryeministër, drejtoi fushatat për pushtimin e Beogradit dhe Rodosit.

Kështu, në vitin 1526 ai u vu në krye të një ushtrie prej 100.000 vetash, dhe u nis kundër Hungarisë. Në gusht të po atij viti u zhvillua beteja e Mohaçit ku Hungarezët u mundën dhe, pas kësaj, ushtria osmane mori Budën kryeqytetin e vendit. Kjo betjë, në të cilën mori pjesë dhe sulltan Sulejmani, ishte një betejë historike, sepse osmanët pas kësaj erdhën në kufijtë e Evropës qendrore dhe e kërcënonin seriozisht atë. Beteja e Mohaçit ishte një nga betejat më të mëdha që kanë zhvilluar osmanët, por me komandant shqiptar. Po të kihet parasysh që Hungaria bëri një luftë 100-vjeçare, që nga 1444 kur kërkoi ndihmën e Skënderbeut, rëndësia e kësaj fitoreje është historike.

Në vitin 1529 ushtria osmane prej 250.000 ushtarësh, të komanduar nga Ibrahimi, në të cilën merrte pjesë dhe vet sulltani, rrethoi Vjenën. Vjena u bombardua ashpër por nuk u dorëzua. Në dështimin e ushtrisë osmane, në marrjen e Vjenës, ndikoi negativisht i ftohti me të cilin nuk ishte mësuar ushtria osmane, pasi ajo vinte nga një zonë e ngrohtë. Në vitin 1532 ishte kryekomandant i një lufte tjetër me Austrinë por më tepër për territoret hungareze. Në këtë luftë ai i shkaktoi disfatë Austrisë dhe arriti që përfundimisht të kthente Hungarinë në një provincë të perandorisë osmane. Në vitin 1534 arriti të pushtonte Azerbajaxhanin dhe zgjeroi më tej territoret e shtetit osman në lindje. Ibrahimi ka nënshkruar dhe Kapitulacionet me Francën, që shumë studiues i quajnë në disfavor të Turqisë përsa i përket ekonomisë, sepse tregtarët francezë ishin të privilegjuar në perandori, por nga ana tjetër kapitulacionet ishin një marrëveshje me Francën kundër armikut të përbashkët, Austrisë, të cilën donin ta sulmonin njëkohësisht. Kështu, e parë në kuadër të politikës së jashtme nuk ishte aspak një marrëveshje e keqe, sepse bënte aleate një shtet perëndimor. Ai arriti të shtypte me armë të gjitha kryengritjet brenda vendit.

Në vitin 1536 vritet në pallatin e Sulltanit aty ku u rrit, por nuk dihet se kush e vrau dhe për çfarë, megjithëse shumë historianë thonë se u vra për xhelozi, ngaqë kishte arritur të kishte sukses. Nuk besoj të ketë pasur dorë sulltani në vrasjen e tij ashtu siç ndodhte rëndom tek osmanët, sepse ata ishin rritur bashkë që fëmijë, dhe një sulltan i madh si Sulejmani nuk mund të kishte shpirt kaq të vogël. Në histori mbetet një nga vezirët më të mëdhenj të njërit prej sulltanëve më të mëdhenj të perandorisë osmane. Ai ka meritën se arriti të pushtojë Hungarinë, e cila kishte 100 vjet që sfidonte osmanët, sulmoi Austrinë edhe pse s’e pushtoi me atë veprim tmerroi Evropën, pushtoi Azerbajxhanin, nënshkroi marrëveshje aleance me Francën etj.

[Zero Cool]

6 – Ajaz Mehmet Pasha
Qe kryeministër në vitet 1536-1539 pas vdekjes së Ibrahimit. Ishte nga Vlora dhe kishte lindur në Vuno. Hyri në pallatin e Sulltanit me sistemin e devishermesë, që ishte marrja e fëmijëve të krishterë në moshë të vogël, dhe edukimi për shërbimin në ushtri ku më të mirët mbaheshin për shërbimin në pallatin e sulltanit. Në fillimet e karrierës së tij ka qenë bejlerbej, pra qeveritar i Anadollit dhe i Damaskut. Shtypi kryengritjen e shqiptarit Ahmet Pasha, një funksionar i lartë i shtetit i rebeluar ndaj qeverisë qendrore. Mori pjesë në betejën e Mohaçit dhe të Rodosit krahas shqiptarit tjetër që ishte në atë kohë kryeministër Ibrahm Pashës. Në vitin 1536 u bë kryeministër, detyrë që e mbajti derisa vdiq në 1539. Gjatë qeverisjes së tij ai drejtoi fushatën ushtarake kundër Rumanisë dhe arriti të pushtojë Rumaninë e Mildavinë. Midis lumenjve Dniepër dhe Dniestër u krijua një sanxhak i ri me tokat e pushtuara.

