[Kercovari]

Këto sherbime lidhen me histori të mëhershme në forma organizative të kohës.


Dëshmia më e hershme e shkruar e spiunazhit është gjet në një pjatë balte e shkruar para 4000 viteve, kur Banum zbulues informatori nga MAVI në lumin Eufrat, erdhi te sundimtari i tij për të i treguar se ka vërejtur një sinjal drite të dyshimtë në fshatin fqinj armiqësor.Punën e parë te madhe me shkrim te agjencive të fshehta, megjithatë,e ka lënë Sun Tzu Wu, në Kinë pesëqind vjet para erës së re. Në veprën e tij "Arti i luftës",ky udhëheqës ushtarak shkruan se spiunazhi është "... tërheqje e pejve hyjnore ..." dhe "... e cilësuar si diçka e çmuar nga sundimtarët ..." Kush dëshiron të qeverisë, duhet të ketë aftësinë për të parë dhe të parashikojnë ngjarjet në shtetin e tij dhe në rajon.

Perandorët kinezë kanë përdorur pesë lloje të spiunëve. Bizantët në fillim të mesjetës spiunazhin e kanë inkorporuar në diplomacinë e saj,kurse Curia e papës në politikën e kishës.Janë të vetëm françezët të cilët në shekullin e trembëdhjetë kur edhe benë institucionalizimin e policisë, shërbimin e tyre të zbulimit e ndërtuar në aparatin shtetëror. Charles i pesti kishte edhe"agjentët personal" dhe "punonjës të fshehtë"(Të besueshëm),kurse Louis i IX ,sherbimin e kundërshpinazhit,(Sot kundërzbulimi)

Në epokën e monarkisë absolute, lojra të pëzgjedhura u zhvillua në gjykata dhe në mesin e fisnikërisë, për të krijuar qytet e parë-shtete në Itali,kështu spiunimi u bë lojë argëtuese e rrezikshme sociale. Sundimtarët mbanin nën kontroll rendin me ndihmën e një milicie publike të armatosur rëndë,kurse pushtetin e tyre me ndihmën e policisë sekrete. Për shkak të luftës fetare dhe civile,, operacionet e zbulimit që në shekullin e shtatëmbëdhjetë,u ndanë në "të brendshëm" dhe "të jashtme". Më konkretisht, detyrat e agjentëve, që athere u përcaktuan në mbëledhje të informacione komploti shtëpijak dhe mbi planet ushtarake të fqinjëve.


Në vitin 1647,Parlamenti Anglez ka themeluar i pari organ shtetëror me funksionin e shërbimit të fshehtë. Ministri themelues dhe i parë i policisë sekrete moderne në Angli, ishte Francis Volsingem. Në Francë, në shekullin e tetëmbëdhjetë,ministër ishte Jozef Pruse, dhe Prusia, në mes të shekullit të nëntëmbëdhjetë,ku si kreu i sigurisë së brendshme dhe të jashtme u zgjodh Vilhelm Stibers.Ishte ky shekulli njëzetë kur edhe treguan forcën e saj të plotë dhe fuqinë e shërbimeve të fshehta, në të dy luftërat botërore. Kjo ishte një kohë e spiunazhit total, kur vendet ndërluftuese dhe në konflikt bënin çka mos për të mund kundështarin ne teren të tij. Shërbimi Sekret u zu më pas në mbledhjen te informacione të inteligjencës ushtarake,dhe nga ana tjetër, gjetja e informacionit mbi arritjet e reja teknike dhe shkencore, aktivizimin e lëvizjes së rezistencës në tokat e okupuara dhe veprime dezinformuese për të mashtruar armikun. Paris, Londër, Casablanca, Stamboll, Kairo, Berlin, Romë, gjatë luftës kan qenë qendra të përbashkëta pë të spiunuar palët në konflikt.


- Mish - qe i përdor okupuesi, kur edhe mbeshtetet në shërbimet e popullsisë së një qarku,

- Të Brendshëm - ata që zgjedhin nga mesi zyrtarë i armikut,

- Konvertues - spiunë armik të cilët janë kapur dhe përdorur pë qëllimet tona,

- Sakrifikues - informatorë të dënuar me dështim, dhe

- Të mbijetuarit - ata që kanë sukses me të dhëna të kthehen në bazë nga kampi i armikut.

Mbreti Anglez,King Henry VII, megjithatë, dallon vetëm tre lloje zbulues:

- Agjent Sekret - një njeri me pozicion të mirë që punon për ne, që jeton në një vend tjetër,

- Sneak(hundar) - çdokush, madje edhe i një origjinë të ulët, i cili na jep informacion për para, dhe

- Spiun - një informator, profesion që ka të bëjë me publikun, si një prift, berber, një kirurg ose një nëpunës, i cili nuk ka qëndrim të përhershëm, dhe ështe i njohur sa që aj mund të lëvizë nëpër pallatet, kishat,xhami, sheshet dhe të mbledhë informacion. Pa marrë parasysh se sa kohë ka kaluar, këto lloje të punonjësve të policisë sekrete kan ekzistuar dhe veprojnë për dekada të tëra dhe në të gjitha vendet dhe sistemet, edhe pse shpesh nën emra të ndryshëm.

Fundi i shekullit 20 dhe fillimi i shekullit 21,shërbimeve serkrete ua ka zgjatur dorën syt dhe veshët pa livizur vendit për të mbledhur informacione konfidenciale.

Rjetet satelitore,telefonia,Internet rrjetet sociale,teknologjia dixhitale e mbikqyrjes, audio video paisjet,radio lidhës dhe transmetues paisje të sotisfikuara me mundësi magazinimi të audio video materiale deri në disa qindra orë,server të fuqishëm në Terabyt kapacitet magazinimi,u janë në disponim sherbimeve sekrete dhe policisë publike,por edhe rreziku është më i madh që të zbulohen nga sherbimet e kundërzbulimi, të huaja dhe vendase,andaj mënyrat e veprimit klasik akoma shihen si me konfidenciale,kështuqë, bashkë mjetet e teknologjise së përsosur,sot përdoren edhe metodat klasike të zbulim-kundërzbulimit nën një emër të ri,Shërbim Informativ Kombetarë,po edhe si Shrbime Intelegjente......