Abdylazis Islami
 

[B]Abdylazis Islami[/B]
Shenime per Shkrimtarin [COLOR=Black]Abdylazis ISLAMI[/COLOR]

Abdylazis ISLAMI lindi me 29 Korrik 1930 ne fshatin Gajre te Tetoves. Rrjedh nga nje familje kurbetqare. Shkollen fillore e kreu ne vendlindje, kurse gjimnazin e ulet gjate okupacionit ne Tetove. Shkollen normale dhe Akademine Pedagogjike, Gjuhen dhe Letersine Shqipe ne Shkup. Njehere punoi si mesues e mandej si arsimtar i gjuhes shqipe ne Tetove. Kjo pune i zgjati prej vitit 1952-1970. Ne vitin 1970-1979 qe gazetar prane Radio Shkupit, ku edhe doli ne pension. Prej atehere jetoi dhe punoi ne Tetove. Prej vitit 1981-1991 qe redaktor teknik ne revisten letrare e kulturale ne Shkup. Ne vitin 1990 qe anetar i Keshillit Iniciativ ne Prishtine per pajtimin e gjakut ne Tetove e rrethine. Pajtoi, bashke me krushqit e pajtimit, 98 familje.
Qe ne shkolle te mesme merrej me shkrime, shkruante poezi,tregime , romane, drama; merrej edhe me kritike letrare dhe eseistike, merrej me mbledhjen dhe studimin e folklorit shqiptar te Sharrit; merrej edhe me perkthime letrare nga maqedonishtja dhe kroatishtja.
Deri tash eshte perkthyer ne gjuhet: turqishte, maqedonishte, arabishte, italishte, kroatishte, sllovenishte, gjermanishte, anglishte, suedishte, rusishte, rumunishte, hungarishte, vietnamishte, disa me panorama e disa me antologji.
Vdiq me 16 Gusht 2005 ne Tetove.

Opusi krijues i shkrimtarit Abdylazis ISLAMI

1. “Kenget e zgjuara”, Prishtine 1968.Vjersha per te ritur
2. “Era dhe vargjet”, vjersha per te rritur, Prishtine 1964
3. “Mengjezi ne fshat”, vjersha per femije, Shkup 1965
4. “Soditje nga toka”, Prishtine 1969
5. “Barka nder vale”, vjersha per te rritur,Shkup 1971
6. “Kujtime dhe endrra”, vjersha e tregime per femije, Prishtine 1972
7. “Oaza”, vjersha per te rritur, Shkup 1973
8. “Gurgurina”, vjersha per te rritur, Prishtine 1974
9. “Fatiana”, roman per te rritur,Prishtine 1975
10. “Ujrat”,vjersha per te rritur,Shkup 1976
11. “Korrieri Artan Arta”, poeme per pioneret, Prishtine 1976
12. “Agullina”, sonete per te rritur, Prishtine 1978
13. “Drite ne sfond”, kurora sonetike dhe vjersha per te rritur,Prishtine 1980
14. “Per qepallat e qiellit varen plepat”, vjersha per te rritur, Shkup 1983
15. “Perralla popullore nga Sharri”, folklor, Shkup 1985
16. “Maje malesh”, Prishtine 1985
17. “Vajza e panjohur”, roman per femije dhe te rinj, Prishtine 1985
18. “Meleroti”, vjersha,poeme e tregime per femije,Shkup 1986
19. “ Krimi ne tempull”, roman per femije e te rinj, Prishtine 1987
20. “Yjet e vendlindjes”, Tirane 1987
21. “Romancat e nje nate vere”, vjersha per te rritur, Shkup 1987
22. “Pellumbi sqeparte”, roman per femije, Shkup 1988
23. “ Zerat nga maja”, vjersha per te rritur, Prishtine 1988
24. “Endrrat bulojne ne Eldorado”, poeme dhe vjersha per te rritur, Shkup 1990
25. “Vogelushi I fshatit Lashtor”,poeme,tregime per femije e te rinj, Shkup 1992
26. “Hekurani ne Artas” roman per te rinj, Shkup 1993
27. “Agimesha e ngujuar ne shate shpella”. Drame per femije e te rinj, Shkup 1994
28. “Kuvendi I guximtareve”,drame per femije e te rinj,Shkup 1994
29. “Arianda”, drame per femije e te rinj, Shkup 1994
30. “Peshperitjet e udhetarit plak”, poezi per te ritur, Shkup 1995
31. “Nica”, poeme per te ritur, Tetove 1995
32. “Tatuazhe”, tregime per te ritur, Shkup 1996
33. “Te treturit nga Projona”, roman per te rritur, Tetove 1996
34. “Dredhia”, roman per te ritur, Tetove 1996
35. “ Farsa e katrahures”, roman per te ritur, Tetove 1997
36. “ Shpata ne lulishte”,poezi per te rritur, Tetove 1997
37. “ Gjurmet e valeve ne shkemb”, tregime per femije
38. “ Kater kalores”, permbledhje vjershash per femije
39. “ Mrizoni dhe Euridika”, roman per femije e te rinj, Tetove 2005.

