[Pupi]

Rrofte servilizmi gjeopolitik!

Në Shëndëlli ka ngordhur një derr. Ky është lajmi më i parë në fshatin e vendosur mbi një kodër të ulët fare, afër liqenit të Butrintit. Derri, me sa duket, e ka pasur vetë fajin. E ka tepruar ca si tepër duke u freskuar në batakun që Mrika e kish mbushur në mëngjes me ujë të freskët. Kështu që, duke u kotur në baltë nuk e ka pasur mendjen teksa i afrohej një nepërkë vrastare. "E gjeta të ajun. Nuk lute vendit hiç", na tregon Mrika me trishtim, ndërsa jemi strukur në një hije pjergulle për t‘i shpëtuar të nxehtit që është bërë i padurueshëm.

Shëndëllia është një fshat jo si gjithë të tjerët. Ai ndoshta është fshati më i ri në Shqipëri. Në 1994 shumë familje pa tokë nga Mirdita, Lezha, Peshkopia, u vendosën në një kodër pa zot në Fushën e Vrinës, krejt në ekstremin jugor të vendit. Kështu që, në këtë fshat tani dëgjon mirditorçe të thekur dhe takon gra e plaka me kostumin tradicional. E do ca kohë që ta marrësh vesh mirë, nëse ndodhesh mes maleve të Veriut apo vetëm fare afër me Butrintin. Sidoqoftë, në këtë fshat ke se ç‘të mësosh e të thuash, kështu që, pasi kemi kaluar një herë atë hallin e derrit të ngordhur - "i hupa kot 150 mijë lekë", përsërit Mrika vazhdimisht - nisim të flasim për halle më të mëdha, për ato që kalon krejt vendi.

"A asht e vërtetë thu ajo puna e atij ambasadorit amerikan?", na pyet Mrika, e merakosur njësoj sikur ndonjë i afërt nga familja apo nga fshati të ketë bërë ndonjë gabim të madh. Ne ngremë supet. Sigurisht nuk jemi aq të zotë sa të shpjegojmë që nga vapa e Shëndëllisë ato misteret e ngatërruara të parave, zyrave dhe labirintheve të errëta. Porse Mrika na ka çuar ndër mend ca histori e shprehje që kishim nisur t‘i harronim.

Kur partia e Kryeministrit fitoi zgjedhjet, shumëkush u pat çuditur me një slogan të tij elektoral. "Do të zhduk korrupsionin", pat thënë atëherë Kryeministri i sotëm. Nuk tha "do mundohem ta kufizoj", "do ta bëj të padëmshëm", "do ta bëj të ketë frikë". Jo. Ai tha se do ta zhdukë me rrënjë e me degë. Ishte vërtet një gjë e mirë, nëse do të ndodhte kështu, porse pyetja që të shkonte menjëherë ndërmend ishte: Si ka mundësi të zhdukësh një të keqe që vetë sistemi e ngjiz? Eshtë njësoj sikur të zhdukësh befas nga karakteri njerëzor etjen për t‘u pasuruar me çdo kusht. Eshtë njësoj sikur befas t‘ua mbushësh mendjen njerëzve që ta lenë në shtëpi atë anën e tyre lakmitare dhe egoiste e të shikojnë një lloj "shoqërie të diellit".

Korrupsioni sigurisht që nuk u zhduk. Jo vetëm aq, por ai nisi të marrë edhe jetë njerëzish, madje për këtë akuza direkte i janë drejtuar edhe vetë Kryeministrit, kalorësit të dikurshëm antikorrupsion.

Pastaj vijmë të puna e Withers, ambasadorit të nderuar amerikan. Si qenka kjo jetë! Deri para pak ditësh të tërë e dëgjonim gjithë sy e veshë ambasadorin, teksa jepte leksione antikorrupsion. Tani është vetë ky i shigjetuar nga akuzat e "sherrxhiut" Waxman. Edhe sikur të mos jetë e vërtetë asnjë akuzë, fakti që në një skandal jo të vogël përgojohet emri i një ambasadori USA, seç të le një shije fort të hidhur. U tha që në fillim, vetëm disa ditë pas Gërdecit, se skandali i vërtetë ishte me mijëra kilometra larg nesh. Ai kishte ndodhur, ndërsa një djalosh 22-vjeçar dhe një zyrtar shqiptar - tani mësojmë që ishte i skeduar nga SHBA - nisën të fitojnë miliona dollarë, njësoj sikur të mblidhnin para me grushte.

