[~AnnA~]

A e dini se në sa gjendje transformohet lënda?

Ekzistojnë plotë 7 gjendje të lëndës në univers.
Çdo kush mund të përfytyroj 3 gjendjet e zakonshme të lëndës me të cilat ne jemi familjarizuar më tepër. Ato janë “e ngurtë”, “e lëngët” dhe “gaz”. Të gjitha gjendjet ndryshojnë ndërmejt tyre mbi bazën karakteristikave si integriteti i formës dhe intensiteti i lëkundjeve të molekulave.
Ekzistojne edhe 4 gjendeje të tjera të lëndës.

Gjendja e 4-të e lëndës gjendet përmbi gazin dhe quhet “plazma”. Plazma është gaz i jonizuar. Është gaz i super nxehur deri në atë pikë sa elektronet thyejnë lidhjet me atomet e tyre dhe bashkohen me atome të tjera. Molekualat e gazit janë në gjendje të paqëndrueshme dhe si të tilla sillen në mënyrë rastësore dhe të pa parashikueshme. Yjet janë të përbërë nga gjendja e plazmës. Flaka e zjarrit është plazma. Kjo është gjendja që ekziston dhe ndeshet më tepër në të gjithë universin në krahasim me gjendjet e mëparshme. A nuk ju duket se plazma është një gjendje e plotëfuqishme, e rrezikshme dhe tepër tërheqëse në të njëtën kohë?

Gjendja e 5-të e lëndës gjendet përmbi plazmën dhe quhet “rreze”. Diferenca midis rrezes dhe 4 gjendjeve të tjera është se grimcat në trupin e ngurtë, të lëngët dhe të gaztë lëvizin në mënyrë kaotike dhe aksidentale në të gjitha drejtimet ndërsa grimcat në gjendjen e rrezes lëvizin në mënyrë harmonike dhe koherente.
Rrezja është harmonike dhe koherente ndërsa plazma është plotësisht kaotike dhe e paqëndrueshme. Ndryshimi thelbësor midis gjendes së 4-të dhe gjendjes së 5-të është idea se duhet një energji shumë e madhe për të shëndruar kaosin dhe paqëndrueshmërinë në harmoni dhe koherencë dhe për analogji duhet një energji mjaftë e madhe për të shëndruar konfuzionin në qartësi. Sa çudi që duhet shpenzuar po kaq energji për të shëndruar luftën në paqe.
Rrezja ndryshon me 4 gjendjet e tjera edhe për faktin se është një gjendje jo-termike, ndërsa 4 të tjerat janë gjendje termike. Sa më shumë përplasje midis grimcave të kemi aq më e madhe është sasia e nxestësisë që gjenerohet. Duke qenë se grimcat në gjendjen e rrezes lëvizin në të njejtin drejtim dhe në mënyrë koherente ato nuk përplasen me njëra-tjetrën dhe si rezultat nuk krijohet nxehtësi.
Fërkimi është shkaku i krijimit të nxehtësisë. Fërkimi ndodh si rezultat i përplasjeve të grimcave me njëra-tjetrën duke rritur kështu lëkundjet e tyre të brendshme ose energjinë e tyre kinetike. Rrezet nuk vetkrijojnë nxehtësi por në rast se grimcat e tyre në lëvizje hasin një lëndë tjetër atëhere ato përplasen me grimcat e kësaj lëndë tjetër dhe në këtë mënyrë krijohet nxehtësia. Ju e ndieni nxehtësinë kur fotonet e rrezeve të diellit përplasen në molekulat e lëkurës suaj apo jo? Kuptohet se, sa më i madhë të jetë intensiteti i rrezes ose sa me i madhë të jetë përqëndrimi i grimcave në lëvizje aq më të shpeshta janë edhe përplasjet me një lëndë tjetër, aq më i madh është fërkimi i krijuar dhe si rezultat nxehtësia do të jetë më e madhe. Pa dyshim që do të digjeni në rast se i afroheni shumë Diellit.
Nxehtësia është ndryshim i lëkundjeve e gjeneruar nga fërkimi nga njëra gjendje e lëndës në tjetrën ose në të njëjtën gjendje. Tingulli është vibrimi i transmetuar përgjatë gjendjes së lëndës.

Vazhdon................