[toni77]

Besëlidhja e Re

Veprat e Apostujve



PARATHËNIE


Shekulli i parë pothuajse as nuk e vëren krishterimin. Libri që drejtpërsëdrejti na njofton me krishterimin dhe me zhvillimin e parë të Kishës së re janë Veprat e Apostujve. Kisha, si kokrra e sinapit e vocërr, përhapet pothuajse fshehtas, si fara që e mbjell bujku e shkon e as nuk kujtohet se si ajo mbin e lëshon shtat. Kështu krishterimi kalon disi i panjohur prej bashkëkohësve, së paku në dokumente që na kanë mbetur. E pra, e kemi farën e krishterimit në të gjitha qendrat më me rëndësi të Mesdheut, mu edhe në vetë kryeqytetin e Perandorisë, që në gjysmën e shekullit të parë.

Emri i librit: “Veprat e Apostujve” në të vërtetë nuk i përgjigj brendisë së librit, sepse shumë persona për të cilët bëhet fjalë, si p. sh. : Barnaba, Shtjefni, Filipi, Apoloni, po as vetë Pali nuk është një nga të Dymbëdhjetët. Veprat e Apostujve, në të vërtetë, na paraqesin veprat e Pjetrit e të Palit, madje as ato nuk janë të paraqitura plotësisht.

Autori i këtij libri, si na siguron tradicioni më i lashtë dhe i njëzëshëm i Kishës, është Luka, autori i të tretit Ungjill.

Qëllimi i autorit me këtë vepër është të tregojë se vepra e Krishtit, që me Ungjill u krye në Palestinë, më vonë u vazhdua në botën mbarë me anë të njëjtit Krisht të gjallë në Kishën e vet të udhëhequr dhe të frymëzuar prej Shpirtit Shenjt të Hyjit. Veprat e Apostujve na paraqesin përhapjen e krishterimit në mbarë botën e njohur atëherë me ndihmën e Shpirtit Shenjt.

U shkruan ndoshta në vitin 67 apo që më 70 80 vit.

Plani:
Hyrja (1, 1 11)
A. Kisha e Jerusalemit (1, 12 5, 42)
Misionet e para (6 12)
Barnaba e Pali (13, 1 15, 35)
B. Misioni i Palit (15, 36 19, 20)
I burgosuri i Krishtit (19, 21 28, 29)
Epilogu (28, 30 31)


Nga përmbajtja

Në hyrje Luka i lidh Veprat e Apostujve me Ungjillin e tretë me të cilin përbëjnë një tërësi.

1. Pas të Ngriturit të Jezusit në qiell, të Njëmbëdhjetët mblidhen në shtëpinë e caktuar bashkë me Marinë, nënën e Jezusit. Zgjidhet, në vend të Judës Iskariot, Matia. Zbret Shpirti Shenjt mbi Apostujt dhe i shndërron në predikatarë të guximshëm. Kisha fillon jetën e vet. Predikimi i Pjetrit. Kthehet një numër i mirë (1, 12 2, 41).

2. Në Vap 2, 42 5, 42 paraqitet shkurtimisht jeta e të krishterëve të parë. Predikimet e apostujve shoqërohen me mrekulli. Populli i nderon, pushteti i salvon.

3. Emërohen diakonat. Shtjefni, martiri i parë. Salvimi i shpërndan të krishterët, të cilët kështu bëhen misionarët e parë. Në këtë fazë dalin në shesh helenistët.

4. Filipi diakon predikon në Samari dhe pagëzon përgjegjësin e financave të mbretëreshës së Etiopisë (8, 4 40).

5. Kthimi i Palit në krishterim (9, 1 30).

6. Pjetri viziton bashkësitë e krishtera jashtë Jerusalemit dhe pagëzon paganin e parë, Kornelin me familje (9, 31 11, 18 ).

7. Herod Agripa I salvon Kishën. Vret Jakobin apostull e burgos Pjetrin, i cili shpëton për mrekulli.

8. Bashkësia e Antiokisë dërgon Barnabën e Palin në misione dhe ata predikojnë në Qipro e në Galaci. Koncili në Jerusalem (13, 1 15, 35). Udhëtimi i dytë (15, 36 18, 22). Kontakti i parë me Evropën dhe themelimi i bashkësisë në Maqedoni e në Akajë. Udhëtimi i tretë misionar (18, 23 20, 38 ).

9. Njerëzit nuk janë në gjendje ta pengojnë veprimtarinë e Hyjit. Pali i burgosur dërgohet në Romë sipas kërkesës që bën ai vetë. Atje predikon Ungjillin edhe pse i burgosur (21, 1 28, 31).


www.bibla.net

vazhdon-->