[rilinda]

Femrat e sotme, "dora që s‘përkund djepin"

Dilema për të sjellë në jetë fëmijë sa po vjen e po bëhet më e madhe. Pjesa më e madhe preferojnë karrierën, por edhe komoditetin financiar, që u ofron një ekzistencë pa pasardhës.

Sot, përrallën e "familjeve të lumtura me shumë fëmijë" nuk e tregon më askush, sepse në të vërtetë nuk ka kush ta dëgjojë. Në shoqërinë e kohëve tona duket se janë kthyer në modë çiftet pa fëmijë, fëmijë vetëm me një prind dhe shumë beqarë, fenomene këto që në mënyrë të pashmangshme po çojnë drejt plakjes së popullsisë dhe shkatërrimit së familjes. Faktikisht, sipas statistikave, gjysma e dytë e viteve ‘70 ishte edhe periudha e fundit e artë që u dhuroi evropianëve famën e popujve që lindin shumë fëmijë dhe kanë familje të mëdha, sepse sipas studimeve të fundit, në vendet perëndimore rreth 34 çifte në 100 të tilla vendosin të mos bëjnë fëmijë, 30 kanë vetëm një, 28 kanë nga dy fëmijë dhe vetëm 8 prej tyre kanë sjellë në jetë tre "trashëgimtarë".

Nuk thonë kot se kohërat kanë ndryshuar, kanë ndryshuar madje shumë. Sot gjen nga të gjithë. Ka nga ato gra që për t‘u bërë nëna sakrifikojnë gjithçka, por ka edhe nga ato që të frikësuara se mund të humbasin gjithçka, heqin dorë nga një privilegj i tillë. Në fakt, mendime të tilla si "gruaja që vendos të heqë dora nga puna për të sjellë në jetë një fëmijë rrezikon të shkatërrojë jetën e saj" duket se janë bërë ide fikse për pjesën më të madhe të femrave në botë. Kështu, në Francë, Amerikë, Angli dhe gjithë vendet më të zhvilluara të botës, shtypi, por edhe politikat sociale, nuk rreshtin së trajtuari temën se kush mund të jetë më i lumtur në jetë: nënat që vendosin të sjellin në jetë fëmijë, duke hequr dorë nga puna; ato që edhe punojnë edhe kanë fëmijë, apo ato që nuk duan të kenë fare fëmijë? Edhe këtu gjen për të gjitha shijet. Është vërtetuar se pjesa më e madhe e grave që marrin vendimin për të lënë punën për hatër të fëmijës janë të destinuara të "shkatërrohen". Të braktisësh gjithçka ke ndërtuar nuk është aspak një zgjedhje e mirë. Shumë prej tyre kur të vendosin për t‘u bërë aktive sërish do të gjenden në vështirësi të mëdha dhe tregu i punës do t‘i refuzojë. "Pengesat që ato do të hasin pas një mungese të gjatë në punë do të jenë të jashtëzakonshme. Të qëndrosh në shtëpi është një zgjedhje e atyre që dëshirojnë të rrezikojnë shumë", thotë autorja e librit "The feminine mistake" ("Gabimi femëror"), Leslie Bennetts, që ka ngjallur polemika të mëdha në SHBA. Kështu, sipas asaj që ajo shkuan aty, në Amerikën e Veriut 50 për qind e martesave janë të destinuara të përfundojnë në divorc, ndërsa mosha mesatare e atyre që kanë ngelur vetëm është 55 vjeç. Po ashtu, shumë gra me moshë më të madhe se 35 vjeç gjenden pa punë stabël, pa një shtëpi, pa sigurim shëndetësor dhe ndoshta edhe me fëmijë që nuk mund të jenë akoma autonomë. Në të vërtetë, një nga arsyet kryesore që gratë vendosin të mos bëjnë fëmijë, është se ata "kushtojnë", shkaktojnë lodhje dhe stres dhe të detyrojnë të heqësh dorë nga karriera jote. Atëherë, cila është zgjidhja më e mirë për të gjitha? Ndoshta të mos kesh fare, fenomene këto që çojnë drejt prishjes së familjeve. Ndoshta ka qenë kjo arsyeja në shumë vende komuniste të Lindjes që aborti ka qenë rreptësisht i ndaluar, ndërsa shteti hartonte politika të tilla për të shpërblyer garë që sillnin në jetë shumë fëmijë. Por sot asgjë nga këto nuk është më. Abortet janë të ligjshme në shumë vende, po ashtu edhe liria për të pasur apo jo fëmijë. Atëherë shtrohet pyetja për të gjithë: A mund të jesh nënë, pa hequr dorë edhe nga impenjimet e tua profesionale? Pra, a i bën dot të dyja këto? Ky do të ishte vërtet maksimumi për një femër: të udhëheqë profesionin drejt suksesit dhe të "lidhë" pranë vetes një familje të lumtur. Por sot gjen shumë pak që arrijnë t‘i bëjnë të dyja, ndaj fenomeni ka marrë përmasa të tilla. Megjithatë, ajo për të cilën të vjen më shumë keq është kur dëgjon se vajzat mes moshës 20 dhe 30 vjeçe thonë se nuk kanë ndërmend të kenë fëmijë, duke theksuar me forcë faktin se tashmë kanë zgjedhur stilin e tyre të jetesës dhe mendojnë se një fëmijë do të prishte ekuilibrat e krijuar, duke ndikuar negativisht mbi jetët e tyre, domethënë duke i penguar jo vetëm ekonomikisht, por edhe për kohën e lirë. Pothuajse të gjitha grave që u kërkohet një mendim në lidhje me këtë temë, i rreshtojnë gjërat në këtë mënyrë: nuk duan të kenë fëmijë, sepse mendojnë për karrierën dhe duan të jenë të lira në jetë. Po ashtu ato thonë se të zgjedhësh të mos bësh fëmijë është më e lehtë se të vendosësh të bësh. Por për të ardhur keq është fakti se shumë organizata, si për shembull "No kidding", mbrojnë me forcë faktin se të mos kesh fëmijë dhe familje mund të jetosh shumë mirë. Vërtet që sot prirja është që gratë të preferojnë të mos bëhen nëna, por nuk duhet të harrojmë të theksojmë se ka edhe nga ato që për të pasur një fëmijë janë në gjendje të sakrifikojnë gjithçka. Sepse kjo "kategori" e konsideron të qenit nënë një moment fisnik për një grua, duke lënë karrierën në plan të dytë. Si përfundim, deri tani nuk është arritur akoma të zbulohet se kush mund të jenë më të lumtura në jetë, ato që kanë fëmijë, apo ato që vendosin të mos bëjnë. Por kështu siç po rrjedhin gjërat,
mund të themi se nuk është e largët dita kur portreti i familjes do të jetë ky: një familje dhe qeni, apo macja, ulur mbi divan!

