Shpirt shyptari
Anėtarėsuar: 30-09-03
Postime: 6,907
|
Titulli: Mbretėria e Arbėrisė nė Dokumentet Papnore nė dhjetėvjeēarin e dytė tė shekullit XIV
Pėr tė pėrfunduar, mund tė pėrsėrisim edhe njė herė qė arsyeja kryesore pse Papati e pėrkrahte karakterin vendor tė Mbretėrisė sė Arbėrisė ishte pikėrisht mungesa de facto e njė krahu shekullor tė vetin, krah ky qė tė kishte tė njejtin qėllim dhe vullnet si Selia e Shenjtė nė Ballkanin perėndimor, pėr tė penguar mėsymjet e serbėve, jo vetėm mbi katolikėt, por edhe mbi popullsinė vendėse.
Edhe nėse me potencialin e saj tė kufizuar ushtarak, Mbretėria e Arbėrisė nuk do tė mund tė ngrihej nė nivelin e njė krahu shekullor, njė identitet i fortė katolik dhe lokalo-vendor do t'i ndihmonte shqiptarėt pėr tė pėrballuar mė me efektivitet rrezikun nga jashtė tė pushtuesve sllavė e bizantinė, tė cilėt nė shekullin XIV ishin njė kėrcėnim serioz pėr katolicizmin nė Ballkan. Nė rastin e Mbretėrisė sė Arbėrisė, tė cilin Papati e shikonte si kėshtjellė tė katoliēizmit nė Ballkan, Selia e Shenjtė ishte i interesuar qė forca politike vendore tė kishte hapėsirė vetėvepruese dhe identitetin e saj, sepse vetėm nė kėtė mėnyrė ajo do tė mund t'u rezistonte forcave pushtuese serbe dhe bizantine. Nėse kėto forca vendore nuk do tė kishin karakter dhe identitet tė fortė si forcė politike, ato rrezikonin tė shuheshin e tė asimiloheshin nga pushtuesit serbė e bizantinė, dhe Papati nuk do tė kishte asnjė fitim dhe pothuajse asnjė shans tjetėr pėr tė vendosur influencėn e tij nė Ballkan, gjė qė do tė ishte njė humbje e madhe pėr politikėn e universalizimit tė Kishės Katolike Romake.
1)Disa nga studiuesit qė janė marrė me Mbretėrinė e Arbėrisė janė: Émile Léonard, Les Angevins de Naples, Paris, 1954; G. del Giudice, La famiglia di re Manfredi, Napoli 1880; Francesco Carabellese, Carlo d'Angio nei rapporti politici e commerciali con Venezia e l'Oriente, Bari, 1911; Gennaro Maria Monti, Nuovi Studi Angioini, Trani, 1937; po ai, La dominazione napoletana in Albania - Carlo I, d'Angio, primo re degli Albanesi nė "Rivista d'Albania" I, 1940; po ai, Ricerche sul Dominio Angioino in Albania, nė "Studi Albanesi", vol. V-VI, Roma, 1935-1936; Alain Ducellier, La faēade maritime de l'Albanie au moyen āge, Tessaloniki, 1981, f. 230-323; J. Boucart, L'Albanie et les Albanais, Paris, 1921; Pėllumb Xhufi, Shqiptarėt pėrballė Anzhuinėve (1267-1285). "Studime Historike", XLI/1 (1987), f. 199-222. Andreas Kiesewetter, "I principi di Taranto e la Grecia (1294-1373/83", separat nga "Archivio Storico Pugliese", viti LIV, fasc. I-IV, janar-dhjetor 2001.
2) Sipas Donald Nicol si dhe G. M. Montit, ishin "ipeshkvėt, kontėt, baronėt, ushtarėt dhe qytetarėt" shqiptarė ata qė e zgjodhėn dhe e pranuan Karlin I Anzhu si mbretin e tyre. Si rrjedhim, Karli u premtoi se do t'i mbronte ata nga armiqtė e tyre dhe do tė respektonte privilegjet e vjetra qė u ishin dhėnė nga perandorėt Bizantinė nė tė kaluarėn. Shih: Donald Nicol, The Despotate of Epiros 1267-1479: A Contribution to the History of Greece in the Middle Ages, Londėr, New York, New Rochelle, Melbourne, Sydney: Cambridge University Press, 1984, f. 15; G. M. Monti, Mezzogiorno d'Italia nel medioevo: Studi Storici, Bari: Laterza, 1930, f. 80. Pėr mė shumė nė lidhje me Karlin I Anzhu e dinastinė e tij, nė pėrgjithėsi si njė ndėr studimet mė tė fundit e mė tė plotat ia vlen tė konsultohet: Andreas Kiesewetter, Die Anfänge der Regierung König Karls II. Von Anjou (1278-1295): das Königreich Neapel, die Grafschaft Provence und der Mittelmeerraum zu Ausgang des 13. Jahrhunderts, Husum: Matthiesen, 1999. (Historische Studien, vėll. 451).
__________________
Njerzitė fisnikė , me ligjeraten e tyre , fitojnė mė shumė armiq, sesa njerzit e ligj me veprimet e tyre tė liga.
Zhan Pol
|