[LABI]

Më lartë folem për gjuhën kombëtarë të cilën Hobsbaum thamë se e konsideron si konstrukt artificial në vazhdim do të përshkruajë efektin e shtetit të cilin e identifikon Hobsbaum në fuqizimin e kësaj forme të nacionalizmit të quajtur nacionalizëm gjuhësorë.

Ky thotë se shtetet moderne u krijuanë në Epokën e Revolucioneve, dhe pas një revolucioni të principatave evropiane të shek: XVI dhe XVII ku shtetin e përcakton : “shteti përcaktohej si një territorë (mundësisht në vazhdimësi dhe jo i copëzurë) , banorët e të cilit nën të njëjtin autoritet shtetërorë dhe që ndahën nga teritore të tjera të këtij lloji prej kufijsh të përcaktuarë qartë .

Ai e ushtronte autoritetin e vete politico-administrativ ndaj këtyre banorëve në mënyrë të drejtëpërdrejtë, dhe jo me sisteme të ndërmjetëme sundimtarësh e korporatash autonome . Ai përpiqej me sa ishte e mundur të impononte mbi territorin e vet të njejtat ligje institucionale dhe administrative (por jo fetare, apo ideologjike që nga epoka e revolucionit).”[1]

Ai përshkruan aparatin e fuqishëm të shtetit dhe mundësinë e depërtimit të tij në cdo pore të jetës njerëzore nëpërmjet organeve dhe mekanizmave të tij e në veçanti imponimin e mësimit të një gjuhe zyrëtare duke filluarë nga arsimimi i detyruarë fillorë nëpërmjet shtypit e tregëtisë .
Mirëpo, me zhvillimin e më tutjeshëm të shoqërisë evropiane dhe me arritjen e një pjekurie kulturore dhe politike , në një mënyrë bëhen të ndërgjegjëshëm për forcën e vetë dhe kërkojnë të vëjnë kontrollin mbi shtetin e tyre dhe të vendosin për vetën e tye. Hobsbaum thotë se shumë intelektualë në këtë kohë vihen në mbrojtje të gjuhëve të vjetra që sipas tij do të thotë një mbrojtje e një sistemi të jetës dhe traditës së vjetër të një shoqërie .

Por përveq kësaj u bë që nacionalizmi në këtë periudhë kohore 1870 -1918 bënë që të lindin teori raciste dhe theksimi i vetë racizmit në shoqëri.
Është e rëndësishme të theksohet se forca ndikuese e nacionalizmit forcohet me zbehjen e ndikimit të religjionit e sidomos në kohët moderne këtë e pranojnë edhe vetë B. Anderson , E. Gelner, U. Ultermatt. Dhe sipas tyre kjo përfaqëson një formë “të fesë moderne”, duke e ditur faktin që religjioni ka shuarë në mënyrë të dukshme diferencat dhe dallimet nacionale raciale .
Por cilat janë gjasat që nacionalizmit të jetë i shmangëshëm në të ardhmën kjo siq duket varët nga rrjedhat e ngjarjeve në shoqëritë tona. Këshut psh : Hobsbaum thotë se : “ sidoqë nacionalizmi vazhdonë të jetë i pashmangshëm , gjithësesi ai nuk përbënë në atë forcën historike që përfaqësonte në epokën midis revolucionit francez dhe fundit të kolonializmit imperial mbas luftës së dytë botërorë” .[2]


Ndërsa sa i përketë kombit Hobsbaum jep këtë vlerësim : “Kombi në ditët e sotme pokalon nëpër një proqesë të dukshëm humbjeje të një pjese të rëndësishme të funksioneve të tij të vjetra dhe konkretisht konstituimin e një ekonomie kombëtare territorialisht të kufizuarë e cila përbënte një bllok ndërtimi në ngrehinën e madhe të ekonomisë botërore . Sipas Hobsbaum e vetmja ekonomi kombëtare që ende funksionon në fund të shek: XX është ndoshta ajo Japoneze”.[3]
Se cila do të jetë e ardhmja e kombit dhe nacionalizmit dhe forcës së tyre ndikuese apo çka do të bëhet me to Hobsbaum jep këtë vlerësim mbi to . “ Kombet dhe nacionalizmi do të jenë të pranishëm në këtë histori , por në rolet e dorës së dytë dhe shpeshëherë fare të vogla”. [4]

Si konkluzionë për temën që kam trajtuar do të filloi ta përmbyll me po ato pytje që kam pas që në fillim të punimitka është kombi , e çka është nacionalizmi ? Kush kujt i paraprinë ? Këto janë pyetje të cilat janë bluarë në mua për derisa kam trajtuar punimin ose në përditshmerine time, të njejat pyetej kan bluarë pothuajse dy shekuj në kokat e autorëve elitë mbi këto problematika . Pyetje këto për të cilat në përpjekje që të gjindet përgjigja është bërë motivi dhe ideali jetësorë i shumë autorëve .
E gjithë kjo betejë akademike mbi argumentët dhe kundërargumentët që ofrohen quanë në lindjenë e shumë shkollave të cilat për periudhat e ndryshme kohore mbijetuan përderisa nuk u ofruan fakte të tjera të reja. Por ajo çfarë mund të nxjerrë një bilancë mbi pikëpamjet e Hobsbaumit është , siq duket ky përshkakë traditës së modernizmit të gjthë ne me përjashtim të ndonjë pikëpamje përqafojnë pjesen dërmuese të koncepteve por edhe atoqë ofrohën nga përfaqësuesit e kësaj shkolle që veq tij janë edhe përfaqësues të tjerë , siq është Gellner, Anderson,Hobsbaum. Të cilët në një mënyrë bashkarisht plotësojnë mozaikun mbi atë se çfarë është kombi dhe çfarë nacionalizmi. Vet casja e tyre ndaj problematikave që trajtojnë len të kuptojmëse të gjithë këta kanë trajtuar cështje të vecanta mbi temën e të cilat “ndoshta” të tjerët prej tyre nuk janë marrur me këto problematika.

Si pjesëtarë i një shoqërie që territorialisht i takon Evropës e të cilën Hobsbaum e quanë vendlindje të nacionalizmit mendoi se po aq sa ka te drejtë Gellneri me qasjen e tij kultorore ndaj nacionalizmit po aq ka te drejtë edhe Hobsbaum me qasjen politike që bënë ndaj kombit dhe nacionalzimit,mendoi se kemi shembuj nga shoqërite tona që tregojnë për ate se nacionalizmi me shtetin krijojne kombin,nuk do ti lejoja vetes që në menyrë të verbër në menyre absolute të pranoja cilen do nga teorite pa e vë në funksion arsyen shkencore,madje kjo ne fakt do të ishte ne kundershtim me parimet e saj,mednoi që ekzizitmi i t ë kater drejtimimeve dhe hmubja e vleres te ndonjeres prej tyre ne periudha te cakura kohore lenë te kuptojme qe ky fenomen social është më kompleks se që duket për këtë flet edhe etnosimbolizmi si drejtim i katert që nuk mundemi të mohojmë kontributin real që i ka bëre modernizmit dhe perfaqesueseve te saj,por mund të përfundoi se deri më sot Shkolla e Modernizmit është ajo që prinë me spjegimet e veta dhe është më e thirrura dhe ka të drejtë në shumë argumenet që ofron mbi kombin dhe nacionalzimin.




Literatura
1. Hobsbaum ,Eric, kombet dhe nacionalizmi që nga 1780-ta.Toena,Tiranë,1996
2. Gellner,Ernest. Nations and Nationalism
3. Anderson,Benedict. Imagined Communities
4. Altermat,Urs.Etnonacionalizmi në Evropë.Phoenix dhe shtëpia e Libirt dhe Komunikimit.Tiranë.2002


[1] Hobsbaum ,Eric, kombet dhe nacionalizmi që nga 1780-ta,fq 80

[2] Hobsbaum ,Eric, kombet dhe nacionalizmi që nga 1780-ta,fq 169

[3] Hobsbaum ,Eric, kombet dhe nacionalizmi që nga 1780-ta,fq 181

[4] Hobsbaum ,Eric, kombet dhe nacionalizmi që nga 1780-ta,fq 191