![]() |
[quote=Odise]
***bukur Arvaniti! Tash (se tani, eshte greqizem, mbase nuk ben ne gramatike, te thohet KOHA E TANISHME, PO KOHA E TASHME) si po shoh, jeni i mendimit, te jemi ma te hapet e jo lakonik. :wink: Me fjale tjera: a duhet ta pranojme konceptin e ri GJUHA STANDARDE, mbi te gjitha dialektet, si huazim te panevojshem, si koncept diktati e mendjemadhesie, kur kemi konceptin shekullor GJUHA SHQIPE, qe percakton unitetin linguistik te te dy dialekteve kryesore, tok me te gjitha nendialektet tjera? Po, a jo! Pse, po apo, pse jo! A e pranuat edhe Ju, se ma afer Shqipes eshte folja - me hanger, se sa folja - per te ngrene (kur beme zgjedhimin e foljes neper veta te vetorit? Si emer e kemi - ngranja, ngrenja, nga folja - ha (ha une, han ti, ai shikon:) Ky ishte vetem nje prej mijera shembujve tjere... E ti thua, ''nuk kemi c'te bejme, eshte gjuha e njesuar, gjuha-flamur!'' Ne indo-europianishte, ekziston termi - Gheg*- ne studimet e profesionisteve (si zanafill). Ku eshte e si thirret termi - Toskė, ne indo-europianishten? Dhe, a ka nje ethymologji te sigurte shqipe, apo te huaj, per keto dy terma: gege e toske ? Tevona, pastaj vijojme... Odise[/quote] Thuhet "Koha e Tashme" dhe jo e "Tanishme" Dy dialektet kryesore Geg dhe Tosk, duhet ta pranojme qe jane (si shume) te ndryshem. Dialekti tosk eshte me afer latinishtes, per sa i perket zgjedhimit. Ndersa dilekti geg, per sa i perket zgjedhim, eshte me pak i evoluar (si anglishtja p.sh.) Gjuhet latine, foljen e zgjedhojne ne shume menyra dhe me mbaresa te ndryshme per cdo kohe apo menyre. Ndersa anglishtja dhe ne pergjithesi gjuhet gjermaike, perdorin nje mbarese (kryesisht) per disa kohe (ose zgjedhime) Ne Toskerishte thuhet: Une duhet te shkoj Ti duhet te shkosh Ai duhet te shkojė ... ... Ne Gegerishte thuhet: Une duhet me shku(e) Ti duhet me shku(e) Ai duhet me shku(e) ... ... ... ==E shikoni se sa ndryshim ka. Prandaj termi GJUHA STANDARTE (SHQIPE) duhet te jete me gjithperfshirese, duke qene se dy dialektet baze kane ndryshime te ndjeshme midis tyre. Une, personalisht, mendoj se gjuhe e njesuar, duhet te jete e folmja e Elbasanit ose e Tiranes, meqe eshte perzierje e dy dialekteve (mqs jane zona ne kufi mes dy dialekteve). *** Kam lexuar diku, ndoshta te Nermin Vlora Flaski, se "Toske" ka lidhje me "Etruske" dhe kjo e fundit me "E trojes" apo "Trojan". *** Gjuha e njesura (standarte) nuk eshte nje ceshtje kaq e lehte. |
[quote=ARVANITI][quote=Odise]
***bukur Arvaniti! Tash (se tani, eshte greqizem, mbase nuk ben ne gramatike, te thohet KOHA E TANISHME, PO KOHA E TASHME) si po shoh, jeni i mendimit, te jemi ma te hapet e jo lakonik. :wink: Me fjale tjera: a duhet ta pranojme konceptin e ri GJUHA STANDARDE, mbi te gjitha dialektet, si huazim te panevojshem, si koncept diktati e mendjemadhesie, kur kemi konceptin shekullor GJUHA SHQIPE, qe percakton unitetin linguistik te te dy dialekteve kryesore, tok me te gjitha nendialektet tjera? Po, a jo! Pse, po apo, pse jo! A e pranuat edhe Ju, se ma afer Shqipes eshte folja - me hanger, se sa folja - per te ngrene (kur beme zgjedhimin e foljes neper veta te vetorit? Si emer e kemi - ngranja, ngrenja, nga folja - ha (ha une, han ti, ai shikon:) Ky