[hasanmehmeti]

RREGULLAT E SHITBLERJES


Shkëputur nga libri "El Vexhiz fi fikhis s sunneh ue kitabil aziz"

Autor: Abduladhim ibën Bedevi el Halefi

Përktheu: Bledar Albani



Ç'është shitblerja


Shitja është kalimi i diçkaje që ke në pronësi tek dikush tjetër kudrejt një vlere. Ndërsa blerja është pranimi i asaj pronësie.

Gjykimi për shitblerjen

Allahu i Lartësuar thotë:
"Allahu e ka bërë të lejuar tregtinë (shitblerjen) dhe e ka bërë të ndaluar kamatën"
Suretu El-Bekare:275.


"O ju që keni besuar! Mos e hani pasurinë tuaj me pa të drejtë ndërmjet jush vetëm nëse bëni tregti me pëlqimin e njëri-tjetrit."Suretu En-Nisa:29.

Transmeton Hakim bin Hizam (radiallahu anhu) se i Dërguari i Allahut (sal-lallahu alejhi ue sel-lem) ka thënë:
"Shitësi dhe blerësi janë të lirë në zgjedhje deri sa të ndahen nga njëri-tjetri."Muttefekun alejhi.

Të gjithë muslimanët janë bashkuar (ixhma') në mendimin se shitblerja është e lejuar. Edhe urtësia e përmban këtë sepse nevojat e njerëzve shpesh lidhen me diçka që është në duart e dikujt tjetër që ndoshta nuk ia përkushton atë atij, kështu që me lejimin e shitblerjes arrihet nevoja pa ndonjë problem.

Nxitja për të arritur jetesën me djersë

Transmeton Mikdami (radiallahu anhu) se i Dërguari i Allahut (sal-lallahu alejhi ue sel-lem) ka thënë:
"Askush nuk ka ngrënë ushqim më të mirë se ai i duarve të tij dhe Pejgamberi i Allahut, Daudi alejhi selam hante prej punës së duarve të tij."Buhariu.
Ebu Hurejra (radiallahu anhu) transmeton se i Dërguari i Allahut (sal-lallahu alejhi ue sel-lem) ka thënë:
"Që ndonjë prej jush të mbartë dru mbi shpinën e tij (për t'i shitur) është më mirë për të se t'i kërkojë njerëzve që mund t'i japin apo mos t'i japin."Buhariu, Tirmidhiu, Nesaiu.

Nuk ka ndalim të pasurohesh nëse i frikësohesh Allahut në të

Muadh bin Abdullah bin Hubejb transmeton nga babai i tij dhe ky nga xhaxhai i tij se i Dërguari i Allahut (sal-lallahu alejhi ue sel-lem) ka thënë:
"Nuk ka ndalim të kesh pasuri nëse i frikësohesh Allahut në të dhe shëndeti për të devotshmin është më i mirë se pasuria…"Ibnu Maxheh (Sahih).

Nxitja për të qënë ekonomik në kërkimin e rrizkut

Xhabir bin Abdullah (radiallahu anhu) transmeton se i Dërguari i Allahut (sal-lallahu alejhi ue sel-lem) ka thënë:
"O ju njerëz! Kini frikë Allahun dhe kërkojeni rrizkun në hallall sepse nuk do të vdesë ndonjë trup pa plotësuar rrizkun e tij edhe nëse i vonohet ai! Kini frikë Allahun dhe kërkojeni rrizkun mirë! Merrni atë që është hallall dhe lini atë që është haram!"Ibnu Maxheh (Sahih).