Në vitin 1538 flota osmane mundi në Prevezë flotën e tre fuqive të perëndimit, atë të Karlit të V Habsburg, të Venedikut dhe Papatit. Pas kësaj humbjeje Venediku u detyrua të lëshonte disa qytete në Dalmaci dhe të paguante një tribut vjetor të rëndë në favor të osmanëve. Ai mori pjesë në shtypjen e kryengritjes në vendlindjen e tij, Himarë, pasi ishte kryeministër e ndoshta nuk mund të bënte dot ndryshe se i priste kokën sulltani. Kryeministri Ajaz Ahmet Pasha ka meritën se pushtoi Rumaninë dhe Moldavinë si edhe mundi flotën detare evropiane.

7 – Lutfi Pasha
Qeverisi si kryeministër në vitet 1539-1541. Ishte me origjinë nga Vlora, nga ku osmanët e morën që të vogël. Ai u rrit në pallatin e sulltanit, ku mori të gjithë edukimin e nevojshëm politiko-ushtarak. Historianët e kohës kanë thënë se është “Shqiptar kokëfortë e inatçi, Ai mori pjesë në rrethimin e Vjenës në vitin 1529 së bashku me ushtarakë të lartë shqiptarë, dhe kryeministrin po shqiptar. Ka qenë bejlerbe i Rumelisë, pra i Ballkanit. Ai ka marrë pjesë në betejën e Otrantos kundër italianëve, të cilët edhe u mundën. Pas vdekjes së kryeministrit, shqiptari Ajaz Mehmet Pasha, ai u bë kryeministër. Gjatë qeverisjes së tij, bëri paqe me Venedikun, që ishte tepër e favorshme për osmanët sepse ajo sillte territore, para dhe qetësi. Ai hyri në bisedime për paqe me Austrinë. Në luftë me arabët mori disa territore të Jemenit, dhe arriti të dalë në detin e Kuq. Në vitin 1541 u tërhoq nga detyra me dëshirën e vet, por arsyet nuk dihen. Marrëdhëniet e tij me sulltanin qenë të mira, sepse ai ishte dhëndër te sulltani, pasi ishte martuar me motrën e tij.

8 – Rustem Pasha
Kryeministër i perandorisë me origjinë shqiptare, që qeverisi në vitet 1544-1552 dhe për herë të dytë, në vitet 1555-1560 pas vdekjes së Kara Ahmet Pashës, pra ai qeverisi perandorinë për 13 vjet. Ai arriti të fusë në perandori disa vise të Jemenit. Në qeverisjen e tij u pushtua Tripoli në Libi, pasi theu flotën spanjolle, që mbante një pjesë të madhe të Afrikës Veriore. Ai organizoi e drejtoi një luftë të dytë kundër shahut të Iranit në vitin 1548 e cila do të përfundonte me disfatë për Iranin dhe marrëveshjen e paqes do e nënshkruante një shqiptar tjetër, Kara Ahmet Pasha.

