Atentati i Avni Rustemit ne Paris
 

(Ky artikull eshte marre nga gazeta "Shekulli")

***

[size=6][b]Vrasja e Esat pashës para hotelit “Continental”.[/b][/size]


[b]Prolog[/b]

[color=red][b]Paris, 13 qershor i vitit 1920 …[/b][/color]

Para hotelit “Kontinental” në rrugën “Kastilone”, një djalosh nxjerr revolverin që mbante nën xhaketë dhe me dy të shtëna rrëzon përtokë atë që ndodhej përballë tij. Orvatet të qëllojë përsëri, por revolveri nuk i shkrep. Atëherë e flak atë mbi viktimën e qëndron pa lëvizur pranë tij. Kalimtarët mbeten të llahtarisur, duke u përpjekur t’ia mbathin a të fshihen pas kolonave të hyrjes së hotelit. Por disa syresh, kur shohin djaloshin të vetëçarmatosur, i sulen dhe e qëllojnë si të munden duke britur: ”Kriminel, vrasës!...”. ”Nuk jam kriminel, - shpjegon djaloshi.- Jam student shqiptar. E vrava atë sepse lexova në ballin e tij mizoritë që ai ka kryer në Shqipëri”. Vrasësi ishte Avni Rustemi, kurse i vrari Esat pashë Toptani.


[color=red][b]Esat Pasha[/b][/color]

Esat pasha ndodhej prej dy vjetësh në Paris, vërtet i mbrojtur nga qeveria franceze, por, në dukje, pa rrezikshmëri ndaj vendit tonë që tashmë kishte një qeveri të veten, të dalë nga Kongresi i Lushnjës. Por ende ndihej rreziku i ricopëtimit të Shqipërisë. Dhe ky rrezik vinte jo vetëm nga Konferenca e Paqes që po mbahej prej dy vjetësh në Versajë, por për fat të keq, edhe nga “delegacione” të tilla si delegacioni i qeverisë se Durrësit, madje edhe i princit të Mirditës që pretendonin se përfaqësonin Shqipërinë. Atyre u shtohej edhe delegacioni që kryesohej nga Esat pashë Toptani, i përbërë vetëm nga një ministër, ai i Punëve të Jashtme. Që në muajt e parë të vitit 1920 ky delegacion nisi t’i kundërvihej delegacionit të kryesuar nga Mehmet Konica, i cili përfaqësonte qeverinë e ligjshme të Tiranës, me kryeministër Sulejman Delvinën.

Pas Esat pashës qëndronte Franca, e cila e çmonte atë për ndihmesën që ai kishte dhënë me 600 ushtarë që ishin bashkërenditur në Frontin e Lindjes me qendër në Selanik, ku ushtria franceze, aleate e Antantës, së bashku me Anglinë dhe Italinë luftonte kundër forcave austro-hungareze dhe aleatëve të saj që përbënin Bllokun Qendror. Dhe në fakt, që nga fillimi i punimeve të Konferencës së Versajës e deri në mars të vitit 1920, atje u hartuan disa projekte për Shqipërinë. ”Në to u parashikua copëtimi i shtetit shqiptar dhe zhdukja e tij nga harta politike e Evropës si shtet i pavarur dhe sovran”, (Fjalori Enciklopedik Shqiptar, faqe 505). Esat pashë Toptani nuk ishte kundër pretendimeve që po të realizoheshin, do të shënonin gjymtimin e mëtejshëm të trojeve shqiptare. Për të, së fundi, ishte e mjaftueshme edhe sikur të kishte nën sundimin e tij vetëm Shqipërinë e Mesme. Ky konsiderohet si kulmi i tradhtisë së pashait që e kishte nisur këtë rrugë menjëherë pas shpalljes së Pavarësisë. Në janar të vitit 1913 ai kishte vrarë Hasan Riza pashën, komandantin turk të garnizonit të Shkodrës që të bëhej kështu vetë komandant, por jo për të mbrojtur këtë qytet, por për për t’ia dorëzuar kral Nikollës. Më pas, në marrëveshje antikombëtare me shtetet fqinje ngriti në Shqipërinë e Mesme “Pleqësinë”, pushtet që bëri ç’ishte e mundur që të pengonte veprimtarinë e qeverisë kombëtare të Ismail Qemalit në Vlorë. Më 1914, si ministër i Luftës dhe i Punëve të Brendshme të qeverisë së Princ Vidit, pengoi me të gjitha mënyrat qendresën e popullore për çlirimin e Shqipërisë së Jugut nga sulmet greke. Një vit më pas, më 1915 nënshkroi një marrëveshje me qeverinë serbe që dëmtonte pavarësinë politike dhe tokësore shqiptare. Dhe ja tani, duke pretenduar se ishte kryeministër i shtetit shqiptar, ndodhej në Paris për të vazhduar rrugën e një tradhtari.
Madje paraqiste edhe një memorandum ku shpjegonte arsyet se përse e meritonte këtë ofiq të lartë. Kam pasur rast ta lexoj këtë memorandum, një kopje e të cilit ndodhet në Bibliotekën Kombëtare në Tiranë, shkruar më frëngjisht, gjuhë të cilën ai e flistë çalë-çalë e natyrisht që nuk dinte kurrsesi ta shkruante. Sipas tij, me të filluar Lufta e Madhe, (kështu quhej atëherë Lufta e Parë Botërore), duke qenë aleat i Serbisë, ai u bashkua me Antantën kundër Austro-Hungarisë dhe Gjermanisë. Kur Turqia u fut në luftë për krah Gjermanisë dhe Austro-Hungarisë, u dënua prej saj me vdekje në mungesë. Më tutje, gjatë Luftës së Madhe u shtrëngua të largohej nga Shqipëria së bashku me qeverinë dhe u vendos së pari, në Korfuz e pastaj në Selanik, i shoqëruar nga 600 ushtarë besnikë që u reshtuan me urdhër të ministrit të Luftës të Francës krahas forcave franceze në Frontin e Lindjes. Atje, për merita të veçanta, kryekomandanti i forcave franceze, gjenerali Sarraj e dekoroi me yllin e Legjonit të Nderit. Lufta tani ka mbaruar. Forcat e Antantës janë fituese ndaj forcave të Bllokut Qendror. Shqipëria radhitet me shtetet fituese e si pasojë, edhe ai, si aleat e Antantës, ka të drejtë të jetë kryetar i qeverisë shqiptare...


[color=red][b]Vendimi për vrasjen e Esat pashës, ende enigmë.[/b][/color]

Po kush e mori vendimin për të vrarë Esat pashën e kush e caktoi Avniun për të kryer këtë akt të lartë mëmëdhetar? Kanë kaluar 85 vjet nga dita e atentatit dhe ende nuk është zbuluar ndonjë dokument që të hedhë dritë mbi këtë vendim. Vite më parë qarkullonte fjala se Avniut iu caktua kjo detyrë pas një shorti… Po kush ishin kandidatët e tjerë të mundshëm për të kryer këtë atentat? Ku u mblodhën ata? Kush i mblodhi? Dhe në qoftë se është zhvilluar një mbledhje e tillë, a ka pasur dijeni për të qeveria e Tiranës, me fjalë të tjera, kryeministri Sulejman Delvina, ministri i Jashtëm, Mehmet Konica, që aso kohe kryesonte delegacionin tonë në Konferencën e Paqes në Versajë? Të gjitha këto hamendësime janë të mundshme. Qeveria e Tiranës, edhe sikur të mos kishte propozuar që të kryhej ky atentat, duhej ta kishte miratuar në heshtje që ai të bëhëj, kur rrezikohej fati i Shqipërisë. Por rëndësi ka vetëm fakti se me miratimin ose jo të qeverisë së Tiranës, atdhetarët shqiptarë kishin vendosur që Esat pasha të vritej me çdo kusht. Dhe për këtë qëllim caktohej ose vetëcaktohej Avni Rustemi.

[color=red][b]Prita e Avni Rustemit ndaj Esat pashës në Paris.[/b][/color]


Avni Rustemi, duke pasur me vete një shumë prej rreth 10 mijë frangash, u përgatit të nisej për në Paris. Natyrisht, askush, duke përfshirë këtu edhe shokët më të ngushtë, nuk dinin gjë për këtë udhëtim. Hollësitë e tij i mësojmë nga deponimet që Avni Rustemi jep gjëtë procesit hetimor në burgun “Sante” në Paris pas atentatit. Sipas këtyre dëshmive, ai më 5 maj të vitit 1920 lë Vlorën dhe shkon në Durrës, ku zgjat vizën e pasaportës edhe për një vit. Që nga kjo datë e deri më 21 maj, siç pranon ai, ndodhet në Tiranë për çështje të tij vetjake, ku me siguri ose ka marrë pjesë në një mbledhje për çështjen e atentatit, ose ka biseduar me pjesëtarët e kësaj mbledhjeje për hollësi të mëtejshme të tij (Arkivi Qendror i Shtetit, Fondi Avni Rustemi, Dosja 2, faqe 85).
Nga Tirana Avniu niset për në Romë. Atje prefektura e policisë i jep vizën për të shkuar në Francë nga qyteti i Modanës. Pasi kalon nga pika kufitare e këtij qyteti, më 30 maj, siç tregon viza, më 31 maj Avniu arrin në Paris. “Nga studimi i materialeve hetimore e gjyqësore që kemi pasur mundësi të konsultojmë,- shkruan juristi dhe historiani i njohur Jusuf Alibali në studimin e tij, ”Avni Rustemi para organeve hetimore” (faqe 211, buletini i shkencave historike nr. 2, 1964),- del një sinkronizim i përpiktë dhe, sipas mendimit tonë, aspak i rastit, midis veprimeve të Avniut nga 31 maji deri tek atantati i tij i bujshëm më 13 qershor”.


[color=red][b]Duke ndjekur Esat pashën.[/b][/color]

Le të përpiqemi të ndërtojmë sipas dëshmive të tij në hetuesinë franceze si mundi ai gjatë dy javëve t’ia arrijë këtij qëllimi me një saktësi të mahnitshme. Me të arritur në Paris, ai shkon në hotelin madhështor “Princ Albert” në rrugën “Sen Jasen”, ku nuk e pranojnë, me sa duket duke u nisur nga veshja e tij tepër e varfër, siç dëshmon në hetuesi edhe pronari i këtij hoteli. Kësisoj, detyrohet të shkojë në një hotel tjetër, po në atë rrugë, me emrin “De Tuilëri”. Në këtë hotel qëndron për disa ditë, duke paguar 35 franga në ditë me gjithë ushqimin. “Dë Tuilëri” nuk ndodhet veçse disa minuta larg hotelit “Kontinental”, ku është vendosur prej kohësh Esat pasha. Tani e ka më të lehtë që ta ndjekë atë hap pas hapi. Natyrisht tani i duhet një veshje e pëlqyeshme. Kësisoj, me ndihmën e Aibarit, portierit të hotelit, porosit një kostum në një rrobaqepësi, për të cilin paguan 375 franga. “Gjatë qëndrimit të tij në hotel “Dë Tuilëri”, sipas raportit të policisë të datës 28 qershor 1920, (AQSH, dosja Avni Rustemi), Rustemi nuk ka pasur asnjë vizitë dhe asnjë korrespondencë. Ai hante vëtëm në një tryezë të veçuar në restorantin e hotelit, nuk ka zhvilluar bisedime me asnjë nga udhëtarët e tjerë që hanin në të njëjtën sallë. Rustemi dilte për ditë vetëm dhe dy ose tri herë i shoqëruar nga zoti Aibar, me taksi, për të vizituar Parisin. Aibari ka deponuar në polici se Avniu, ndërkohë e kishte pyetur për adresën e ndonjë shkolle ku të stërvitej në qitjen me armë”. (Po aty).
Avniu qëndron në hotelin “Dë Tuilëri” vetëm disa ditë për t’u vendosur në një hotel tjetër, “Foburg Monmatrë” 32, ku merr me qira një dhomë, duke parapaguar njëherësh 210 franga për muajin e parë. Jo pa qëllim, ai kërkon të japë përshtypjen se i duhet një dhomë e lirë për xhepin e tij prej studenti, kurse parapagimi do t’i shërbëjë si mjet i fortë për të mohuar akuzën e krimit të kryer me paramendim. Dhe është mjet i logjikshëm, sepse çdo lloj hetuesi do të mund të kuptonte se një njeri që kishte ardhur për të ikur sa më shpejt që të ishte e mundur, nuk kishte pse të parapaguante për një muaj, kur mund ta bënte këtë çdo ditë.

[color=red][b]Nxiton për të zbatuar planin.[/b][/color]

Më 2 qershor, sipas dëshmive të Avniut, (AQSH, fondi A. Rustemi, dosje nr. 2, faqe 46), ai merr takim me delegacionin e qeverisë shqiptare që kishte zënë vend në hotelin “Kempbell’ në rrugën “Frindland”.
”U paraqita për të njoftuar ardhjen time në Paris, - thotë Avniu, - por pa kërkuar gjë të veçantë”. Në hotel dëgjon se të nesërmen do të hapej një ekspozitë shqiptare. Atëherë gjykon se atje mund të takojë edhe njerëz që mund të dinë më shumë për Esat pashën. Nuk gabon. Por nuk është e lehtë të ndodhesh pranë Esatit. Deri tani Avniu di vetëm që Esati vazhdon të jetojë në hotelin “Kontinental” dhe se më pas do të vendoset në vilën “Said” që sapo e ka blerë dhe që po pajiset më së miri. Si për një pasha!...
Avniu e kupton se gjithçka duhet të kryhet para se Esati të lërë “Kontinentalin” për në këtë vilë. Dhe ja, në ekspozitën shqiptare Avniu arrin të takohet me Gjergj Gogën, që kryen funksionet e sekretarit të pashait. Njohja me të bëhet gjoja rastësisht. Dhe po kështu… rastësisht, pas disa ditësh Avniu e takon në rrugë, ku i kërkon ta ndihmojë të gjejë adresën e ndonjë shkolle në të cilën ai të kishte mundësi “të familjarizohet me praktikën e gjuhës frënge”. Por Gjergji, meqë nuk është në gjendje ta ndihmojë, i rekomandon të shkojë të takojë Zef Ashikun nga Shkodra.
Gjatë procesit hetimor, Gjegj Goga, i thirrur për të deponuar për Avniun, thotë se ai “më është dukur një njeri i sjellshëm dhe qëndrimi i tij ishte tepër korrekt”. Avni Rustemi e kuptonte se nuk kishte çfarë të priste më gjatë. Në gati dy javë nga dita kur kishte arritur në Paris, kishte mësuar shumë të reja. Njihte sekretarin e Esatit, kishte njohur lëvizjet e tij, kohën kur hante, kur dilte, i kishte kërkuar një takim tjetër Gjergj Gogës, gjithnjë me dëshirën që ai ta ndihmonte që të gjente një shkollë ku të mësonte me mirë frëngjishten dhe të merrte leksione pedagogjie. Pra, mund ta takonte edhe një herë kur ai të ishte duke dalë nga hoteli pranë Esat pashës. Dhe kështu do të gjente rastin më të mirë që ta qëllonte.

[size=6][b]ATENTATI.[/b][/size]


[color=red][b]E diel, 13 qershor 1920 …[/b][/color]

Zakonisht Avni Rustemi shkonte për të ngrënë drekë në restorantin e hotelit “Dë Tuileri”, rreth orës 1300. Por jo sot. Ai shkon më herët se zakonisht në restorant dhe kërkon që drekën t’ia shërbejnë sa më parë. I shpjegon kamerierit, me të cilin besohet të jetë miqësuar gjatë atyre ditëve, se ka një takim të ngutshëm, ndaj nuk duhet të vonohet. (Të gjitha këto ngjarje e të tjera, ai i shpjegon pastaj në procesin hetimor). Nga restoranti largohet në orën 1230. Që të arrijë në hotelin “Kontinental” ku banon Esat pasha, nuk duhen veçse disa minuta. Në hetuesi shpjegon se vajti te “Kontinetali” që të takonte Gjergj Gogën, i cili në atë orë zakonisht dilte që të bënte shëtitje përgjate rrugës “Kastilione”. Ja si shprehet vetë Avniu në hetuesi: ”Kalova nja dy herë para portës së hotelit në rrugën “Kastilione”, kur pashë se po dilte Esat pasha… Esat pasha po ecte ngadalë dhe tërë krenari. Me ta parë atë, e tërë historia e Shqipërisë m’u ngjall në shpirtin tim. Një turbullirë e madhe më pushtoi. Atëherë rrëmbeva nga xhepi i djathtë revolen me gjashtë fishekë që mbaja me vete dhe qëllova shumë, pa ditur sa herë, mbi Esat pashën që ishte dy metra larg meje. Esat pasha ra menjëherë dhe unë hodha armën time në tokë. Unë pohoj se veprimi im ka qenë krejt spontan dhe nuk e kam paramenduar”. (AQSH, Dosja Avni Rustemi, faqe 73).
Që nga ky çast Avniu nuk lëviz nga vendi i kësaj ngjarjeje tronditëse. Qytetarët që kalojnë aty pari mbeten për disa çaste të tmerruar. Por kur shohin Avniun, tashmë pa armë, marrin zemër e disa prej tyre nisin dhe e godasin si të mundin, duke bërtitur: ”Kriminel, vrasës!”. Vetëm ndërhyrja e një polici arrin ta shpëtojë nga plagë të tjera të rënda, sidomos në fytyrë, siç dëshmojnë edhe fotot. ”Nuk jam vrasës, jam student shqiptar dhe vrava një tradhtar të atdheut tim, - arrin të shqiptojë Avniu, kur policë të tjerë e kapin dhe e nisin drejt e në burgun “Sante”, nga më të tmerrshmit e Parisit…


[color=red][b]Në të gjitha gazetat ndërkombëtare.[/b][/color]

Ngjarja bën bujë të jashtëzakonshme, jo vetëm në Francë, por në të gjithë botën. Të nesërmen për të shkruajnë të tërë gazetat franceze, midis të cilave “Figaro”, ”Le petit parisien”, ”Ekselsior”, Të Tan”, ”Paris Midi” etj. Madje edhe shtypi botëror nuk mbetet pas, duke filluar nga gazetat angleze, italiane, gjermane, madje edhe ato amerikane, braziliane e argjentinase. Lajmi ishte: Është vrarë kryeministri i shtetit shqiptar, sipas versionit të qarqeve zyrtare franceze. Ja pse gazeta “Ekselsior” e datës 14 qershor, një ditë pas atentatit të Avniut, që në titullin e faqes së parë, siç shihet në foto, shkruan: ”Esat pasha, kryetari i shtetit të Shqipërisë, u vra dje, këtu në Paris”, duke botuar në të majtë një foto të fundit të Esat pashës, me dekoratën e kalorësit të Legjionit të Nderit, një nga dekoratat më të larta të Francës, foton e makinës që e priste Esat pashën pranë hotelit, mbi të të skicuar siluetën e Avniut dhe të Esatit, të hamendësuar në çastin e atentatit dhe foton e Avniut marrë nga pasaporta e tij dhe një foto tjetër me fytyrë të gjymtuar nga goditjet e kalimtarëve pas atentatit.
E vërteta është se Parisi dhë Franca zyrtare u trondit nga ky atentat. Një student shqiptar, mu në zemër të kryeqytetit të vendit më demokratik të Evropës së deriatëhershme, me gjakftohtësi qëllon për vdekje me dy të shtëna një figurë të madhe politike shqiptare, një gjeneral legjendar që ka luftuar gjatë Luftës së Madhe përkrah forcave franceze, një mik të vyer të Francës që pretendonte në Konferencën e Paqes në Versajë të kthehej sa më parë kryeministër në atdheun e vet.


[color=red][b]Duke kërkuar arsyen ...[/b][/color]

Pas atentatit, kryeministri i Jugosllavisë, Pashiç, që ishte në të njëjtën kohë edhe kryetari i delegacionit të vendit të tij në Konferencën e Paqes në Versajë, shprehu keqardhjen e tij të thellë për vrasjen e Esat pashës me këto fjalë: ”Kjo zhdukje është për të ardhur keq. Së pari, sepse ishte mik i Serbisë dhe gjithshtu mik i francezëve.” (“Lë Tan’”, 16 qeshor 1920). I pyetur nga gazetari që e intervistonte se cilat mund të ishin shkaqet që e shtynë studentin shqiptar, Rustemi, të vriste Esat pashën, Pashiçi vazhdon: ”Ai është një shqiptar fanatik nga krahinat jugore të Shqipërisë. Një proverb shqiptar thotë se hakmarrja është e shenjtë. “Shqiptarët e këtyre krahinave të Jugut që janë të armatosur, e konsiderojnë si detyrë vrasjen e Esatit. Krahina të tjera nuk i ishin nënshtruar autoritetit të tij. Ato nxirrnin si shkaqe dallimet fetare, megjithë përpjekjet e tij për të sheshuar këto dallime. Vrasësi, nga sa dëgjova, është me origjinë nga Libohova dhe, ndonëse nuk di gjë të saktë, kam bindjen se është katolik, si shumica e banorëve të asaj krahine”.
Është e tepërt të komentohet injoranca e kryeministrit jugollav kur thotë se banorët e Libohovës qenkeshin katolikë dhe se Avniu e paska vrarë mikun e serbëve dhe francezëve për motive fetare. ”Kjo vrasje, - vazhdon më tej Pashiçi, - do të sjellë si përfundim që në Shqipëri të ketë mjaft turbullira, gjë që nuk do t’u pëlqejë fqinjëve të tjerë të Ballkanit e si rrjedhim, edhe neve” (Po aty).
Por faktet dëshmuan se pas vrasjes së Esat pashës, jo vetëm nuk pati turbullira, por shteti shqiptar nisi të konsolidohej, duke përjashtuar Lëvizjen e Qershorit të viti 1924 pas vrasjes së Avni Rustemit.
Po të rikthehemi te jehona e atentatit në qarqet diplomatike franceze dhe në shtyp. Shefi i kabinetit të Këshillit Ministror të Francës, Vinjon, në emër të kryeministrit Mileran, shprehu keqardhejn e tij të madhe për këtë akt të shëmtuar. Kështu u shpreh edhe personaliteti i shquar i Ministrisë së Jashtme të Francës, Graje, edhe në emër të ministrit të Jashtëm. Kryeministri grek, Venizellos, që ishte nisur ato ditë nga Athina për në Londër, duke u ndalur në Paris, bëri një vizitë në vilën “Said”, ku priteshin vizitat e rastit, së bashku me ambasadorin e Greqisë në Francë, Romanos, dhe shprehu edhe ai keqardhjen për këtë vrasje kriminale.


[color=red][b]Hetimet e para të shtypit për ngjarjen.[/b][/color]

Duke mos njohur realitetin shqiptar të asaj kohe, në përgjithësi shumë gazeta, jo vetëm franceze, të vendeve të tjera të Evropës, por edhe gazeta amerikane, madje edhe “Nju Jork Tajmsi”, e konsideronin Esat pashën kryetar të shtetit shqiptar dhe Anvi Rustemin vrasës kriminel. Por pati edhe gazetarë që zbuluan menjëherë të dhëna për Esat pashën. I tillë qe gazetari i “Lë pëti Parizienit”, Gaston Rishar, i cili një ditë pas atentatit shkruante në këtë gazetë: ”Esat pasha ishte një kalorës mesjetar, një personazh i një epoke pë po zhduket. Në një vilë të Selanikut, në rrugën mbretëresha “Olga”, ku jetonte gjatë luftës, ruhej nga roje të shumta e qen të mëdhenj dhe ëndërronte që të bëhej, falë Francës dhe Serbisë, mbret i Shqipërisë. I rrethuar nga tri femra që ishin gëzimi dhe drita e haremit të tij… Ishte një njeri që nga qytetërimi njihte karabinën automatike, rumin dhe kumarin, lojë me të cilën u zhvaste shuma tepër të mëdha ushtarakëve francezë, aq sa gjenerali Sarraj nisi t’i ndalonte ata të vizitonin kumarhanen e pashait shqiptar”.
Në një gazetë tjetër franceze, “Lë Cri dë Pari”, vihej në dukje se Esat pasha vërtet i kishte sjellë shumë shërbime Francës dhe aleates së saj, Serbisë, sidomos gjatë tërheqjes së dhimbshme të trupave serbe nëpërmjet tokave shqiptare deri në Korfuz, të cilat pa këtë ndihmë do të kishin pësuar katastrofë të plotë, por kjo ndihmë ishte kthyer në tregti të ndyrë. Dhe kjo, sepse pas luftës, Esati kishte kërkuar që kreditë e dhëna me këtë rast të pagueshin me kursin e ri të dinarit, që ishte ngritur shumë, një allishverish për të cilin serbët kishin mbyllur një sy, për ta pasur atë veglën e tyre të bindur.
Duke përmendur ushtarët e Esatit, gazeta të tjera franceze theksonin se ata ishin kusarë që u shkaktonin shumë telashe komandantëve francezë, sepse kudo që shkelnin, bënin kusarira. Në fillim, duke e ditur se cili ishte Esat pasha, gjenerali Sarraj, që ishte kryekomandanti i forcave franceze në Frontin e Lindjes me qendër në Selanik, kur Esati erdhi me 600 mercenarët e tij, mendoi ta kapte për zverku e ta dëbonte se nuk kishte nevojë për të, por u detyrua ta priste me nderimet e një gjenerali armate, kur u urdhërua nga Ministria e Luftës në Paris.
Nuk mungonin dhe gazeta te tjera evropiane nga të cilat po citojmë gazetën italiane “Mesaxhero”, që pas atentatit të 13 qershorit shprehej kështu për Esat pashën dhe aleatët e tij serbë: ”Atdhetarët e vërtetë shqiptarë, ata që nuk kanë harruar të kaluarën plot dhembje, për shkak të serbëve, pjesa më e shëndoshë e shqiptarëve, ka kërkuar të luftojë intrigat e Esat pashës, të këtij njeriu të dhunshëm, ambicioz dhe të shtirur. Prova më e qartë është atentati i djeshëm. Esat pasha ra viktimë e padrejtësive të rënda që i kishte shkaktuar Shqipërisë”.
Ndaj këtij akti nuk mund të qëndronte kurrsesi indiferente dhe qeveria e Tiranës, që nëpërmjet delegacionit të saj në Konferencën e Paqes në Paris dha për shtyp këtë deklaratë: ”Zyra e shtypit shqiptar është e autorizuar të deklarojë se Esat pasha nuk kishte asnjë funksion zyrtar, për më tepër kurrë nuk ka qenë kryetar i shtetit shqiptar ose kryetar i delegacionit shqiptar në Konferencën e Paqes, siç e kanë quajtur shumë gazeta franceze. Të drejtat e popullit shqiptar i mbron delegacioni i qeverisë së ligjshme, i zgjedhur nga Kongresi i Lushnjës, që ndodhet prej kohësh në Paris” (“Humanite”, 20 qershor 1920).

[color=red][b]Në gjyq, dëshmitarët e Esat Pashës.[/b][/color]


Deri tani, të gjithë dinamikën e veprimeve të matura të Avni Rustemit për të gjetur çastin e duhur e pastaj për të vrarë Esat pashën e kemi njohur nga dëshmitë e atij vetë në procesin hetimor. Por tani le t’i njohim edhe nga këndvështrimi i njerëzve që e rrethonin Esat Pashën deri në çastin e atentatit të 13 qeshorit të vitit 1920.

Për hetuesit, e rëndësishme ishte të dihej se ç’bënte Esat pasha ato ditë e për më tepër ato çaste para atentatit. Të parët që u morën për këtë qëllim në pyetje ishin Xhemil bej Vlora, nipi i Esat pashës, që kishte ardhur në Paris disa ditë më parë nga Bordigera e Italisë ku jetonte, për të takuar dajën e tij, dhe Elizë Dyfuri, e mbiquajtur përkëdhelisht Lizetë, një vajzë 22-vjeçare që ishte e dashura e Esatit, i cili priste ato ditë t’i vinte nga Zvicra e shoqja, Azize Hanëmi që ndodhej atje për një operacion në sy. Esat pashën, siç pohon Lizeta në hetuesi, e kishte njohur në Danvil gjatë një balloje ku Esati i kishte propozuar të bëhej dashnorja e tij kundrejt një page mujore prej 100 mijë frangash, shumë që duhet thënë se ishte përrallore për atë kohë.

