[Makresh]

Allahu e pranon vetëm një Fe

Pra, kur feja shprehet në kuptim të përgjithshëm, ajo përfshin be* simin (tasdik), pohimin me gjuhë të asaj që e beson zemra (ikrar) dhe pranimin e të gjitha dispozitave të pejgamberëve a.s., sikurse pohon ajeti kur’anor:

”E kush kërkon fe tjetër përveç fesë islame, atij kurr* sesi nuk i pranohet”

(Kur’ani, Ali Imran: 85),

dhe ajeti:

”Feja e pranueshme tek Allahu është islami” (Kur’ani, Ali Imran: 19).

Dy ajetet e lartcekura qartazi argumentojnë se islami është e vet* mja fe e pranuar tek Allahu xh.sh. dhe i paalternativë tek Ai. Ndërsa është më se e ditur se feja nuk është nocion abstrakt * fiks e që s’mund të deshifrohet, porse feja është një pikë kulmore që në vete përmban rregullat ligjore të sjelljeve të njeriut si nga sfera e shpirtërores si nga sfera e konkretës bashkërisht. Ndaj edhe ajo patjetër e përfshin edhe islamin edhe imanin dhe të tjerat prej dispozitave.

Në këtë kontekst Imam Ebu Muhamed El*Husejn bin Mes’ud El* Begavij Esh*Shafiij r.a. rreth hadithit të pyetjeve të Xhibrilit s.a.w.s. për imanin dhe islamin dhe përgjigjja e Pejgamberit ndaj tij thotë: ”Pejgamberi s.a.w.s. e ka bërë Islamin emër për ato që shfaqen prej veprave, ndërsa Imanin e ka bërë emër për ato që janë të brendshme prej besimit. Dhe nuk është ajo (qëllimi i hadithit) se veprat (që i atri* buohen islamit) nuk janë prej Imanit, dhe se besimi me zemër (që i at* ribuohët imanit) nuk është prej Islamit. Mirëpo qëllimi i hadithit është detajizimi i një tërësie e cila është një gjë e vetme, ndërsa përmbledh* je e saj është FE*ja. Prandaj edhe për këtë Pejgamberi s.a.w.s. tha: "ky ishte Xhibrili i cili erdhi t’ua mësojë juve fenë tuaj”. Besimi dhe ve pra e rezultojnë emrin e imanit dhe të islamit në mënyrë të bashkuar. Këtë e argumenton Fjala e Allahut të Madhëruar: ”Feja e pranuesh* me tek Allahu është Islami...” (Kur’ani, Ali Imran: 19), dhe “Kush kërkon fe tjetër përveç Fesë Islame, atij kurrsesi nuk i pranohet...” (Kur’ani, Ali Imran: 85). Andaj Allahu i Madhëruar ka informuar se feja me të cilën Ai është i kënaqur dhe të cilën e pranon prej robërve të Tij është Islami, dhe si e tillë ajo nuk mund të jetë në pozitë të kë*naqësisë dhe pranimit (te Allahu) përpos se me përmbajtjen e besimit dhe veprës89, përfundon Begaviju r.h.

Islam është emri me të cilin njihet feja me të cilën ka ardhur Muhamedi a.s., dhe ky emërtim nuk është i vendosur për mes ixhtihadit (përpjekjes) të Pejgamberit a.s., porse ai është vendosur nga Allahu i Madhëruar, ku Ai thotë: ”...Dhe zgjodha për ju islamin fe...” (Kur’ani, El*Maide: 3)

Feja islame është ajo të cilën Allahu xh.sh. e ka bërë ligj për robërit e Tij, me anë të gjuhës së të dërguarve të tij91 për gjatë gjithë historisë së njerëzimit, që nga njeriu i parë dhe njëkohësisht edhe pejgamber i parë, Ademi a.s. dhe deri te Muhamedi a.s. pejgamber i fundit, dhe përmes këtij te të gjithë krijesat deri në ditën e Kijametit. Resulullahi s.a.w.s. thotë:

“Pejgamberët janë vëllezër prej një babe (el-al-lat), nënat e tyre janë të ndryshme, kurse feja e tyre është një”. Kurse Imam Tahaviju thotë:

”Feja e Allahut në tokë e qiell është një. Kjo është Feja Islame. Allahu thotë: ”Feja e pranueshme tek Allahu është islami” (Kur’ani, Ali Imran: 19) ... Ajo është fe e maturisë ndërmjet teprimit dhe neglizhencës ; ndërmjet shembëllimit dhe shkatë* rrimit; ndërmjet detyrimit dhe përcaktimit; ndërmjet sigurisë dhe dëshpërimit. Kjo është feja jonë dhe të besuarit tonë nga aspekti i jashtëm dhe i brendshëm.