Dardania.de - Kongresi i Manastirit

[B][FONT=Arial][SIZE=3][URL="http://www.google.com/imgres?imgurl=http://comeze.net/ngarkesa/2011/04/56462_kongresiManastirit_large1.jpg&imgrefurl=http://comeze.net/%3Fp%3D28154&usg=__ucO_0qOCX4ev82tGeqUqpEmj05k=&h=399&w=688&sz=80&hl=en&start=23&zoom=1&tbnid=b8JJzOrs6zYm1M:&tbnh=81&tbnw=139&ei=2zfBTpnEIeTQ4QTF_oG0BA&prev=/search%3Fq%3Dkongresi%2Bi%2Bmanastirit%26start%3D21%26hl%3Den%26sa%3DN%26gbv%3D2%26tbm%3Disch&itbs=1"][IMG]http://t1.gstatic.com/images?q=tbn:ANd9GcTaelcinEBmrt5ov-fFOEAi-2khBtL6H0tOg9KK9cZja2M4wCDEtwuo9qTf[/IMG][/URL][/SIZE][/FONT][/B]

[B][FONT=Arial][SIZE=3]Kongresi i Manastirit ose ndryshe Kongresi i Alfabetit (14 Nëntor [FONT=Comic Sans MS]1908) [/FONT][/SIZE][/FONT][/B]
[FONT=Comic Sans MS][SIZE=3]Atdhetarët që përpiqeshin të bashkonin popullin kishin përpara një përçarje në popull që shkatohej nga: 1- politika ‘përça e sundo’ e qeverise osmane; 2- struktura shoqërore feudale-fisnore në Shqipëri; 3- drejtimet e huaja të grupeve të ndryshme fetare, të cilat përdornin turqishten, greqishten, italishten e gjermanishten në vend të Shqipes. Në ato kushte, shoqëria Bashkimi e Manastirit thirri më 14 Nëntor 1908 kongresin e parë të përgjithshëm për diskutimin dhe miratimin e nje alfabeti të njësuar.[/SIZE][/FONT]
[SIZE=3][FONT=Comic Sans MS]Aty ishin të pranishëm 150 delegatë të ardhur nga të gjitha anët e Shqipërisë dhe nga bashkësitë shqiptare në Rumani, Turqi, Egjipt, Itali, Amerikë e gjetkë. Ata zgjodhën si kryetar Mithat Frasherin, të birin e të shquarit Abdyl që kishte kryesuar mbledhjen në Prizren. Përfaqësuesi i Shoqërisë Biblike Gjergji Qiriazi u zgjodh nënkryetar, kurse prifti protestant nga Korça Grigor Cilka mori pjesë bashkë me të në Komisionin e Alfabetit të përbërë prej 11 vetësh. Parashqevi Qiriazi, e Shkollës së Vajzave në Korçë, shërbeu si sekretare e komisionit. Ajo ishte e vetmja grua delegate në Manastir dhe e para grua në histori që mori pjesë në një forum gjithëshqiptar[B]. [/B]Zonja Fineas Kenedi, një misionare amerikane në Korçë, e pranishme aty si vezhguese, shkruante për poetin Gjergj Fishta: Kumtesa më e mirë u mbajt nga një prift katolik nga Shkodra, fjalët e të cilit bënë që dëgjuesve t'u rridhnin lotë; një hoxhë u prek aq shumë, saqë rendi ta përqafonte para gjithë të pranishmeve. [/FONT][/SIZE]
[SIZE=3][FONT=Comic Sans MS]Kongresi nëntëditor vendosi me votë të plotë që shqiptarët të linin mënjanë alfabetin e Stambollit me dhjetë shenjat e tij të veçanta dhe ta shkruanin gjuhën e tyre vetëm me alfabetin latin. Alfabeti i hartuar në Manastir përmbante 36 shkronja e ndërthurje shkronjash latine. Duke qenë se para kësaj mbledhjeje gjuha shqipe ishte shkruar me shkronja arabe, greke e sllave apo përshtatje të tyre, vendosmëria e këtyre delegatëve për t'i kthyer sytë nga perëndimi ishte haptazi nje shpallje kulturore e pavarësisë, gjë që shkaktoi kundërveprime të ashpra nga qeveria osmane, sllavët dhe kisha ortodokse e grekërve. [/FONT][/SIZE]
[FONT=Comic Sans MS][SIZE=3]Një pjesëmarrës i shquar në Kongresin e Alfabetit ishte studiuesi, poeti dhe atdhetari nga Shkodra, Ndre Mjeda. Tetë nga trembëdhjetë propozimet e tij u miratuan nga Kongresi i Manastirit. Ndonëse jetoi në disa vende të huaja dhe mësoi të fliste 13 gjuhë, mbi gjuhën Shqipe ai nuk vinte gjë tjeter. [/SIZE][/FONT]