[COLOR=black]Në kujtim të atyre që na deshën[/COLOR]


Ku janë ata që na i prekën zemrat,
Që na e përflakën shpirtin nga mallëngjimi?
Shteret ndonjëherë gejzeri i syve,
Apo edhe gjatë do të gufojë nga shpirti
Me të njëjtën valë,me të njëjtën dhimbë?
Sytë e tyre bëjnë dritë në një ditë të këputur,
Në një cast shndërruar në luledielli
Kur toka në lebetitje u plasi nën këmbë.
Ortekët i mbuluan castet e heshtjes
Më të rëndë se zhvendosja e diellit në qiell.
Prehja është ngulcitëse.mali ronitet
Duke dashur të përplaset mbi trupin e tij
Dhe mbi anijen glabëruarnga valët e thikta.
Nëpër dafina mbeten valët e ajrit
Si përgjigje të pazëvendësueshme të kohës
Që s’di të preket,që s’di të mbruhet.
Kuarci ia puth venën zogut të natës
Dhe gjaku i zi i jep ngjyrë mbarë detit.
Deri te mëngjesi dielli është bandil bohem
Veshur e mbathur me leckat e kacorreve.
Vete t’i ulë majat e maleve deri në rrëzë,
Vete t’i ngrehë urat e takimeve mallëngjyese,
Që ta shfuqizojë brengën e ngathët
E ta clirojë rrugën brerore të ëndrrës,
Rrugën,që ka kalesë të sheshtë nga rrëmeti!

( shtator, 1990)
Abdylazis Islami

[CENTER][FONT=Century Gothic][U][B][I][SIZE=3][COLOR=Black]Përkushtim[/COLOR][/SIZE][/I][/B][/U][/FONT]

T’i brengë më e keqe se brenga që ngërcit,shtang
Në hirin e këngës.Sharjet mbillen,rriten
Duke futur rrënjë në vesh.Kohë meskine
Me gojë të cara meskinësh, ujqër nëpër trarë.

Gjakun nuk ua fali për ëndërat tuaja me duar
Mbi zjarrin e trupit tim.Bliri im i molltë
Ka nxjerrë filiza të rrinj.Të qartë e kanë rrugën
Edhe pa ju.Ujësisisë i riten kuajt e pegazit.

Buzët i lëpini e keni mbetur pa gishtërinj
Në dorën e fatit tuaj.Fat i thënshin erësirës
Që ua shndrëit rrugën e verbër! Kujtimi im
E ka mëngjesin e vet,i juaji këmbët a i ka?



[FONT=Century Gothic][SIZE=3][B][I][U][COLOR=Black]Amaneti[/COLOR][/U][/I][/B][/SIZE][/FONT]

Shkëmb i dashur,po ta lë amanetin tim:
Të flasësh për mua,për zjarrin që kam
Në zemër,për ëndërrat,për shpresën,
Për diellin ngri që nuk më shuhet në gji.

Poezinë e kam ninëz,të mos ma lëndosh,
Shpirti im është zog që cicëron në të.
Te ti e nisa fjalën dhe këngën e parë,
Erdha t’i them mbase edhe të fundit.

Besomë,nuk kam ndryshuar as me ëndërra,
As me vision.Në vargun tim ka pranverë
Në vazhdime.Shtatë zemra regëtinë në të
Për jetën,për këngën,për poezinë e re.