Nga dëshmitë e tyre del se Esat pasha gjatë gjithë kohës së qëndrimit të tij në Paris, ruhej nga armiqtë e shumtë që mund t’i kërcënonin jetën. Këtë ia kishte thënë vetë Esatit edhe Gani Toptani, një kushëri i tij që kishte takuar më parë në Paris. Teksa ora po shkonte 1300, Esat pasha kishte ftuar Xhemil bej Vlorën dhe Lizetën të drekonin në restorantitn e njohur “Kërmilli i artë”. Dhe ashtu bënë. Por në çastin kur ata po dilnin nga hotel “Kontinental”, siç deponon Xhemil bej Vlora në hetuesi, Esati u kujtua për një porosi që do t’u jepte rojeve të tij, të cilët nuk i ndaheshin asnjë çast, ndërsa ai dhe Lizeta u futën në makinë në pritje të Esatit.
“Pasi dëgjuam dy të shtëna, - thotë Lizeta në hetuesi, - ne shikuam nga xhami i pasmë i dritares së makinës dhe pamë një njeri që hidhte përtokë një revolver, njeri të cilin unë nuk e njoh. (AQSH, fondi A. Rustemi, dosje 2, faqe 29). Edhe Xhemil Vlora i përmbahet këtyre deponimeve dhe shton se në ato çaste i tha Lizetës të dilnin menjëherë nga makina, sepse mund të rrezikoheshin. (Po aty). Në fakt ashtu bënë. Me të lënë makinën, u futën nga një derë në oborrin e pasmë të hotelit. Pas pak morën vesh se Esat pasha ishte vrarë nga një student shqiptar.
Gjatë procesit hetimor u mor në pyetje edhe Aibari, roja i hotelit “Monmartrë”, që e kishte shoqëruar Avniun gjatë ditëve të para të qëndrimit të tij në Paris. Aibari pohon se e ka përcjellë Avniun në magazinat e armëve në Grand Bulvar, në vitrinat e të cilave Avniu ka parë lloje të ndryshme armësh, por pa blerë gjë. (AQSH, fondi A. Rustemi, dosje. nr. 2, faqe 15). Kjo e vë në dyshim hetuesin Dei, i cili, më pas, i kërkon shpjegime Avniut lidhur me këtë problem. Dhe Avniu i përgjigjet qetësisht se ai kishte ndërmend të blinte një revolver më të vogël, pasi i veti ishte tepër i madh dhe se do të shkonte në Bois de Boulogne, një ndër parqet më të bukura të Parisit, për t’u stërvitur për qitje (Po aty).
Por të kthehemi të dëshmitarët e tjerë. Janë të gjithë ata që Avniu ka takuar në Paris. Pas Aibarit, Mithat Frashëri, anëtari i delegacionit shqiptar në Konferencën e Paqes, me të cilin Avniu ka pasur takim në hotelin “Kempbell”, thjesht për të njoftuar se ka ardhur të ndjekë kurse speciale për gjuhën frënge dhe për padagogji. Gjergj Goga, siç e kemi parë, sekretari personal i Esat pashës, të cilit gjithashtu Avniu i ka kërkuar ndihmë për këtë qëllim. Dhe ata pohojnë të njëjtën gjë.

Avniu kërkon të bindë hetuesin Dei se ai nuk kishte ardhur për të vrarë Esat pashën, i cili rastësisht i doli përpara para hotelit “Kontinental”, kur priste të takonte Gjergj Gogën. Është e qartë se Dei nuk bindet kaq shpejt, por argumentet deri tani janë në favor të Avniut, i cili, pas një plani, sigurisht të përgatitur me imtësi që në Shqipëri, do t’i përmbahet deri në fund të procesit hetimor, sipas të cilit, vrasja e Esat pashës është krejt e rastit, e shkatuar nga tronditja shpirtërore që solli ballafaqimi me këtë tradhtar të kombit shqiptar.
Gjatë procesit hetimor Avniu i tregon hetuesit për jetën e tij. Ka lindur në Libohovë, ka studiuar në gjimnazin e Janinës, pastaj ka shkuar në Kostandinopojë, ka studiuar në një kolegj turk. Më pas ka studiuar në një kolegj pedagogjik në Gjenevë. Në fillim të vitit 1914 është kthyer në vendlindje, ku është bashkuar me forcat vullnetare shqiptare që luftonin kundër trupave pushtuese greke. Në kohën e shpërthimit të Luftës së Madhe Botërore kthehet ne Libohovë, i sëmurë e një vit më pas shkon sërishmi në Janinë, përsëri për studime. Pastaj Avniu shpjegon se, pasi merr në Vlorë një diplomë italiane si mësues, jep mësime në Tepelenë e pastaj në Vlorë, por detyrohet të largohet se italianët nuk dëshirojnë që ai të japë mësim ashtu siç do ai. Më pas shkon me studime në Shën Mitër Koronë, një fshat italo-arbëresh, ku ndodhet një gjimnaz me tradita, e pastaj ndjek në Universitetin e Romës Fakultetin e Pedagogjisë. Por meqë dëgjon se arsimi francez është shumë më i përparuar, vendos të shkojë në Paris. (AQSH, fondi Avni Rustemi, dosja 2).

Është e kuptueshme, siç vëren edhe studiuesi Jusuf Alibali në artikullin e tij studimor, “Avni Rustemi para organeve hetimore franceze,, (“Studime historike”, nr. 1964), se kjo nuk është e tërë jeta e Avniut. Ai, me qëllim shmang tërë veprimtarinë e tij politike e atdhetare, për të treguar se është thjesht një i ri të cilit i pëlqen të studiojë për t’u bërë mësues. Dhe këtë bën për t’iu shmangur akuzës që i rëndonte si shpata e Damokleut mbi kokë, sipas së cilës, ai kërcënohej për vrasje me paramendim, dhe të përforcojë pozitat e tezës së mbrojtjes, e cila e ka mbështetur tërë dispozitivin e saj të luftës gjyqësore në figurën e krimit të kryer në kushtet e tronditjes së thellë shirtërore”. (Po aty).
Më pas Avniu i tregon gjyqtarit hetues Dei se në Romë ai ishte anëtar i një shoqate që “merrej vetëm me letërsi”, dhe që “vetëm një herë u mor me politikë”, dhe pikërisht kur protestoi “kundër ambicjeve greke, italiane e serbe në Shqipëri. ”Ka qëlluar, - shton ai, - që në bisedat tona private të flasim për Esat pashën. Të gjithë ne pa përjashtim, e konsideronim si një armik të vendit tonë, por kurrë nuk ishte bërë fjalë për ta vrarë. As unë dhe asnjë nga shokët e mi nuk kishim parashikuar ndonjë mundësi të tillë. Ne të gjithë e dinim se Esat pasha jetonte në Paris, por emri i tij as që është përmendur gjatë bisedave para nisjes sime”. (AQSH, fondi A. Rustemi, dosja nr. 2).

Pra, arsyeja kryesore e ardhjes së Avniut në Paris, sipas dëshmive të tij, është vazhdimi i studimeve pedagogjike dhe përkryerja e frëngjishtes. Hetuesi Dei pandeh se tashmë e ka zënë ngushtë, kur i kujton se ai ka ardhur në Paris kur shkollat tashmë përfundojnë dhe nuk fillojnë në qershor. Dhe ngul këmbë që ai të rrëfejë arsyet e vërteta që natyrish ai i lidh me vrasjen e Esat pashës. ”A nuk është edhe ky një fakt, - vazhdon hetuesi Dei, - se studimet janë vetëm një preteks për udhëtimin tuaj në Paris?”.

Por Avniu përsëri tregohet shumë i matur: ”Kur erdha, nuk u regjistrova në asnjë fakultet, sepse dëshiroja të shihja Parisin e të shëtis për disa ditë. Nga ana tjetër kisha ndërmend të ndjek disa kurse publike, ku nuk është nevoja për regjistrim paraparak. Në Paris njeriu ka mundësi të përfitojë për kohën që kalon në çfarëdo stinë e vitit që të jetë”.

Para këtyre arsyetimeve gjyqtari hetues Dei, nuk di ç’të thotë. Sidoqoftë, ai është shumë këmbëngulës, ndaj vazhdon sulmin me argumente të tjera për ta mposhtur Avniun. Ka në dorë një fakt kompromentues. Shumën e të hollave që iu gjet Avniut pas arrestimit. Nuk janë pak, duke marrë parasysh se edhe ka shpenzuar gjatë dy javëve të qëndrimit para atentatit, edhe pse ka blerë një kostum. Ka shpenzuar për të ngrënë në hotel e për shëtitjet nëpër Paris, por prapëseprapë atij i kanë tepruar goxha para. Ndaj hetuesi përpiqet që shumën e parave ta përdorë si element fajësie.

Por edhe kësaj Avniu i del përpara me zgjuarsi. Ai para se të niset për në Paris, ka kërkuar nga qeveria e Tiranës që, duke u nisur nga vështirësitë e transportit dhe vonesat e postës, bursa t’i jepej për gjashtë muaj njëherësh dhe, kur sërishmi hetuesi Dei nuk bindet, Avniu shton një fakt që ishte shumë vështirë për t’u verifikuar: se një pjesë tjetër të të hollave ia kishte dhënë Fejzoja, i vëllai, i cili qe kthyer nga Amerika në mars të vitit 1920. Avniu ka vajtur në Napoli dhe atje ka takuar të vëllanë, i ka kërkuar ta ndihmojë dhe është e kuptueshme që i vëllai ia ka dhënë atë shumë.

[color=red][b]Surpriza e drejtësisë franceze. Avni Rustemi i pafajshëm.[/b][/color]

Më 9 shtator të vitit 1920, pas tre muaj hetimesh, prokurori i përgjithshëm i Republikës, Beguin, pasi shqyrtoi dosjen e Avni Rustemit, të përgatitur nga gjyqtari hetues Dei, hartoi aktakuzën. Në këtë aktakuzë, midis të tjerash, theksohej se: “Me të ardhur në Paris, i pandehuri Rustemi studion me imtësi hyrje-daljet e Esat pashë Toptanit dhe më 13 qershor të vitit 1920, në mesditë, ai ndodhet pranë hotelit “Kontinental” në rrugën “Kastilione”. Ai thotë se priste zotin Gjergj Goga, i cili do ta ndihmonte të gjente ndonjë shkollë private… Por në fakt, ai kërkonte gjeneralin, sepse po të ishte se ai do të donte të takohej me zotin Gjergj Goga, nuk kishte kuptim që të ishte i armatosur me një revolver”.(AQSH, fondi A. Rustemi, dosja 2).

Pra, edhe në aktakuzë shtjellohet versioni i vrasjes me paramendim. Ky version, siç e shpjegon edhe juristi Jusuf Alibali në studimin e tij “Avni Rustemi para organeve hetimore franceze”, (Studime historike, nr. 2, 1964) mbështetet në rrethana të tilla të çështjes që, sipas akuzës, janë elemente fajësie të rënda, megjithëse të tërthorta: kthimi nga Roma në Shqipëri në fillim të majit dhe largimi nga Shqipëria më 21 maj për në Itali (dhjetë ditë më vonë u gjend në Paris), shuma e madhe e të hollave që iu gjet në momentin e kryerjes së krimit, kujdesi për të gjetur një banesë në Paris në afërsi të hotelit “Kontinental”, ku qëndron Esat pasha, qëllimi i studimeve që nuk justifikon zgjedhjen e kohës (viti akademik është në mbarim), prandaj studimet mund të jenë vetëm një preteks), arma dhe interesimi i tij për një magazinë armësh e një fushë për qitje”.

Aktakuza mbyllet me këto fjalë: ”Nga ky grumbullim rrethanash rezulton qartë prova se Rustemi e ka paramenduar krimin e tij për të kryer këtë akt. I pandehuri është shtyrë nga një parti politike në Shqipëri që është kundër qeverisë së Esat pashës apo nga një urrejtje e thellë personale? Të dhënat dhe faktet nuk na lejojnë t’i përgjigjemi kësaj pyetjeje. Prandaj i lartpërmenduri akuzohet për vrasje me dashje të Esat pashës në Paris më 13 qershor 1920, vrasje kjo e bërë me paramendim. Krimi parashikohet prej neneve 295, 296 e 302 të Kodit Penal. Sanksioni i parashikuar nga neni 302 i Kodit Penal francez është dënimi me vdekje për krimin e vrasjes me dashje”.

Është e qartë që Avniu e parashikonte që sado që do të argumentonte gjatë procesit gjyqësor se nuk kishte ardhur në Paris të vriste me qëllim Esat pashën, tezë së cilës iu përmbajt deri në fund të procesit hetimor e gjyqësor, prapë se prapë ekspertët e drejtësisë franceze, duke e shqyrtuar këtë proces deri në detajet më të imëta, do të përfundonin se ai kishte kryer një vrasje me paramendim. Avniu, i këshilluar doemos edhe nga shokët që morën këtë vendim, kishte hartuar planin që, pasi ta vriste Esat pashën, të mos bënte as përpjekjen më të vogël për të ikur, që do të shkaktonte dyshime për vrasje me paramendim, por të qëndronte, të merrte parasysh se do të rrihej, madje edhe barbarisht, siç u rrah, të deklaronte se e vrau këtë tradhtar, kur e pa befas përballë e kur lexoi në ballin e tij mizoritë që i kishte sjellë për vite atdheut e kështu shtiu mbi të.
Kështu pra, prokurori i përgjithshëm, Begin, në aktakuzën e tij kërkonte dënimin me vdekje të Avni Rustemit. Dhe Avniu në një qeli të burgut “Sante”, priste ditën e gjykimit që mund të sillte edhe vdekjen e tij.


[color=red][b]Në Shqipëri, me reputacionin e heroit.[/b][/color]

Deri tani jemi marrë me rrethanat që sollën atentatin dhe personat që e përjetuan atë, që ishin dëshmitarë gjatë atyre dy javëve të qëndrimit të Avniut në Paris deri në çastin e atentatit. Por ç’ndodhte në Shqipëri gjatë kësaj përiudhe? Lajmi i vrasjes së Esat pashës në Paris u përhap me shpejtësi rrufeje jo vetëm në Shqipëri, por edhe në të tërë vendet ku kishte mërgimtarë shqiptarë. Në gazetën “Mbrojtja Kombëtare”, që botohej në Vlorë, akti i Avniut krahasohej me aktin e Vilhelm Telit. Populli i thuri vargje të tilla si: ”O Avni Rustem Marina, /Shkove burra, shkove trima /Në Paris ia bëre prima /Qëllove si vetëtima /Si vetëtima qëllove /Esat pashën ç’e rrëzove /Shqipqrinë ç’e shpëtove!”.
Për të mbrojtur Avni Rustemin, mërgimtarët shqiptarë në Amerikë mblodhën 5 000 dollarë që të përballonin shpenzimet gjyqësore. Mbrojtjen e Avniut gjatë procesit gjyqësor e mori përsipër avokati i njohur Dë Monzi, i cili në takimet me të gjatë qëndrimit në burgun “Sante“, njohu nga afër se cili ishte Avniu dhe ç’e kishte shtyrë që më dy të shtëna revolveri t’i jepte fund jetës së Esat pashë Toptanit.
Nga ana tjetër, lajmi se Avniu, pas procesit hetimor do të paraqitej në Gjykatoren e Senës me aktakuzën që e kërcënonte më vdekje, ngjalli një indinjatë të thellë në trojet shqiptare, por edhe jashtë kufijve të Shqipërisë, sidomos në Kosovë, të drejtat e popullsisë së të cilës Avniu i kishte mbrojtur me ngulm në debatet e Parlamentit shqiptar. Ja përse në këtë periudhë drejt Parisit vërshuan me qindra telegrame proteste, në të cilat kërkohej që Avni Rustemi të lihej i lirë pas aktit të tij që konsiderohej akt atdhetar.
“Djali ynë në Paris u ndodh para një shushunje të madhe që s’është ngopur kurrë me gjakun e popullit, - shkruanin prindërit e Avniut në telegramin e tyre drejtuar Prokurorisë së Përgjithshme të Francës. - Ja përse e goditi për vdekje Esat pashën. Këtë ju duhet ta kuptoni fare qartë, ndaj ne si prindër e mbajmë kokën lart. Ai nuk ka kryer asnjë krim, përkundrazi, ka kryer një vepër atdhetare. Ne presim krahëhapur djalin tonë, ndërsa Shqipëria pret patriotin e guximshëm”. (“Dokumente e materiale historike”, Tiranë 1959).
Kurse në telegramin e ardhur nga populli i Vlorës, ku Avniu kishte kaluar pjesën më të madhe të jetës së tij, thuhej: ”Populli i Vlorës në një miting madhështor të mbajtur sot, vendosi t’i bëjë thirrje ndërgjegjes së lartë të Gjykatës së Parisit. Ai pret që të merret parasysh dëshira e flaktë e popullit shqiptar që të lërë të lirë studentin tonë, Avni Rustemi, i cili bëri një vepër patriotike, duke qëlluar Esat Toptanin e duke çliruar atdheun tonë nga një e keqe shkatërrimtare”. (Po aty). Në mbrojtje të Avni Rustemit u ngritën edhe personalitete të mëdha franceze të kohës, si Rene Pino, Zhysten Godar, aktori i madh shqiptar, Aleksandër Moisiu e të tjerë. Pas tërë atyre telegrameve, letrave që vërshuan nga Shqipëria dhe diaspora shqiptare sidomos në Amerikë, në mbrojtje të Avni Rustemit, është e kuptueshme se procesi gjyqësor që nisi më 30 nëntor të vitit 1920 nuk do të zhvillohej pa tension dramatik. Do të ndalemi në momentet kulmore të këtij procesi.

[color=red][b]Momentet kulmore të procesit gjyqësor.[/b][/color]

“Ju ndërkaq viheni në lidhje me sekretarin e Esat pashës, zotin Gjergj Goga dhe akuza pretendon se prania juaj në Paris nuk ka pasur qëllim tjetër veçse të gjejë një çast të favorshëm për të vrarë atë që ju e konsideroni si autorin e të këqijave të atdheut tuaj”, - thotë kryetari i trupit gjykues, Drio.
“Në asnjë mënyrë, - përgjigjet Avniu. Ishte që unë të kërkoja një njeri që të më përkrahte. Përveç kasaj, unë e kam takuar zotin Goga krejt rastësisht”.
”Vërtet rastësisht, - pyet jo pa dyshim kryetari.
Dhe Avniu ia kthen jo pa ironi: ”Sigurisht që po. Rasti është mbreti i botës”.
”Pra, padyshim rasti ishte ai që ju shpuri gjithashtu te një armëtar për të blerë një revolver me të cilin të godisnit viktimën?”
Avniu përsëri gjakftohtë përgjigjet: ”Kisha nevojë për një armë që të mbrohem”.
“Por ajo ishte kaq e madhe. Nuk u bezdiste?”
“Në Paris ka nga ata që e mbajnë më të madhe , - përgjigjet sërish Avniu dhe vazhdon: Unë kam ardhur në Paris që të kryej studimet, të perfeksionoj frëngjishten dhe të vizitoj Parisin”.
”Muaji i majit nuk është larg kohës së pushimeve. Kjo nuk është kohë e zgjedhur mirë për të filluar studimet. Përveç kësaj, ju e flisni mirë frëngjishten”.
”Oh, kam pasur kohë ta mësoj në burgun ‘Sante’, - përgjigjet Avniu (marrë nga “Gazet dë Tribuno”, 12 dhjetor 1920, Paris).

“Unë nuk kam kërkuar të takohem me Esatin, - vazhdon ai. - I ndodh njeriut të dojë të sodisë një lule pranvere, por i ndodh edhe të ikë tutje nga një send i neveritshëm. Vetëm rasti deshi që sapo të ndodhesha ballë për ballë me Esatin, atë tradhtar, zemra ime prej patrioti të çohej peshë. Unë shtjeva mbi të. Ky ishte një gjest instiktiv, duhen kuptuar ndjenjat e një zemre shqiptari… Unë deklaroj se krahu im është ngritur nga një ndjenjë e lartë”. (po aty).

Po dhe mbrojtja e avokatit Dë Monzi ishte e shkëlqyer. Kur kryetari i trupit gjykues, Drio, dhe prokurori Blosh Larok vazhdojnë të ngulin këmbë në tezën e vrasjes me paramendim, si një veprim plot mllef e pasion të Avni Rustemit, avokati Dë Monzi ngrihet e thotë:
- Krim pasional? Sigurisht. Se nuk ka pasion më të madh se dashuria ndaj atdheut!

Për fat të keq, veç disa kronikave të botuara në shtypin e atyre ditëve të procesit gjyqësor që zgjati tri ditë, mungojnë hollësi të tjera më të plota të këtij procesi që pati bërë bujë në Paris. Veç të tjerash, në Arkivin Qendror Shtetëror edhe sot e kësaj dite mungon dosja e plotë e këtij procesi. Sipas ligjeve franceze, kjo dosje do të tërhiqet vetëm pas 100 vjetësh.


[color=red][b]Vendimi i befasishëm për pafajësi.[/b][/color]

Gjenerali Sarraj, duke mbrojtur personalitetin e Esatit, ka deklaruar në gjyq: “Duhet të lesh mënjanë legjendën, sepse Esati ka pasur një legjendë. Unë nuk mundem veçse ta lëvdoj si njërin nga bashkëpunëtorët e mi. Unë i dhashë atij vetëm një gjë që ishte nën pushtetin tim “Kryqin e Legjionit të Nderit”.
Gjenerali Guro nuk u paraqit si dëshmitar, por i dërgoi trupit gjykues një letër, ku edhe ai ngrinte lart Esat pashën, si aleat i denjë i ushtrisë franceze.
Pati dhe ushtarakë që dëshmuan në këtë proces gjyqësor kundër Esat pashës si Anselmi Lamoku. ”Kam dëgjuar, - tha ky i fundit në sallën e gjyqit, - se Esati nuk gëzonte popullaritet në vendin e tij, mbase i kishte dhënë shumë toka Jugosllavisë”.

Juria, pasi dëgjoi dëshmitarët e të dyja palëve, u tërhoq dhe pas jo më shumë se gjysmë ore dha vendimin e pafajësisë për Avni Rustemin. Ishte një vendim shumë i drejtë, i frymëzuar jo vetëm nga ndjenja e lartë e drejtësisë, por edhe kryesisht nga fakorë të konjukturës politike të kohës, - shpjegoi juristi Jusuf Alibali, (“Avni Rustemi para... Studime historike nr. 2, 1964).


[color=red][b]Ende nuk është hapur dosja e procesit gjyqësor.[/b][/color]

Të gjitha ato që kanë mbetur pa u zbuluar rreth atentatit të Avni Rustemit.
Kur po kthehej nga Parisi për në Shqipëri, Avni Rustemi u ndal në Romë dhe është e natyrshme që u takua me bashkëstudentë shqiptarë të universitetit të atjeshëm ku vazhdonte studimet. Por me asnjërin syresh nuk mësohet të ketë folur rreth atentatit. Në fakt, ne as edhe sot nuk dimë hollësi të tjera të domosdoshme që i dinte vetëm Avniu. Hollësi për gjashtë muajt e qëndrimit në burgun “Sante”, gjatë periudhës së hetuesisë, si u kurua nga plagët e rënda që mori nga goditjet e furishme të qytetarëve që e rrahën menjëherë pas atentatit, duke e pandehur kriminel; ç’qëndrim mbanin policët që e mbikëqyrnin gjatë burgimit; të dhëna për bisedat që bënte me avokatin e tij mbrojtës, Dë Monzi; a kishte shqiptarë që e vizituan në qeli dhe që qenë të pranishëm në procesin gjyqësor; u kthye vetëm për në Shqipëri apo me shokë shqiptarë… Nuk dimë të paktën emrin e njërit nga anëtarët e jurisë që brenda gjysmë ore, të ndikuar nga fjala e Avni Rustemit dhe e avokatit mbrojtës, Dë Monzi, kuptuan se Avniu kishte vrarë një tradhtar të çështjes kombëtare shqiptare dhe i dhanë pafajësinë. Nuk dimë nëse vendimi i jurisë ishte i njëzëshëm, apo kishte nga ata që mbështetën aktakuzën për dënimin e tij me vdekje. Nuk dimë se ç’mund të kenë thënë më pas gjyqtarët francezë që përgatitën dënimin e Avniut me vdekje, nuk dimë si reaguan në këto rrethana disa nga njerëzit e rrethit të Esatit. Nuk kemi, së fundi, siç e kemi theksuar, as dosjen e procesit gjyqësor që do të qartësontë shumë nga këto enigma.

[color=red][b]Vrasës i pabesë, që kapardisej në Tiranë si shpëtimtari i atdheut.[/b][/color]



[b]Eqrem bej Vlora, në kujtimet e tij shkruan se Avni Rustemi ishte një student i pasuksesshëm që kërkonte të bënte emër me vrasjen e Esat pashës dhe se ishte vetëm një vegël në duart e kundërshtarëve të Esat pashës.[/b]


”Që Esat pasha në çdo vend të qytetëruar do ta kishte hak trekëmbëshin, kjo nuk diskutohet. Por që ai u eliminua në këtë mënyrë të padenjë, kjo nuk i nderon aspak anëtarët e asaj qeverie” (faqe 166).


Deri tani nga të vetmit studiues që hedh poshtë atentatin e Avni Rustemit, madje e ul figurën e vetë Avniut, duke e quajtur “karagjoz politik”, është personaliteti i njohur politik shqiptar, Eqrem bej Vlora.

Në vëllimin e dytë të librit të tij ”Kujtime” (1912-1925), ai jep në këtë mënyrë një pasqyrë realiste të gjendjes në Shqipëri gjatë periudhës së parë të vitit 1920:
“Menjëherë pas formimit të qeverisë së re të Tiranës, të gjitha krahinat e njohën autoritetin e saj (20 shkurt 1920). Sidoqoftë, zona të gjera të vendit mbeteshin ende nën pushtimin e huaj: Shkodra, Korça, Pogradeci nën francezët, viset në veri të Drinit nën sundimin serb, Vlora dhe disa pikëmbështetje të tjera nën varësinë italiane”. (faqe 163).

Më poshtë vazhdon: ”Ndërkaq, Esat pasha me banim në Paris, u dha urdhër njerëzve të tij në Shqipërinë e Mesme që të mblidheshin dhe, kur të vinte rasti, të rrëzonin qeverinë. Përballë këtij rreziku, qeveria u përpoq t’i bindte me të mirë esatistët se përmbysja me dhunë e qeverisë do t’i rizgjonte dëshirat dhe nepset e fqinjëve për të rrëmbyer troje shqiptare dhe kjo mund të ishte rrezik i madh për ekzistencën e Shqipërisë së lirë. Pas kësaj paraqitjeje mjaft objektive të gjendjes së Shqiqërisë në atë periudhë, Eqerem bej Vlora fajëson drejtpërdrejt qeverinë e Tiranës, si nismëtare të atentatit: ”Që Esat pasha në çdo vend të qytetëruar do ta kishte hak trekëmbëshin, kjo nuk diskutohet. Por që ai u eliminua në këtë mënyrë të padenjë, kjo nuk i nderon aspak anëtarët e asaj qeverie”. (faqe 166).

Pastaj Eqerem Vlora vazhdon: ”Esatistët filluan befas të ndërmarrin veprime të dhunshme. Ata prenë linja telegrafike dhe telefonike, vendosën njerëz të armatosur në ura dhe qafa dhe, kur qeveria nisi të marrë masa të rrepta, ata nën komandën e Osman Balit, rrethuan madje Tiranën... Edhe një herë qeveria u përpoq të mirrej vesh me rebelet… Ndërkohë problemi u zgjidh vetiu me vrasjen e Esat pashës…”.

Ndërsa për Avni Rustemin shkruan: ”Një djalosh i quajtur Avni Rustemi, një nga studentët më të pasuksesshëm, që me këtë vrasje donte të bënte emër, nuk ishte veçse një vegël në duart e kundërshtarëve të Esat pashës. Ata i dhanë mjetet e nevojshme për këtë vrasje dhe morën njëherësh përsipër mbrojtjen e tij para gjykatës franceze. Se kush ishin, këtë sot vështirë ta thuash...

Eqrem bej Vlora shpreh habinë e tij të madhe se si: ”Drejtësisa franceze, me një manipulim të habitshëm të ligjit, e nxori të pafajshëm Avni Rustemin dhe që qeveria shqiptare e shpalli hero dhe e bëri deputet, kur ky vrasës i pabesë, pra, kapardisej nëpër Tiranë si ndonjë shpëtimtar i atdheut”. (po aty)

[color=red][b]Atentatet më të famshme në historinë botërore.[/b][/color]

[b]Më 14 prill 1865[/b] vritet në teatrin “Ford” të Uashingtonit presidenti amerikan, Abraham Linkoln. Vrasësi, aktori Xhon Buth, pasi arrin të depërtojë pa u diktuar deri në lozhën presidentore, e qëllon Linkolnin me revolver dhe nga prapaskena arrin t’i hipë një kali që e priste jashtë teatrit. Arratia e tij zgjat deri më 26 prill, kur pikaset nga forcat e ushtrisë dhe zbulimit në një fermë në Virxhinia. Pas një luftimi gjendet i vdekur.