_________________________

Është gabim të mbështetesh vetëm te fëmijët
Dihet se shumë gra vendosin që të heqin dorë nga puna për t‘iu përkushtuar fëmijëve dhe familjes. Megjithatë, një femër e zonja është ajo që vendos t‘i bëjë të dyja, pra të jetë nënë dhe njëkohësisht të ketë edhe një punë të cilës t‘i përkushtohet. Ja se ç‘tregon Leslie Bennetts, ish-gazetare e prestigjiozes amerikane "New York Times", që sot punon te "Vanity Fair"



Është bërë traditë tashmë për shumë gra që të braktisin vendin e punës pas lindjes së fëmijëve?
Po, sepse pjesa më e madhe e grave nuk e kupton se është vërtet diçka e rrezikshme për të lënë gjithçka me pretekstin se fëmija kërkon përkushtim deri në atë pikë sa të lihet pas dore gjithçka.



Është faji i modeleve të vjetra?
Vazhdojmë të edukohemi duke pritur princin e kaltër që të kujdeset për ne. Por të zgjedhësh që të varesh ekonomikisht nga kjo, nuk është e drejtë. Askush nuk ka më siguri sociale, sepse tregu i punës nuk është i sigurt. Nuk e kuptoj se si shumë gra mund të besojnë akoma në shprehjen "për gjithmonë". Mesazhi im: puna është shumë e rëndësishme, sepse të jep jo vetëm pavarësi ekonomike, por edhe dinjitet personale.



Megjithatë, një brez i tërë të diplomuarish në universitetet më të mira vendos të lërë punën...
Sepse mbrojnë zgjedhjen të qëndrojnë në shtëpi për t‘u kujdesur për fëmijët, ose që puna që bënin më përpara nuk u pëlqente, nuk kishin ambicie të veçanta profesionale dhe fëmijët janë bërë shfajësimi perfekt për të mos vazhduar më punën.



Ju e përcaktoni mëmësinë si "një punë të përkohshme"?
Po, sepse të jesh nënë, nuk është një punë që zgjat gjithë jetën. Është një punë që mund të zgjasë vetëm 15 vjet. Çdo të bëjë me 25 vitet e tjera? Është më mirë që të gjejë një punë, para se të jetë tepër vonë.



Cila mendoni se është zgjidhja më e mirë?
Që t‘i bësh të dyja: të kesh një familje të madhe, po ashtu edhe një punë që të pëlqen.