[Dilaver]

KAPITULLI I

ORGANIZIMI USHTARAK (UÇK) NË KOSOVË

Gjatë tërë historisë, populli shqiptar ka luftuar për çlirimin e vet kombëtar. Ai u kacafyt me armiqtë e shumtë, duke u përleshur e luftuar, në mënyrë që të çlirohet nga pushtuesit, ata që e kishin pushtuar me arme dhe me dhunë e terror e mbanin nën okupimin barbar. Nga luftërat e gjata te popullit tonë doli shteti shqiptar, por i përgjysmuar. Shqipërisë iu shkëputën vise te tëra, te pastra shqiptare. Nga trungu i atdheut ndanë Kosovën dhe shumë vise te tjera, te pushtuara nga Maqedonia, Serbia e Mali i Zi, Greqia, te cilave edhe ua aneksuan.
Mirëpo, përkundër ndarjes, populli ynë e vazhdoi luftën e tij çlirimtare. Pas LDB-së ai luftoi pandërprerë kundër pushtuesve serbo-jugosllavë. Me arme ne dore dhe nëpër rrugët, sheshet e malet e Kosovës, u ndesh me armikun dhe luftoi për çlirimin e vet. Nga dhuna e terrori i ashpër serbomadh u mbytën me mijëra e mijëra shqiptare. Ndërsa, me qindra e mijëra te tjerë, fëmijë e gra, burra e pleq, u dëbuan nga trojet e veta shekullore. Kjo dhunë e ashpër, terror e masakrim çnjerëzor nuk e ndali kombin tonë nga rruga e lirisë, por përkundrazi, ai dhjetëvjeçar pas dhjetëvjeçari, pas çdo goditjeje u riorganizua, duke dalë edhe me i forte se me pare. Natyrisht, edhe armiqtë e thelluan luftën dhe ndjekjet kundër kombit tonë, masat e dhunës dhe terrorin shtetëror.
Ky veprim i ashpër i armikut, i kombinuar me masa dhunuese e terror fashist nga bazat shtetërore, te papara ne histori, parashtroi detyrën e organizimit te popullit tonë konform kushteve dhe rrethanave te krijuara te luftës për ekzistencë fizike e shoqërore. Ky pushtim mund te luftohej vetëm me organizimin ne përputhje me normal e ligjshme politike për te luftuar për liri, pavarësi e vetvendosje kombëtare, forma këto te lejuara me akte ndërkombëtare. Organizimin ushtarak te Kosovës e paraqiti koha si kusht te domosdoshëm, pa te cilin kombi ynë nuk do te mund te luftonte me te gjitha mjetet dhe format për çlirimin e vendit, për pavarësi e demokraci, për një shtet te pavarur te Kosovës.
Por, për te ardhur deri tek ky organizim politik e ushtarak natyrisht që kishte vështirësi te mëdha juridike, poirtike e te karakterit kushtetutor. Këto vështirësi e pengesa u tejkaluan, sepse, vetë kompetentët sipas dispozitave kushtetutore nuk e organizuan atë punë. Kështu, u fitua ligjshmëria dhe, me punë e angazhim te madh te LPK-së, u organizua subjekti ushtarak ne Kosovë mbi bazat e dispozitave kushtetuese te shtetit.
Subjekti ushtarak (UÇK) u emërtua nga organizatori i këtij subjekti, përkatësisht Kryesia e KP te LPK-së, Dega j.v., e cila e pati edhe përgjegjësinë politike, morale e diplomatike përballë këtij subjekti, kombit e organizmave ne bote. Ky subjekt ushtarak kishte edhe normat e përcaktuara për ndërtimin e Frontit Çlirimtar te Kosovës dhe e financonte atë me vetkontributin e anëtarëve. Me ndihmën e LPK-së u ndërtua, u dha kahja e aksioneve dhe u financuan njësitë e para te Ushtrisë Çlirimtare te Kosovës. Ne atë kohë (vitet 1990-1993) ende nuk ishte ky emërtim, por njësitë ushtarake sic ishin organizuar edhe vepronin. Atyre iu dha kahja politike e luftës çlirimtare te kombit tonë, duke krijuar bazën politike.