ishte vetem nje prej mijera shembujve tjere... E ti thua, ''nuk kemi c'te bejme, eshte gjuha e njesuar, gjuha-flamur!'' Ne indo-europianishte, ekziston termi - Gheg*- ne studimet e profesionisteve (si zanafill). Ku eshte e si thirret termi - Toskė, ne indo-europianishten? Dhe, a ka nje ethymologji te sigurte shqipe, apo te huaj, per keto dy terma: gege e toske ? Tevona, pastaj vijojme... Odise[/quote] Thuhet "Koha e Tashme" dhe jo e "Tanishme" Dy dialektet kryesore Geg dhe Tosk, duhet ta pranojme qe jane (si shume) te ndryshem. Dialekti tosk eshte me afer latinishtes, per sa i perket zgjedhimit. Ndersa dilekti geg, per sa i perket zgjedhim, eshte me pak i evoluar (si anglishtja p.sh.) Gjuhet latine, foljen e zgjedhojne ne shume menyra dhe me mbaresa te ndryshme per cdo kohe apo menyre. Ndersa anglishtja dhe ne pergjithesi gjuhet gjermaike, perdorin nje mbarese (kryesisht) per disa kohe (ose zgjedhime) Ne Toskerishte thuhet: Une duhet te shkoj Ti duhet te shkosh Ai duhet te shkojė ... ... Ne Gegerishte thuhet: Une duhet me shku(e) Ti duhet me shku(e) Ai duhet me shku(e) ... ... ... ==E shikoni se sa ndryshim ka. Prandaj termi GJUHA STANDARTE (SHQIPE) duhet te jete me gjithperfshirese, duke qene se dy dialektet baze kane ndryshime te ndjeshme midis tyre. Une, personalisht, mendoj se gjuhe e njesuar, duhet te jete e folmja e Elbasanit ose e Tiranes, meqe eshte perzierje e dy dialekteve (mqs jane zona ne kufi mes dy dialekteve). *** Kam lexuar diku, ndoshta te Nermin Vlora Flaski, se "Toske" ka lidhje me "Etruske" dhe kjo e fundit me "E trojes" apo "Trojan". *** Gjuha e njesura (standarte) nuk eshte nje ceshtje kaq e lehte.[/quote] ***ARBANITI, nuk te pyeta a i pranojme dy dialektet, po konceptin e ri GJUHA STANDARDE, edhe si jane ne origjinal ne indo-europianistike, termat: gege e toske. Gaboheni kur thoni se 'toskerishtja eshte me afer latinishtes, kurse gegenishtja me afer anglishtes'. Vetem nje nga mijera shembuj: lat. ov=veja, gege. vo=veja... e, si mund te thuash se gegenishtja eshte ma pak e evoluar... latinishtja eshte komplet dialekt i illirishtes, e illirishtja eshte ma se perafermi - Arbanishtja, pikerisht ajo gjuha arbanite (arvanite), si pikepjekja e dy dialekteve tona edhe mos i be krejtesisht te ndryshme, sepse perderisa sipas teje, toskerishtja na qenka ma afer latinishtes, e gegenishtja ma afer anglishtes, po anglishtja a eshte gjuhe gjermanike - latine? Pse siellesh rrotull panevoje, e nuk pergjegjesh direkt ne pyetje te mia? ***per ethymologjine e emrave: gege e toske, e ke tek Ēameria ketu, poashtu edhe si teme e re - Etruria, poketu ne forumin Gjuha Shqipe. Vllazerisht, Odise |
Nezir Myrta - ETHYMOLOGJIA E FJALĖVE GEGĖ E TOSKĖ
Sipas mendimit tim, etninomet gegė dhe toskė, tė cilėt pėrbėjnė etninomin e sotėm gjeneral shqiptar, ende janė pa njė ethymologji tė sigurtė dhe sikur duken si koncepte tė veēuara gegėnishte e toskėrishte tė shqipes, mendoj se kemi arritur nė njė ethymologji tė sigurtė me kėtė theori: Arbanishtja ėshtė Gegėnishtja e cila formohet nga etninomi gegė, qė ka kuptimin gjegjė, ai qė gjegjet (Gega geget), gjegjet, pėrgjegjet, ku edhe u formua toponomi Gegėnia e Dradhanisė illire. Kurse Arbėrishtja ėshtė