[b]Më 28 qershor 1914[/b] studenti boshnjak, Gavrillo Princip, anëtar i organizatës terroriste “Dora e zezë;” vret për motive nacionaliste në Sarajevë, Franc Ferdinandin, princin trashëgimtar të Austro-Hungarisë. Përpiqet të ikë, por kapet. Dënohet dhe vdes katër vjet më pas nga tuberkolozi. Ky atentat, siç dihet, shërbeu si shkas për fillimin e Luftës së Parë Botërore.

[b]Më 30 gusht 1918[/b], Fania Kapllan me origjinë çifute, anëtare e së ashtuquajturës Parti Social Revolucionare qëllon me revolver Leninin gjatë një mitingu në Petrograd, sepse ai nuk kishte urdhëruar t’i bëhej atentat Carit, kur ndodhej në Kiev më 1911. Kërkon të fshihet, por kapet dhe pushkatohet më 3 shtator të atij viti.

[b]Më 22 nëntor të vitit 1963[/b], gjatë vizitës së tij në Dallas (Teksas), ndërsa udhëtonte me një makinë të hapur, vritet presidenti amerikan Xhon Kenedi. Pavarësisht se atentatori, Li Osvold, që humbi gjurmët, u kap pas disa ditësh, ende kanë mbetur mister shkaqet e vrasjes së Kenedit, sepse Osvoldi u vra teksa dilte nga zyra hetimore nga Xhak Rabini, me preteksin, siç u shpreh më pas ai, se nuk mund t’ia falte atij që “vrau presidentin tim”.

[b]Më 1981[/b], vetëm disa muaj pasi ishte vendosur në Shtëpinë e Bardhë, presidenti amerikan, Ronald Regan, qëllohet me revolver nga Xhon Hinkli, një shkrimtar që merrej me skenare filmash. Më 1982 ekspertiza e nxori atentatorin me të meta mendore. Ai edhe sot vuan dënimin në një spital psikiatrik.

[b]Në tetor 1986[/b] vritet krejt papritur kryeministri suedez, Olaf Palme. Ende edhe sot nuk dihet se cili është atentatori dhe cilat ishin shkaqet që e shtynë të bënte këtë vepër.

[b]Në vitin 1981,[/b] ndërsa merrte pjesë në një paradë ushtarake në Kairo me rastin e përvjetorit të rimarrjes së Kanalit të Suezit, ekzekutohet në tribunë presidenti egjiptian, Anvar Sadat. Atentatorët janë ushtarakë që zbresin nga një makinë, e cila merrte pjesë në këtë paradë. Shkaqet e vrasjes lidheshin me kundërshtimin e politikës së Sadatit për afrimin me Izraelin. Më pas del se disa nga autorët e atentatit ishin bashkëpunëtorë të Bin Ladenit, ndër të cilët dhe i famshmi Al Zavari.

[b]Në 1984[/b] vritet kryeministrja e Indisë, Indira Gandi. Autorët e atentatit janë dy roje të gardës së saj personale nga fisi Sik që e vranë në shenjë hakmarrjeje ndaj Gandit, e cila kishte urdhëruar që trupat e ushtrisë indiane të futeshin në “Tempullin e Artë” të fisit Sik, i cili dyshohej se ishte kthyer në strehë terroristësh. Atentatorët që u orvatën të arratiseshin, kapen dhe dënohen me pushkatim.

[b]Në pranverë të vitit 1995[/b], pas përfundimit të një mitingu, qëllohet për vdekje kryeministri izraelit, Itzhak Rabin. Atentatori është Zhigal Amir, student ortodoks izraelit, i lidhur me grupe ekstremiste. Bën përpjekje të ikë, por kapet dhe pohon se qëlloi mbi Rabinin se ishte kundër marrëveshjes së tij me presidentin palestinez Arafat. Dënohet më burgim të përjetshëm.

[b]Në mars 2003[/b] vritet me atentat të kryer me pushkë me dylbi, kryeministri serb, Xhinxhiç. Autori Zvezdan Jovanovic kapet pas disa ditësh.

[b]Në shtator të vitit 2003[/b] qëllohet me thikë dhe vdes ministrja e Jashtme e Suedisë, Ane Lind. Atentatori është serbi Mihajllo Mihajlloviç, që arrestohet pas disa javësh. Pohon se e kishte vrarë Lindin si shenjë proteste kundër përkrahjes që ajo u kishte dhënë trupave të NATOS-s për bombardimin e Serbisë. Dënohet me burgim të përjetshëm.

[color=red][b]Atentate nga historia e Shqipërisë.[/b][/color]

[b]Mars i vitit 1906[/b]. Çerçiz Topulli me shokë të çetës së tij vrasin komandantin turk të Gjirokastrës dhe humbin gjurmët. Po të kapeshin, do të dënoheshin me vdekje.

[b]Mars i vitit 1913[/b]. Osman Bali, dora e dhjathtë e Esat pashës, vret natën Hasan Riza pashën, komandantin turk të garnizonit të Shkodrës, që Esati t’ia lërë të lirë këtë qytet malazezve. Osman Bali fshihet dhe humb gjurmët.

[b]Në shkurt të vitit 1923,[/b] Beqir Valteri i bën atentat Ahmet Zogut në sallën e Parlamentit në Tiranë, por vetëm e plagos lehtë dhe vetë fshihet në nevojtore.

[b]Në prill të vitit 1924[/b], Zogu paguan një farë Isuf Reçi, i cili vret Avni Rustemin, kundërshtarin e tij me të rrezikshëm politik, prapa shpine. Vritet më 1944 nga forcat partizane, si bashkëpunëtor i pushtuesve gjermanë.

[b]Në mars të vitit 1925[/b], sipas historisë së shkruar para regjimit, Zogu vë gjithashtu një agjent të tijin që parpara hotelit “Kavur” në Bari, t’i bëjë atentat Luigj Gurakuqit, i cili vdes pastaj në spital nga plagët. Vrasësi i mbrojtur edhe nga policia bareze, arrin të humbasë gjurmët.

[b]Në verë të vitit 1926,[/b] Myslim Peza, pas një atentati në Tiranë, qëron hesapet me kryebanditin Osman Bali dhe arrin t’u shpëtojë ndjekjeve.

[b]Më 1931,[/b] Aziz Cami me shokë i bëjnë atentat Zogut, kur po dilte nga Teatri i Operës së Vienës. Por vritet vetëm adjutani tij, Llesh Topallaj. Atentatorët përpiqen të shpëtojnë, por kapen dhe dënohen.

[b]Më 14 gusht të vitit 1933,[/b] njerëz të Zogut, sipas variantit të historisë së shkruar gjatë regjimit, i bëjnë atentat Hasan Prishtinës në Selanik dhe, pasi e vrasin, humbin gjurmët.

Gjatë [b]Luftës Nacional Çlirimtare[/b], guerrilasi Myslim Keta kryen disa atentate kundër agjentëve të rëndësishëm fashistë dhe në të gjitha rastet shpëton.

[b]Shtator 1998[/b]. Azem Hajdari, një ndër themeluesit e Partisë Demokratike, vritet pas një atentati në Tiranë.


***
***
***
***

Per ata qe jane mykyr nga propaganda Enveriste;


Botuar te Gazeta Shqiptare, 26 Janar 2002

-----------------------------------------------------------

".....Serialin e incidenteve me atentate ndaj politikanėve jashtė Shqipėrisė e filloi Avni Rustemi i cili vrau nė Paris Esat Pashė Toptanin. Mė pas u vranė me atentate nė Bari dhe Pragė, ish-Ministrat Gurakuqi dhe Kryeziu e nė 1931 Mbreti Zog i shpėtoi atentatit qė iu bė nė Vjenė, ku mbeti i vrarė adjutanti i tij. Mė pas po me atentat u vra ish-Kryeministri Hasan Prishtina nė Selanik tė Greqisė, ku mė 1946 u rrėmbye dhe ish-Kryeministri tjetėr Koēo Kota.

Incidenti i rėndė i ndodhur para tre ditėve me politikanėt shqiptarė nė Bruksel, ku ata u goditėn dhe u rrahėn nga disa emigrantė shqiptarė, nuk ishte njė precedent dhe aq mė pak i panjohur nė historinė e politikės shqiptare. Po tė shikojmė historinė gjatė kėtyre 100 vjetėve tė fundit, do tė vėmė re se me politikanėt shqiptarė jashtė Shqipėrisė kanė ndodhur ngjarje edhe mė tė rėnda me vrasje, plagosje e rrėmbime tė disa Kryeministrave, Ministrave, madje edhe vetė Mbretit tė Shqipėrisė Ahmet Zogut, i ėshtė bėrė njė atentat nė Vjenė ku iu vra adjutanti i tij Llesh Topollaj.....


1920. Vrasja e Esat Pashės nė Paris
Historia e incidenteve me politikanėt shqiptarė jashtė Shqipėrisė e ka zanafillėn nė vitin 1920 kur Avni Rustemi qėlloi nė Paris dhe la tė vrarė Gjeneral Esat Pashė Toptanin, njė nga politikanėt mė tė njohur tė asaj kohe i cili kishte qenė Komisar nė Selanik, deputet nė Parlamentin e Turqisė dhe mė pas si Ministėr i Brendshėm nė Qeverinė e Princ Vidit nė Shqipėri, si dhe kishte marrė pjesė nė njė nga delegacionet shqiptare nė Konferencėn e Paqes nė Paris. Avni Rustemi pas vrasjes u kap nga policia franceze dhe ndonėse gjatė seancave gjyqėsore e pranoi vrasjen, ai u lirua nga Gjykata parisiene nė rrethana qė kanė mbetur tė paqarta edhe sot. Mbas asaj Avni Rustemi u kthye nė Shqipėri ku u zgjodh dhe deputet nė Parlamentin shqiptar. Nė atė kohė Ahmet Zogu i dėrgoi fjalė Avni Rustemit duke e paralajmėruar qė ai tė ruhej pasi Toptanasit do e gjenin njė njeri pėr ta paguar pėr vrasjen e tij dhe pėr atė gjė do tė akuzohej Zogu si kundėrshar politik qė e kishte. Por Rustemi jo vetėm qė nuk ruhej, por tepėr fodull ai shėtiste rrugėve tė Tiranės me brucėn e barijve tė Labėrisė qė e mbante mbi kostumin shik tė deputetit. Dhe ashtu ndodhi vėrtet, Avniu u vra mė 22 prill 1924 nga njerzit e afėrm tė Toptanit qė paguan njė njeri i cili qėlloi kundėr tij dhe ajo vrasje i shėrbeu opozitės sė asaj kohe qė me arkivolin e tij organizonte Revolucionin e Qershorit tė 1924 qė solli nė pushtet Qeverinė e Fan Nolit.

1925. Vrasja e Luigj Gurakuqit nė Bari
Vrasja tjetėr me atentat ndaj politikanėve shqiptarė jashtė Shqipėrisė u shėnua nė 2 mars tė vitit 1925 nė Bari tė Italisė ku mbeti i vrarė Luigj Gurakuqi, i cili ishte njė nga politikanėt mė tė njohur shqiptarė qė nga Qeveria e Ismail Qemalit nė 1912 kur mori portofolin e Ministrit tė Financave. Mė pas ai mbajti dhe portofolin e Ministrit tė Arsimit dhe nė vitin 1924 ishte krahu i djathtė i Fan Nolit nė Revolucionin e Qershorit qė e solli atė nė pushtet. Pas riardhjes sė Zogut nė pushtet nė 1924, ashtu si dhe shumė politikanė tė tjerė qė kishin marrė pjesė dhe kishin udhėhequr Revolucionin e 1924, edhe Gurakuqi u largua nga Shqipėria dhe u vendos nė Bari tė Italisė. [b]Njeriu qė qėlloi mbi Gurakuqin, ishte djali i tezes sė tij Balto Stambolla,[/b] tė cilin thuhet se e nxiti Ministri i Brendshėm i Zogut, Ceno Beg Kryeziu, duke shfrytėzuar disa mosmarveshje familjare qė ata kishin pasur nė mes tyre. Nė atė kohė opozita antizogiste qė kishte mėrguar jashtė Shqipėrisė, pėr vrasjen e Gurakuqit bėri fajtor Ahmet Zogun,[b] por nė gjyqin e zhvilluar nė Itali, nėna dhe vėllai i Gurakuqit deklaruan se Zogu nuk kishte fare gisht nė vrasjen e djalit e vėllait tė tyre. [/b]


1927. Vrasja e Ceno Beg Kryeziut nė Pragė
Njė nga incidentet e tjera qė u shėnua me politikanėt shqiptarė jashtė Shqipėrisė, ishte ajo qė ndodhi nė kryeqytetin e Ēekisė, Pragė, me vrasjen e ambasadorit shqiptar Ceno Beg Kryeziu, tė cilit po atė ditė i ishte firmosur dekreti nga Mbreti Zog si Ministėr fuqiplotė i Shqipėrisė pranė Republikės Ēeke. Ceno Beg Kryeziu ishte nga familja e njohur e Kryezijve tė Kosovės dhe ishte martuar me njėrėn nga motrat e Ahmet Zogut, me tė cilin kishte dhe njė djalė tė quajtur Tati. Ceno Begu ishte njė nga njerzit qė mbėshteti rikthimin e Zogut nė pushtet nė dhjetorin e vitit 1924 dhe nė qeverinė e krijuar nė Janarin e vitit 1925, Kryeministri Ahmet Zogu i dha atij postin e Ministrit tė Brendshėm. Gjatė kohės qė Ceno Begu ishte nė atė post, ndodhėn vrasjet e Bajram Currit dhe Luigj Gurakuqit tė cilat nuk kaluan pa lėnė pasoja nė politikėn shqiptare ku opozita e asaj kohe akuzoi Mbretin Zog qė kishte urdhėruar Ceno Begun pėr eleminimin e dy politikanėve tė njohur. Pas disa kohėsh Mbretit Zog i prishi mardhėniet me Ceno Begun dhe pasi e shkarkoi nga posti i Ministrit tė Brendshėm e emėroi atė Ministėr fuqiplotė tė Shqipėrisė nė Beograd. Mardhėniet nė mes Zogut e dhėndrit tė tij u ftohėn akoma dhe mė shumė pėr shkak se Ceno Begu filloi tė ndiqte njė politikė projugosllave nė dėm tė interesave tė Shqipėrisė dhe vetė Zogut. Pas kėsaj Zogu e emėroi Ceno Begun si Ministėr fuqiplotė nė Republikėn e Ēekisė ku pas pak ditėsh ai u vra nga njė student shqiptar i quajtur[b] Alqiviadh Bebi nga Elbasani. Vrasja e tij ndodhi mė 14 tetor tė vitit 1927 nė orėn dhjetė tė natės, teksa Ceno Begu ishte duke hyrė nė kafenenė e tij tė preferuar "Passage" qė ndodhej nė sheshin "Vaclavski Namesit", studenti shqiptar Alqiviadh Bebi qė ishte futur mė pėrpara aty dhe po pinte i vetėm nė tavolinė, e qėlloi disa herė me pistoletė nė trup dhe nė kokė duke e lėnė tė vdekur nė vend.[/b] Pas vrasjes, studenti Elbasanas nuk u largua dhe personeli i lokalit e kapi dhe ia dorzoi policisė. Ajo vrasje nė atė kohė bėri bujė tė madhe dhe u publikua nga shumė gazeta tė Europės tė cilat dhanė versione nga mė tė ndryshmet pėr motivet e asaj vrasje, ku nuk munguan dhe akuzat ndaj Zogut i cili sipas tyre kishte paguar studentin shqiptar qė ta vriste dhėndrin e tij.[b] Atė ditė qė nė Pragė filloi gjyqi ndaj Alqiviadh Bebit i cili e pranoi se atė vrasje e kishte bėrė pėr motive politike, pasi sipas tij Ceno Begu kishte tradhėtuar Mbretin Zog, ndodhi dhe vrasja e tij brenda nė sallėn e gjyqit nga Zija Vuēiterni nga Kosova qė shėrbente si adjutant i Gani Beut (vėllai i Cenos) i cili e qėlloi disa herė me pistoletė Bebin i cili ra i vdekur mbi tavolinėn e gjykatėsit dhe plumbat e tjerė plagosėn edhe njė gazetar italian.[/b] Zija Vuēiterna e pranoi autorsinė e vrasjes nė gjyqin e tij qė u zhvillua po nė Pragė, duke deklaruar: "Mora hakun e vėllait tim Ceno Begut".

1931. ndaj Zogut nė Vjenė
Seriali i atentateve ndaj politikanėve tė lartė shqiptarė jashtė Shqipėrisė, pasoi me atė ndaj Mbetit Zog nė fillimin e vitit 1931. Nė atė kohė Mbreti Zog i cili vuante nga njė sėmundje e rėndė dhe mjekėt ia kishin bėrė shumė alarmante, vendosi qė tė shkonte pėr kurim nė Vjenė tė Austrisė ku asokohe ishte vendosur njė pjesė e mėrgatės politike antizogiste e cila ishte larguar nga Shqipėria nė fundin e 1924 kur Ahmet Zogu u kthye nė pushtet. Ndonėse shumė nga njerzit e afėrm dhe besnikė Mbretit e kėshilluan atė se vajtja nė kryeqytetin vjenez do tė kishte pasoja, ai nuk i dėgjoi ata dhe pėr mė tepėr vendosi qė tė shkonte aty pėr t'ju bėrė njė sfidė atyre. Pak ditė pasi Zogu kishte shkuar nė Austri, mė datėn 20 shkurt 1931 ai vendosi qė tė shkonte nė Teatrin e Operas sė Vjenės ku atė ditė luhej Opera "Aida" dhe nė atė mbrėmje Mbreti Zog shoqėrohej nga Ministri i Oborrit Eqerem Bej Libohova dhe dy adjutantėt e tij Kolonel Zef Serreqi dhe Major Llesh Topollaj. Ashtu dhe siē ishte parashikuar mėrgata politike shqiptare qė ishte nė Vjenė, vendosi qė t'a vriste Mbretin Zog dhe pėr realizimin e atentatit dolėn vullnetarė Ndok Gjeloshi dhe Azis Ēami, dy ish ushtarakė qė ishin larguar nga Shqipėria si antizogistė. Po ashtu si mbėshtetės tė tyre nė atė atentat ishte dhe Qazim Mulleti, ish-deputet i Parlamentit shqiptar dhe njeri i afėrt i Fan Nolit. Atė natė pasi Zogu dhe njerzit qė e shoqėronin u futėn nė Opera, Mbreti e ndjeu qė diēka po pėrgatitej ndaj tij dhe urdhėroi shoqėruesit qė t'ia sillnin makinėn nė daljen e mbrapme tė sallės sė Operas, nė mėnyrė qė ai tė largohej sa mė shpejt prej andej. [b]Pasi makina e Mbretit u afrua tek porta e pasme e sallės, i pari doli Majori Llesh Topollaj i cili ishte veshur me uniformėn e Mbretit dhe Ndok Gjeloshi i cili kishte zėnė pritė nė lulishte, duke e pandehur atė si Mbretin Zog, e qėlloi disa herė me pistoletė dhe e vrau nė vėnd. Nė kėtė kohė dhe Azis Ēami u afrua pėr tė qėlluar tė tjerėt qė po dilnin dhe shtiu disa herė me pistoletė mbi Zogun e Eqerem Libohovėn tė cilėt dhe ata iu pėrgjigjėn duke e qėlluar nga pesė herė me pistoletė. Teksa Azis Ēami po qėllonte mbi Zogun dhe Eqerem Beun, atij i ngeci pistoleta dhe adjutanti tjetėr i Zogut, Zef Serreqi iua afrua dhe e ēarmatosi menjėherė.[/b] Nga zhurma qė u bė aty mbėrriti menjėherė policia vendase dhe i arrestoi dy atentatorėt Ēamin dhe Gjeloshin tė cilėt dolėn nė gjyq nė Vjenė dhe u dėnuan pėr vrasjen e Topollajt e plagosjen e Libohovės. [color=red]Kurse ideatori dhe urdhėruesi i atij atentati Hasan Prishtina, u largua nga Austria pa rėnė nė dorėn e policisė austriake. [/color]



1933. Vrasja e Hasan Prishtinės nė Selanik
Seriali i vrasjeve ndaj politikanėve shqiptarė vijoi mė 14 gusht tė vitit 1933, me atentatin ndaj Hasan Prishtinės nė Selanik tė Greqisė. Hasan Prishtina ishte njė nga politikanėt e njohur tė Shqipėrisė qė nė vitet 1911-1924 i cili ishte i zgjedhur tre herė si deputet qė nė Parlamentin e Turqisė e mė pas nė atė shqiptar dhe kishte mbajtur edhe postin e Kryeministrit tė Shqipėrisė nė prillin e vitit 1921. Aktivitetin e tij si politikan Hasan Prishtina e kishte filluar qė nė Turqi dhe mė pas nė vėndlindjen e tij nė Kosovė e mė pas nė Shqipėri, ku nė 1913 u zgjodh antar i Qeverisė sė Ismail Qemalit. Gjatė viteve 1920-24 Prishtina u shqua si njė politikan tepėr aktiv dhe pas riardhjes sė Zogut nė fuqi nė 1924, ai emigroi jashtė Shqipėrisė duke qenė njė nga kundėrshtarėt mė tė vendosur tė Mbretit Zog, ndaj tė cilit organizoi dhe atentatin nė vitin 1931 nė Vjenė. Hasan Prishtina mbeti i vrarė nė Selanik nga njė atentat nė rrethana tė paqarta, por opozita e asaj kohe atė vrasje i ngarkoi Ahmet Zogut, por dhe qarqeve serbe, meqėnse ai kishte kryesuar Komitetin pėr Mbrojtjen e Kosovės. [b]Deri aty nga vitet 1960 Hasan Prishtina konsiderohej si tradhėtar nė tekstet e Historisė sė Shqipėrisė dhe mė pas ai u rehabilitua, e nė vitin 1977 eshtrat e tija u sollėn nga Greqia nė Shqipėri dhe ai u varros nė qytetin e Kukėsit. [/b]


1946. Ish- Kryeministrit Kota rrėmbehet nė Greqi
Kur nuk kishin kaluar veēse njė vit e ca nga mbarimi i luftės nė Shqipėri, ish- Kryeministri Koēo Kota i cili ishte arratisur dhe qėndronte nė Greqi qė nga viti 1939 kur ishte larguar sė bashku me Mbretin Zog, u rrėmbye nga njerzit e shėrbimeve sekrete tė Qeverisė komuniste shqiptare dhe ua suall nė Shqipėri i hipur nė njė furgon. Pėr rrėmbimin dhe sjelljen e tij nė Shqipėri, shėrbimet sekrete shqiptare u ndihmuan nga komunistėt grekė tė EAM-it tė cilėt nė atė kohė kontrollonin njė territor tė konsiderueshėm tė Greqisė ku banonte edhe ish-Kryeministri i Shqipėrisė. Koēo Kota u nxuarr para [b]Gjyqit Special nė Tiranė sė bashku me Padėr Anton Harapin, e Sokrat Dodbibėn e ndonėse avokati i tij Dr. Spiro Stringa argumnetoi me fakte pafajėsinė e klientit tė tij qė kishte qenė Sekretar i Kongresit tė Lushnjes nė 1920, ai u dėnua me 25 vjet burg i akuzuar si tradhėtar i popullit shqiptar. Koē Kota vdiq i helmuar nė burgun e Burrelit pak kohė pasi kishte shkuar aty pėr tė vuajtur dėnimin......................................"[/b]


[color=red]Mjaft me me pallavra dhe plehra te historise sic jane Enveri dhe Enveristet [/color](te hapur apo te kamufluar)

[b]Tomori[/b]

C'hyn ketu Enveri?

[quote="ARVANITI
C'hyn ketu Enveri?
_________________
Miqësisht....nga Arvaniti

[b]Në prill të vitit 1924[/b], Zogu paguan një farë Isuf Reçi, i cili vret Avni Rustemin, kundërshtarin e tij me të rrezikshëm politik, prapa shpine. Vritet më 1944 nga forcat partizane, si bashkëpunëtor i pushtuesve gjermanë.

[b]Në mars të vitit 1925[/b], sipas historisë së shkruar para regjimit, Zogu vë gjithashtu një agjent të tijin që parpara hotelit “Kavur” në Bari, t’i bëjë atentat Luigj Gurakuqit, i cili vdes pastaj në spital nga plagët. Vrasësi i mbrojtur edhe nga policia bareze, arrin të humbasë gjurmët.

[/quote]C'hyn ketu Enveri?
_________________
Miqësisht....nga Arvaniti


[color=blue]Po qke ti me Mbretin Zog...si ske turpe te lansojshe akoma propaganda Komuniste. ce klika juaj Enveriste ka per qellim me keta te paverteta ti hudhet balte mbi figuren e qmuar e te ndrtshme te Mbrtetit Zog>[/color]Lexo sshkrimin tende nje her>
>>>][b]Në prill të vitit 1924[/b], Zogu paguan një farë Isuf Reçi, i cili vret Avni Rustemin, kundërshtarin e tij me të rrezikshëm politik, prapa shpine. Vritet më 1944 nga forcat partizane, si bashkëpunëtor i pushtuesve gjermanë.

[b]Në mars të vitit 1925[/b], sipas historisë së shkruar para regjimit, Zogu vë gjithashtu një agjent të tijin që parpara hotelit “Kavur” në Bari, t’i bëjë atentat Luigj Gurakuqit, i cili vdes pastaj në spital nga plagët. Vrasësi i mbrojtur edhe nga policia bareze, arrin të humbasë gjurmët.[/b]

-Po ja nisim nga Luigj Gurakuqi:
Ju postoni pa pik turpi qe te helmoni rinin shqiptare keshtu:
[color=blue]Zogu vë gjithashtu një agjent të tijin që parpara hotelit “Kavur” në Bari, t’i bëjë atentat Luigj Gurakuqit, i cili vdes pastaj në spital nga plagët. Vrasësi i mbrojtur edhe nga policia bareze, arrin të humbasë gjurmët[/color]

Tomori ju Replikon per ket ngjarje se mirefillte dihet vrasesi me emer e mbiemer!

Gurakuqi u largua nga Shqipėria dhe u vendos nė Bari tė Italisė. [b]Njeriu qė qėlloi mbi Gurakuqin, ishte djali i tezes sė tij Balto Stambolla, [/b]


[color=red]Nė atė kohė opozita antizogiste qė kishte mėrguar jashtė Shqipėrisė, pėr vrasjen e Gurakuqit bėri fajtor Ahmet Zogun[/color],[color=blue] por nė gjyqin e zhvilluar nė Itali, nėna dhe vėllai i Gurakuqit deklaruan se Zogu nuk kishte fare gisht nė vrasjen e djalit e vėllait tė tyre[/color]...
......

[b]Arvaniti kuptuat tashe C"hun Enveri ...po hyne biles shume...kjo propagante antikombtare qe ne rastin konkret duan tja arijne qellimin se gjoja i madhi Ahmet Zogu na qenka trathtar???!!!![/b]
Perse perse ka qene Anti-komuniste?!!!
Arvaniti turpe eshte per brezin tone qe Akoma te avancohen komunistat....

A. Zogu, ishte tradhetar e shkur tradhetarit.

Pse?

Ja:

- Vrau atdhetaret me te flakte shqiptare L. Gurakuqi, Bajram Curri, Hasan Prishtina, Avni Rustemin dhe shume kundershtare dhe atdhetare shqiptare. Ky ishte nacionalizmi i A. Zogut. Ne kete menyre e beri shtetin shqiptar A. Zogu. Si dhe perndoqi Fan Nolin e Madh,

-Erdhi ne pushtet pas 1924, duke rrezuar qeverine demokratike te Fan Nolit, me ndihmen e ushtrise Jugosllave. Si shperblim, Zogu nuk e ngriti zerin ndaj ceshtjes se Kosoves.

-Fali Shen Naumin, perlen shqiptare, qe edhe sot ka "fqinji" yne Lindor.

-Beri marreveshje kunder interesave te Shqiperise me Italine.

-Ja mbathi si skuth, pasi sulmit italian, duke ju larguar detyres se tij si "udheheqes" i shtetit.

-Perdori te gjitha mjetet per te sunduar ne Shqiperi.

