"Kullerat" dhe evazioni i tyre
 

"Kullerat" dhe evazioni i tyre
nga Korab Lecaj

Rinia me këmbë në baltën e Prishtinës, sytë e mendjes në qytetet evropiane
Dhjetë vitët e fundit, pothuajse çdo familje kosovare, e veçanarisht ato kryeqytetase, kanë në përdorim një aparat televizori, radioje, apo edhe antenë satelitore, kohët e fundit edhe digjitale. Mjafton t’ia jep një shikim shtëpive private apo edhe pallateve dhe mund të sheh se si antenat satelitore- parabolike kanë mbirë sikur kërpurdhat pas shiut.

Është e pamundur që nga këto aparate elektronike që të paktën një herë në ditë syri mos ta sheh një koncert të “Jenifer Lopezit…”, ndonjë film Holivudi të “ Tom Kruzit…”, apo edhe ndonjë ndeshje futbolli, siç është ajo e Ligës së Kampionëve Evropiane. Zakonishte konsumuës të kësaj kulture të lartëpermendur është rinia, e cila deshiron të jetë e “evropianizuar”.

Këtë më mirë e vërteton në kryeqendren kosovare, që ia vlen ta bënë vetëm një xhiro nëpër rrugët e kryeqendres, nga “Santeja” e deri te “Lesna” në drejtim të Hotel “Grandit”, dhe syri do të vëren diçka interesane, do të sheh një rini të “evropianizuar”. Në ndonjë qoshe e vëren ndonjë vajzë rreth të shtatëmbdhjetave me kthizë të hapur si “Britni Spirs”, pak më tutje ndonjë “kuller” me frizurë dhe veshje si të “Paf Dedit”, apo edhe ndonjë tenejxher e sheh aty- këtu me top në dorë dhe të veshur ka fanellën e “Ronaldos” të klubit mbretëror Real Madrid.

Kjo të lë përshtypjen se rinia kryeqytetase po “evropianizohet” apo edhe është “evropianizuar”. Se sa afër dhe sa larg realitetit jemi ata nuk e dinë.

Këtu mund të fokusohemi edhe në shprehjet e tyre të kopjuara nga gjuha angleze, siç e kemi atë shprehjen e tyre “Hej njeri” që amerikanët e përdorin “Hey man”, të gjitha këto tregojnë se në rininë tonë po lulëzon një kulturë e huaj. KEQ!!

Ne jemi për modernizimin e kulturës shqiptare, por jo shuarjen e saj me plotësimin e kulturave të huaja.

* * * * *

Bazuar në këto struktura konceptuale teorike, por edhe praktike të themi, këtu mund të përmendim se rinia kryeqytetase ndodhët në një fazë tranzicioni, kalimi ndërmjet dy modeleve, midis “ Qytetit Evropian” dhe qytetit të tyre të lindjes, pra tërsive zakonore dhe mendësive që i përkasin një popullsie që gjithësesi jeton në një zonë relativisht të mbyllur siç është Ballkani.

Në jetën mediale, të rinjët i përkasin njerëzimit, modernitetit, luksit, aventurës, simbolit artistik, botës së spektaklit, ndërkohë që në jetën e përditshme, të zakonshmës, mjedisit kosovar, traditës shqiptare, vështërsive të përsëritshme të jetës , të rëndomtës.

Në këto rrethana, mesazhi medial, televiziv, filmi, koncertet e muzikës, ndeshjet sportive, nuk mund të mos marrin atë natyrë që quhet evasion, ikje nga realiteti drejt një bote imagjinare.

Këtu ne mund ta quajmë “kullerizmin” evasion i rinisë kryeqytetase.

Pra shikimet e emisionëve të ndryshme, ndëgjimi i muzikës së ndryshme të huaj, konsumohet kryesisht nëpërmjet figurës ose tingullit të asaj muzike. Pa e kuptuar fare gjuhën që përdorët në ato këngë apo filma. Pra ajo gjithësesi përvetësohet në mënyrë të cunguar, madje edhe herë herë të gabuar.

“Kullerizmi”, virusi që po shfaq një “epidemi” të të rinjët kryeqytetas, kohëve të fundit edhe te rinia provinciare, nuk mund ta dimë se si do të jetë në të ardhmën, pozitive apo negative për mentalitetin e rinisë tonë dhe për kulturën shqiptare në përgjithësi.