Toskėrishtja, e cila fjalė vie nga fjala toskė, me prejardhje nga Etruskishtja, qė ethymologjia e fjalės etrosk-etrusk, vie nga shprehja e trojės (E Trojės, Troja illire Hillioni Illioni i Dardhanisė PIE), ku nga shprehja e trojes, me kuptimin ajo popullėsi e Trojės Hillire, ėshtė thirrė e Trojės etrojes etroske etruske, nga rrėnja fono-morfologjike - etrosk - etrusk (etruskan Etruria, sot krahinė nė Italinė e lashtė). Mbase, nga fjala e formuar etrosk-etruskė, rrodhi fjala e shkurtė emėrtuese tosk toskė Toska Toskėria e sotme shqiptare dhe (Toskana, toponom i sotėm nė Itali), nga etninomi - toskė, toskan), si dhe toponomi i lashtė Etruria, nga gjuha etruske (etroske e trojes), nė lidhje gjenealogjiko-linguistike me Amėn illirishte paraballkanike, qė sot ėshtė rrėnja e saj Toskėrishtja, dialekti i Shqipes. Sepse Trojanėt, pas Luftės sė Trojės u shpėrngulen sėpari nė Ballkan nga Troja (Hillioni hillirian) dhe vijuan shtegėtimin nė Apenine, ajo popullėsia e Trojes etroskėt (etruskėt), ku edhe formuan gjuhėn dhe kulturėn etruske tė lashtė, e cila nė realitet ėshtė njė Arbėrishte e lashtė. Fjala toskė, sipas kėsaj theorie, vjen duke u formuar nė etapa kohore linguistike nėpėr kėto faza tė tė folurit: e Trojes > e trosk > etrosk (etrusk) > trosk > tosk > toskė > toska > Toskėria -> Toskėrishtja. Pra, emri toskė, lidhet me Trojėn PIE, me zgjėrim onomastik dhe onomasiologjik nė ujdhesat: Sicilia, Sardenja e Korzika, nga jugu italian i sotėm, me pėrhapje tė gjėrė Apenine, si rrjedhė e popullėzimit illiro-pellgazgjik, ku na dalin disa emėrtime etninomesh etrosk (etrusk) arbėresh latin romak ital (Italia e sotme), tėvona vijnė zgjėrimet demografike gal, galėt (Galia - Franca e sotme) sak (sakėt, saksonėt - Saksonia) - dhe skot (skotėt Skotllanda e sotme), si formė e arritjes dykrahėshe historike, pėrmes vijes gjenealogjike ballkanike dhe apenine, duke u takuar historikisht me rrėnjet gjermanike (saksone, istveone dhe allemane) nga pėrhapjet dardhane gege pėrmes Ballkanit, nė zemėr europiane me gjermanikėt, e deri nė pjesėn veriore europiane tė sotme. *** |
[quote=Odise]
***ARBANITI, nuk te pyeta a i pranojme dy dialektet, po konceptin e ri GJUHA STANDARDE, edhe si jane ne origjinal ne indo-europianistike, termat: gege e toske. Gaboheni kur thoni se 'toskerishtja eshte me afer latinishtes, kurse gegenishtja me afer anglishtes'. Vetem nje nga mijera shembuj: lat. ov=veja, gege. vo=veja... e, si mund te thuash se gegenishtja eshte ma pak e evoluar... latinishtja eshte komplet dialekt i illirishtes, e illirishtja eshte ma se perafermi - Arbanishtja, pikerisht ajo gjuha arbanite (arvanite), si pikepjekja e dy dialekteve tona edhe mos i be krejtesisht te ndryshme, sepse perderisa sipas teje, toskerishtja na qenka ma afer latinishtes, e gegenishtja ma afer anglishtes, po anglishtja a eshte gjuhe gjermanike - latine? Pse siellesh rrotull panevoje, e nuk pergjegjesh direkt ne pyetje te mia? ***per ethymologjine e emrave: gege e toske, e ke tek Ēameria ketu, poashtu edhe si teme e re - Etruria, poketu ne forumin Gjuha Shqipe. Vllazerisht, Odise[/quote] Odise, Toskerishtja eshte me afer latinishtes per nga zgjedhimi i foljeve. Ne cdo kohe folja zgjedhohet ne forme te ndryshe (per nga mbaresat). Ndersa Gegerishtja eshte me afer anglishtes, po prap per nga zgjedhimi i foljeve (jo nga fjalet). Anglishtja foljet nuk i zgjedhon sipas menyres latine, mgjth eshte gjuhe gjermanike-latine. |
1. A pranoni se koncepti - gjuha standarde, eshte gabim dhe panevoje te merret fjala - standarde, per gjuhen?