Ky eshte atdhetari i Madh A. Zogu, frikacaku qe vodhi c'mundi dhe ja mbathi diten me diell te 7 prillit 1939.

Shiti gjthcka per veten e tij.

Keto jane fakte, nuk po i shpik une.



****

[quote=ARVANITI]A. Zogu, ishte tradhetar e shkur tradhetarit.

Pse?

Ja:

- Vrau atdhetaret me te flakte shqiptare L. Gurakuqi, Bajram Curri, Hasan Prishtina, Avni Rustemin dhe shume kundershtare dhe atdhetare shqiptare. Ky ishte nacionalizmi i A. Zogut. Ne kete menyre e beri shtetin shqiptar A. Zogu. Si dhe perndoqi Fan Nolin e Madh,

-Erdhi ne pushtet pas 1924, duke rrezuar qeverine demokratike te Fan Nolit, me ndihmen e ushtrise Jugosllave. Si shperblim, Zogu nuk e ngriti zerin ndaj ceshtjes se Kosoves.

-Fali Shen Naumin, perlen shqiptare, qe edhe sot ka "fqinji" yne Lindor.

-Beri marreveshje kunder interesave te Shqiperise me Italine.

-Ja mbathi si skuth, pasi sulmit italian, duke ju larguar detyres se tij si "udheheqes" i shtetit.

-Perdori te gjitha mjetet per te sunduar ne Shqiperi.

Ky eshte atdhetari i Madh A. Zogu, frikacaku qe vodhi c'mundi dhe ja mbathi diten me diell te 7 prillit 1939.

Shiti gjthcka per veten e tij.

Keto jane fakte, nuk po i shpik une.

****[/quote]

[size=6][b]Qka faktesh ?????[/b][/size]
[color=blue]... eshte dicka e turpshme qe ne vitin 2005 te degjosh shpifje te tilla per njeriun qe beri shtetin e pare shqiptar, edhe ne periudhen me te veshtire qe ka kaluar ndonjere njerzimi.
besojeni se nuk eshte e lehte te besh ate qe beri Zogu.

nuk eshte fjala te jesh i partise se Legalitetit por eshte fakti qe gjerat duhen thene jo ne menyren e shtremberuar qe i kane treguar popullit ne keto 50 vjet komunistet.
nuk shtyhet me rrena tere jeten.
MJAFT MJAFT MJAJFT,,,,[/color]

[color=darkblue]ARVANITI lecoje siq qendron puna,,, ky besim ne Tomorin:

PER ata qe nuk i binden ligjit e bejne Grusht shteti, qellojne me arme ne mes te parlamentit nje deputeti sic ishte Zogu,
apo paguajne Killer qe qellojne mbi kreun e shtetit shqiptar ne Vjene , jam i mendimit qe nuk kane te ardhme.

kacaku Bajram Curri kishte qene i i pabindur ndaj Ligjit te shtetit edhe ne vitin 1922 bashke me disa komita andej nga dibra.
kesaj rradhe eshte shkrimtarja amerikane Rose Lane i sqaron mirre kush ishin keta kacak qe partia Komuniste e jotja i beri Hero.

apo edhe kjo amerikania genjen ??
ju komunisteve ju besoni vetem historin qe ju ka treguar xhaxhi......... , por mgjt une po ta dergoj se ku i dihet ndoshta te hapet "horizonti" [/color]lecoje :

[color=blue][color=indigo]Libri i saj per Shqiperine, "The Peaks of Shala" (Majat e Shales), brenda pak koheve u ribotua tri here ne Angli, France dhe Amerike. Shtypi i kohes, ai amerikan dhe anglez e percolli vepren me tituj si "Nje shkrimtare amerikane thote se mendja e shqiptareve kur te zhviollohet do te beje cudira ", "Rose W. Lane i tregon botes fisnikerine e shqipatreve", etj. Me mjeshteri te madhe, autorja pershkruan ngjarje te ndryshme, historine dhe prehistorine e shqiptareve, jeten, zakonet, virtytet e tyre; adhurohet besa, nderi i femres, liridashja, trimeria, guximi i shqiptareve te Shqiperise se Veriut, bukuria natyrale e tyre.

Por nga pjeset me interesante te librit eshte portreti i Prijesit te atehershem te Matit, Ahmet Zogu, me te cilin autorja e librit ishte takuar dhe kishte biseduar disa here. Sipas amerikanes, "zgjuarsia dhe trimeria e fajkoit te Matit shpetoi Shqiperine dhe Ballkanin nga lufta ballkanike". Pershkrimi i figures se Zogut eshte mjaft interesant dhe nga te rrallet qe i eshte bere atij perpara se te behej mbret. Fragmenti qe kemi shkeputur ben fjale pikerisht per periudhen e marsit 1922, kur kryengritja e disa prijesave te veriut u drejtua ndaj Ahmet Zogut qe ne ate kohe mbante postin me te rendesishem ne qeverine e Xhaferr Ypit. Sipas versioneve te ndryshme, kryengritja e malesoreve te veriut, erdhi si pasoje e nje vendimi te Zogut per t'u mbledhur atyre armet. Ata pane tek ky vendim nje perpjekje per shtypjen e lirise se tyre dhe nje perpjekje te Zogut per te ecur ne gjurmet e Esat Pashes. Sipas historianit Bernd Fischer, ne fund te shkurtit 1922, Hasan Prishtina dhe disa mbeshtetes te tij, Bajram Curri , Zija Dibra dhe Elez Isufi vendosen ta permbysin me force Zogun duke rekrutuar nje ushtri te madhe ne numer dhe e kercenuan Tiranen ne tre drejtime. Kryeministri Ypi, shumica e qeverise dhe deputeteve, perfshi edhe Nolin u larguan te trembur ne drejtim te Elbasanit . Tirana u mbrojt vetem prej Zogut dhe disa pasuesve te tij, te cilet ishin mbyllur ne zyrat e qeverise. Pikerisht keto dite te veshtira pershkruan amerikanja Lane, e cila qendronte ngjitur me Godinen qeveritare dhe ndqite hap pas hapi konfliktin e armatosur. Por ndryshe nga Fischer, ajo hedh versionin se kryengritja ndaj Zogut, vec reagimit te malesoreve dhe luftes per pushtet mes prijesave shqiptare, mund te ishte gjithashtu e organizuar nga italianet. Dhe per kete sjell si argument edhe tentativen e Hamit bej Toptanit, vellait te Esatit, per te sulmuar Tiranen pasi kishte marre Durresin. Lane ngre disa pikepyetje mbi koordinimin e ketij sulmi me ate te malesoreve, per ta futur Tiranen mes dy zjarreve. Gjithsesi Zogu ia doli mbane. Fillimisht duke thyer sulmin e veriut mbi Tiranen. Sipas Fischer, ai perdori perfaqesuesin britanik ne Tirane, ministrin e plotfuqishem Harry Eyres, per te bindur rebelet te terhiqeshin. Eyres, i cili kishte qene me pare ne Stamboll kishte pervoje te madhe ne Ballkan dhe ishte njekohesisht mik i besuar i kreut te kryengritjes, dibranit Elez Isufi. Rrefimin e Eyres per negociatat mes Elezit dhe Zogut e sjell te plote ne librin e saj, Rose Wilder Lane, qe ne ate kohe ishte mikeshe e britanikut. Terheqja e Elez Isufit, largoi rrezikun e pare dhe Zogu shpartalloi pjesen tjeter te forcave rebele. Ne kete menyre, Eyres, shpetoi jo vetem qeverine, por ndoshta edhe vete jeten e Zogut. Ky i fundit e ngriti ministrin britanik ne postin e keshilltarit personal, post qe do ta gezonin me pas te gjithe perfaqesuesit britanike te akredituar ne Shqiperi.[/color][/color]Pas ketij episodi, Zogu fitoi prestigj te madh, pasi shqiptaret vleresuan shume qendrimin e tij heroik, ndersa pjesa tjeter e qeverise ia kish mbathur. Autoriteti i tij u rrit dhe ai ndermori nje vale spastrimesh dhe represioni qe ndikoi ne vendosjen e rendit dhe qetesise. Megjithese qeveria ishte diskretituar, Zogu riktheu ne fuqi Ypin dhe vetem nente muaj me vone, me 16 dhjetor 1922, si pasoje e krizes ku po hynte vendi dhe paaftesise se qeverise, Zogu zevendesoi Ypin ne postin e kryeministrit. Ne ate kohe vetem 27 vjecar, te gjithe ishin dakort se ai ishte i vetmi qe mund te mbante ne kembe strukturen e brishte te demokracise shqiptare.

Tomor, disa nga pikat e Arvanitit jane te sakta, dhe ti nuk i adresove ato. Zogu nuk beri gje per shqiptaret e thjeshte, e kishte mendjen vec te mbante pushtetin ne duart e tij. Zogu harxhonte 1% te buxhetit shteteror per nje jete lluksoze, ndersa bujqit e varfer shqiptare nuk pane nje dite te bardhe, sepse ai nuk beri reforme toke e ta ndante token fshatareve, por e la ne duart e bejlereve te pasur, te cilet as nuk paguanin takse. :evil: Po te duash do postoj nje artikull nga Encyclopedia Britanika ta shohesh vete.

Nuk e di nese kjo qe do them eshte propagande komuniste por Zogu kerkoi ndihmen e Serbit te merrte kontroll te Shqiperise ne 1924, dhe si shperblim i deboi kacaket qe luftonin per Kosove.

[quote=ARVANITI]A. Zogu, ishte tradhetar e shkur tradhetarit.

Pse?

Ja:

- Vrau atdhetaret me te flakte shqiptare L. Gurakuqi, Bajram Curri, Hasan Prishtina, Avni Rustemin dhe shume kundershtare dhe atdhetare shqiptare. Ky ishte nacionalizmi i A. Zogut. Ne kete menyre e beri shtetin shqiptar A. Zogu. Si dhe perndoqi Fan Nolin e Madh,

-Erdhi ne pushtet pas 1924, duke rrezuar qeverine demokratike te Fan Nolit, me ndihmen e ushtrise Jugosllave. Si shperblim, Zogu nuk e ngriti zerin ndaj ceshtjes se Kosoves.

-Fali Shen Naumin, perlen shqiptare, qe edhe sot ka "fqinji" yne Lindor.

-Beri marreveshje kunder interesave te Shqiperise me Italine.

-Ja mbathi si skuth, pasi sulmit italian, duke ju larguar detyres se tij si "udheheqes" i shtetit.

-Perdori te gjitha mjetet per te sunduar ne Shqiperi.

Ky eshte atdhetari i Madh A. Zogu, frikacaku qe vodhi c'mundi dhe ja mbathi diten me diell te 7 prillit 1939.

Shiti gjthcka per veten e tij.

Keto jane fakte, nuk po i shpik une.

****[/quote]

Theniet e mesiperme jane fakte, nuk po i nxjerr une. Jane fakte qe tashme i ka pranuar historia.

[b]Po te mundesh kundershtoi pikat e mesiperme nje nga nje, nese mundesh, por vetem me fakte.[/b]

Duhet te dish edhe kete gje, historine e shkruajne shqiptaret ashtu sic eshte, dhe jo amerikanet e anglezet, qe s'ka lidhje me ne fare. Historia nuk mund te manipulohet.

A mundesh t'i kundershtosh, me fakte?


ARVANITI


P.S. Bajram Curri ka qene ultranacionalist

***

[quote=ARVANITI][quote=ARVANITI]A. Zogu, ishte tradhetar e shkur tradhetarit.

Pse?

Ja:

- Vrau atdhetaret me te flakte shqiptare L. Gurakuqi, Bajram Curri, Hasan Prishtina, Avni Rustemin dhe shume kundershtare dhe atdhetare shqiptare. Ky ishte nacionalizmi i A. Zogut. Ne kete menyre e beri shtetin shqiptar A. Zogu. Si dhe perndoqi Fan Nolin e Madh,

-Erdhi ne pushtet pas 1924, duke rrezuar qeverine demokratike te Fan Nolit, me ndihmen e ushtrise Jugosllave. Si shperblim, Zogu nuk e ngriti zerin ndaj ceshtjes se Kosoves.

-Fali Shen Naumin, perlen shqiptare, qe edhe sot ka "fqinji" yne Lindor.

-Beri marreveshje kunder interesave te Shqiperise me Italine.

-Ja mbathi si skuth, pasi sulmit italian, duke ju larguar detyres se tij si "udheheqes" i shtetit.

-Perdori te gjitha mjetet per te sunduar ne Shqiperi.

Ky eshte atdhetari i Madh A. Zogu, frikacaku qe vodhi c'mundi dhe ja mbathi diten me diell te 7 prillit 1939.

Shiti gjthcka per veten e tij.

Keto jane fakte, nuk po i shpik une.

****[/quote]

Theniet e mesiperme jane fakte, nuk po i nxjerr une. Jane fakte qe tashme i ka pranuar historia.

[b]Po te mundesh kundershtoi pikat e mesiperme nje nga nje, nese mundesh, por vetem me fakte.[/b]

Duhet te dish edhe kete gje, historine e shkruajne shqiptaret ashtu sic eshte, dhe jo amerikanet e anglezet, qe s'ka lidhje me ne fare. Historia nuk mund te manipulohet.

A mundesh t'i kundershtosh, me fakte?


ARVANITI
P.S. Bajram Curri ka qene ultranacionalist

***[/quote]


Arvaniti nuk eshte mirre te rrime gjithmone me historine e xhaxhit.......... por duhet ti "hapim syte " , sidomos brezi i ri.

sa per ty Arvaniti ke deshire te flasim se kush ishte trimi i dragobise , qe sfidoj Ligjin me arme ??

shiko si bajram curri qe partia jote i beri heronj jane njelloj si Zani i '97.
te dy te njejtat veprime kane bere.
edhe ti thellohu ................



[b]1-bajram curri beri grusht shteti me Fan nolin ne qershor te 1924.[/b]
2-ndersa Noli me ardhjen ne fuqi te Zogut u largua nga shqiperia ,bajram curri vazhdoje me banden e tij neper malet e tropojes e shpellave te dragobise ti mos bindej ligjeve te shtetit te pare shqiptar.


Arvaniti kthellohu cka ultranaciolisti na paska qen bajram curri?!!!
[b]Kur dihet shum mire ce bajram curri kur ka marre lajmin se ka vdek Lenini ..ka qajte bile ka thene na vdiq Hazreti LENINI....a kupton?!![/b]

ju komunistet nje dite do ti ngrini edhe nje permendore Zanin ne vlore

Tomor, po te them edhe nje here, se mbase nuk me lexove postin ne faqen e pare, Zogu nuk ishte ndonje hero, nje legen ishte.

[quote=King_Gentius]Tomor, po te them edhe nje here, se mbase nuk me lexove postin ne faqen e pare, Zogu nuk ishte ndonje hero, nje legen ishte.[/quote]

hahahahahaha....
Po parashtrohet pyetja ti qka je?!!!
A e sheh veten ne pasqyre?!!
Si po dukesh...
Mbas thenjes sete na del se dukesh si Lenini?!!!
A po jo shoku Lenin?!!!

[quote=King_Gentius]Tomor, disa nga pikat e Arvanitit jane te sakta, dhe ti nuk i adresove ato. Zogu nuk beri gje per shqiptaret e thjeshte, e kishte mendjen vec te mbante pushtetin ne duart e tij. Zogu harxhonte 1% te buxhetit shteteror per nje jete lluksoze, ndersa bujqit e varfer shqiptare nuk pane nje dite te bardhe, sepse ai nuk beri reforme toke e ta ndante token fshatareve, por e la ne duart e bejlereve te pasur, te cilet as nuk paguanin takse. :evil: Po te duash do postoj nje artikull nga Encyclopedia Britanika ta shohesh vete.

Nuk e di nese kjo qe do them eshte propagande komuniste por Zogu kerkoi ndihmen e Serbit te merrte kontroll te Shqiperise ne 1924, dhe si shperblim i deboi kacaket qe luftonin per Kosove.[/quote]

Pershendetje "king_Gentius" me vjen keq qe paskeni ra ner kthetrat e propagandes Komuniste Marksiste-Leniniste te Tiranes se kuqe?!!!

Se te debatojshe per figuren e ndritur te Mbretit tone ne ket forme te gjuhes komuniste nuk ja vlen sonte, bile esht e damshme per kombin ne teresi.
"king_Gentus" nuk them qe ju personalishte jeni komuniste..por keni has ne literature komuniste qe eshte paraqit mbrapsht hisografia shqiptare rreshte per gjaste dekata?!!!
-I nderuari mos haroni se ne periudhen e Komuniste qe nga organizatat e fmive te pionerve po ashtu tek rrinia, tekstet shkollore,teatrot, mediumet,kinografija .. (akademija e shkencavet) ..e instucione te tjera eshte hedhur mllef ndaj figures se Mbretit Shqiptar Ahmet Zogun!
-A ne anen tjeter jan ngritur figurat sllave siq Leninit Stalinit e anti-shqiptarve te tjere?!!!
-Ju lutem gjykoni pak me gjake ftofesi keta lojrat marksiste-leniniste te partis se punes se shqiperise. Se qfar pasoja kane lere ne nje gjenerate te tere...qe si ne rastin konkret shqiptari pa pike respekti te nenqmoje Mbretin e vet?!!!
"king_Gentus" se fundi ju pershendes ju lutem mirni punet me gjakeftoftesi e dot kuptoni se realitetin e jo siq kan plasu keta kelysh Marksiste....

Ok Tomor, me duket se paske lexuar burime te ndryshme nga ato qe kam lexuar une. Atehere po e bej pyetjen keshtu:

1. Si e mori fuqine Zogu ne 1924?

2. Cfare permiresime pa Shqiperia gjate mbreterimit te tij?

Encyclopedia Britannica:



At the start of the 1920s, Albanian society was divided by two apparently irreconcilable forces. One, made up mainly of deeply conservative landowning beys and tribal bajraktars who were tied to the Ottoman and feudal past, was led by Ahmed Bey Zogu, a chieftain from the Mat region of north-central Albania. The other, made up of liberal intellectuals, democratic politicians, and progressive merchants who looked to the West and wanted to modernize and Westernize Albania, was led by Fan S. Noli, an American-educated bishop of the Orthodox church. In the event, this East-West polarization of Albanian society was of such magnitude and complexity that neither leader could master and overcome it.

In the unusually open and free political, social, and cultural climate that prevailed in Albania between 1920 and 1924, the liberal forces gathered strength, and, by mid-1924, a popular revolt forced Zogu to flee to Yugoslavia. Installed as prime minister of the new government in June 1924, Noli set out to build a Western-style democracy in Albania, and toward that end he announced a radical program of land reform and modernization. But his vacillation in carrying out the program, coupled with a depleted state treasury and a failure to obtain international recognition for his revolutionary, left-of-centre government, quickly alienated most of Noli's supporters, and six months later he was overthrown by an armed assault led by Zogu and aided by Yugoslavia.

Zogu began his 14-year reign in Albania—first as president (1925–28), then as King Zog I (1928–39)—in a country rife with political and social instability. Greatly in need of foreign aid and credit in order to stabilize the country, Zog signed a number of accords with Italy. These provided transitory financial relief to Albania, but they effected no basic change in its economy, especially under the conditions of the Great Depression of the 1930s. Italy, on the other hand, viewed Albania primarily as a bridgehead for military expansion into the Balkans. On April 7, 1939, Italy invaded and shortly after occupied the country. King Zog fled to Greece.

The social base of Zog's power was a coalition of southern beys and northern bajraktars. With the support of this coalition—plus a vast Oriental bureaucracy, an efficient police force, and Italian money—King Zog brought a large measure of stability to Albania. He extended the authority of the government to the highlands, reduced the brigandage that had formerly plagued the country, laid the foundations of a modern educational system, and took a few steps to Westernize Albanian social life. On balance, however, his achievements were outweighed by his failures. Although formally a constitutional monarch, in reality Zog was a dictator, and Albania under him experienced the fragile stability of a dictatorship. Zog failed to resolve Albania's fundamental problem, that of land reform, leaving the peasantry as impoverished as before. In order to stave off famine, the government had to import food grains annually, but, even so, thousands of people migrated abroad in search of a better life. Moreover, Zog denied democratic freedoms to Albanians and created conditions that spawned periodic revolts against his regime, alienated most of the educated class, fomented labour unrest, and led to the formation of the first communist groups in the country.

Uner kam nje pyetje .

Ne kohen kur vritet Esat PASHA a ishte ne pyetje nje mes te mbretit te Serbise dhe Esat pashes dhe per cka behej fjale ne kete kontekst. Besoj se historianet tan te mire e kan gjurmu kete ceshtje.
Une po sjelli ketu veq ate qe kam ndigju nga njerez te vjeter.
Esat Pasha do te ballafaqohej me Serbin per shkak te nje marrveshje qe kishte pas me ta por kishte kerku qe ne rend te pare te shqyrtohet premtimi qe Serbia kishte dhen per mundesin e kalimit te ushtrise se saj neper Teritorin Shqiptare ne Luften e pare botrore , ne rruge per ne Greqi, dhe pasi ky premtim per Serbin ishte i pa pranueshem e nga kjo dilte se edhe marreveshja e Esat pashes me ta binte ne uje.
Dhe si perfundim i kesaj Mreti( APO KRYEMINISTRI) Serb vdes- nga helmimi, kurse Esat Pasha vritet me atentat.
Edhe njehere po e theksoj - kjo eshte vetem nje bisede e njerezve te kohes kur kan ndodhe keto ngjarje , une jam i interesuar te dij ma shume nga faktet arkivore ku edhe do tr zbardhej kjo vrasje enigmatike sikur edhe shume vrasje tjera.

Me nderime Guri Sylaj

[quote=King_Gentius]Ok Tomor, me duket se paske lexuar burime te ndryshme nga ato qe kam lexuar une. Atehere po e bej pyetjen keshtu:

1. Si e mori fuqine Zogu ne 1924?

2. Cfare permiresime pa Shqiperia gjate mbreterimit te tij?[/quote]

[b]I nderuari "King_Gentius" me qense keni interesim se cka permisime ka bere Mbreti yne po va postoje kete artikull!
Meqense thuani se keni lexuar po jo prej ketyre burimevet te realta?
Une shohe tek ju nje njeri shume te sinqerte i nderuari "King_Gentius"
prandaj ndjeva obligim moral qe sadopak tju njoftoje me ket artykull..
Ju deshiroje lexim te kendshem si juve po ashtu edhe antarve tjere qe duan te kene njohuri per Mbretin e tyre legjendar![/b]


Brezi jone fatkeqesisht dine shume pak per jeten e te n’deruarit Ahmet Zogu – Mbretit te Shqiptareve. Jeta dhe puna e tij ka zene nje nga vendet me te para ne peripecite e jetes politike, luftarake e civile te vendit tone, prej viteve 1912 e deri ne kohen kur italia pushtoj Shqiperine me 1939 dhe me pas ne mergim deri ne vitin 1961.
Nuk eshte e lehte me qe te flases per jeten e te n’deruarit Zog. Arsyet jane te ditura, sepse rregjimi komunist mbi 50 vjecar mbylli cdo gje te asaj kohe , dhe ne permendje emrin e Zogut apo te kohes se tij te kushtonte edhe jeten. Keshtu qe ajo periudhe 25 vjecare Zogu luftoi, punoi e sundoi u be tabu. Por fatkeqesisht akoma vazhdon nje heshtje per te edhe pse Sqiperia tashme eshte shpallur demokratike dhe ka shume parti politike…….

[b]Ahmed Zogu lindi me 8 Tetor te vitit 1895. Ishte i biri i Xhemal Pashe Zogut. Principata Zogalliane e kishte qendren ne Burgajet te Matit. [/b]Historia na thote se Matja ishte Principata trashegimtare e Heroit Tone Kombetar, Skenderbeut. Sipas saje kur u munden shpatajt dhe Balshajt zemer medhenjt dhe te gjithe princat shqiptare, zune vendin e tyre, dhe moren flamurin e lirise dhe u rradhiten t’u bejne balle sulmeve turke.

Me i afti nder ta ishte Gjon Kastrioti, Princi i Krujes, Matit dhe i Vumenishtit ne Veri, Arian Komnen Topia, Princ i Kanines, i Himares, Cermenikes dhe i Shpatit ne jug…

Luftra te medha u zhvilluan si ne kepat te veriut ashtu edhe ne ato te jugut. Gjon Kastrioti u mund. Ne marreveshje me turqit u moren peng 3 djemt e tij. Me te voglin nga djemte e rriti Sulltani me bindjen se ky do te behej nje luftetar i mire ne sherbim te Turqise dhe nuk do to mbaj mend Krujen, vendin e tij. Mirepo Gjergj Kastrioti Skenderbeu luftoi, fitoi dhe me ne fund kur i gjeti rastin erdhi ne Shqiperi me trimat e tij per te cliruar Krujen e tij qe se kishte harruar kurre.

Me 3 Nendor te vitit 1443 pas thyerjes se Otomaneve ne betejen e Nishit, niset me 300 kalores trima shqiptare dhe pas 3 javesh me 28 Nendore te vitit 1443 ngren Flamurin e Lirise ne Kruje.

Per njeset e pese vjet Skenderbeu e mbajti Krujen dhe principatat e tjera te lirise te lira. Pas vdekjes se tij me 17 Janar te vitit 1468 merr fund dhe Liria qe paten shijuar Shqiptaret per cerek shekulli. Kruja dhe principatat e tjera rane , por jo ajo e Matit dhe motra e saj Mirdita nuk iu nenshtruan Turkut.

Burgajeti ishte zemra e Matit me 200 shtepi, vendi ku ishte keshtjella e motshme e Principates se famshme Zogu dhe ku dergjej shpirti i ndritur i Mamices, motres se Skenderbeut. Sipas historise rreth shekullit XV, familja fisnike e Zogut zbriti nga Veriu I Shqiperise dhe zuri vend ne Burgajet te Matit.

Zogollet u ngriten kunder turqise dhe me vrasjen e Gazi Beut, Sulltani u detyrua me njoft Dinastine Zogalliane sundimin e Matit, qe I pari I saj Zogu i Madh dhe me pas Zogu i Vogel.Te gjithe pashallaret dhe bejleret e kesaj dinastie munden me e mbajt Matin jashte sundimit Turk.



Me 1621 kur ne fushe te betejes u vra Abdullah Beg Zogu i dha te kuptoje Sulltanit njehere e pergjithmone se ne Mat zien vetem baruti.

I biri i Abdullait, Ahmeti dhe me pas i biri i Ahmetit, Mahmuti jo vetem qe mbajten Matin te lire, por ndihmuan krahina te tjera me i shkeput copa-copaprej duareve te turqeve. Pas Mahmutit erdhi i biri Xhelal Pashe Zogu, i cili ne nje beteje u plagos rende dhe u zu rab e u internua ne Turqi.

Vendin e Xhelalit e zuri i biri, Xhemal Pashe Zogu. Ky u be qeveritari i Matit me zonjen e tij Sadije Hanmi, qe e quanin ne ate kohe "Luanesha e Matit".

T. Dilo ne librin e tij "Mbreti i jone ne rinine e Tij", botuar ne Tirane ne vitin 1935, thekson:

"Dhe ne fakt ka qene nje familje shume e degjuar dhe shume e respektuar ajo e Zogut. Ne shume vilajete te Turqise dhe ne qarqet e Stambollit, bashke me Pallatin e Sulltaneve, prej shumeshekujsh, nderoheshin cquarisht djemt e kesaj Familje, te cilet kishin ditur te fitojne simpathine dhe respektin me cilesite e tyre te rralla, dhe kjo pasuri morale ishte, pothuaj, bere nje tradite familjare brez pas brezi."

Xhemal Pashe Zogu, qe i ati i Ahmet Zogut, me vone Mbreti i Shqiptareve, me emrin Zogu i Pare. Xhemal Pasha kishte nje kulture shume te gjere, politikan i ralle, administrator dhe luftetar. Mati dhe Dibra aty e kishin vendin e keshillimit te tyre.

Xhemal Pashau kujdes shume per edukimin e te birit Ahmetit. Ai mori si mesues te gjuhes shqipe patriotet Efendi Ceken dhe Dervish Himen, kurse per turqishten Hafiz Muharrem Dibren.

Ne kohen kur Xhemal Pasha ishte ne pergatitjen e planit per nji kryengritje te pergjithshme ne Shqiperi, dhe ne prag te levizjes se Xhon Turqeve, qe ishte njifare shprese per pamvaresine e Shqipnise, me 1908, vdiq ne moshen 41 vjecare.