9 – Kara Ahmet Pasha
Atë e morën të vogël nga trojet shqiptare dhe e rritën në pallatin e sulltanit, ku mori dhe edukimin e nevojshëm për të qenë një qeveritar dhe ushtarak i zoti. Sulltani i dha të motrën për grua, ashtu siç bënin shpesh sulltanët me figura të mëdha e të forta të shtetit. Gjatë karrierës së tij ka qenë bejlerbej i Rumelisë, me këtë emër quheshin zotrimet osmane në Ballkan. Në 1526 mori pjesë në betejën e Mohaçit kundër Hungarisë. Gjatë kohës që ishte kryeministër, në vitet 1553-1555, u ngarkua të merrej vesh me shahun e Iranit dhe nënshkroi me të një marrëveshje paqeje, sipas së cilës Iraku mbeti nën sundimin osman, Gruzia dhe Armenia u ndanë më dysh, ndërsa Azerbajxhani kaloi nën sundimin e shahut të Iranit. Marrëveshja e paqes ishte e favorshme se perandoria doli në gjirin Persik, pra ishte një tjetër shqiptar pas atij që e nxori perandorinë në detin e Kuq, që i dha gjirin Persik shtetit osman. Me flotën osmane u kryen edhe disa pushtime në Afrikën Veriore. Në 1555 i prenë kokën, edhe pse qe dhëndërr i sulltanit, arsyet se përse nuk dihen.Megjithëse qeverisi për një kohë të shkurtër ai arriti që t’i japë perandorisë gjirin Persik dhe një pjesë të Afrikës Veriore.

10 – Semiz Ahmet Pasha
Ishte kryeministër me origjinë shqiptare gjatë viteve 1579-1580 pra, për një kohë të shkurtër, ku nuk janë shënuar shumë ngjarje të rëndësishme. Përpara se të bëhej kryeministër ishte bejlerbe i Rumelisë. Ai mori për grua të bijën e ish-kryeministrit Rustem Pasha.

11 – Koxha Sinan Pasha (1506-1596)
Ka qenë kryeministër i perandorisë 5 herë në vitet 1580-1582; 1584-1585; 1589-1591; në 1593; 1595-1596. Ka lindur në Topjanë të Lumës, pra ishte shqiptar dhe u rrit në pallatin e sulltanit. Gjatë karierës së tij ka shërbyer si qeveritar në Tripoli të Libisë dhe në Damask të Sirisë. Ai ka meritën që nënshtroi përfundimisht Jemenin të cilin pjesërisht e kishin nënshkruar dy shqiptarë të tjerë. Me pushtimin e Jemenit perandoria doli në detin Arabik.Në vitin 1580 drejto vetë fushatën ushtarake kundër Persisë dhe Hungarisë, edhe pse ishte në moshë të thyer. Ai mori pjesë edhe në një luftë tjetër kundër Austrisë, e cila përfundoi me marrëveshje paqeje, por pas vdekjes së tij. Vendlindjes së tij, Lumës, i lehtësoi taksat dhe detyrimet, gjithashtu ngriti në Kaçanik një kështjellë dhe një xhami.

12 – Ferad Pasha
Edhe ai si kryeministrat e tjerë shqiptarë u rrit në pallatin e sulltanit ku mori edukimin e nevojshëm. Gjatë karrierës së tij qeverisi Rumelinë, si bejlerbe. Qe kryeministër gjatë viteve 1591-1592 dhe në vitin 1595. Ka marrë pjesë në luftë kundër Austrisë e cila në këtë kohë zgjati disa vjet. Ai drejtoi luftën kundër Vllahisë, pas së cilës u pushua nga puna dhe u vra nga rivalët e tij po shqiptarë.

13 – Merre Husein Pasha
Ishte me origjinë shqiptare. Ka nisur karrierën si kuzhinier, dhe më vonë shërbeu si vali në Misir. Shërbeu si kryeministër në vitet 1601-1602, pra për një kohë të shkurtër. Ai quhej Merre, sepse për kundërshtarët e tij përdorte fjalën shqip merre, zhduke, kështu që i mbeti ky emër.

14 – Jemishxhi Hasan Pasha
Sipas Sami Frashërit është me origjinë shqiptare. (Sami Frashëri… f.komp.45).Ka ngjitur shkallët e karrierës ushtarake dhe qeveritare në sajë të aftësive të tij. Në vitin 1602-1603, ishte kryeministër i perandorisë.