2. cfare don te thuash me kete: Ne Toskerishte thuhet: Une duhet te shkoj Ti duhet te shkosh Ai duhet te shkojė ... ... Ne Gegerishte thuhet: Une duhet me shku(e) Ti duhet me shku(e) Ai duhet me shku(e) ... e si na qenka ne latinishte, zgjedhimi i foljes - shkoj? Une duhet te shkoj .........................si eshte ne lat. mbase toskerishtja qenka ma afer lat.? *** Arbaniti shkroi: Prandaj termi GJUHA STANDARTE (SHQIPE) duhet te jete me gjithperfshirese, duke qene se dy dialektet baze kane ndryshime te ndjeshme midis tyre. *** si nuk e dallon termin nga koncepti, ky nuk eshte term, po koncept edhe pse koncepti GJUHA STANDARDE (SHQIPE), ne kllapa, c'eshte kjo dokerr? |
[quote=Odise]
*** si nuk e dallon termin nga koncepti, ky nuk eshte term, po koncept edhe pse koncepti GJUHA STANDARDE (SHQIPE), ne kllapa, c'eshte kjo dokerr?[/quote] Gjuha standarte eshte term, nuk eshte (nuk mund te jete) koncept. [quote=Odise]1. A pranoni se koncepti - gjuha standarde, eshte gabim dhe panevoje te merret fjala - standarde, per gjuhen? 2. cfare don te thuash me kete: Ne Toskerishte thuhet: Une duhet te shkoj Ti duhet te shkosh Ai duhet te shkojė ... ... Ne Gegerishte thuhet: Une duhet me shku(e) Ti duhet me shku(e) Ai duhet me shku(e) ... [b]e si na qenka ne latinishte, zgjedhimi i foljes - shkoj?[/b] Une duhet te shkoj .........................si eshte ne lat. mbase toskerishtja qenka ma afer lat.? [/quote] Fojlet ne zgjedhim, ne dy dialektet geg dhe tosk, zgjedhohen ndryshe. Shembulli im i mesiperm e tregon qarte. |
[quote=ARVANITI][quote=Odise]
*** si nuk e dallon termin nga koncepti, ky nuk eshte term, po koncept edhe pse koncepti GJUHA STANDARDE (SHQIPE), ne kllapa, c'eshte kjo dokerr?[/quote] Gjuha standarte eshte term, nuk eshte (nuk mund te jete) koncept. [quote=Odise]1. A pranoni se koncepti - gjuha standarde, eshte gabim dhe panevoje te merret fjala - standarde, per gjuhen? 2. cfare don te thuash me kete: Ne Toskerishte thuhet: Une duhet te shkoj Ti duhet te shkosh Ai duhet te shkojė ... ... Ne Gegerishte thuhet: Une duhet me shku(e) Ti duhet me shku(e) Ai duhet me shku(e) ... [b]e si na qenka ne latinishte, zgjedhimi i foljes - shkoj?[/b] Une duhet te shkoj .........................si eshte ne lat. mbase toskerishtja qenka ma afer lat.? [/quote] Fojlet ne zgjedhim, ne dy dialektet geg dhe tosk, zgjedhohen ndryshe. Shembulli im i mesiperm e tregon qarte.[/quote] ***nese nuk e ke dijtur derisot: trem eshte nje fjale, psh. termi- standard, kurse koncept eshte nje fjali prej dy fjalesh: gjuha shqipe, pije standarde, bime mjekesore etj. po na latinisht, nuk na shkrove si duket folja shkoj? une duhet te shkoj (lakimi latinisht, neper veta te peremrave) neper veta, te shohim sa eshte toskerishtja ma afer latinishtes? ende nuk pranove konceptin - gjuhe standarde si huazim, e jo shqip! :wink: |
Lexo "Etrusket" te Nermin Vlora Falskit.
