Dardania.de - Shiko Postimin Tek

**Zero Cool** · 30-06-11, 20:21

AZEM BEJTË GALICA- Kryekomandant i Çetave Çlirimtare Shqiptare (1912- 1924 (Pjesa I))

Nga: Prof Bedri Tahiri

Në 85- vjetorin e betejës së fundit të Azem Bejtë Galicës

DRENICA

Në qendrën e Dardanisë ilire, gjegjësisht të Kosovës së sotme, shtrihet Drenica heroike. Kjo trevë kreshnikësh, që në antikë njihej me emrin Klapotnik na e përkujton çdoherë historinë tonë të lavdishme në shekuj. Ky emër kaq i dashur dhe krenar për ne, gjithmonë ka qenë dhe është tmerr për armiqtë tanë. Sa e sa herë armiq të ndryshëm provuan ta zhdukin nga faqja e dheut, por i lanë eshtrat në te. Kjo fole trimash u bë sinonim i rezistencës dhe i qëndresës mbarëshqiptare për liri dhe pavarësi kombëtare.

Drenica përfshin një territor kodrinor ndërmjet Fushës së Kosovës në lindje prej Goleshi e Çiçavicës, maleve të Carralevës në jug, malit Mokna në veri dhe rrafshit të Dukagjinit në perëndim. Pra, ajo paraqet një territor kompakt, një tërësi gjeografike, në të cilën gravitojnë mëse100 fshatra, kryesisht me popullsi shqiptare. Në pikëpamje administrative është copëtuar dhe fshatrat e saja u takojnë disa qendrave komunale: Skënderajt, Gllogocit, Lipjanit, Vushtrrisë dhe Malishevës.

Edhe pse pas vitit 1455, kur Kosova përfundimisht ra nën sundimin turk, Drenica mbeti e papërkulur dhe e panënshtruar. Kjo zgjati diku deri rreth viteve 1850 - 1860, kur njëfarë Jashar Pasha, sundimtar i Prishtinës, i pushtoi disa fshatra të kësaj treve, të cilat sot e kësaj dite njihen me emrin Drenica e Pashës. Siç tregojnë pleqtë, ky farë pashai erdhi nga drejtimi i Prishtinës dhe pa ndonjë kundërshtim të fortë i pushtoi fshatrat deri te Çikatova. Kur u vendos aty, i trimëruar nga sukseset e deriatyshme, krahas zullumit shtroi edhe një kërkesë të rëndë e të papërballueshme: fshatarët t’ia dërgonin një vajzë në shatorre (tendën) e tij. Kur e dëgjuan këtë drenicasit e morën si dhunë nderi, fyerje të rëndë dhe ia kthyen pushkën, duke mos e lënë të shkojë më tutje. Kështu pjesa tjetër e Drenicës, që nuk u nënshtrua, por i mbrojti trojet e veta me armë e me gjak, u quajt Drenica e Kuqe. Pra, që nga ky moment historik, Drenica ndahet në dy pjesë:
1) Drenica e Kuqe ose Drenica e Epërme, në veri, që përfshin pjesën dërrmuese të fshatrave (afër 80) dhe
2) Drenica e Pashës ose Drenica e Poshtme, në jug, që përfshin diku rreth 20 fshatra.

