[Tomori]

8

I ndershmi Z. Profesor.


Po Ju nisi edhe faqet 83 deri në faqen 100 të mbëledhjes së fjalëvet. Mbrendë keni edhe faqen 76 qi kje harrue ndë numrim të fletvet, ashtu edhe dy faqe qortime gabimesh.

Kuerdo qi të mundem me i shtue kësaje mbëledhje ndonji faqe fjalësh së mbëledhuna ose gabimesh të gjetuna prap kam me kenë gati me U a dërgue. Këtu pritet me pa-durim fjalori i Juej qi ka me kenë si gur themeli për nji giuhë t'arsueme.

Tui Ju dërgue të fala shum, mbetem:


me nderim shum

I Z. së Juej

D. N. Gazulli


Riollë më 21-VII-32.




9

D. Nikoll Gazulli

Famullitari i Riollit

Te Rrok Çoba - Serreq

Shkodre - Albanien


Sehr geehrter Herr Professor!


Voriges Jahr schrieb ich Ihnen einen Brief in dem erlaubte ich mir Ihnen die Frage zu wenden, ob der Substantiv: Shkarthdhi: sei ethymologisch: Servus (Sklave), oder: Diener, Lehrling (Shegert).

Die erste Bezeichnung wird verteidigt mit den Zeitwörter: Përshkardhe, und, Sh......... etc, die letzte von Wört. Bashkimi.

Ich schrieb damals albanisch, weil ich jetzt deutch schriebe werden Sie vielleicht die Güte haben die ersehnte Antwort mir zu schicken. Hier habe ich noch vom Munde des Volkes gesammelte Wörter; wenn Sie wünschen werde ich die Wörter ordinieren und an Ihnen schicken. Wann wird Ihr erwartetes Wörterbuch ins Licht kommen? D. Mjedja wünscht ein Wörterbuch von seltenen Wörter drucken, und hat auch meine Zusammenarbeit ersucht; aber weil ich Ihnen meinen Wörterschatz geschickt habe, ich möchte von Ihnen die Erlaubniss dazu haben.


Einstweilen mit herzlichen Grüssen


Ihr ergebener

D. N. Gazulli

Pf. von Riolli




10

Fam. i Riollit

te Rrok Çoba - Serreq


Plot e Ndereshemi Z. Profesor,


Letra e Juej shkrue me 30 dhetuer 1933, më ra n'dorë me 24-I-34. Ju falem nderës shum për mirësin qi keni pasun me më gjegjun pse edhe nji letre qi Ju pata dërgue vjet, tui pasë ajo mbete pa-gjegje (duket se nuk e keni marrë) me pat shtij do idhënim jo për tjetrë por u tutshe mos t'u kishte ndollë gja e ligë, e kështu kishim pasë nji humbje të keqe fort, sikuerse na ndolli me Dr. Milan Shufflayn, i cilli po t'kishte kjenë jet-gejatë, sod do të na kishte vu ndë një mbështetje të qindrueshëme historin kombtare.

Sa për nji mbëledhje fjalësh se tjera qi kam grumbullue, sa mâ parë qi të mundem kam me Ju a dërgue, tui çue ndreqje gabimesh ashtu edhe identifikimin e do bimvet (të cillin muejta me e ba me ndihmën e Dr. Bruno Schütt prej Bremen, e qi ndej këtu tek un nja trij dit, e besoj prap ndë muej të Korrikut ka me i a behun). Por massi kam harrue tash se cilla kje faqja ma e mbrama qi Ju dërgova në paçi ngaeme kjenë me ma ba me të dijteme, kshtû qi mos të përsëris sende të njoftëme.