15 – Kujxhu Murat Pasha
Ka qenë me origjinë shqiptare. Ishte kryeministër gjatë viteve 1606-1611, pra për rreth 5 vjet. Gjatë qeverisjes së tij u nënshkrua amrrëveshja e paqes me Austrinë, me të cilën perandoria kishte disa vite që kishte rifilluar luftën. Në 1606 me Austrinë u nënshkrua një traktat paqeje 10 vjeçare, sipas së cilës, të dyja palët nuk patën përfitime territoriale. Austria i dha perandorisë një tribut vjetor prej 200 000 dukatësh ari dhe nga ana tjetër, osmanët njohën sundimtarin e Vjenës si perandor. Këto kushte nuk ishin të favorshme për osmanët, por shteti u detyrua, pasi në vend kishte plasur një kryengritje e madhe dhe nuk kishte se si të luftohej jashtë kur kishte probleme e anarki brenda vendit. Ai arriti që të shtypte kryengritjen e madhe brenda vendit, të quajtur si kryengritja Xhelaliane. Kështu në një betejë në vitin 1608, kur kryeministri ishte 90 vjeç, arriti të shkatërrojë ushtrinë kryengritëse dhe të asgjësojë pjesën më të madhe të sajr.

[Zero Cool]

16 – Nasuh Pasha
Ishte shqiptar dhe qeverisi si kryeministër në vitet 1611-1614 vite gjatë të cilave mbretëroi një gjendje paqeje pa luftra të mëdha. Para se të bëhej kryeministër ka punuar si qeveritar i Halepit dhe i Bagdadit.

17 – Ohril Hysein Pasha
Ai lindi në zonën e Pogradecit, dhe vdiq në vitin 1622. U rrit në pallatin e sulltanit dhe më pas u bë komandant i jeniçerëve, dhe qeveritar i Rumelisë. Mori gradën vezir dhe shërbeu si kryeministër gjatë vitit 1621.

18 – Hasan Pasha
Ai ishte me origjinë shqiptare. U mor i vogël dhe u edukua në oborrin e sulltanit. Në fillim ka qenë bejlerbej i Rumelisë, pastaj vezir i gradës së ulët deri sa u bë vezir i madh ose kryeministër në vitin 1624.

19 – Taban Mehmet Pasha
Ishte kryeministër me origjinë shqiptare i perandorisë në vitet 1631-1637, pra për 5 vjet. Vite që nuk patën ngjarje të mëdha. Pas detyrës u burgos dhe u ekzekutua, sepse kështu bënin shpesh sulltanët.

20 – Mustafa Pashë Kamekeshi
Lindi në Vlorë, dhe hyri në ushtrinë osmane me anë të sistemit të devishermes. Kushti i parë që të bëje karrierë në perandorinë osmane ishte që të bëheshe mysliman, kështu, duke qenë se shqiptarët nuk janë fanatikë fetarë, por përkundrazi, janë tepër tolerantë për fenë e tjetrit, nuk e patën problem të ndërrojnë fenë. Në fillim hyri në radhët e ushtrisë së jeniçerëve, dhe arriti deri në postin e komandantit të flotës ushtarake osmane. U dallua si kryekomandant në rrethimin e Irakut ku merrte pjesë dhe vetë Sulltan Murati IV, për suksesin e së cilës mori dhe titullin vezir i madh që ishte titulli më i lartë në hierarkinë e qeverisjes, dhe qeverisi vendin në vitet 1637-1644. Ai nuk ishte vetëm ushtarak i zoti, por edhe financier i zoti, sepse arriti të kryejë me sukses një reformë financiare me anë të së cilës nxori buxhetin e shtetit nga kriza. E vrau sulltani sepse ky donte të ndërmerrte një reformë administrative që nuk i pëlqeu, pasi binte ndesh me interesat e tij.

21 – Xhixhan Mehmet Pasha
Me origjinë shqiptare nga i ati, ndërsa nga e ëma nga familja e sulltanit. Ai u rrit dhe u edukua në oborrin e sulltanit, dhe qeverisi në vitet 1644-1645. Karrierën e nisi si vali i Egjiptit, dhe më vonë i Damaskut. Gjatë kohës së qeverisjes së tij mori Kretën, të cilën e mbante ende Venediku. Marrja e Kretës ishte një fitore për perandorinë, sepse ajo kishte një pozitë gjeografike të mirë, dhe nga ana tjetër dëbohej përfundimisht Venediku nga Egjeu dhe Mesdheu lindor.