Sidoqoftë, Drenica në historinë tonë kombëtare, mbetet territor i qëndresës shqiptare, që secilit pushtues i rezistoi me armë në dorë. Që nga Beteja e Kosovës (1389) e deri më sot, nga kjo trevë dolën njerëz që me pushkë e me penë luftuan për çlirim dhe pavarësi kombëtare. Kështu, në luftën e parë kundër osmanëve, në Betejën e Kosovës, trimi drenicar, Millosh Nikollë Kopiliqi (nga Kopiliqi i Skënderajt) do ta plagosë për vdekje sulltan Muratin I. Edhe në luftën e mëvonshme atiosmane, që e udhëhoqi Austria, morën pjesë shqiptarët. Më 1689 pas Pikolomenit kishte rreth 6000 shqiptarë, shumica drenicas.
Emri Drenicë ua shtinte frikën armiqve. Edhe vetë sulltanin nuk e linte të qetë në Stamboll. Sa e sa fermane u nënshkruan e sa e sa koka pashallarësh u prenë për të, por kot. Tërë Ballkani dhe Evropa ishin qetësuar e në Drenicë ende s’kishte pushtet të plotë turk. Edhe atëherë kur provuan ta vënë pushtetin, më 1891, dështuan: Saraji HAMIDIE midis Llaushës, Polacit e Prekazit, u rrënua plotësisht, ndërsa kajmekami me gjithë nëpunësit e tjerë u dëbuan brenda natës.
Pushteti borgjez serb ia kishte dronë kësaj ane aq shumë saqë e quante “vend graizish”. Konsulli serb në Prishtinë (gjatë sundimit turk) Branislav Nushiqi (1864 - 1938) lavdërohej, që hipur mbi kalë, kishte kaluar nëpër tokën e Drenicës. Edhe në elaboratet e ndryshme që gatuheshin nëpër kabinetet e krerëve dhe akademikëve serbë për shpërnguljen dhe zhdukjen e shqiptarëve, Derinca parashikohej si vendi më i rrezikshëm, prej nga duhej larguar masovikisht popullsia (shqiptarët). Vetë mbreti Aleksandër pat propozuar që ky territor të shkatërrohej plotësisht. Borgjezia serbeendonte se me djegien e fshatit të fundit dhe me vrasjen e fëmijës së fundit në Drenicë, për opinionin tonë do të hiqet nga rendi i ditës edhe vetë çështja shqiptare.
Numri i atyre që luftuan kundër pushtuesve turq, austrohungarezë e posaçërisht kundër atyre serbë është shumë i madh. Nga trevat e Drenicës u dalluan: Bejtë Galica, Ahmet Delia, Shaqir Smaka, Azem Bejtë Galica, Shotë Galica, Mehmet Delia, Lec Gradica, Zenel Baica, Ilaz Reçaku, Fazli Berani, Bajram Tërnavci, Halit Bajrami, Mehmet Gjeli, Shaban Mangjolli, Shaqir Pirraku, etj.
Edhe gjatë luftës së Dytë Botërore rezistenca dhe revolta më e madhe kundër sllavokomunistëve çetnikë shpërtheu në Drenicë. Këtu ende ruhej amaneti i Azem Bjetë Galicës dhe i shokëve të tij se “besë me shka nuk ka”. Ky amanet u rikujtua edhe gjatë atyre viteve të stuhishme. Më 8 prill 1943, kur nëpër fshatrat e Drenicës propagandohej për vëllazërim-bashkim, Fadil Hoxha vetë shkoi në fshatin Berishë. Aty u takua me plakun e mençur të atij fshati, me Tahir Berishën, i cili pos tjerash i pat thënë: “Mos kij besim te serbët! Gjithmonë na kanë mashtrue e kanë me ju mashture”. Kjo doli e saktë dhe shumë shpejt u vërtetua. Brenda muajve janar - shkurt 1945 u bë ploja mbi Drenicë. Gjatë kësaj periudhe të ndërlikuar historike në mesin e shumë të tjerëve u dalluan: Shaban Polluzha, Mehmet Gradica, Ahmat e Rifat Galica, Sadik Lutani, Azem Aruqi, Imer Fazli Radisheva, Ajet Gërguri, etj.
Nga treva e Drenicës, nga Polaci, ishte edhe familja e Hasan Prishtinës (1878 - 1933). Ky ideolog i shquar dhe udhëheqës i palodhur i kryengritjeve të përgjithshme për Pavarësinë e tokave shqiptare, tërë pasurinë dhe jetën e dha për të mirën e kombit. Lirisht mund të thuhet se veprimtaria e tij luftarake gjatë muajve maj - gusht 1912 e përgatitën ngritjen e Flamurit në Vlorë.
Në mbyllje po e citojmë shkrimtarin tonë të njohur Hivzi Sulejmanin, i cili shkruan: “Kurrë ky vend, kjo anë me male dhe lugina mesatare, kjo Drenicë e papërkulur, nuk ka dashur të dijë për asnjë pushtet përveç pushtetit të vet. Kurrkujt pra nuk i është nënshtruar. E prej ligjeve njerëzore që vlenin aty diçka ishte vetëm një: Ai i Lekës”.
Dhe, sërish e njëjta gjë. Amaneti i bezave, më mirë së gjetkë, u ruajt pikërisht këtu, në Drenicë. Në hirin e Feniksve të lirisë u rilind fara e jonë çlirimtare- Ushtria Çlirimtare e Kosovës, në krye me Komandantin legjendar, ADEM JASHARIN, e cila kurorëzoi suksesshëm aspiratat tona shekullore, pra solli Ditën e Bardhë- L I R I N Ë !