[/CENTER]

[CENTER][SIZE=3][B][I][U][FONT=Century Gothic][COLOR=Black]Zirë njëshmërie[/COLOR][/FONT][/U][/I][/B][/SIZE]

Nga puplat e drurit
I njejti gjeth përsëritet
Me të njejtën erë,
Me të njejtën ngjyrë ezirë,
Me të njejtën bukuri dhe shëmti,
Me të njejtën vujtje dhe lumturi.
Asgjë s’është e njejtë
Pa njëshmërinë e vet;
Ndryshimi kryhet
Brenda ndryshimit të vet,
Për të mbetur i njejtë
Me rrënjën që s’i ndërron.
Me fanatizëm e ruan qenësinë
Dhe harrohet në identitet
Të jetë vecse cka është vet:
Edhe prej hirit veten e zgjon.
Gjithcka ndodh në lëvizje
Në marrëveshje me lavdërinë
Qenësia mbetet e njejtë,
Pa të njejtët,
Me ëndërrat
e dashurinë.


[/CENTER]

[SIZE=3][B][I][U][FONT=Book Antiqua]Mendime për Abdylazis Islamin

[/FONT][/U][/I][/B][/SIZE][LEFT][I][B][COLOR=black]Rexhep Qosja, "Kritika Letrare"-Prishtinë[/COLOR][/B][/I]
"...Abdylazis Islami ka thyer logjikën tradicionale të poezise shqipe dhe që dëshiron ta ruaj dhe e ruan një logjikë të tillë. Kështu do të mund të thuhej se Abdylazis Islami na shfaqet si një kualitet. Ky poet na imponohet me vlerat e pamohueshme se e ka krijuar përvojën dhe vizionin e vet jetësor, me çka e sintetizon poezinë e vet dhe të imponohet si poet i cili ka krijuar stilin personal, fizionominë artistike...."


[B][I][COLOR=Black]Adriatik Kallulli, në 40- vjetorin e krijimtarisë se Abdylazis Islamit[/COLOR][/I][/B]
"...Abdylazisi është i shqetësuar dhe i preokupuar jo vetëm si poet, por edhe si filozof ku në një varg thot: " Mundohem ta zbuloj egon time", andaj një nga tiparet e veprës së tij është univerzaliteti, ndërsa gjuha poetike, është karakteristik në veprat e tij..."

[COLOR=Black] [/COLOR]
[I][B][COLOR=Black]Hasan Mekuli- Prishtinë[/COLOR][/B][/I]
"...Në kohën kur krijoi Abdylazis Islami duhej ose vargut t'ia vëmë këmbët në fyt, ose të shkohej në burg. AI krijoi në heshtje. Akujt nuk i tha të shkruaj diçka për të. Ai çdo herë qe modest. Modestia e krijoi atë. Ai është një hedhës i fjollave të fjalës që krijojnë bukuri..."

[B][I]
[COLOR=Black]Maksut Shehu[/COLOR][/I][/B]
"...Asnjëherë emrin e tij s'e mbuloi harresa. Edhe më pak: veprën e tij poetike, që prej vargut të parë e deri në librin e parë, e edhe në vazhdim, deri në shtim, në shumë vëllime ai ishte 'Njeri që pëshpërit' në jetë i qetë, kurse në vargje termet...



[B][I][COLOR=Black]Ali Podrimja, "Maje malesh"[/COLOR][/I][/B]
"... Vendlindja, si nocion për Abdylazis Islamin është një pasqyrë e tij jetësore - kuptimore ku percepton e shënon çdo gjë të rëndësishme që ndodh brenda e jashte saj, ku jeta le apo merr diçka. Poeti është në lëvizje ekzistenciale me tokën e tij gurore dhe dëshiron të pasojë një dlirësi shpirtërore, një katarze dhe përkundrejt përpëlitjeve e zatatjeve të gjata, bredhjeve e udhetimeve në vete e jashte saj, shpesh me pasoja të rënda, përkundër presioneve të ndryshme të ngjyrës e ftohtësisë së gurit, Abdylazis Islami megjithatë në atë natyrë të ashpër, burrërore, vëren se diçka po ngjallet, po lëviz; se gurgurina e tij prej ditës në ditë po ndërron...'

[/LEFT]