Kjo qe nje humbje e rende per Dinastine Zogalliane, per Matin, Mirditen dhe Shqiperine. Me vdekjen e Babait te Zogut timonin e Dinastise Zagu e mori nana e Ahmet Zogut me qe Ahmeti ishte vetem 13 vjec.

Gazetari, shkrimtari dhe historiani i shquar Suedez Sven Auren ka shkruar ne librin mbi Shqiperine "Europeisk Orient" se:

" Familja Zogu ishte shume e bezdiseshme per sulltanet e Turqise. Dhe nena e Zogut ishte shume e afte dhe ambicioze, ajo e shihte Shqiperine se shpejti te lire, dhe familja Zogu te ishte ne krye te betejes se ardheshme te fitores kunder sundueseve sikurse kishte qene shekuj me radhe. Ajo parashikonte djalin e saj Ahmetin si te vetmin pinjoll te kesaj familje qe me ne fund te vendoste fatin e Shqiperise se panvarur dhe sovrane. Sipas saj kishte lindur e po brumosej pasardhesi I Skenderbeut".

Ahmet Zogu kishte nje zgjuarsi te madhe nga natyra. Ai ishte kureshtare, i matur, serioz i shkathet e mjeshter i perdorimit te armeve. Ishte 13 vjecar e merrte pjese ne kuvendin e burrave. Ata qe e kane njoftur shkruajne se Ahmeti megjithese i vogel nuk permende kurre krahine por gjith shqiperine. Burrat neper gjyqe thirrnin Beun e Vogel (sikurse e quqnin). Ai jipte vendime qe edhe te moshuarit nuk gjenin zgjidhje.

Nena e tij e ndritur, duke i pare dhuntite e djalit te saj nuk donte me e mbajt ne Mat, por donte me i dhene dituri me te medha per nje te ardhme per gjithe vendin per nje dite jo te larget. Megjithe pikellimin per djalin e vogel dhe me gjithe kundershtimeve e te pareve te Matit dhe te pleqenise ajo vendosi me e cu ate ne Stamboll ne lice e me vone me studiuar ne Akademine Ushtarake. Per zgjuarsi dhe pervetesimin e gjere te shkolles. Ai u gradua ne intervale te shkurteta. Prej vitit 1912, Ai jo vetem studionte, por ishte ne kontakt me perfaqesues shqiptare dhe informohej per gjendjen ne Atdhe. Ishte koha e levizjes per pamvarsine e Shqiperise dhe fitorja e Xhon Turqeve, shpallja e Hyrietit, qe mund te quhet dhe nje sukses i shkelqyer i armeve te papushuara shqiptare.

Kryengritja e pare e Kosoves, perhapja e saj ne Shkoder, Mirdite dhe Kongreset e Manastirit, Dibres dhe Elbasanit per te drejten e Gjuhes Shqipe. Kryengritja e pergjithshme ne shqiperi dhe si pasoje e saj Autanomija Shqiptare ne Vilajetin e Shkodres, Kosoves, Manastirit dhe Janines qene nxitje e flakes e 17 vjecarit Ahmet Zogu qe te ndodhej ne qender te ngjarjeve qe kishin te benin me fatin e Atdheut. Atdheu po lahej ne gjak, dhe vendi i Tij tashme ishte beteja vendimtare ne Shqiperi





[b]NGA LUFTETAR I THJESHT DERI NE KOMANDANT LEGJENDAR[/b]




Ne fund te vitit shkollor me 1912 Zogu u nis prej Stambolli me disa trima te Tij e arriti ne Diber te Madhe ku u prit si nje prijes dhe burre me pondus, u informua mbi gjendjen e vendit dhe vendosi me i be nje visite kortezie Kamejkamit te vendit. Qeveritari Turk priti Beun e Matit, por u befasua kur pa nje djale fare te ri. Ai e permbajti veten kur pa se kishte te bente me nje burre te pjekur, te afte dhe me nje horizont te gjere si per Shqiperine gjithashtu edhe per Turqine. Ne fund te ketij takimi Zogu i tha qeveritarit Turk:

"Perandorija Otomane gabon kur perdore nje qendrim armiqesor kundra aspiratave te Kombit Shqiptare, sidomos pas shpalljes se Hyrietit, mund tr rrjedhin ngjarje te pa pandehura dhe te idheta nga kjo sjellje"

Pasi u kthy ne Sarajen e vet ne mat kaluan jave dhe nga te gjitha anet vinin njerez me e pa dhe me i paraqit besnikerine e patundeshme te fiseve te tyre, ketij djaloshi te ri tek i cili kishin varur shpresat per nje panvaresi te shpejt.

Kur plasi kryengritja e dyte ne Kosove ne korrik te 1912, ajo u perhap shpejt ne Jug. Keshtu qe Turqija u detyrua me pranu kerkesat e shqiptareve.

Shtetet Ballkanike e pane qe Shqiperia do te perfitonte dobi te medha ne saje te armeve te bijeve te saj, e nga kjo frike dhe per faktin qe nuk donin nje Shqiperi te lire me vehte, i shpallen lufte Turqise. Zogu si largpames qe ishte parashikonte kurthin qe shtete fqinje i thurnin vendit tone, vendosi te mos kthehet ne shkolle ne Stamboll, por te luftoje per bashkimin e gjith Shqiperise. Shtetet Ballkanike iu sulen Shqiperise me i marre nga nje cope. Zogu e kuptoj mire se bashkimi i Shqiperise ishte me e sigurt nen Turqine ne ato moment sesa te binte ne dore te armiqeve shekullor ballkanas. Ky popull qe kishte ndezur kryengritjen e Kacanikut kunder Durgut Pashes, ky popull qe nuk iu kishte trembur vdekjes, ky popull paqedqshes qe i kishte qendruar besnik antareve te Lidhjes Ballkanike sot ishte me ne rrezik se kurre po nga vendet anetare te Lidhjes se Ballkanit.

[b]Ky 17 vjecar i pa perkulun i ben nje telegram prefektit te Dibres:[/b]
"Mund te mbledh nje fuqi prej 2000 matjanesh dhe jam gati te nisem vete ne krye te keasj fuqije kunder armikut ne Shkoder po te me dergoj qeveria Turke minicion."



Zogu e kishte te qarte strategjine qe do te perdorte. Me ndaluar ushtrite ballkanike me shkel token Shqiptare dhe ne ato vende ku t’i merrte prej Turqise te ngrinte flamurin e pavaresise me Shkodren ne krye.

Pergjigjja e gatshme e Turqise nuk vonoi.Armet erdhen dhe Zogu u beni nje kushtrim malesoreve per te ruajtur tokat e Ilireve nga pushteti grabitqare fqinje. Kalaja e Zogut u mbush me mijera pleq dhe te rinj. Nena e tij e porositi me tregua burreri si te paret dhe bekoi betejen e ardhshme i uroj djalit te dilte faqebardhe ne lufte kunder Karadakut grabitqar. Luftetaret trima u nisen per betejen e madhe nen udheheqjen e Beut te Vogel. Lufta qe e ashper dhe 80 trima matjane dhane jeten ne ate beteje. Ahmet Zogu ne krye te luftes here me komande here me pushke nuk pesoi gje vec xhoka e tij ishte shpuar nga plumbi tej per tej. Kjo beteje eshte perjetesuar me nje kenge epike.

[b]"Ketu do te bej nje krahasim me Heroin Tone Legjendar Skenderbeun."[/b]
Ne moshen 18 vjecare Skenderbeu ne krye te nje ushtrije Turke, shtypi kryengritjen ne Brusa te Azize se Vogel. Kjo fitore qe hapi I pare ne ngritjen e grades dhe simpatia e Sulltanit.

Ndersa Zogut iu desh me u hedh ne lufte per Shqiperine ne moshen 17 vjecare, se atehere e kerkoje nevoja e Atdheu.

Me 17 Qershor te vitit 1961, ne New York, z. Vaclovas Sidzikauskas, Kryetar i Asambles te Kombeve Evropiane te Roberuar, thote se emrin e Mbretit Zog e sheh te lidhur ngushte me historine e Shqiperise moderne dhe nga kjo histori vecon e deklalon:

[b]"Personi i Mbretit Zog dhe ai I Skenderbeut pese shekuj me pare na tregojne se c’prej celiku jane bere Shqiptaret".[/b]

Serbet iu kishin drejtuar Matit. Zogut i erdhi lajmi, dhe ai caktoi zevendesit e vet ne lufte kunder Malit te Zi, ndersa vete niset per ne Mat me u pre sulmin Serbeve.

Kur Shqiperia ishte ne valen e luftes me shtetet fqinje, erdhi nje lajm tjeter, por gazmor: Ismail Qemal Beu ishte nisur per me shpallur pamvaresine ne Vlore. Zogu tani duhet te linte Matin ne duart te sigurta qe te mos e rrembenit Serbet. Ai edhe ketu zgjodhi trima te zot qe iu betuan se nuk do te lejonin kembe serbi te shkelte Matin. Zogu vendosi me shku ne Vlore pa marre parasysh motin e keq dhe pengesat e turqeve gjate rruges. Ai do te arrinte ne Vlore gjalle apo vdek. [b]Zogu qe delegati i Matit. Kur Ismail Qemali e pa delegatin, djalin 17 vjecar, i mallengjyer e puthi ne balle dhe i tha:

Mirese erdhe biri im. Duhet ta dishe se, per kete pune qe po bejme sot per shpetimin e Shqiperise, kemi pasur per mesues gjyshin tend, Xhelal Pashe Zogun. [/b]

Pas shpalljes se pavaresise duhej vepruar shpejt.Ai u kthye ne Mat dhe mblodhi parine dhe i njohti me pamvaresine e vendit, por kjo duhej me u mbrojt me gjak e lufte. Konferenca e 20 Dhjetorit te vitit 1912 e njohti pamvaresine e Shqiperise dhe e emberoj nje komision per administrimin e vendit derisa Fuqite e Medha te zgjidhnin nje mbret. Fqinjet ju versulen Shqiperise perseri. Shtetet e medha caktuan nje Mbret per te vendosur qetesine dhe qeverisjen e Shqiperise. Princi prusian Wilhelm afWied erdhi ne Shqiperi me 7 Mars te vitit 1913 dhe vendosi me pas si kryeqytet Durresin. Ai u prit me shume enthuziazem nga populli i lodhur nga grindjet dhe grabitjet e fqinjve nga te gjitha anet. Shqiperia perjetonte nje lufte per egzistence si ng grindje e kryengritje te ndryshme, ashtu edhe lufte per pushtet dhe nga influenca e te huajve. Me 15 Maj te vitit 1913 u zbraz Shkodra dhe fuqite e medha moren administraten, kurse me 11 Gusht ne Konferencen e Ambasadoreve ne Londer u caktuan afersisht kufinjt me Greqine. Por shtetet fqinj nuk e respektuan pamvaresine tone. Keshtu qe Princ Wiedi nuk mundi me e ndryshuar situaten fare. Ai nuk e njihte popullin tone, karakterin, zakonet as dhe gjuhen, keshtu qe shpejt e pa qe misioni i Tij qe i pa mundshem ne labirinthin Shqiptare. Ai u largua nga Shqiperia me 3 Shtator te vitit 1914.

Lufta e Pare Boterore e gjen Ahmet Zogun ne malet e Matit ku luftonte per fatin e ri te Shqiperise.Me 1916 terhiqen Malazezet prej Shkodre dhe hyne forcat austriake.

Komandanti I ushtrise Austriake August Von Karl kishte degjuar ne Shqiperi ishte nje burre shteti dhe nje luftetar i madh dhe vendosi te hyje ne marreveshje me te. Augusti i propozoi Zogut qe te mblidhte ushtri dhe nen komanden e nje konoleli Austriak te nisej per ne Kruje dhe te lufonin per Austrine.Pergjigjja e Zogut qe koncize dhe e prere. Ai ne vend qe te pranonte ne nje ushtri te madhe ngadhenjyese iu pergjigj Von Karlit:

"Fuqine e kanm gati, dhe do te nisem per ne Kruje brenda dy diteve, do te nisem po, vecse kurre nen komanden e nje koloneli te huaji, dhe ne favor te nje ushtrie qe nuk eshte e vendit tim. Do te punoj dhe luftoj ne emer te Shqiperise dhe, arritur ne Kruje, mendoj me thirre ne nje kuvend te gjithe perfaqesuesit e krahinave tr ndryshme Shqiptare per me formuar Asamblene Kushtetuese per te caktuar fatin e Atdheut. Kush eshte burre Shqiptare, sot nuk duhet te duroje me qe te luhet me fatin tone".

Ai u nis me dy mije trima ne Kruje, por Austriaket e kishin pushtuar.U drejtua per ne Tirane dhe ajo sapo kishte rene ne duart e Austriakeve. Atehere u nis per ne Elbasan, me 14 Shkurt merr Durresin, ku midis brohoritjeve entuziaste ngren Flamurin e Skenderbeut. Po keshtu veproi te dergoje nje fuqi kombetare per te zene Fierin, Lushjen dhe Beratin.

Elbasani e priti prijesin dhe lutetarin e pa trembur me brohoritje te zjarrta. Pa u clodhur mori dy zyra per administrate, mblodhi disa intelektuale te zot dhe vendosi te mbante nje mbledhje ku do te formonte Asamblene Kombetare.

Ushtrija Austriake u befasua dhe nuk dinte se si t’ia bente ketij kryetrimi dhe politikani qe ngriti ne kembe gjithe Shqiperine. Me e eliminuar u dilte keq. Ata u munduan me e integru ne ushtrine e tyre. I akorduan graden e kolonelit ne ushtrine austriake, i premtuan pasuni, i afruan gjithecka qe mund ti afronin nje prinjesi, vec se ky te hiqte dore nga planet e tija. Ahmet Zogu kishte urdher te caktuar, per te nuk kishte pasuri, grada ne bote qe t’ia shuante zjarrin e dashurise per Atdheun.

Austriaket e pane se me cilin kishin te benin dhe sabotuan Asamblene e Elbasanit duke penguar delegatet me pretekst se kishte rene semundja e koleres ne ate qytet.

Zogu nuk u demoralizua.Kauza e Tij nuk ndaloi perkundrazi titanik vazhdoi misionin qe i kishte ngarkuar vehtes per Atdhe.

Ahmed Zogu iu pergjigj thirrjes se August Von Karlit per nje takim te ri ne Shkoder. Zogu e sfidoi dhe njehere komandantin Austriak ne mes te ushtrise se huje tude i thene:

"Austria kishte ardhur ne Shqiperi si libruese, e pra, ishte mike e Shqiperise; ghe nuk kuptoj se me c’te drejte ajo perzihet ne punet tona te bredshme; dhe nuk kuptoj se si administrata e vendit te mos jete ne duart dhe kontrollin e Shqiptareve".

Ky qendrim e acaroi dhe me shume gjendjen, por dhe kesaj iu gjet nje zgjighje elegante.

[b]Kur, me 21 Nendor te vitit 1916 vdiq Franc Jozefi dhe ne fron hypi Perandori i ri Karli i

Pare, Zogu perfaqesoi nje delegacion shqiptare per ti parashtruar Atij homazhet e Shqiperise.[/b]
Zogu u prit si nje kryetar shteti. Kur Karli I e kuptoi qe Zogu po pergatitej me e kthy ne atdhe atehere ndryshoi puna. Ata i parashtruan Zogut me shume takt se prania e Tij ne Shqiperi, do te pengonte veprimet ushtarake te Austrise ne Shqiperi, dhe i premtuan graden me te larte. [b]Zogu protestoi:

"Une kam ardhur ne Viene si delegat i Kombit Shqiptare dhe jo si rob, asnje grade dhe pasuri nuk kane vlere per mua".[/b]Zogu mbeti ne Viene deri ne mbarim te luftes se Pare Boterore. Koha e qendrimit te Tij ne Viene qe shume e dobishme. Ai mesoi shume, u stervit ne artin luftarak, lexoi historine dhe gjuhen gjermane…

Ne Austri pregatiti nje plan per pamvaresine e Shqiperise. Kur u neneshkrua armepushimi me 11 Shtator1918, u vendos qe ushtrite aleate te qendronin ne Shqiperi derisa te caktohej fati i saj ne Konferencen e Paqes ne Paris.

Pas dy vjetesh mergimi ne Austri u kthy perseri ne Shqiperi me nje bindje te pa tundur se i vetmi shpetim i Shqiperise ishte pregatitja e nje Kongresi te Madh Kombetar per te diskutuar gjendjen e mbrendshme dhe te jashtme dhe per te marre masat adekuate decisive per clirimin e vendit.

Keshtu u vendos me u mbajt Kongresi i Lushjes me 21 Janar te vitit 1920. Situata ishte shume e veshtire. Ushtrite e huaja ishin kudo, bile komanda ushtarake e Italise vrau patriotin me te pakompromentuar Abdyl Ypin. Kjo qe perpjekja e te huajve me ndaluar dhe me prish planet e ketij Kongresi sikurse bene me ate te Elbasanit para disa vitesh. Vendosmeria e Zogut dhe e patrioteve te tjere bene qe ky Kongres te vazhdoje punimet nen mbrojtjen e sigurt te Ahmed Zogut.

[b]Shkrimtari Milto Sotir Gurra ne librin "Themelet e patriotizmit shqiptare" botuar ne vitin 1933, e ka cilisuar Ahmet Zogun si "Shpirti i Kongresit te Lushjes".[/b]

Ne ate Kongres qe vazhdoi deri me 9 Shkurt, u proklamua themeli I shtetit te pare Shqiptare. U zgjodh kryetari i Kongresit Aqif Pashe Bicaku.

U hartua nje note e rrepte proteste kunder forcave aleate qe synonin ta coptonin Shqiperine. U padit qeveria e Durresit me Esat Pashe Toptanin qe perkrahej nga te huajt dhe qe nuk perfaqesonte aspiratat e popullit Shqiptare. U zgjodh Keshilli i Larte (Rregjenca deri ne vendosjen e nje Mreti). Ne ate keshille u zgjodhen patriotet me te afte, me eksperience dhe urtesi dhe qe perfaqesonin te gjitha shtresat e relihjionit shqiptare. Imzot Bumci katolik, Aqif Pashe Bicaku bektashi, Sotir Peci ortodoks dhe Abdi Toptani Musliman. Ne Kongres ishte perfaqesuese e gjith Shqiperia me nje shumice te konsiderueshme delegatesh, prandaj u zgjodh dhe qeverija e re me ne krye Shkelqesine e Tij Sulejman Delvinen, Ahmet Zogu minister i puneve te Mbrendshme, Mehmet Konica i

Puneve te Jashtme, Hoxha Kadriu i Drejtorise, Ali Riza Kolonja i Luftes etj. Kryeqytet provizor u caktua Tirana. U zgjodhen dhe anetaret e Senatit.

Delegatet e Kongresit do te qendronin ne Lushje deri sa te vendosej qeveria ne Tirane.

Parlamenti i pare i Shqiperise se pamvarur u mblodh me 27 Mars te vitit 1920.

Zogu ishte zgjedhur ne postin me te veshtire meqe ishte i vetmi qe kishte treguar nje vetmohim te pashembullt si ne pregatitjen e Kongresit dhe te mbrojtjes se tij, por edhe ne te gjitha perpjektet me lufte, zotsi, urtesi dhe diplomonci qe ne moshen 17 vjecare, pa ndaluar rugen per clirimin e Atdheut. Delrgatet e kishin te qarte se Ai ishte i vetmi qe mund te siguronte zbatimin e vendimeve te Kongresit dhe ruajtjen e gjithe Shqiperise.

Zogu u zotua se do te nisej per Tirane dhe kur ta merrte Tiranen do te pregatiste qeverine qe te instalohej atje. Megjithe keshillat e mjaft delegateve qe te mos nisej aq shpejt, sepse rruget ishin plot me ushtri te huaja, ai nuk u mprapsht.

Ahmet Zogu mori me vehte 25 djem matjane qe dhe keta vendosen te vdesin me prinjesin e Kongresit Kombetar. Kur iu afrua Kavajes u gjend perpara topave dhe mitralozave te nje fuqie ushtarake te huje. Komandanti i asaj ushtrije e ndaloi Ministrin e Puneve te Mbrendshme te Shqiperise dhe e urdheroi qe te kthehej prapa se ndryshe do te perdorte forcen. Zogu gjakftohte si gjithmone iu pergjigj:

"Jam i urdheruar nga Kongresi i Lushjes, i cili me ka zgjedh M.P.Mbrendshme te Shqiperise qe te arrije me doemos ne Tirane; une jam nje ushtare, dhe prandaj gjalle ose vdek, duhet qe te kryej detyren qe me eshte ngarkuar. Ju ne doni qelloni me pare mbi gjoksin tim".

Nje heshtje varri ra aty. Komandanti i huaji e pa qe ky djale kaq i ri dhe kryelarte nuk ka ndermend me u m’brapesuar, dhe i leshoi rrugen per te mos be nje krim.

Zogu me te 25 trimat e Tij hyri ne kavaje, emeroi nje nenprefekt dhe nenpunesa te tjere per administrimin e qytetit, refuzoi kategorikisht propozimet e Qeverise se Durresit me anulluar vendimet e Kongresit te Lushnjes, dhe u nis per ne Tirane.

Ne Shijak prap nje natalion ushtarak i kishin zene rrugen dhe ishin gati te hapnin zjarr. Komandanti i batalionit te huaji e urdheroi qe te kthehej prapsht, dhe ketu qe pergjigja e vendosur, pergjigja e Shqiptarit "gjalle ose vdekur do t kaloj". Atehere komandanti i tha ushtrise qe te pergatitej per te hapur zjarr, po ashtu dhe Zogu u tha trimavete vet qe te ngrenin mauzeret por te mos qellojne pa qelluar ushtrija e huaji. Kur Zogu shtriu kemben e djathte ne prag te ures pa u trembur nga grukat e gatshme te mitralozave, atehere ngrihet kamandanti nga pozicioni luftarak barkas, i afrohet Zogut dhe i shterngon doren ne sheje miqesije. Ushtari i huaji e kishte kuptuar vullnetin e celnikte te Zogut dhe vendosmerine me e derguar nje urdher te shenjte ne vend.

Rruga per ne Tirane qe shume e veshtire per Ministrin e Puneve te Mbrendshme per kete 25 vjecar qe ia kishte kushtuar rinine dhe jeten vec Shqiperise.

Qeverija Kombetare u vendos ne Tirane dhe minjihere i deklaroi te gjtha qeverite e tjera qe sundonin ne Shqiperi te rrezuara dhe proklamoi pamvaresine e Atdheut me kufinjt politik te 1913. Kjo qeveri u njoft shpejt nga shume vende.

Edhe pse Konferenca e Paqes pati caktuar kufinjt prap se prap si Greket ashtu dhe Jugosllavet mundoheshin me shkeput dhe me nga toka jone. Kurse Vlora ishte ne duart e Italianeve, Korca Republik ne vehte me Francezet si sundues. Jugosllavet gjeten nje shkak tjeter me marre nje pjese te madhe. Ata kishin strehuar Marka Gjonin dhe me pretekst se gjoja qeverija Shqiptare po sillet keq kunder katolikeve ngriti Mirditen me shpall edhe ata nje Republik me Markagjonin si kryetar. Ishte tetor 1921. Fqinjet u munduan me cdo menyre me perca dhe sundua. Ata paguanin agjenta me shti faren e luftes dhe te vllavrasjes. Bajraktaret nuk ishin mesuar me iu bind nje qeverije legjitime. Ata deshen me vazhduar si ne kohen e turkut te percare me tarafin dhe trimat e tyre. Ne mars 1922 u ngrit Dibra dhe i pari i saj Elez Isufi gati e mori Tiranen. Zogu ishte akoma minister i mbredshem. Katastrofa e madhe qe shume afer. Zogu mori vete komanden dhe njehere tregoj trimerine dhe vendosmerine me mbrojt qeverine legjtime. Ai i dha afat Elez Isufit deri ne oren 12, qe te dorzohej se ndryshe do te hapte zjarr. Konsulli Anglez nderhyri dhe Elez Isufi u lejua te largohej per ne Diber me te 500 luftetare te tij bile dhe me armatim. Ketu shihej shpirti i Zogut. Nje shqiptare nuk carmatosej kur jepte fjalen.

Elez Isufi e kuptoi se Qeverija e Tiranes luftonte per gjithe Shqiperine dhe Zogu ishte garanti i saji.

Shqiperia qe krejt e shkaterruar nga cdo pikepamje. Qeverija e dinte qe pa shkolla nuk kishte asnje shans. Deri ne fund te 1922 u happen 54 shkolla neper qytete e katunde, 50 prej tyre per 3 deri ne shate vjet, Liceu i korces. Ishte nevoje e ngutshme me nxjerre mjeke, agronome, jurista dhe administratoreme shkolle te larte perendimore.

Per kete arsye qe nga Kongresi i Lushnjes u krijuan bursa shteterore dhe me se 100 shqiptare ishin derguar ne universitetet e Frances, Italise, Austrise dhe Gjermanise.

Nje dite kur Zogu po ngjitej shkalleve per ne Kuvend, iu be nje atentat nga studenti Matjan Beqir Valteri. Zogu u plagos ne kembe e ne dore. Ai tregoi nje gjakftohtesi te jashtezakonshme dhe hyri ne salle pa dhene asnje shenje alarmi. Keshtu evitoi nje gjakderdhje fatale.

[b]Herman Berstein, minister i SHBA ne Oborrin Mbretor Shqiptare e ka pershkruar kete fakt, ket skene, ne kujtimet e tij:[/b]

"Nje i ri budalla, Beqir Valteri nga Mati, u shti te vere ne zbatim kete plan te kundershtareve dhe te armiqeve politik te Zogut. Beqirit ja mbushen mendjen se po te bente kete pune ai do te konsiderohej Hero Kombetar dhe se emri i tij do te kalonte ne histori si ai qe shpetoi vendin e tij. Me 23 shkurt te 1923, ndersa Zogu ngjitej shkalleve per te hyre brenda ne sallen e Asamblese, Beqir Valteri ju vu dhe shtiu dy here nga prapa kunder Zogut. Zogu, i goditur dy here ne dore dhe ne kofshe, u fut, sic ishte nisur ne sallen e Asamblese. Delegatet e Asamblese shikuan me sy te caroditur, kur Ai me ngadale u ul me gjakftohtesine me te madhe ne vendin e sekretarit. Zedhenesi i Parlamentit, i frikesuar ishte larguar dhe shume te tjere ishin ne pikun e panikut te pergjithshem. [b]Trupi i Zogut qe mbushur me gjak, po ai u ngrit ne kete cast dhe nisi te flase:

"Keto gjera, - u tha ai delegateve me qetesi, - shpesh here ngjajne, ne nuk i

dijme se jur dhe ku: pra merreni kete gjendje me qetesi dhe rregull".[/b]

Ne kete menyre ai i zbuti delegatet. Pastaj u nis per ne shtepine e vet, kur te dy plumbat ia hoqen nga trupi dhe u mjekua. Per se shpejti Ai u sherua fare dhe pas atentatit doli ne skene".

Kur kishte kalur nje muaji, ne nej rruge te Tiranes u vra Avni Ruetemi, I kishte vrare ne Paris tradhetarin e Shqiperise Esat Pashe Toptanin. Opozita ja ngarkoi fajin qeverise. Fan S. Noli ishte kryetar i opozites dhe shpalli se varrimi i Avniut do te behej ne Vlore. Atje u mblodhen te gjithe kundershtaret e qeverise. Atje Noli me nje fjalim te zjarrte kerkoi zgjidhjen e gjendjes se vajtueshme te Shqiperise me revolucion.

Nje komision me 10 prefektura vendosen me pergatit nje kryengritje dhe me rrezuar qeverine legjitime te Tiranes. Keshtu qe me 10 qershor te 1924 kryengritesit u futen ne Tirane pa gjakderdhje. Qeverija dhe Zogu menduan me e lene me aq se me kundershtuar do te behej nje lufte vlavrasje dhe do te ishte ne dobi te shteteve fqinj qe nuk linin gur pa luajtur me e shkaktuar trubullira te tilla.

Zogu me nje grup qeveritaresh shkuan ne Jugosllavi, kurse nje grup tjeter ne Itali, me shprese se vendi do te gjente bnje zgjidhje politike dhe ekonomike, me qe per keto arsye u nis kjo kryengritje. Ky puc shteti eshte quajtur padrejtesisht Revolucioni i Qershorit te 1924. Revolucioni eshte kur nje popull ngrihet ne kembe dhe ndryshon krejt nje sistem shoqeroro-politik, ndryshon arsimin, kulturen, administraten, sistemin ekonomik, industrine dhe te ndrurit e pasurise etj. Edhe sipas gjournalistit, historianit dhe perjetuesit te asaj kohe te ndierit Tajar Zavalanit, thuhet ae qe nje grush shteti dhe ilegal. Per sqarim (Zavalni qe vete folenist dhe antizogist deri pas Luftes se dyte Bterore).