Fushata presidenciale në SHBA jetë e mot ka nxjerrë të tilla skandale. Tani me ambasadorin USA nën akuzë shumë vetë janë vënë në siklet. Pala qeveritare më shumë ka heshtur ose, në rastin më të mirë, ka mërmëritur gjëra pa kuptim. Edhe opozita nuk ka ditur mirë se ç‘të thotë. Ka dërguar letra në disa OJQ, ku ka zënë me gojë kundërshtarin historik, Berishën, por është treguar fort e kujdesshme që të mos prekë në telat e xhaxhi Withers. "Nuk ma lejon etika që të flas për këtë çështje", tha njëri prej liderëve kryesorë të opozitës së majtë. Se përse ia lejon etika Withers që të flasë për punët tona, kjo nuk dihet. Le që ç‘hyn etika në këtë pikë xhanëm! Pastaj edhe shtypi proqeveritar është vënë në siklet. Një fjali e kryeprokurores Rama që ishte tekstualisht kështu: "Nuk kemi të dhëna që të inkriminojnë ndonjë zyrtar të ambasadës amerikane", u mbajt shënim kështu: "Rama thotë se Withers është i pastër". Shikojeni vetë diferencën që krijon servilizmi pa fre dhe krahasojeni atë me punën e gazetarëve të "New York Times".

"Vendi më demokratik në botë", "pishtari i lirisë", "garancia e paqes në botë", të tilla shprehje, që duhej t‘i harronim me kohë, ka përdorur Berisha në turin "Shqipëria në NATO". Qytetaro-fshatarët e ngratë të Shqipërisë ende nuk e kanë kuptuar mirë - sepse askush nuk ua ka shpjeguar mirë - se si do të përmirësohet jeta e tyre vetëm nga këto katër germa të mëdha, që dikur i kishim armike të thekura. Ata nga gjithë ato thirrje entuziaste që mbërrijnë nga megafonët kuptojnë instinktivisht vetëm një gjë: Tani për ne vendos Amerika. Ishte dikur Jugosllavia, pastaj Bashkimi Sovjetik, pastaj Kina. Tani është SHBA. Kjo nuk ka nevojë për shpjegim.

Dhe mbase, duke qenë një vend i vogël dhe i lindur vonë, kemi me të vërtetë nevojë për një "Big Brother". Dhe SHBA është vërtet një vend i madh, në të gjitha aspektet. Porse, dreqi ta hajë, jetojmë në mijëvjeçarin e tretë dhe le t‘i lemë mënjanë ato thirrjet patetike vërtet, por shumë servile mbi "pishtarin e paqes". Të jesh pjesëtar i një aleance është tjetër gjë nga të qenit servil, me frikën se mbase mund të të humbasë një aleat i fortë në garën e egër për pushtet.

Kështu te Mrika e Shëndëllisë dhe te të tjerët kemi nisur vetë të krijojmë një ndjenjë sikur po të ndodhë ndonjë gjë në Amerikë, apo në ambasadën USA, atëherë do të na zërë ndonjë gjëmë e madhe edhe neve. Ndokush që ka pasur durimin e duhur për ta lexuar këtë shkrim deri në fund mund të thotë: Mirë e ke more vëlla, po Amerika është Amerikë, me të nuk bëhet shaka, or jo!". Duhet të jenë të njëjtët njerëz që patën thënë kohë më parë kështu edhe për "Bashkimin e lavdishëm Sovjetik", edhe për "popullin vëlla kinez". Edhe asokohe u tha se ne, shqiptarët, nuk bëjmë dot pa një vend të madh në krah. Në fakt, kjo ishte një gjysmë e vërtetë. Puna ishte se brohoritësit e fjalimeve dhe mbajtësit e pankartave e kishin më shumë mendjen të ruanin ato privilegje që kishin arritur sesa te telashet e mëdha të gjeopolitikës.

Shkruan Fatos Baxhaku