[~AnnA~]

BETIMI I HIPOKRATIT

Kodeksi i parë i njohur i etikës mjekësore. Ky betim në shekullin V para Kr. është dhënë me rastin e hyrjes në shoqatën mjekësore Asklepijada në ishullin Kos në Detin Egje. Me siguri e ka dhënë edhe “babai i medicinës shkencore”, Hipokrati (460-377 para Kr.). Edhe pse nuk e ka përpunuar ai këtë betim, quhet sipas tij, sepse është ruajtur në një grumbull prej më se 50 veprave të medicinës (Corpus hippocraticum), që sipas traditës njihen si të Hipokratit edhe pse disa prej tyre kanë lindur më vonë nën ndikimin e tij. Tekstin e betimit të Hipokratit duhet vështruar me shpirtin e vendit dhe kohës së të zënit fill të tij, porse ai megjithatë ka mbetur shembull i vazhdueshëm i të menduarit etik mbi profesionin e mjekut si dhe model për të gjitha kodekset më të vona të etikës së medicinës.

I betohem mjekut Apollonit dhe Asklepit, Higias dhe Panacias dhe të gjithë perëndive dhe perëndeshave,* duke i ftuar dëshmitare, se me aftësitë dhe ndërgjegjen Time do ta mbaj këtë betim.

Do t`a respektoj atë që më ka mësuar këtë art si prindin tim, dhe do të jetojë në mirëqenie me të, do t`i jap para nëse i duhen, fëmijët e tij do t’i konsideroj vëllezër të mi dhe do t`ua mësoj këtë art, nëse dëshirojnë - pa shpërblim dhe pa kushte; bindjet e mia do t`i ndaj dhe këshillat e mia do t`ua jap fëmijëve të mi dhe fëmijëve të mësuesit tim, nxënësve që e kanë dhënë këtë betim dhe askujt tjetër.

Me aftësitë dhe gjykimet e mia do të marrë masa dietetike për ta ndihmuar të sëmurin. Do të kujdesem që atë mos ta lëndoj apo ti bëj diçka të keqe.

Asnjëherë asnjërit nuk do ti jap mjete helmuese as nuk do t`i tregoj për ta. Gruas nuk do t`i jap barna për dështim. Me pastërtinë e ndërgjegjes sime do ta mbroj jetën time dhe artin tim.

Thikën nuk do ta përdori qoftë edhe për të sëmurët prej gurëve, por këtë do t`ua lë atyre që merren me këtë punë.

Në secilën shtëpi që të hyj, do të hyj për të mirën e të sëmurit. Nuk do t`i keqpërdori dhe nuk do t`i shfrytëzoj për të keq, veçanërisht jo për marrëdhënie seksuale, meshkujt e gratë, robërit dhe ata që janë të lirë.

Çdo gjë që gjatë punës sime e shoh apo e dëgjoj në kontakt me njerëzit qoftë ajo edhe jashtë punës që e ushtroj dhe në lidhje me jetën e të sëmurit, nuk do ta zbuloj nëse nuk duhet, por do ta marr për fshehtësi dhe do ta ruaj.

Nëse e mbaj këtë betim dhe nuk e thej le të kem jetë të lumtur dhe punë të suksesshme, le të kem famë në të gjitha kohrat, por nëse këtë betim e thej dhe betohem rrejshëm le të më gjejë e kundërta.

* Hyjnitë nga mitologjia greke të cilëve u është përshkruar fuqia e shërimit të njerëzve. Për Apollonin kjo ishte vetëm një ndër vetitë e shumta hyjnore për shkak të të cilave është nderuar, ndërsa biri i tij Asklepiu (lat. Eskulap) ishte vetëm hyj i mjekësisë që kishte aftësinë për t'i shëruar të gjitha sëmundjet. Higeja dhe Panakeja janë të bijat e tij dhe të dyjat janë nderuar si hyjnesha të shëndetit. Higeja (lat. Higija) ua dhuronte njerëzve shëndetin (emri higjiena për shkencën mbi ruajtjen e shëndetit), dhe Panakeja lironte njerëzit nga të gjitha sëmundjet (emërtimi panacea për ilaqin hipotetik universal që do t'i shëronte të gjitha sëmundjet).