[b]Ne krye te qeverise u vu Bishkop Fan Noli. Asgje nga se u premtua nuk u be. Prape po citoj Tajar Zavalanin:[/b]

"Rralle ne histori shpresat e nje populli u tradhetuan me nje menyre kaq te plote dhe kaq shpejt. Duel ne shesh menjehere se opozita radikale ishe nje grumbull politikanesh qe vepronin se bashku pse ishin kundra disa gjerave, dhe jo pse deshen me zbatuar nje program konstuktive reformash administrative, ekonomike dhe shoqerore".

Sulejman Delvina qe beri pjese edhe ne kabinetin e Fan Nolit e permblodhi qendrimin e qeverise keshtu:

"Ne luftuam per te debuar partine e Ahmet Zogut sepse kishim jeten ne rrezik. Reformat qe kerkoni ju te rinjte jane gjepura".

Deshperimi me i madh erdhi kur ai qe hodhi parrullen e revolucionit mbi varrin e Avni Rustemit u tregua me pak revolucionar se te gjithe. Noli e tregoji vehten se ishte nje dashnor dhe nje mjeshter i letersise por nje diletant i politikes.

E ashtuquajtura Qeveria Revolucionare e Qershorit ishte nje barke pa timon ne mes te tallazeve te furishme. Qeverija Noliane nuk zgjodhi asnje rruge qe duhej ne ate situate: ose me zbatuar reformat qe duheshin me urgjence ne disa dekrete revolucionare: ose ne legalizuar pushtetin e ri duke bere zgjedhje te reja parlamentare. Qeverija e Nolit nuk beri vec gabime fatale ne politiken e mbrendshme, por edhe ne ate te jashtmen qe i kushtoi shtrejt jo vetem atij por edhe Atdheut. Ai shkoi ne Gjeneve per te lypur nje hua. Dikur Lidhja e Kombeve e kishte pranur dhe perkrah Shqiperine, kurse tani ai u pa si nje uzurpator deri sa nuk kishte provuar legalisht se ishte i zgjedhur nga populli. Prandaj qeverite e botes nuk e njihnin si kryetar qeverije, por me i dhene hua jo se jo.

[b]Nuk munden me lene pa permendur fjalet e zjarrta thumbuese te ketij briljanti te gojes qe kete here qene fatale per te e per popullin. Aty Noli
tha:[/b]

[color=darkblue]"Demokracia eshte mashtrimi hiprokit i popujve, parlamenti nje mortaje, zgjedhjet e lira nje komedi; buokracija e Gjeneves, me komisione, i mbulojne merimangat….."[/color]

[b]Ai i vuri nje damke te zene Lidhjes se Kombeve te Bashkuara me frazen e famshme:[/b]"Keshilli dhe Assambleja jane duke ardhur rrotull me nje qerthur pa fund dhe jane duke prodhuar flluska sapuni".

Kjo shkoi kunder qellimit te tij, dhe ishte krejt e padrejt, se Lidhja e Kombeve e kishte shpetuar Shqiperine tre vjet me pare nga agresioni jugosllav. [b]Ate e kishte peskuar miza e hakmarrjes shqiptare dhe menjehere sapo u kthye ne Tirane njhti [size=6]Bashkimin Sovjetik [/size]dhe lidhi me ta marridhenie diplomatike.[/b]Me krijuar ne qender te Europes nje qender propogante komuniste, ne ate kohe kur Europa jetonte nen tmerrin e[size=7][b] Revolucionit Bolshevik[/b][/size], ishte nje sfide qe vuri Europen ne levisje.

U dha kushtrimi ne kancelarite e Evropes per rrezimin e qeverise se Fan Nolit, bile qe diten qe zbarkuan ne Durres 18 perfaqesuesit e Bashkimit Sovjetik.

[b]Njohja e Bashkimit Sovjetik [/b]dhe kritika e rende ne OKB, e ndryshuan poziten nderkombetarete Shqiperise ndryshe c’ishte tre vjet me pare. Dhe kete ne disfavor te saj.

Ahmed Zogu me shoket e tij ne Beograt, ndegjonin me keqardhje se si u kandadis vendi i tyre. Edhe shtetet perendimore u befasuan per ngjarjet, dhe keshtu erdhen ne kontakt me shqiptaret per te bere dicka si per vehte dhe per neve. Zogut ia lane duart e lira te pregatitej nese mund ta ndryshonte situaten politike te vendit te Tij qe ishte ne shkaterrim.

Politikanet qe kishin shkuar me Zogun ne Beograt kishin luajtur nje rrol te madh dhe ishin te ngritur. Atje ishte Xhaferr Ypi, Shefqet Verlaci, Koco Kota, Selaudin Blloshi, Ceno Kryeziu, Leon de Gilardi e te tjere.

Me forca te emriganteve shqiptare mbrenda kufinjve te 1913 dhe jashte saj, u pregatit nje plan aq gjenial sa qe dhe luftetaret e sprovuar dhe te vjeter u mahniten nga kjo stragjeti e kolonel Ahmet Zogut. Ai porositi kryetaret e forcave qe ti shmangen cdo perpjekje sa te kene mundesi qe te mos vritnin ushtare dhe popull se mjaft gjak ishte derdhur.

Shkelja e Shqiperise nga cetat e armatosura filloi me 13 dhjetor te 1924. Luftetaret nuk gjeten ndonje rezistence me perjashtim te Elez Isufit ne Peshkopi dhe Bajram Currit ne Malesi. Nuk kaluan 10 dite dhe qeverija e Nolit u shpartallua, disa u bashkuan me cliruesit, po keshtu bene dhe populli dhe ushtrija, Ahmed Zogu hyri ne Tirane ne krye te 9000 burrave te armatosur me 24 dhjetor te 1924, qe u proklamua si dita e "Triumfit te Legalitetit".

[b]Per me e pershkruar kete ngjarje tragjike por te pa anshme ja japin fjalen z. Swire qe mori mendimin e Fan Nolit per fatin qe pesoi "revolucioni" i tije. Ne nje leter qe shkruan Noli me dore te vet, tregohej fare sinqerte:[/b]

[color=darkblue]"Duke ngul kembe qe te behej reforma agrare, bena kunder vehtes pronaret e medhenj; duke mos zbatuar reformen agrare humba besimin dhe perkrahjen eturmave katundare". "Kthimi i Ahmet Zogut dhe Triumfi i Legalitetit, tregoi se ai kishte me shume kuptim politic se te gjithe kundeshtaret e tij vue se bashku". (sipas Zacalanit).

[/color]
Sapo erdhi Zogu u proklamua kudo qe te mos hakmerrej askush dhe te zbatohej rregulli dhe qetesija, nenpunesit qe ishin te qendronin ne detyrat e tyre, po ashtu dhe oficeret e ushtrija qe ishte te mos trembeshin se nuk do te kishin pasoja edhe pse kishin sherbyer nen Fan Nolin.

Me tu qetesuar vendi kolonel Ahmed Zogu tregoi fisnikerine e tij, patriotizmin, bindjen para ligjit, dhe pas 10 ditesh sundimi si komandant i pergjithshem i operacionit ushtarak dhe fitues pa gjak, xhveshi rrobat ushtarake, dorezoi shpaten dhe pushken, dhe ia leshoi fuqine ne dore Keshillit te Larte te Rengjences me 4 janar te 1925.

Xhafer Ypi si anetar i Keshillit te Larte ja ngarkoi barren kabinetit te ri Ahmet Zogu, ketij shpetimtari dhe ringjallesit te shpresave kombetare.





[b]REPUBLIKA SHQIPTARE[/b]

Me 17 janar te 1925 u mblodh Asambleja Kushtetuese dhe nuk vonoi dhe Shqiperia u shpall Republike Parlamentare sipas stilit Amerikan me nje president me dore te forte.

Kushtetuta e Republikes qe hartuar sipas asaj Amerikane , poe natyrisht duke iu pershtat Shqiperise.

Shqiperia ishte krejt per toke. Nuk kishte asgje. Luftat, pushtimet, semundjet kishin bere kerdine ne Shqiperi. Duhej nje rregjim deri diku autoritar. Keshtu ishte dhe ne shtetet fqinje.

[b]Me 25 janar te 1925 Shqiperia u shpall Republike.[/b]
Me 31 janat te 1925 Asambleja zgjodhi Ahmet Zogun te parin President te Shqiperise ne mes te brohoritjeve dhe te entuziazmit qe s’baronte me thirrjet: Rrofte Presidenti! Rrofte Ahmet Zogu! Gjithe bota u lajmerua dhe filluan me njoht Shqiperine dhe me derguar perfaqesuesit e tyre. Keshtu filloi dhe ndihma ekonomike dhe firma te huaja me ardhe ne Shqiperi se shihnin nje stabilitet dhe nje njeri te vendosur qe ishte ne krye te vendit.

Zogu kishte shume detyra te medha per te bere. Se pari te krijonte nje admistrate te rregullt, nje fuqi policore per te vene qetesine, gjykata dhe ligjet moderne, zhdukjen e analfabetizmit, qe ishte rrenja e gjithe se keqes, spitale dhe lufte kunder semundjeve ne mase si loleres, vendosjen e qetesise, shtrimi i fiseve dhe bajraqeve qe nuk donin me iu nenshtruar nje qeverie moderne te kohes se tij.

Shqiperia ishte shume e verfer. Keshtu qe Zogu iu desh nje shtet mik per me i kerkuar ndihme immediate. Kjo u be Italia. Tjeret shtete per rreth na kishin pushtuar shume vende, dhe nuk ishin te qete, por donin me ndez fesat mbrenda per me na henger fare.

U pakesua ushtrija kombetare, me qe shkojshin shume shpenzime. U krijuar gjindarmerija dhe si inspektor i saj u emeruar koloneli i ushtrise britanike Sterling. Zogu nuk donte me u lidh kembe e koke, vec me Italine, prandaj merrte oficiere dhe keshilltare nga vende te tjera perendimore. Qellimi ishte me krijuar nje qetesi civile dhe kjo u arrit deri sa ate kohe e kujtojne njerezit e thone: "Si qetesia e kohes se zogut mbahet mend". Ushtrija dhe gjandarmaria ishte e vogel, por shembullore. Filluan kerkimet per nafte midis Vlores dhe Beratit. U hap Banka Shteterore Shqiptare. Shqiperija filloi me ec ne rrugen e ndertimit dhe te perparimit me ate takatin qe mund te kerkohej per ate kohe.



[b]MBRETERIA SHQIPTARE

[/b]
Me deshtimin e vajtueshem te qeverise se Nolit, u kuptua shpejt se Ahmet Zogu ishte njeriu i caktuar nga fati per te ndertuar Shtetin Shqiptare te pamvarur qe kishte mbetur i sakatuar nga rrenimet e Luftes se Pare Boterore.

"Mbreti Zog ishte ne lartesine e duhur dhe njeriu i cilesuar per ta udhehequr vendin qe natyra dhe traditat e popullit shqiptare kerkonin".

Keshtu ka deklaruar Hug H. Grant, ish-minister i SHBA ne Oborrin Mbreteror Shqiptare.

Pasi kishin kaluar 3 vjet Shqiperia Republik, njeresit politikane deshen me i dhene vendit nje legjimitet, dhe nje autoritet me me baza dhe duke e krahasuar me vendet qe na rrethonin, me nje fjale dhe me u mat me ata me ate pondus. Nga ana tjeter ishte vendosur ne Lushje nje Keshill Regjent qe ne nje te ardhme me te qete te gjindej nje mbret. Ajo kohe qe koha me e ndritur e historise tone kombetare. Tani po fryente era e pese shekujve te lavdishme histarike tradiocioanale, ku principatat e ndryshme caktuan nje kryeprinjes, nje trim qe doli ngadhenjyes ne lufterat kunder grabitqare te huaj; turqeve otomane, sic ishte atehere Skenderbeu.

Me 7 qeshor te 1928 ne mbledhjen legjislative te dy dhomave te deputeteve dhe te senatit vendoset nje zeri shtimi i nje paragrafi ne nenin 141. "Rishikimi i pergjithshem i statutit i perket vetem Asamblese Kushtetuese". Sipas artikullit 47 te dekretoheshin zgjedhjet e reja per Asamblene Kushtetuese.

Zgjedhjet u dekretuan me u mbajt me 17 gusht 1928. Nje asamblist duhej per 15,000.00 fryme. Kjo zgjedhje nxorri 58 deputet. Siapas popullsise Berati 7, Dibra 6, Durresi 6, Gjirokastra 9, Elbasani 6, Korca 9, Kosova 4, Shkodra 8 dhe Vlora 3.

Asambleja e re u mblodh me 25 gusht te 1928 dhe te gjithe perfaqesuesit folen per secilin rreth elektoral qe perfaqsonin duke paraqitur deshiren e popullit.

Mbledhja e katert me 1 shtator te 1928 u hap ne oren 9 te mengjesit. Seanca hapet nga kryetari Pandeli Evangjeli. Gezimin dhe entuziazmin qe ndienin perfaqesuesit ne ate salle do ta pershkruej me fjalet e deputetit te Shkodres K. Mjeda:

"Zotnije! Ne kete stine 5 shekuj me pare, misat e popullit ishin mbledhur ne Lezhe; ne vendin historik per me i dhuruar te Madhit Skenderbe kuroren e Shqiperise, edhe sot Asambleja Kushtetuese eshte mbledhur per me i dhuruar Shpetimtarit te Kombit Kuroren e Mbretrise te te Madhit Skenderbe……(duartrokitje dhe brohoritje ne sallen e asamblese). Cou Leke, cou Pirro…cojuni o burra shqiptare, afrohuni ketu, e Ti o i Madhi Skenderbe shih dhe gezou se shqiptaret e cuan deshiren tende ne vend, qe Ti pese shekuj me pare deshte me e bere. Oh ! Skenderbe! Ne kete minut, sternipi yte, Zogu, po zen vendin tende, qe vete, me gjoks te vet e shpate te vet e fitoi. A je kund Naim, po ti Vaso, ku je, eja ketu e nxjerr nja dy vjerrsha prej zemres tende dhe tregoi botes se populli shqiptare qe ka ruajtur gjithmone fronin e te Madhit Skenderbe, sot po krenohet, po lertesohet me te madhin Zog, Mbretin e Shqiptareve, Oh c’dite e fatbardhe, oh c’dite e gezueshme per gjithe popullin shqiptare mbrenda dhe kudo qe gjindet.

Ne kohera me te rresikshme qe ka pasur Shqiperia, ai djale i ri rrezikoi jeten e vet, por vetem e vetem si te shpetoje Shqiperine. Ne kohen e Luftes Ballkanike, djali i ri len shkollen e erdhi ne qytetin historik te Lezhes, aty ku eshte varri i Skenderbeut dhe betohet se nuk do te la qe te humbi Shqiperia! Ky eshte zotnij Shpetimtar i Kombit! Njaty eshte Pirroja, njaty eshte Leka i Madh, njaty eshte Skenderi, te cilet bashke jane mbledhur me i dhuruar kunoren e te Madhit Skenderbe, sternipit te tij Ahmet Zogut…

(Brohoritje e duartrokitje te gjata)".

Asmbleja Kushtetuese shpalli njezeri Shqiperine Mbreteri Parlamentare, Konstitucionale Demokratike dhe te Trashegueshme.





[b]ME 1 SHTATOR TE 1928[/b]


Pasi delegatet uruan njeri – tjetrin per ligjeratat e ndryshme kuptimplote, zgjodhen nje komision me i paraqit Ahmet Zogut nje Vendim te Posacem me kete permbatje:

"Asambleja Kushtetonjese e mveshur me fuqirat sovrane te kombit, e aspinuar prej deshires se shquar te popullit, per interesat vitale t’Atdheut, ne mbledhjen me date 1 shtator diten e shtune ne oren 9 e 12 minuta me nje ze e me nje shpirte zgjedh e proklamon: Mbret te Shqiptareve (Zogu i I) birin te dalur prej gjirit te vet Shpetimtarin e Kombit "Ahmet Zogun" i zbritur prej familjes se famshme Shqiptare "Zogu".

Pranohet .

Duartrokitje te papreme.

Komisioni u perbe prej 17 vetash nga dy per cdo rreth elektroral.

Ne oren 5 mbasdite te 1 shtatorit paraqitet Nalt Madhnija e Tij, Zog I-Mbret i Shqiptareve para Asamblese Kushtetuese dhe ne mes te brohoritjeve te pa ndaluara

betohet sipas Statutit te Shtetit Shqiptare.

Pas betimit Mbreti mbajti nje fjalim te shkurter qe ketu po permend disa fraza:

"Zotnije, ne mesazhin para disa diteve u pershendeta duke u uruar sukses Juve Eterva te Kombit. Sot po iu drejtohem si shok, bashkepunetor te idealit te perbashket.

N’asht se ne fjalimin T’im nuk do te gjeni fjale te medha te kreneve te ndershme te stolis ma krenore mos u cuditni. Se une shoh ne Kryesine e Shtetit Shqiptare, ne te cilin titull qofte, "shembelltyren besnike te popullti dhe sherbyesin e palodhshem t’Atdheut. Sot ne minutin kur ngarkohem me detyren e rende dhe te larte te Shtetit prej vullnetit e deshires se popullit te c’faqur nepermjet vendimit te ndergjegjshem s’Uj, do te punoj duke marre parasyshe responsibilitetin moral, te cilin, heret a vone dine ta cmoje populli shqiptare me nje energji te pa kufishme per naltesine e vendit. Bota e ka marre vesht se po te lihen te qete dhe bijte e Shqipes, mund te krijone nje shtet. Mbas sodi tedyren e kemi me te rende, se duhet t’i deftejme botes, se edhe shqiptari, si cdo popull i qyteteruar, mund ta marri kulturen, e cila eshte pasurija e te gjitheve dhe ideali i botes mbare. Vetem ne kete menyre, duke i siguruar vendit nje te ardhme te mire, mund te paguajm nje detyre historike…"

Verbi Mbreteror u be "Atdheu mbi te gjitha". Kete fraze shume kuptim plote, e ka pasur Zogu ne shpirt qe ne femini, shkolle, lufte dhe ne veprimtari derisa dha shpirte.



[b]FILLIMI I PUNES PER NGRITJEN E NIVELIT TE JETES[/b]


Jemi ne mbarim te vititeve 20. Qe nga viti 1912 kur u shpall Pamvaresia e deri me 1922 ne Shqiperi pothaji se ka pasur lufte nga te gjitha anet si me njeri-tjetrin per pushtet, p.sh. kryengritja e Haxhi Qamilit, Qeverija tradhetare ne sherbim te te hyajve e Esat Pashe Toptani, Republika e Miredites, Kryengritja e Elez Isufit, ashtu dhe me Fuqite e Huaja. Shtetet e huaja kishin fuqi ushtarake ne shume qytete deri ne fund te vitit 1920, por dhe me pas nuk pushuan duke futur percarje per mos me i dhene shans Shqiperise te zgjedhe rrugen e veteqeverisjes ne qetesi.

Shqiperija qe shesh lufte deri vone. Shtoi dhe gati 5 shekuj nen roberine Turke. Pra nuk pati as mundesi, as kohe, me nis rrugen e zhvillimit. Analfabetizmi ishte nje nga shkaqet penguese per nje zhvillim.

Kjo rruge zhvillimi filloi kur Zogu u zgjodh me qeveris si President dhe pastaj si Mbret. Zogu e kishte kuptuar qe me filluar nje rruge civilizmi se pari duhet te garantohet sigurimi fizik i personit, sigurimi i qetesise publike, i papunesise etj.

Me mencuri dhe zgjuarsi ia arriti ne nje nivel te shkelqyer per nje kohe shume te shkurter, si me ligjet moderne te nje kushtetute te perpunuar dhe te pershtatur per traditat dhe zakonet tona me nje fjale nje far perzimje qe une besoj se nuk gaboj me e quajtur Perendimore Lek – Dukagjinore.

Me shpalljen e Mbreterise, sikur populli ndryshoi botkuptimin pernjehere. Si duket ajo enderr, qe ruanin ne shekuj per kohen e Skenderbeut, u ripertri ne nje realitet. Fjala Mbretni dhe Mbret ishte nje besim, nje kurajo, njerezit filluan me besuar se pas asaj apatije dhe plogeshtije me intriga dhe me percamje ja koha erdhi me ne fund me u kthy se mbari dhe me filluar nje jete te re me optimizem se se shpejti dhe neve do te krahasoheshim me te tjeret dhe do te ecnim ne rrugen e perparimit dhe te civilizimit.

Megjithe veshtiresite qe kishte vendi, puna filloi ne te gjithe sektoret e jetes. Edhe bota filloi me na ndihmuar ne nje menyre tjeter, sepse kishin besim ne nje burre shteti, ne nje Mbret qe edhe pupolli tani kishte besim te madh ne te. Ketu dua me permend se ne kohen e Zogut filluan reformat ne cdo sektor, natyrisht ne shkalle te vogel se ashtu ishte mundesia ekonomike dhe sikurse thash me pare dhe niveli arsimor. Iu desh me derguar njerez jasht me bursat e shtetit per te studiuar qe te krijoheshin kuadro per ngritjen e vendit. Filluan me u ngrit shkolla, jo vetem ne qytete, por edhe ne fshatra. Numri i shkollave arriti ne 511, i nxenesve ne 26,681.00 dhe i mesuesve ne 817.

Keta ishin ne vitin 1923. Ne vitet e Monarkise numuri i nxenesve te shkolles fillore u rrit ne 56,634.00. U hapen me shume shkolla te niveleve dhe profesione te ndryshme. U shtuan shkollat femerore. U hapen 500 kurse kunder anafalbetismit. Kurse per gra dhe vajsa, u happen kurse edhe per me alfabetue, edhe per me mesuar profesione te ndryshme.

[b]Dergoheshin per studime jasht shtetit me burse 100 studenta, kurse afro 400 studjonin jasht shtetit ne shkollat e larta me perkrahjen e prindereve. Librat e mesimit u permiresuan.[/b] U formua nje keshill armisor per tekstet dhe si dialekt u zgjodh ai i Elbasanit, me qe ishte i kuptueshem per te gjithe. At Gjergj Fishta e ka quajtur me te drejt "gjuha e mushkes". U hapen edhe konvikte prane shkollave me u dhene mundesi dhe femijeve te fshatrave me mesuar ne shkolle 5 klasore dhe te mesme.

U hap instituti privat me emrin Shkolla Teknike e Kryqit te Kuq e te rinjve amerikan, gjimnazi i Shkodres, Liceu i Korces u zgjonua, konviktet ne Shkoder, ne Kolgecaj per prefekturen e Kosoves, ne Kastriot, Diber, Skrapar, Mat, shkollat e mesme si Shkolla Tegtare e Vlores. Gjimnazi i Tiranes dhe ai i Beratit. U happen muzeume dhe bibloteka. Ne muzeumin Kombetar me 1928 e vizituan 1785 veta, kurse me 1937, gjithsej 15,276.00. Keto qen disa shembuj.

Infrastruktura nuk ekzistonte pothuajse fare. Kjo filloi me u ngrit natyrisht me ngadalesi, por me vendosmeri dhe optimizem. Lidjet me krahinat e kadundet ishin te veshtira, se natyra e vendit eshte e ashper. Keshtu qe filloi riparimi i rrugeve, hapja e rrugeve te reja, ngritja e uarave.

Ato 1,500.00 km rruge qe ekzistonin ishin shume te pasigurta dhe qe duheshin te riparoheshin dhe paralel te hapeshin rruge te reja. U ngriten 100 ura me nje gjatesi deri me 470 metra dhe nja 100 ura deri ne 10 metra. Programi i ministrise se ndertimit permblidhte ndertimet e porteve, rrugeve, urave, kanalizimeve dhe tharje kenetash, ndertesash, institucione, banesa etj. Gjat kohes se rregjimit te Zogut u ngriten ma se 4000 ura, u happen shume rruge, u asfaltuan rruge qe lidhinin gjithe qytete. Ato jane edhe sot dhe kane nje vlere historiko-artistike te nje populli optimist per nje te ardheshme me te mire.

Dua te permend se mjaft qytete u lidhen edhe me linja ajrore si Tirana, Shkodra, Vlora, Korca dhe Gjirokastra.

Ndertimi i Kryeqytetit filloi ne stilin perendimor. Vlen te permendim gjashte pallatet e bukura te ministrive qe edhe sot jane ne vend te pare, bulevardi i bukur, lulishtja ne sheshin Skenderbej, Spitali Ushtarak, Spitali Civil me shume pavione etj.

[b]Po keshtu cdo qytet kishte planin e vet te ndertimit dhe te rregullimit.[/b]
Filloi elektrifikimi. Me ndihmen e shtetit filluan me u installu 2655 familje
imigrante nga krahinat e pustuara te Shqiperise. Shteti u dha 60071 dylym toke. Shqiperija beri lidje diplomatike, tregtare, ekonomike, kulturore dhe turistike me shume vende te botes.

[b]Shqiperija me te drejt pat shkel ne rrugen e qyteterimit dhe kishte ne vend po te njejta perfaqesi sikurse shtetet e perparuara.[/b]

Dua te permend se ne vendin tone ka pasur ambasada qe ne vitin 1920 si p.sh. Italia 1920, Anglija 1921, SHBA 1922, Franca 1922, Jugosllavija 1922, Greqija 1923, Gjermania 1924, Bullgarija 1925, Rumanija 1925, Turqija 1926, Spanja 1929, Rusija (Perfaqesohej nga Athina) qe ne vitin 1935…..Gjithsej 18 ambasada. Kishte dhe shume konsullata qe po i permend per kuriozitet qe nuk e kemi degjuar me pare psh. Ne Tirane kishte 7 konsullata si e Japonise, Suedise, Italise, Hollandes, SHBA, Rumanise dhe Greqise, ne Durres 6 konsullata si e Britanise, Belgjikes, Rumanise, Norvegjise, italise dhe Frances, ne Shkoder 3 konsullata, ne Vlore 5, ne Gjirokaster1, ne Sarande 2.

Keto tregojne se kishte filluar, nje levisje, nje aktivitet pune, tregtije, kulture dhe turizmi, sepse, kur nuk ke mardhenije pune e interesi bilateral nuk ke nevoje me pas kaq perfaqesues ne nje shtet si Shqiperia e porsa lindur, e vogel, e varfer dhe shume e prapambetur.

Krahasoje me kohen e pas mbarimit te luftes e deri me sot. Drejtesia filloi ne stilin e botes se qyteteruar. Reforma e legjislacionit shqiptare qe shembullore. Projektligjet hartoheshin nga Keshilli i Shtetit, nje nga entet me te vlefshme te funksionit te Monarkise. U aprovuan nje rradhe ligjesh dhe kodesh te adaptuar nga me te perpanuemit e perendimit. Kodi Civil, Kodi Penal, Kodi Tregetar dhe Keshilli Kontrollues jane disa nga veprat me te cmushme te periudhes se pamvaresise ne kohen e Monarkise. Perdorimi i sitemit metrik, perdorimi i operacionit bankar, barazia e burrit me gruan etj.

Dua te permend se te mendojsh ne cfare gjendje ndodhej Shqiperi, me ate fantazi fetare me e bind popullin me ligj dhe bindje pa gjak dhe burg, ishte nje mjeshtri, zotesi qe vetem Ai, Ahmet Zogu, e beri. [b]Ne pershendetje te perfaqesise se "Gruas Shqiptare" me 10 dhjetor te vitit 1929 Mbreti u shpreh keshtu:[/b]

[color=darkblue]"Nje nga ditet me te lumtura te jetes s’Ime eshte kjo dite kur po shoh para Meje, Ju Zonja Shqiptare, dhe ju falenderoj nga zemra per urimet qe me beni. Ju cfaq kenaqesine Time per inisjativen qe keni marre me ndryshuar jeten shoqerore.

Ne qofte se gruaja shqiptare nuk do ta beje, si duhet, detyren e Nenes, dhe nuk do ta tregoje kurajon e saje per ti sherbyer ndryshimit te jetes sahoqerore, atehere organizimi qe kemi filluar do te mbetet mangut. Dua nga gruaja shqiptqre jo vetem te paraqisi elegancen dhe nderin, por edhe te jete nje element i dobishem per patriotizem".[/color]

Kryetarja e delegacionit mbajti nje fjalim e nder te tjerash tha: "Nena Mbreteresh i dha gruas shqiptare shembullin e shkelqyer per rritjen e femijes".