30-06-11, 20:21	#1
Zero Cool Administratorët Anëtarësuar: 18-03-03 Vendndodhja: Netherland Postime: 24,987	Azem bejtë galica AZEM BEJTË GALICA- Kryekomandant i Çetave Çlirimtare Shqiptare (1912- 1924 (Pjesa I)) Nga: Prof Bedri Tahiri Në 85- vjetorin e betejës së fundit të Azem Bejtë Galicës DRENICA Në qendrën e Dardanisë ilire, gjegjësisht të Kosovës së sotme, shtrihet Drenica heroike. Kjo trevë kreshnikësh, që në antikë njihej me emrin Klapotnik na e përkujton çdoherë historinë tonë të lavdishme në shekuj. Ky emër kaq i dashur dhe krenar për ne, gjithmonë ka qenë dhe është tmerr për armiqtë tanë. Sa e sa herë armiq të ndryshëm provuan ta zhdukin nga faqja e dheut, por i lanë eshtrat në te. Kjo fole trimash u bë sinonim i rezistencës dhe i qëndresës mbarëshqiptare për liri dhe pavarësi kombëtare. Drenica përfshin një territor kodrinor ndërmjet Fushës së Kosovës në lindje prej Goleshi e Çiçavicës, maleve të Carralevës në jug, malit Mokna në veri dhe rrafshit të Dukagjinit në perëndim. Pra, ajo paraqet një territor kompakt, një tërësi gjeografike, në të cilën gravitojnë mëse100 fshatra, kryesisht me popullsi shqiptare. Në pikëpamje administrative është copëtuar dhe fshatrat e saja u takojnë disa qendrave komunale: Skënderajt, Gllogocit, Lipjanit, Vushtrrisë dhe Malishevës. Edhe pse pas vitit 1455, kur Kosova përfundimisht ra nën sundimin turk, Drenica mbeti e papërkulur dhe e panënshtruar. Kjo zgjati diku deri rreth viteve 1850 - 1860, kur njëfarë Jashar Pasha, sundimtar i Prishtinës, i pushtoi disa fshatra të kësaj treve, të cilat sot e kësaj dite njihen me emrin Drenica e Pashës. Siç tregojnë pleqtë, ky farë pashai erdhi nga drejtimi i Prishtinës dhe pa ndonjë kundërshtim të fortë i pushtoi fshatrat deri te Çikatova. Kur u vendos aty, i trimëruar nga sukseset e deriatyshme, krahas zullumit shtroi edhe një kërkesë të rëndë e të papërballueshme: fshatarët t’ia dërgonin një vajzë në shatorre (tendën) e tij. Kur e dëgjuan këtë drenicasit e morën si dhunë nderi, fyerje të rëndë dhe ia kthyen pushkën, duke mos e lënë të shkojë më tutje. Kështu pjesa tjetër e Drenicës, që nuk u nënshtrua, por i mbrojti trojet e veta me armë e me gjak, u quajt Drenica e Kuqe. Pra, që nga ky moment historik, Drenica ndahet në dy pjesë: 1) Drenica e Kuqe ose Drenica e Epërme, në veri, që përfshin pjesën dërrmuese të fshatrave (afër 80) dhe 2) Drenica e Pashës ose Drenica e Poshtme, në jug, që përfshin diku rreth 20 fshatra. Sidoqoftë, Drenica në historinë tonë kombëtare, mbetet territor i qëndresës shqiptare, që secilit pushtues i rezistoi me armë në dorë. Që nga Beteja e Kosovës (1389) e deri më sot, nga kjo trevë dolën njerëz që me pushkë e me penë luftuan për çlirim dhe pavarësi kombëtare. Kështu, në luftën e parë kundër osmanëve, në Betejën e Kosovës, trimi drenicar, Millosh Nikollë Kopiliqi (nga Kopiliqi i Skënderajt) do ta plagosë për vdekje sulltan Muratin I. Edhe në luftën e mëvonshme atiosmane, që e udhëhoqi Austria, morën pjesë shqiptarët. Më 1689 pas Pikolomenit kishte rreth 6000 shqiptarë, shumica drenicas. Emri Drenicë ua shtinte frikën armiqve. Edhe vetë sulltanin nuk e linte të qetë në Stamboll. Sa e sa fermane u nënshkruan e sa e sa koka pashallarësh u prenë për të, por kot. Tërë Ballkani dhe Evropa ishin qetësuar e në Drenicë ende s’kishte pushtet të plotë turk. Edhe atëherë kur provuan