22 – Kara Mustafa Pasha
Me origjinë shqiptare, i lindur në Shqipëri. Ai shkoi në Stamboll si jeniçer dhe arriti të bëhej komandant i ushtrisë së jeniçerëve. Ka qenë dy herë kryeministër në vitet 1649-1650 dhe 1655. Gjatë detyrës si ministër i marinës, mundi flotën Venedikase.

23 – Tarhanxhu Mustafa Pasha
Ishte me origjinë nga Mati dhe qeverisi vendin në vitet 1652-1653. Karrierën e nisi si qeveritar i Egjiptit, dhe më vonë i Selanikut. Ishte kryeministër i parë që në kushtet e ndalimit të fushatave dhe plaçkitjeve arriti të bëjë buxhetin e shtetit për të menaxhuar më mirë të ardhurat dhe shpenzimet. Ai ra viktimë e zgjuarsisë së vet, sepse askujt nuk i interesonte buxheti i shtetit, se të gjithë kërkonin të hanin sa të mundeshin, pra fenomeni i korrupsionit është aq i vjetër sa dhe profesioni më i vjetër në botë. Për të thuhej se ishte i pakorruptueshëm, dhe bënte detyrën si duhej, kështu që natyrisht s’do ta kishte të gjatë. Xhelozitë e kundërshtarëve bënë që ai të pushohej nga puna dhe të ekzekutohej.

24 – Qypyrli Mehmet Pasha
Ishte shqiptar nga Berati, lindur në një familje të varfër dhe kishte punuar si kuzhinier i sulltanit. Ai nuk kishte arsim, madje, ishte analfabet, nuk dinte të shkruante dhe të lexonte. Por edhe pse i pashkolluar, kishte cilësi të tjera që e bënë kryeministër të perandorisë në vitin 1656-1661, në moshën 75-vjeçare. Para se të bëhej kryeministër, kishte punuar si qeveritar i Damaskut, Jerusalemit dhe Tripolit. Ai e mori pushtetin duke i vendosur disa kushte sulltanit si; të zgjidhte vetë ndihmësit e bashkëpunëtorët e tij në qeverisje dhe të ishte i lirë në qeverisjen e vendit, gjë që s’e kishte bërë asnjë kryeministër deri në atë kohë. Vendi ishte futur në krizë, dhe ai arriti të balancojë buxhetin e shtetit duke vënë dorë në arkën e vakëfeve dhe të sulltanit. Forcoi disiplinën në ushtri e cila kishte filluar të çartej dhe të humbiste betejat, rriti efikasitetin e flotës ushtarake. Gjatë qeverisjes së tij mundi Venedikun, dhe drejtoi fushatën ushtarake në Poloni. Vendosi qetësinë në vend duke vrarë me mijëra vetë që nuk i bindeshin dhe midis tyre partirarkun ortodoks të Stambollit.

25 – Fazlli Ahmet Pasha Qypyrliu
Pas vdekjes së Mehmetit vendin e tij e zuri i biri Fazlliu, që qeverisi për një kohë prej 15 vjetësh nga 1661-1676. U edukua në Stamboll dhe ishte më pak i ashpër se sa i ati. Karrierën e filloi si vali i Damaskut dhe pastaj si kryeministër në një moshë të re 26-vjeçare. Në politikën e jashtme u mor me Austrinë, të cilën gjeneralët shqiptarë nuk e kishin thyer dot. Ai pushtoi kështjellat rreth Vjenës, dhe po përgatitej të pushtonte dhe vetë kryeqytetin Austriak, gjë që tmerroi Evropën. Me gjithë përpjekjet e mëdha nuk arriti të pushtojë Vjenën. Gjatë qeverisjes së tij pushtoi tërësisht Kretën, pasi shqiptari që e pushtoi për herë të parë kishte lënë disa kështjella pa pushtuar dhe në vitin 1666 ripushtoi Jemenin i cili ishte pushtuar më parë nga 2 kryeministra shqiptarë, por që nga 1635 ishte shkëputur nga perandoria.Vdiq në moshën 46-vjeçare, në vitin 1676 nga një sëmundje e pashërueshme.

26 – Fazlli Mustafa Pashë Qypyrliu
Ishte djalë i dytë i Mehmet Qypyrliut dhe ngjiti shkallët e karrierës shumë shpejt me ndihmën e të afërmve, por dhe me meritat e veta.

