[Idila]

“Jo, debateve boshe, ta lëmë gjuhën të rrjedhë”

Tërhequr më 22 Shkurt 2010



Alma Mile

Dita Ndërkombëtare e Gjuhës Amtare (21 shkurti), shpallur nga UNESCO, e gjen shqipen me jo pak probleme. Fjalë të huaja, deformim strukturor, etj., të lidhura me kontekstin e ri të zhvillimit në Shqipëri, por edhe me problemin e mësimdhënies në shkollat tona. Në një intervistë për gazetën “Panorama”, Dekani i Fakultetit të Histori-Filologjisë, Shezai Rrokaj flet pikërisht për këto probleme dhe si mund të zgjidhen ato. Data 21 shkurt është shpallur nga UNESCO si Dita Ndërkombëtare e Gjuhës Amtare. Kjo ditë e gjen shqipen me ato probleme që kanë gjithë shqiptarët, një gjuhë të zhvilluar, dinamike, që ka sfiduar të gjithë kufijtë imagjinarë politikë. Pra një gjuhë që rrjedh bashkë me idetë, me konceptet, institucionet. Për shkak të hapjes është e detyruar të përballet me trysninë e globalizmit, me futjen e fjalëve të huaja, deformimet strukturore, çka janë të pashmangshme në një shoqëri që ridimensionohet ekonomikisht dhe politikisht. Por me kalimin e kohës, vetë njerëzit që flasin gjuhën, i bëjnë thirrje kujtesës së tyre në mënyrë që në një kohë të mëvonshme imunizimi gjuhësor të triumfojë mbi shpejtësinë e madhe me të cilën futen fjalët e huaja. Shqipja futet në 30 gjuhët e botës, se e kalon kufirin 10 milionë folës. Gjuha shqipe është zhvilluar në situata nga më të ndryshmet. Ka qenë një gjuhë e nënshtruar nga tërësia e kolonëve, që kanë shkelur barin shqiptar, si nga ata perëndimorë, ashtu dhe lindorë, duke filluar që nga visigotët, romakët, sllavët, turqit, etj.
Në një histori të ndërlikuar si kjo e jona, si ka mundur të mbijetojë gjuha shqipe?