|
po bukur "Etrusket" e Vloras
shiko datat e botimeve me arbitalia.it - interventi culturali - Etruria |
E kam lexuar ne shqip.
Biles eshte botuar ne fillim nga nje shtepi botuese e Kosove. Liber mahnites! I papare! |
**********
********** ********** Dy tė nderuar [b]Odise[/b] dhe [b]Arvanit[/b] ju pėrshėndes shumė. Odise tė pėrkrah kur flet pėr Konceptin.Dhe ėshtė e vėrtet qė dy fjalė pėrbėjn njė [color=red]Koncept fjalėsh[/color]. Nė kėtė rast koncepti- ,,Gjuha Standarde,, , ,,bimė mjekėsore,, qė e spjegove i nderuar Odise. Sa i pėrket konceptit ,,Gjuha Standarde,, , ,, Gjuha e Njėsuar,, , ,,Gjuha Unike,, , unė personalisht mendoj se nuk janė tė pėrkryera kėto koncepte. Po jap njė shembull : Gjuhė Standarde,Unike,Njėsuar nuk ka,pėrarėsye se ēdo gjuhė ndrshon. Nė ēdo kohė mund tė ndrshoj gjuha,me pėlqimin e njerėzve tė dijshėm, nė rastin tonė [color=red]Albanologėt[/color]. Po them ndryshon,sepse ēdo Revolucion i gjuhės ,sjell diēka tė re,pėr atė edhe jo e NJĖSUAR apo UNIKE apo STandarde. Unik mund tė thuhet pėr [color=red]KOMBIN[/color] ,sepse Njė KOMB , mund tė shuhet ,por tė ndryshoj kurrėn e kurrės. Kombi ynė e din mė sė miri,qė duhet tė jetė UNIK nė arritjen e Rezultateve qė kemi nė Ėndėrra. Unė pajtohem me dhe punoj pėr konceptin ,, Gjuha Letrare,,. Ky koncept quhet kėshtu sepse pėrdoret nė Letėrsi. Letėrsin e lexojn tė gjithė shqiptarėt pa marrė parasysh GEGĖ apo TOSK. Duke shpresuar se do tė na bashkangjiten mė shumė Forumist nė diskutimin,mėsimin e gjuhės ju lė tė Pėrshėndetur dy tė nderuar : ..................................[b]ODISE[/b]........................... ..................................[b]ARVANIT[/b]........................ Me Nderime Kodra |
Pershendetje Kodra,
Koncept eshte "Gjuha Shqipe" ndersa term eshte "Gjuha Standarte". Por duhet ta dini qe "Gj. S." nuk eshte nje arke myllur hermetikisht qe nuk pranon ndryshime dhe fjalor te ri. Une jam plotesisht dakort qe kjo gjuhe e sotme e njesuar ka nevoje per do ndryshime dhe per nje fjalor te ri te ardhur nga pasuria e madhore e cdo dialekti. Kjo nuk mund te mohohet. Gjuhetaret ose albanologet, per shembull, mund te zbulojne se nje fjale eshte shqipe e paster ne krahasim me nje fjale tjeter qe perdoret "zyrtarisht" ne gjihen standarte. Kjo eshte plotesisht e lejueshme. P.Sh. fjala "tambel" eshte "me" shqip se fjala "Qumesht". "Tamel" shpjegohet "t'ambel=i ėmbel" ndersa fjala "qumesht" eshte fjale zhurmore (nga zhurma qe bejne piklat e qumeshtit/tamblit ne kove). Ky ishte nje rast qe mu kujtua tashti. Shume fjale duhet te merren edhe nga "dialektet e vogla". Por [color=red][b]NJE KOMB KA NEVOJE PER NJE GJUHE TE NJESUAR; ÜASI KJO FORCON UNITETIN[/b][/color] Miqesisht ARVANITI |