[b]Mbreti i pergjigjet:[/b]

[color=darkblue]"Tani cdo portokolli dua me shtua: Jam nga ata qe e ndiej dashurine dhe respektin ndaj Nenes. Nena, deri diku perfaqeson Atdheun per njerine. Nena ben njerine per Atdheun, Kombin.

Nuk duhet t’a quani Familjen tone jashte rrethit t’uaji; jemi si ju, bijte e kesaj toke, bijte e ketij Atdheu; burrat e kesaj familje jave vellezerit e juaji, femrat jane motrat e juaja dhe Nena eshte Nena juaj. Froni Jone bazohet ne dashurine e popullit. Familjen t’one gjithsecili do ta gjej gati per nevojat e tij dhe per intersin e Kombit".[/color]

Me 10 mars te vitit 1937 u hap java e "Gruas Shqiptare" me moton: "Skllavja e Cliluar". Zbulimi i fytyres se gruas u be me ligj. Filloi heqja e ferexheve. Dita e 10 marsit qe shesh femren shqiptare te lire pas kaq shekujsh skllaverije e vuajtje, krenohet lumturisht me heqjen e mbuluses absurde qe simbolizonte kohen e erret kur ajo ndahej nga jeta nga nje rradhe paragjykimesh te trasheguara prej sundimit te huaji.

[b]Emancipimi i gruas u be dhe me ligj.[/b]

Zogu dhe mbare familja e Tij, kishte dhene shembull qe shume kohe me pare. Si Nena e Tij ashtu edhe motrat dhe i gjithe fisi i kishin hequr ato rrobet se kohes se Turqise dhe visheshin si cu quajt allafranga (civilizuar).

[b]Financat u rregulluan sipas ligjit, doganat, taksat, sistemi monetar, monopolet, huanat shteterore edhe pensionet.[/b]

Persa i perket pensionit qe ishte nje gje e pa njohtur filloi me hyre ne rruge qe ne vitin e krijimit te qeverise se Kongresit te Lushjes, por per arsye te lufterave dhe crregullimit nuk funksiononte. Punetoret e shetit linin 5% te rroges per pensionin.

Pensionet paguheshin, por e drejta me dale ne pension nuk qe rregulluar. Por me

3 nendor te vitit 1937 u krijua me ligj Drejtoria e Pergjithshme e Pensioneve per civila me nje karakter relativ autonom, kurse Ministrija e Financave kishte pergjegjesine juridike.



[b]LUFTA PER MEKEMBJEN E EKONOMISE KOMBETARE.[/b]


Shiperija ka qene dhe eshte nje vend agrar, por e mbetur ne shkallen me te ulet te asaj kohe, ne krahasim me te gjithe vendet e Europes. Nga vitet 20, kur Qvererija e Lushjes mori legjimitet, filloi hapi i pare drejt nje ngritje, por me shume ngadale.

Ne fillim, ne kohen e Repuplikes, u krijua Ministria e Bujqesise dhe e Pyjeve, por me 12 frur te vitit 1929 u nderrue ne Ministrine e Ekonomise Kombetare. Filluan me u kultivu a dritherat te zgjedhur, dhe filluan me u marre farera nga jasht. Banka bujqesore e sapokrijuar filloi me dhene ndihma per kultura te ndryshme.

Shqiperia, ky vend i varfer, i posa dalur ne drite, filloi me u perzie me boten e madhe. Ajo mori pjese me prodhimet e saja ne ekspozitat e ndryshme te asaj kohe qe mbaheshin neper bote: si Panairin Nderkombetar te Arteve dhe teknikes ne Paris, ne Panairin Nderkombetar te Budapestit.

Qeveria filloi me ndihmuar bujqerit me vegla punimi te bleme nga jasht si me 1929 u blene nga Greqia 4000 parmenda dhe 200 trina hekuri, kurse nga Cekosllovakija 1400 parmenda dhe 150 trina. Me vone filluan me u ble makineri me te avancuara.

Filloi kultivimi i ullirit me 1934 me 46500 rrenje kurse me 1937 me 38,105,000.00. Kultivimi i duhanit u zhvillua ne menyre me te studjuar. Filloi nje aktivitet eksperimentimi ne te gjithe sektoret e bujqesise, blegtorise, bimeve industriale etj.

Ne vitin 1929 u ngriten 8 stacione meteorologjike. U hapen shkolla bujqesore. Ne Lushnje u hap nje shkolle bujqesore, Fidanishtja Shteterore u ngrit ne Laprake, Instituti Zooteknik ne Xhafzotaj etj.

Qeverise i duhej te luftonte kunder semundjeve te ndryshme qe ishin perhapur ne Shqiperi, per arsye te vobektesise dhe te prapambetjes.

Gjendja shendetesore ishte si mos me keq. Spitalet i njihje me gishta, kurse specialiste kishte vetem 50 ne vitin 1920. Gjate rregjimit Mbreteror u happen spitale neper qytete kryesore, dispanceri ne vende me te vogla dhe abulanca, ambulanca antiveriane, stacione antimalariken, qendra higjenike, loboratore bakteriologjike, ingjineri sanitare, mami dhe agjenta shendetesore. Po ashtu edhe mjeke te shkalleve te ndryshme si: mjek i posacem, mjek i bashkise, mjek komunal dhe mjek qeveritar.

Lufta duhej drejtuar semundjeve te zakonshme, por me shume kunder semundjeve ngjitese si per njerezit, ashtu edhe per kafshet. Malarja bente kerdine ne Shqiperi. Ne analizat e nxenesve te Gjirokastres, Durresit, Vlores dhe Beratit ishin mbi 55 perqind me symptoma te malaries, kurse ne Gjirokaster deri ne 90 perqind. Me ndihmat e miqeve te huaji te Shqiperise u be nje lufte e sukseshme kunder semundjeve ngjitese. Me krijimin e Institutit antimalarik nen drejtimin e Fondacionit Rrokfeler dhe te specialisteve shqiptar, si dr. Ashta, u hapen dege te ndryshme ne shume qytete.

Pervec sherimit me ilace luftoheshin dhe folete e mushkonjave. Sipas analizave qe u bene ne vitin 1938, perqindja e femijeve me symptoma te malaries kishte zbritur: ne Tirane nga 42% ne 11%, ne Berat, Vlore dhe Durres ishte pergjysmuar. Keshtu qe ne nje kohe kaq te shkurter u korr nje sukses gati i pabesueshem.

Edhe lufta kunder semundjeve te kafsheve shkonte paralel. Shqiperija kishte 6 milion bageti te imta dhe te trasha me nje vlefte prej 100 miljon franga ari qe ne vitin 1927. Por keto ishin me nje numer te madh semundjesh. Ministria e Ekonomise mori masa profilaktike nepermjet dispanserive veterinare duke vaksinuar dhe shpernda ilace.

Tregtia u garantua me ane te Kodit Tregetar. Por meqe ishim pa fabrika dhe pa punishte te medha nuk mund te flasim per tegeti, por edhe kjo filloi me ate takatin e kohes. Me teper prodhime blegtorale eksportoheshin per te importuar lende te pare te industrise se lehte dhe farera te zgjedhura.

Jemi ne vitet 30, kur ne Bote filloi depresioni ekonomik. Ky depresion solli sisteme te rrezikshme ne Bote qe do te shkaktonte tragjira gjyshekullore, sikurse e perjetuam edhe ne. Shqiperija kishte hyre ne rradhen e vendeve te qyteteruara sapo filloi pununen Qeverija e dalur nga Lushnja. Ministri i Puneve te Mbrendeshme Ahmet Zogu propozon dhe me 30 djetor te vitit 1921 themelon Kryqin e Kuq Shqiptare dhe me 2 gusht te vitit 1923 u be anetar i Kruqit te Kuq Nderkombetar. Me themelimin e Monarkise, parlamenti caktoi si patroneshe te Kryqit te Kuq Shqiptare, Princeshen Sanije. Nen kujdesin e Kryqit te Kuq u happen shkolla, jetimore, streha varferore, azilet e para te pleqeve, ndaheshin dhe gjella per te varferit ne disa qendra.

Aktivitetet sportive nuk mbeten pas. Shqiperia filloime marre pjese ne kampionatet e ndryshme te lojrave. Vlen te permendim kampionatet e futbollit, notit, ciklizmit, atletikes se lehte. Ne vitin 1932 Shqiperia u pranua si anetare e FIFA-s. Ne vitin 1933 mori pjese ne lojrat olimpike te Ballkanit ne Athine, me 1934 merr pjese ne garat e Sofias. Si patronashe u zgjodh Princesha Myzejen.

Artizanati Shqiptare filloi nismen e tij. Filluan te dalin ne drite mjaft punime artistike, dekoracionale, piktura, skulptura fotografimi etj. Me 24 maj te vitit 1931 u organizua nje ekspozite e artit ne Tirane. Dy shkolla u happen ne Tirane, njera e vizatimit dhe tjetra e Institutit Teknik. Shqiperija u perfaqesua ne Ekspoziten e Parisit me 12 vepra te punuara nga nxenesit e shkolles se vizatimit.

Me punen e palodhur te motrave te Zogut filluan me u fotmua kore, orkestra dhe teatro. Tearti shqiptare nisi te veproje si nje foshje e njome qe kerkon te gjeje fushen e artit te vertete. U vune ne skene edhe pjese te veshtira.

Per te krijuar nje imazh te mire per turizmin filluan me u botuar broshura te bukura nga natyra shqiptare me ane te Entit Shteterore te Turizmit. Se pari u moren masa legjislative. U hartua Kodi per mbrojtjen e rrugeve dhe te qarkullimit. Shume perparimtare qe edhe dalja ne qarkullim e Kartes se Turizmit. Kjo i jepte turistit, si te mbrendshem ashtu dhe te jashtem nje perkrahje dhe informacion shume te dobishem. Ishte e shkruar ne frengjisht dhe shqip. U krijua edhe nje statistike per hyrje dhe dalje te turisteve.

Po marr nje shembull per vitin 1936; Numri i vizitoreve te huaji ishte 3742 veta, numri I diteve te kaluara ne Mbreteri 10559 dite, diviza si kapital qe ka hyre ne Shqiperi nga keta 125708 franga ari.

U bene lidje me shoqata turistike nderkombetare si: Qendren Nderkombetare te Turizmit, Unionin Internacional dhe Organin Zyrtare te Propogandes per Turizem, Zyra Internacionale e Shkembimit Aleancave Internacionale e Hoteleve dhe Aleanca Internacionale e Turizmit.

U shkembyen perfaqesi turistike me Parisin, Vienen, Amsterdamin, Londren, Athinen, Pireun dhe Dubrovnikun. U lidh nje linje e rregullt Shkoder – Dubrovnik. U lidhen marreveshje me shoqerite e flotave per vizita me vapor ne portet shqiptare e anasjelltas. U kryen 3 filma dokumentar mbi vendin tone. Filluan botime dhe afishe ne gjuhe te huaja.

Ne cdo hap shesh se vendi yne kishte hyre ne rrugen e botes se zhvilluar. Edhe pse neve ishim te varferit dhe me te prapambeturit, jo per fajin tone, por te roberise shume shekullore, prap nuk deshem me u demoralizuar dhe me vazhduar sikur qeme.kurre ndoshta populli me pare nuk kishte pare automola, tani u krijua dhe Klubi Turistik dhe Automobilistik Mbreteror. U bene lidhje me shoqata dhe klube nderkombetare.



[b]SHTYPI I EPOKES ZOGISTE[/b]


Mund the thuash me plot te drejt dhe bindje se shtypi pati lulzimin me te vrullshem se asnjehere.

Censura Shqiptare nuk funksiononte si ne Gjermani dhe Itali.

Regjimi i Shqiperise nuk kishte nje monopol ideologjik, si keta dy vendet qe permenda, si Gjermanija dhe Italia qe ishin shtete partiatike dhe me nje diktature policore. Keshtu qe ne Shqiperi botoheshin shume libra dhe gazeta. Edhe nga jasht hynte mjaft materiale i cdo ideje, bile fatekeshisht dhe propogande komuniste, qe me vone i hengri koken vendit dhe popullit gjate me shume se 50 vjet.

Ketu dua me permend disa gazeta dhe revista te ndryshme sepse ato jane riperteri pas 50 vjetesh.

Shembu; "Albania" e New Jorkut, "Arbrnija", "Besa", "Demikracija", "Drita", "Djersa e Popullit", "Jeta e Re", "Kosova", "Kombi", "Rilindja Shqiptare", "Shqiperia e Re", "Sporti Shqiptare", "Populli", "Vatra", "Vllaznia"…….

Mbi 30 gazeta me tituj te ndryshem.

Revista: "Bujqesija", "Ekonomisti Shqiptare", "Edukata e Re", Hylli i Drites", "Ilirija", "Jurisprudenca Shqiptare", "Leka", "Mesuesi", "Minevra", "Shekulli XX", "Shqiptarja", "Diana", "Java", "Kombi", "Ekonomija Kombetare"……

Revista mbi 30 tituj.



BOTA NE DEPRESION,

SHQIPERIA PERBALLE

PRESIONEVE.



Jemi ne vitet ’30 kur bota hyri ne depresionin me te madh ne histori, dhe si gjendje e tille i dha shkak keijimit te ideologjive te reja dhe te rrezikshme. Ne Itali kishte fituar fashizmi me kohe, por dale ngadale ai mbolli faren e militarizmit dhe te imperializmit.

Ne Gjermani nga fillimi i viteve ’30, fitoi dhe nje tjeter ideologji Nazizmi. Kreret e krtyre vendeve, Musolini dhe Hitleri, u binden se vec ata mund te shpetonin boten nga kriza e madhe ekonomike, duke rrezuar demokracine dhe me vemdos, sipas tyre, rregjime njipartiake dhe me qeveris me nje rregull te caktuar nga shteti.

Kjo rryme filloi me influencua edhe Shqiperine. Shqiperija qe nuk kishte asgje kur u shpall e veteqeverisur qe nga Kongresi i lidhjes filloi me kerkuar ndihme dhe kjo iu akordua sipas rre gullave internacional

[b]Me respekt:
Tomori[/b]

Pershendetje Tomor,

E lexova artikullin qe postove. Ka nje fryme ndryshe nga ato qe kam lexuar deri me sot.

E vetmja gje qe me duket akoma problematike per kete karakter eshte mungesa e reformes agrare qe e la popullin ne varferi, dhe puna e dobet me ushtrine, e cila kishte shume oficere italiane. Ky fakt paralizoi ushtrine kur fashistet sulmuan ne 1939.

[quote=Tomori]
[b]1-bajram curri beri grusht shteti me Fan nolin ne qershor te 1924.[/b]
2-ndersa Noli me ardhjen ne fuqi te Zogut u largua nga shqiperia ,bajram curri vazhdoje me banden e tij neper malet e tropojes e shpellave te dragobise ti mos bindej ligjeve te shtetit te pare shqiptar.


Arvaniti kthellohu cka ultranaciolisti na paska qen bajram curri?!!!

[/quote]


B. Curri beri grusht shteti me Fan Nolin, pasi A. Zogu (nacionalisti i Madh) po e shiste vendin pjese-pjese, vetem per te sunduar.

Ndihmen e jugosllaveve, me cfare ua shperbleu A. Zogu?

Me heshtjen totale ndaj ceshtjes se Kosoves. Goxha nacionalist?

Shen Naumin e fali si nje rrobe te vjeter. A e ke vizituar ndo1her shen Naumin?

Cfare ligjesh duhej t'i bindeshin shqiptaret, kur shteti zogist ishte mish-mash dhe kur vendi po copetohej porsi nje lecke?

Qeveria e Fan Nolit ishte nje perpjekje per te ndaluar veprimtarine antikombetare te Zogut. A mund te me thuash se me ndihmen e kujt erdhi serish ne pushtet nacionalisti A. Zogu?

Keto jane fakte historike.

[quote=Tomori]

[b]Kur dihet shum mire ce bajram curri kur ka marre lajmin se ka vdek Lenini ..ka qajte bile ka thene na vdiq Hazreti LENINI....a kupton?!![/b]
[/quote]

Po ty kush ta tha kete gje?

E degjove nga ndo1 rregjistrim ne Shpellen e Dragobise?

Ky qe po thua ti, fakt historik eshte?

O Tomorro, flit me fakte!

***

[quote=Tomori]
Se te debatojshe per figuren e ndritur te Mbretit tone ne ket forme te gjuhes komuniste nuk ja vlen sonte, bile esht e damshme per kombin ne teresi.
"king_Gentus" nuk them qe ju personalishte jeni komuniste..por keni has ne literature komuniste qe eshte paraqit mbrapsht hisografia shqiptare rreshte per gjaste dekata?!!!
-I nderuari mos haroni se ne periudhen e Komuniste qe nga organizatat e fmive te pionerve po ashtu tek rrinia, tekstet shkollore,teatrot, mediumet,kinografija .. (akademija e shkencavet) ..e instucione te tjera eshte hedhur mllef ndaj figures se[b] Mbretit Shqiptar Ahmet Zogun![/b]
-A ne anen tjeter jan ngritur figurat sllave siq Leninit Stalinit e anti-shqiptarve te tjere?!!!
-Ju lutem gjykoni pak me gjake ftofesi keta lojrat marksiste-leniniste te partis se punes se shqiperise. Se qfar pasoja kane lere ne nje gjenerate te tere...qe si ne rastin konkret shqiptari pa pike respekti te nenqmoje Mbretin e vet?!!!
"king_Gentus" se fundi ju pershendes ju lutem mirni punet me gjakeftoftesi e dot kuptoni se realitetin e jo siq kan plasu keta kelysh Marksiste....[/quote]


C'lloj mbreti ishte ky?

Nuk kishte ça te bente, e tha me vete, neser me te dale dielli po behem mbreti.

Sill ndo1 fakt, e mos flit keshtu kot.

...dhe mos iu shmang pyetjeve...

[quote=ARVANITI][quote=Tomori]
[b]
[b]Kur dihet shum mire ce bajram curri kur ka marre lajmin se ka vdek Lenini ..ka qajte bile ka thene na vdiq Hazreti LENINI....a kupton?!![/b]
[/quote]

Po ty kush ta tha kete gje?

E degjove nga ndo1 rregjistrim ne Shpellen e Dragobise?

Ky qe po thua ti, fakt historik eshte?

O Tomorro, flit me fakte!

***[/quote]

Pershendetje Arvaniti!
Po deshe fakte per kete interesohu ne cilin parlament te botes eshte dheni nje minut heshtje per Leninin kur ka cofe.. me 21.01.1924
Te jeshe i sigurte se kjo poshtersi ka ndodhur vetem ne parlamentin Shqiptare?!!!
Sa per dijeni Arvaniti, i madhi Ahmet Zogu ne kete seance te poshter protestone kategorishe dhe e leshone sallen e parlamentit...
qka fakte done kjo eshte e vertet..si per Fan Nolin e te tjeret qe u ngrine ne kembe qe te nderojne VLADIMIR ILIC -LENININ...
Arvaniti sa per dijeni kete nuk e theme une?!!
Por histografia qe eshte e dokumentuar kjo gje..i nderuari Arvaniti?!!

[quote=ARVANITI][quote=ARVANITI]A. Zogu, ishte tradhetar e shkur tradhetarit.

Pse?

Ja:

- Vrau atdhetaret me te flakte shqiptare L. Gurakuqi, Bajram Curri, Hasan Prishtina, Avni Rustemin dhe shume kundershtare dhe atdhetare shqiptare. Ky ishte nacionalizmi i A. Zogut. Ne kete menyre e beri shtetin shqiptar A. Zogu. Si dhe perndoqi Fan Nolin e Madh,

-Erdhi ne pushtet pas 1924, duke rrezuar qeverine demokratike te Fan Nolit, me ndihmen e ushtrise Jugosllave. Si shperblim, Zogu nuk e ngriti zerin ndaj ceshtjes se Kosoves.

-Fali Shen Naumin, perlen shqiptare, qe edhe sot ka "fqinji" yne Lindor.

-Beri marreveshje kunder interesave te Shqiperise me Italine.

-Ja mbathi si skuth, pasi sulmit italian, duke ju larguar detyres se tij si "udheheqes" i shtetit.

-Perdori te gjitha mjetet per te sunduar ne Shqiperi.

Ky eshte atdhetari i Madh A. Zogu, frikacaku qe vodhi c'mundi dhe ja mbathi diten me diell te 7 prillit 1939.

Shiti gjthcka per veten e tij.

Keto jane fakte, nuk po i shpik une.

****[/quote]

Theniet e mesiperme jane fakte, nuk po i nxjerr une. Jane fakte qe tashme i ka pranuar historia.

[b]Po te mundesh kundershtoi pikat e mesiperme nje nga nje, nese mundesh, por vetem me fakte.[/b]

Duhet te dish edhe kete gje, historine e shkruajne shqiptaret ashtu sic eshte, dhe jo amerikanet e anglezet, qe s'ka lidhje me ne fare. Historia nuk mund te manipulohet.

A mundesh t'i kundershtosh, me fakte?


ARVANITI


***[/quote]

ARVANITI une tu sqarova shum bukur po ju nduket se jeni te verbet a sju ka kendja te shiqoni ralitetin se qka ka ndodhur ne te vertete...

[b]ARVANITI ja po va postoje te verteten kush e vrau luigj Gurakuqin!
LUIGJ GURAKUQIN E VRAU D'JALI TEZES SE VET KY D'JALI TEZEAS KA EMER E MBIEMER O ARVANITI DUHET TE KUPTOJSHE,,
PO TA PERSERISI VRASESI ESHTE D'JALI TEZES KY ESHT
EMRI: BALTO
MBIEMRI:STAMBOLLA
- Pra I nderuari Arvaniti mbaje mende kete prej Tomorit: [/b]
[size=6][color=red][b]Njeriu qė qėlloi mbi Gurakuqin, ishte djali i tezes sė tij Balto Stambolla[/b][/color][/size]

a ke te carte lojen. po deshe ta them por me vjen rande te them motivin po deshe hyne ne Arkivin ne Tirane se nuk me kujtohet numri por e di se fillonteme pesmijshe..e aty dot bindesh perse e ka vra tezaki i vet?!!

Une te thashe se nuk hi matykje se pa mare parasysh per jeten e tije private qka ka pas Gurakuqi me balldesken e vet une e nderoje per punen atdhetare se kjo nuk i mohohet...
A me kupton o Arvaniti, sta kap mendja se ceshte punuar thkehu realitetit mos te miremi me romantik..
Arvaniti tashe per her te fundit ta perserise per se treti lexo:


[b]Njeriu qė qėlloi mbi Gurakuqin, ishte djali i tezes sė tij Balto Stambolla[/b]


1925. Vrasja e Luigj Gurakuqit nė Bari
Vrasja tjetėr me atentat ndaj politikanėve shqiptarė jashtė Shqipėrisė u shėnua nė 2 mars tė vitit 1925 nė Bari tė Italisė ku mbeti i vrarė Luigj Gurakuqi, i cili ishte njė nga politikanėt mė tė njohur shqiptarė qė nga Qeveria e Ismail Qemalit nė 1912 kur mori portofolin e Ministrit tė Financave. Mė pas ai mbajti dhe portofolin e Ministrit tė Arsimit dhe nė vitin 1924 ishte krahu i djathtė i Fan Nolit nė Revolucionin e Qershorit qė e solli atė nė pushtet. Pas riardhjes sė Zogut nė pushtet nė 1924, ashtu si dhe shumė politikanė tė tjerė qė kishin marrė pjesė dhe kishin udhėhequr Revolucionin e 1924, edhe Gurakuqi u largua nga Shqipėria dhe u vendos nė Bari tė Italisė.
Njeriu qė qėlloi mbi Gurakuqin, ishte djali i tezes sė tij Balto Stambolla, tė cilin thuhet se e nxiti Ministri i Brendshėm i Zogut, Ceno Beg Kryeziu, duke shfrytėzuar disa mosmarveshje familjare qė ata kishin pasur nė mes tyre. Nė atė kohė opozita antizogiste qė kishte mėrguar jashtė Shqipėrisė, pėr vrasjen e Gurakuqit bėri fajtor Ahmet Zogun, [b]por nė gjyqin e zhvilluar nė Itali, nėna dhe vėllai i Gurakuqit deklaruan se Zogu nuk kishte fare gisht nė vrasjen e djalit e vėllait tė tyre. [/b]

[quote=ARVANITI]A. Zogu, ishte tradhetar e shkuar tradhetarit.

Pse?

Ja:

- Vrau atdhetaret me te flakte shqiptare L. Gurakuqi, Bajram Curri, Hasan Prishtina, Avni Rustemin dhe shume kundershtare dhe atdhetare shqiptare. Ky ishte nacionalizmi i A. Zogut. Ne kete menyre e beri shtetin shqiptar A. Zogu. Si dhe perndoqi Fan Nolin e Madh,

-Erdhi ne pushtet pas 1924, duke rrezuar qeverine demokratike te Fan Nolit, me ndihmen e ushtrise Jugosllave. Si shperblim, Zogu nuk e ngriti zerin ndaj ceshtjes se Kosoves.

-Fali Shen Naumin, perlen shqiptare, qe edhe sot ka "fqinji" yne Lindor.

-Beri marreveshje kunder interesave te Shqiperise me Italine.

-Ja mbathi si skuth, pasi sulmit italian, duke ju larguar detyres se tij si "udheheqes" i shtetit.

-Perdori te gjitha mjetet per te sunduar ne Shqiperi.

Ky eshte atdhetari i Madh A. Zogu, frikacaku qe vodhi c'mundi dhe ja mbathi diten me diell te 7 prillit 1939.

Shiti gjthcka per veten e tij.

Keto jane fakte, nuk po i shpik une.

****[/quote]

Theniet e mesiperme jane fakte, nuk po i nxjerr une. Jane fakte qe tashme i ka pranuar historia.

[b]Po te mundesh kundershtoi pikat e mesiperme nje nga nje, nese mundesh, por vetem me fakte.[/b]

Duhet te dish edhe kete gje, historine e shkruajne shqiptaret ashtu sic eshte, dhe jo amerikanet e anglezet, qe s'ka lidhje me ne fare. Historia nuk mund te manipulohet.

A mundesh t'i kundershtosh, me fakte?


ARVANITI


***[/quote]

Mire pra, e zëmë se e provove "me fakte" se nuk u vra nga "i Madhi" A. Zogu.

Kundershtoji pikat e mesiperme, nese mundesh?

Jepi!

Vetem me fakte!

[quote=Tomori][quote=ARVANITI][quote=ARVANITI]A. Zogu, ishte tradhetar e shkur tradhetarit.

Pse?

Ja:

- Vrau atdhetaret me te flakte shqiptare L. Gurakuqi, Bajram Curri, Hasan Prishtina, Avni Rustemin dhe shume kundershtare dhe atdhetare shqiptare. Ky ishte nacionalizmi i A. Zogut. Ne kete menyre e beri shtetin shqiptar A. Zogu. Si dhe perndoqi Fan Nolin e Madh,

-Erdhi ne pushtet pas 1924, duke rrezuar qeverine demokratike te Fan Nolit, me ndihmen e ushtrise Jugosllave. Si shperblim, Zogu nuk e ngriti zerin ndaj ceshtjes se Kosoves.

-Fali Shen Naumin, perlen shqiptare, qe edhe sot ka "fqinji" yne Lindor.

-Beri marreveshje kunder interesave te Shqiperise me Italine.

-Ja mbathi si skuth, pasi sulmit italian, duke ju larguar detyres se tij si "udheheqes" i shtetit.

-Perdori te gjitha mjetet per te sunduar ne Shqiperi.

Ky eshte atdhetari i Madh A. Zogu, frikacaku qe vodhi c'mundi dhe ja mbathi diten me diell te 7 prillit 1939.

Shiti gjthcka per veten e tij.

Keto jane fakte, nuk po i shpik une.

****[/quote]

Theniet e mesiperme jane fakte, nuk po i nxjerr une. Jane fakte qe tashme i ka pranuar historia.

[b]Po te mundesh kundershtoi pikat e mesiperme nje nga nje, nese mundesh, por vetem me fakte.[/b]

Duhet te dish edhe kete gje, historine e shkruajne shqiptaret ashtu sic eshte, dhe jo amerikanet e anglezet, qe s'ka lidhje me ne fare. Historia nuk mund te manipulohet.

A mundesh t'i kundershtosh, me fakte?