Nxitja për të qënë i sinqertë dhe ndalimi nga gënjeshtra

Hakim bin Hizam transmeton se i Dërguari i Allahut (sal-lallahu alejhi ue sel-lem) ka thënë:
"Shitësi dhe blerësi janë të lirë në zgjedhje deri sa të ndahen. Nëse ata janë të sinqertë dhe të qartë (në tregtinë e tyre), atëherë tregtia e tyre ka bereqet dhe nëse i fshehin dhe mashtrojnë njëri-tjetrin, atëherë tregtia e tyre zhvishet nga bereqeti."Muttefekun alejhi.
Ukbetu bin Amir (radiallahu anhu) thotë se e kam dëgjuar të Dërguarin e Allahut (sal-lallahu alejhi ue sel-lem) të thotë:
"Muslimani është vëlla i muslimanit dhe nuk i lejohet muslimanit që t'i shesi vëllait të tij diçka që ka ndonjë të metë vetëm nëse ia bën atë të qartë atij."Ibn Maxheh(sahih)

Nxitja për lehtësim dhe falje në shitblerje

Xhabir bin Abdullah (radiallahu anhu) transmeton se i Dërguari i Allahut (sal-lallahu alejhi ue sel-lem) ka thënë:
"Allahu e mëshiroftë atë burr që është falës kur shet, falës kur blen dhe falës në gjykatë!.'Buhariu

Dobia në konsiderimin e atij që është ngusht

Ebu Hurejra (radiallahu anhu) transmeton se i Dërguari i Allahut (sal-lallahu alejhi ue sel-lem) ka thënë:
"Një tregtar u jepte borxh njerëzve dhe nëse shihte ndonjë që nuk kishte të paguante i thoshte punëtorëve të tij: Faljani atij se ndoshta Allahu na fal neve! Atëherë Allahu e fail atë."Buhariu

Ndalimi nga të mashtruarit

Ebu Hurejra (radiallahu anhu) ka thënë:
"I Dërguari i Allahut (sal-lallahu alejhi ue sel-lem) kaloi pranë një burri që shiste një lloj ushqimi. Futi dorën e tij në të dhe pa që ai ishte i përzierë (lartë i mirë dhe brenda i keq), atëherë tha:
"Nuk është presh nesh ai që mashtron." Ibnu Maxheh Ebu Daud, Tirmidhi, Muslim (Sahih).

Nxitja për t'u ngritur herët në kërkimin e rrizkut

Sahr El-Gamidi (radiallahu anhu) transmeton se i Dërguari i Allahut (sal-lallahu alejhi ue sel-lem) thënë:
"O Zoti im! Jepi bereqet popullit tim në mëngjesin e herët të tij (në punën që fillojnë që herët në mëngjes)."Ibnu Maxheh, Tirmidhi, Ebu Daud (Sahih).

C'farë thuhet kur hyn në treg

Salim bin Abdullah bin Umer (radiallahu anhum) transmeton nga babai i tij, nga gjyshi i tij, se i Dërguari i Allahut (sal-lallahu alejhi ue sel-lem) ka thënë:
"Kush thotë kur hynë në treg: La ilahe il-lallah vahdehu la sherike lehu, lehul-mulku ue lehul-hamdu, juhji ue jumijtu, ue huve hajun la jemutu, bijedihi el-hajru kul-luhu, ue huve ala kul-li shej'in kadijr (Nuk ka të adhuruar tjetër me të drejtë përveç Allahut të Pashoq, i Tij është sundimi dhe Atij i takon falenderimi, Ai jep jetë dhe vdekje, Ai është i Gjallë dhe nuk vdes, në Dorën e Tij është e gjithë e mira dhe Ai është i mundshëm për çdo gjë), atij Allahu i shkruan një miljon të mira, if shin një miljon të këqia dhe i ndërton një shtëpi në xhennet."
Ibnu Maxheh (Hasen)

Allahu e ka lejuar shitblerjen

Shitblerja në origjinë, e çdo lloji qoftë ajo është e lejuar nëse dy palët janë dakord dhe të kënaqur me të dhe nëse nuk ka gjë të ndaluar nga sheriati.

Vazhdon inshaAllah
selamualejkum
Hasani

ps/duke pasur parasysh se Islami ka ber nje rregullim global te jetes ne pergjithesi, ateher kesaj nuk i shpeton as ceshtjet ekonomike e ne veqanti ketu Shitblerja, qe ne librin e autorit me siper me pelqeu si e ka permbledh, per ate mendova se do ju bej dobi edhe juve lexues i dashur.