[quote=ARVANITI]Pershendetje Kodra,
Por duhet ta dini qe "Gj. S." nuk eshte nje arke myllur hermetikisht qe nuk pranon ndryshime dhe fjalor te ri. Por [color=red][b]NJE KOMB KA NEVOJE PER NJE GJUHE TE NJESUAR; ÜASI KJO FORCON UNITETIN[/b][/color] Miqesisht ARVANITI[/quote] ********** ********** ********** Tė pėrshėndes Arvanit, Mu pėr atė qė nuk ėshtė e mbyllur hermetikisht, qė e thashė edhe unė [quote]Nė ēdo kohė mund tė ndrshoj gjuha,me pėlqimin e njerėzve tė dijshėm, nė rastin tonė Albanologėt. [/quote] nuk duhet tė thuhet e ,,Njėsuar,, . Unė po e pėrsėris prapė ,, Gjuha Letrare,, ėshtė koncepti mė i qėlluar. Njė spjegim i shkurtėr i ,,NJĖSUAR,, ,,Njė,, ėshtė ,,Njė,, , njėshi nuk mund tė ndryshohet. Kombi shqiptar ėshtė Kombi shqiptar,nuk mund tė ndryshohet,pėr atė edhe pėr KOMB ,termi NJĖ,NJĖSUAR,UNIK,BASHK Me Nderime Kodra |
Gjuha e Njesuar apo gjuha Standarte eshte tjeshte nje term.
|
[quote=ARVANITI]Gjuha e Njesuar apo gjuha Standarte eshte tjeshte nje term.[/quote]
***Arvaniti, ti ke mendimin tend, ashtu sikurse ka secili te vetin, por Kodra ka te drejte ne mendimin e vet, sepse: as vet te shtruarit sintaksor te fjalise sate ''Gjuha e Njesuar apo gjuha Standarde eshte tjeshte nje term'' - nuk eshte ne rregull as logjikisht, as teorikisht sipas teorise se Shqipes, sepse fjalia e pare: gjuha e njesuar, eshte nje koncept edhe fjalia tjeter - gjuha standarde - eshte nje koncept tjeter. Te shkrova edhe ma larte se duhet kuptuar mire definicionet e fjaleve gjuhesore a linguistike, se cfare eshte, apo cfare kuptojme me fjalen - term, e cfare kuptojme me fjalen - koncept. Termi eshte vetem nje fjale, psh. tremi - buka, kurse koncepti perbehet prej dy fjaleve, psh. - buke gruri. Shkenca qe merret me studimin e termave, termineve, thirret Terminologjia, si pjese e Onomasiologjise. Nuk e dij ende sa jemi te kjarte! Arvaniti, mendoj se sigurit ke dashur te thuash, se: gjuha shqipe apo gjuha standarde, jane nje gje, nje kuptim, nje gjuhe - por jo nje term! Odise |
Te gjitha kohėt janė nė GMT +1. Ora tani ėshtė 14:09. |
Powered by vBulletin Version 3.8.7
Copyright ©2000 - 2025, Jelsoft Enterprises Ltd.