1. Bazat politike e juridike-organizative te UÇK-së

Duke u mbështetur ne dokumentet e organizatës, ne programin edhe ne statutin e LPK-së, në rezolutat dhe ne vendimet që dolën nga mbledhja e Pare dhe e Dytë, si dhe e Tretë e përgjithshme e LPK-së (vitet: 1987, 1989 dhe 1991), para organeve udhëheqëse te LPK-së, sidomos Kryesisë se KP-së, qoftë brenda qoftë jashtë vendit, u paraqit nevoja e organizimit te një subjekti ushtarak që do te fuste ne veprim te gjitha format dhe mjetet demokratike e ligjore te luftës, për te çliruar vendin dhe për te realizuar bashkimin kombëtar te popullit shqiptar, aspiratë historike e kombit tonë (Dokumentet e LPK-së deri neMP te Trete).

Shumë herët u punua ne këtë fushë. Për te ndërtuar një ushtri u mbështetëm ne vijën politike te LPK-së dhe ne dispozitat juridike te kësaj organizate te popullit tonë. Ne organet udhëheqëse te kësaj organizate (ne Kryesi) nxorrëm edhe sektorët për te gjitha sferat e veprimarisë sonë çlirimtare, nga ato politike e juridike, deri tek sektori ushtarak, etj. Mirëpo, për te arritur këtë organizim ushtarak dolën edhe shumë detyra te mëdha ne fusha te ndryshme, sidomos ne ato politike, juridike e luftarake te cilat duhej te rregulloheshin, ne mënyrë që te arrihej tek organizimi i një subjekti ushtarak.

Këto çështje e preokupuan me vite te tëra Kryesinë e LPK-së.

a) Çfarë kishte sanksionuar LPK-ja

Sic dihet, LPK-ja ishte vete e përcaktuar si organizate çlirimtare. Ne programin e saj thuhej:
"Populli shqiptar lufton për te arritur çlirimin e Kosovës dhe formimin e shtetit te pavarur që do te përfshijë te gjitha trojet e veta nën pushtim, ku shqiptarët janë shumicë" (...).

Ndërsa për te arritur këtë pikësynim ishte sanksionuar: "Për te arritur pikësynimet kornbëtare, çlirimin e vendit, LPK-ja do te përdorë te gjitha format e luftës çlirimtare: demokratike, paqësore dhe te kryengritjes se armatosur çlirimtare" (Programi i LPK-së).

