[uck_aksh]

TË LUTEM QEVERI MË BËJ NJË VARR !
Shkruan : Abaz Pllana

Të premtën, më 20 prill 2007, në Lyon të Francës tragjikisht humbi jetën 28 vjeçari B.H. nga Prishtina. Duke mos qenë në lidhje me shqiptarët e Lyonit, ishte vetëm komisiariati i policisë së Lyonit që merr kontakt me kryetaren e Shoqërisë Shqiptare ILIRIA, zonjën Rina çela, të mërkurën më 25 prill 2007 për t’i kumtuar lajmin e rëndë. Tashmë shtroheshin dy mundësi: që trupi i bashkatdhetarit tonë të varrosej në varrezat e përbashkëta të endacakëve dhe të atyre pa emër ose të procedohej me riatdhesimin e tij. Për riatdhesim, familja e varfër nuk kishte mjete të siguronte, ndërsa zyra franceze në Prishtinë edhe përkundër vullnetit shumë të mirë nuk kishte mundësi të financonte këtë veprim. Mundësia e vetme mbeti vetëorganizimi i shqiptarëve të Lyonit, Saint Julienit dhe Annemasit për t’i dalë në ndihmë për të fundit herë bashkatdhetarit të tyre. Nisma del nga Shoqëria Shqiptare ILIRIA dhe lajmi shkoi deri te secili mërgimtar. Bashkatdhetarët tanë nga të gjitha trojet shqiptare u bënë krah për krah për të mbledhur ndihmat që të sigurojë riatdhesimin e të riut të ndjerë nga Prishtina. Agjensioni turistik Reisburo Prishtina nga Gjeneva, mori përsipër transportin pa para të të ndjerit dhe çështja ngeli vetëm tek dikush që duhej patjetër ta shoqërojë arkivolin deri në Prishtinë për shkak të çështjeve administrative. Azizi, një punëtor nga Vitia, me leje e lë punën dhe paraqitet vullnetar për të kaluar edhe këtë pengesë. Të premten, më 27 prill 2007, u arrit që të mblidhet shuma që duhej paguar morgut të Lyonit, pagesa për arkivol, transporti deri në aeroportin e Gjenevës dhe taksat tjera në aeroport. Të premten në orët e para të pasditës, trupi i pajetë i bashkatdhetarit tonë arriti në aeroportin e Gjenevës për t’u nisur në udhëtimin e tij të fundit, për në Kosovë të nesërmen e hershme. Ai varroset të shtunën në Kosovë, ku do të pushojë përjetësisht pranë nënës së tij.
Ju shpreh ngushëllimet e mia më të sinqerta familjes me rastin e humbjes të birit të tyre. I qoftë i lehtë dheu i Kosovës !

Kjo ishte në pika të shkurtëra kronologjia e kësaj ngjarje të dhimbshme. Do të kisha dashur që familja e të ndjerit të mos lexojë shkrimin tim nga këtu e tutje për shkakun e vetëm se biri i tyre u bë shkak për refleksione dhe mendime të tjera të ngacmuara nga ky rast.

Është hera e tretë që në Lyon ndodhin ngjarje të tilla dhe duke u lutur që të mos ketë tjera, prapë mendoj se do të jenë të përsëritshme. Dhe çdo herë mërgimtarët tanë duhen të vetëorganizohen siç dinë dhe siç munden. Dikush mund të thotë se shumë mirë që arrijnë ta bëjnë këtë. Por çështja është se ç’bëhet aty ku nuk mund të vetëorganizohen? Si do venin punët po që se nuk do të kishte një komisioner policie si Kristensen apo zonjat Masson dhe Landra nga morgu i Lyonit? Si mund të lihen të vetëorganizohen mbi 700 mijë shqiptarë të diasporës pa gëzuar mbështetjen ose ndihmën e qeverive të Tiranës, Prishtinës, Shkupit ose Podgoricës që u dalin në pritje të qyetetarëve të tyre përgjatë kufirit për të mbledhur kursimet e tyre sa herë që ata kthehen në atdhe? Si ka mundësi që qeveritë tona të mos qajnë kokën për fatin e gati një milionë mërgimtarëve që marrin pjesë aktivisht në ekonominë vendase? Deri kur qeveritë tona do t’i duan bashkatdhetarët e tyre në mërgim vetëm sa të jenë të gjallë, dhe posa të ndalojë zemra e tyre se rrahuri, do të ndalojë edhe "dashuria" për ta? Qeveritë tona që harxhojnë kohën, paranë dhe mundin e tyre për koncerte apo manifestime të tipit "miss", "mister", "top bukuria" e të tjera si këto dhe nuk mund të gjejnë mundin, kohën dhe paranë në rastet e riatdhesimit të bashkatdhetarëve të tyre në kohën kur ata nuk mund ta bëjnë vetë sepse nuk janë më në mesin e të gjallëve? Pse duhet të presin bashkatdhetarët tanë në arkivole për katër javë (rasti i të riut nga Tirana) , tre javë (rasti i të riut nga Shkodra) dhe një javë (rasti i fundit) për t’u kthyer në atdhe. Më duket se qeveritarëve dhe institucioneve tona, nuk iu bëhet vonë as edhe për katër vjet se një familje shqiptare nuk ka apo nuk pati mundësi ta marrë trupin e familjarit të tyre nga vendi i largët ku e gjeti vdekja.

Shtroj pyetjen se si do të vepronte një qeveri tjetër e botës kur një qytetar i saj do prekej nga vdekja? Me siguri se nuk do të shprehte një moskokëqarje si qeveritë tona. Jo, jo. Këtë nuk e bëjnë as qeveritë e vendeve më të varfëra se qeveritë në tokat shqiptare. Kjo çështje nuk është e lidhur me varfërinë apo me paranë. Kjo çështje është e lidhur me njerëzinë që qeveritarët tanë nuk e kanë. Fatkeqësisht, ne nuk kemi atë ç’kanë të tjerët.

Mërgimtarët e Lyonit, Saint Julienit dhe Annemassit, deri të shtunën në mëngjes arritën të paguajnë 2100 euro për morgun e Lyonit, 160 euro në aeroportin e Gjenevës dhe biletën e shoqëruesit e pagoi vetë Azizi. Pra, të gjitha këto nuk kalojnë shumën 2500 euro. Shqiptarët u treguan edhe më afër familjes së të ndjerit duke iu dhënë edhe 1000 euro dhe 100 franga zvicerane për ditën e varrimit. Ata ndoshta do të mund të u dërgojnë familjes edhe ndonjë ndihmë tjetër në të ardhmen, por, kjo nuk ka rëndësi sa ka rëndësi varrimi i mërgimtarit pranë nënës së tij nga familiarët e tij. A mund ta marrë me mend lexuesi se çfarë lehtësimi i dhembjes për familjen ka qenë arritja e arkivolit të birit të tyre në Prishtinë, kur deri të premten në ora 11 nuk dihej se ç’fat e priste trupin e bashkatdhetarit tonë dhe familjarit të tyre.