Në vitin 1690-1691 u emërua kryeministër në një kohë kur Austria, gjatë mungesës së shqiptarëve, në qeverisje, nga 1676 deri në 1690, pra për 14 vjet kishte mundur ushtrinë osmane në vitin 1683 dhe kishte marrë territore të mëdha në Ballkan. Në krye të një ushtrie mundi austriakët dhe rimori territoret në Danub, Nishin dhe Beogradin. Ai trajtoi shumë mirë të krishterët dhe popullsinë jomyslimane të perandorisë, ashtu siç kanë bërë historikisht shqiptarët.r

27 – Ali Pashë Arabxhiu
Lindi në Ohër. Hyri në ushtri si jeniçer dhe përfundoi si komandant i jeniçerëve. Më vonë u bë komandant i rojeve në oborrin e sulltanit. Në vitin 1691 bëhet kryeministër deri në 1692. Sulltani nuk miratoi disa veprimtari politike të tij në drejtimin e shtetit, dhe për këtë arsye e ekzekutoi.

28 – Hysen Qypyrliu
Me origjinë nga familja e madhe e Qypyrlinjëve, kushëri i parë me bijtë e Mehmet Qypyrliut. Në fillim qe ministër i marinës, dhe pas mbrojtjes së Beogradit kundër austriakëve, u bë kryeministër në vitet 1697-1702.

29 – Dalltaban Mustafa Pasha
Ishte shqiptar i lindur në Manastir, i cili ngjiti shkallët e karrierës në sajë të aftësive të tij politiko-ushtarake. Nga jeniçer në komandant të jeniçerëve. Ai qeverisi në disa vilajete si në Bagdad, Bosnjë dhe Anadoll. Qeverisi vendin si kryeministër në vitet 1702-1703.

30 – Numan Pashë Qypyrliu
Me origjinë nga familja e qypyrlinjëve, ishte nipi i Mehmet Qypyrliut, dhe qeverisi shtetin në vitin 1710. Para se të bëhej kryeministër në vitin 1708 u martua me të bijën e sulltanit.

31 – Haxhi Halil Pashë Shqiptari
Ishte nga Elbasani. Ai ngjiti shkallët e karrierës me mundim dhe punën e vet, duke kryer disa detyra si komandant ushtarak e qeveritar, deri sa në vitin 1716 u bë kryeministër.

32 – Ivaz Zade Halil Pasha u bë kryeministër në vitin 1770.

33 – Almedar Bajraktar Mustafa Pasha
Ishte shqiptar dhe mori detyrën e kryeministrit pasi hipi në fron sulltan Mahmut Hani II. Ka qenë një ushtarak dhe tregtar i zoti. Ka marrë pjesë në ekspeditën ushtarake kundër Rusisë. Ai ndihmoi Selimin III që të reformonte ushtrinë e pabindur të jeniçerëve dhe u bë kryeministër nga sulltan Mahmuti II.

34 – Memish Pasha i zgjuar ishte kryeministër në vitet 1808-1809.

35 – Gjirtili Mustafa Nail Pasha
Ishte me origjinë nga Kosturi, që sot grekët e quajnë Kastoria, dhe u bë kryeministër 3 herë me ndërprerje në 1853, 1854, 1857. Përpara se të bëhëj kryeministër ai qeverisi Kretën për disa vjet duke vendosur paqen dhe qetësinë atje. Ai qe ministër disa herë, derisa u bë kryeministër i perandorisë.

36 – Mehmet Ferit Pashë Vlora
Ishte kryeministër në vitet 1902-1908 dhe ka lindur në Janinë, pasi la postin e kryeministrit u bë kryetar senati dhe ministër i brendshëm.

37 – Mirsili Said Halim Pasha
Ishte nipi i Mehmetit të Kavallës. Ai u bë senator dhe më pas kryetar i Senatit në 1912, ministër i brendshëm, dhe kryeministër në vitet 1913-1917.

38 – Ahmet Izet Pasha
Me origjinë nga Manastiri, qe kryeministër në vitin 1918.

39 – Demat Ferit Pasha
Ishte kryeministri i fundit i perandorisë osmane në 1919-1920.