Këto dy përkufizime juridike ishin bazë e veprimtarisë sonë politike e juridike ne kuadër te luftës për çlirimin e vendit. Megjithatë, me kalimin e kohës ne aspektin ushtarak, përveç ne atë politik e organizativ, LPK-ja u stërkeq dhe nuk kishte mundësi veprimi. Këtu ndikoi jeta plurale ne vend, përkatësisht krijimi i një numri te madh te partive politike. Dalja ne skenë e këtyre partive si dhe përpjekja që te bëhej rezistencë për ekzistencën juridike e organizative te LPK-së, bëri që ky pikësynim programor te neglizhohej dhe graduaiisht LPK-ja te kalonte ne parti politike. Ajo nuk u legalizua tek organet si parti, por veprimtarinë e vet,
ne fakt e kishte te tille. Ndonëse e legalizuar ishte si organizatë, vetëm emërim e kishte te tille.
Kështu jeta e organizatës u dyfishua. Pas mbajtjes se Mbledhjes se Përgjithshme te Tretë ne vend, ne vitin 1991, ajo përfundimisht e humbi karakterin e vêt çlirimtar. Ne mbledhje brenda vendit u përcaktua vetëm karakteri politik i organistës, si subjekt gjoja "legal'". Për atë shkak mbetën disa këshilla jashtë ingranazheve te saj, sepse nuk e pranuan atë legalizim. Ndërsa, ne botën e jashtme, ende u mbajt ne jetë kombinimi i formave legale me ilegale te veprimtarisë, por ne fakt, përballë subjekteve politike shqiptare dilte si subjekt legal. Kjo ne një anë dhe, ne anën tjetër neglizhimi i udhëheqjes se daië brenda vendit për te vazhduar punën, për çka edhe Kryesia dha dorëheqje, bënë që tërë aktiviteti i LPK-së brenda dhe jashtë, përsëri te kalonte ne botën e jashtme, tek Dega j.v. Ne fakt ky ishte edhe vendimi i LPK-së. Nëse baza jonë atje mbetej pa organe udhëheqëse, detyrat e saj t'i kalonin Krvesisë jashtë vendit.
Pushimi faktik i veprimtarisë se saj brenda vendit, e nxorri Kryesinë e LPK-së, Dega j.v. para një akd te vështirë. Kësaj i duhej te punonte ne dy fronte: se pari, ne drejtim te zgjerimit te radhëve te LPK-së brenda vendit dhe, se dyti, ne drejtim te krijimit te bazës politike e juridike, për te organizuar një force ushtarake për te luftuar për çlirimin e Kosovës. Ne fakt, njësitë e para vetëm sa ekzistonin. Ato lindën nga ish-këshillat popullore ne vitet '90-'91, atëherë kur, pas dorëheqjes se Krvesisë u stërkeq organizata brenda vendit dhe shumë këshilla kaluan vetvedu ne njësi ushtarake çlirimtare. Por, kjo forme nuk mjaftonte për një luftë çlirimtare. Duhej te punohej ne krijimin e bazës politike e shoqërore, përkatësisht te platformës se subjektit që krijohej. Kjo ishte përcaktuar politikisht vetëm nëpër mbledhjet e përgjithshme te organizatës.
Baza juridike e politike ishte ndërdmi i një Fronti Çlirimtar te Kosovës, me bashkimin e te gjitha subjekteve shqiptare, pa dallim pikëpamjeje politike, ideje, krahine a vendi, por që janë për çlirim. Përjashtim bënte vetëm baza tradhtare. Kjo ishte e sanksionuar ne dokumente te LPK-së. Edhe ne mbledhjet e LPK-së, kuptohet, ato te përgjithshme, sidomos ne Mbledhjen e Dytë dhe te Tretë te Përgjithshme, te organizuara ne botën e jashtme, u nxorrën edhe disa rezoluta ku tregohej baza politike e shoqërore dhe bëhej detyrë parësore e LPK-së, përkatësisht e udhëheqjes se saj, ndërtimi i një subjekd ushtarak, jashtë radhëve te LPK-së. Kjo duhej te luante vetëm rolin e udhëheqjes, kuptohet ne anën politike, juridike, diplomatike dhe ta financonte atë. Prej kësaj, madje para shpërthimit te luttes se armatosur, ishte përcaktuar ndërtimi i Frondt Çlirimtar te Kosovës, si forma e mjeti i vetëm për te çliruar Kosovën nga pushtuesit shekullor.
Mbi këtë bazë u kalua ne krijimin e bazës juridike për organizimin e njësive ushtarake. Që ne vitet 1991-1992 u vendes ne Kryesi platforma politike për subjektin e ri. Me atë bazë parashiheshin format e mjetet e luftës te cilat, përveç atyre pasive e aktive, përfshinin edhe mjetet çlirimtare për çlirimin e Kosovës. Kryesia e pranonte jetën plurale ne vend dhe ndërtimin demokratik te shtetit te Kosovës. Këtij përkufizimi politik te paraqitur nga Sektori politik e juridik i organizatës i mungonte vetëm ana juridike. Për këtë shkak, si sektor u mbështetëm ne rezolutat e MP te LPK-së dhe mbi atë bazë nxorrëm vendimin për organizimin dhe ndërtimin e subjektit te ri. Ky ishte vetëm një përforcim juridik i vendimit për subjektin e ri, i cili ishte duke u organizuar (Vendimet dhe Rezolutat e LPK-se Degaj.v. të MP te Tretë).