Titulli: Marrėveshja e GATT, rėnia e saj, lindja e WTO dhe dallimi mes tyre
Konferenca e Bretton Woods-it kishte krijuar dy nga institutet mė tė rėndėsishme ekonomike ndėrkombtare pas periudhės Post-Luftės sė Dytė Botėrore: Fondin Monetar Ndėrkombtar (International Monetary Fund), Bankėn pėr Rindėrtim dhe Zhvillim (Bank for Reconstruction and Development) apo mund ta quajmė Bankėn Botėrore (The World Bank).
Duke njohur ligjet e tarifave tė shteteve tjera fqinje me ekonomi tė varfur gjatė viteve tė 1930 e cila shpiu deri tek njė ambient pėr luftė, ministrant diskutuan nevojėn pėr njė Institut tė tretė tė pasluftės, institutin e quajtur Organizata pėr Tregti Ndėrkombtare (International Trade Organization), por lanė njė mangėsi tek spjegimi apo dizajnimi i tij pranė kolegėve tė tyre nė ministrinė e shtetit me njė pėrgjegjėsi tė madhe tė tregut
Statistikat e parapara tė GATT dhe WTO
Nė vitin 1944: Konferenca e Bretton Woods, e cila krijoi Bankėn Botėrore dhe Fondin Monetar Ndėrkombtar (IMF), ku flitet edhe pėr krijimin e organizatės sė tretė, Organizata e Tregut Ndėrkombtar (ITO)
Viti 1947: Si njė pėrkrahje pėr njė organizatė ndėrkombtarė nė Kongresin Amerikan krijohet GATT, njė traktat i cili krijoi ligje pėr tė udhėhequr mbi 23 shtete anėtare mė mirė se tė krijoj njė institute formal.
Viti 1950: Tėrheqja formale e Amerikės nga koncepti i ITO-sė meqė administrimi Amerikan braktiste pėrpjekjet tė kėrkoj miratime kongresionale tė ITO-sė.
Vitet 19511986: Paraqiten rundet e negociatave periodike, me diskutime tė rastėsishme tė reformės sė GATT-it
Nė vitet e 80 rriten problemet serioze nė lidhje me zgjidhjen e mosmarrėveshjeve.
198694: Rundi Uruguay, njė rund i ri pėr negociata tė tregtisė, i cili kulminoi nė miratimin e vitit 1994 me tė cilin edhe lindi idea e krijimit te WTO
1995: Krijohet WTO me pėrfundimin e Rundės Uruguay dhe zė vendin e GATT-it. 2003: WTO-ja pėrbėhet nga njė grupė shteteve tė anėtarėsuar i cili mbrrin numrin e 146 shteteve, me njė konto tė pėrafėrt 97% tė tregtisė botėrore.
__________________
Nuk kam firme, jam fukara
Kosova, vendi me romantik ne bote. Te gjithe ta mbajn qirin :D.
|