Përkëthimi i "Esclave" qi bana shqip, mjerisht kje botue teprë për ngut prei nji dashamirit tim, pse qëllimi i im kje me shkrue nd'oroena edhe vështrimin e fjalëvet, ashtu edhe u qit aty nji fjalë qi s'asht prei mejet, ka edhe gabime shtypi. Botuesi thotë ndë titull me këtë ndryshim qi e para s'asht fjalë shqipe. fq.1. Ky skej i nji tokës së ngonte: fjala: i ngonte (vetë shkruejta: se shueme: se shkrehtueme, asht pasunija e shtypndreqsit, jo e emja, as s'dij se kah vjen as se ku flitet. Fq.7: peng zemre: asht për: beng zemre (bengu i burrit, mezja, testja (Tyrq) e burrit). Fq.10: me i mbajë shtazët: me i majë shtazët (pse s'hyn germa B, ndë fjalën me majë). truvesa: trevesa, o truesa. fq.II: mb'atë vend: mb'atë mend (momentum-i Malsija e Madhe); fq. 12: me lott tona: me lott tonë; fq. 15: me lott të saja: me lott të sajë. fq.16: ndë fund: u trushkullue: u trushullue (sikurse e keni ndë mbëledhje); fq.18: e shkalqarme: e shkëlqarme: këtu: splendidus; fq.19: stremet e ndryshta: stremat e ndryshtë; fq.20: rases fejsh: fejtar; poshtë: sa qi shpija e tynvet jo nji shpij etr: sa qi shpija e tynvet u dukte jo etr (hangre mjerisht verbi: u dukte); fq.21: tuhtte tuhte (esalare): shatra patra (tyrqisht): tui u marakotë; fq. 22, epshet e atdhedashnisë u njehshinë ndë: ndreq: u ndezshinë ndë të; fq. 23: kranjor i rij: krahnjor i rij (shpresë e re; fj. krahnjor-i, fjalë qi s'e ndiej ma, ndër ma të rrallat si: me cahe (pague) por qi janë); fq. 27: prisi i stercit (?): prisi i stremit (fjala strec: i vjen era sterc: er e keqe (ndoshta si : era sperc: er sjapit); fq. 28: me të sqaqun: ital: schiacciato (fjalë vu pa - vend as nuk duhet faret); fq. 29: vazhdare tjera: vazhdarë tjerë; fq. 30: mundshsoj: mundshtoj; fq. 31: akulluene syt; fq 37: prei nierzvet të drejtës: prei nierzvet të drejtsisë: gjedhshter: gjedhestre-a); fq 38: me u e, me pengim natën: me u e, prigejim (vigilia) natën; poshtë: kini edhe ju ka nji nanë: keni edhe ju etr. 39: u jshue: u lëshue. 41: gopzerrt: ndë gapzerrt; 42: pishë të ndezme: pisha të ndezme; 47: ndë fund: manga: magna constantina etr. Këto janë gabimet të cillvet u don ruejtun për mos me marrun mbe thue; por besoj qi Z. e Juej tui pasun përpara mbëledhjen teme të fjalëvet u jeni kuejtue me kohë gabimevet të shumta.

Shtoj qi fjalën: me përshkardhë: e përdora ndë vështrim: me ba rob, in die Sklaverie führen.

Tash tui u përgjegjun pvetjevet të Z. së Juej:

1) Si shprehet ndë Merditë emni i lumit Gomsiqe? Për sa dij vetë: Gomsiqe.

2) Si fletet ndë Shkodrë emni Bardhanjol (a Bardanjol) ? Ndër ne, Zotnij, s'ka as Bardhanjol, as Bardanjol; këta asht marrë prei shkrimtarëvet italjan; por ndë Shkodrë ka: Bardhanjore-t (emni vjen prei Bardhaj-t qi asht emni i katundit afre Shkodret: banorët vetëm emnohene: Bardhanjore-t) kurrkush ndë Shkodre s'thotë: Bardhanjore, (o ma zij: Bardhanjol o Bardanjol) por me dalë n' Bardhaj, me shkue n' Bardhaj; kam kjenë te nji Bardhanjuer etr. Kodrat e Bardhanjorëve (ku u ba lufta ndë vj. 1912 - 13, të cillën luftë e pash me sy të mij: prei këtij emnit e prei kësajë lufte, duel emni: Bardanjol, o, Bardhanjol, ndër shkrimtar të huej).

3) Emni appellativ: Kashnjet-i: âsht ndër ne gjithkund, por jo vetëm si emën vendi por si substantiv; e ky êmen gjindet gjithkund; vështrimi i tij nuk âsht: Eichenwald, o, quercetum; por castagneto, Kastanienwald.

Tash tui Ju çokun dorën për së largu, e tui Ju dërgue urimet e mija ma të përzemërtat, mbetem:


I Z. së Juej

Nikollë Gazulli Meshtar

Famullitari i Riollit.


Riollë më 29.I.34.

Mb. Sh. Kur të keni ndonji pvetje, mundeni me ma dërgue pa-syq (ohne Rücksicht) pse për sa të dij jam gati me Ju sherbye, jo vetëm, por edhe e baj me gjith andje.


Njaj vetë.


11

D. Nikollë Gazulli

Te Rrok Çoba - Serreq -Shkodre


I Përshëndritshmi Z. Profesor,


Kam nderen, me këtë letër me Ju dergue edhe fjalët e rralla qi mbëlodha ndër këto vjetët e mbrama.

Fletët i pata shkrue për vedi, por mbassi s'po kam ngae me i përshkrue rishtas më falni pse po Jua nisi shkatërr. Në faqen 103 keni edhe do fjalë tosknishte të xjerrme prei nji libri Zoologije: px. Mesa (Maza) për: Zellplazma: por s'asht fjalë populli ndë këtë vështrim vetëm nji të përshtatun; ashtu: Kilivishe: për Zentralkörper: por vështrimi i fjalës i njimendet do të jet ndonji tjetër; nd'atë faqe shumica e fjalëvet janë të mbëledhëme prei mejet. Faqja 111 u përsrit, prandaj deri tash keni atje 115 faqe qi po Ju dërgoj gjithsejt. Keni me gjetë dy verba: m'u çgjetë (distare) me kadyzue (binarë) qi s'janë ndë popull por i kam përba si për provë. Verbi: m'u Zdrysë (sh. germat: S, e, Z) asht: Instare. Berkini: asht: (Sorbus) Tominaria Clusi: Elsbeere. Emnat e bimve duene marrë me njatë vështrimin qi u dhaçë ndër faqe të mbrama; p.x. Dashter: Acanthus (tui shlye krejt vështrimet tjera).

Nuk asht çudij pse vetë Baldacci (L'Albania, fq. 122) shkruan: Boshterr: Forsythia Europea: por dihet mirë qi boshterr: Ligustrum, e, Forsythia Hyshter, Fyzhnje shtoger (Puka: ku asht kjo bimë; fjala shtoger, ndë fillim mund të ket shenjue mâ fort: Shtog i egër: Pimpernuss. Prap Dr. Schütt më thonte për Zogël-a: Rhamnus Carthatica por kjo bima ka ferra; un zoglën e shoh për ditë e asht me sigurij matematike: Rhamnus frangula.

Kishe me dashtë me ba oroena tjera, pse sa të mundem due me kjenë objektiv; ndoshta kam me muejtë me e botue këtë shkrim të vogël edhe vetë; pa tham; ndoshta: pse jam si Damokliu ndë gostën e famshëme të Djonizit... Si so qi ta bajë Perëndija, jam faret i kënaqun qi fjalët e mbëledhuna ranë n'dorë të nji auktoritetit botnuer sikuerse jeni Ju, i Përshdritshmi Z. Profesor.

Tui Ju urue jetë e shëndet, të bindun sa nuk dijmë m'u çmue sa meritoni, me shpresë të plotë se miqësia e jonë s'ka m'u kputë me kaq, por ka me vazhdue ndë këtë jetë e nd'atë tjetrën, pse tui kjenë Zoti Dija vetë, ne qi kërkojmë Dijën kjo natyrisht te Perëndija do të na çojë, po ndenshkruhem:


Me Bindje të Plotë

I Z. së Juej

D. Nikollë Gazulli

Famullitari i Riollit e Administratori i Reçit - Lohës.


Lugu i Riollit më 2-VII-34.




Phoenix 13_14 - Artikulli 05
www.dardania.com/phoenix/...art05.html

© Phoenix - Bashkimi Katolik i Publicistëve Shqiptarë
Riprodhimi dhe shpërndarja vetëm me lejen e redaksisë.
www.dardania.com/phoenix