Fruthi (Morbilli)
Ē'ėshtė fruthi?
Fruthi-morbili paraqet sėmundje serioze virale nė fėmijėri. Transmetohet pėrmes sekreteve nga hunda dhe goja e tė sėmurėve tė hedhura nė ajėr. Fėmija juaj ka qenė nė kontakt me fėmijė qė ka patur fruth? Lexojeni me vėmendje kėtė informacion.
Shenjat dhe simptomat
Simptomat zakonisht paraqiten 10-12 ditė pas ekspozimit ndaj virusit. Ato pėrfshijnė temperaturė tė lartė, simptoma qė i ngjajnė ftohjes, konjunktivit (inflamacion i syve) dhe shpėrthim i kuq i imėt nė lėkurė nė formė tė pikave qė fillon nga fytyra dhe qafa dhe pėrhapet gradualisht teposhtė duke e mbuluar tėrė trupin.
A janė tė mundshme komplikimet?
Komplikime tė mundshme pėrfshijnė infeksione tė veshit, pneumoni dhe inflamacion i rrallė i trurit.
Sa zgjat periudha e inkubacionit?
Periudha e inkubacionit: 10-12 ditė
Sa kohė fėmija ėshtė ngjitės pėr tė tjerėt?
Periudha ngjitėse: Fėmijėt zakonisht janė ngjitės nga 1-2 ditė para fillimit tė simptomave ose 3-5 ditė para zhvillimit tė shpėrthimit nė lėkurė, deri ditėn e katėrt pas shfaqjes sė shpėrthimit.
Kur mund tė kthehet fėmija nė ēerdhe/shkollė?
Largimi nga ēerdheja/qėndrimi ditor/shkolla: fėmijėt nuk duhet tė vijnė deri nė ditėn e gjashtė pas fillimit tė shpėrthimit nė lėkurė.
Parandalimi
Fruthi mund tė prevenohet me vaksin ė. Sipas ligjit tonė, imunizimi kundėr fruthit, parotitit dhe rubeolės (MRP) ėshtė e domosdoshme nė moshė prej 15 muaj. Fėmijėt qė janė tė vaksinuar para 12 muajsh duhet tė revaksinohet nė moshė prej 15 muaj. Doza e dytė e MRP-sė rekomandohet para regjistrimit nė shkollė (6 vjet) ose para regjistrimit nė shkollė tė mesme (11-12 vjet).
Nėse fėmija juaj deri tani nuk ėshtė i imunizuar, kontaktoni me pediatrin tuaj.
Nėse dyshoni qė fėmija juaj e ka fruthin, mbajeni nė shtėpi dhe kontaktoni me mjekun tuaj. Nėse diagnostikon fruth, me patjetėr i informoni pėrgjegjėsit nė ēerdhe/shkollė, qė tė mund tė ndėrmarrin masa mbrojtėse.
Ku tė drejtoheni pėr ndihmė?
1. Pediatri juaj
2. Infektologu
3. Klinika pėr Sėmundjet Ngjitėse
__________________
Kėrkoje vetė fatin, me jetėn mos u grind, urrejtja fitohet ... Dashuria lind !
|