ARVANITI


***[/quote]
ARVANITI PO JA FAKTET QKA DONE MA SHUME PO DESHE KUPTO PO NUK DESHE MOS PERSERIT TE NJEJTEN PYETJE?!!
JA KU TE PERGJIGJEM SHKURTE DHE SHQIP

[b]ARVANITI LEXO ME VEMENDJE?!!![/b][b]ARVANITI ja po va postoje te verteten kush e vrau luigj Gurakuqin!
LUIGJ GURAKUQIN E VRAU D'JALI TEZES SE VET KY D'JALI TEZEAS KA EMER E MBIEMER O ARVANITI DUHET TE KUPTOJSHE,,
PO TA PERSERISI VRASESI ESHTE D'JALI TEZES KY ESHT
EMRI: BALTO
MBIEMRI:STAMBOLLA
- Pra I nderuari Arvaniti mbaje mende kete prej Tomorit: [/b]
[size=6][color=red][b]Njeriu qė qėlloi mbi Gurakuqin, ishte djali i tezes sė tij Balto Stambolla[/b][/color][/size]

a ke te carte lojen. po deshe ta them por me vjen rande te them motivin po deshe hyne ne Arkivin ne Tirane se nuk me kujtohet numri por e di se fillonteme pesmijshe..e aty dot bindesh perse e ka vra tezaki i vet?!!

Une te thashe se nuk hi matykje se pa mare parasysh per jeten e tije private qka ka pas Gurakuqi me balldesken e vet une e nderoje per punen atdhetare se kjo nuk i mohohet...
A me kupton o Arvaniti, sta kap mendja se ceshte punuar thkehu realitetit mos te miremi me romantik..
Arvaniti tashe per her te fundit ta perserise per se treti lexo:


[b]Njeriu qė qėlloi mbi Gurakuqin, ishte djali i tezes sė tij Balto Stambolla[/b]


1925. Vrasja e Luigj Gurakuqit nė Bari
Vrasja tjetėr me atentat ndaj politikanėve shqiptarė jashtė Shqipėrisė u shėnua nė 2 mars tė vitit 1925 nė Bari tė Italisė ku mbeti i vrarė Luigj Gurakuqi, i cili ishte njė nga politikanėt mė tė njohur shqiptarė qė nga Qeveria e Ismail Qemalit nė 1912 kur mori portofolin e Ministrit tė Financave. Mė pas ai mbajti dhe portofolin e Ministrit tė Arsimit dhe nė vitin 1924 ishte krahu i djathtė i Fan Nolit nė Revolucionin e Qershorit qė e solli atė nė pushtet. Pas riardhjes sė Zogut nė pushtet nė 1924, ashtu si dhe shumė politikanė tė tjerė qė kishin marrė pjesė dhe kishin udhėhequr Revolucionin e 1924, edhe Gurakuqi u largua nga Shqipėria dhe u vendos nė Bari tė Italisė.
Njeriu qė qėlloi mbi Gurakuqin, ishte djali i tezes sė tij Balto Stambolla, tė cilin thuhet se e nxiti Ministri i Brendshėm i Zogut, Ceno Beg Kryeziu, duke shfrytėzuar disa mosmarveshje familjare qė ata kishin pasur nė mes tyre. Nė atė kohė opozita antizogiste qė kishte mėrguar jashtė Shqipėrisė, pėr vrasjen e Gurakuqit bėri fajtor Ahmet Zogun, [b]por nė gjyqin e zhvilluar nė Itali, nėna dhe vėllai i Gurakuqit deklaruan se Zogu nuk kishte fare gisht nė vrasjen e djalit e vėllait tė tyre. [/b][/quote]

FAN NOLI

Si abuzoi Noli me arkën e shtetit

Pjesë nga Arkivat Sekrete të CIA-s dhe Shërbimeve Sekrete të Huaja rreth Korrupsionit dhe Vjedhjeve Masive të Buxhetit Shqiptar me Dokumenta të Kohës së Qeverisjes Bollshevike të Fan Nolit

Ashtu siç pati një fillim, qeveria “Noli”, ardhur në pushtet pas revolucionit të njohur “demokratiko-borgjez” të vitit 1924, pati edhe një fund, madje shumë të shpejtë. Në ata pak muaj të aktivitetit të saj, kjo qeveri “stinore”, përveçse hyri si një “konvecion” në historinë e qeverisjeve shqiptare, duhet thënë se nuk solli ndonjë ndryshim në jetën e vendit e të popullit të asaj kohe.

Nga z.Dukagjin Hata dhe z.Përparim Halili

Nëse vendimi i parë që mori Qeveri “Noli”, kishte të bënte me ndëshkimin dhe sekuestrot e pasurive të kundërshtarëve të saj politikë, të rrëzuar nga pushteti e të arratisurve jashtë kufijve, vendimi i fundit i kësaj qeverie, kishte lidhje me boshatisjen e arkës së qeverisë. Vetëm pak kohë përpara rrëzimit nga “froni” dhe përpara largimit nga Shqipëria, Noli dhe njerëzit e kabinetit e të pushtetit të tij, të cilët kishin akoma vulën dhe firmën e qeverisjes, nxorën vendimin për shpërndarjen e financave të shtetit, duke i akorduar ato në formë pagash e shpërblimesh për “rrethin” e ngushtë e besnik të kabinetit.

Ky akt financiar, regjistruar si “kapaku” që mbylli historinë e qeverisjes së Nolit, ka ndodhur plot 81 vjet më parë.

Në datën 25 dhjetor 1924, pasi kishte marrë me vete gjithë buxhetin e shtetit, kabineti qeveritar i drejtuar nga Noli, shkoi në Vlorë dhe përpara largimit nga Shqipëria, organizoi mbledhjen e fundit në të cilën, u shpall vetëm një vendim: “Ndarja e pjesës kryesore të buxhetit të shtetit, në formë pagash e shpërblimesh për aktivistët dhe mbështetësit e vet”. Kështu u hartua, u miratua dhe u ekzekutua lista e ndarjes së financiave me emrat dhe shumat përkatëse, sipas arkave të prefekturave. Për pjesën tjetër të buxhetit të shtetit shqiptar të dhjetorit të vitit 1924, megjithëse ka qënë i konsiderueshëm, nuk është folur asnjëherë. Përdorimi i tij zyrtar, nuk figuron as në vendime të mëparëshme e as në vendimin e fundit të qeverisë, të datës 25 dhjetor 1924. Ai u zhduk pa gjurmë dhe sipas dokumenteve të shërbimeve sekrete të huaja të asaj kohe(CIA), thuhet të ketë “udhëtuar” privatisht matanë kufijve të Shqipërisë, por që duke mos u folur asnjëherë për fatin e tij. Një gjë është interesante në vendimin e fundit të kabinetit qeveritar të Nolit: Mënyra e shpejtë e veprimit dhe lista e personave që kanë përfituar nga ndarja dhe përfitimi personal prej financave publike.

BIOGRAFI: Dy nga krerët e kryengritjes noliste

Qazim Koculi
Lindi më 1887 në fshatin Kocul të Vlorës. Arsimin fillor e kreu në vendlindje ndërsa atë të mesëm në gjimnazin “Zosimea” të Janinës. Studimet e larta i përfundoi në Akademinë e Lartë Ushtarake të Stambollit, pas të cilës fitoi gradën Nëntoger. U emërua më pas në Marinën Ushtarake të Perandorisë Osmane, ku fitoi gradën e togerit. Më 1909 nuk i bindet një urdhri ushtarak të një eprori të tij gjatë një beteje detare në Prevezë, për t`ju dorëzuar flotiljes italiane. Pas nxjerrjes së urdhër-arrestit nga komanda perandorake, Koculi arratiset për në Argjentinë, ku qëndron deri në vitin 1912. Kthehet këtë vit në Vlorë, pasi iu përgjigj një thirrje të Ismail Qemalit. Ky i fundit e cakton drejtor të portit të Vlorës, detyrë të cilën e kreu deri në çastin që porti u mor në administrim nga italianët në tetor të vitit 1914. Deri në vitin 1917 ishte kryekatundar në Brataj të Vlorës. Nga ky vit e deri më 1919 ishte nënprefekt i Tepelenës. Më 21-31 janar 1920 merr pjesë si delegat i Vlorës në Kongresin Kombëtar të Lushnjes, nga i cili u emërua edhe senator. Është aktiv në Luftën e Vlorës të vitit 1920 dhe njihet si një ndër organizatorët e Kuvendit të Barçallasë. Koculi u zgjodh nga ky kuvend si kryetar i komisionit të përbërë nga 16 anëtarë. Më 19 maj 1920 ky komision zgjodhi në Beun të Vlorës, Qazim Koculin si komandant të përgjithshëm të Komitetit të Luftës së Vlorës. Hyri në Vlorë në krye të trupave shqiptare, pas një beteje të zhvilluar më parë, më 3 shtator 1920. Pas kësaj lufte kreu detyrën e prefektit të Vlorës. Zgjidhet deputet i Vlorës në zgjedhjet e para të 5 prillit 1921. Ishte mbikqyrës i qeverisë së Pandeli Evangjelit së bashku me Bajram Currin dhe Avni Rustemin në periudhën tetor-nëntor 1921. Kriza e dhjetorit 1921 e gjeti në krahun e forcave që ishin për rrëzimin e qeverisë së Evangjelit. Nga kjo krizë ai u bë protagonist jo me ndonjë dëshirë të madhe, duke hyrë në histori edhe si kryeministri njëditor i Shqipërisë. Ai më 6 dhjetor formoi pa konsultime një kabinet prej 8 anëtarësh, për askush nuk që i gatshëm të ndihmonte. I vetmi urdhër që lëshoi “kryeministri” njëditor ishte ai për drejtorin e përgjithshëm të postave, të cilin e urdhëroi të mos lëshonte asnjë lloj telegrami të pakontrolluar prej tij. Nga këto dy shkaqe, Koculi dha dorëheqjen brenda të njëjtës ditë që u emërua kryeministër. Në zgjedhjet e 27 dhjetorit 1923, Qazim Koculi u zgjodh sërish deputet i Vlorës në Kuvendin Kushtetues. Gjatë kësaj kohe vazhdoi të përkrahte po ata linjë politike që ishte për rrëzimin e qeverisë.

Koculi ishte ndër pjesëmarrësit dhe përkrahësit e kryengritjes së qershorit 1924. Në qeverinë e dalë nga kjo kryengritje, Koculi ishte ministër i Punëve Botore. Me dështimin e kësaj qeverie dhe me Triumfin e Legalitetit, Qazim Koculi emigroi jashtë Shqipërisë bashkë me politikanë të tjerë. Emigracionin politik Koculi e kaloi në Vjenë dhe Paris. Gjatë kësaj kohe ai pajtohet me Mbretin Zog dhe pranoi që të ishte kryetar i Komitetit të Kosovës në mërgim. Për këtë gjë, ai ai u pagua me një shumë prej 30 napolonash në muaj. Ishte për kthimin në atdhe para 7 prillit 1939, por një gjë e tillë u kundërshtua nga shokët e tij. Pas pushtimit fashist, Koculi u kthye në Shqipëri, dhe në dhjetor 1939 emërohet anëtar i Këshillit të Lartë të Shtetit. Në qeverinë e Mustafa Krujës ishte Ministër Shteti dhe në çastet e fundit të kësaj qeverie u emërua komisar i lartë në Vlorë, në kohën kur qe rritur lëvizja komuniste atje. Më 2 janar 1943 Qazim Koculi vritet në Vlorë nga batalioni dibran i italianëve. Për këtë shkak dhe për faktin se italianët nuk pranuan të dënojë fajtorin, Mustafa Kruja që ishte edhe miku i tij, dha menjëherë dorëheqjen nga posti i kryeministrit.

Kasëm Qafëzezi:
Lindur në Kolonjë më 1880. Pas mbarimit të shkollës së mesme, titullohet ushtarak klasi për karrierë të lartë në Akademinë Ushtarake të Stambollit. Dërgohet për studime pasuniversitare në Vjenë dhe kur i përfundon, kthehet në atdhe për t‘u vënë më pas në krye të ushtrisë së Perandorisë. Në vitin 1908 shërben në Janinë. Më 1910 merret me organizimin e trazirave në zonën e Tepelenës. Pas vitit 1912 i përgjigjet thirrjes së ministrit të Luftës, Mehmet Pashë Dërralla dhe vihet në krye të një fuqie të xhandarmërisë dhe lufton kundër andartëve grekë në Jugun e Shqipërisë. Në verën e vitit 1920, bën pjesë në shtabin ushtarak të “Mbrojtjes Kombëtare” në Vlorë. Ngjarjet e vitit 1924 e gjetën komandant të Garnizonit të Përmetit, nga ku nisi marshimin ushtarak drejt Tiranës, duke u bërë vegël e opozitës së atëhershme. Më 16 qershor 1924, emërohet ministër i Luftës në Kabinetin “Noli”. Me dështimin e këtij kabineti largohet fillimisht në Itali, ku në janar 1925 rrihet me ish-ministrin Luigj Gurakuqi. Në vitin 1927 pas një amnistie të Ahmet Zogut, kthehet në atdhe dhe vendoset në Berat. Nuk pranon ofertat e Ahmet Zogut për t‘u integruar në ushtri, me justifikimin se “ishte i lodhur”. Në Mars 1931 bën pjesë në delegacionin e Beratit që vizitoi Mbretin pas atentatit të Vjenës, duke i uruar jetë të gjatë. Vdiq në Berat, më 20 shtator 1934.
Qazim Koculi, kryeministri vetëm një ditë, ministër i Punëve Botore te “Noli”
Për njoftim e veprim sa sipër, ju përshkruajmë kopjen e Vendimit të Këshillit Administrial, datë 25.12.1924. Pagesat të bahen nën responsabilitetin e kësaj ministrie pa u kërkuar certifikata nga nëpunësat.

Ja si u shpërndanë financat në formë shpërblimesh:

Arka e përgjithshme
Angjelin Suma, Drejtor Finance , 580 Franga ari
Mustafa Kallamishi 326.10 Franga ari
Mehmet Bilali, Kapiten i Barkës 434.75 Franga ari
Haki Tatzati, Nënkolonel 20.000 Franga ari
Rexhep Berati, Major 20.000 Franga ari
Ibrahim Jakova, Major 20.000 Franga ari.
Alekse Plumbi, Toger 9242 Franga ari

Rrogë për ministrat:
3900 Franga ari - Xhemal Bushati, Zv/Ministër i Brendshëm dy paga 5000 + 3000 Franga ari
Llazar Fundo, Kryetar i Komisionit të Bashkimit 2608.70 Franga ari
Automobili i Kryeministrit 300 Franga ari
Qazim Koculi, Ministër i Punëve Botore, dy paga 375 + 41 Franga ari
Sulejman Delvina, Ministër i Punëve të Jashtme 240 Franga ari
Stavro Vinjau (për Bahri Omarin) 1000 Franga ari
Sulo Bodka 960 Franga ari
Ibrahim Dedej 960 Franga ari
Petro Pekmezi, Nënp. Minstria e Punëve Botore 171 Franga ari.
Vangjel Papa, Sekretar i Gjyqit Ushtarak 400 Franga ari
Shoferi i Kryeministrit 152 Franga ari
Mustafa Banka, Protokollist Ministria e Arsimit 380 Franga ari
Zyber Bakiu, Sekretar i Ministrisë së Drejtësisë 475 Franga ari.
Bilbil Rustemi, polic Kryeministri 266 Franga ari.
Av.Mihal Lehova, Ndihmës Anëtar i Gjyqit Politik 350 Franga ari.
Shefqet Kulleci, Protokollist Min. e Brendshme 342 Franga ari
Haki Mulleti, Sekretar i Tretë Min. e Brendshme 475 Franga ari
Ali Sulejmani 300 Franga ari
Brahim Sula,
Me Transportin e Ushtrisë 326.10 Franga ari Kostandin Kote,
Nënkryetar i Parlamentit 285 Franga ari Serafin Dole,
Drejtor Parlamenti 380 Franga ari

Arka e Financave të Tiranës:
Beqir Rusi, nënprefekt i Tiranës 684 Franga ari
Mustafa Dule, telegrafist Tiranë 304 Franga ari
Ethem Bolena, polic në Tiranë 266 Franga ari
Bexhet Neimi, polic në Tiranë 266 Franga ari
Mazar Sopoti, s/Gjyqit të Fillimit 266 Franga ari

Shpërblimet, sipas arkave të prefekturave:

Arka e Financave Durrës:
Riza Dani, Prefekt 1326.25 Franga ari
Musa Maçi, Nënprefekt i Shijakut 957.60 Franga ari .
Ali Fortuzi, Kryesekretar i Durrësit 237.50 Franga ari
Luigj Zaja, Protokollist i Prefekturës 413.25 Franga ari
Muharrem Geci, Komisar i Policisë Durrës 1090 Franga ari
Kasem Durrësi, Nëpunës i Kadastrës 551 Franga ari
Shaban Belegu, Mësues i Shijakut 342 Franga ari
Rexhep Dizdari, Drejtor shkolle në Shijak 190 Franga ari
Ali Tartari, Sekretar i Gjyqit të Paqit 190 Franga ari

Financa e Shkodrës:
Riza Dani, Financa Shkodër 40.000 Franga ari .

Financa e Dibrës:
Qazim Mulleti 966.60 Franga ari
Financa e Elbasanit:
Kol Tromara, Prefekt 1306.25 Franga ari.
Hysen Prishtina, N/Prefekt 812.05 Franga ari
Demir Kodheli, Drejtor Shkolle në Peqin 418 Franga ari
Ahmet Burburia, mësues 551 Franga ari
Mahmut Çela, Arkëtar
455 Franga ari

Financa e Gjirokastës: Hilë Mosi, Prefekt 183.35 Franga ari
Sesai Çomo (dy shuma) 680 + 293.45 Franga ari

Financa e Përmetit:
Koco Çipi, Nënprefekt 812.25 Franga ari

Financa e Kavajës: Qazim Mulleti, N/Prefekt 410.40 Franga ari

Financa e Lushnjes: Naum Prifti, Mësues 146.376,20 Franga ari,

Shumat e shpërndara, sipas prefekturave:
Arka e Përgjithshme 92.309,15 Franga ari
Arka e Tiranës 1786 Franga ari
Arka e Durrësit 5270 Franga ari
Arka e Shkodrës 40.000 Franga ari
Arka e Dibrës 966.60 Franga ari
Arka e Elbasanit 3543.40 Franga ari
Arka e Gjirokastrës 1166.80 Franga ari
Arka e Përmetit 812.25 Franga ari
Arka e Kavajës 410.40 Franga ari
Arka e Lushnjes 146.376,20 Franga ari

Ky vendim u firmos në çast nga Ministri i Financave, Luigj Gurakuqi dhe, po në atë moment, ministër Gurakuqi firmosi edhe urdhërin e mësipërm për ekzekutim, i cili u firmos menjëherë edhe nga drejtori i Financave të Vlorës dhe zv/ministri i Financave, Stavro Vinjau.

Qeveria “Noli”

Fan Noli
Sulejman Delvina
Stavro Vinjau
Rexhep Shala
Luigj Gurakuqi

BALLKAN

[size=6][b]Ahmet Zogu dhe atentatori[/b][/size]
-------------------------------------------------------------------------------------

Me 23 shkurt 1923, Beqir Valteri i bėri Zogut atentat nė shkallėt e parlamentit. Zogu. megjithėse i plagosur, ēarmatosi atentatorin dhe hyri qetėsisht nė parlament e tha:

- Zotėrinj deputetė, kėto gjėra ndodhin shpesh herė prandaj nuk kini pėrse shqetėsoheni.
Mjaftuan kėto fjalė qė parlamenti tė vazhdonte normalisht punimet.

Mė pas kur Zogu u shėrua e pyetėn:
- ēfare dėnimi ti japim atentatorit?
[b]- Meqė ėshtė matjan do ta fal, - tha Zogu, - sepse baba, kurrė nuk e vret fėmijėn e vet.[/b][list=][/list]

Neqofte se Noli vertet ka ndare buxhetin e shtetit mes shokeve te tij, ai ka tradhtuar popullin. Nuk kisha pare ndonjehere kete teori nga ndonje burim i huaj.

Tomor, e vetmja frike qe kam nga keto artikuj qe po poston ti eshte se mos jane literature pro-Zogiste e financuar nga ata qe duan te sjellin mbretin mbrapa ne Shqiperi. Dua te them se keto artikuj mund te kene qellime politike, dhe jo thjesht historike.

Une per vete jam njeri qe me intereson e verteta, dhe neqofte se kjo qe thua ti ishte e verteta une nuk kam me problem me mbretin, por nuk jam akoma plotesisht i bindur per patriotizmin e Zogut, sepse edhe ne burime te huaja qe kam lexuar ai nuk shihet me sy te mire.

[quote]Po deshe fakte per kete interesohu ne cilin parlament te botes eshte dheni nje minut heshtje per Leninin kur ka cofe.. me 21.01.1924 [/quote]

Hmmm, situata duhet te shpjegohet ne kontekstin e asaj kohe. Sot te gjithe e dine se cfare shkaterrim per shoqerine ishte komunizmi, por a e dinin njerezit ne 1924 te keqijat e komunizmit dhe te Stalinit?

Ca po ndodh ne kete topik?

[img]http://www.militaryphotos.net/forums/images/avatars/132885516427414200acb0.gif[/img]

:lol: :lol:

- Vrau atdhetaret me te flakte shqiptare L. Gurakuqi, Bajram Curri, Hasan Prishtina, Avni Rustemin dhe shume kundershtare dhe atdhetare shqiptare. Ky ishte nacionalizmi i A. Zogut. Ne kete menyre e beri shtetin shqiptar A. Zogu. Si dhe perndoqi Fan Nolin e Madh,

-Erdhi ne pushtet pas 1924, duke rrezuar qeverine demokratike te Fan Nolit, me ndihmen e ushtrise Jugosllave. Si shperblim, Zogu nuk e ngriti zerin ndaj ceshtjes se Kosoves.

-Fali Shen Naumin, perlen shqiptare, qe edhe sot ka "fqinji" yne Lindor.

-Beri marreveshje kunder interesave te Shqiperise me Italine.

-Ja mbathi si skuth, pasi sulmit italian, duke ju larguar detyres se tij si "udheheqes" i shtetit.

-Perdori te gjitha mjetet per te sunduar ne Shqiperi.

Ky eshte atdhetari i Madh A. Zogu, frikacaku qe vodhi c'mundi dhe ja mbathi diten me diell te 7 prillit 1939.

Shiti gjthcka per veten e tij.


*****

Fan Noli eshte nje nga figurat me te ndritura te kombit shqiptar. Ngriti ne nivelin e boteror gjuhen shqipe, me perkthimet e tij nga viganet e letersise boterore, perdori, riktheu dhe krijoi fjale te reja teresisht shqip. Themeloi kishen e Pavarur Shqiptare me qender ne Boston. Mbrojti te drejtat e shqiptareve ne te gjithe Ballkanin, perfaqesoi denjesisht Shqiperine ne arenat nderkombetare dhe per c'eshte e mundur per mbrojtjen e trojeve dhe te drejtave shqiptare.

Po Ahmet Zogu c'beri?????????????????


****

[quote=King_Gentius]Neqofte se Noli vertet ka ndare buxhetin e shtetit mes shokeve te tij, ai ka tradhtuar popullin. Nuk kisha pare ndonjehere kete teori nga ndonje burim i huaj.

Tomor, e vetmja frike qe kam nga keto artikuj qe po poston ti eshte se mos jane literature pro-Zogiste e financuar nga ata qe duan te sjellin mbretin mbrapa ne Shqiperi. Dua te them se keto artikuj mund te kene qellime politike, dhe jo thjesht historike.

Une per vete jam njeri qe me intereson e verteta, dhe neqofte se kjo qe thua ti ishte e verteta une nuk kam me problem me mbretin, por nuk jam akoma plotesisht i bindur per patriotizmin e Zogut, sepse edhe ne burime te huaja qe kam lexuar ai nuk shihet me sy te mire.

[quote]Po deshe fakte per kete interesohu ne cilin parlament te botes eshte dheni nje minut heshtje per Leninin kur ka cofe.. me 21.01.1924 [/quote]

Hmmm, situata duhet te shpjegohet ne kontekstin e asaj kohe. Sot te gjithe e dine se cfare shkaterrim per shoqerine ishte komunizmi, por a e dinin njerezit ne 1924 te keqijat e komunizmit dhe te Stalinit?[/quote]



I respektuari "King_Gentius" ju siguroje qe keta artikull nik kan te bejne fare me propagande,,,por thjeshte eshte historija e te kaluares,,,
Nuk behet fjale aspak per patriotizem...secili ka dhene kontributin e vet..

-[b]Sa per Nolin tju them se Ahmet Zogu ka pase respekt te madhe anise ka qene oponent politik!
Ja per shembull Noli madhe gjer me 1965vite..ka mare penzione prej Zogut?!![/b]

[color=darkblue]Po ashtu Noli madhe para dy muajshe te jetes se tije jep Interviste vet Noli..dhe thote:
Mekati im ma i madhe e jetes sime eshte i ashtequajturi
Revolucioni qershorit...thjeshte nuk ka pas Revolucione por grushte-shtet
politik?!!!
-Qe ne njefar menyra hapa direkte rugen e Komunizmit per ne Shqiperi?!![/color]

-"King_Gentus" besoje qe me kuptone qka ngele tash per ne te japim sqarime?!! Kur i madhi Fan Noli shum bukur sqarohet per gabimin qe ka bere me vitin 1924.
Noli eshte pishtari kombit dote ngele Ikone e kombit shqiptare?!!
Kjo nuk vehet ne dyshim aspak por per hire te vertetes nuk kuptoje perse po i heshtin edhe keta te verteta qe nuk i komvenojne komunistve
[color=red]Se mos te harojme se Komunistet keq-perdoren Nolin thireshin ne emer te tije ne gabimet e tija?!!
Ja per shembell nje parolle komuniste?!!

Rrofte Fan Noli qe i vetmi kryeminister ne bote pranoji Atdheun tone te dyte te Internacionales Bashkimin Sovjetik!
Rrofte Bollshevizmi Rrofte Fane Noli Perkrahes I Bolshevizmit..
Rrofte Partija Komuniste e Shqiperise ..e te tjera.[/color]

a kuptoni lojen e komunistve or "King_Gentiusi"
[color=red]Po ashtu komunistet shfrytzuan rastin e Fan Noilit kur u qua ne kembe ne parlamente ti jap nje minut heshtje Leninit....siq i thoshte ai Hazreti Lenini[/color]
komunistet ne ket kontekste sulmojshin Ahmet Zogun per shkak se nuk i ka dhen nderim Lenint,,dhe nje kohesishte ka protestu ne parlamente me te madhe per ket gjeste qe ndodhe....

[b]Me respekt:
Tomori[/b]

[quote=ARVANITI]
[/quote]
ARVANITI nuk je interesante..po deshe te debatojshe debato..e jo si papagall po perserite te njejten shkrim te pakuptimte..
shkrimete deklasuara moti me argumente...mos te lutem nese je shqipetare atehere posto me vemendje..
.e jo me oratorin Komuniste kushe nuk e do Stalinin ai eshte trathetar.
-Nuk kas kuptim ma as logjik kjo shprehje, spaktit per ne qe se rrujme fare per Stalinin as sna intereson kur ka lejte e kur ka Ngordhe ky mut..

-Arvaniti prandaj analizoni pak mos shkoni paushal...te fueni patriotet shqiptare...

[quote=Tomori]
ARVANITI nuk je interesante..po deshe te debatojshe debato..e jo si papagall po perserite te njejten [b]shkrim te pakuptimte.. [/b]
shkrimete deklasuara moti me argumente...mos te lutem nese je shqipetare atehere posto me vemendje..
.e jo me oratorin Komuniste kushe nuk e do Stalinin ai eshte trathetar.
-Nuk kas kuptim ma as logjik kjo shprehje, spaktit per ne qe se rrujme fare per Stalinin as sna intereson kur ka lejte e kur ka Ngordhe ky mut..

-Arvaniti prandaj analizoni pak mos shkoni paushal...te fueni patriotet shqiptare...[/quote]

Po i shmangesh pyetjeve te mia, ë???? :wink: :wink: :wink:

Une po te them vetem kaq:

Kundershtoji pikat e mesiperme te cilat une i kam argumente kunder A. Zogut?

Pergjigjiu nje nga nje, dhe me fakte. Jo me kotesira.

Ne pergjigjen tende te ardheshme shpresoj te lexoj kunder argumentet ndaj argumentve te mia. Dhe jo pallavra te pakuptimta.

Gjith te mirat!!

P.S. Mos u shmang serish!! :wink: