Shiko Postimin Tek
Vjetėr 10-01-08, 22:56   #162
Psikologu
Shpirt shyptari
 
Avatari i Psikologu
 
Anėtarėsuar: 30-09-03
Postime: 6,907
Psikologu i pazėvėndėsueshėmPsikologu i pazėvėndėsueshėmPsikologu i pazėvėndėsueshėmPsikologu i pazėvėndėsueshėmPsikologu i pazėvėndėsueshėmPsikologu i pazėvėndėsueshėmPsikologu i pazėvėndėsueshėmPsikologu i pazėvėndėsueshėmPsikologu i pazėvėndėsueshėmPsikologu i pazėvėndėsueshėmPsikologu i pazėvėndėsueshėm
Gabim Titulli: Selia E Vehabizmit Ne Kosov

Kujdes: “Vehabitėt” parakalojnė nėpėr trojet arbėrore

Shkruan: Zekerija IDRIZI-teolog, Stolberg (Aachen)

Njė kohė tė gjatė kam hezituar t’i qasem fenomenit tė “vehabizmit” e “vehabistėve” tanė shqiptarė (heu shqiptarė u thėnēin!), qė ka afro dy dekada qė kanė lėshuar rrėnjė nė trojet tona ilire-dardane-shqiptare. Kam hezituar thjesht nga fakti se kam menduar qė me kėtė problematikė merret aktualisht Uashingtoni, alias administrata e Bushit. Por ama fenomeni “vehabizėm” veē ka filluar tė marrė vėrtet pėrmasa jashtėzakonisht tė mėdha dhe alarmuese nė tė gjitha trojet tona arbėrore nė vend dhe jashtė, nė botėn perėndimore. Ata kudo qė t’i shohėsh tė bien nė sy me excentrizmin e tyre nė ēdo pikėpamje: me mjekra tė gjata, me fustanella aziatike o me pantallona (shallvare) tė shkurtra, gratė dhe vajzat e tyre tė veshura nė tė zezė-me perēe (qė kallėzojnė imazhin e kalluxherkave sllavo-ortodokse), si edhe jashtėzakonisht radikalė e vulgarė nė fjalorin e tyre. O Zot, vetėm edhe devetė u mungojnė t’i marrin nga shkretėtira, kuptohet pėr tė plotėsuar, sipas tyre, besnikėrisht e pikė pėr pikė “synetin” e Profetit! Prandaj edhe me tė drejtė shkupjanėt i quajnė “mjekroshė“, selamalejkimė”, “muxhahedinė”, “talebanė” etj. Excentrizmi i tyre vėrtet ėshtė jashtėkohor e jashtėhapėsinor pėr rrethanat tona evropiane, madje edhe pėr rrethanat e traditat tona kombėtare. Fundja, komplet doktrina, ideologjia dhe praktika e tyre radikale e ekstreme fetare bie ashiqare ndesh me doktrinėn dhe praktikėn tonė fetare, qė ndėr shekuj ėshtė rrėnjosur nė trojet tona qysh kur gjyshėrit tanė pranuan fenė islame. Vehabistėt tanė kanė pėr synim tė ērrėnjosin ndėr tė tjera doktrinėn tonė tradicionale fetare, alias mezėhebin hanefit (medh-heb: shkollė juridike fetare), duke implementuar kėshtu nė universin tonė fetar doktrinėn rigjide tė “vehabizmit”. Shih absurdin, dėshirojnė tė zhdukin mėsimet jashtėzakonisht tolerante e racionale tė mezėhebit tonė hanefit, e t’i zėvendėsojnė ato me mėsimet tepėr ekstreme, bajate, infantile e irracionale tė vehabizmit saudit. Kėshtu ata me paraqitjet e tyre tė pėrēudnuara dhe propagandėn e tyre janė duke krijuar njė pėshtjellim, tollovi e rrėmujė tė paparė kudo trojeve tona: nėpėr xhami, rrugėve, kuluareve, nėpėr ceremoniale e kremte fetare, nė media elektronike e tė shkruara, nėpėr faqe interneti etj.
Pashė Zotin po ēfarė na duhet neve shqiptarėve vehabizmi saudit, qė si rrymė ideologjike-fetare mohon tė studiuarit e filozofisė sė pėrgjithshme dhe asaj islame nėpėr Universitetet e Arabisė Saudite? Mohon racionalizmin, moderacionin dhe intelektin njerėzor? Kjo sepse sipas tyre na qenkėsh “haram” myslimani tė mendojė me kokėn e vet! (Ē’mjerim, o Zot!). Ēfarė na duhet “talebanizmi” afganistanez qė edhe stadiumet sportive i shndėrronte nė gjykata krimi e ndėshkimi pėr femra dhe ndalonte rreptėsisht mbajtjen e radiove, televizorėve dhe kompjuterėve nėpėr shtėpitė myslimane nė prag tė mileniumit tė tretė ?! Ē’na duhet ky sekt qė kudo qė ėshtė futur ka mbjellė pėrēarje, hasmėri dhe luftė vėllavrasėse? Ē’na hyn nė punė kjo ideologji fetare nihiliste qė mėton tė zhdukė ēdo gjurmė tė kulturės dhe qytetėrimit tė popujve; kjo ideologji qė mohon ēdo vlerė kombėtare, qė mohon ēdo thesar tė trashėgimisė historike tė fesė dhe tė kombit?
Alarmi veē ėshtė ndezur: aty-kėtu nė Kosovė vehabitėt tanė maskarenj pėrdhosin “nė emėr tė fesė” varrezat tona, pėrmendoret tona! Kjo ėshtė vėrtet tmerruese dhe brengos shumė. Nėse s’ndėrmerret gjė nė parandalimin e kėtyre akteve vandale nga institucionet tona, druaj se nesėr do tė bėhet shumė vonė.
Pėr mendimin tim, ka shumė faktorė qė stimulojnė shtrirjen dhe masovizimin e ideologjisė vehabite te shqiptarėt. Me kėtė rast do pėrmendi, kuptohet nga kėndvėshtrimi im, ca nga faktorėt mė kryesorė.
Sė pari: indolenca, amullia, pasiviteti herė-herė i skajshėm dhe mosuniteti i teologėve dhe parive fetare islame tek ne kanė shkaktuar tė ēara dhe vakuum tė madh, tė cilin po e shfrytėzojnė me takt, racionalisht dhe nė kohė vehabitėt tanė. Sė dyti: njohja e dijet tepėr sipėrfaqėsore dhe shumė tė cekėta tė besimtarėve tanė shqiptarė rreth doktrinės sė shkollės sonė juridike hanefite (se lėre mė edhe pėr tri shkollat tjera juridiko-fetare tradicionalisht tė mirėnjohura nė botėn myslimane: shafiite, hanbelite dhe malikite), nė veēanti, dhe fesė islame, nė pėrgjithėsi. Shih nė kėtė drejtim rryma vehabite mė sė shumti ka pasur dhe akoma ka sukses nė Shqipėri, pasi qė atje pas njė periudhe tė gjatė ateizmi gjeti terren mė tė pėrshtatshėm pėr tė vepruar dhe pėr tė ndikuar njėkohėsisht me propagandėn e vet sofistike.
Sė treti: antivlerat e sekularizmit modern, pasojat e materializmit vulgar e ekstrem, si p.sh., narkomania, prostitucioni, pedofilia, kanibalizmi, lėvizja hipite, pornografia, ekzibicionizmi e shumė e shumė pseudovlera tė tjera kanė shpėnė shumė tė rinj tanė nė kaos, nė labirint, nė theqafje. Ata pėr ēdo ditė kėrkojnė rrugėdalje nga ky kaos. Ēuditėrisht shumė prej tyre shpėtimin e gjejnė nė religjion. Nė cilin religjion? Natyrisht nė atė religjion, apo thėnė mė drejt, nė ato sekte religjioze qė kanė instruksionet mė rigoroze, qė janė mė dogmatike e mė ekstreme. Mjerisht, shikuar nga kėndi psikologjik, meqenėse kanė qenė rast patologjik nė shoqėri nė tė kaluarėn e tyre tė mjerė, ata tė tillė ngelin, prandaj, edhe kur involvohen nė rrethe religjioze, janė patologjikė. Ekstremizmi, sikundėr thuhet rėndomė, cyt ekstremizmin tjetėr. Sė kėndejmi ne, prandaj, pėr ēdo ditė e mė shumė vėrejmė shumė narkomanė, hajdutė e bashibozukė tė djeshėm te predikojnė sot fe, islam, madje-madje edhe “xhihad” rrugėve tė Ilirisė, me turlifarė veshjesh arabo-aziatike dhe me njė fjalor tejet brutal. Pėr mė tepėr ky fenomen nuk gjen shprehje vetėm nė botėn shqiptare. Ky ėshtė njė fenomen universal. Nė botėn perėndimore numri i sekteve satanike dhe ekstreme dhe i anėtarėsisė sė tyre sa vjen e shtohet pėr ēdo ditė. Veēmas janė tė ditura vetėvrasjet kolektive nėpėr tempuj fetarė dhe orgjitė kolektive seksuale tė hedonistėve “religjiozė”.
Dhe, sė katėrti: faktori socio-ekonomik. Me shembjen e sistemit soc-realist komunist, veēanėrisht pas pėrfundimit tė luftėrave, nė trojet tona etnike u infiltruan shumė shoqata humanitare arabe-islame, qė nėn petkun e humanizmit e bujarisė propagandonin idetė e tyre sektare, duke ua kushtėzuar varfanjakėve shqiptarė ato pak ndihma qė shpėrndanin me kalim “nė njė fe tė re” (!?), me kalim nga, sipas tyre, njė “fe e devijuar” (nga mezėhebi hanefit) nė “islamin burimor ortodoks” (nė vehabizmin binladenian)! Nė kėtė kontekst ata kanė themeluar qindra objekte kulturore-arsimore islame gjithandej viseve tona etnike, nėpėr tė cilat organizojnė kurse tė ndryshme edukativo-arsimore islame gratis pėr rininė tonė. Nė kėtė rrafsh ata po ushtrojnė ndikim tė madh nė binladenizimin e tė rinjve shqiptarė. Shto kėtu edhe pozitėn e mjerueshme ekonomike tė administratave fetare-islame tek ne dhe tė stafit tė tyre kadrovik (pagat e ulėta tė imamėve, myezinėve dhe mėsimdhėnėsve tė fesė). Pėr rrjedhojė, mjerisht njė numėr jo i vogėl i teologėve e imamėve tanė janė bėrė viktimė e propagandės vehabite. Paguhen me rroga tė majme nga qarqe vehabite tė botės arabe me qėllim tė shtrirjes sė ideologjisė sė tyre nė botėn shqiptare. Ky pohim imi nuk ėshtė thashetheme a frazė kuturu, porse ėshtė njė vėrtetėsi e kulluar dhe e dokumentuar mirė. Jo rrallė herė mė ka rastisur t’u them troē vehabitėve laikė shqiptarė (qė mendojnė se janė bėrė mė “myslimanė” se profeti vetėm me tė lėshuar tė njė mjekre tė llahtarshme e me tė lexuar tė dy a tri broshurave fetare!): “Ju jeni ca “puērra” tė vogla nė krahasim me megabosėt tuaj, nė krahasim me ca ēallmaxhinj – tradhtarė kėta tė fesė sė tyre stėrgjyshore, tė cilėve ua zė fajin mė sė shumti. Kjo thjesht sepse ata janė shkaktarė tė gjithė kėsaj rrėmuje e dramaciteti qė ėshtė krijuar nė universin tonė fetar”.
Alarmi veē ėshtė ndezur: dhjetėra xhami trojeve tė Ilirisė janė uzurpuar nga vehabitėt! O Zot, kjo ėshtė tmerr! Xhamia monumentale historike nė Shkup “Jahja Pasha” ka rėnė nė duart e tyre. Xhamia e re pitoreske nė lagjen e Dizhonit (komuna Ēair) veē kundėrmon erė “vehabizmi”, qysh nga themelimi. E, shumė e shumė xhami tė tjera.
__________________
Njerzitė fisnikė , me ligjeraten e tyre , fitojnė mė shumė armiq, sesa njerzit e ligj me veprimet e tyre tė liga.

Zhan Pol
Psikologu Nuk ėshtė nė linjė