ta vënë pushtetin, më 1891, dështuan: Saraji HAMIDIE midis Llaushës, Polacit e Prekazit, u rrënua plotësisht, ndërsa kajmekami me gjithë nëpunësit e tjerë u dëbuan brenda natës. Pushteti borgjez serb ia kishte dronë kësaj ane aq shumë saqë e quante “vend graizish”. Konsulli serb në Prishtinë (gjatë sundimit turk) Branislav Nushiqi (1864 - 1938) lavdërohej, që hipur mbi kalë, kishte kaluar nëpër tokën e Drenicës. Edhe në elaboratet e ndryshme që gatuheshin nëpër kabinetet e krerëve dhe akademikëve serbë për shpërnguljen dhe zhdukjen e shqiptarëve, Derinca parashikohej si vendi më i rrezikshëm, prej nga duhej larguar masovikisht popullsia (shqiptarët). Vetë mbreti Aleksandër pat propozuar që ky territor të shkatërrohej plotësisht. Borgjezia serbeendonte se me djegien e fshatit të fundit dhe me vrasjen e fëmijës së fundit në Drenicë, për opinionin tonë do të hiqet nga rendi i ditës edhe vetë çështja shqiptare. Numri i atyre që luftuan kundër pushtuesve turq, austrohungarezë e posaçërisht kundër atyre serbë është shumë i madh. Nga trevat e Drenicës u dalluan: Bejtë Galica, Ahmet Delia, Shaqir Smaka, Azem Bejtë Galica, Shotë Galica, Mehmet Delia, Lec Gradica, Zenel Baica, Ilaz Reçaku, Fazli Berani, Bajram Tërnavci, Halit Bajrami, Mehmet Gjeli, Shaban Mangjolli, Shaqir Pirraku, etj. Edhe gjatë luftës së Dytë Botërore rezistenca dhe revolta më e madhe kundër sllavokomunistëve çetnikë shpërtheu në Drenicë. Këtu ende ruhej amaneti i Azem Bjetë Galicës dhe i shokëve të tij se “besë me shka nuk ka”. Ky amanet u rikujtua edhe gjatë atyre viteve të stuhishme. Më 8 prill 1943, kur nëpër fshatrat e Drenicës propagandohej për vëllazërim-bashkim, Fadil Hoxha vetë shkoi në fshatin Berishë. Aty u takua me plakun e mençur të atij fshati, me Tahir Berishën, i cili pos tjerash i pat thënë: “Mos kij besim te serbët! Gjithmonë na kanë mashtrue e kanë me ju mashture”. Kjo doli e saktë dhe shumë shpejt u vërtetua. Brenda muajve janar - shkurt 1945 u bë ploja mbi Drenicë. Gjatë kësaj periudhe të ndërlikuar historike në mesin e shumë të tjerëve u dalluan: Shaban Polluzha, Mehmet Gradica, Ahmat e Rifat Galica, Sadik Lutani, Azem Aruqi, Imer Fazli Radisheva, Ajet Gërguri, etj. Nga treva e Drenicës, nga Polaci, ishte edhe familja e Hasan Prishtinës (1878 - 1933). Ky ideolog i shquar dhe udhëheqës i palodhur i kryengritjeve të përgjithshme për Pavarësinë e tokave shqiptare, tërë pasurinë dhe jetën e dha për të mirën e kombit. Lirisht mund të thuhet se veprimtaria e tij luftarake gjatë muajve maj - gusht 1912 e përgatitën ngritjen e Flamurit në Vlorë. Në mbyllje po e citojmë shkrimtarin tonë të njohur Hivzi Sulejmanin, i cili shkruan: “Kurrë ky vend, kjo anë me male dhe lugina mesatare, kjo Drenicë e papërkulur, nuk ka dashur të dijë për asnjë pushtet përveç pushtetit të vet. Kurrkujt pra nuk i është nënshtruar. E prej ligjeve njerëzore që vlenin aty diçka ishte vetëm një: Ai i Lekës”. Dhe, sërish e njëjta gjë. Amaneti i bezave, më mirë së gjetkë, u ruajt pikërisht këtu, në Drenicë. Në hirin e Feniksve të lirisë u rilind fara e jonë çlirimtare- Ushtria Çlirimtare e Kosovës, në krye me Komandantin legjendar, ADEM JASHARIN, e cila kurorëzoi suksesshëm aspiratat tona shekullore, pra solli Ditën e Bardhë- L I R I N Ë ! __________________ Asgjë nuk është e pamundur. Pamundësinë apsolute e shkakton mosdija jonë reale.