Titulli: Lajme Aktuale....
Rritet shitja e biēikletave elektrike nė Paris
18-08-2008
Ēmimet e larta tė naftės dhe bllokimet e trafikut kanė nxitur shumė banorė tė Parisit tė gjejnė alternativa tė tjera udhėtimi pėrveē pėrdorimit tė transportit tė mbingarkuar publik.
Nė Francė u shitėn vitin e kaluar mbi 10 mijė biēikleta elektrike, nė krahasim me 6 mijė qė u shitėn nė vitin 2006. Biēikletat elektrike nisen njėlloj si ato tė zakonshmet. Nė disa modele, motori fillon tė punojė menjėherė sapo fillon t'u japėsh pedaleve. Edhe nė Gjermani shitjet e biēikletave elektrike pritet tė dyfishohen nė krahasim me 60 mijė tė shitura nė vitin 2007. Nė Hollandė shitjet u rritėn nga 45 mijė nė 90 mijė.
Meqenėse energjia elektrike qė duhet pėr ta nisur njė biēikletė tė tillė pėr 1,500 kilometra kushton 1,56 dollarė, kėto biēikleta e bėjnė udhėtimin shumė tė lirė nė krahasim me alternativat e tjera. //rd//
Rritja e ēmimit tė naftės dhe pasojat tek transporti18-08-2008
Njerėzit nė mbarė botėn po ndjejnė pasojat e rritjes sė ēmimit tė naftės. Shtrenjtimi i karburantit sjell ndryshim nė mėnyrat e transportit, si edhe vėshtirėsi tė tjera nė vende ku kostoja e ushqimeve bazė ėshtė gjithashtu nė rritje. Kjo do tė thotė gjithashtu tė ardhme tė paqartė pėr industritė qė lidhen me transportin.
Familjet dhe punonjėsit nė Senegal tė Afrikės Perendimore po luftojnė pėr tė gjetur mėnyra pėr tė pėrballuar jetesėn.
Ėshtė njė situatė e njohur dhe e dhimbshme nė mbarė botėn. Kostoja e transportit dhe ushqimit po rritet, ndėrsa rrogat jo.
Njerėzit nė Senegal po pėrdorin autobuzėt pėr tė shkuar nė punė, shkolla, xhami apo darka familjare.Por ēmimi i njė rruge ėshtė rritur kohėt e fundit nga 25 nė 40 cent. Kjo ėshtė njė rritje e madhe pėr njerėzit me rrogė rreth njė dollarė nė ditė.
Mohammed Pape bėn katėr udhėtime me autobus nė ditė, pėr tė shkuar nė punė tė ndryshme dhe pėr t'u kthyer nė shtėpinė e tij nė njė lagje tė varfėr.
Ai thotė se nuk ka asnjė rrugė tjetėr veēse tė paguajė biletėn e shtrenjtuar tė autobuzit. Ai thotė se rroga nuk i ka ndryshuar.
Nė mbarė botėn rritja e ēmimit tė naftės i ka detyruar shumė njerėz tė gjejnė mėnyra tė reja pėr tė shkuar nga njė vend nė tjetrin. Nė vendet nė zhvillim shumė njerėz po heqin dorė nga transporti publik dhe po ecin nė kėmbė pėr tė shkuar nė punė.
Nė vendet industriale, benzina e shtrenjtuar po bėn gjithnjė e mė shumė njerėz tė lenė makinat dhe tė pėrdorin transportin publik. Kostoja e kėtij transporti nė qytetet e mėdha amerikane ėshtė rritur 5 deri nė 15 pėrqind nga viti i kaluar.
Ēmimet e larta tė karburantit po shtojnė kostot e shumė mallrave dhe shėrbimeve, pėrfshi ushqimet. Ēmimet nė rritje tė ushqimeve kanė ēuar nė trazira nė 30 vende gjatė muajve tė fundit, duke ēuar nė shqetėsime rreth stabilitetit.
Mauricio Lopez ėshtė shofer taksie nė Miami tė Floridas. Ai erdhi nė Shtetet e Bashkuara nga Kolumbia. Ai thotė se ēmimi i karburantit po kėrcėnon jetesėn e tij.
Kėtė vit jemi dėmtuar shumė nga ēmimi i benzinės pasi praktikisht gjithė tė ardhurat tona shkojnė pėr tė blerė naftė. Ne ngritėm kohėt e fundit ēmimin e shėrbimit pėr tė mbuluar kostot e karburantit por kjo i ka larguar edhe mė tej klientėt.
Ēmimet e karburantit kanė gjithashtu njė ndikim tė madh nė industinė e transportit ajoror sidomos nė Shtetet e Bashkuara. Shoqėritė American Airlines dhe Delta Airlines kanė humbur mė shumė se njė miliardė dollarė secila kėtė vit.
Zėdhėnėsi i industrisė Xhim Mej pret mė shumė trazira.
Jemi jashtėzakonisht tė shqetėsuar rreth sė ardhmes sė kėsaj industrie, duke patur parasysh ndikimin qė ēmimet e naftės kanė nė ēdo drejtim.
Karburanti i shtrenjtė do tė thotė gjithashtu shumė ndryshime pėr prodhuesit e automobilėve. Dy kompanitė mė tė mėdha amerikane tė kėsaj industrie, General Motors dhe Ford kanė deklaruar humbje tė mėdha nga rėnia e shitjeve nė Amerikė.
Kreu i GM, Rik Uagoner thotė se kompani si Fordi do tė mbyllin disa uzina ku prodhohen makina jo shumė efiēente me karburantin.
Nuk mund tė presim pėr t'u pėrmirėsuar kushtet nė Amerikė. Duhet tė jemi aktivė dhe tė marrim disa veprime tė vėshtira pėr tė siguruar mbijetesėn dhe suksesin.
Industria e makinave e ka ndryshuar tani fokusin drejt makinave mė tė vogla dhe mė efiēente dhe zhvillimin e makinave qė pėrdorin burime tė tjera tė energjisė, si hidrogjeni dhe biokarburet.
Ndėrkohė shumė njerėz po kėrkojnė mėnyra alternative tė transporti. Nė Los Angeles, Ramona Marks e mėnjanon turmėn duke shkuar nė punė me biēikletė.
Kam shpresė pėr kėtė qytet dhe njerėzit qė jetojnė kėtu. Disa njerėz po bėjnė njė ndryshim pėr mė mirė.
Ėshtė e qartė se ky problem kaq i gjerė do tė kėrkojė edhe njė shumėllojshmėri zgjidhjesh. //bsa//
__________________
Kur me dhe dashurin zbulova jeten, kur te dhashe veten time zbulova lumturin..Uppsss
|